kosteloos Van taboe naar tijdige oriëntatie Editie Zwolle www.afscheidswijzer.nl

kosteloos Van taboe naar tijdige oriëntatie Editie Zwolle www.afscheidswijzer.nl 2 e druk - mei 2015

02 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Advertentie AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Voorwoord 03 Voorwoord Vroeg of laat in ons leven krijgen we allemaal te maken met het verlies van dierbare mensen aan de dood. Een sterven dichtbij kan een grote impact hebben op de nabestaanden. Zeker als het overlijden onverwacht komt of als het jonge mensen betreft. De laatste jaren is er rondom rouw en afscheid nemen veel veranderd. Er is veel ruimte ontstaan voor een persoonlijke invulling van een uitvaart. Een positieve ontwikkeling, die eraan bijdraagt het afscheid een goede plek te kunnen geven. De Afscheidswijzer is wat dat betreft een waardevolle gids en ik ben blij dat we die nu ook in Zwolle aan kunnen bieden. In de Afscheidswijzer treft u praktische en nuttige informatie aan en suggesties voor het invullen van het laatste afscheid van uw dierbare. En dat vorm te geven op de manier die past bij u en bij de overledene. Ook helpt dit naslagwerk u om u eventueel te oriënteren op uw eigen afscheid. U kunt meer lezen over de begraafplaatsen, instellingen, organisaties en bedrijven in de regio Zwolle waar u terecht kunt voor het organiseren van de uitvaart, het regelen van de erfenis et cetera. Ook vindt u hier informatie over de mogelijkheden van de gemeentelijke begraafplaatsen Kranenburg, Meppelerstraatweg, Voorst en Windesheim. Met name Kranenburg is bijzonder vanwege de speciale flora en fauna, de mogelijkheid tot bovengronds begraven in de galerijgraven en het Islamitische - en Chinese deel. Ik hoop van harte dat de Afscheidswijzer u kan helpen bij het nadenken over en vormgeven van het laatste afscheid. Henk Jan Meijer, burgemeester van Zwolle

04 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Inhoud 05 Inhoud Voorwoord 03 Voor overlijden 01 - Wensenlijstje 10 02 - Een uitvaart voor iedere levensbeschouwing 13 03 - Ongeneeslijk ziek 18 04 - Zorg in de laatste levensfase 21 05 - En als u dement wordt? Wat dan? 31 06 - Medisch handelen in de stervensfase 34 Rond overlijden 07 - Direct regelen na het overlijden 40 08 - Uitvaart in Zwolle 47 09 - Uitvaart organiseren 64 10 - Uitvaartkosten en financiering 78 11 - Begraven 82 12 - Natuurbegraven 88 13 - Cremeren 90 14 - Gedenktekens en grafbedekking 95 Na overlijden 15 - Rouwen 100 16 - Testament en erfenis 108 17 - Digitale leven na de dood 118 Index 122 Mijn wensen 126 Colofon 128 Redactieadviesraad 130 De kosteloze verspreiding van de Afscheidswijzer wordt mogelijk gemaakt door de financiële bijdragen van adverteerders. De redactionele kwaliteit van de Afscheidswijzer is mede geborgd door de redactieadviesraad, waarin landelijke koepelorganisaties op het gebied van terminale zorg, rouwbegeleiding, funeraire cultuur en informele zorg zitting hebben genomen. De Afscheidswijzer editie Zwolle wordt uitgegeven met medewerking van onder andere de gemeente Zwolle. 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17

