Colonoscopie Een onderzoek naar de binnenkant van de dikke darm en de endeldarm Binnenkort wordt er bij u een colonoscopie gedaan. Dit is een onderzoek, waarbij met een kijkinstrument, de endoscoop, de binnenkant van de dikke darm en de endeldarm wordt bekeken. In deze folder leest u wat u kunt doen om het onderzoek goed te laten slagen. Verder vindt u in deze folder informatie over hoe het onderzoek precies gaat. Wat is een colonoscopie? Een colonoscopie is een onderzoek, waarbij met een kijkinstrument, de endoscoop, de binnenkant van de dikke darm en de endeldarm wordt bekeken. Hiermee kunnen afwijkingen aan uw dikke darm worden opgespoord, zoals zweertjes, ontstekingen, bloedingen of poliepen. Via de endoscoop kunnen ook kleine ingrepen worden verricht. Om dit te kunnen doen, schuift de endoscopist voorzichtig kleine instrumentjes door de slang. Hij kan een stukje weefsel weghalen voor verder onderzoek. Dit heet een biopsie. U voelt hier niets van. Ook kunnen kleine poliepen worden verwijderd en eventuele bloedingen worden gestopt. Via een beeldscherm kan de arts de endeldarm en dikke darm goed bekijken. De endoscopist maakt eventueel foto s en video-opnamen van afwijkingen aan uw dikke darm. Voorbereiding Om het onderzoek goed te kunnen doen, is het belangrijk dat uw dikke darm helemaal leeg en schoon is. Om dit te bereiken dient u de dag voor het onderzoek te beginnen met het drinken van zogenaamde darmspoelvloeistof, Moviprep en het innemen van tabletten Bisocadyl. U krijgt een recept mee waarmee u de darmspoelvloeistof en tabletten bij uw apotheek kunt krijgen. Dit recept moet u minstens twee dagen voor het onderzoek bij uw apotheek inleveren om er zeker van te zijn dat uw apotheek dit middel op tijd aan u kan verstrekken. Volg de aangekruiste instructie achterin de folder zo nauwkeurig mogelijk op. Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten B.V. is een dochteronderneming van
Vanaf 4 dagen voor het onderzoek mag u geen vruchten met pitjes (zoals kiwi en druiven) eten, omdat de scoop hierdoor verstopt kan raken. Dit geldt ook voor (meer)granenbrood waar pitjes en zaden inzitten. Probeer tijdens het laxeren/de voorbereidingen thuis zoveel mogelijk uw normale dagelijkse activiteiten te blijven doen. De darm raakt bij beweging namelijk makkelijker en sneller het vocht kwijt. Blijf in de buurt van een toilet. Van de laxeermiddelen krijgt u soms darmkrampen. Als deze erg zijn en u steeds moet overgeven of niet lekker bent, neem dan contact op met het Scopiecentrum of de polikliniek Interne Geneeskunde. De telefoonnummers vindt u op de achterzijde van deze folder. Medicijnen Als het onderzoek bij u in de ochtend plaatsvindt en u ook in de ochtend medicijnen moet gebruiken, vraag dan aan uw arts hoe u dit kunt aanpassen. In het algemeen kunt u uw medicijnen gewoon enkele uren voor het onderzoek met een kleine hoeveelheid water innemen. Als u diabetes hebt en medicatie en/of insuline gebruikt, adviseren wij u om drie dagen voorafgaand aan de darmvoorbereiding contact op te nemen met de diabetesverpleegkundige van het Havenziekenhuis. Dit kan tussen 8.30 uur en 16.00 uur op telefoonnummer 010-404 37 38. Wij proberen bij diabetespatiënten het onderzoek altijd zo vroeg mogelijk te laten plaatsvinden. Vermeld daarom bij het maken van een afspraak dat u diabetespatiënt bent. Patiënten die bloedverdunnende medicijnen gebruiken, zoals met name acenocoumarol (Sintrom/Sintromitis) en fenprocoumon (Marcoumar) lopen een groter risico op een bloeding. Deze bloedverdunnende medicijnen moeten bij voorkeur vier dagen voor het onderzoek worden gestopt. Overleg dit vooraf met uw behandelend arts. Stop nooit op eigen initiatief met deze medicijnen! Gebruikt u andere bloedverdunnende middelen, zoals Acetylsalicylzuur, Ascal, Persantin en Plavix? Overleg dit gebruik dan voor het onderzoek met uw behandelend arts. Als u ijzertabletten gebruikt dient u deze altijd zeven dagen voor het onderzoek te stoppen. IJzer kleurt de ontlasting zwart en blijft lang kleven aan de darmwand waardoor het onderzoek bemoeilijkt wordt. Neem alle medicatie die u gebruikt mee naar het onderzoek! www.havenziekenhuis.nl - 2 van 10 - Colonoscopie
