Het instrument is zo nauwkeurig als de probe schoon is! Bluelab Cleaning Kits Reiniging van de probe is een cruciaal onderdeel voor u als eigenaar en gebruiker van een Bluelab Truncheon, meter, monitor of controller. Als de probe verontreinigd is kan de nauwkeurigheid van afgelezen waarden niet gegarandeerd worden. De ph van de grond of substraat kan van groot belang zijn voor de groei van uw oogstsen. Kent u de ph van uw grond? Hiermee kunt u heel eenvoudig de ph van uw grond meten! De meter gebruikt het contactoppervlak van de probe om de vloeistofwaarde te bepalen. De informatie verkregen van de probe wordt verwerkt in de microprocessor van het apparaat en vertaald in een afl eeswaarde die vervolgens getoond wordt. Als de informatie komende van de probe niet nauwkeurig is vanwege verontreiniging zal de uiteindelijke afl eeswaarde ook onnauwkeurig zijn. Reinigen van de probe is niet moeilijk en verlengt de levensduur van de probe. ph cleaning & calibration kit: Gebruiksaanwijzing in kleur calibration Solutions (Kalibratievloeistoffen) plastic uitschenkbekertjes probe cleaner tandenborstel conductivity probe cleaning kit: Gebruiksaanwijzing in kleur conductivity standard solution plastic uitschenkbekertjes Bluelab probe cleaner Bluelab chamois (probe cleaning instrument) telefonisch contact. Wij staan klaar om u bijstand of advies te verstrekken. Telefoon: +64 7 578 0849 Fax: +64 7 578 0847 Email: salesupport@getbluelab.com online contact. Wenst u specificaties of technisch advies? Bezoek ons online @ www.getbluelab.com post. Bluelab Corporation Ltd 8 Whiore Ave Tauriko Industrial Park Tauranga 3110 New Zealand Beperking van de aansprakelijkheid: Bluelab Corporation Limited is in geen geval aansprakelijk voor claims, verliezen, kosten en schadevergoeding van welke aard dan ook (met inbegrip van gevolgverlies) die voortvloeien uit het gebruik van, of de onmogelijkheid tot gebruik van, deze gebruiksaanwijzing en /of apparatuur. Nederlands Gebruiksaanwijzing Versie 010709/HC Copyright 2009, alle rechten voorbehouden, Bluelab Corporation Limited. www.getbluelab.com
Inhoudsopgave 9.0 Problemen en oplossingen Pagina 2 1.0 Informatie over ph-meting van grond/groeimedia 4 2.0 Inleiding tot Bluelab ph-meter voor grond 5 3.0 De Bluelab ph-meter voor grond klaarmaken voor gebruik 6 4.0 De meter kalibreren 7 5.0 De ph-waarde van grond meten 8 6.0 De ph-waarde van grondoplossing meten 9 7.0 Reiniging en onderhoud 9 8.0 Foutmeldingen 10 9.0 Problemen en oplossingen 11 10.0 Technische specifi caties De volgende tabel bevat de beschrijving van mogelijke problemen met de ph-meter voor grond, de mogelijke oorzaken en mogelijke oplossingen. Probleem Mogelijke oorzaak Mogelijke oplossing ph-metingen foutief Op het display verschijnt LO BAT in de linkerbovenhoek De meter kan niet worden ingeschakeld Op het display verschijnt E2 : PH of dergelijke Vervuilde elektrode. Onjuiste kalibratie. Gebroken glazen bol, schacht of connector. Onvoldoende spanning voor een betrouwbare meting. Batterijen leeg of slecht geplaatst. Probleem met phkalibratie of meter beschadigd. Reinig de elektrode zoals beschreven in Paragraaf 7.0. Zorg ervoor dat de kalibratieoplossingen de juiste waarde hebben. Vervang deze bij twijfel. Wacht langer totdat de metingen stabiel zijn alvorens te kalibreren. Controleer de ph-elektrode op schade. Vervang de batterijen. Gebruik GEEN oplaadbare batterijen. Controleer of de batterijen juist in het apparaat