Zelfzorg Info: jouw vaknieuws! Het einde van de maand is weer in zicht, wat een nieuwe Zelfzorg Info met jouw maandelijkse portie vaknieuws betekent! Deze maand is het thema koortslip. We lichten toe hoe je een koortslip kunt voorkomen en wanneer je hem toch krijgt, hoe je hem kan behandelen. Ook in Product van de maand besteden we aandacht aan de behandeling van een koortslip en lichten we zowel antivirale als indrogende middelen toe. Tevens geeft de Beste Zelfzorgadviseur, Linda, in haar online column praktisch advies over de behandeling van een koortslip. Daarnaast brengen we de workshop Zelfzorgadvisering onder de aandacht. Een leuke en leerzame workshop die direct toepasbaar is op de werkvloer. Inschrijven voor de workshop kan via www.drogistensite.nl bij Opleidingen. Tot slot kan je deze maand wederom kans maken op een bioscoopbon met de kennistest over koortslip. Ook kan je de antwoorden van de vorige kennistest terugvinden. Veel leesplezier gewenst met de nieuwe Zelfzorg Info! Thema van de maand: Koortslip Tintelen, jeuk en een branderig gevoel. Mensen die er last van hebben, zullen het gevoel gelijk herkennen: er is een koortslip op komst. Deze maand besteden we aandacht aan de oorzaak en de behandeling van de koortslip. Een koortslip is een aanduiding voor ontstekingen in de vorm van blaasjes rond of op de lippen. De blaasjes kunnen na een paar dagen groter worden, barsten en vervolgens uitdrogen. Rond de blaasjes kan de huid door de ontsteking rood of pijnlijk zijn. Klachten De ontwikkeling van een koortslip bestaat uit drie stadia. In het eerste stadium ontstaat een tintelend, jeukend of branderig gevoel op of rond de lippen of andere plekken in het gezicht. Al in dit stadium is de koortslip besmettelijk. Na enkele uren tot dagen ontstaan er pijnlijke blaasjes, gevuld met helder vocht. Dit is het tweede stadium. In het derde stadium gaan de blaasjes stuk en ontstaat er een wondje, waar een korstje op komt. Dit korstje is meestal gelig van kleur en valt er na een paar dagen af. De huid eronder is gaaf en het besmettingsgevaar is voorbij. Een koortslip geneest dus vanzelf in 7 tot 10 dagen en laat geen littekens na. Oorzaak Een koortslip wordt veroorzaakt door het herpes simplex virus. Een infectie met dit virus is heel besmettelijk. Dit
betekent dat een persoon met een koortslip steeds opnieuw zichzelf kan besmetten maar ook een ander kan besmetten via direct contact. De tintelingen en het branderige gevoel worden veroorzaakt doordat het virus zich vanuit de dieper gelegen zenuwbaan naar de huid beweegt. Omdat het virus zich in dezelfde zenuwbaan schuilhoudt, wordt altijd hetzelfde stukje huid aangedaan. Soms infecteren bacteriën een koortslip. De bacterie profiteert ervan dat de huid door de koortslip is beschadigd. Ook kan een koortslip verward worden met krentenbaard (impetigo), een zeer besmettelijke bacteriële infectie. Wanneer ontstaat een koortslip? De omstandigheden waaronder het virus actief kan worden zijn: Als de weerstand verlaagd is, door bijvoorbeeld koorts, vermoeidheid of tijdens de menstruatie Bij bepaalde weeromstandigheden, zoals fel zonlicht, kou of harde wind. Mensen die op vakantie gaan in de bergen krijgen dan juist vaak een koortslip. Bij een verminderde afweer door het gebruik van medicatie Besmetting Vanaf het moment dat er een tintelend, jeukend of branderig gevoel ontstaat is een koortslip besmettelijk. Via knuffelen en kussen kan het virus zich verspreiden, of door gebruik van bestek, kopjes of lippenbalsem van iemand die besmet is. Het besmettingsgevaar blijft aanwezig totdat de korstjes hebben losgelaten. Tijdens de ontwikkeling van de koortslip vormt vooral het vocht in de blaasjes een groot besmettingsrisico voor anderen, maar een persoon kan ook bij zichzelf besmetting overbrengen: bijvoorbeeld van de mond naar het oog. Een infectie aan het oog is pijnlijk en kan blijvende schade veroorzaken aan het hoornvlies. Wanneer doorverwijzen naar de huisarts? Een koortslip is een onschuldige aandoening die vanzelf weer overgaat. Er kunnen echter omstandigheden zijn waarbij je de klant moet doorverwijzen naar de huisarts. Als de koortslip na twee weken niet is verdwenen. Er kan