Tests & prijzen 1 2 5 3 4 1 Uitzicht op Tenerife 2 Kust bij Arguamul 3 Overal groeit de agave 4 Avontuurlijke paden vergen concentratie 5 De routes zijn goed gemarkeerd 6 Roque Agando 6 28 Reisgids juli/augustus 2010
La Gomera Subtropisch wandelparadijs Het bergachtige Canarische eiland La Gomera lijkt gemaakt om te wandelen. Het gevarieerde landschap met diepe, droge kloven en vruchtbare dalen verveelt nooit. Op de smalle ezelspaden zijn ontmoetingen met tegenliggers schaars. De beklimmingen zijn soms pittig, maar de schitterende vergezichten maken dat wat ons betreft meer dan goed. Tekst en foto s: Kees Verplanke De grootste charmes van La Gomera zijn het dramatische landschap en het zachte klimaat. Dankzij het uitgesproken bergachtige karakter, de ruige kust en het ontbreken van zandstranden is La Gomera het massatoerisme bespaard, terwijl buureiland Tenerife het hele jaar wordt overspoeld door badgasten. La Gomera was oorspronkelijk alleen in trek bij overwegend Duitse hippies die neerstreken in Valle Gran Rey. Dat is meteen ook de belangrijkste verblijfplaats met een aantal hotels, maar nog verre van massaal. Wandeleiland De meeste bezoekers komen naar La Gomera voor de rust en om te wandelen. Er is een netwerk van goed gemarkeerde wandelroutes, al zou her en der een extra markering of aanwijzing welkom zijn. Er zijn zelfs twee rood-wit gemarkeerde GR routes: GR 131 San Sebastián de la Gomera-Vallehermosa (2-3 dagen) en GR 132 het hele eiland rond (een week). Daarnaast zijn er 18 kleinere routes met wit-gele strepen voor een (halve) dagwandeling. De in de wandelgidsen beschreven trajecten knopen deze soms aan elkaar tot een rondwandeling. Maak je een rondwandeling, reken dan op flink dalen en klimmen. Je kunt het je zelf ook gemakkelijk maken door een taxi te nemen en bergafwaarts te wandelen. Hoewel er altijd wel een cafeetje op de route ligt, kun je beter ook wat proviand en water meenemen. Een huurauto is onmisbaar tenzij je alles met de taxi doet. De asfaltwegen zijn prima, maar vanwege het bergachtige landschap doe je bijvoorbeeld over de rit van Hermigua naar Valle Gran Rey, ruim 40 kilometer, al gauw een uur. De kloof in Vanuit het tegen de heuvels geplakte Imada voert deze goed gemarkeerde route (Zie Wat & hoe Peter Meyer, wandeling 4) eerst langs goed onderhouden - maar verderop verlaten en verwaarloosde - veldjes en schuurtjes. Het door agaven en palmen omzoomde pad loopt geleidelijk de kloof in. Bij een rotsblok is het even zoeken naar de markering maar dankzij de beschrijving vind je de route eenvoudig terug. In de kloof begint het mooiste stuk van de route: het smalle pad voert vlak langs de steile rotswand en links langs een afgrond naar het diepgroene rivierdal. Het is wel spannend maar niet eng, zeker niet als je met stokken loopt. Uiteindelijk kom je bij Guarimiar, een handjevol huizen onder de palmen, in het dal. Een goede plek voor een pauze want de daarop volgende klim van zeker 1 uur over een zigzagpaadje is steil. Door de cactussen, agaven en bloemen krijg je het idee door een immense rotstuin te wandelen. De beloning voor de inspanning mag er zijn: prachtige uitzichten over de kloof, de bergen en de Teidevulkaan op Tenerife. Boven sta je, wat onwerkelijk, ineens bij een asfaltweg. Dan zit het mooiste deel van de wandeling erop en loop je nog vrij lang over en langs de weg terug naar Imada. Rondom Vallehermoso Tot op de bergkam is het bij deze route (Zie Wat & hoe Peter Meyer 15, Michael Müller 25) vanuit Vallehermoso tegen de droge helling vooral flink klimmen, met als enige afleiding de kustlijn in de verte. Over de bergkam loopt het pad door een immens groen dal. Daarna