zitten. Vervang ze indien nodig. Zie beschrijving van foutberichten Paragraaf 8.0. or PH ur PH Boven meetbereik ph, onder meetbereik ph Oplossing > 14.0 ph Oplossing < 0.0 ph Controleer de aansluiting van de ph-elektrode. De ph-elektrode kan defect zijn. De meter zou binnenin kunnen nat zijn. 10.0 Technische specifi caties Bluelab ph-meter voor grond Meetbereik 0-14 ph 2 Resolutie Nauwkeurigheid (bij 25 C) Temperatuurcompensatie 0.1 ph ± 0.1 ph Niet van toepassing Bedrijfstemperatuurbereik 0-45 C 32-113 F Spanningsbron Kalibratie Andere functies 2 x AAA-alkalibatterijen Handmatige kalibratie Waarschuwing batterijniveau laag. Automatische uitschakelfunctie. Indicaties over- en onderschrijding meetbereik. 11
7.0 Reiniging en onderhoud 7.1 Reinigen ph-elektrode voor grond Voorbereiding Spoel de punt van de elektrode af onder schoon stromend water. Vul een kleine container met schoon water en voeg wat reinigingsmiddel van Bluelab voor ph-elektroden of een zacht wasmiddel toe. Glasgedeelte reinigen Plaats de punt van de elektrode in de container en roer meermaals voorzichtig door de vloeistof. Als de elektrode erg vervuild is kunt u voorzichtig rond het glasgedeelte borstelen met enkele druppels reinigingsmiddel of een zacht wasmiddel en een zachte tandenborstel. Glasgedeelte afspoelen Spoel overvloedig af onder schoon stromend water om alle sporen van het wasmiddel te verwijderen. OPGELET: Raak het glasgedeelte van de elektrode niet met de vingers aan. Bij aanraking zet zich vuil op de elektrode vast waardoor deze minder goed werkt. Oefen geen overmatige kracht uit op het glasgedeelte of het elektrodehuis omdat deze erg breekbaar zijn. 7.2 Vervangen van de batterij De batterijen in het apparaat worden vervangen wanneer de melding LO BAT in de linkerbovenhoek van het LCD-display verschijnt. Zie Paragraaf 3.2. OPMERKING: De batterijen dienen minstens om de zes maanden te worden gecontroleerd op tekenen van aantasting, lekkage, roest of zwelling. Bij tekenen van aantasting dienen de contacten van de batterijhouder te worden gereinigd en de batterijen vervangen. 1.0 Informatie over ph-meting van grond/groeimedia ph is de meting van de waterstofi onenconcentratie (H ) - zuurtegraad en zijn tegenhanger, alkaliteit. Neutrale ph is 7.0 ph. De zuurtegraad wordt gemeten onder zeven ph (7.0 ph) en alkaliteit wordt gemeten boven die waarde (7.0 ph). Zeer zuur (ph 5.0 tot 5.8) Matig zuur (ph 5.5 tot 6.8) Licht zuur (ph 6.0 tot 6.8) Zeer alkalisch (ph 7.0 tot 8.0) In grond of groeimedia beïnvloedt de ph in sterke mate de beschikbaarheid van nutriënten en de aanwezigheid van micro-organismen en planten in de grond. Sommige planten vereisen een bijzonder phbereik opdat de plant consistent over de nodige nutriënten zou kunnen beschikken. Als de oplossing te zuur of te alkalisch is, kan dat een blokkering ( lock up ) veroorzaken een situatie waarbij de opname door de wortelstructuur van sommige elementen die essentieel zijn voor de groei wordt beperkt. Dit tast op zijn beurt de gezondheid en groeiprestaties van de plant aan. Tekorten aan de vereiste elementen zijn merkbaar aan de groei van de planten en kan tot een mislukking van de oogst leiden. Grond met een lage ph veroorzaakt aluminium- en mangaantoxiciteit van de planten en bevat weinig fosfor. Grond met een hoge ph bevat tevens weinig fosfor en micronutriënten zoals zink en boor voor de planten. De onderstaande tabel geeft aan hoe ph-niveaus van de nutriënten de opname