6AFSCHEIDSWIJZER 06 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle Gemeente - advertentie Zwolle - Advertorial AFSCHEIDSWIJZER Gemeente... - advertentie7 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle. - advertenties - advertorial 07 Samen zorgen voor een ander Mensen helpen. Dat is de kracht van het Leger des Heils. Iedereen heeft recht op een eerlijke kans. Het Leger des Heils wil mensen die kans geven. Daarom komen we op voor mensen die geen helper hebben. Ieder jaar helpen we zo tienduizenden met professionele en praktische hulpverlening. Een goed doel om te overwegen als u iets wilt nalaten. Een familielid, vriend of notaris kan de nalatenschap afwikkelen. Wilt u het Leger des Heils benoemen als (mede-)erfgenaam? Dan kunt u de zorg voor de afwikkeling ook aan ons overlaten. Als u dat wilt, helpen we bij het opstellen van testament of de keuze voor een notaris, verzorgen we de uitvaart, een (kerkelijke) ceremonie, de financiële administratie en het leegruimen van het achter gebleven huis. Zo weet u zeker dat alles goed geregeld wordt. Hulp voor iedereen Wij helpen ieder jaar duizenden mensen met professionele zorg en begeleiding. Van dak- en thuislozenopvang tot opvoedhulp, en van reclassering tot verpleeg huiszorg. Met ons brede zorg aanbod kunnen we bijna iedereen helpen. Kledinginzameling Met meer dan tweeduizend containers in heel Nederland zamelt het Leger des Heils gebruikte kleding en textiel in. Om uit te delen bij rampen en nood situaties, en om te verkopen in onze tweedehandskledingwinkels. Het geld dat we daarmee verdienen, gebruiken we om andere projecten te financieren. Ontwikkelingssamenwerking Al meer dan honderd jaar werkt het Leger des Heils in het buitenland. We verbeteren de leefomstandig heden van mensen, ongeacht hun achtergrond of geloof. Hoe? Zoveel mogelijk met vaardigheden en middelen die in het land zelf aanwezig zijn. We ondersteunen de lokale bevolking met advies en training. En, als het nodig is, met geld of goederen. Leger des Heils sectie Nalatenschappen Postbus 3006 1300 EH Almere (036) 539 81 62 Geertruida Haverkamp, gepensioneerd en donateur Geertruida (Geertje) Haverkamp is 77 jaar. En als het aan haar ligt, kan ze nog jaren mee. Toch heeft ze onlangs laten vastleggen dat een legaat toekomt aan het Leger des Heils. Samen met mijn overleden man heb ik een aardig bezit opgebouwd. Een mooi huis, een flinke spaarrekening. Het heeft ons in het leven echt meegezeten. Veel mensen hebben minder geluk. Daarom ben ik al heel lang donateur van het Leger des Heils. Zij hebben niet alleen mooie idealen, maar ze dóen ook iets. Ze helpen mensen in het nauw, met praktische oplossingen. Dat spreekt me aan. Daarom heb ik de dichtstbij zijnde notaris opgezocht en een testament laten opmaken met het Leger des Heils als legataris. Wat de kinderen ervan vinden? Ik weet dat ze het er helemaal mee eens zijn. M n zoon is tenslotte ook donateur.

08 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Voor overlijden AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Voor overlijden 09

10 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Wensenlijstje AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Advertenties 11 Uitvaartzorg Rietje van Voorst Uitvaartverzorging met aandacht Ook als u verzekerd bent kunt u bij mij terecht. uitvaart.pdf 1 23-12-2013 14:50:16 t (038) 454 74 74 m 06 20 88 46 51 Reviuslaan 25, 8024 CC Zwolle r.van.voorst@home.nl www.uitvaartzorgrietjevanvoorst.nl C M Y CM MY CY Hotel - Restaurant - Café - Zalen Diverse ruimten beschikbaar voor privé bijeenkomsten. Ambachtelijke keuken, ouderwetse gastvrijheid! Centraal in de regio, makkelijk bereikbaar en vrij parkeren op eigen terrein. Bel voor uitgebreide mogelijkheden CMY K Hotel Waanders Rijksweg 12 7951 DH Staphorst T 0522-461888 info@hotel-waanders.nl www.hotel-waanders.nl

12 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Wensenlijstje AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Een uitvaart voor iedere levensbeschouwing 13

14 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Een uitvaart voor iedere levensbeschouwing AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Een uitvaart voor iedere levensbeschouwing 15

16 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Een uitvaart voor iedere levensbeschouwing AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Een uitvaart voor iedere levensbeschouwing 17 ADVERTENTIE

18 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Ongeneeslijk ziek AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Advertorial 19

20 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Ongeneeslijk ziek AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Zorg in de laatste levensfase 21 ADVERTENTIE Zorg delen Zorg in de laatste levensfase, wij staan voor u klaar! Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg van Vrijwilligerscentrale ZwolleDoet! zet vrijwilligers in de thuissituatie van terminaal zieke patiënten in. Deze inzet wordt gecoördineerd door professionele coördinatoren informele zorg. Bel voor meer informatie (038) 422 52 00 www.terminalezorgzwolle.nl / info@terminalezorgzwolle.nl