Het onderzoek In principe wordt dit onderzoek onder een roesje uitgevoerd, omdat het anders door buikkrampen dan wel buikpijn te belastend voor u is. Daarom wordt u 30 minuten voorafgaand aan het onderzoek opgenomen op de dagbehandeling van het Scopiecentrum. Hier is een bed voor u gereserveerd. Vindt de voorbereiding in het ziekenhuis plaats, dan bent u al minimaal een dag van tevoren opgenomen. Nadat er bij u een infuusnaaldje is ingebracht, brengt de verpleegkundige u (in bed) naar de onderzoekskamer. Daar aangekomen krijgt u van de endoscopist via het infuusnaaldje een ontspanningsmiddel en vaak ook een pijnstiller toegediend. U wordt hier wat ontspannen en slaperig van, maar het is geen narcose. Het onderzoek wordt uitgevoerd door een MDL-arts, internist of verpleegkundig endoscopist. Voor het onderzoek leggen de verpleegkundige en de endoscopist kort uit hoe het onderzoek gaat. Als u nog vragen hebt, stel die dan vóór aanvang van het onderzoek. Tijdens het onderzoek ligt u onder een laken op uw linkerzij met opgetrokken knieën. Bij het inbrengen van de endoscoop wordt wat lucht ingeblazen. Hierdoor krijgt u kramp en het gevoel dat u naar het toilet moet. Ook kan het verder inbrengen van de scoop soms pijn doen. Zeg dit gewoon tegen de arts of verpleegkundige. www.havenziekenhuis.nl - 3 van 10 - Colonoscopie
Een colonoscopie is geen prettig onderzoek. Wij proberen het voor u zo aangenaam mogelijk te maken. Het onderzoek duurt meestal 20 tot 30 minuten. Als er extra ingrepen worden gedaan, zoals het verwijderen van poliepen of het nemen van biopten, kan het onderzoek langer duren. Na het onderzoek Na afloop van het onderzoek gaat u terug naar de dagbehandeling. U bent in eerste instantie nog wat slaperig. U heeft misschien nog last van een opgeblazen gevoel of buikkrampen. De slaperigheid verdwijnt geleidelijk en wanneer u goed wakker bent, krijgt u iets te eten en te drinken. Na ongeveer een uur mag u, als u zich goed voelt naar huis. Het is noodzakelijk dat iemand u begeleidt bij het naar huis gaan. De medicamenten die u zijn toegediend, beïnvloeden namelijk ook uren later nog uw reactievermogen. U mag daarom geen auto rijden en niet op de fiets naar huis. U kunt suf en vergeetachtig zijn van het ontspanningsmiddel dat u hebt gekregen. Dit is na een dag weer over. Uitslag Het is gebruikelijk dat de endoscopist na afloop van het onderzoek zijn/haar bevindingen met u bespreekt. Voor een definitieve uitslag moet eerst het resultaat van eventueel weefselonderzoek in het laboratorium worden afgewacht. Dat duurt ongeveer een week. De uitslag wordt doorgestuurd aan uw huisarts of de specialist bij wie u onder behandeling bent. Hij of zij bespreekt met u de definitieve resultaten van het onderzoek en de eventuele behandeling. Mogelijke bijwerkingen en complicaties Een colonoscopie is over het algemeen een veilig onderzoek. Complicaties komen zelden voor. Met name wanneer de darm niet goed schoon is en wanneer er poliepen worden verwijderd, kunnen er complicaties optreden. Zo kan er na het verwijderen van een poliep soms een bloeding optreden vanuit het wondgebied. Een dergelijke bloeding kan tijdens de behandeling optreden, maar ook tot 14 dagen later. Dit stopt meestal spontaan. Zelden treedt er tijdens het onderzoek een scheurtje in de darmwand (perforatie) op. De kans hierop is groter wanneer de darm ernstig ontstoken is, als er veel uitstulpingen (divertikels) zijn, wanneer er sprake is van een vernauwing of als er een poliep is verwijderd. De belangrijkste klacht die dan optreedt, is buikpijn en (later) koorts. www.havenziekenhuis.nl - 4 van 10 - Colonoscopie