van sommige elementen kan beïnvloeden. De invloed van de ph van nutriënten op de beschikbaarheid van nutriënten voor de planten De breedte van de stroken geeft de relatieve beschikbaarheid aan van elk plantenvoedingselement bij verschillende ph-niveaus Zeer zuur Matig zuur Licht zuur Zeer licht zuur Zeer licht alkalisch Licht alkalisch Matig alkalisch Zeer alkalisch 8.0 Foutmeldingen Foutmeldingen verschijnen alleen na het mislukken van een ph-kalibratie. Hieronder volgt een beschrijving van de foutmeldingen. Om een kalibratiefoutmelding te wissen drukt u één keer op een willekeurige toets. De meter wordt dan teruggesteld naar de fabrieksmatig ingestelde kalibratie en moet opnieuw worden gekalibreerd voordat het apparaat kan worden gebruikt. Foutenweergave Geeft aan Mogelijke oorzaken E1: PH E2 : PH E3 : PH E4 : PH Te klein verschil tussen ph 7.0- en ph 4.0-metingen. Te klein verschil tussen ph 7.0- en ph 10.0-metingen. Te klein verschil tussen de metingen. ph 7.0-kalibratie onbetrouwbaar. Kalibratieoplossing voor ph 4.0 verontreinigd of verkeerde oplossing gebruikt. Elektrode vervuild, niet goed aangesloten, versleten of beschadigd. Kalibratieoplossing voor ph 10.0 verontreinigd of verkeerde oplossing gebruikt. Elektrode vervuild, niet goed aangesloten, versleten of beschadigd. Voer EERST een kalibratie voor ph 7.0 uit, dan voor ph 4.0 / 10.0. Kalibratieoplossing voor ph 7.0 verontreinigd of verkeerde oplossing gebruikt. Elektrode vervuild, niet goed aangesloten, versleten of beschadigd. 10 3
1.0 Informatie over ph-meting van grond/groeimedia vervolg... 6.0 De ph-waarde van grondoplossing meten ph-metingen van grond met een elektronische meter hebben een indicatieve veeleer dan een absolute waarde. De grootste bron van fouten bij grondanalyses vloeit voort uit de monsterneming. Het is van groot belang dat elk monster representatief is voor het bemonsteringsgebied waaruit het voortkomt. De volgende factoren vallen buiten de controle van een ph-meter voor grond. Hun effect op de nauwkeurigheid van de ph-meting kan tot een minimum kan worden beperkt door de volgende maatregelen. Vochtniveau/ruw water Is het monster dat u wilt meten droog, voeg dan gedistilleerd water toe om het te bevochtigen. Bij toevoeging van leidingwater zou u de ph-meting kunnen beïnvloeden door de ph van het ruwe water. Kalibratie van de ph-meter en reinheid van de elektrodepunt De ph-meter dient minstens maandelijks te worden gekalibreerd om nauwkeurige metingen te verzekeren. Na gebruik dienen grondresten van de elektrodepunt te worden verwijderd en dient de elektrode in schone toestand te worden opgeborgen om betrouwbare metingen en een lange levensduur van het apparaat te verzekeren. Selectie van monsters Voor veldproeven worden monsters genomen op circa 20 cm / 8 inch diep in het substraat en op verschillende plaatsen, en dan wordt een gemiddelde van de metingen gemaakt. Bij containerkweek is het aan te bevelen het ph-niveau van het substraat te controleren vóór het planten. OPMERKING: De meetwaarden die met deze methode worden opgetekend, kunnen hoger liggen dan die met andere methodes Consistentie van de gebruikte methode is belangrijk om groepen resultaten te kunnen vergelijken De nauwkeurigheid van deze methode kan niet worden gewaarborgd vanwege de betrokken variabelen De resultaten dienen als indicatief veeleer dan als absoluut te worden beschouwd 6.1 Monsterneming Neem zigzagsgewijs monsters in het gehele vereiste