De Grote Vaart Pieter Zeemanlaan te Papendrecht

De Grote Vaart Pieter Zeemanlaan te Papendrecht Beperking van galm Opgesteld door: Datum: 2 mei 2011 S&W Consultancy Rapportnr: 2110489 Postbus 5185 Versie: 1 4380 KD Vlissingen Tel: 0118 442 270 Fax: 0118 415 883 Contactpersoon: R. Kranenburg

Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 2. Wettelijk kader... 1 2.1 Beperking van galm... 1 3. Beperking van galm... 2 3.1 Berekening hal/trappenhuis (stramien C-D)... 3 3.2 Berekening gang (stramien 3-5 vdp. 1+2)... 4 3.3 Berekening gang (stramien 3-5 vdp. 3)... 5 4. Conclusies... 6 I. Bijlage Berekeningsresultaten geluidsabsorptie... I II. Bijlage Berekeningsresultaten productinformatie... II

1. Inleiding In het nieuw te bouwen appartementengebouw aan de Pieter Zeemanlaan te Papendrecht zijn meerdere gemeenschappelijke verkeersruimten aanwezig. Deze verkeersruimten zijn getoetst aan de eisen die worden gesteld in het Bouwbesluit ten aanzien van de totale geluidsabsorptie van een besloten gemeenschappelijke verkeersruimte. Er worden in dit rapport aanvullende voorzieningen (aan de plafonds) voorgesteld om aan de gestelde eisen te voldoen. Bij de berekeningen is uitgegaan van de plattegronden, gevels en doorsneden, bij werknr. 4417 d.d. 31-12-2010, verstrekt door Kokon Stedenbouw en Architectuur. 2. Wettelijk kader 2.1 Beperking van galm Bouwbesluit Afdeling 3.4 (art. 3.16) Een aan een niet-gemeenschappelijke ruimte van een woonfunctie grenzende besloten gemeenschappelijke verkeersruimte voor het ontsluiten van een woonfunctie gelegen in een woongebouw, heeft een volgens NEN 5078 bepaalde totale geluidsabsorptie met een getalwaarde, uitgedrukt in m 2, die niet kleiner is dan 1/8 van de getalwaarde van de inhoud van die ruimte, uitgedrukt in m 3, in elk van de octaafbanden met middenfrequenties van 250, 500, 1000 en 2000 Hz. Hoewel art. 3.16 BB voor de rekenmethode (nog) NEN 5078 voorschrijft, verwijst NEN 2000 (reeds) naar NEN-EN 12354-6. Berekeningen zijn opgesteld volgens NEN-EN 12354-6. 1

3. Beperking van galm Het getoetste bouwplan heeft meerdere gemeenschappelijke verkeersruimten. Er zijn berekeningen opgesteld van de geluidsabsorptie in de volgende gemeenschappelijke verkeersruimten, welke zijn bestemd voor het ontsluiten van de woonfuncties, en grenzen aan een niet-gemeenschappelijke ruimte van een woonfunctie: hal/trappenhuis (stramien C-D); gang (stramien 3-5, vdp. 1+2); gang (stramien 3-5, vdp. 3); In de uitgangssituatie is rekening gehouden met de volgende materialen: vloeren hal akoestisch hard (bijvoorbeeld tegels); vloeren gangen linoleum; wanden: akoestisch hard (bijvoorbeeld pleisterwerk); trappen: akoestisch hard (bijvoorbeeld prefab betonnen trappen); plafondafwerking: absorberende plafondplaten volgens hoofdstuk 3.1 t/m 3.4; deuren en glas als aangegeven op tekening. 2

