WONINGKWALITEIT IN KAMERS. EN STUDENTENKAMERS Korte handleiding voor verhuurders in Turnhout

WONINGKWALITEIT IN KAMERS EN STUDENTENKAMERS Korte handleiding voor verhuurders in Turnhout

Woningkwaliteit in kamers en studentenkamers Korte Handleiding voor verhuurders in Turnhout Waarom een brochure over woningkwaliteit bij kamerverhuur? Het stadsbestuur investeert volop in het verhogen van het aanbod aan kwalitatieve woningen, aangepast aan de noden en kansen van verschillende bewoners. Het recht op wonen is immers een basisrecht. Om dit recht voor iedereen te garanderen, werden voor woningen en voor kamers, normen omtrent woningkwaliteit opgesteld, minimale normen opgesteld waarin alle woningen en kamers dienen te voldoen indien zij bewoond en verhuurd worden. Zowel de Vlaamse overheid als de stad Turnhout hebben normen opgesteld voor minimale kwaliteit, waarbij de normen die specifiek zijn voor Turnhout verder bouwen op de Vlaamse reglementering. Opzet van deze brochure is verhuurders of kandidaat-verhuurders wegwijs te helpen maken in deze minimale kwaliteitsnormen en de aanvraag van een verhuurvergunning, zodat zij kunnen bijdragen aan het behoud of de groei van het aanbod aan kwaliteitsvolle kamerwoningen 1 1 Deze brochure is bedoeld als toelichting bij de Vlaamse regelgeving en het de Uniforme gemeentelijke politieverordening. Het gaat hierbij echter slechts om een samenvatting die niet in plaats komt van de wetteksten. In geval van betwisting geldt de wettekst. 1

Woningkwaliteit in kamers en studentenkamers Korte Handleiding voor verhuurders in Turnhout 1. Algemeen Zelfstandige en niet-zelfstandige woningen Kwaliteits- en veiligheidsnormen gelden voor alle woningen. Er bestaan echter verschillende normen voor verschillende types woningen. Zo wordt een onderscheid gemaakt tussen zelfstandige woningen en niet-zelfstandige woningen. Kamers en studentenkamers zijn niet-zelfstandige woningen. Een woning wordt beschouwd als niet-zelfstandig wanneer zij voldoet aan twee voorwaarden: 1. Minstens een van de volgende basisvoorzieningen ontbreekt: a. Een toilet met waterspoeling, reukafsnijder en aansluiting op het rioleringsnet b. Een bad of douche voorzien van toevoer van koud en warm water en aansluiting op het rioleringsnet c. Een kookgelegenheid, bestaande uit een gootsteen met koud en warm water en een aansluiting op het rioleringsnet, en energietoevoer voor een kooktoestel. 2. De basisvoorzieningen (of minstens één ervan) die in de woning ontbreken, zijn als gemeenschappelijke voorziening aanwezig aansluitend bij of in de woning. Alle andere woningen zijn zelfstandige woningen, ongeacht hun grootte of aantal lokalen. Het kan hierbij bijvoorbeeld gaan om een woonhuis of een appartement. Maar ook een studio met toilet, douche en kookgelegenheid is dus geen kamer maar een zelfstandige woning. De kwaliteitsnormen voor zelfstandige woningen zijn opgenomen in een eigen normensysteem, met name de Vlaamse Wooncode. Zelfstandige woningen komen in deze brochure niet meer aan bod. In deze brochure wordt enkel toelichting gegeven bij de normen van de niet-zelfstandige woningen of kamers. Niet-zelfstandige woningen kunnen zowel kamers als studentenkamers zijn. Een studentenkamer is een kamer die verhuurd wordt aan een student. Een student is iemand die is ingeschreven bij een instelling van het hoger onderwijs, waarvan hij de lessen volgt en voor wie dat zijn hoofdbezigheid is. Een voorbeeld Een gebouw bevat 4 woningen. De woningen B, c en D hebben zelf geen toilet, badvoorziening of kookvoorzieningen én moeten hiervoor beroep doen op een gemeenschappelijke keuken (GK) met aansluitende leefruimte (GL), 1 gemeenschappelijke WC (GWC) en 1 gemeenschappelijk bad (GB). De woningen B, C en D zijn daarmee niet-zelfstandige woningen of kamers. Woning A beschikt wél over een eigen kookvoorziening een eigen WC en een eigen douche. Woning A is daarmee een zelfstandige woning, geen kamer. 2

Woningkwaliteit in kamers en studentenkamers Korte Handleiding voor verhuurders in Turnhout Twee reglementen zijn van toepassing op kamers / niet-zelfstandige woningen Sinds 1997 dienen kamerwoningen te voldoen aan de minimale veiligheids- en kwaliteitsnormen voor kamers en studentenkamers zoals vermeld in het Kamerdecreet 2. Deze normen gelden voor heel Vlaanderen. Het kamerdecreet voorziet bovendien expliciet de mogelijkheid voor gemeenten om strengere normen op te leggen en het verhuren van kamers aan een voorafgaande vergunning te onderwerpen. De Stad Turnhout beschikt daarom ook over een eigen politiereglement inzake de kamerverhuur. Het politiereglement neemt de bepalingen van de Vlaamse reglementering over maar voegt daar nog een aantal strengere normen aan toe op vlak van comfort en brandveiligheid. Beide reglementen dienen dus samen gelezen te worden. Om in Turnhout een kamer te verhuren dient de verhuurder bovendien over een voorafgaandelijke verhuurvergunning te beschikken, hierover leest u meer in hoofdstuk 3. Deze brochure biedt in hoofdstuk 4 een samenvatting van de geldende normen waaraan een kamerwoning dient te voldoen om zo n vergunning te krijgen. De manier om deze aan te vragen is toegelicht in hoofdstuk 5. Indien een kamer wordt verhuurd die niet aan de Vlaamse en / of Turnhoutse regels voldoet zijn sancties mogelijk. Hierover vindt u meer informatie terug in hoofdstuk 6. 2 Voor meer informatie over het Kamerdecreet en uitvoeringsbesluiten, verwijzen we naar bijlage 1 bij deze brochure. 3

