Een Zorghotel in Leiden

Een Zorghotel in Leiden

Een zorghotel in Leiden De Initiatiefnemers Tammo Bruins van het architectenbureau Bruins Soedjono Architekten B.V. BNA is één van de opvolgers van het meer dan 100-jaar bestaande Leidse architectenbureau van Mulder, Buurman en Schutte. Het bureau was verantwoordelijk voor het ontwerp van het oorspronkelijke Joodse Weeshuis aan de Roodenburgerstraat 1. Het pand waar het architectenbureau in is gevestigd, ook een ontwerp van de architect B. Buurman, is gelegen recht tegenover het gebouw van het voormalige Joodse Weeshuis (en later de GGD). Met zijn collega-/echtgenoot Djuanita Soedjono, heeft Tammo Bruins veel opdrachten kunnen ontwerpen en realiseren in de Utiliteitsbouw, met als specialisme de huisvesting van ouderen en gehandicapten. Op het gebied van de richtlijnen van geboden toegang, aanpasbaar bouwen en seniorenlabel is bij het onwerpen van renovatie- en nieuwbouwprojecten in de ouderenhuisvesting een jarenlange expertise opgebouwd. Duurzaam- en milieuvriendelijk is het ontwerp en de nieuwbouw van het kinderdagverblijf Peuterpalet aan de Oppenheimstraat, gelegen in de Professoren- en Burgemeesterswijk. Kenmerkend voor het werk van Bruins Soedjono Architekten B.V. BNA is steeds de zorgvuldige inpassing in de bestaande situatie, de bruikbaarheid en functionaliteit van de ruimten en de toepassing van harmoniërende kleuren en materialen zowel in het interieur als in het exterieur. Jean Hermans woont met zijn gezin al jaren in de Professoren- en Burgemeesterswijk, eerst in de Thorbeckestraat en nu in de Roodenburgerstraat, tegenover het Joodse Weeshuis. Jean Hermans is actief in de Leidse samenleving en is kandidaat voor de Gemeenteraad bij de verkiezingen op 9 maart 2006 aanstaande. Hij is verkiesbaar en staat op lijst 2 bij de VVD op plaats 5. Politiek bedrijven is voor hem: actief zijn in je eigen omgeving en binnen de mogelijkheden van de maatschappelijke context het maximale resultaat behalen. Het initiatief tot een Zorghotel is hier een voorbeeld van. Eerder schreef hij een nota over Kinderopvang in Leiden. De aanbevelingen van deze nota zijn door de gemeente overgenomen. De VVD zal dit initiatief voor een Zorghotel actief ondersteunen! Pagina 1 van 14

Een zorghotel in Leiden Het afgelopen jaar Het afgelopen jaar is er veel te doen geweest over de bestemming van het pand Roodenburgerstraat 1 in de Leidse Professoren- en Burgemeesterswijk. Na vertrek van de GGD uit het pand zocht het gemeentebestuur een nieuwe (zorg)bestemming voor dit voormalige Joodse Weeshuis en kondigde op 31 januari 2005 het voornemen aan om er de nachtopvang van daklozen en verslaafden te (her)huisvesten. Tijdens de inspraakprocedure heeft de buurt gebruikt gemaakt van de mogelijkheid om reacties te geven en om daarna middels bezwaarschriften hun mening te geven. Uiteindelijk herzag het college zijn voornemen en koos voor een andere locatie, met als resultaat dat voor dit pand naar een andere bestemming gezocht kon worden. Architectuur en geschiedenis van het pand Het Centraal Israëlisch Wees- en Doorgangshuis, gesticht in 1890, vestigde zich in 1929 in het nieuwe pand aan de Roodenburgerstraat 1, ontworpen door architect B. Buurman. De architect woonde en werkte aan de Cronesteinkade 18, tegenover het weeshuis. Het gebouw kon maximaal 58 kinderen huisvesten en is geheel in de stijl van de jaren dertig gebouwd, symmetrisch van opzet met aan weerszijden de verblijfvleugels voor jongens en meisjes. Tot 17 maart 1942. Op die dag zijn alle bewoners, wezen en hun leerkrachten en verzorgers opgepakt en afgevoerd door de nazi s. Slechts drie kinderen overleefden de oorlog. (Bron: o.a. Timoteus Waarsenburg, Leidsch Dagblad 2004) Pagina 2 van 14