gebied. Verwijder 15 mm / 1/2 inch van de bovenlaag alvorens monsters te nemen op een diepte van 150 mm / 6 inch. Meng alle genomen monsters grondig door elkaar. Laat ze in de lucht of in een oven drogen bij 40 C / 104 F Weeg 20 g / 0,7 oz van de grondmonsters af in een plastic monsternemingspot van 150 ml / 5 fl oz. 6.2 Monstervoorbereiding Voeg 100 ml / 3 fl oz gedistilleerd of gedeïoniseerd water toe en schroef het deksel er vast op. Schud de pot ononderbroken gedurende 5 minuten. Laat de pot staan tot de volgende dag en schud hem dan opnieuw. Laat hem 15 minuten rusten na het schudden en zeef het monster in een zuivere maatbeker. Factoren die de ph in de grond of media beïnvloeden: Type grond - Gronden die onderhevig zijn aan veel neerslag (bv. oosten van VS) zijn zuurder dan die welke onderhevig zijn aan droge weersomstandigheden (bv. westen van VS). Groeifase van de plant De opname en behoeften van de plant aan bepaalde elementen veranderen met de verschillende fasen van zijn groeicyclus. Het is nuttig gegevens over het ph-niveau te noteren om een historisch verloop weer te geven. Toepassingen en types meststoffen Deze kunnen het ph-niveau in belangrijke mate wijzigen. Het tijdstip waarop u de meting verricht is belangrijk. Evalueer het merk van de meststof om te zien of hij de ph in de verkeerde richting wijzigt. Toepassingen van sprays Door in de grond/media te dringen kunnen deze het ph-niveau veranderen. Temperatuur van de grond/media Gronden met een hoge temperatuur kunnen een hoge concentratie CO² hebben. De hogere concentratie koolstofdioxide resulteert in meer koolzuur, wat de ph omlaaghaalt. 6.3 ph-metingen verrichten als volgt: Steek de elektrode in het grondmonster Schakel de meter in Wacht totdat de weergave van de meting stabiel is. Dit kan tot vier minuten duren. Noteer de meting. Haal de elektrode uit de grond/medium en was de punt ervan onder schoon stromend water (niet gedistilleerd) om overblijvende grondresten te verwijderen. Schakel de meter uit of laat het instrument automatisch uitgeschakeld worden (na vier minuten). Als de meter tijdens het gebruik uitvalt, volstaat een druk op de ON/OFF-toets om het apparaat weer in te schakelen en de meting voort te zetten. 6.4 De elektrode tussen metingen opslaan Plaats de beschermkap terug op de punt van de elektrode met wat water of ph 4.0-oplossing erin of plaats de elektrodepunt in een container met schoon water tussen de gebruiksbeurten in. 4 9
5.0 De ph-waarde van grond meten 2.0 Inleiding tot Bluelab ph-meter voor grond Zodra de meter is ingesteld en gekalibreerd, kan hij worden gebruikt voor het meten van ph-waarden door middel van de elektrode, de groene plantboor/grondboor, een grond-/mediummonster en toetsfuncties. De ph-meter met batterijvoeding meet de ph-niveaus van de grond door middel van een ph-elektrode voor grond aangesloten op de elektronische meter. De meter is voorzien van een LCD-display (Liquid Crystal Display). OPMERKING: De punt van de elektrode mag niet uitgedroogd zijn. Als de punt droog is, moet hij gedurende één uur in leidingwater worden gedrenkt alvorens een meting te verrichten. Verwijder de bovenste 5 cm / 2 inch van het oppervlak van het grondmonster. Steek de plantboor/grondboor in het monster tot een diepte van ongeveer 20 cm / 8 inch en haal hem er dan weer uit. Droge grond/medium moet worden bevochtigd met wat gedistilleerd water. Steek de elektrode er even diep in en zorg ervoor dat hij goed in