Versie 11/04 Bestnr. 12 11 02 VOLTCRAFT Digitale multimeter VC-860 Alle rechten, ook vertalingen, voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatische gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van CONRAD ELECTRONIC NEDERLAND BV. Nadruk, ook als uittreksel is niet toegestaan. Druk- en vertaalfouten voorbehouden. Deze gebruiksaanwijzing voldoet aan de technische eisen bij het in druk gaan. Wijzigingen in de techniek en uitvoering voorbehouden. Copyright 2004 by CONRAD ELECTRONIC NEDERLAND BV Windmolenweg 42, 7548 BM Boekelo Internet: www.conrad.nl E-mail: helpdesk@conrad.nl
Belangrijk! Beslist lezen! Deze gebruiksaanwijzing is een integraal onderdeel van dit product. Er staan belangrijke aanwijzingen in betreffende de ingebruikname en het gebruik. Lees deze handleiding zorgvuldig door! Bij schades, die ontstaan door het niet opvolgen van deze gebruiksaanwijzing, vervalt het recht op garantie! Wij zijn niet aansprakelijk voor schades die hiervan het gevolg zijn. Bewaar deze handleiding zorgvuldig. Inhoudsopgave Introductie 3 Correct gebruik 3 Veiligheidsaanwijzingen 5 Beschrijving van het product 7 Omvang levering 8 Ingebruikneming en bediening 8 Displayaanduidingen en symbolen 8 Uitvoeren van metingen 9 a) Gelijkspanningsmeting 9 b) Wisselspanningsmeting (True-RMS) 10 c) Weerstandsmeting 11 d) Akoestische doorgangstest 11 e) Diodetest 12 f) Capaciteitsmeting 12 g) Frequentiemeting 13 h) Temperatuurmeting 13 i) Stroommeting in het µa- en ma-bereik 14 j) Stroommeting in het 10A-bereik (AC= True RMS) 15 k) Contactloze spanningstester (EF) 16 l) DC-lussen-stroommeting in procent 16 Auto-Power-OFF-functie 17 HOLD-functie 17 REL -functie 17 Low Impedance 200 kω 17 Onderhoud, batterij vervangen, zekering vervangen, opstelling van de meter 18 Verwijdering 19 Verhelpen van storingen 20 Technische gegevens, meettoleranties 20 2
Introductie Geachte klant, Hartelijk dank voor het kiezen van een Voltcraft -product. U heeft hiermede een topproduct uit de Voltcraft -familie aangeschaft die op het gebied van meet-, laad- alsmede stroomtechniek door bijzondere competentie en permanente innovatie uitblinkt. Van de hobby-elektronicus met ambities tot de professionele gebruiker heeft u met een product uit de Voltcraft -familie zelfs voor de lastigste klussen steeds de optimale oplossing bij de hand. Voltcraft biedt u betrouwbare technologie voor een buitengewoon gunstige prijs-/ kwaliteitsverhouding. Daarom weten wij het zeker: uw start met Voltcraft is de basis voor een lange en goede samenwerking. Wij wensen u veel plezier met uw nieuwe Voltcraft - product! Bij vragen kunt u zich wenden tot onze Technische helpdesk: Nederland: Tel. 053 428 54 80 e-mail: helpdesk@conrad.nl Correct gebruik Meten van gelijkspanningen tot maximaal 1000 VDC Meten van wisselspanningen tot maximaal 750 V AC True RMS = (werkelijke effectieve waarde) Meten van gelijk- of wisselstromen in 3 bereiken van 0 tot 400 µa, 0 tot 400 ma en 0 tot 10 A (max. 10s met 15 minuten pauze tussen de metingen) Capaciteitsmetingen tot 40 mf Meten van frequenties tot 400 MHz Meten van weerstanden tot 40 M0hm Doorgangstest (<50 Ohm akoestisch) en diodetest Temperatuurmeting van -40 C tot 400 C (met passende K-type-temperatuursensor) Contactloze spanningstest (EF-meting). De meter mag niet gebruikt worden als deze of het batterijvak geopend is resp. het batterijvakdeksel niet gemonteerd is. Een meting onder ongunstige omstandigheden is niet toegestaan. Ongunstige omstandigheden zijn: - natheid of te hoge luchtvochtigheid - stof en brandbare gassen, dampen of oplosmiddelen - onweer resp. weersomstandigheden zoals sterke elektrostatische velden Een andere toepassing dan hiervoor beschreven leidt tot beschadiging van dit product. Bovendien zijn hieraan gevaren verbonden, zoals b.v. kortsluiting, brand, elektrische schok enzovoort. Het totale product mag niet veranderd resp. omgebouwd worden! U dient zich beslist te houden aan de veiligheidsaanwijzingen! 3
Instelelementen 1. 4 ¾-pos. ("40.000 Counts)" LC-display (=Liquid-Crystal-Display) met aanduiding van de functies en gemeten eenheden 2. Druktoetsen met de functies SELECT = selectie van de subfuncties overeenkomstig met de positie van de draaischakelaar (b.v. AC /DC -omschakeling) REL = referentiewaardemeting MAX/MIN = voor het vasthouden van de maximale / minimale waarde HOLD = "bevriezen" van de weergegeven displaywaarde 3. Low imp. 200k-toets voor kortstondige verlaging van de meetimpedantie van 10 MOhm naar 200 kohm. 4. Batterijvak op de achterzijde 5. Draaischakelaar voor het instellen van de meetfuncties 6. Meetbus voor spanning, weerstand. frequentie, temperatuur en capaciteit (+) 7. COM (massa)-bus (-) 8. Meetbus voor stroommeting micro- en milliampère alsook %-meting 9. Meetbus voor stroommeting 10 ampère 10. Toets POWER om het apparaat in- resp. uit te schakelen 11. EF-detectieveld 4
