Wat is geriatrie? Geriatrie is een gespecialiseerde acute ziekenhuisdienst waar reeds van bij de opname van de geriatrische patiënt gewerkt wordt aan een multidisciplinaire diagnose, behandeling, revalidatie en ontslagvoorbereiding. Op de dienst geriatrie pogen we chronische zorgbehoevendheid te voorkomen. De aanpak is erop gericht om de geriatrische patiënt opnieuw zo snel en zoveel mogelijk zelfredzaam en onafhankelijk te maken. Dit gebeurt vanuit een multidisciplinaire samenwerking en overleg. Deze samenwerking tussen de verschillende disciplines (arts, verpleging, ergo, psycholoog, kiné, logo, diëtiste ) is heel belangrijk voor een optimale revalidatie van de oudere patiënt. 1
Werking van de afdeling Op onze afdeling wordt het systeem van geïntegreerde verpleging gehanteerd. Dit betekent dat eenzelfde verpleegkundige gedurende een langere periode verantwoordelijk is voor de patiënt. Zij kan u het best informatie verstrekken. Regelmatig zal u door een verpleegkundige naar deze collega doorverwezen worden. Wekelijkse multidisciplinaire teamvergadering 2 Naast de dagelijkse briefings vindt er wekelijks een multidisciplinaire teamvergadering plaats. Tijdens deze samenkomst geven alle leden van het multidiscipli naire team hun observaties van alle opgenomen patiënten weer. De verdere planning wordt hier besproken.
Het multidisciplinaire team Voorstelling leden van het multidisciplinaire team met hun specifieke taken op onze afdeling: Internist-Geriaters: Dr. Michel Schellemans en Dr. Veerle Mertens bepalen het medisch beleid op de afdeling. De multipathologie bij geriatrische patiënten vereist de uitvoering van een aantal onderzoeken om een goede diagnose te kunnen stellen van waaruit men een geschikte behandeling kan starten. Dr. Michel Schellemans Dr. Veerle Mertens 3
Hoofdverpleegkundige: Zij staat in voor de dienstorganisatie en het verstrekken van een optimale dienstverlening aan de geriatrische patiënten. Krista Bogaerts (G1-011 71 51 66) en Kim Pauwels (G2-011 71 52 66) Op weekdagen is zij bereikbaar tussen 08u00-14u30. Verpleegkundigen van de afdeling: Zij staan in voor het verstrekken van de totaalzorg aan patiënten. De verpleegkundige waarborgt kwaliteitsverpleging om tegemoet te komen aan de fysische, psychologische, sociale en religieuze noden van iedere individuele patiënt. Zorgkundigen: Zij ondersteunen de dagelijkse hygiënische zorgen, helpen met de maaltijd- en drankbedeling, patiëntenvervoer, orde van de afdeling... en bieden ondersteuning bij socio-culturele activiteiten. 4
Sociale dienst: Een ziekenhuisopname kan aanleiding geven tot vragen/zorgen van allerlei aard. Op de geriatrische afdeling komt de sociaal werker op de kamer langs voor een eerste kennismaking. U kunt op hen beroep doen, via de verpleegkundige van de afdeling of via de dienst onthaal. Dit kan elke werkdag tussen 09u00-16u00. De sociaal werker kan samen met u zoeken naar een antwoord op uw vragen. Wacht zeker niet te lang om een sociaal werker te contacteren. Best meldt u problemen/moeilijkheden in de thuissituatie bij het begin van de opname. U kan bij hen terecht voor onder andere: - voorzieningen buiten het ziekenhuis; bv. thuisverpleging, warme maaltijden, bejaardenhulp, - oriëntatie naar een gespecialiseerde opvang; bv. rustoord, rust- en verzorgingstehuis, hersteloord, revalidatiecentrum, - materiële en praktische hulpmiddelen via een uitleendienst; bv. aanvragen van rolstoel, ziekenhuisbed, - ondersteuning en begeleiding van patiënt en familie 5
Ergotherapeut(e): De taak van de ergotherapeut(e) op onze afdeling is: - toetsing van de mentale en fysieke mogelijkheden van de patiënt. Indien nodig volgt de training die tot een zo groot mogelijke zelfstandigheid kan leiden. - individuele begeleiding van de activiteiten van het dagelijks leven (wassen, aankleden, eten, ) - advies geven voor valpreventie in de thuissituatie. Kinesitherapeut(e): De taak van de kinesist(e) is de mobiliteit van de patiënt te behouden en te verbeteren. Elke patiënt krijgt dus een individuele behandeling bestaande uit: mobilisatie-oefeningen gangrevalidatie eventueel aangevuld met: - specifieke oefeningen ademhalingskiné fango, massage valpreventie 6