contact komt met de grond. Schakel de meter in. Wacht totdat de weergave van de meting stabiel is. Dit kan tot vier minuten duren. Noteer de meting. Haal de elektrode uit de grond/medium en was de punt ervan onder schoon stromend water (niet gedistilleerd) om overblijvende grondresten te verwijderen. Herhaal de procedure op verschillende locaties en neem het gemiddelde van de opgemeten gegevens omdat het ph-niveau representatief is voor het bemonsteringsgebied. Schakel de meter uit of laat het instrument automatisch uitgeschakeld worden (na vier minuten). Als de meter tijdens het gebruik uitvalt, volstaat een druk op de ON/OFF-toets om het apparaat weer in te schakelen en de meting voort te zetten. De elektrode tussen metingen opslaan 2.1 Fundamentele werking Op Figuur 1 zijn de verschillende functionele onderdelen van de ph-meter voor grond afgebeeld. De ph-elektrode voor grond is voorzien van een afneembare beschermkap. Belangrijk is dat de elektrodepunt niet mag uitdrogen. De beschermkap moet terug op de elektrodepunt worden geplaatst alvorens deze op te bergen. De meter wordt na circa vier minuten automatisch uitgeschakeld indien geen toetsen worden aangeraakt. Als de meter tijdens het gebruik uitvalt, volstaat een druk op de ON/OFF-toets om het apparaat weer in te schakelen. Elektrodeaansluiting (BNC-connector) Display ON / OFF toets Plantboor/ grondboor Toets voor ph 7.0- kalibratie Figuur 1. ph-meter voor grond ph-elektrode voor grond Toets voor ph 4/10- kalibratie Bescherm kap Plaats de beschermkap terug op de punt van de elektrode met wat water of ph 4.0-oplossing erin of plaats de elektrodepunt in een container met schoon water tussen de gebruiksbeurten in. OPGELET: De ph-elektrode voor grond mag nooit worden opgeborgen in gedeïoniseerd of gedistilleerd water om onherstelbare schade te voorkomen. 2.2 Kalibreren van de meter De meter dient vóór ingebruikname te worden gekalibreerd om zijn meetnauwkeurigheid te verzekeren. Oplossingen die voor kalibratie worden gebruikt moeten zorgvuldig worden opgeborgen om verdamping te voorkomen en moeten drie maanden na opening worden vervangen. De nauwkeurigheid van de ph-metingen is afhankelijk van de nauwkeurigheid van deze kalibratieoplossingen en tevens van de leeftijd, het gebruik en de reinheid van de elektrode. Bij verwachte ph-metingen van minder dan 7.0 wordt de meter gekalibreerd door middel van kalibratieoplossingen voor ph 7.0 en ph 4.0. Bij verwachte ph-metingen van meer dan 7.0 worden kalibratieoplossingen voor ph 7.0 en ph 10.0 gebruikt. 2.3 Opbergen van de meter De meter mag niet in direct zonlicht worden geplaatst om onherstelbare schade aan het LCD-display te voorkomen. Wanneer de meter niet wordt gebruikt kan hij het best in een koele, droge en schone omgeving worden bewaard. De meter is niet waterdicht maar wel bestand tegen occasionele waterspatten. In dat geval moet hij zo spoedig mogelijk worden drooggewreven. Giet wat ph 4.0-oplossing of schoon water in de beschermkap van de elektrode. Plaats de beschermkap terug op de elektrode en berg deze veilig op. De elektrode mag nooit in geïoniseerd of gedistilleerd water worden opgeslagen, om ze niet onherstelbaar te beschadigen. De batterijen moeten uit het apparaat worden gehaald als dit langdurig buiten gebruik zal zijn. 8 5