Veiligheidsbepalingen Lees, voordat u het apparaat in gebruik neemt eerst de gebruiksaanwijzing helemaal door, er staan belangrijke aanwijzingen in betreffende de juiste werking. Bij schades, die ontstaan door het niet in acht nemen van de gebruiksaanwijzing, vervalt het recht op garantie! Wij zijn niet aansprakelijk voor schades die daarvan het gevolg zijn! Bij materiële schade of persoonlijk letsel, die/ dat veroorzaakt wordt door onvakkundig gebruik of het niet in acht nemen van de veiligheidsbepalingen, zijn wij niet aansprakelijk. In dergelijke gevallen vervalt elk recht op garantie. Dit apparaat heeft de fabriek in veiligheidstechnisch perfecte staat verlaten. Om dit zo te houden en zeker te zijn van gebruik zonder gevaar, moet de gebruiker de veiligheidsaanwijzingen en waarschuwingen ( Let op! en Aanwijzing ) in acht nemen, die in deze gebruiksaanwijzing staan. Volgende symbolen moeten in acht worden genomen: = Aanwijzing! Lees de gebruiksaanwijzing! = Dit apparaat is CE-gekeurd en voldoet aan de vereiste richtlijnen = Alleen voor gebruik in droge binnenruimtes = Veiligheidsklasse 2 (dubbele isolatie) CAT III = Overspanningcategorie III voor metingen in huisinstallaties CAT IV = Overspanningscategorie IV voor metingen op de bron van de laagspanningsinstallatie. = aarde Om redenen van veiligheids- en toelatingseisen (CE) is het eigenmachtig ombouwen en/of veranderen van het apparaat verboden. Ga naar een vakman of wendt u tot onze Technische helpdesk, als u twijfelt aan de werkwijze, de veiligheid of de aansluiting van het apparaat. 5
L Meetapparatuur hoort niet thuis in kinderhanden! 1 In commerciële instellingen dient u zich te houden aan de ARBO-voorschriften. 1 In scholen, opleidingsinstituten, hobby- en doe-het-zelf-werkplaatsen dient het omgaan met meetapparatuur te gebeuren onder toezicht van geschoold personeel. 0 Overtuig u voor elke spanningsmeting ervan dat zich de meter niet in het stroommeetbereik bevindt. De spanning tussen een willekeurige bus van de meter en aarde mag niet hoger zijn dan 600 V DC / AC in de overspanningscategorie IV resp. 1000 V DC / AC in de overspanningscategorie III. Voor elke wisseling van het meetbereik dient u de meetpunten van het te meten object te verwijderen. Wees bijzonder voorzichtig bij het omgaan met spanningen > 25 V wissel- (AC) resp. > 35 V gelijkspanning (DC)! Reeds bij deze spanningen kunt u bij aanraking van elektrische geleiders een levensgevaarlijke schok krijgen. Controleer voor iedere meting uw meter resp. de meetsnoeren op beschadiging(en). Voer beslist geen metingen uit wanneer de beschermende isolatie beschadigd (gescheurd, verwijdert enz.) is. Om een elektrische schok te vermijden, dient u er op te letten dat u de te meten aansluitingen /meetpunten tijdens de meting niet, ook niet indirect, aanraakt. Gebruik de multimeter niet kort voor, tijdens of vlak na een onweer (blikseminslag/ energierijke overspanningen). Let er op, dat uw handen, schoenen, kleding, de bodem, de meter resp. de meetsnoeren, schakelingen en schakelplekken enz. absoluut droog zijn. Werk met de meter niet in ruimtes of bij ongunstige omgevingscondities, waarin/ -bij brandbare gassen, dampen of stoffen aanwezig (zouden) kunnen zijn. Vermijd voor uw eigen veiligheid beslist het vochtig of nat worden van de meter resp. van de meetsnoeren. Vermijdt het gebruik in de directe nabijheid van: - sterke magnetische velden (luidsprekers, magneten) - zendantennes of HF- generatoren Daardoor kan de meetwaarde vervalst worden. 6