Neuropsycholoog: De taak van de neuropsychologen op onze afdeling bestaat voor een groot deel uit diagnostiek. Dit behelst doorgaans een onderzoek waarin verschillende aspecten aan bod kunnen komen. Voorbeelden hiervan zijn de cognitieve functies (de aandacht en uitvoerende functies, het geheugen, de taal, het ruimtelijk inzicht, etc.), de beleving en de impact op de persoon (depressieve klachten, angstklachten, etc.) maar ook neuropsychiatrische symptomen (wanen, confabulaties, agressie, apathie, etc.). Naast dit diagnostisch luik kan de neuropsycholoog mensen ook begeleiden bij klachten die geobjectiveerd werden tijdens een onderzoek. Ook hier weer kunnen verschillende aspecten onderscheiden worden. Zo kan cognitieve training (bv. bij geheugenproblemen) of counseling (bv. bij het leren aanvaarden van iemands beperkingen) aangeboden worden. Aanvullend bieden ze ook ondersteuning en gespreksbegeleiding aan familie. Logopediste: De taak van de logopediste is advies te geven bij mensen die problemen hebben met kauwen en slikken/verslikken. Door advies over de aanpassing van de consistentie van voeding en drank (malen, indikken, ) krijgen deze patiënten een aangepaste menu. De aanpassing van de menu s verloopt in strikte samenwerking met diëtisten en keuken. 7
Tevens worden er tips gegeven over de juiste houding bij het eten en de meest aangepaste aanbiedingswijze. Daarnaast geven zij ook advies en behandeling bij spraak- en/of taalstoornissen tgv cva neurodegeneratieve aandoeningen. 8 Pastorale dienst: De pastor is er voor alle patiënten en hun familie, of ze gelovig zijn of niet. Hij/zij bezoekt en begeleidt patiënten en eventueel hun familie. Hij/zij wil in een sfeer van vertrouwen luisteren naar wat mensen bezig houdt, naar vragen over het waarom van wat mensen overkomt. Hij/zij behoort tot de katholieke traditie maar staat open voor alle mensen die op zoek zijn naar zingeving. De pastor brengt tweemaal per week in de voormiddag de communie op de patiëntenkamers. Op zondagvoormiddag is er een weekendviering in de ruimte voor stilte en gebed, iedereen is hier van harte welkom. Deze viering kan ook op de kamers gevolgd worden via TV-kanaal 9. Elke maand is er een gemeenschappelijke ziekenzalving waarbij de patiënten (eventueel familieleden) van de afdeling geriatrie uitdrukkelijk uitgenodigd worden. De pastor zorgt indien nodig ook voor religieuze ondersteuning bij het levenseinde en rouwopvang.
Palliatief coördinator: Haar taken bestaan uit: - advies geven omtrent de totaalzorg van de palliatieve patiënt. Dit kunnen adviezen zijn op medisch (pijn- en symptoomcontrole), verpleegkundig, spiritueel of psychisch vlak - het geven van psychische, sociale en spirituele begeleiding aan de patiënt - aandacht voor ondersteuning van de naaste familie en vrienden. Diëtiste: De diëtiste zorgt ervoor dat patiënten het dieet krijgen dat de arts voorgeschreven heeft. Zij komt dagelijks de maaltijdkeuze opnemen op de patiëntenkamer. Zij kan eveneens langskomen om naar ontslag toe, inlichtingen en suggesties te verstrekken zodat thuis het dieet kan verder gezet worden. De diëtist(e) geeft voedingsadvies inzake gezonde voeding voor alle leeftijdsgroepen en voor specifieke situaties zoals bij verminderde eetlust, patiënten die moeite hebben met kauwen en/of slikken, enz. Door de voeding fijn te malen en het gebruik van een verdikkingsmiddel kunnen patiënten een aangepaste maaltijd nuttigen. Indien de patiënt onvoldoende eet, worden er bijvoedingen gegeven. 9
De diëtiste geeft tevens dieetadvies bij: - gewichtsproblemen - ondervoeding - doorligwonden - diabetes (type 1 en 2) en ontregelde glycemie - spijsverteringsproblemen - allergieën en voedingsintoleranties Animatrice (geriatrie 1): Binnen de afdelingen geriatrie is het welzijn van de patiënten zeer belangrijk. De animatrice zorgt dagelijks voor een aanbod aan activiteiten hetzij individueel (kappersbeurt, massage, relaxatie) of in groep (kookactiviteit, krant lezen..) Vrijwilliger (geriatrie 2): Takenpakket bestaat uit: - begeleiden van patiënten bij het maaltijdgebeuren - begeleiden van patiënten naar de kapel - ondersteuning bieden bij animatieactiviteiten (bv. Week van de bejaarde, ) - luisterend oor en psychische ondersteuning bieden aan patiënten 10