begint een lange klim over een ezelspaadje tussen de agaven. Na een hek gaat het een stuk over een helling met losse grond en stenen tot je boven bent. Neem de tijd om te genieten van het uitzicht op de zee en groene bergen. Over een brede bosweg kom je uit boven de ruige kust waar de oceaangolven stukslaan op de klippen. Het pad volgt nu de kust waar het dorpje Arguamul spectaculair tegen de groene helling ligt. Er recht boven is het Santa Clarakerkje met barbecues en tafels een prima picknickplaats. Vanaf de kruising gaat de route omlaag door laurierbos om uit te komen in een dal met verlaten schuurtjes, tuinen en veel riet. Dichtbij Vallehermoso zijn de veldjes verzorgd. Tussen de eerste huizen daal je via het kerkhof af naar de oude kern van het verstilde Vallehermoso met onweerstaanbare terrasjes. Reisgids juli/augustus 2010 29
Tests & prijzen Afgronden en klippen Aan het begin van deze wandeling (Peter Meyer 4) heb je vrijwel meteen een machtig uitzicht over de kustvlakte. Taguluche in een groene hoogvlakte boven zee tegen de achtergrond van de bergen steelt er de show. Bij een kerkje gaat een pad steil omlaag maar de route naar Alojera blijft op dezelfde hoogte. Het pad loopt op een richel van enkele meters aan de voet van een steile bruinige rotswand met links een diepe afgrond; gelukkig staan er struiken. De route gaat op en af maar blijft dicht bij de ongenaakbare kale rotswand tot het pad bij een zadelvormige bergkam begint te dalen. Hoewel minder steil, blijft het vanwege losse steentjes en grond goed uitkijken, Over een grazige helling kom je bij de dorpsrand bij een palmbomenbos aan een riviertje, een ware oase. Aan het eind van het dorp kom je bij een rijtje huizen aan een zwart strand. Beneden kijk je uit over machtige klippen en eet je prima vis zonder opsmuk, een bijzondere plek. Vanaf het dak naar zee Het traject door het natuurreservaat van Garajonay (Peter Meyer 4 en Michael Müller 32/35) is de populairste en makkelijkste route van La Gomera. Je daalt door het nevelwoud geleidelijk af over bospaden, deels langs een kabbelende stroom. Echt mooi wordt het pas vanaf bar La Vista die zijn naam eer aan doet met een mooi uitzicht. Vanaf daar gaat het eerst steil omlaag over een trap met ongelijke treden. Geconcentreerd lopen is de boodschap. Stop wel even om van de waterval te genieten. Na een lange en forse afdaling kom je bij een riviertje. Dichterbij Hermigua zijn de veldjes met bananen, avocado s, tomaten, aardappels en mandarijnen het toppunt van vruchtbaarheid. Uiteindelijk kom je bij de El Convento-kerk weer op de weg terecht. Dal van de grote koning Bij El Guro steek je de rivier over naar het kerkje Los Reyes. Noordwaarts kijk je mooi uit over de dorpen tegen de helling van de vallei. Eerst gaat deze route (Peter Meyer 4 en Michael Müller 15/16) omhoog over een stenen pad maar daarna loop je Routetest La Gomera Op de kaart Wandeling 1 Wandeling 2 Wandeling 3 Wandeling 4 Wandeling 5 Route Kloof Guarimiar Rondom Vallehermoso Afgronden en klippen Vanaf het dak naar zee Dal van de grote koning Duur 5 uur 5 uur 2,5 uur 4 uur 15 5,5 uur Soort pad onverhard, deel verhard onverhard, losse grond, bospad onverhard, verhard bospad, stenen, trappen, verhard vooral onverhard, irrigatiekanalen Landschap kloof, berghelling hellingen, dalen berghelling, vlakte, kust nevelwoud, terrassen droge helling, kloof Horeca Imada, Alajeró Vallehermoso Arure, Alojera El Cedro El Guro,El Cercado Klimmen dalen en flink klimmen flink klimmen en dalen dalen flink dalen flink klimmen en dalen Zwaarte ( t/m ) / / / / Hoogteverschil 700m 700m 500m 1100m 900m Waardering t/m / 30 Reisgids juli/augustus 2010