Gebruik voor het meten alleen de meegeleverde meetsnoeren, deze zijn specifiek voor deze multimeter. Als er aangenomen kan worden dat gebruik zonder gevaar niet meer mogelijk is, dient u het apparaat buiten werking te stellen en te beschermen tegen het per ongeluk in werking stellen door derden. U kunt aannemen dat gebruik zonder gevaar niet meer mogelijk is, als: - het apparaat zichtbaar beschadigd is - het apparaat niet meer werkt - na langdurige opslag onder ongunstige omstandigheden - na transport onder moeilijke omstandigheden. Schakel de meter nooit direct in, als deze van een koude naar een warme ruimte gebracht wordt. Het condenswater dat hierbij ontstaat kan onder omstandigheden uw apparaat vernielen. Laat het apparaat oningeschakeld op kamertemperatuur komen. Laat verpakkingsmateriaal niet achteloos rondslingeren. Plastic folie/ -zakken, piepschuim enz. zouden voor kinderen gevaarlijk speelgoed kunnen zijn. Let eveneens op de veiligheidsaanwijzingen in de aparte hoofdstukken. Beschrijving van het product De digitale multimeter (hierna DMM genoemd) bezit een duidelijke 4 3/4-LC-display met aanduiding voor de functies en maateenheden, alsook een geïntegreerde balkenaanduiding. De afzonderlijke meetbereiken worden via de draaischakelaar geselecteerd, in welke de automatische bereikskeuze "Auto-Range" actief is. Hiertoe wordt steeds het bijhorende meetbereik ingesteld. Verdere extra functies zijn: "MAX/MIN" - voor het vasthouden van de minimale en maximale meetwaarde; met elke druk op deze toets wordt steeds tussen de twee aanduidingen overgeschakeld. Voor het deactiveren de toets "MAX/MIN" langer dan 1 seconde indrukken. "HOLD" voor het "bevriezen" van de meetwaarde. "REL" om een referentiewaardemeting uit te voeren, "Low Imp.200k" Gereduceerde meetimpedantie voor het onderdrukken van fantoommetingen Een automatische uitschakelfunctie (Auto-Power-Off) schakelt de DMM, na ca. 30 minuten zonder werking, uit om de batterijen te sparen. De meter is universeel te gebruiken, b.v. voor hobbydoeleinden, industriële toepassingen en op scholen. Als spanningsverzorging wordt een alkaline 9V-batterij, b.v. type 6LR61 of MN1604 of 6F22 of 006P benodigd. 7
Omvang levering Multimeter Blokbatterij 9V K-type-temperatuursensor (tot max. 230 C) Multistekker voor K-type-temperatuursensor Veiligheidsmeetsnoeren rood en zwart Krokodilklem Reservezekering 0,5 A 250 V flink 5x 20 mm Reservezekering 10 A 250 V flink 5x 20 mm Gebruiksaanwijzing Ingebruikneming en bediening Displayaanduidingen en symbolen HOLD staat voor Data Hold; de meetwaarde wordt vastgehouden (b.v. voor protocollering) tot de "Hold"- toets opnieuw ingedrukt of de multimeter uitgeschakeld wordt. staat voor relatieve waardemeting (= referentiewaardemeting) Auto-Range staat voor "automatische meetbereikskeuze" OL staat voor Overload = overloop; het meetbereik werd overschreden symbool voor het vervangen van de batterij, a.u.b. direct vervangen om meetfouten te voorkomen. symbool voor de diodetest symbool voor de akoestische doorgangstest TRUE RMS = indicatie voor de werkelijke effectieve waardemeting in het ACmeetbereik AC = wisselspanning en -stroom DC = gelijkspanning en -stroom mv = millivolt (exp. 3) V = Volt (eenheid van elektrische spanning) A = ampère (eenheid van elektrische stroom) ma = milliampère (exp. 3) µa = micro-ampère (exp. 6) Hz = Hertz (eenheid v.d. frequentie) khz = kilohertz (exp. 3) MHz = megahertz (exp.6) Ω = Ohm (eenheid v.d. elektr. weerstand) kω = kilo-ohm (exp. 3) MΩ = mega-ohm (exp. 6) nf = nano-farad (nano = exp. 9; eenheid v.d. el. capaciteit) µf = micro-farad (exp. 6) mf = milli-farad (exp. 3) C = graden Celsius (eenheid v.d. temperatuur) % = percentage voor het meetbereik van 4 ma tot 20 ma "Bargraph" = analoge balkendiagram van de meetwaarde 8
Meetbereiken van de draaischakelaar (met de wijzers van de klok mee) = gelijk- en wisselspanningsmeting = weerstandsmeting; akoestische doorgangstest; diodetest = capaciteitsmeting Hz / % = frequentiemeting en percentage-aanduiding bij de stroommeting C / EF = temperatuurmeting en contactloze spanningstest = µa-gelijk- en wisselstroommeting = ma-gelijk- en wisselstroommeting = A-gelijk- en wisselstroommeting Uitvoeren van metingen Let op! Overschrijd in geen geval de max. toelaatbare ingangsgroottes in de overspanningscategorie III resp. IV (privé- en commerciële toepassing). De frequentie van de wisselgrootte mag 1kHz niet overschrijden! Raak geen schakelingen of delen daarvan aan, als u daarin hogere spanningen dan 25 VACrms of 35 VDC meet. Levensgevaar! Controleer voor het meten de aangesloten meetsnoeren op beschadigingen, zoals breuken, poreuze plaatsen of knelpunten. Defecte meetsnoeren direct verwijderen en vervangen tegen nieuwe meetsnoeren; defecte meetsnoeren mogen niet meer gebruikt worden! Levensgevaarlijk! a) Gelijkspanningsmeting V= (DC) Voor het meten van gelijkspanningen handelt u als volgt: - Verbindt het zwarte meetsnoer met de COM-bus (7) en het rode meetsnoer met de VΩ-bus (6) tot deze vlak op de meter liggen. - Zet de draaischakelaar (5) op positie "V". - Verbind nu beide meetpunten met het te meten object (batterij, schakeling enz.). - De respectieve polariteit van de meetwaarde wordt samen met de actuele meetwaarde op het display (1) getoond. 9