Het pand behouden voor de eigen buurt Het idee om er een Zorghotel te huisvesten is van Tammo Bruins en Jean Hermans. Zij menen met dit initiatief een - voor Leiden in het algemeen en voor de woonwijk in het bijzonder - passende bestemming te hebben gevonden voor dit mooie gebouw. Bovendien is uit het voorgaande gebleken dat de bestemming van het pand de buurt na aan het hart gaat. De buurtbewoners van het Roodenburgerdistrict (die deel uitmaakt van de Professoren- en Burgemeesterswijk) waarderen de eigen wijk zeer hoog. Lees ook de bijlage/bron: Statistisch Jaarboek Leiden 2001. Gemeente Leiden, bestuursdienst. Laat dit vrijgekomen pand dan ook tot nut zijn voor de buurtbewoners! Oude bomen niet verplanten De afgelopen jaren zijn veel van onze oudere buurtbewoners als gevolg van diverse oorzaken in een ziekenhuis terecht gekomen. Sommigen kwamen uiteindelijk via een verkeerd bed in een verpleeghuis terecht. De hospitalisatie was al te ver om nog in de eigen omgeving terug te keren en te functioneren. Het was beter geweest als zij in hun eigen woonwijk hadden kunnen bijkomen van de behandeling. Op deze wijze hadden ze de relatie behouden met de eigen buurt en buren. Wat is een Zorghotel? Het Zorghotel is een soort hotelvoorziening waar gasten in een rustgevende ambiance kunnen herstellen en verpleegkundige zorg en begeleiding kunnen krijgen. Het is bedoeld voor patiënten die geen volledige, voortdurende ziekenhuiszorg nodig hebben. Het Zorghotel vult de leemte tussen de beschermende omgeving van het ziekenhuis en de zelfstandige situatie thuis. Het Zorghotel zal ingebed moeten worden tussen de diverse regionale ziekenhuizen in Leiden en omstreken en de Thuiszorg in de regio. De verblijfsduur wordt vastgesteld in overleg met de transferverpleegkundige. Pagina 3 van 14

Waarom een Zorghotel? Een patiënt doorloopt verschillende stadia van herstel. Soms kan de patiënt na de ziekenhuisopname, indien de thuissituatie dat toelaat, direct terug naar huis. In sommige gevallen kan deze het thuis echter nog niet redden. De patiënt kan dan in het Zorghotel herstellen totdat hij klaar is voor de thuissituatie. Het Zorghotel vormt dus de schakel tussen het ziekenhuis en de thuissituatie. Maar ook patiënten die thuis verpleging en verzorging nodig hebben, kunnen gebruik maken van het Zorghotel om opname in het ziekenhuis te voorkomen. Het verblijf is altijd op vrijwillige basis. In het Zorghotel spreken we van gasten. Onze gasten kunnen in optimale privacy herstellen. Een gast is vrij in zijn doen en laten. Hij of zij kan zelf het bezoek bepalen. Ook kan de gast, indien de situatie dit toelaat, familie en/of kennissen in de directe omgeving bezoeken. Een wandeling maken in de mooie omgeving behoort uiteraard ook tot de mogelijkheden. Voor wie is het Zorghotel? Voor mensen uit de wijk die (nog) niet in een verzorgingshuis willen wonen Voor mensen zonder medische indicatie voor het ziekenhuis Mensen die geen medische indicatie (meer) hebben voor een ziekenhuisverblijf (klinische afdeling of afdeling spoedeisende hulp) maar nog wel AWBZ-zorg nodig hebben of willen ontvangen en de voorkeur geven aan verblijf in het zorghotel boven het ontvangen van zorg in de thuissituatie. Het Zorghotel is bedoeld voor patiënten die geen volledige ziekenhuiszorg meer nodig hebben. De gast is medisch gezien uitbehandeld. Voor mensen met AWBZ-indicatie voor kortdurend verblijf Deze opname vindt normaliter plaats in een zorgcentrum maar de cliënt heeft voortaan de keuze tussen verblijf in het zorghotel of in het zorgcentrum. Het gaat om een tijdelijke opname van maximaal zes weken waarbij 24-uurs zorg noodzakelijk is, welke niet geleverd kan worden door de reguliere thuiszorg of de mantelzorg. Voor mensen die zorg ontvangen van een mantelzorger Als tijdelijke overname van zorg door een mantelzorger nodig of gewenst is, kan het zorghotel uitkomst Pagina 4 van 14