3.1 Berekening hal/trappenhuis (stramien C-D) In bijlage I is de berekening van de totale geluidsabsorptie en de te verwachten nagalmtijd weergegeven voor de hal/trappenhuis tussen stramien C en D. In deze berekening zijn de absorberende plafondplaten reeds opgenomen, volgens opgave van de architect. De resultaten van deze berekening worden samengevat in tabel 1. Tabel 1: Eisen en resultaten voor de hal/trappenhuis in de uitgangssituatie (inclusief absorberend plafond) vereiste absorptie [m 2 ] 23,21 23,21 23,21 23,21 gerealiseerde absorptie [m 2 ] 27,40 31,04 29,06 27,13 te verwachten nagalmtijd [s] 1,1 1,0 1,1 1,1 Om voldoende geluidsabsorptie te realiseren, wordt een geluidsabsorberend plafond toegepast. Er wordt absorberend materiaal toegepast op het plafond onder alle verdiepingsvloeren, het platte dak en aan de onderzijde van de bordessen. In totaal wordt dan een oppervlak van 50,3 m 2 bedekt in deze ruimte. In verband met verlichting en dergelijke, wordt aangenomen dat 90% van dit oppervlak effectief bedekt zal worden (45,3 m 2 ). In de berekening is bepaald wat de minimale waarde van de absorptiecoëfficiënt α in elke octaafband moet zijn, om de vereiste absorptie te realiseren. In tabel 2 staan de vereiste absorptiecoëfficiënten α waaraan het akoestisch plafond moet voldoen. Tabel 2: Eisen voor het toe te passen akoestisch plafond voor de hal/trappenhuis ruimte toe te passen minimale absorptiecoëfficiënt α per octaafband oppervlakte [m 2 ] Hal/trappenhuis 45,3 0,36 0,38 0,33 0,32 Om de vereiste absorptie te realiseren wordt een akoestisch plafond toegepast, zoals weergegeven in tabel 3: Magnesietgebonden houtwol-decorplaat type Heradesign Micro met een dikte van 25 mm, bevestigd op een spouw van 30 mm. (Minerale wol in de spouw is voor de geluidsabsorptie niet noodzakelijk). Tabel 3: Toegepaste geluidsabsorberende plafondplaten voor de hal/trappenhuis Type plafond toe te passen absorptiecoëfficiënt α per octaafband oppervlakte [m 2 ] Heradesign fine (d=25mm, s=30mm, a=0mm) 45,3 0,45 0,55 0,45 0,40 3

3.2 Berekening gang (stramien 3-5 vdp. 1+2) In bijlage I is de berekening van de totale geluidsabsorptie en de te verwachten nagalmtijd weergegeven voor de gang tussen stramien 3 en 5, op de eerste en tweede verdieping. In deze berekening zijn de absorberende plafondplaten reeds opgenomen, volgens opgave van de architect. De resultaten van deze berekening worden samengevat in tabel 4. Tabel 4: Eisen en resultaten voor de gang in de uitgangssituatie (inclusief absorberend plafond) vereiste absorptie [m 2 ] 7,06 7,06 7,06 7,06 gerealiseerde absorptie [m 2 ] 19,56 21,10 21,66 22,62 te verwachten nagalmtijd [s] 0,5 0,4 0,4 0,4 Om voldoende geluidsabsorptie te realiseren, wordt een geluidsabsorberend plafond toegepast. Er wordt absorberend materiaal toegepast op het plafond onder de verdiepingsvloer. In totaal wordt dan een oppervlak van 21,2 m 2 bedekt in deze ruimte. In verband met verlichting en dergelijke, wordt aangenomen dat 90% van dit oppervlak effectief bedekt zal worden (19,1 m 2 ). In de berekening is bepaald wat de minimale waarde van de absorptiecoëfficiënt α in elke octaafband moet zijn, om de vereiste absorptie te realiseren. In tabel 5 staan de vereiste absorptiecoëfficiënten α waaraan het akoestisch plafond moet voldoen. Tabel 5: Eisen voor het toe te passen akoestisch plafond voor de gang ruimte toe te passen minimale absorptiecoëfficiënt α per octaafband oppervlakte [m 2 ] Gang 19,1 0,20 0,22 0,19 0,19 Om de vereiste absorptie te realiseren wordt een akoestisch plafond toegepast, zoals weergegeven in tabel 6: Zelfdragend plafondpaneel type Rockfon Krios Shadowline 544.E, met een dikte van 20 mm, bevestigd op een spouw (spouwhoogte volgens opgave leverancier). Tabel 6: Toegepaste geluidsabsorberende plafondplaten voor de gang Type plafond toe te passen absorptiecoëfficiënt α per octaafband oppervlakte [m 2 ] Rockfon Krios Shadowline 544.E 19,1 0,85 0,95 0,95 1,00 4