Het gelijkspanningsbereik "V DC" toont een ingangsweerstand van ca. 10 MOhm. Als er voor de desbetreffende meetwaarde een - teken (minus) te zien is, dan is de gemeten spanning negatief, of u heeft de meetsnoeren verwisseld. Aanwijzing: Doordat de meetingang zeer gevoelig is kan het zijn, dat er bij vrijliggende meetsnoeren (niet met een object verbonden) de een of andere waarde ("Fantoommeetwaarde") aangeduid wordt. Deze verschijning is normaal, en verdwijnt zodra u de meting uitvoert of de toets "Lowimp.200k" indrukt.. b) Wisselspanningsmeting (True-RMS = werkelijke effectieve waarde) Let op! Overschrijd in geen geval de max. toelaatbare ingangsgroottes, ook niet bij de meting van supergeponeerde gelijkspanningen (b.v. bromspanning). Max. 750 VACrms. Raak geen schakelingen of schakeldelen aan, als u hogere spanningen dan 25 VACrms of 35 VDC daarin meet. Voor het meten van wisselspanningen handelt u als volgt: - Verbindt het zwarte meetsnoer met de COM-bus (7) en het rode meetsnoer met de VΩ-bus (6) tot deze vlak op de meter liggen. - Zet de draaischakelaar (5) op positie "V". - Druk op de toets "SELECT" om te wisselen naar het ACbereik. - Verbind nu beide meetpunten met het te meten object (generator, schakeling enz.). - De actuele meetwaarde wordt op het display (1) getoond. Het meetbereik voor de wisselspanning V~ toont een ingangsweerstand van ca. 10 MOhm. 10
c) Weerstandsmeting Let op! Overtuig u ervan, dat de te meten schakelplek, schakelingen en onderdelen alsmede andere te meten objecten beslist spanningsloos zijn. Voor het meten van de weerstand en akoestische doorgangstest handelt u als volgt: - Verbind het zwarte meetsnoer met de COM-bus (7) en het rode meetsnoer met de VΩ-bus (6) tot deze vlak op de meter liggen. - Zet de draaischakelaar (5) op positie Ω. - Controleer de meetsnoeren op doorgang, verbind hiertoe beide meetpunten met elkaar. Nu moet zich de weerstandswaarde van ca. 0 Ohm instellen. - Verbind nu weer beide meetpunten met het te meten object. De meetwaarde wordt op het display (1) getoond, mits het meetobject niet hoogohmig of onderbroken is. Aanwijzing! Als u een weerstandsmeting uitvoert, dient u er op te letten dat de meetpunten die u voor de meting met de punten van de meetsnoeren aanraakt, vrij zijn van vuil, olie, soldeerlak of dergelijke. Dergelijke omstandigheden kunnen de meting vervalsen. Zodra er OL op het display verschijnt, heeft u het meetbereik overschreden resp. is het meettraject onderbroken. d) Akoestische doorgangstest Selecteer het meetbereik Ω. - Druk op de toets "SELECT" om naar het bereik voor de akoestische doorgangstest over te schakelen. Op het display verschijnt. De meetwaarde wordt op het display (1) getoond. Voor de doorgang wordt een meetwaarde < 50 Ohm herkend; hierbij klinkt een akoestische pieptoon. 11
e) Diodetest Voor deze meting handelt u als volgt: - Verbindt het zwarte meetsnoer met de COM-bus (7) en het rode meetsnoer met de VΩ-bus (6) tot deze vlak op de meter liggen. - Zet de draaischakelaar (5) op positie Ω. - Druk twee keer op de toets "SELECT" om over te schakelen naar het diodetestbereik. Op het display verschijnt. - Controleer de meetsnoeren op doorgang, verbind hiertoe beide meetpunten met elkaar. Nu moet zich een waarde van ca. 0 instellen. - Verbind nu de twee meetpunten met het te meten object (diode). Als u een diode in de doorlaatrichting controleert (rode meetsnoer aan anode = diodekant zonder ringmarkering), meet u een spanning vanaf ca. 0,6 V (siliciumdiode), mits het diodetraject niet defect is. Meet u daarentegen in de blokkeerrichting (rode meetsnoer aan de kathode = diodekant met ringmarkering) verschijnt op het display "OL". Wordt daarentegen een "spanningswaarde" aangeduid, dan heeft u of het meetobject verkeert aangesloten of het is defect. f) Capaciteitsmeting Let op! Overschrijd in geen geval de max. toelaatbare ingangsgroottes. Ontlaadt elke condensator voordat u deze met de meter verbindt. Bij het kortsluiten van condensatoren kunnen energierijke ontladingen plaatsvinden. Raak geen schakelingen of schakelonderdelen aan als u hogere spanningen dan 25 V ACrms of 35 V DC daarin meet. Voer geen metingen aan condensatoren uit die ingebouwd zijn in schakelingen / schakelonderdelen. Voor het meten van de capaciteit van condensatoren handelt u als volgt: - Zet de draaischakelaar (5) op positie - Metingen kunnen alleen op de aansluitbussen (6) = + en (7) = - uitgevoerd worden. Let er bij enkelpolige condensatoren op de juiste polariteit ("+" en "-"). - Voor een makkelijke bediening kan de meegeleverde multistekker gebruikt worden. Let op! De meter heeft ongeveer 2-3 seconden nodig om de weergave te stabiliseren 12