bieden. Gedacht kan worden aan vakantie-opname of nachtzorg van mensen met dementie, met een chronische ziekte of met lichamelijke klachten. Deze tijdelijke overname van zorg wordt ook wel respijtzorg genoemd en voorziet in een grote behoefte van mantelzorgers. Het ontlast de mantelzorger die tijdelijk afwezig is door bijvoorbeeld ziekte, vakantie of een andere reden. De gast kan tot op zekere hoogte voor zichzelf zorgen. Activiteiten als toiletbezoek, douchen, persoonlijke verzorging, eten, drinken en verplaatsen moet de gast zelfstandig of met enige hulp kunnen verrichten. De verblijfsperiode wordt in overleg met transferverpleegkundige vastgesteld. Bij een indicatie voor zorg kan iedereen in aanmerking komen. Het is dus niet alleen bedoeld voor welgestelde ouderen, maar ook voor mensen met een lager inkomen. De medische en verpleegkundige zorg De zorg wordt geboden door de verpleegkundige van het Zorghotel. Zij zijn 7 dagen in de week gedurende 24 uur aanwezig. Wanneer medische zorg nodig is, wordt veelal (afhankelijk van de woonplaats) in principe de eigen huisarts ingeschakeld. Ook zorgverlening door gespecialiseerde verpleegkundigen behoort tot de mogelijkheden. Verder kan er op verzoek van de specialist fysiotherapie, hart- en vaatrevalidatie en longrevalidatie in het Zorghotel worden geboden. Het Zorghotel staat niet op zichzelf Het Zorghotel zal een kleinschalige wooneenheid zijn. Een onderdeel in de zorgketen. Om deze reden is het van belang dat het Zorghotel samenwerkt met instellingen in de regio. We denken dan aan Ziekenhuizen die te kampen hebben met de zogenaamde verkeerde bed problematiek, aan het Zorgkantoor dat de AWBZ uitvoert in de Regio en aan bejaardenverzorgingshuizen in Leiden. Pagina 5 van 14

De tarieven bestaan uit twee delen per dag Appartement/kamer* hotel kosten 175,- de kosten voor het verblijf zorgkosten 50,- 24-uurs verpleegkundige aanwezigheid en gemiddeld 35 minuten per dag persoonlijke basisverzorging / ondersteuning (hulp bij wassen en aankleden) totaal 225,- * Deze bedragen zijn indicatief en geven weer wat in andere Zorghotels in Nederland gebruikelijk is. Hier kunnen dus geen rechten aan ontleend worden. Aan de hand van een zorginventarisatie kan een begroting voor de benodigde zorg worden opgesteld. De tarieven voor extra zorg, verpleging of begeleiding worden gedeclareerd tegen het CTG tarief. Naast bovenstaande tarieven betaalt u de wettelijke eigen bijdrage. Deze is inkomensafhankelijk. U ontvangt hiervan een nota via het CAK-BZ. Heeft u een Persoon Gebonden Budget (PGB), dan kunnen wij op basis van uw CIZindicatie een begroting voor de zorgkosten opstellen. De minimale zorgkosten bedragen 50 per dag. Pagina 6 van 14

De ligging in de Burgemeesterswijk in Leiden Het gebouw is zeer gunstig gelegen in een woonwijk, het Roodenburgerdistrict, aan de rand van de Burgemeesterswijk, vlakbij de Zoeterwoudsesingel en het Plantsoen. Pagina 7 van 14