3.3 Berekening gang (stramien 3-5 vdp. 3) In bijlage I is de berekening van de totale geluidsabsorptie en de te verwachten nagalmtijd weergegeven voor de gang tussen stramien 3 en 5, op de derde verdieping. In deze berekening zijn de absorberende plafondplaten reeds opgenomen, volgens opgave van de architect. De resultaten van deze berekening worden samengevat in tabel 7. Tabel 7: Eisen en resultaten voor de gang in de uitgangssituatie (inclusief absorberend plafond) vereiste absorptie [m 2 ] 8,22 8,22 8,22 8,22 gerealiseerde absorptie [m 2 ] 23,04 24,76 25,35 26,46 te verwachten nagalmtijd [s] 0,5 0,4 0,4 0,4 Om voldoende geluidsabsorptie te realiseren, wordt een geluidsabsorberend plafond toegepast. Er wordt absorberend materiaal toegepast op het plafond onder de verdiepingsvloer. In totaal wordt dan een oppervlak van 24,7 m 2 bedekt in deze ruimte. In verband met verlichting en dergelijke, wordt aangenomen dat 90% van dit oppervlak effectief bedekt zal worden (22,3 m 2 ). In de berekening is bepaald wat de minimale waarde van de absorptiecoëfficiënt α in elke octaafband moet zijn, om de vereiste absorptie te realiseren. In tabel 8 staan de vereiste absorptiecoëfficiënten α waaraan het akoestisch plafond moet voldoen. Tabel 8: Eisen voor het toe te passen akoestisch plafond voor de gang ruimte toe te passen minimale absorptiecoëfficiënt α per octaafband oppervlakte [m 2 ] Gang 22,3 0,19 0,21 0,19 0,19 Om de vereiste absorptie te realiseren wordt een akoestisch plafond toegepast, zoals weergegeven in tabel 9: Zelfdragend plafondpaneel type Rockfon Krios Shadowline 544.E, met een dikte van 20 mm, bevestigd op een spouw (spouwhoogte volgens opgave leverancier). Tabel 9: Toegepaste geluidsabsorberende plafondplaten voor de gang Type plafond toe te passen absorptiecoëfficiënt α per octaafband oppervlakte [m 2 ] Rockfon Krios Shadowline 544.E 22,3 0,85 0,95 0,95 1,00 5

4. Conclusies De geluidsabsorptie van de besloten gemeenschappelijke verkeersruimten van het appartementengebouw aan de Pieter Zeemanlaan te Papendrecht is bepaald. In de uitgangssituatie wordt in de verschillende verkeersruimten zonder absorberende voorzieningen, niet voldoende geluidsabsorptie gerealiseerd. Op grond van de berekeningen kan worden geconcludeerd dat de geluidsabsorptie voldoende is, als de voorzieningen worden getroffen zoals in paragraaf 3.1 t/m 3.4 omschreven. Vlissingen, 2 mei 2011 R. Kranenburg 6