Wat meebrengen bij opname? - Nachtkledij (slaapkleedjes, pyjama, ) - Wasgerief (handdoeken, washandjes, zeep, borstel, tandpasta, tandenborstel, ) - Plastiek zakjes om vuile was hygiënisch te kunnen opbergen Geen waardevolle voorwerpen meebrengen (juwelen, geld, ). Het meebrengen van dagkledij is niet vereist gedurende de ziekenhuisopname. Het dragen ervan vormt enkel een belemmering bij het uitvoeren van de verschillende onderzoeken. Gelieve de dag voor het ontslag dagkleding te voorzien. Verlaten van de afdeling Indien u samen met uw opgenomen familielid de verpleegafdeling tijdelijk verlaat (bv. bezoekje aan de cafetaria, ) vragen we dit steeds te melden aan de verpleegkundigen. Zo weten zij waar men u kan bereiken indien dit nodig zou zijn. 11
Identificatiebandjes Bij uw opname zal u een identificatiebandje aan de pols aangebracht worden. Gelieve te controleren of de gegevens die daarop staan correct zijn. Het is bedoeld om persoonsverwisselingen te voorkomen, bijvoorbeeld tijdens een operatie of onderzoek. U dient het polsbandje te dragen gedurende uw gehele verblijf in het ziekenhuis zodat wij u steeds kunnen identificeren. Indien het polsbandje niet meer leesbaar is, of indien het per ongeluk verwijderd werd, vraag dan een nieuw bandje aan de verpleegkundige. 12
Spreekuren geriaters Indien u de geriater wil raadplegen i.v.m. de gezondheidstoestand van uw familielid, kan u hiervoor steeds een afspraak maken bij een verpleegkundige van onze afdeling of via een onthaalmedewerker. Buiten de spreekuren van de arts kun u ook steeds informatie met betrekking tot uw familielid bekomen bij de verpleegkundigen. Zij kunnen u steeds hun observaties/bevindingen/evoluties doorgeven. Let er wel op dat verpleegkundigen geen diagnoses en medische informatie (resultaten van onderzoeken) mogen meedelen. spreekuren: Dr. Schellemans: Dr. Mertens: maandag: 16u30-17u30 dinsdag: 16u00-18u15 woensdag: 16u30-17u30 donderdag: 16u15-18u15 vrijdag: 15u00-16u30 13
Gratis parkeren Indien uw familielid volledig afhankelijk is van derden m.b.t. het maaltijdgebeuren en u in de mogelijkheid bent om hem/haar te helpen tijdens de maaltijden, kan u hiervoor een gratis parkeerkaart bekomen. De verantwoordelijke verpleegkundige zal u deze gratis parkeerkaart bezorgen. Indien de gezondheidstoestand van uw familielid achteruit gaat, is er altijd de mogelijkheid om s nachts bij uw familielid te blijven. Ook in deze situatie situatie vraagt u best aan de verpleegkundige of hoofdverpleegkundige of u een beroep kan doen op deze service. De maaltijden voor de patiënten worden opgediend tussen: ontbijt: 08u00-08u30 middagmaal: 11u45-12u15 avondmaal: 17u15-17u45 Pedicure / Kapster 14 Indien u gebruik wil maken van een van deze diensten kan u een afspraak maken bij een verpleegkundige van de afdeling. De kosten van de pedicure en kapster komen op uw ziekenhuisfactuur. Een formulier met de verschillende mogelijkheden (knipbeurt, watergolf, ) en bijbehorende prijslijst kan u steeds bekomen bij de verpleging.
Veiligheid Op onze afdelingen werken we nauwgezet aan valpreventie. Aangepast en veilig schoeisel is belangrijk. Breng schoenen of pantoffels mee die de volledige voet omsluiten, niet te groot of te klein zijn, geen gladde zool hebben en een verhoging van maximum 4 cm. Bij (tijdelijke) verwardheid is er de mogelijkheid tot rooming in. Dit betekent dat een familielid permanent aanwezig mag zijn. Op onze afdeling proberen we preventief om te gaan met wegloopgedrag van patiënten. Deze patiënten krijgen een armbandje aan en zodra zij de virtuele deur passeren, krijgen de verpleegkundigen een alarmsignaal op hun decttoestel. Zo worden zij ervan verwittigd dat patiënten de afdeling willen verlaten. Op deze manier gaan we het fixeren van patiënten beperken zodat hun mobiliteit behouden blijft. 15
Ontslag uit het ziekenhuis - Indien uw familielid ontslagen wordt uit het ziekenhuis, wordt u hiervan tijdig op de hoogte gebracht door een medewerker van de sociale dienst. - U kan uw familielid met het eigen vervoer komen ophalen of u kan gebruik maken van de ambulancedienst. U dient gewoon uw keuze mee te delen aan de sociale dienst. Zij zullen de nodige regelingen treffen. - Naast de brief voor de huisarts krijgt u ook een verpleegkundig ontslagformulier mee bestemd voor de thuisverpleegkundige of de verpleegkundige van het rusthuis/rvt. - U krijgt een lijst mee met een overzicht van de medicatie. - Afspraken voor volgende consultaties (indien nodig) worden steeds voor u gemaakt door de verpleegkundigen van de afdeling. Mocht u nog vragen hebben, aarzel dan niet om ons bijkomende inlichtingen te vragen. Wij wensen u een aangenaam verblijf en een spoedig herstel. 16