De situatietekening bij het vigerende bestemmingsplan Professoren- en Burgemeesterswijk in Leiden Pagina 8 van 14

De plannen voor een Zorghotel op de hoek Roodenburgerstraat-Cronesteinkade Het Zorghotel Professoren- en Burgemeesterwijk wordt gevestigd in het voormalige Joodse weeshuis in de Roodenburgerstraat 1. Het zal worden ingericht als een goed middenklasse hotel met ca. 13 comfortabele appartementen of ca. 19 verpleegkamers; kleine appartementen met intensieve zorg (zorg op maat). Verder is er op de begane grond een foyer, een bibliotheek en restaurant en de nodige ondersteunende functies voor het bieden van zorg. Een zorgappartement kan gebruik maken van een eigen sanitaire voorziening. Twee verpleegkamers delen zo n voorziening. Verder bevindt zich op iedere kamer een telefoon, tv en een zusteroproepinstallatie. Iedere gast heeft zijn eigen appartement. In de sfeervolle lounge kunnen de gasten, onder het genot van een kopje koffie of thee, lezen of een gesprek voeren met bezoek of medegasten. Bij mooi weer kan het terras aan de besloten tuin op het zuiden gebruikt worden. Op de tekeningen op de volgende pagina s zijn de voorstellen te zien. Afhankelijk van de keuze meer- of minder behoefte aan zorg kunnen de plattegronden op eenvoudige wijze aangepast worden. Een combinatie van kleine én grote kamers is natuurlijk ook mogelijk. Het uiterlijk van het bestaande hoofdgebouw blijft aan de buitenzijde ongewijzigd. De structuur of constructie van het gebouw is zodanig degelijk dat het zorghotel er, door toevoegingen van lichte en geluidsisolerende binnenwanden prachtig in past. Een nieuw woonblok erbij aan de Cronesteinkade Aansluitend aan de linkerzijde van de bestaande woningen kan een nieuw woonblok komen, mogelijk gemaakt door sloop van de huidige aanbouw (een ontwerp van het architectenbureau B. Veldman uit 1989). Getekend zijn 3-kamer appartementen. Maar het is ook goed mogelijk om hier bijvoorbeeld twee woningen op de verdieping te ontwerpen van ca. 150 m2. Pagina 9 van 14

De tekeningen Tekening S13: Plattegrond begane grond met hoofdentree voor het zorghotel, 4 hotelkamers of zorgappartementen, de lounge, het restaurant aan de binnentuin en de ruimten voor ondersteunende zorgfuncties. Een zij-/neveningang voor de zorgfuncties en de woning(en) aan de Cronesteinkade. Tekening S14: Plattegrond 1 e verdieping met 11 hotelkamers of zorgappartementen. Aan de Cronesteinkade zijn twee 3-kamer woningen ontworpen van ca. 77-80 m2. Ook deze woningen kunnen zorg inkopen. Tekening S15: Plattegrond 2 e verdieping/kap met 3 hotelkamers of zorgappartementen. Aan de Cronesteinkade zijn twee 3-kamer woningen ontworpen van ca. 77-80 m2. Ook deze woningen kunnen zorg inkopen. Tekening S16 en S17 Een alternatief voor S13 en S14: Plattegrond begane grond en 1 e verdieping met 9 ruime hotelkamers of zorgappartementen. Een alternatief op de voorstellen als getekend in S13 en S14: de kamers zijn hier duidelijk ruimer van opzet. Tekening S18: Gevelimpressie van een nieuwe woonblok aan de Cronesteinkade. Pagina 10 van 14