dan sprake zijn van een onderliggende kwaal, zoals een huidtumor. Bij een kind jonger dan 6 jaar. Soms kunnen er complicaties optreden als het kind niet wil drinken en daardoor uitdroogt. Als de klant vaker dan 6 keer per jaar een koortslip heeft. Dit kan wijzen op een stoornis in de afweer. Als het vocht in de blaasjes niet helder is maar troebel of met pus. Dit wijst op een bacteriële infectie. De huisarts moet een dergelijke aandoening snel zien om de juiste behandeling in te stellen. Als de blaasjes ook op andere lichaamsdelen voorkomen. Als de klant geneesmiddelen gebruikt om de afweer te onderdrukken, bijvoorbeeld sommige middelen bij reuma, chronische darmziekten, na transplantaties en bij kanker. Als de klant atopisch eczeem heeft of als de klant een aandoening heeft die de afweer vermindert. In deze gevallen kan een koortslip vaker optreden of langer duren. De huisarts kan bepalen of de klant preventief zelfzorgmiddelen moet gebruiken. Behandeling Hoewel een koortslip vanzelf over gaat binnen 7 tot 10 dagen willen veel mensen ook graag gebruik maken van een zelfzorgmiddel. In Product van de maand van de Zelfzorg Info van april worden de verschillende soorten zelfzorgmiddelen voor een koortslip toegelicht. Naast het gebruik van zelfzorgmiddelen, kunnen eenvoudige middelen of adviezen de klachten van een koortslip verlicht of voorkomen. Houd de lichaamseigen afweer op peil door gezond te eten, voldoende nachtrust, niet roken en regelmatige beweging. Ter aanvulling van de weerstand kan eventueel een supplement met antioxidanten worden genomen. Bij een goede afweer zal er minder snel een koortslip ontstaan. Bescherm de lippen door ze vet te houden. Gebruik een lippenbalsem bij omstandigheden die een koortslip kunnen uitlokken, zoals felle zon en wind. Raak de blaasjes niet aan. Was je handen regelmatig. Wees alert op eventuele besmetting van anderen. Vermijd lichamelijk contact door zoenen of oraal seksueel contact. Gebruik handdoeken niet samen met een ander. Eet niet met elkaars bestek. Pas op bij baby s en kleine kinderen. Zij kunnen ernstig ziek worden van het herpes simplex virus.
Product van de maand Indrogend koortslipmiddel Deze maand behandelen we in Product van de maand verschillende producten voor de behandeling van een koortslip. Een koortslip gaat binnen 7 tot 10 dagen vanzelf weer over, maar veel klanten willen ook graag een middel gebruiken om de genezingsduur een paar dagen te verkorten. Welk zelfzorggeneesmiddel een klant het beste kan gebruiken, is afhankelijk van het stadium van de koortslip. Indrogende zalf Gebruikt in 1e keuze in tweede stadium (met vocht gevulde blaasjes) 2e keuze in eerste stadium (tinteling en roodheid) Werkzame stof Zinkoxide Hoe werkt het? Zelfzorggeneesmiddelen met zinkoxide zijn beschikbaar als zalf. Het heeft een dekkend, koelend en indrogend effect. De zalf dient 4 tot 6 maal per dag dik aangebracht te worden op de blaasjes, zonder uitgesmeerd te worden. Let op: De zinkoxide zalf kan vlekken geven op kleding en linnengoed. Niet gebruiken op open wonden, zoals brandwonden of open been. Antiviraal koortslipmiddel Antivirale crème Gebruikt in 1e keuze in eerste stadium (tinteling en roodheid) 2e keuze in tweede stadium (met vocht gevulde blaasjes) Werkzame stoffen Aciclovir, penciclovir, docosanol Hoe werkt het? Zelfzorggeneesmiddelen met aciclovir, penciclovir of docosanol zijn beschikbaar als crème. Ze hebben een lokaal antivirale werking waardoor ze de groei van het koortslip virus remmen. Als er al blaasjes zijn hebben deze producten weinig effect. Na het verschijnen van de eerste symptomen dient de behandeling met een antiviraal middel zo snel mogelijk gestart te worden. Het verschilt per product hoe vaak de klant de crème dient aan te brengen. Raadpleeg hiervoor de bijsluiter. Bij het aanbrengen is het belangrijk om het product alleen aan te brengen op de pijnlijke plekjes en niet uit te smeren. Hiermee voorkom je verspreiding van het virus. Adviseer de klant na het gebruik van het product de handen goed te wassen. Let op: Producten met penciclovir en aciclovir mogen vanaf 1 jaar gebruikt worden. Producten met docosanol mogen pas vanaf 12 jaar worden gebruikt.