Woningkwaliteit in kamers en studentenkamers Korte Handleiding voor verhuurders in Turnhout 2. Is een stedenbouwkundige vergunning noodzakelijk? Wanneer in een bestaande woning kamers worden ingericht om deze te gaan verhuren, wordt de bestemming van het gebouw gewijzigd: in plaats van één woning komen er immers meerdere woningen in het gebouw. Voor constructieve bouwkundige ingrepen én bestemmingswijzigingen is sinds 1999 steeds een stedenbouwkundige vergunning vereist. Het decreet op de Ruimtelijke Ordening bepaalt dat niemand zonder voorafgaande stedenbouwkundige vergunning in een gebouw het aantal woongelegenheden mag wijzigen die bestemd zijn voor de huisvesting van een gezin of een alleenstaande, ongeacht of het gaat om een eengezinswoning, een etagewoning, een flatgebouw, een studio of een al dan niet gemeubileerde kamer. Met andere woorden ongeacht of het gaat over een zelfstandige of niet-zelfstandige woning. Dit betekent dat vooraleer u kamers kan inrichten in een woning of een verhuurvergunning kan aanvragen u over de vereiste stedenbouwkundige vergunningen dient te beschikken. Op dit moment wordt er bovendien gewerkt aan een nieuwe stedenbouwkundige verordening, waarin voor nieuwe kamers ook normen aangaande oppervlakte, lichttoetreding, e.d. kunnen opgenomen worden. Desgevallend dient deze verordening samen met de brochure gelezen te worden. Gelieve ermee rekening te houden dat de normen voor nieuwe kamers strenger kunnen zijn dan de normen voor bestaande kamers. Bovendien is het niet zomaar mogelijk om elke ééngezinswoning op te delen in kamers, of kunnen indien opdeling wel mogelijk is voorwaarden opgelegd worden m.b.t. de verhouding niet-zelfstandige woningen en zelfstandige woningen na opdeling. Gelieve er ook mee rekening te houden dat de nieuwe stedenbouwkundige verordening van toepassing kan zijn voor bestaande kamers waar vergunningsplichtige werken worden uitgevoerd. Indien u er aan denkt om een stedenbouwkundige vergunning aan te vragen, kan u daarom best voorafgaand contact opnemen met de dienst Ruimtelijke Ordening. 3. Is een verhuurvergunning noodzakelijk? Vooraleer u in een woning in Turnhout kamers wil verhuren, dient u een verhuurvergunning aan te vragen. Het verplicht aanvragen van deze voorafgaandelijke verhuurvergunning is opgenomen in het politiereglement, en is daarmee specifiek voor Turnhout. Een verhuurvergunning is geldig voor 10 jaar. De verhuurder van een pand waarin nieuwe kamers worden ingericht moet in het bezit zijn van dergelijke verhuurvergunning. Voor bestaande kamers is er een overgangsperiode voorzien: de verhuurders van kamers die reeds ingericht waren op datum van inwerkingtreding van het politiereglement (december 2006), moeten vanaf 1 januari 2010 eveneens over een verhuurvergunning beschikken 3 Een verhuurvergunning wordt enkel afgeleverd indien uit controle ter plaatse blijkt dat de kamers en de gemeenschappelijke ruimten voldoen aan een aantal minimale normen op vlak van woningkwaliteit en brandveiligheid. 4. Minimale normen woningkwaliteit en brandveiligheid voor het verkrijgen van een verhuurvergunning Oppervlaktenormen kamers Er bestaat een verband tussen de kwaliteit van de kamer en het aantal bewoners. Teveel bewoners in een krappe kamer kunnen ertoe bijdragen dat de bewoners in mensonwaardige omstandigheden leven en dat bovendien de kwaliteit van het gebouw wordt aangetast. In de wetgeving zijn zo bezettingsnormen ingeschreven, met andere woorden er is een maximaal aantal bewoners per oppervlakte en aantal ruimten bepaald. Om dezelfde reden is voor een kamer een minimale oppervlakte voorzien. Een kamer die niet aan deze minimale oppervlaktenormen voldoet mag nooit verhuurd worden. 3 Natuurlijk moeten de verhuurders van bestaande kamers nu reeds aan alle normen voldoen die gelden krachtens de Vlaamse regelgeving. 4