g) Frequentiemeting Let op! Overschrijd in geen geval de max. toelaatbare ingangsgroottes. Raak geen schakelingen of schakelplekken aan, als u hogere spanningen dan 25 VACrms of 35 VDC daarin meet. Voor het meten van een frequentie handelt u als volgt: - Verbindt het zwarte meetsnoer met de COM-bus (7) en het rode meetsnoer met de VΩ-bus (6) tot deze vlak op de meter liggen. - Zet de draaischakelaar (5) op positie "Hz". - Verbind nu beide meetpunten met het te meten object (generator, schakeling enz.). De actuele meetwaarde wordt op het display (1) weergegeven. h) Temperatuurmeting Let op! Overschrijd in geen geval de max. toelaatbare ingangsgroottes. Raak geen schakelingen of schakelonderdelen aan, als u hogere spanningen dan 25 V ACrms of 35 V DC daarin aanwezig kunnen zijn. Temperatuurmetingen kunnen alleen op de uitgangsbussen (6) = + en (7) = - en alleen met K-type-temperatuursensoren uitgevoerd worden. Voor het aansluiten van de temperatuursensor moet de multistekker juist gepoold gebruikt worden. De temperaturen mogen enkel met de sensor aangeraakt worden. De meter is alleen voor een omgevingstemperatuur van 23 C (+/- 5 C) gespecificeerd (gegarandeerde nauwkeurigheid). Voor het meten van temperaturen handelt u als volgt: - Verwijder alle meetsnoeren van de meter en stel de draaischakelaar (5) in op positie " C". - Plaats de meegeleverde multistekker met de juiste polariteit in de bussen (6) en (7). - Plaats nu de stekker van de K-type-temperatuursensor polingsgelijk (smalle contactlipje = +) in de multistekker; op het display (1) wordt nu de temperatuur in " C" (= Celsius) getoond. 13
i) Stroommeting in het µa- en ma-bereik In het µa-meetbereik is een stroommeting tot 400 µa en in het ma-meetbereik tot 400 ma mogelijk. Beide stroommeetbereiken zijn beveiligd en zodoende beschermd tegen overbelasting. In het wisselstroombereik wordt de meetwaarde als werkelijke effectieve waarde (True RMS) gemeten. Voor het meten van gelijkstromen handelt u als volgt: - Verbindt het zwarte meetsnoer met de COM-bus (7) en het rode meetsnoer met de ma-bus (8). - Als u stromen tot max. 4 ma wilt meten, zet u de draaischakelaar (5) op positie "µa" resp. tot max. 400 ma op positie "ma". - Verbind nu beide meetpunten in serie met het meetobject (batterij, schakeling enz.); de respectieve polariteit van de meetwaarde wordt samen met de actuele meetwaarde op het display (1) weergegeven. Voor het meten van wisselstromen handelt u als volgt: - Verbind het zwarte meetsnoer met de COM-bus (7) en het rode meetsnoer met de ma-bus (8). - Als u stromen tot max. 4 ma wilt meten, zet u de draaischakelaar (5) op positie "µa" resp. tot max. 400 ma op positie "ma". - Druk op de toets "SELECT" om over te schakelen naar het AC-bereik; opnieuw drukken schakelt terug naar het DC-bereik. - Verbind nu beide meetpunten in serie met het meetobject (generator, schakeling enz.); de gemeten waarde wordt nu op het display (1) weergegeven. Meet in geen geval in het ma-bereik stromen boven 400 ma. 14
j) Stroommeting in het 10A-bereik (AC = True RMS) In dit bereik is een stroommeting tot 10 A DC/AC mogelijk. De stroommeting is beveiligd en zodoende tegen overbelasting beschermd. In het wisselstroombereik wordt de meetwaarde als werkelijke effectieve waarde (True RMS) gemeten. Voor het meten van gelijkstromen handelt u als volgt: - Verbindt het zwarte meetsnoer met de COM-bus (7) en het rode meetsnoer met de 10A-bus (9). - Zet de draaischakelaar (5) op positie "A". - Verbind nu beide meetpunten in serie met het meetobject (batterij, schakeling enz.); de respectieve polariteit van de meetwaarde wordt samen met de actuele meetwaarde op het display (1) weergegeven. Voor het meten van wisselstromen handelt u als volgt: - Verbindt het zwarte meetsnoer met de COM-bus (7) en het rode meetsnoer met de 10A-bus (9). - Zet de draaischakelaar (5) op positie "A". - Druk op de toets "SELECT" om over te schakelen naar het AC-bereik; opnieuw drukken schakelt terug naar het DC-bereik. - Verbind nu beide meetpunten in serie met het meetobject (generator, schakeling enz.); de gemeten waarde wordt nu op het display (1) weergegeven. Meet in geen geval stromen boven 10 A. Metingen in het 10 A-bereik mogen max. 10 s lang en alleen in intervallen van 15 minuten uitgevoerd worden (afkoelfase voor de shunt (meetweerstand)). 15