I. Bijlage Berekeningsresultaten geluidsabsorptie I

project: De Grote Vaart, Pieter Zeemanlaan, te Papendrecht werknummer: opdrachtgever: Kokon Stedenbouw en Architectuur datum: 2110489 2 mei 2011 BEREKENING GELUIDABSORPTIE EN NAGALMTIJD ruimte: Hal/trappenhuis (stramien C-D), met voorgestelde verbeteringsmaatregel plafonds volume 185,7 m 3 omschrijving opp. octaafbanden met middenfrequentie in Hz [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] vloeren akoestisch hard, tegels [1] 37,7 0,01 0,38 0,01 0,38 0,02 0,75 0,02 0,75 plafonds absorberend plafond, Herakustik Micro* 39,2 0,45 17,64 0,55 21,56 0,45 17,64 0,40 15,68 trappen bk. + ok. + zk. prefab beton, o.g. [1] 46,4 0,01 0,46 0,01 0,46 0,02 0,93 0,02 0,93 bovenzijde bordessen prefab beton, o.g. [1] 10,1 0,01 0,10 0,01 0,10 0,02 0,20 0,02 0,20 onderzijde bordessen absorberend plafond, Herakustik Micro* 6,1 0,45 2,74 0,55 3,35 0,45 2,74 0,40 2,43 wanden pleisterwerk, o.g. [1] 150,4 0,01 1,50 0,01 1,50 0,02 3,01 0,02 3,01 liftdeuren metaal 8,7 0,01 0,09 0,01 0,09 0,01 0,09 0,01 0,09 ramen glas [1] 19,0 0,08 1,52 0,05 0,95 0,04 0,76 0,03 0,57 deuren hout [1] 27,5 0,10 2,75 0,08 2,20 0,08 2,20 0,08 2,20 m A m A m A m A A(air) volgens NEN-EN 12354-6 0,0003 0,22 0,0006 0,45 0,0010 0,74 0,0017 1,26 totale geluidabsorptie [m 2 ] 27,40 31,04 29,06 27,13 te verwachten nagalmtijd [s] 1,1 1,0 1,1 1,1 vereiste geluidabsorptie [m 2 ] 23,21 23,21 23,21 23,21 alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] totale geluidsabsorptie zonder plafonds 7,02 6,13 8,68 9,01 vereiste geluidsabsorptie plafonds 0,36 16,19 0,38 17,09 0,33 14,53 0,32 14,20 *) Magnesietgebonden houtwol-decorplaat type Heradesign Micro met een dikte van 25 mm, bevestigd op een spouw van 30 mm. (Minerale wol in de spouw is voor de geluidsabsorptie niet noodzakelijk). Als uitgangspunt is aangehouden dat i.v.m. verlichting ed. slechts 90% van het plafondoppervlak effectief bedekt kan worden met akoestische plafondafwerking.

project: De Grote Vaart, Pieter Zeemanlaan, te Papendrecht werknummer: opdrachtgever: Kokon Stedenbouw en Architectuur datum: 2110489 2 mei 2011 BEREKENING GELUIDABSORPTIE EN NAGALMTIJD ruimte: Gang (stramien 3-5, vdp 1+2), met voorgestelde verbeteringsmaatregel plafonds volume 56,5 m 3 omschrijving opp. octaafbanden met middenfrequentie in Hz [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] vloer linoleum, 2,5 mm 21,2 0,03 0,64 0,04 0,85 0,05 1,06 0,05 1,06 plafond absorberend plafond, Rockfon Krios* 19,1 0,85 16,24 0,95 18,15 0,95 18,15 1,00 19,11 wanden pleisterwerk, o.g. [1] 42,1 0,01 0,42 0,01 0,42 0,02 0,84 0,02 0,84 ramen glas [1] 15,6 0,08 1,24 0,05 0,78 0,04 0,62 0,03 0,47 deuren hout [1] 9,5 0,10 0,95 0,08 0,76 0,08 0,76 0,08 0,76 m A m A m A m A A(air) volgens NEN-EN 12354-6 0,0003 0,07 0,0006 0,14 0,0010 0,23 0,0017 0,38 totale geluidabsorptie [m 2 ] 19,56 21,10 21,66 22,62 te verwachten nagalmtijd [s] 0,5 0,4 0,4 0,4 vereiste geluidabsorptie [m 2 ] 7,06 7,06 7,06 7,06 alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] totale geluidsabsorptie zonder plafonds 3,32 2,94 3,51 3,51 vereiste geluidsabsorptie plafonds 0,20 3,74 0,22 4,11 0,19 3,55 0,19 3,54 *) Zelfdragend plafondpaneel type Rockfon Krios Shadowline 544.E, met een dikte van 20 mm, bevestigd op een spouw (spouwhoogte volgens opgave leverancier). Als uitgangspunt is aangehouden dat i.v.m. verlichting ed. slechts 90% van het plafondoppervlak effectief bedekt kan worden met akoestische plafondafwerking.