Woningkwaliteit in kamers en studentenkamers Korte Handleiding voor verhuurders in Turnhout Oppervlaktenormen bestaande kamers De oppervlakte van een kamer wordt berekend aan de hand van de oppervlakteberekening van de woonlokalen, voor zover ze 4 m² groot zijn. Onder woonlokalen wordt verstaan de leefruimte(n), kookruimte(n) en de slaapruimte(n). Bij de opmeting wordt uitgegaan van de netto-vloeroppervlakte, dat wil zeggen de oppervlakte gemeten tussen de muren. Enkel die vloeroppervlakte met een vrije hoogte van 2,20 m wordt in rekening gebracht. Voor hellende plafonds geldt een speciale regeling: de vloeroppervlakte wordt in rekening gebracht vanaf de hoogte van 1,80 m onder de voorwaarde dat minstens een vrije hoogte van 2,20 m aanwezig is. Hieronder kan men d.m.v. de tabel en aan de hand van de oppervlakte van de bewoonbare ruimten, bepalen hoeveel bewoners er in de desbetreffende woning mogen wonen. Gelieve op te merken dat er onderscheid gemaakt kan worden tussen kamers zonder keuken en / of badfunctie en kamers mét keuken en / of badfunctie. Netto-vloeroppervlakte (studenten)kamer (in m²) 0 12 4 Netto-vloeroppervlakte niet-studentenkamer mét keuken of badfunctie (in m²) Netto-vloeroppervlakte niet-studentenkamer mét keuken en badfunctie (in m²) 18 35 45 50 60 65 75 80 90 35 45 50 60 65 75 80 90 95 Maximaal aantal personen 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 0 15 0 18 Is de kamer groter dan 95 m², de kamer met keuken of badfunctie groter dan 98 m² of de kamer met keuken en badkamer dan mag voor iedere bijkomende 101 m² één bijkomende persoon worden gerekend. 12 18 15 18 18 18 18 35 18 35 35 45 35 45 45 50 45 50 Aantal woonlokalen 1 2 3 4 5 6 Mogelijk aantal personen 2 2 3 5 8 10 Vanaf zes woonlokalen mag er voor elk bijkomend lokaal één bijkomende persoon worden gerekend. 50 60 50 60 60 65 60 65 De laagste factor van de twee tabellen wordt genomen als effectieve bezettingsnorm. Gelieve op te merken dat er naast de bezettingsnormen voor de kamers, ook bezettingsnormen gelden voor de gemeenschappelijke ruimten. Om het maximaal aantal bewoners voor een gebouw te weten te komen dienen deze bezettingsnormen eveneens bekeken te worden. Oppervlaktenormen nieuwe kamers Momenteel is een stedenbouwkundige verordening in opmaak die voor nieuw gerealiseerde kamers (ten gevolge van nieuwbouw of de opdeling van een reeds bestaande woning) strengere normen kan opleggen op vlak van de minimale hoogte en oppervlakte van de lokalen. De bovenstaande tabel voor bestaande kamers geldt dus niet zonder meer voor nieuwe kamers. 65 75 65 75 75 80 75 80 80 90 80 90 90 95 90 95 4 Voor studentenkamers opgericht voor 1 september 1998 én waarvoor een conformiteistattest is afgeleverd geldt een minimale oppervlakte van 8 m², tenzij na deze datum verbouwingen plaatsvonden. 5

Woningkwaliteit in kamers en studentenkamers Korte Handleiding voor verhuurders in Turnhout Normen minimale uitrusting en comfort kamers Elektriciteit De individuele kamers dienen te beschikken over minimaal 2 stopcontacten in aal en minimaal 1 per afzonderlijke ruimte, en dit bovenop van de stopcontacten die voorzien dienen te worden voor een eventuele kookvoorziening of eventuele elektrische verwarming, waarover verder meer. In elke individuele ruimte van de kamer moet een bruikbaar lichtpunt aanwezig zijn. Installaties die niet voldoen volgens de regels van de kunst worden niet aanvaard. Het lichtpunt moet op zodanige wijze geplaatst zijn dat het volledige lokaal voldoende verlicht kan worden, zoniet moet er een tweede lichtpunt voorzien worden. Het is niet toegelaten om in een bad of douche, of in de onmiddellijke omgeving ervan, elektrische toestellen te plaatsen of te gebruiken. In vochtige lokalen zoals badkamers, stortbaden en wasplaatsen moet het geplaatste elektrisch materiaal aan speciale voorwaarden voldoen. Sanitair Elke kamer moet beschikken over een wastafel ( lavabo ) met warm en koud stromend water, afvoerrichting en reukafsnijder. Dit is niet van toepassing wanneer er een gootsteen aanwezig is in de keuken. Een eigen badvoorziening (bad of douche) of toilet op de kamer is niet verplicht, maar indien zij niet aanwezig zijn dienen zij als gemeenschappelijke ruimte voorzien te worden, waarover verder meer. Indien de kamer beschikt over eigen sanitair dan moet de badkamer alsook het toilet voldoende verlucht kunnen worden door hetzij natuurlijke ventilatie hetzij mechanische ventilatie. Een lig-, zit- of stortbad moet steeds een stevig en stabiel geheel vormen, voorzien van koud en warm water en van een reukafsluiter aangesloten op een waterafvoersysteem. De badkamerfunctie dient verwarmbaar en vorstvrij te zijn. Kookvoorziening Een eigen kookvoorziening op de kamer is niet verplicht, maar indien zij ontbreekt op de kamer dient zij als gemeenschappelijke ruimte voorzien te worden, waarover verder meer. Indien de kamer beschikt over een eigen kookvoorziening dient zij minimaal te bestaan uit een gootsteen met een afdruiprek, een aansluiting voor minimaal koud en warm water geschikt voor consumptie die via een waterafvoer aangesloten moet zijn op een waterafvoersysteem. Zo niet wordt de keuken als niet-bestaande beschouwd. Indien er een lavabo is geïnstalleerd in de keuken mag deze niet gebruikt worden als gootsteen Er dient een vorm van energietoevoer aanwezig te zijn voor de aansluiting van een kooktoestel (geaard stopcontact, gas, ). Het stopcontact dat in de keuken voorzien wordt voor de aansluiting van elektrische kookplaten moet geaard zijn. Zo niet wordt de keuken als niet-bestaande beschouwd. Het lokaal waarin de kookfunctie voorzien is, dient boven op de geaarde stopcontacten voorzien voor de aansluiting van het kooktoestel, en de genoemde stopcontacten per kamer of per afzonderlijke ruimten, te beschikken over minstens een bijkomend vrij geaard stopcontact 5. 5 De kookvoorziening dient te beschikken over een vrij geaard stopcontact, dus indien vaste toestellen zoals koelkast, diepvries, kookplaat, warmwaterboiler, zijn aangesloten op dit stopcontact komt dit niet in aanmerking als vrij stopcontact. 6