Bijlage Zijn er al zorghotels? (persbericht Horwath Consulting) Groot aantal zorghotels gepland 30% van de verpleeghuizen en 52% van de ziekenhuizen onderzoekt de mogelijkheid om een zorghotel te ontwikkelen. Dit blijkt uit onderzoek dat door consultants van Horwath Consulting in samenwerking met adviesbureau scenter is uitgevoerd. Het onderzoek is uitgevoerd onder 66 verpleeghuizen en 23 ziekenhuizen. Drie verpleeg-huizen geven aan een zorghotel te hebben. Twintig verpleeghuizen geven aan plannen te hebben in de toekomst een zorghotel te willen realiseren. In totaal geldt derhalve dat 35 % van de verpleeghuizen een zorghotel of plannen daartoe heeft. Van de ziekenhuizen hebben 2 reeds een zorghotel, terwijl nog eens 12 plannen hiertoe hebben; in totaal 61%. Het aantal plannen voor zorghotels neemt toe. Bij de verpleeghuizen is het aandeel dat plannen heeft voor een zorghotel toegenomen van 18% in 2000 tot 30% in 2001. Bij de ziekenhuizen is dit gestegen van 39% tot 52%. Zorghotel Het zorghotel wordt door veel zorginstellingen gezien als manier om in te spelen op de huidige ontwikkelingen in de zorgpolitiek. In juli 2001 heeft de Tweede Kamer het voorstel voor een nieuw zorgstelsel geaccepteerd, waarin de zorg-consu-ment een eigen budget krijgt waarmee hij of zij zelf zorg inkoopt. Het eigen budget, in samenhang met de toegenomen welvaart onder ouderen, zal naar verwachting leiden tot een grotere behoefte aan nieuwe woon- zorg- en tussenvormen hiervan voor de zorgbehoevende oudere. Het zorghotel, hotel-voorzieningen binnen of vaak naast een zorginstelling, waar gasten medische en verpleegkundige zorg kunnen krijgen, is hier een voorbeeld van. Vergelijking zorg en hotellerie Zorg voor cliënten is het eerste onderzoek dat door Horwath Consulting en scenter gezamenlijk is uitgevoerd. Het onderzoek is opgezet op basis van een initiële vergelijking tussen de zorgsector en de hotelbranche. De uitgangsvraag was min of meer een tweeledige: In het onderzoek is gekozen voor de cliëntgerichtheid van de facilitaire dienst in verpleeghuizen en ziekenhuizen. Hoewel de specifieke doelstellingen van de verschillende instellingen een hoofdverklaring vormen voor de verschillen, geldt dat de facilitaire diensten van zorginstellingen en hotels zeer vergelijkbaar zijn. Dit blijkt ook uit de kamerinrichting van de huidige ziekenhuizen en verpleeghuizen: uit het onderzoek blijkt dat het merendeel beschikt over radio, tv en telefoon, terwijl ook fax, computer en Internet steeds vaker tot de standaarduitrusting gaan behoren. Hierbij worden in de meeste gevallen de kosten doorberekend aan de cliënt. Horwath Consulting en scenter Horwath Consulting, adviesbureau op het gebied van hotellerie, toerisme en gastvrijheid is in april 2001 een fusie aangegaan met scenter. Hierdoor heeft Horwath Consulting haar werkzaamheden kunnen uitbreiden met adviezen op het gebied van marketing en strategie, alsmede met trainingen en opleidingen. Pagina 11 van 14

Zorghotel in ontwikkeling in Zelhem 11-08-2005 Het oude gemeentehuis in Zelhem wordt verbouwd tot zorghotel. De nieuwe eigenaar De Gouden Leeuw realiseert in het pand 34 appartementen en 7 plaatsen voor tijdelijke opvang. Op deze site reserveren we de naam 'zorghotel' voor tijdelijk verblijf met zorg. Uitgaande van dit principe worden gerealiseerd: een zorghotel met 7 plaatsen én 34 zorgwoningen. De Gouden Leeuw Groep startte vijf jaar geleden een zorghotel in Laag Keppel. Dat zorghotel blijkt zo'n succes dat naar een nieuwe plek in de Achterhoek is gezocht. In het nieuwe zorghotel komen ook voorzieningen als een restaurant, keuken, recreatieruimte, ruimte voor artsen en fysiotherapie, stiltecentrum en kapsalon. De zorg zal 24 uur per dag worden aangeboden. Ook bewoners die verpleeghuishulp nodig hebben kunnen zorg krijgen. De plannen zullen de komende maanden verder worden uitgewerkt. Ook het bestemmingsplan moet worden gewijzigd. Als alles vlot verloopt kunnen de eerste bewoners begin 2007 in het nieuwe zorghotel gaan wonen. Bron: Gidz Pagina 12 van 14

