Het dragen van gips of een hard kunststof verband
U heeft een hard kunststof verband om uw arm/been gekregen. Een verband van kunststof zorgt ervoor dat de botbreuk in de goede stand blijft staan en dat het beschadigde gewricht en/of de beschadigde pezen rust krijgen. Deze folder informeert u over hoe u met de verbanden moet omgaan, waar u rekening mee moet houden bij de verwijdering en waar u terecht kunt met vragen of klachten. Wanneer is uw gips of kunststof verband volledig hard? Gips is pas na 48 uur volledig hard. Gedurende deze periode dient u voorzichtig met het verband om te gaan. Laat het gips niet op een harde rand rusten maar op een zachte gladde onderlaag. Een kunststof verband is na 30 minuten volledig hard en kan dus vrijwel direct belast worden (indien toegestaan). Leefregels voor gips en kunststofverband Droog houden Gips en kunststof verband mogen niet nat worden. Bescherm het gips of kunststof verband bij het douchen met een plastic zak die met pleisters waterdicht is afgeplakt of een speciale beschermhoes. Informatie over de speciale beschermhoes is verkrijgbaar op de gipskamer. Jeuk en huidbeschadiging Soms krijgt men last van jeuk. Jeuk wordt meestal veroorzaakt door vocht tussen de huid en het verband. Als u last krijgt van jeuk, kunt u dit het beste bestrijden door droog te föhnen tussen de huid en het gips/kunststof verband (niet te warm in verband met verbranding). Gebruik in elk geval geen scherpe voorwerpen zoals een breinaald om de jeukte bestrijden. Dit kan ernstige huidbeschadigingen veroorzaken. Huidbeschadigingen kunnen ook ontstaan door kleine voorwerpen die tussen het gips/kunststof verband en uw huid terecht komen. 2
Zwelling voorkomen Om te voorkomen dat uw arm of been gaat zwellen, is het belangrijk dat u uw ingegipste arm/been hoog legt. Ook de eventuele bestaande zwelling neemt dan af. Arm Houd uw arm hoog door middel van een mitella (stoffen draagdoek), sling (stoffen draagband) of plaats uw arm hoog waarbij uw elleboog op tafel steunt. s Nachts kunt u de mitella/sling afdoen en uw arm op een kussen leggen. Zorg ervoor dat de hand hoger is dan de elleboog. Been Loop niet té veel. Leg uw been in rustpositie omhoog, bijvoorbeeld op een of meerdere kussens. Het is belangrijk dat de voet hoger ligt dan de knie en de knie weer hoger dan de heup. s Nachts kunt u aan het voeteneind van uw bed een kussen op of onder uw matras leggen. Ook als u in een rolstoel zit, moet u uw been hoog te leggen. Juist bewegen Het is belangrijk dat u oefeningen doet met het ingegipste lichaamsdeel. Dit stimuleert de bloedsomloop, houdt de niet ingegipste gewrichten soepel en zorgt ervoor dat de spierkracht zo veel mogelijk behouden blijft. Probeer de volgende oefeningen meerdere malen per dag te doen en minimaal vijf keer achter elkaar: 3
Oefeningen arm: Maak drie tellen lang een stevige vuist (1), vervolgens strekt (2) en spreidt u de vingers (3). Zie tekening Draai rondjes met de schouder. Als de elleboog niet is ingegipst: strek en buig de elleboog. Oefeningen been: Trek gedurende drie tellen de tenen naar u toe (richting van uw neus), druk ze hierna van u af. Zittend: til het gestrekte been gedurende drie tellen op. Indien de knie niet is ingegipst: buig en strek de knie. Loopgips De arts spreekt met u af of u het ingegipste lichaamsdeel wel of niet mag belasten. Mag u uw been belasten dan krijgt u over uw loopgips een afneembare schoen aangemeten. Probeer net als anders te lopen, maar met kleine stapjes. 4
Elleboogkrukken Als u uw ingegipste been niet mag belasten dan kunt u gebruik maken van elleboogkrukken. Deze krukken kunt u huren bij de Thuiszorg. Voor regio Nijmegen kunt u terecht bij Thuiszorg Zuid- Gelderland telefoonnummer (024) 366 57 77. U kunt ook krukken huren op de Spoedeisende hulp van het CWZ. Wanneer contact opnemen? Neemt u telefonisch contact op als: Er na enkele uren hooghouden geen verandering optreedt in zwelling. Uw vingers/tenen blauw of wit zien en koud aanvoelen, kloppen, tintelen of een doof gevoel hebben. U uw vingers/tenen niet of nauwelijks kunt bewegen. Het gips/kunststof verband pijn veroorzaakt (pijn op de plaats van de breuk is meestal niet verontrustend). Uw gips/kunststof verband gebroken is. In geval van loopgips mag u uw gips dan niet meer belasten. Uw gips nat en slap geworden is. Ook als er verder nog vragen zijn kunt u van 8.30 tot 16.15 uur contact opnemen met de Gipskamer. Buiten deze uren kunt u zich richten tot de Spoedeisende hulp. Gips verwijderen Als u naar het ziekenhuis komt om het gips te laten verwijderen, neem dan uw mitella/sling of elleboogkrukken mee. Het is mogelijk dat u ze nodig heeft, omdat de kans groot is dat uw spieren of gewrichten stijf zijn geworden. Het verwijderen van het gips doet meestal geen pijn. 5
Thuis na gips verwijderen Kort na het verwijderen van gips of kunststof verband zullen het been en de voet een neiging tot zwellen hebben. Voor de arm geldt dit in mindere mate. Dit is niet verontrustend, de zwelling verdwijnt langzamerhand spontaan. U kunt de klachten verminderen door het been of de arm niet te veel te belasten en hoger te leggen. Zelf thuis gips verwijderen Bij sommige kinderbreuken is het verantwoord om het gips zelf te verwijderen. De gipsverbandmeester zal u uitleggen hoe dat moet. Als er na het verwijderen toch nog klachten zijn, dan kunt u contact opnemen met de Gipskamer (tijdens kantooruren). Vragen Heeft u vragen, stelt u deze dan gerust. De gipsverbandmeester of de arts zijn graag bereid u meer informatie te geven. 6
7
Adres en telefoonnummer Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos 100 6532 SZ Nijmegen Gipskamer (B58) Telefoon (024) 365 80 79 (tijdens kantooruren) Spoedeisende hulp (B54) Telefoon (024) 365 83 22 (buiten kantooruren) Website: www.czw.nl 8 G405 / 07-13