Woningkwaliteit in kamers en studentenkamers Korte Handleiding voor verhuurders in Turnhout Verwarming De kamer moet beschikken over een verwarmingsvoorziening. Indien er geen centrale verwarmingsvoorziening is, moet de kamer beschikken over de mogelijkheid om een andere vaste verwarmingsinstallatie te kunnen plaatsen. Onder vaste verwarming worden, naast centrale verwarming, ook elektrische verwarming ook luchtdichte gastoestellen met schoorsteen- of gevelafvoer verstaan. Wel dient de mogelijkheid voorzien te zijn om op een veilige en verantwoorde wijze deze toestellen aan te sluiten op aan- en afvoer en dit volgens de regels van de kunst. Zo niet, wordt de verwarmingsinstallatie als niet bestaande beschouwd. Indien elektrisch wordt verwarmd dient te gebeuren op een aangepast apart circuit. Zo niet, wordt de verwarmingsinstallatie als niet bestaande beschouwd. Er dienen voldoende verwarmingsbronnen te zijn om de leef-, slaap- en kookruimtes op een comfortabele manier te verwarmen. Licht en luchtkwaliteit Een woonlokaal ( slaapkamer, woonkamer) van een bestaande kamer moet kunnen voorzien worden van natuurlijke verlichting. Enkel ramen die in rechtstreeks contact komen met het daglicht worden meegerekend. De ale glasoppervlakte is minimaal 1 m² én minstens gelijk aan 1/12 van de netto-vloeroppervlakte van het desbetreffende woonlokaal. Elke bestaande kamer moet voldoende verlucht kunnen worden door hetzij natuurlijke ventilatie hetzij mechanische ventilatie. Een woongelegenheid moet voorzien kunnen worden van rechtstreekse lucht via minstens 1 te openen verticaal raam. Ventilatie of luchtverversing betekent dat in ruimten waarin mensen verblijven de nodige verse lucht uit de buitenomgeving wordt aangevoerd en de vrijgekomen schadelijke of hinderlijke bestanddelen worden afgevoerd. Koepels in een plat dak, komen niet in aanmerking voor verlichten en / of verluchten. In de kelderverdieping mag geen kamer ingericht zijn. Gelieve ermee rekening te houden dat voor nieuwe kamers strengere normen kunnen opgelegd worden m.b.t. verlichting en verluchting. Toegankelijkheid Een kamer dient rechtstreeks toegankelijk te zijn vanuit het openbaar domein of vanuit de gemeenschappelijke ruimten. Omgekeerd kan het niet, dat de kamer als enige toegang wordt gebruikt voor een andere kamer, woning of gemeenschappelijke ruimte. De kamer dient veilig toegankelijk te zijn, dus niet via onveilige gemeenschappelijke gangen, trappen, De kamer moet (slotvast) kunnen afgesloten worden. 7

Woningkwaliteit in kamers en studentenkamers Korte Handleiding voor verhuurders in Turnhout Normen minimale uitrusting en comfort gemeenschappelijke ruimten Gemeenschappelijke badvoorziening(en) en toilet(ten) Indien de kamers niet beschikken over een eigen badvoorziening en / of toilet dient deze gemeenschappelijk voorzien te zijn. Per 4 bewoners (let wel: niet kamers, aangezien sommige kamers meer dan 1 bewoner kunnen tellen) zonder eigen badvoorziening en / of toilet op de kamer dient minimaal één stort- of ligbad en minimaal één toilet aanwezig te zijn. Een lig-, zit- of stortbad moet steeds een stevig en stabiel geheel vormen, voorzien van koud en warm water en van een reukafsluiter aangesloten op een waterafvoersysteem. De badkamerfunctie dient verwarmbaar en vorstvrij te zijn. Enkel toiletten met waterspoeling, een reukafsnijder en een aansluiting op het rioleringsnet komen als WC in aanmerking. Als een van deze elementen ontbreekt is er geen sprake van een toilet. Om geurhinder en andere ongemakken te voorkomen moet de ruimte afgescheiden zijn van ruimtes met woon- of keukenfunctie. De badkamer(s) en toilet(ten) moeten voldoende verlucht kunnen worden door hetzij natuurlijke ventilatie hetzij mechanische ventilatie. De badkamer(s) en toilet(ten) moet kunnen afgesloten worden. In elke badkamer en toilet moet een bruikbaar lichtpunt aanwezig zijn. Installaties die niet voldoen volgens de regels van de kunst worden niet aanvaard. Gelieve op te merken dat een stopcontact of lichtpunt mag niet in de 0 zone geplaatst worden ( minstens 60 cm verwijderd van douche ). Net zoals kamers dien(en) de badkamer en toilet(ten) rechtstreeks en veilig toegankelijk te zijn vanuit de gemeenschappelijke ruimten. Gemeenschappelijke keuken Indien de kamers niet beschikken over een eigen kookvoorziening dient deze gemeenschappelijk voorzien te zijn. In de wetgeving is voor de gemeenschappelijke keuken een bezettingsnorm ingeschreven, met andere woorden er is een maximaal aantal bewoners per oppervlakte bepaald. Bij de opmeting wordt uitgegaan van de netto-vloeroppervlakte, dat wil zeggen de oppervlakte gemeten tussen de muren. Enkel die vloeroppervlakte met een vrije hoogte van 2,20 m wordt in rekening gebracht. Voor hellende plafonds geldt een speciale regeling: de vloeroppervlakte wordt in rekening gebracht vanaf de hoogte van 1,80 m onder de voorwaarde dat minstens een vrije hoogte van 2,20 m aanwezig is. 8