Docosanol kent bijwerkingen zoals hoofdpijn en droge huid. Advies Workshop Zelfzorgadvisering Wat is goed advies? Waar moet je op letten en waar loop je in de praktijk tegenaan? Na het volgen van de interactieve workshop Zelfzorgadvisering ben je weer helemaal up-to-date. Een professionele trainer met kennis van de praktijk neemt je mee in de verschillende praktijkcases in een winkelsetting. Hij bespreekt de do's en dont's bij advisering, legt uit hoe het ook alweer zit met de kassacheck en de WASA-vragen en daagt jou uit om zelf je kennis en adviesvaardigheden in de praktijk te brengen. De workshop is niet alleen leerzaam maar vooral erg leuk en direct toepasbaar op de werkvloer. Schrijf je (en jouw collega's) in voor de workshop Zelfzorgadvisering via www.drogisensite.nl bij Opleidingen. Adviescolumn Beste Zelfzorgadviseur Deze maand geeft de Beste Zelfzorgadviseur, Linda Harms, weer advies op www.sante.nl. Deze maand adviseert Linda over de behandeling van een koortslip. Ze licht het besmettingsgevaar van een koortslip toe en geeft praktische tips over het voorkomen van een koortslip. Je kunt de column van Linda vanaf maandag lezen op de website van Santé. Afgelopen week is er ook een artikel over hooikoorts van Linda verschenen in de papieren versie van Santé. De Santé is in elke boekenwinkel te verkrijgen, mocht je nieuwsgierig zijn naar Linda's advies! Via onze facebookpagina houden we je direct op de hoogte wanneer er een nieuwe column verschijnt. Volg ons dus als je de columns van Linda en ander nieuws in de drogisterijbranche niet wilt missen. Antwoorden kennistest Hooikoorts De Zelfzorg Info en de kennistest van maart gingen over hooikoorts. We hebben vele reacties met goede antwoorden ontvangen. Wederom bedankt voor jullie enthousiaste deelname!
De winnaar van de bioscoopbon is: Yvonne Gerritsen van de Kruidvat Varsseveld. Gefeliciteerd Yvonne en veel plezier bij je komende bioscoopbezoek! De juiste antwoorden van de kennistest zijn: 1 c) Een allergische reactie ontstaat zodra allergenen in aanraking komen met het slijmvlies en histamine vrijkomt in het lichaam. 2 c) De werkzame stof in preventieve hooikoortsmiddelen is cromoglicinezuur. 3 b) Een mogelijke bijwerking van antihistaminica is sufheid en slaperigheid. Test jouw kennis! Het thema van deze maand is koortslip. Hoeveel weet jij over de koortslip en de behandeling hiervan? Test hier jouw kennis en stuur gelijk jouw antwoorden op naar dbagman@cbd-maarssen.nl. Vermeld ook je adres en de drogisterij waar je werkzaam bent. Onder de inzendingen met de juiste antwoorden verloten wij een bioscoopbon! Kennistest Koortslip 1. In welk stadium is er besmettingsgevaar bij een koortslip? a) In het eerste stadium b) In het eerste en tweede stadium c) In alle drie de stadia is er besmettingsgevaar 2. Wanneer verwijs je een klant niet door naar de huisarts? a) De klant heeft, naast een koortslip, ook blaasjes op zijn vingers. b) De klant heeft twee keer snel achter elkaar een koortslip gekregen. c) De klant heeft, naast een koortslip, ook last van eczeem. 3. Wat is de werking van antivirale middelen? a) Zodra er blaasjes zijn ontstaan, voorkomen ze de spreiding van het virus. b) Ze remmen lokaal de groei van het impetigo virus. c) Ze remmen tijdens het eerste stadium de groei van het herpes simplex virus.