k) Contactloze spanningstester (EF) In dit bereik werkt de meter zonder meetsnoeren als contactloze spanningstester met akoestische indicator. Er kunnen spanningen van 50 tot 400 V gedetecteerd worden. Gebruik deze functie alleen aan geïsoleerde draden, om een eventuele aanraking te voorkomen! Voor een spanningstest handelt u als volgt: - Verwijder alle meetsnoeren van de meter. - Schakel de meter in en zet de draaischakelaar (5) op positie " C EF". Druk op de toets "SELECT". - Op het display verschijnt "EF". De balkenaanduiding functioneert nu als ACspanningsindicator van 50 tot 400 Volt. Gelijktijdig signaleert een pieper in 4 stappen de hoogte van de spanning. - De bovenkant van de meterbehuizing werkt in dit bereik al detectievlak. Leidt de geïsoleerde, spanningsvoerende draad over de behuizing. De bargraph toont de spanningswaarde. l) DC-lusstroommeting in procent Dit meetbereik dient voor het weergeven van een lusstroom in procenten. Het meetbereik is hierbij vanaf 4 ma = 0% tot 20 ma = 100 %. Voor het meten van een lusstroom handelt u als volgt: - Zet de draaischakelaar (5) op positie "Hz%". - Verbindt het zwarte meetsnoer met de COM-bus (7) en het rode meetsnoer met de ma/%-bus (8). - Druk op de toets "SELECT". - Verbind nu beide meetpunten in serie met het meetobject (batterij, schakeling enz); de respectieve polariteit van de meetwaarde wordt samen met de momentele meetwaarde op het display (1) weergegeven. 16
Auto-Power-OFF-functie Voor het langer meegaan van de batterijen is de meter voorzien van een automatische afschakeling. De meter wordt uitgeschakeld nadat 30 minuten geen toets ingedrukt of de draaischakelaar niet gedraaid werd. Door eenvoudig een willekeurige toets te drukken (behalve "POWER" en "Low imp.200k") kan de meter opnieuw ingeschakeld worden. De Auto-Power-OFF-functie kan deactiveert worden. Houd hiertoe tijdens het inschakelen de "Rel "-toets ingedrukt. Na het uitschakelen is deze functie weer actief. HOLD-functie De HOLD-functie houdt de momenteel weergegeven meetwaarde vast ("bevriezen"), zodat deze in alle rust afgelezen of genoteerd kan worden. Onstabiele of schommelende meetwaarden kunnen niet vastgehouden worden. Zorg dat bij het testen van spanningsvoerende draden deze functie aan het begin van de test gedeactiveerd is. Anders wordt het meetresultaat vervalst! Voor het inschakelen van de HOLD-functie drukt u op de toets "HOLD"; een signaal bevestigd de actie en bovendien wordt "HOLD" op het display aangeduid. Voor het deactiveren van deze functie drukt u opnieuw op de"hold"-toets of u gebruikt de draaischakelaar. REL -functie Met de REL-functie is een referentiewaardemeting mogelijk om eventuele leidingverliezen zoals b.v. bij weerstandsmetingen te voorkomen. Hiertoe wordt de momentele weergave op nul gezet. Een nieuwe referentiewaarde wordt ingesteld. Door het drukken op de "REL "-toets wordt deze functie geactiveerd. Op het display verschijnt " ". De automatische meetbereikskeuze wordt daarbij gedeactiveerd. Voor het uitschakelen van deze functie drukt u langer dan 1 seconde op de "REL "- toets. Low Impedantie 200 kω Let op! Deze functie mag slechts bij spanningen tot max. 250 V en alleen voor 3 seconden toegepast worden! Met deze meetfunctie is het mogelijk de meetimpedantie te verlagen van 10 MΩ naar 200 kω. Door het verlagen van de meetimpedantie worden de eventuele fantoomspanningen onderdrukt die het meetresultaat kunnen vervalsen. Druk op deze toets tijdens de spanningsmeting (max. 250 V!) max. 3 seconden lang. Na het loslaten van de toets heeft de meter weer de normale meetimpedantie van 10 MΩ. 17