Woningkwaliteit in kamers en studentenkamers Korte Handleiding voor verhuurders in Turnhout Per bewoner van een kamer zonder kookgelegenheid dient er 1,5 m² netto-vloeroppervlakte ter beschikking te zijn. Gelieve op te merken dat er in het geval van de realisatie van nieuwe kamers strengere normen kunnen opgelegd worden. De keuken moet voldoende verlucht kunnen worden via een opengaand raam en moet kunnen beschikken over natuurlijke verlichting. De gemeenschappelijke keuken dient minimaal te bestaan uit een gootsteen met een afdruiprek, een aansluiting voor minimaal koud en warm water die via een waterafvoer aangesloten moet zijn op een waterafvoersysteem. Zo niet wordt de keuken als niet-bestaande beschouwd. De keuken dient tevens te beschikken over een aanrecht (met kookplaten, branders, ) en een koelkast. De kooktoestellen moeten vast opgesteld staan, van een degelijke kwaliteit zijn en op een veilige manier gebruikt kunnen worden. Het aantal kookplaten dient in verhouding te zijn met het aantal bewoners dat er van gebruik maakt. Losse kookplaatjes worden niet in aanmerking genomen. De koelkast moet voorzien worden door de verhuurder, moet voldoende groot zijn voor een normaal gebruik volgens het aantal gebruikers, en moet in of aansluitend de gemeenschappelijke keuken aanwezig zijn 6. In de keuken dienen minimaal twee geaarde stopcontacten voorzien te zijn, boven op de geaarde stopcontacten die eventueel gebruikt worden voor energietoevoer voor kookplaten, waterproductie, e.d. en moet een bruikbaar lichtpunt aanwezig zijn. Installaties die niet voldoen volgens de regels van de kunst worden niet aanvaard. Het lichtpunt moet op zodanige wijze geplaatst zijn dat het volledige lokaal voldoende verlicht kan worden, zoniet moet er een tweede lichtpunt voorzien worden. De keuken moet beschikken over een verwarmingsvoorziening. Indien er geen centrale verwarmingsvoorziening is, moet de keuken beschikken over een mogelijkheid om een verwarmingsinstallatie te kunnen plaatsen. Wel dient de mogelijkheid voorzien te zijn om op een veilige en verantwoorde wijze een toestel aan te sluiten op aanen afvoer en dit volgens de regels van de kunst. Zo niet, wordt de verwarmingsinstallatie als niet bestaande beschouwd. Indien elektrisch wordt verwarmd dient te gebeuren op een aangepast apart circuit. Zo niet, wordt de verwarmingsinstallatie als niet bestaande beschouwd. Net zoals kamers en de andere gemeenschappelijke ruimten dient de keuken rechtstreeks en veilig toegankelijk te zijn vanuit de gemeenschappelijke ruimten. De kookgelegenheid mag niet zijn ingericht in een gemeenschappelijke gang Fietsenberging Enkel indien studentenkamers verhuurd worden is een gemeenschappelijke fietsenberging verplicht vanaf 4 studentenkamers. Deze verplichting geldt niet dus niet voor alle bestaande kamerwoningen. Gelieve ermee rekening te houden dat dergelijke ruimte voor nieuwe kamers wel kan opgelegd worden, ongeacht of het gaat over kamers of studentenkamers. Afvalruimte Voor bestaande kamers en studentenkamers zijn er momenteel nog geen bindende bepalingen m.b.t. een ruimte voor het opslaan van huishoudelijk afval. Gelieve ermee rekening te houden dat dergelijke ruimte voor nieuwe kamers wel kan opgelegd worden. Gemeenschappelijke buitenruimte Voor bestaande kamers en studentenkamers zijn er momenteel nog geen bindende bepalingen m.b.t. een gemeenschappelijke buitenruimte. Gelieve ermee rekening te houden dat dergelijke ruimte voor nieuwe kamers wel kan opgelegd worden. 6 Wanneer op de kamer zelf een koelkast voorzien is (geleverd door de eigenaar) kan deze ook aanvaard worden. 9

Woningkwaliteit in kamers en studentenkamers Korte Handleiding voor verhuurders in Turnhout Normen (brand)veiligheid en gezondheid kamers en gemeenschappelijke ruimten Veiligheid en gezondheid algemeen Het pand waarin kamers worden verhuurd moet veilig zijn. Dit betekent onder meer dat er geen problemen mogen zijn met de toegankelijkheid van het pand en de stabiliteit van de constructie, dat de vloeren, plafonds en wanden afgewerkt zijn, dat het gebouw dient te beschikken over een veilige elektrische installatie en over veilige voorzieningen voor verwarming en waterverwarming, met voldoende capaciteit en geplaatst volgens de regels van de kunst, Elk risico op CO-vergiftiging dient bovendien vermeden te worden, door afdoende verluchtingsmogelijkheden en door een conforme afvoer van verbrandingsgassen 7. De hoofdaansluitingen voor de nutsvoorzieningen dienen toegankelijk te zijn voor alle bewoners van het gebouw. Het pand dient tevens gezond te zijn. Dit betekent dat zich geen vochtproblemen mogen voordoen (zoals grondvocht, insijpeling of condensatie), dat ramen en deuren niet verweerd zijn, Deze opsomming is uiteraard niet limitatief, de kamers en de gemeenschappelijke ruimten dienen met andere woorden te voldoen aan de vereisten die aan een hedendaagse veilige en gezonde woning gesteld worden. Brandveiligheid Naast deze algemene eisen die aan elke woning kunnen gesteld worden, zijn enkele specifieke normen qua brandveiligheid specifiek van toepassing op kamerwoningen, en dit zowel in de kamers zelf, in de gemeenschappelijke ruimten en voor bijzondere lokalen. Het gaat hier om normen op vlak van toegankelijkheid en evacuatie, voorschriften voor sommige bouwelementen en voor bekleding en wandversiering, normen op vlak van branddetectie, brandmelding en brandbestrijding, op vlak van onderhoud en controle, voorschriften voor uitbating, e.d. Deze normen zijn opgenomen in deel 3 van het luik kamerverhuur in het politiereglement onder de titel Aanvullende normen inzake brandveiligheid, verwarming, gas- en elektrische installaties van toepassing op kamerwoningen. De brandweer maakte als toelichting bij dit hoofdstuk een korte brochure op Brandpreventietips bij het uniform gemeentelijke politiereglement. Deze brochure is achteraan opgenomen als bijlage 4, achteraan deze brochure. 7 Normen hiertoe verschillen afhankelijk van type toestel. 10