3.0 De ph-meter voor grond klaarmaken voor eerste gebruik 4.0 De meter kalibreren Het klaarmaken van de meter voor gebruik houdt het aanbrengen in het apparaat van 2 x AAA batterijen in, het aansluiten van de elektrode en het kalibreren. Als de elektrodepunt is opgedroogd moet deze vóór gebruik opnieuw worden gehydrateerd. De ph-elektrode hydrateren indien droog Verwijder zorgvuldig de beschermkap van de elektrode zonder het huis te buigen. Bij buiging van het huis van de elektrode kan de glazen buis binnenin breken. Drenk de elektrodepunt gedurende minstens één uur in schoon water. Het is aanbevolen de punt er 24 uur in te drenken om de elektrode beter te activeren. Giet wat ph 4.0-oplossing of schoon water in de beschermkap wanneer deze niet wordt gebruikt. Plaats de beschermkap terug op de elektrode en berg deze veilig op. OPGELET: Gebruik geen gedeïoniseerd of gedistilleerd water. Voor nauwkeurige metingen moet de elektrode schoon en recent gekalibreerd zijn. Kalibratie is aanbevolen: Wanneer het meetresultaat verschilt van wat werd verwacht Wanneer de ph-elektrode door een nieuwe is vervangen Wanneer de laatste kalibratie een maand oud is Gewoonlijk na meer dan 30 metingen Wanneer de meter na een foutmelding werd gereset De ph-kalibratie bestaat uit het reinigen van de elektrode en dan het kalibreren in TWEE OPLOSSINGEN. Bij verwachte ph-metingen van minder dan 7.0 wordt de meter gekalibreerd door middel van kalibratieoplossingen voor ph 7.0 en ph 4.0. Bij verwachte ph-metingen van meer dan 7.0 wordt de meter gekalibreerd door middel van kalibratieoplossingen voor ph 7.0 en ph 10.0. De batterijen plaatsen Open het batterijvak door het dekseltje achteraan te verschuiven en plaats er 2 x AAA-batterijen in zoals afgebeeld op de batterijhouder. Schuif het dekseltje terug. OPMERKING: Alkalibatterijen zijn aanbevolen. De ph-elektrode aansluiten Sluit de elektrode op de meter aan door de pen en de uitsparing van de BNC-connector aan de elektrodekabel en de meter in elkaar te passen. Sluit stevig aan door de connector van de elektrode op de ph-meter te duwen en met een kwartdraai te vergrendelen. Figuur 2. Batterijdekseltje Insteken Draaien Bevestigd Figuur 3. Elektrodebevestiging Reinigen ph-elektrode voor grond (niet vereist voor initiële kalibratie) Reinig de elektrode zoals beschreven in Paragraaf 7.0. Kalibratie voor ph 7.0 Schakel de meter in. Spoel de elektrode overvloedig in schoon water, schud het overtollige water eraf en plaats de elektrode gedurende minstens één minuut in een kalibratieoplossing voor ph 7.0 totdat de meting stabiel is. Druk op de toets CAL7 en houd deze ingedrukt. Laat de toets los wanneer het display begint te knipperen. Als de kalibratie is aanvaard verschijnen CAL en dan 7.0 ph op het display. OPMERKING: Als er tijdens het kalibratieproces een melding verschijnt zoals E2:PH, was de kalibratie onbetrouwbaar. Zie Paragraaf 8.0. Elektrode afspoelen Spoel volledig in schoon water en schud het overtollige water eraf. Weergave stabiel Kalibratieoplossing voor ph 7.0 Figuur 4. Meting stabiel De ph kalibreren Kalibreer de meter vóór gebruik overeenkomstig de instructies in Paragraaf 4.0. Kalibratie voor ph 4.0/pH 10.0 Plaats de elektrode in de kalibratieoplossing voor ph 4.0 of ph 10.0 en wacht minstens één minuut totdat de meting stabiel is. Druk op de toets CAL 4/10 en houd hem ingedrukt. Laat de toets los zodra het display begint te knipperen. Op het display verschijnen CAL en dan 4.0 ph of CAL en dan 10.0 ph indien de kalibratie is aanvaard, zo niet, zie de foutmeldingen Paragraaf 8.0. De meter is nu gekalibreerd en klaar voor gebruik. 6 7