22 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Advertentie AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Zorg in de laatste levensfase 23 ADVERTENTIE Mantelzorglijn Er komt zoveel op je af, als je voor een naaste zorgt. De Mantelzorglijn hielp mij alles op een rijtje te zetten. Ans, mantelzorger Zoekt u ook informatie, een luisterend oor of praktische steun? Bel de Mezzo Mantelzorglijn: 0900-2020496 ( 0,10 per minuut) Op werkdagen van 9 tot 13 uur. Of kijk voor info op: www.mezzo.nl Zorgzuster bemiddelt in: 24 uurszorg nachtdiensten waken Zorgzuster werkt met een klein, vast team van gespecialiseerde zorgverleners die met een grote mate van persoonlijke betrokkenheid zorg dragen voor de begeleiding in de laatste levensfase. Meer informatie? Neem dan contact met ons op: Zorgzuster Salland, Milka Nooij, Zorgzuster Manager T +31 (0)6 12 76 09 75 www.zorgzuster.nl SALLAND Elke dag je eigen dag. 13007 Mezzo Mantelzorglijn adv 133,5x185mm (3).indd 1 30-08-13 09:39

24 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Advertentie AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Zorg in de laatste levensfase 25 Driezorg: wonen, welzijn en zorg! Wanneer de jaren gaan tellen, neemt dikwijls de zorg-/hulpvraag toe. Wellicht heeft u behoefte aan wat aanspraak of sociale contacten? Of zoekt u naar mogelijkheden om veilig en fijn te kunnen (blijven) wonen? Wij helpen u graag! Of het nu gaat om het wonen in of nabij één van onze locaties, het deelnemen aan activiteiten of lichamelijke of verpleegkundige zorg: Driezorg helpt u graag bij het vinden van het juiste antwoord! Dichtbij, betrouwbaar, ondernemend, liefdevol en samen. En, vanuit onze missie: Aandacht van mens tot mens! Graag nodigen we u uit om uw situatie persoonlijk aan ons voor te leggen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen, via tel. (038) 453 67 11 of mail: info@driezorg.nl. Postadres Postbus 658 8000 AR Zwolle Telefoon (038) 453 67 11 E-mail info@driezorg.nl Internet www.driezorg.nl Volg ons ook op:

26 ADRESSEN - Zorg in de laatste levensfase AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - advertentie 27 Ouderenbonden en -adviseurs Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen (ANBO) Katholieke Bond van Ouderen (KBO) Protestants Christelijk Ouderen Bond (PCOB) WijZ Cultuurhuis Stadshagen Wijkcentrum de Pol Wijkcentrum de Terp Thuiszorg Beter Thuis Wonen Thuiszorg Buurtzorg Zwolle Buurtzorg Zwolle Centrum Buurtzorg Zwolle Holtenbroek Buurtzorg Zwolle Noord en Midden Buurtzorg Zwolle Oost Buurtzorg Zwolle West Buurtzorg Zwolle Zuid 1 Buurtzorg Zwolle Zuid 2 Carinova Thuiszorg Zwolle De Nieuwe Zorg Thuis (Meppel) GewoonZorg Zwolle Icare Verpleging en Verzorging thuiszorg locaties Icare Zwolle Aalanden Diep Icare Zwolle Assendorp ICare Zwolle Berkum Wythmen Wipstrik Icare Zwolle Binnenstad en Wipstrik Zuid Icare Zwolle Holtenbroek Icare Zwolle Pierik-Zalné Icare Zwolle Stadshagen Icare Zwolle Westenholte Icare Zwolle Zuid MT Thuiszorg Zwolle Sanitas Thuiszorg Kranenburgweg 8, 8024 AC Zwolle (038) 4551108 www.sanitasthuiszorg.nl info@sanitasthuiszorg.nl > Zie advertentie op pagina 17 Stichting Curadomi Thuiszorg Stichting Terminale Thuiszorg Kampen e.o. Thuiszorg Vérian TSN Thuiszorg Zwolle Tzorg Thuishulp Zwolle Zorg + Geluk Thuiszorg Zwols Zorg Consortium Thuiszorgwinkels Icare Medipoint Vegro Thuiszorgwinkel Zwolle Thuis is waar je hart is Wanneer het einde van het leven nadert, is verzorging en begeleiding bij u thuis in uw vertrouwde omgeving mogelijk. Deskundige medewerkers kunnen u in uw eigen huis of binnen onze huizen bijstaan. Daarnaast bieden wij op onze locaties Myosotis in Kampen en het RBG (binnen Isala) in Zwolle gespecialiseerde palliatief terminale zorg. www.ijsselheem.nl