Woningkwaliteit in kamers en studentenkamers Korte Handleiding voor verhuurders in Turnhout 5. Procedure Voorafgaand advies (aanbevolen) Voorafgaand aan de aanvraag van een eventuele stedenbouwkundige vergunning en de vereiste verhuurvergunning is het mogelijk en vaak zelfs aangewezen om eerst contact op te nemen met de betrokken diensten van de stad Turnhout en de brandweer en hier voorafgaand advies in te winnen. Op deze manier kunnen de aanvraagdossiers later zo vlot mogelijk afgehandeld worden. Aanvraag stedenbouwkundige vergunning (verplicht) Vooraleer u nieuwe kamers kan inrichten in een woning of een verhuurvergunning kan aanvragen dient u over de eventueel vereiste stedenbouwkundige vergunningen te beschikken. Voor meer informatie over het aanvragen van een stedenbouwkundige vergunning en de dossiersamenstelling kan u zich wenden het loket van de dienst ruimtelijke ordening. Aanvraag verhuurvergunning (verplicht) Aanvraag eerste verhuurvergunning De aanvraag verhuurvergunning dient vooraf te gebeuren door middel van een aanvraagformulier. U kan dit formulier terugvinden achteraan deze brochure of opvragen bij de dienst huisvesting. Bij de aanvraag dient u een aantal documenten te voegen, zoals een afschrift van de eventuele stedenbouwkundige vergunning, een plan of schets op schaal van de volledige woning, de vereiste periodieke keuringsattesten en, indien beschikbaar, afschriften van eventuele conformiteitsattesten. De volledige lijst van toe te voegen documenten is terug te vinden op het aanvraagformulier. Het aanvraagformulier dient volledig ingevuld en ondertekend terugbezorgd te worden, hetzij aangetekend, hetzij via afgifte tegen ontvangstbewijs op de dienst huisvesting. Indien het aanvraagdossier niet volledig is, wordt de aanvrager hiervan in kennis gesteld binnen de 14 dagen na ontvangst van de aanvraag. Zodra het dossier volledig is, wordt een plaatsbezoek uitgevoerd door gemeentelijke ambtenaren en / of de brandweer, en dit binnen de twee maanden na het volledig verklaren. Het plaatsbezoek vindt plaats op afspraak. De beslissing aangaande de aanvraag wordt door de burgemeester genomen binnen de 3 maanden na het volledig verklaren van de aanvraag. De aanvrager wordt hiervan schriftelijk in kennis gesteld, evenals van de verslagen van het plaatsbezoek. Indien een vergunning wordt afgeleverd kan de aanvrager verhuring overgaan. De verhuurvergunning dient de verhuurvergunning en de verslagen op te nemen in het veiligheidsregister en dit ter inzage te leggen. Gelieve er mee rekening te houden dat de burgemeester een voorwaardelijke verhuurvergunning kan afleveren en een termijn kan bepalen waarbinnen aan deze voorwaarden dient voldaan. Vernieuwen verhuurvergunning Een verhuurvergunning is 10 jaar geldig. Een nieuwe verhuurvergunning dient aangevraagd te worden uiterlijk 3 maanden voor het verstrijken van de lopende verhuurvergunning. In een aantal gevallen blijft een verhuurvergunning geen 10 jaar geldig, en dient eveneens een nieuwe verhuurvergunning aangevraagd te worden, bijvoorbeeld indien de kamerwoning van eigenaar verandert, bij herschikkingen of bestemmingswijzigingen, bij brand, ontploffing of vernieling, of indien er een besluit ongeschiktheid of onbewoonbaarheid wordt genomen. Bij elke wijziging van de toestand dient een nieuwe aanvraag gedaan te worden binnen de 15 dagen. 11

Woningkwaliteit in kamers en studentenkamers Korte Handleiding voor verhuurders in Turnhout Indien niet langer voldaan is aan de genoemde minimale normen kan ook overgegaan worden intrekking of schorsing van de verhuurvergunning. De procedure voor de vernieuwing van een verhuurvergunning of een nieuwe verhuurvergunning is dezelfde als voor een eerste aanvraag. Aanvraag conformiteitsattest (vrijwillig) Turnhout heeft de verhuur van kamers vergunningsplichtig gemaakt en is daardoor strenger dan de Vlaamse regelgeving. Er bestaat immers geen Vlaamse verhuurvergunning. Toch is het ook mogelijk om een attest te verkrijgen waarmee de conformiteit van de woning met de Vlaamse regelgeving kan aangetoond worden. Het attest kan m.a.w. dienen als een officieel bewijsstuk dat ontlastend kan werken in een eventuele strafrechterlijke procedure. Op dit moment kan enkel een attest worden aangevraagd voor kamerwoningen gerealiseerd voor 1 september 1998. Voor meer informatie over het conformiteitsattest kan u steeds terecht bij de dienst huisvesting. Communicatie (vrijwillig) Zodra een verhuurvergunning wordt verleend, worden een aantal gegevens opgenomen onder het luik kamers en koten op de website www.turnhout.be. Deze site bevat enkel het aantal kamers in een pand waarvoor een verhuurvergunning is verleend, en de contactgegevens van de verhuurder. Indien u zelf meer informatie wil publiceren over de beschikbaarheid van de kamers en studentenkamers en de voorwaarden waaraan deze te huur worden gesteld, kan u hiervoor gratis terecht op de website www.woneninturnhout.be. Indien u studentenkamers verhuurd kan u deze kamers ook aanbieden via de websites van de hogescholen, zoals bv. www.khk.be. U kan hiervoor best contact opnemen met de betreffende hogeschool. 12