Wijk in Cijfers ProfBurgWijk en Leiden in cijfers Wijkvereniging Professorenwijk, burgemeesterswijk en Rijndijkbuurt Het werkgebied van de wijkverening wordt geografisch begrensd door de Zoeterwoudsesingel, Lammenschansweg, Melchior Treublaan, Kanaalweg en Hoge Rijndijk. Het gebied telt 3800 "voordeuren" Binnen dit gebied wordt driemaal per jaar de wijkkrant huis aan huis verspreid. De vereniging kent momenteel circa 540 leden. Via deze website kunt u zich aanmelden als lid. Voor geïnteresseerden, zoals ex-bewoners bestaat de mogelijkheid om donateur te worden. Het onlangs uitgebrachte Statistisch Jaarboek Leiden 2001 bevat veel gegevens over de maatschappelijke werkelijkheid van onze stad en wijk. Interessant voor iedereen die betrokken is bij het wel en wee van Leiden. De redactie selecteerde voor u enkele wetenswaardigheden. Bevolking Op 1 januari 2001 heeft Leiden 117.031 inwoners. Leiden is daarmee de 20ste stad van Nederland. Leiden is op Voorburg en Den Haag na de dichtstbevolkte gemeente van Nederland. De Burgemeesterswijk telt 2.019 inwoners en de Professorenwijk (oost en west) heeft 4.368 ingezetenen. De gemiddeldeleeftijd van de Leidenaren is 36,4. Dit gemiddelde ligt zowel in de Burgemeesterswijk als in de Professorenwijk hoger namelijk 40,8 in de Burgemeesterwijk, 41,7 in de Professorenwijk-oost en 37,9 jaar in de Professorenwijk-west. In de Professorenwijk-west werden in het jaar 2000 54 kinderen geboren. In Professorenwijk-oost waren dit er 13, in de Burgemeesterswijk 20. Musea en krant Museum Naturalis werd in 2000 door 245.000 mensen bezocht. Ook de het museum van Oudheden trok, dankzij de tentoonstelling Farao s in de zon, een grote stroom bezoekers (190.000). In totaal bezochten 737.020 mensen één van de Leidse musea. In 1999 waren dat er 660.880. Tijdens de 172 voorstellingen in de Schouwburg was gemiddeld 77% van de stoelen bezet. In 2000 werd het Leidsch Dagblad in 26% van de huishoudens gelezen; daarmee is het de meest gelezen krant in Leiden. Pagina 13 van 14

Drugsoverlast en geweld op straat Het aantal gevallen van drugsoverlast is de afgelopen drie jaar de snelste stijger op de politieburelen van Leiden-Voorschoten. In 1998 waren er 293 incidenten, in 2000 werden er 760 incidenten geteld. Ook waren er meer meldingen van geweld op straat. In 1998 moest de politie hiervoor 421 keer in actie komen, twee jaar later was dit al 663 maal. Oordeel over de eigen buurt De gemiddelde Leidenaar waardeert zijn eigen buurt met een rapportcijfer van 7.4. De bewoners van het Boerhaavedistrict zijn het meest tevreden over hun eigen buurt (7.9), op de voet gevolgd door het Roodenburgerdistrict (waar de burgemeesters- en professorenwijk deel van uitmaken): een 7.8. Opvallend is de sterke stijging in de sociale samenhang van maar liefst 0.5 rapportcijfer in het Roodenburgerdistrict. Bron: Statistisch Jaarboek Leiden 2001. Gemeente Leiden, bestuursdienst. Gevels van het voormalige GGD gebouw/joodse weeshuis en de aangrenzende bebouwing aan de Cronesteinkade in Leiden Pagina 14 van 14