28 ADRESSEN - Zorg in de laatste levensfase AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Advertentie 29 Mantelzorg Steunpunt Mantelzorg Zwolle Stichting Berkumstede Woonzorgcentra Driezorg Wonen, Welzijn & Zorg Postbus 658, 8000 AR Zwolle (038) 4536711 www.driezorg.nl info@driezorg.nl > advertentie op pagina 24 Woonzorgcentrum De Hazelaar (Hasselt) Woonzorgcentrum De Meente (Genemuiden) Woonzorgcentrum De Schans (Zwartsluis) Woonzorgcentrum De Vijverhof (Kampen) Woonzorgcentrum Margaretha (Kampen) Woonzorgcentrum Nieuwe Haven (Zwolle) Woonzorgcentrum Werkeren (Zwolle) Zorgcentrum Maarlenhof (IJsselmuiden) Zorghuis Anna Heerkens (Zwolle) Zorghuis Theodora Vos de Wael (Zwolle) Zorghuis Wilhelmina van Sonsbeeck (Zwolle) Driezorgwoningen Arcadia Driezorgwoningen De Wendakker Driezorgwoningen Ensemble Woonzorgcentrum Berkumdstede/De Wissel Woonzorgcentrum De Havezate Woonzorgcentrum De Kievitsbloem Woonzorgcentrum De Venus Woonzorgcentrum Fermate Woonzorgcentrum Hof van Blom Woonzorgcentrum Rivierenhof Woonzorgcentrum Westenhage IJsselheem Engelenbergplantsoen 3 8266 AB Kampen (038) 3394400 www.ijsselheem.nl info@ijsselheem.nl > zie advertentie op pagina 27 Hervormd Woonzorgcentrum De Amandelboom (Kampen) Revalidatiecentrum IJsselheem Zwolle Verpleeg- en revalidatie centrum Myosotis (Kampen) Zonnehuisgroep IJssel-Vecht Woonzorgcentrum de Esdoorn Woonzorgcentrum de Hoekstee Woonzorgcentrum de Molenhof Woonzorgcentrum de Riethorst Woonzorgcentrum het Zonnehuis Zorgspectrum Het Zand Woonzorgcentrum De Oude Mars Woonzorgcentrum Het Weijtendaal (Wijhe) Woonzorgcentrum Het Wooldhuis (Heino) Woonzorgcentrum Zandhove Servicepunt Zorgwoningen Zwolle Appartementencomplex Curans Appartementencomplex De Keersluis Appartementencomplex Haringvliet Appartementencomplex t Hoge Huis Appartementencomplex Lijnbaan Appartementencomplex Weteringstaete Zorgcomplex Westenholte Altijd dichtbij Er zijn voor een ander in de laatste levensfase, thuis of zo dicht mogelijk bij huis. Daar staan de opgeleide vrijwilligers van VPTZ voor. Of dit nu daadwerkelijk thuis is, in een bijna-thuis-huis, een high-care hospice of een zorginstelling: het is de missie van de vrijwilligers om er te zijn voor de ander en diens naasten. Samen met de mantelzorgers en de beroepsmatige zorg doen de vrijwilligers wat gedaan moet worden in deze bijzondere en onzekere periode. De vereniging VPTZ Nederland bestaat uit ruim 200 lidorganisaties. Er is er dus altijd één bij u in de buurt. Op www.vptz.nl kunt u zien welke dat is. Als sterven dichtbij komt VPTZ Nederland www.vptz.nl T 033-760 10 70 info@vptz.nl