een flink stuk over de weg. Kort voor de klim echt begint is bar Viscaina de laatste kans op een kop koffie. Tien minuten verderop begint het pad naar El Cercado. Het eerst nog bestrate ezelpad mondt uit in een smal, snel klimmend paadje tussen agaven, cactussen, bloemen en kale rotsblokken. Eenmaal boven oogt het rommelige El Cercado, met een handvol pottenbakkers en twee bars, niet bepaald aantrekkelijk. Hier trekken de wolken van zee de bergen over. De weg terug is zeker zo mooi: over een dalend pad met af en toe een palmboom en uitzicht op watervalletjes voert de route naar een verstild dal waar een riviertje zich verbreedt en in een kloof verdwijnt. Terwijl de rivier steeds dieper onder je stroomt, lijkt het pad soms verdwenen en loop je deels door een verwaarloosd irrigatiekanaal. Hier moet je goed opletten waar je stapt, al is het minder steil dan op andere wandelingen. Loop door naar het witte kerkje van Santa Maria de Guadalupe voor een onovertroffen uitzicht op de kloven beneden, de omringende bergen en de zee. Op de terugweg is het pootjebaden of moet je steen voor steen een riviertje over. Na de geleidelijke klim met zicht op Valle Gran Rey, volgt een lange en inspannende afdaling naar het beginpunt. Wat & hoe Beste reistijd Het voor- en najaar zijn de beste periodes met temperaturen boven de 20 graden en amper regen. Let in het vroege voorjaar op waar je verblijft: de omgeving van Vallehermoso krijgt meer neerslag dan de zuidkust bij Playa de Santiago en Valle Gran Rey en ook meer dan Hermigua. Vliegen Retour Ryanair Charleroi-Tenerife-Sur op 11 en 18 september 175 p.p. incl. koffer en inchecken en vanuit Weeze op 12 en 19 september 216 (peildatum 27 april). Amsterdam-Tenerife Sur op 13 en 20 september heen en terug met Transavia 341 (peildatum 29 april). Taxi Tenerife Sur-haven Los Cristianos 20-25. van vertrek. Enkele taxitarieven: Alojera-Arure 38, Hermigua- Alto de Garajonay 25. Georganiseerde wandelreizen Individuele trektochten worden aangeboden door Stap Reizen, SNP, Intertrek en Topo Akief. Stap Reizen en Topo Aktief hebben ook een standplaatsreis vanuit een hotel en SNP heeft ook een groepswandelreis. Als enige is SNP aangesloten bij de ANVR, de overige zijn lid van de SGR. Een achtdaagse individuele trektocht kost bij SNP 475-515 per persoon met verblijf in hotels en pensions op basis van logies en ontbijt en inclusief bagagevervoer, exclusief de vluchten en veerboot. Eenpersoonstoeslag 140. Taguluche: groene oase tussen de rotsen Autohuur Een auto, categorie compact, in San Sebastián de la Gomera, kost bij Holiday Cars inclusief alle noodzakelijke verzekeringen, annuleringsverzekering en afkoop eigen risico (peildatum 27 april) 202 per week. La Rueda is 24 duurder, maar levert als enige de auto af bij de havenkade als je na 20.00 uur aankomt. www. autoslarueda.es. Taxi Als je geen rondwandeling doet, moet je weer terug naar de plaats Reisgidsen & kaarten De beste wandelgids is de Wanderführer van Michaël Müller Verlag (2009, 192 pag., ISBN 9788899535068, 16,90) met 35 wandelingen, duidelijke kaarten en praktische informatie. Voor informatie over het eiland zelf, plus 15 wandelingen, is de gids La Gomera van Peter Meyer Verlag de beste keuze (2008, 318 pag, ISBN 9783898591423, 21,95). De beste wandelkaart is de Kompass 231, waar ook de wandelpaden op staan. (2009, 1:30.000, 9,95). Informatie www.gomera-island.com, www.gomera-live.de, www.turismodecanarias.com, www.gomera-forum.de Reisgids juli/augustus 2010 31
WAAR GAAT JE VOLGENDE REIS NAARTOE? Laat je inspireren door de artikelen in onze Reisgids. Kennismaken? Nu 6 nummers voor 17 NU MET 50% KORTING consumentenbond.nl/kioskreis