project: De Grote Vaart, Pieter Zeemanlaan, te Papendrecht werknummer: opdrachtgever: Kokon Stedenbouw en Architectuur datum: 2110489 2 mei 2011 BEREKENING GELUIDABSORPTIE EN NAGALMTIJD ruimte: Gang (stramien 3-5, vdp 3), met voorgestelde verbeteringsmaatregel plafonds volume 65,8 m 3 omschrijving opp. octaafbanden met middenfrequentie in Hz [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] vloer linoleum, 2,5 mm 24,7 0,03 0,74 0,04 0,99 0,05 1,24 0,05 1,24 plafond absorberend plafond, Rockfon Krios* 22,3 0,85 18,92 0,95 21,14 0,95 21,14 1,00 22,26 wanden pleisterwerk, o.g. [1] 41,7 0,01 0,42 0,01 0,42 0,02 0,83 0,02 0,83 ramen glas [1] 18,3 0,08 1,46 0,05 0,92 0,04 0,73 0,03 0,55 deuren hout [1] 14,2 0,10 1,42 0,08 1,14 0,08 1,14 0,08 1,14 m A m A m A m A A(air) volgens NEN-EN 12354-6 0,0003 0,08 0,0006 0,16 0,0010 0,26 0,0017 0,45 totale geluidabsorptie [m 2 ] 23,04 24,76 25,35 26,46 te verwachten nagalmtijd [s] 0,5 0,4 0,4 0,4 vereiste geluidabsorptie [m 2 ] 8,22 8,22 8,22 8,22 alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] alfa [-] A [m 2 ] totale geluidsabsorptie zonder plafonds 4,13 3,62 4,20 4,21 vereiste geluidsabsorptie plafonds 0,19 4,10 0,21 4,60 0,19 4,02 0,19 4,02 *) Zelfdragend plafondpaneel type Rockfon Krios Shadowline 544.E, met een dikte van 20 mm, bevestigd op een spouw (spouwhoogte volgens opgave leverancier). Als uitgangspunt is aangehouden dat i.v.m. verlichting ed. slechts 90% van het plafondoppervlak effectief bedekt kan worden met akoestische plafondafwerking.

II. Bijlage Berekeningsresultaten productinformatie II

Sound Research Test Certificate No. 5643 Laboratories Limited Contract: C/09/5L/20816 Holbrook House, Little Waldingfield, Sudbury, Suffolk CO10 0TH Page: 1 of 1 Tel: (01787) 247595 Fax: 01787 248420 e-mail: srl@soundresearch.co.uk Date: 22 July 2009 See SRL report C/09/5L/20816/R02 for full details The Laboratory Measurement of Random Incidence Sound Absorption to BS EN ISO 354:2003 Client: Rockfon Test Date: 18/06/2009 Empty Room: Temperature: 17.9 C Humidity: 57 %RH Pressure: 1015 mbar Room with Sample: Temperature: 18.4 C Humidity: 50 %RH Pressure: 1015 mbar Sample Krios Shadowline 600x600x20mm, E edge Description: Mounting Method: E- 205 Sample Area: 12.96 m2 Chamber Volume: 300 m3 Sound Absorption Coefficient Test 20b Absorp Practical Freq T1 T2 Coeff Absorp Hz sec sec Coeff # 50* 4.16 3.28 0.24 63* 4.24 3.17 0.30 n/a 80* 4.20 3.03 0.34 100 6.40 3.93 0.37 125 7.50 3.94 0.45 0.50 160 7.40 3.21 0.66 200 7.58 3.03 0.74 250 8.21 2.78 0.89 0.85 315 7.77 2.58 0.97 400 6.77 2.53 0.93 500 5.70 2.29 0.98 0.95 630 5.48 2.24 0.99 800 5.89 2.40 0.92 1000 6.54 2.58 0.88 0.95 1250 6.38 2.35 1.00 1600 5.82 2.31 0.97 2000 5.21 2.18 0.99 1.00 2500 4.60 2.03 1.01 3150 3.82 1.84 1.02 4000 3.06 1.62 1.02 1.00 5000 2.43 1.42 1.00 6300* 1.79 1.16 0.98 8000* 1.35 0.95 0.93 n/a 10000* 0.98 0.75 0.83 1.00 Class A Calculated to EN ISO 11654:1997 NRC 0.95 Calculated to ASTM C 423-01 * Denotes frequencies outside the range covered Absorption Coefficient 1.2 1.1 1 0.9 0.8 0.7 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 100 160 250 400 630 1000 1600 2500 4000 125 200 315 500 800 1250 2000 3150 5000 by BS EN ISO 354:2003 Frequency, Hz T1, empty room reverberation time T2, room reverberation time with sample # Practical absorption coefficient, BS EN ISO 11654:1997 v3 Quality Manager Deputy Technical Manager