30 ADRESSEN - Zorg in de laatste levensfase AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - En als u dement wordt? Wat dan? 31 Palliatieve en terminale zorg Monicares Foundation Netwerk Palliatieve Zorg - Regio IJssel-Vecht Dr. Spanjaardweg 29, 8025 BT Zwolle (038) 4243996 www.netwerkpalliatievezorg.nl/ijsselvecht a.t.te.velde@careketens.nl Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ) Barchman Wuytierslaan 10 3818 LH Amersfoort (033) 7601070 www.vptz.nl info@vptz.nl > zie advertentie op pagina 29 Vrijwilligerscentrale Zwolle Doet Assendorperstraat 48, 8012 CA Zwolle (038) 4225200 www.terminalezorgzwolle.nl info@terminalezorgzwolle.nl > zie advertentie op pagina 20 Inloophuizen Inloophuis De Zonnesteen IntermeZZo Nazorgcentrum Vechtgenotenhuis (Ommen) 24 uurszorg Zorgzuster Salland Keizerstraat 37, 7411 HE Deventer (0570) 518393 / (06) 12760975 www.zorgzustersalland.nl m.nooij@zorgzuster.nl > zie advertentie op pagina 23 Hospice Hospicevoorzieningen Hospice t Huis aan de Vecht (Hardenberg) Hospice t Huis De Pastorie Een initiatief van Hospice Groep VechtZathe Bloemendalstraat 20, 7721 AM Dalfsen (0529) 431697 www.hospicegroepvechtzathe.nl info@hospicegroepvechtzathe.nl > zie advertorial op pagina 19 Hospice de Cirkel (Raalte) Hospice Zwolle Hospicevoorziening IJsselheem RBG Zwolle (binnen Isala) Verpleeg- en revalidatie centrum Myosotis (Kampen) Hospicevoorziening Zonnehuisgroep IJssel-Vecht Kinderhospice Mappa Mondo (Wezep) Zorgspectrum Het Zand - Hospice Lotus Maatschappelijke dienstverlening De Kern maatschappelijke dienstverlening Ziekenhuizen en klinieken Isala klinieken - Locatie Sophia Dokter van Heesweg 2, 8025 AB Zwolle (038) 4245000 www.isala.nl

32 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - En als u dement wordt? Wat dan? AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - En als u dement wordt? Wat dan? 33 ADVERTENTIE

34 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Medisch handelen in de stervensfase AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Medisch handelen in de stervensfase 35

36 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Medisch handelen in de stervensfase AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Medisch handelen in de stervensfase 37

38AFSCHEIDSWIJZER AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Gemeente Apeldoorn Zwolle - rond het - Rond overlijden overlijden AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Rond overlijden 39

40 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Direct regelen na het overlijden AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Direct regelen na het overlijden 41

42 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Advertentie AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Direct regelen na het overlijden 43 Een persoonlijk afscheid BRAMvanderZIJDEN geeft vorm en inhoud aan een uitvaartceremonie met teksten, een levens verhaal, een toespraak of overweging/meditatie, muziek en rituelen. De wensen van de overledene en nabestaanden bepalen hierbij of een plechtigheid wel of niet een religieus karakter krijgt. Het wordt een persoonlijk moment waarbij met aandacht wordt stilgestaan bij wie de overledene was en waarop met goede herinneringen kan worden teruggekeken. Vooruit kijken Nu al nadenken over een uitvaartceremonie kan veel rust brengen op het moment dat de ceremonie werkelijk plaats vindt. Bram kan hierbij behulpzaam zijn. Zo kan hij een levensverhaal In Memoriam opstellen. Ook legt hij uitvaartwensen vast, die bewaard kunnen worden bij andere persoonlijke documenten. Kennismaken Wanneer u samen met Bram gestalte en inhoud wilt geven aan de uitvaart, komt hij gratis en vrijblijvend naar u toe om kennis te maken en uw wensen te horen.

44 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Direct regelen na het overlijden AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Advertenties 45 Zorg voor uw uitvaart Geert van de Belt 06 16945646 dag en nacht bereikbaar www.geertvandebelt.nl ook als u elders verzekerd bent

46 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Uitvaart in Zwolle AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Uitvaart in Zwolle 47 08 Uitvaart in Zwolle N764 N331 C Hasselterweg Zwolle B G H E F A A28 N340 Gemeentelijke begraafplaatsen: A Begraafplaats Kranenburg B Begraafplaats Meppelerstraatweg C Begraafplaats Voorst D Begraafplaats Windesheim Particuliere begraafplaatsen: E Begraafplaats Bergklooster F Joodse Begraafplaats G R.K. Kerkhof Zwolle Crematoria: H Crematorium Kranenburg IJsselallee Heinoseweg A28 Wijeseweg N35 D N337