Woningkwaliteit in kamers en studentenkamers Korte Handleiding voor verhuurders in Turnhout 6. Sancties Sancties op overtredingen politiereglement De verhuurder en de huurder van een kamer zijn verplicht toegang te verlenen de kamer om de naleving van het politiereglement te kunnen nagaan. Inbreuken op het politiereglement, zoals het verhuren van een kamer die niet aan de minimale normen van het politiereglement voldoet, of het verhuren zonder vergunning kunnen bestraft worden, door intrekken of schorsing van een eventuele vergunning, of door een gemeentelijke administratieve geldboete van maximum 250 EURO. Sancties op overtredingen Vlaamse regelgeving Inbreuken op de Vlaamse regelgeving kunnen strenger bestraft worden. Indien een kamer niet langer voldoet aan de minimale kwaliteitsnormen zoals vervat in het kamerdecreet, dan kan zij ongeschikt of bij gevaar voor veiligheid en gezondheid zelfs onbewoonbaar verklaard worden. Een ongeschikt- of onbewoonbaar verklaarde kamer wordt opgenomen op de inventarissen van verkrotte woningen en is hierdoor onderworpen aan de belastingen op leegstand en verkrotting. Het verhuren van een kamer die niet aan de Vlaamse normen voldoet en / of het verder verhuren van een ongeschikt- of onbewoonbaar verklaarde kan bestraft worden met een geldboete van 100 10.000 EURO en kan strafrechtelijk vervolgd worden. 7. Contactgegevens Voor meer informatie over het politiereglement kan u steeds contact opnemen met: Stad Turnhout - Dienst Huisvesting en Patrimonium Brandweer Turnhout Campus Blairon 200 Parklaan 12 2300 Turnhout 2300 Turnhout tel: 014 / 44 33 41 tel: 014 / 47 09 20 fax: 014 / 43 92 75 fax: 014 / 47 09 21 email: huisvesting@turnhout.be email: brandweer@turnhout.be Voor meer informatie over de aanvraag van een stedenbouwkundige vergunning kan u contact opnemen met: Stad Turnhout Dienst Ruimtelijke Ordening Campus Blairon 200 2300 Turnhout tel: 014 / 44 33 75 fax: 014 / 43 92 75 email: ruimtelijkeordening@turnhout.be 13

Bijlage 1: Kamerdecreet en uitvoeringsbesluiten Bijlage 1: Kamerdecreet en uitvoeringsbesluiten Kamerdecreet Het kamerdecreet is het decreet van 4 februari 1997 houdende kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en latere wijzigingen. Meer informatie over dit decreet is terug te vinden op de website van Vlaamse overheid, departement RWO, www.bouwenenwonen.be. De tekst van het decreet is niet in deze bijlage opgenomen. De gecoördineerde tekst van het decreet is terug te vinden op: www.bouwenenwonen.be > regelgeving > kwaliteit, energie, veiligheid, e.d. > kwaliteitsbewaking > kamerdecreet Uitvoeringsbesluiten Het kamerdecreet wordt uitgevoerd door het Besluit van de Vlaamse regering van 3 oktober 2003 betreffende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en latere wijzigingen. Meer informatie over dit decreet is terug te vinden op de website van Vlaamse overheid, departement RWO, www.bouwenenwonen.be. De tekst van het besluit is niet in deze bijlage opgenomen. De gecoördineerde tekst van het decreet is terug te vinden op: www.bouwenenwonen.be > regelgeving > kwaliteit, energie, veiligheid, e.d. > kwaliteitsbewaking > BVR 3 oktober 2003 14

Bijlage 2: Uittreksel uit het Uniform Gemeentelijk Politiereglement Bijlage 2: Uittreksel uit het Uniform Gemeentelijk Politiereglement 15

Bijlage 2: Uittreksel uit het Uniform Gemeentelijk Politiereglement 16

Bijlage 2: Uittreksel uit het Uniform Gemeentelijk Politiereglement 17

Bijlage 2: Uittreksel uit het Uniform Gemeentelijk Politiereglement 18

Bijlage 2: Uittreksel uit het Uniform Gemeentelijk Politiereglement 19

Bijlage 2: Uittreksel uit het Uniform Gemeentelijk Politiereglement 20

Bijlage 2: Uittreksel uit het Uniform Gemeentelijk Politiereglement 21

Bijlage 2: Uittreksel uit het Uniform Gemeentelijk Politiereglement 22

Bijlage 2: Uittreksel uit het Uniform Gemeentelijk Politiereglement 23

Bijlage 2: Uittreksel uit het Uniform Gemeentelijk Politiereglement 24

Bijlage 2: Uittreksel uit het Uniform Gemeentelijk Politiereglement 25

Bijlage 2: Uittreksel uit het Uniform Gemeentelijk Politiereglement 26

Bijlage 3: Model aanvraagformulier verhuurvergunning Bijlage 3: Model aanvraagformulier verhuurvergunning Formulier 1 KV Aanvraag voor een verhuurvergunning kamer A1 Identificatiegegevens van het gebouw Volgnummer... / Ontvangstdatum /.... / Woning... Adres......... Kadastrale ligging... Totaal aantal woningen in het gebouw waarvan aantal kamers (opgelet: elk appartement, elke studio, elke kamer is een woning. Voor het onderscheid tussen appartementen en studio s enerzijds, en kamers anderzijds, zie hiertoe Hoofdstuk IV, deel I, artikel 1 van het politiereglement of de brochure over kamerverhuur) A2 Identificatiegegevens van de kamers nummer/letter 1 Aantal (potentiële) bewoners enkel studenten 2 hoofdverblijfplaats 3 netto-vloeroppervlakte 4 Gemeenschappelijke keuken 5 Gemeenschappelijk toilet 6 Gemeenschappelijk badvoorz. 7 1 Nummer / letter: De gebruikte nummering dient te verwijzen naar de nummering op het plan of schets op schaal van de volledige kamerwoning dat dient toegevoegd in bijlage (zie hiertoe vak A 6) 2 Enkel studenten: wordt de woning enkel door studenten bewoond? Te beantwoorden met ja of neen 3 Hoofdverblijfplaats: wordt de woning verhuurd als hoofdverblijfplaats? Te beantwoorden met ja of neen 4 Netto-vloeroppervlakte: Aantal m² vermelden. Voor toelichting bij de berekening van de netto-vloeroppervlakte, zie brochure. 5 Gemeenschappelijke keuken: moet de kamer beroep doen op een gemeenschappelijke keuken. Te beantwoorden met ja of neen (indien neen, dient te kamer te beschikken over een eigen kookvoorziening) 6 Gemeenschappelijk toilet: moet de kamer beroep doen op een gemeenschappelijk toilet. Te beantwoorden met ja of neen (indien neen, dient te kamer te beschikken over een eigen toilet) 7 Gemeenschappelijk badvoorz: moet de kamer beroep doen op een gemeenschappelijke badvoorziening (bad en / of douche). Te beantwoorden met ja of neen (indien neen, dient te kamer te beschikken over een eigen badvoorziening) Vermeld de identificatiegegevens van eventuele andere kamers in een bijlage. 27