Sound Absorption Values Heradesign micro Panel type Test item Certificates Degree of Sound Absorption α s, α p Panel Spacing Thickness to ceiling (mm) (mm) 1) Back filling (mm) Country/ Test Institute No. Date α s Frequencies (H Z ) entire range α p 63 125 250 500 1000 2000 4000 NRC 2) α w Without backfilling Heradesign micro 25 0 0 NL/PEUTZ Mook 1244-1-RA 23.01.03 α s 0.16 0.41 0.47 0.32 0.28 0.33 0.35 0.35 (L) D Heradesign micro 25 30 0 A/TGM Wien 10656/AB 18.06.03 α p 0.25 0.45 0.55 0.45 0.40 0.45 0.50 0.45 D Heradesign micro 25 50 0 CH/EMPA Dübendorf 119.203 09.04.76 α s 0.18 0.70 0.52 0.34 0.47 0.46 0.50 Heradesign micro 25 300 0 A/TGM Wien 9454/WS 20.05.97 α p 0.45 0.70 0.60 0.45 0.45 0.50 0.50 0.50 0.50 (L) D Heradesign micro 35 0 0 A/TGM Wien 9454/WS 20.05.97 α p 0.05 0.20 0.40 0.55 0.40 0.30 0.40 0.40 0.40 D With mineral wool Heradesign micro 25 30 30 A/TGM Wien 10225/WS 26.02.01 α p 0.35 0.75 0.65 0.45 0.40 0.35 0.55 0.45 (L) D Heradesign micro 25 275 40 A/TGM Wien 10656/AB 18.06.03 α p 0.25 0.45 0.45 0.45 0.45 0.45 0.50 0.45 0.45 Heradesign micro 35 30 30 A/TGM Wien 10225/WS 26.02.01 α p 0.50 0.55 0.45 0.35 0.35 0.35 0.45 0.40 (L) D With flax wool Heradesign micro 25 275 40 A/TGM Wien 9666/WS 19.01.98 α p 0.45 0.65 0.60 0.45 0.40 0.40 0.40 0.45 0.45 (L) D Absorberclass 1) Distance to the ceiling: distance from lower ceiling edge to upper edge of the decorative panel (without backfilling) PE: with PE film 0.2 mm thick, between panel and backfilling 2) NRC noise reduction coefficient as per ASTM - C423 *) Ceiling layer coloured Heradesign Ceiling Division, A-9702 Fer ndorf 29, Tel.: +43 4245 2001-3003, Fax DW 3499, office@heradesign.at Customer Service Austria: Tel.: +43 4245 2001-3339, Fax DW 3056, Customer Service Germany: Tel.: +49 8571 40-470, Fax DW 474