48 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Uitvaart in Zwolle AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Uitvaart in Zwolle 49 In de loop der jaren verdween langzaam maar zeker de klassenmaatschappij. Toen de gemeente in 1978 het Bosgedeelte van de begraafplaats in gebruik nam, is het klassensysteem dan ook formeel afgeschaft. Het klassenstelsel is en blijft wel herkenbaar in het Parkgedeelte. Dat komt door de bestaande structuur en de aanduiding van de verschillende rijen. Het is de bedoeling van de gemeente om het Parkgedeelte in die oude, oorspronkelijke sfeer te houden. Begraafplaats Kranenburg Kranenburg is in oppervlakte één van de grootste begraafplaatsen van Nederland. Het is door de landschappelijke aanleg en mooie ligging een prachtige rustplaats. U vindt er bijzondere vogels, bloemen, bomen en meer dan 500 verschillende planten. Het is behalve begraafplaats dan ook een prachtig park waar veel mensen graag wandelen. De begraafplaats bestaat uit meerdere gedeelten, elk met een eigen karakter en sfeer. Sinds een aantal jaren is het op Kranenburg mogelijk om bovengronds begraven te worden in een galerijgraf. Ook is er een gedeelte speciaal ingericht om mensen te kunnen begraven met een islamitische geloofsovertuiging. Vanaf 2014 is op Kranenburg een Chinees deel in gebruik genomen. Parkgedeelte: Het parkgedeelte vormt het oudste deel van de begraafplaats. Dat is terug te zien aan hoe het Parkgedeelte is aangelegd: aan de hand van een klassenstelsel. Mensen kregen vroeger een graf dat paste bij hun maatschappelijke klasse. Bij de aanleg van de begraafplaats werd daar ook rekening mee gehouden. Bosgedeelte: Na het Parkgedeelte kwam in 1978 de eerste uitbreiding van Kranenburg: het Bosgedeelte. In dit gedeelte is het mogelijk om, zoals de naam al aangeeft, in het bos begraven te worden. Omgeven door grote eeuwen oude bomen, want het is een natuurlijk bos, niet speciaal aangelegd voor de begraafplaats. De bomen die nu in het bos staan zijn daarom zo n honderd jaar oud, maar de boomstronken met hun wortels veel ouder; tussen de tweehonderd en driehonderd jaar. De beuken aan de beukenlaan, een laan die nog goed zichtbaar is, zijn ongeveer tweehonderd jaar oud. Hagenpark: Het Hagenparkgedeelte vormde na het Bosgedeelte de tweede uitbreiding van de begraafplaats Kranenburg. Dit deel is in 1992 in gebruik genomen. De naam Hagenpark is afgeleid van de hier geplante hagen. De hoge strakke hagen hebben rode bladeren, de golvende hagen hebben groene bladeren. De grote eikenbomen die in dit gedeelte staan, zijn nog een overblijfsel van het landgoed Kranenburg. In het Hagenparkgedeelte is een vijver aangelegd in de vorm van een gestileerde lelie. De bron van de vijver symboliseert de oorsprong van het leven. Het water stroomt weg zoals ook het leven geleefd wordt.

50 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Uitvaart in Zwolle AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Uitvaart in Zwolle 51 Galerijgraven Chinese begraafplaats Parnassusberg: Elk landgoed had vroeger een verhoogd uitkijkpunt om over het landgoed heen te kijken. Dit element wilde de gemeente terugbrengen op Kranenburg. Daarom is de Parnassusberg gemaakt. De Parnassusberg is een cirkelvormige heuvel, opgebouwd uit twee terrassen, omgeven door hagen. De cirkelvorm van de berg staat symbool voor het allesomvattende. Galerijgraven: Steeds meer mensen willen bovengronds worden begraven. In Zuid- Europese landen is dit gebruikelijk, in Nederland is deze manier van begraven nog vrij uniek. De gemeente Zwolle biedt de mogelijkheid om begraven te worden in een galerijgraf. Dit is een nis die in een fraai vormgegeven muur verwerkt is. Een galerijgraf is een alternatief voor mensen die zich niet prettig voelen bij het idee om onder de grond te worden begraven of te worden gecremeerd. Een galerijgraf kun u net als een gewoon graf persoonlijk laten maken. De galerijgraven zijn inclusief een antracietkleurige sluitsteen. U mag, binnen bepaalde voorwaarden, zelf bepalen welke belettering en symbolen u op deze steen wilt laten aanbrengen. Islamitisch gedeelte: Op begraafplaats Kranenburg is een nieuw gedeelte voor islamitische graven gerealiseerd. Op Kranenburg was, sinds 1991, islamitisch begraven al mogelijk, maar de beschikbare ruimte was niet voldoende. Er is in de regio veel behoefte aan deze vorm van begraven, daarom is voor moslims in 2012 een nieuw, apart gedeelte aangelegd. De begraafplaats maakt onderdeel uit van begraafplaats Kranenburg, maar is een apart gedeelte, omheind door een haag. Het gedeelte heeft ruimte voor 300 graven. Chinese begraafplaats: Begraven worden volgens de Chinese tradities. Dat is vanaf begin 2014 mogelijk op de begraafplaats Kranenburg in Zwolle. Bij het ontwerp voor de Chinese begraafplaats is rekening gehouden met de wensen vanuit de Chinese gemeenschap. De begraafplaats ligt op een zonnig en licht gedeelte en de graven hebben uitzicht over water. Ook is er een pagode en eigen toegangspoort. Daarnaast kunnen de graven voor onbepaalde tijd worden uitgegeven. Naast begraven biedt de Chinese begraafplaats ook de mogelijkheid om urnen te plaatsen in een urnenmuur. Een urnennis kan ook voor onbepaalde tijd uitgegeven worden. Begraafplaats Kranenburg Kranenburgweg 7, 8024 AC Zwolle Telefoon beheerder: (038) 4544148 Administratie: 14038