Bijlage 3: Model aanvraagformulier verhuurvergunning A 3 Identificatiegegevens van de eigenaar Bij onverdeeldheid, vermeld de identificatiegegevens van de andere(n) in een bijlage Volledige naam...... Adres......... Geboortedatum of rijksregisternummer... Telefoonnummer... heeft het eigendomsrecht over het volledige gebouw heeft het eigendomsrecht slechts over de volgende woning(en) in het gebouw: (vermeld het nummer of de letter van de woning(en))... A 4 Identificatiegegevens van de eventuele vruchtgebruiker, opstalhouder of erfpachter Bij onverdeeldheid, vermeld de identificatiegegevens van de andere(n) in een bijlage heeft het vruchtgebruik heeft het recht van opstal heeft het recht van erfpacht Volledige naam...... Adres......... Geboortedatum of rijksregisternummer... heeft het eigendomsrecht over het volledige gebouw heeft het eigendomsrecht slechts over de volgende woning(en) in het gebouw: (vermeld het nummer of de letter van de woning(en))... A 5 Identificatiegegevens van de verhuurder Bij gezamenlijke verhuur, vermeld de identificatiegegevens van de andere(n) in een bijlage. Bij kamers wordt elke eigenaar, vruchtgebruiker, opstalhouder, erfpachter of lasthebber die gratis of tegen betaling een kamer ter beschikking stelt, als verhuurder beschouwd. Bij onderverhuur van kamers moet de hoofdverhuurder worden vermeld. Volledige naam...... Adres......... Geboortedatum of rijksregisternummer... verhuurt het gehele gebouw of alle woningen in het gebouw verhuurt slechts de volgende woningen in het gebouw (vermeld het nummer of de letter van de woning(en))... 28

Bijlage 3: Model aanvraagformulier verhuurvergunning A 6 Bijgevoegde documenten Afschrift van de stedenbouwkundige vergunning voor het bouwen, omvormen, verbouwen of uitbreiden van een pand kamerwoning. Plan of schets op schaal (bij voorkeur 1/50 of 1/100) van de volledige kamerwoning met: o situering van de woningen (vermeld met nummer of letter)en vermelding van de nettovloeroppervlakte o aanduiding van gemeenschappelijke keukens (GK) en vermelding van de nettovloeroppervlakte gemeenschappelijke leefruimten (GL) gemeenschappelijke WC-lokalen (GWC) gemeenschappelijke badkamers of douches (GBD) eventuele fietsenberging ingeval van studentenkamers (F) Beschrijving van de aard van de gebruikte materialen indien de oorspronkelijke indeling van het gebouw door de plaatsing van tussenwanden werd veranderd Afschrift van de vereiste periodieke keuringen van de installaties Afschrift van een conformiteitsattest (indien beschikbaar) Afschrift van een recent keuringsattest van de brandweer (indien beschikbaar) Afschrift van een recent keuringsattest inzake elektrische installatie (indien beschikbaar) Afschrift van een recent keuringsattest inzake gasinstallatie (indien beschikbaar) Toestemming van de eventuele bewoners van de kamers om hun kamer te betreden tijdens hun afwezigheid (indien de bewoners niet tijdens het plaatsbezoek aanwezig kunnen zijn) Opgelet een zelfde lokaal kan meerdere van deze functies bevatten. Wees volledig. A 7 Verklaring aanvrager Ondergetekende verkaart kennis te hebben genomen van de bepalingen in verband met de minimale kwaliteitsen veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers zoals opgenomen in het Kamerdecreet en latere uitvoeringsbesluiten en in het politiereglement van de stad Turnhout, zoals goedgekeurd in de Gemeenteraad van 4 september 2006 en bekrachtigd door de Vlaamse Regering op 4 december 2006. Ondergetekende verklaart kennis te hebben genomen van het feit dat de burgemeester, de door hem aangestelde technische ambtenaren van de gemeente en de gewestelijke ambtenaren het recht hebben tussen 8 uur en 20 uur het gebouw en de kamers te bezoeken om de conformiteit ervan met de veiligheids- gezondheidsen woonkwaliteitsnormen vast te stellen en de naleving van de bepalingen van het Kamerdecreet en het politiereglement te controleren. De verhuurder en de huurder zijn verplicht alle nodige inlichtingen te verstrekken om het onderzoek in de beste omstandigheden te laten verlopen. Ondergetekende verklaart kennis te hebben genomen van het feit dat de gevraagde verhuurvergunning niet mag beschouwd worden als een stedenbouwkundige vergunning zoals bedoeld in artikel 99 1 lid 7 van het decreet op de Ruimtelijke Ordening. Door het aanvragen van een verhuurvergunning wordt de verhuurder niet ontheven van de verplichting om eventuele andere vergunningen aan te vragen en te verkrijgen, zoals bijvoorbeeld een stedenbouwkundige vergunning. Naam en handtekening... gedaan te de / / 29

Bijlage 4: Brandpreventietips bij het uniform gemeentelijk politiereglement Bijlage 4: Brandpreventietips bij het uniform gemeentelijk politiereglement 30

Bijlage 4: Brandpreventietips bij het uniform gemeentelijk politiereglement 31

Bijlage 4: Brandpreventietips bij het uniform gemeentelijk politiereglement 32

Bijlage 4: Brandpreventietips bij het uniform gemeentelijk politiereglement 33

Bijlage 4: Brandpreventietips bij het uniform gemeentelijk politiereglement 34

Bijlage 4: Brandpreventietips bij het uniform gemeentelijk politiereglement 35

Bijlage 4: Brandpreventietips bij het uniform gemeentelijk politiereglement 36

Bijlage 4: Brandpreventietips bij het uniform gemeentelijk politiereglement 37