Onderhoud, vervangen van de batterij, vervangen van de zekering, opstelling van het meetapparaat Algemeen Om de nauwkeurigheid van de multimeter voor langere tijd te garanderen, dient deze eenmaal per jaar gekalibreerd te worden. Het vervangen van de batterij en de zekering vindt u verderop in deze gebruiksaanwijzing. Voor het schoonmaken van het apparaat resp. van het displayvenster en de meetsnoeren gebruikt u een schone, niet pluizende, antistatische en droge doek. Let op! Gebruik voor het schoonmaken geen koolstofhoudende schoonmaakmiddelen of benzine, alcohol of dergelijke. Daardoor wordt het oppervlak van de meter aangetast. Bovendien zijn de dampen schadelijk voor de gezondheid en explosief. Gebruik voor het schoonmaken ook geen scherpe voorwerpen, schroevendraaiers of metalen borstels e.d. Bij het openen van deksels of het verwijderen van onderdelen, behalve als dat met de hand mogelijk is, kunnen spanningvoerende delen blootgelegd worden. Voor een reparatie moeten alle aangesloten leidingen van de meter losgekoppeld worden. Een reparatie mag alleen uitgevoerd worden door een vakman die vertrouwd is met de daaraan verbonden gevaren en de desbetreffende voorschriften. Vervangen van de batterij Voor het gebruik van deze meter is een 9-V-blokbatterij nodig. Als het symbool voor het vervangen van de batterij op het display verschijnt, moet de batterij vervangen worden. Daartoe handelt u als volgt: - Maak de meter los van het meetcircuit - Verwijder alle meetsnoeren van de meter - en schakel de meter uit. - Draai op de achterzijde de schroef van het batterijvakdeksel los en - hef het deksel door licht te trekken van de meter. De lege batterij bevind zich in de afdekking en is beveiligd door een beugel. Haal deze beugel voorzichtig weg en haal de lege batterij er uit. - Neem een nieuwe batterij en leg deze met de juiste polariteit in de gemarkeerde (+ en zichtbaar) afdekking. Bevestig de beugel en de afdekking weer. - Sluit de behuizing weer zorgvuldig. Let er bij het dichtmaken op, dat de contactveer in het meetapparaat niet vervormd wordt. Let op! Gebruik de meter nooit in geopende toestand. Levensgevaarlijk! 18
Laat geen lege batterijen in de meter zitten, omdat zelfs tegen uitlopen beschermde batterijen kunnen roesten en er daardoor chemicaliën vrij kunnen komen, die schadelijk zijn voor uw gezondheid resp. het apparaat kunnen vernielen. Verwijdering van gebruikte batterijen / accu's De eindverbruiker is wettelijk verplicht alle lege batterijen en accu's (van knoopcel tot loodaccu) in te leveren. Het meegeven met het huisvuil is verboden. Batterijen en accu s die schadelijke stoffen bevatten zijn gekenmerkt met een "doorgestreepte afvalcontainer" en met een van de chemische symbolen, die wijzen op het verbod ze via het huisvuil weg te doen. De symbolen voor de daarvoor verantwoordelijke zware metalen zijn: Cd = cadmium, Hg = kwik, Pb = lood. U kunt verbruikte accu s en batterijen inleveren in winkels waar batterijen verkocht worden, of bij het gemeentelijk inzamelpunt voor klein chemisch afval. Hiermee voldoet u aan de wettelijke eisen en u levert tevens uw bijdrage aan de bescherming van het milieu. Vervangen van de zekering Let bij het vervangen van de zekering beslist op de veiligheidsbepalingen! U dient er voor te zorgen, dat er alleen zekeringen van het opgegeven type en van de opgegeven nominale stroomsterkte ter vervanging gebruikt worden. Het gebruik van gerepareerde zekeringen of het overbruggen van de zekeringhouder is niet toegestaan. Voor het vervangen van de zekering koppelt u de meter los van het meetcircuit, verwijdert u alle meetsnoeren en schakelt u de meter uit. Draai op de achterzijde de drie behuizingschroeven los en open voorzichtig de behuizing, de zekeringen liggen nu vrij. Verwijder de defecte zekering(en) en vervang ze door zekeringen van hetzelfde type en nominale stroomsterkte. Zekering 1 voor bescherming van het ma-bereik: 0,5A 250V flink 5x20mm (F0,5A 250V) Zekering 2 voor bescherming van het 10-A-bereik: 10A 250V flink 5x20mm (F10A 250V) LET OP! Sluit, nadat u de zekering(en) vervangen heeft, de behuizing zorgvuldig en schroef deze weer dicht. Neem de meter pas weer in gebruik, als de behuizing veilig gesloten en dichtgeschroefd is. Opstelling van de meter Deze meter heeft aan de achterkant van de behuizing een uitklapbare standaard. Daarmee kunt u de meter in een schuine stand zetten, hetgeen het aflezen vergemakkelijkt. Verwijdering Als de multimeter ondanks intacte stroomvoorziening (9V-blokbatterij) en zekeringen niet meer functioneert resp. niet meer gerepareerd kan worden, dan moet deze volgens de geldende wettelijke voorschriften verwijderd te worden. 19