52 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - advertentie Uitvaart in Zwolle AFSCHEIDSWIJZER ADVERTENTIES Gemeente Gemeente Zwolle Zwolle - Uitvaart - advertentie in Zwolle 53 Begraafplaats Meppelerstraatweg Deze begraafplaats bestaat sinds 1826 en is daarmee de oudste gemeentelijke begraafplaats in Zwolle. Onder andere de dichter Rhijnvis Feith ligt hier begraven. Sinds 1954 worden op de begraafplaats Meppelerstraatweg geen nieuwe graven meer uitgegeven. Bijzettingen in familiegraven vinden nog wel plaats als er nog ruimte is. Begraafplaats Voorst Deze begraafplaats is in 1933 aangelegd, in de vorm van een pauwenstaart. Dit gebeurde in opdracht van de toenmalige gemeente Zwollerkerspel. Met de gemeentelijke herindeling in 1967 ging de begraafplaats Voorst over naar Zwolle. Het voorzieningenniveau is minimaal, er is alleen een kleine wachtruimte. Op deze begraafplaats kunnen dan ook geen diensten worden gehouden Begraafplaats Meppelerstraatweg Meppelerstraatweg 1 8022 AE Zwolle Telefoon beheerder: (038) 4544148 Administratie: 14038 Begraafplaats Voorst Ridder Zwederlaan 1 8042 CA Zwolle Telefoon beheerder: (038) 4544148 Administratie: 14038

54 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - advertentie Uitvaart in Zwolle AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Uitvaart in Zwolle 55 Begraafplaats Het Heilige Kruis In 1377 werd het Buitengasthuis (ook wel genaamd Ten Hilligen Cruce = Heilig Kruis) ver buiten de toen betaande stad gesticht t.b.v. lepralijders (melaatsen). Naast het gasthuis werd 2 jaar later een kapel gebouwd, die in 1703 tijdens een storm instortte. In en rond deze kapel werden de overledenen van het gasthuis begraven. Daarmee is deze begraafplaats de oudste, nog bestaande begraafplaats die buiten een kerk ligt. In 1960 heeft de gemeente Zwolle de begraafplaats gesloten verklaard. Verschillende mogelijkheden gemeentelijke begraafplaatsen: Begraafplaats Windesheim In 1917 nam de toenmalige gemeente Zwollerkerspel de begraafplaats Windesheim over van de Nederlandse Hervormde kerk. Er worden voornamelijk overledenen uit het dorp Windesheim begraven. Op het oude gedeelte van de gemeentelijke begraafplaats kan er alleen worden bijgezet als er nog plaats is in het graf. Er worden nog wel nieuwe graven uitgegeven. Ook is er een afzonderlijk gedeelte voor urnengraven. Op deze begraafplaats is geen aula, alleen een overkapping om te schuilen bij slecht weer. Begraafplaats Windesheim Pastorieweg Windesheim, Zwolle Telefoon beheerder: (038) 4544148 Administratie: 14038 Algemeen graf In een algemeen graf worden drie personen begraven. Het graf blijft eigendom van de gemeente. De overledenen die in dit graf worden begraven zijn zelden familie van elkaar. Op het graf kan een klein gedenkteken worden geplaatst, maar dat is niet verplicht. Tien jaar na de laatste begrafenis (de periode van grafrust) wordt een eventuele gedenksteen verwijderd en kan het graf worden geruimd. De stoffelijke resten worden bij ruiming overgebracht naar een verzamelgraf, of op verzoek van de nabestaanden herbegraven in een eigen graf. De kosten van een algemeen graf zijn laag. U betaalt alleen voor het begraven en een klein bedrag voor het onderhoud. Eigen graf Een eigen graf wordt ook wel een familiegraf genoemd. U mag zelf bepalen wie erin wordt begraven, Nieuwe graven worden uitgegeven voor een periode van 20, 30, 40, 50 jaar of voor onbepaalde tijd. Na uitgifte van een graf ontvangt één nabestaande de grafrechten (rechthebbende). De gemeente neemt voor het aflopen van de huurperiode contact op met de rechthebbende om te overleggen wat er met het graf moet gebeuren. De rechthebbende heeft dan de keuze om het grafrecht te verlengen of afstand te doen van het graf. Als de recht-

56 AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Uitvaart in Zwolle AFSCHEIDSWIJZER Gemeente Zwolle - Uitvaart in Zwolle 57 hebbende afstand doet van de grafrechten, vallen deze terug aan de gemeente Zwolle. De gemeente heeft dan het recht om het graf te ruimen en opnieuw uit te geven. Na het overlijden van de rechthebbende kunnen de grafrechten nog binnen een jaar overgeschreven worden op naam van een nieuwe rechthebbende. In een nieuw graf is plaats voor twee overledenen (m.u.v. de galerijgraven). Op verzoek kan een graf ook plaats bieden aan drie overledenen. Dit moet wel direct bij de uitgifte van het graf aangevraagd worden. In een eigen graf mogen ook maximaal twee urnen worden bijgeplaatst of de as van twee overledenen worden verstrooid. Eventueel mag in een eigen graf een grafkelder worden geplaatst. De aankoop en aanlegkosten van een grafkelder zijn voor eigen rekening. Ook is een eigen dubbel graf mogelijk. In een dubbel graf kunnen twee overledenen naast elkaar begraven worden. Een dubbel graf biedt ruimte voor het begraven van maximaal zes overledenen. Ook in een dubbel graf mag u een kelder laten plaatsen. Graf 10 jaar Op de begraafplaats Kranenburg is het mogelijk om een enkel particulier graf te huren voor een periode van 10 jaar. Deze graven bevinden zich op de Parnassusberg en hebben uitsluitend gras als grafbedekking. Na het aflopen van de huurperiode kan de rechthebbende het grafrecht verlengen. De kosten voor deze graven zijn laag. Reserveren graf In overleg met de beheerder van de gemeentelijke begraafplaatsen kunt u een grafruimte uitzoeken en reserveren. U ontvangt dan een bewijs van reservering en jaarlijks een aanslag voor de reservering van de grafruimte. Het is belangrijk dat uw nabestaanden weten dat u een grafruimte heeft gereserveerd. Bewaar daarom het reserveringsbewijs bij uw verzekeringspapieren. Verstrooien as Op gemeentegrond mag u as verstrooien zonder vooraf toestemming te vragen aan de gemeente. Er zijn wel een aantal beperkingen. De as mag niet verstrooid worden op verharde delen van de weg en niet op voor publiek toegankelijke pleinen, speelplaatsen, en speelweiden. Verder mag u geen as verstrooien op natuurterreinen en voedselarme bossen (hierbij gaat het om Agnietenberg, Boschwijk, Bikkenrade, Eierbelten, Erfgenamenbos en Zandhove). Er mag ook geen as verstrooid worden in openbaar water binnen de bebouwde kom, op aanlegplaatsen voor vaartuigen recreatieplassen en ijsvlakten. Er mag wel as verstrooid worden in bosschages van parken en plantsoenen. Omstanders mogen geen hinder ondervinden van het verstrooien en de as die wordt achtergelaten. Het verstrooien van as op een particulier terrein mag alleen met toestemming van de eigenaar van de grond. Foetusgraven De begraafplaats Kranenburg heeft een speciale plek gecreëerd voor kinderen die levenloos zijn geboren (of binnen 24 uur zijn overleden) na een zwangerschap korter dan 24 weken. Deze graven worden uitgegeven voor een periode van 5 jaar. Hierna kan het grafrecht telkens verlengd worden met een periode van 5 jaar.