Verhelpen van storingen Met de digitale multimeter VC-860 heeft u een product aangeschaft, dat volgens de laatste ontwikkelingen in de techniek vervaardigd is. Toch kunnen zich problemen of storingen voordoen. Daarom wordt hieronder beschreven, hoe u een aantal van deze storingen relatief gemakkelijk zelf kunt verhelpen: Let beslist op de veiligheidsaanwijzingen! Fout De multimeter functioneert niet Geen stroommeting mogelijk Geen meetwaarde verandering Mogelijke oorzaak Is de batterij leeg? Controleer de batterij. Is de zekering voor het 400 ma- of 10Astroommeetbereik defect? Controleer de zekering (zekering vervangen) Is de HOLD-functie actief? Druk op de HOLD-toets. Andere reparaties dan hiervoor beschreven mag uitsluitend een erkend vakman uitvoeren. Voor eventuele vragen kunt u onze helpdesk raadplegen. Technische gegevens en meettoleranties Technische gegevens Display : 4 ¾-pos. LCD (40.000 Counts) Meetsnelheid : 3 metingen per sec Ingangsweerstand : ca. 10 MOhm Batterijindicatiesymbool : <7,5V +/- 0,5V Akoestisch signaal : bij iedere toetsinvoer Benodigde batterij : 9-V-blokbatterij, type: NEDA 1604 of 006P Werktemperatuur : 0 C tot +40 C Opslagtemperatuur : -10 C tot +50 C Rel. luchtvochtigheid : < 75 %, niet condenserend van 0 C tot 30 C : < 50 %, niet condenserend van 31 C tot 40 C Werkhoogte : tot max. 2 000 m boven NN Opslag-/transporthoogte : tot max. 10 000 boven NN Temperatuur voor gegarandeerde nauwkeurigheid: +18 C tot +28 C Gewicht : ca. 340 g Afmetingen (lxbxh) : 177 x 85 x 40 mm 20
Meettoleranties Aanduiding van de nauwkeurigheid ± (% van de aflezing (reading = rdg) + aantal posities in digits (= dgt = aantal kleinste positie). De nauwkeurigheid is geldig voor een jaar bij een temperatuur van +23 C ± 5 C, bij een rel. luchtvochtigheid van minder dan 75%, niet condenserend. Werkingssoort Meetbereik Nauwkeurigheid Resolutie DC Volt 4 V +(0,1%+5dgt) 0,0001 V 40 V +(0,1%+5dgt) 0,001 V 400 V +(0,1%+5dgt) 0,01 V 1000 V +(0,2%+5dgt) 0,1 V Overbelastingsbescherming 1000 V; ingangsweerstand: 10 MΩ AC Volt 4 V +( %+4dgt) 0,001 V 40 V +( %+4dgt) 0,01 V 400 V +( %+4dgt) 0,1 V 750 V +( %+4dgt) 1 V Overbelastingsbescherming 1000 V; ingangsweerstand: 10 MΩ Werkelijke effectieve waardemeting van 10 tot 100% van het meetbereik Frequentie van de wisselspanning: 45 Hz tot 1 khz Crest factor max. 3 DC ampère 400 µa +(0,5%+10dgt) 0,01 µa 4000 µa +(0,5%+10dgt) 0,1 µa 40 ma +(0,5%+10dgt) 0,001 ma 400 ma +(0,8%+10dgt) 0,01 ma) 10 A +(1,5%+20dgt) 0,001 A Overbel.bescherming: µa/ma 0,5A 250 V flinke zekering 10 A 10A 250 V flinke zekering Meetduur in het 10-A-bereik: 0 tot </=5A continu meten, >5A max.10s met 15 min. pauze AC ampère 400 µa +( %+4dgt) 0,1 µa 4000 µa +( %+4dgt) 1 µa 40 ma +( %+4dgt) 0,01 ma 400 ma +( %+4dgt) 0,1 ma) 10 A +( %+3dgt) 0,01 A Overbel.bescherming: µa/ma 0,5A 250 V flinke zekering 10 A 10A 250 V flinke zekering Meetduur in het 10-A-bereik: 0 tot </=5A continu meten, > 5A max.10s met 15 min. pauze Werkelijke effectieve waardemeting van 10 tot 100% van het meetbereik Frequentie van de wisselspanning: 45 Hz tot 1 khz Crest factor max. 3 21
Werkingssoort Meetbereik Nauwkeurigheid Resolutie Weerstand 400 Ω +(0,8%+10dgt) 0,01 Ω 4 kω +(0,5%+10dgt) 0,0001 kω *40 kω +(0,5%+10dgt) 0,001 kω *400 kω +(0,5%+10dgt) 0,01 k Ω *4 MΩ +(0,5%+10dgt) 0,0001 MΩ *40 MΩ +(1,5%+20dgt) 0,001 MΩ Overbel.bescherming: 1000 V (*niet aanwezig in het Conrad- iso-kalibreercertificaat) Doorgangstest: akoestisch signaal bij weerstanden <50 Ω, testspanning: -1,2V Diodetest testspanning max. 2,8 V, teststroom max. 1 ma Capaciteit 40 nf +(2,5%+20dgt) 0,001 nf 400 nf +(2%+20dgt) 0,01 nf 4 µf +(2%+20dgt) 0,0001 µf 40 µf +(2%+20dgt) 0,001 µf 400 µf +(2%+20dgt) 0,01 µf 4000 µf +(5%+20dgt) 0,1 µf 40000 µf niet specificeert 1 µf Overbel.bescherming: 1000 V Frequentie 40 Hz +(0,01%+3dgt) 0,001 Hz 400 Hz +(0,01%+3dgt) 0,01 Hz 4 khz +(0,01%+3dgt) 0,0001 khz 40 khz +(0,01%+3dgt) 0,001 khz 400 khz +(0,01%+3dgt) 0,01 khz 4 MHz +(0,01%+3dgt) 0,0001 MHz 40 MHz +(0,01%+3dgt) 0,001 MHz 400 MHz +(0,01%+3dgt) 0,01 MHz Overbel.bescherming: 1000 V Meetgevoeligheid 10 Hz tot 40 MHz: 200 mv >40 MHz niet specificeert Temperatuur -40 C tot 0 C +(3%+15dgt) 0,1 C 0 C tot 400 C +(1%+15dgt) 0,1 C Overbel.bescherming: 1000 V De meegeleverde temperatuursensor kan alleen tot max. +230 V gebruikt worden! Lusstroom 4 tot 20 ma (%) +(1%+2dgt) 0,1% Overbel.bescherming: 0,5A 250V flinke zekering Let op! Overschrijd in geen geval de max. toelaatbare ingangsgroottes. Raak geen schakelingen of schakelonderdelen aan, als u hogere spanningen dan 25 V ACrms of 35 V DC daarin aanwezig kunnen zijn. Levensgevaarlijk! 22