Nazorg Wanneer er biopten zijn weggenomen of poliepen zijn verwijderd, is een klein beetje bloedverlies normaal. Wanneer u grote hoeveelheden bloed verliest, verzoeken wij u contact op te nemen met het Havenziekenhuis. Het telefoonnummer vindt u op de achterzijde van deze folder. Opmerkingen Heeft u een pacemaker of een ICD? Geef dit dan aan bij het maken van de afspraak. Wanneer u op het moment van het onderzoek zwanger bent of het vermoeden hebt dit te kunnen zijn, wordt u verzocht dit van tevoren te vermelden. De arts kan hiermee rekening houden. Als u nog andere vragen hebt, stelt u ze dan gerust. Nog enkele tips - Neem de dag van het onderzoek vrij van uw werk. - Draag gemakkelijk zittende kleding. - Zorg dat u in de buurt van een toilet blijft als u begint met het drinken van de darmvloeistof. - Neem schoon ondergoed mee. - Neem voor het onderzoek uw legitimatiebewijs en uw BSN-nummer mee. Tenslotte Kunt u niet op uw afspraak komen? Neem dan contact op met het Scopiecentrum voor een nieuwe afspraak. U kunt zich op de dag van het onderzoek melden bij de balie van het Scopiecentrum op de eerste verdieping van het Havenziekenhuis. Indien de voorbereiding voor het darmonderzoek in het ziekenhuis plaatsvindt, kunt u zich melden bij het Opnamebureau op de begane grond. Het onderzoek vindt plaats in het Scopiecentrum. www.havenziekenhuis.nl - 5 van 10 - Colonoscopie
Krijgt u een colonoscopie in de ochtend? Volg de voorbereidingen op deze pagina. De dag voor het onderzoek, datum:... U kunt nog gewoon ontbijten en lunchen. Daarna mag u niets meer eten tot na de colonoscopie. - Vanaf 13.00 tot 16.00 uur: U mag alleen yoghurt, vla en gezeefde bouillon, koffie en/of thee zonder suiker en (koolzuurhoudend) water gebruiken. Geen vruchtensappen, andere suiker of gesuikerde (koolzuurhoudende) dranken. - Om 14.00 uur: U neemt 2 tabletten Bisacodyl in. Houd er rekening mee dat Bisacodyl een laxerend middel is. - Om 16.00 uur: U opent de verpakking van de Moviprep en neemt sachet A en B eruit. Vanaf dit tijdstip mag u geen vla, yoghurt en bouillon meer gebruiken. Alleen water, koffie en/of thee zonder melk en suiker. Voeg sachet A en B samen in een maatbeker van 1 liter. Giet vervolgens 1 liter water in de maatbeker en roer tot de poeder is opgelost en de vloeistof helder is (dit kan 5 minuten duren). Drink iedere 15 minuten 1 glas van de klaargemaakte Moviprep oplossing. Drink naast iedere liter Moviprep 1 liter water. - Om 20.00 uur: U opent de tweede verpakking Moviprep en maakt deze op dezelfde manier klaar als hierboven omschreven. Drink iedere 15 minuten een glas Moviprep en drink daarna nog 1 liter water. De dag van het onderzoek, datum:... Vandaag mag u niets meer eten. Tot 7.00 uur mag u alleen thee zonder suiker en water drinken. - Rond 07.00 uur: U neemt 2 tabletten Bisocadyl in met een slokje water. Vanaf nu mag u niets meer drinken en ook niet meer roken. - Staat u ook voor een maagonderzoek gepland? Dan moet u vier uur voor het onderzoek nuchter zijn. www.havenziekenhuis.nl - 6 van 10 - Colonoscopie
Uw afspraak is poliklinisch Op...dag... om...uur. U kunt zich melden bij de balie van het Scopiecentrum, eerste etage van het Havenziekenhuis. Uw afspraak is klinisch U wordt opgenomen voor het onderzoek Op...dag... om...uur. U kunt zich melden bij de balie van de afdeling Interne Geneeskunde, tweede etage van het Havenziekenhuis. Bovenstaande voorbereiding vindt plaats tijdens uw opname. www.havenziekenhuis.nl - 7 van 10 - Colonoscopie
Krijgt u een colonoscopie in de middag? Volg de voorbereidingen op deze pagina. De dag voor het onderzoek, datum:... U kunt nog gewoon ontbijten en lunchen. Daarna mag u niets meer eten tot na de colonoscopie. - Vanaf 13.00 tot 20.00 uur: U mag alleen yoghurt, vla en gezeefde bouillon, koffie en/of thee zonder suiker en (koolzuurhoudend) water gebruiken. Geen vruchtensappen, andere suiker of gesuikerde (koolzuurhoudende) dranken. - Om 16.00 uur: U neemt 2 tabletten Bisacodyl in. Houdt u er rekening mee dat Bisacodyl een laxerend middel is. - Om 20.00 uur: U opent de verpakking van de Moviprep en neemt sachet A en B eruit. Vanaf dit tijdstip mag u geen vla, yoghurt en bouillon meer gebruiken; alleen water, koffie en/of thee zonder melk en suiker. Voeg sachet A en B samen in een maatbeker van 1 liter. Giet vervolgens 1 liter water in de maatbeker en roer tot de poeder is opgelost en de vloeistof helder is (dit kan 5 minuten duren). - Drink iedere 15 minuten 1 glas van de klaargemaakte Moviprep oplossing. Drink naast iedere liter Moviprep 1 liter water. De dag van het onderzoek, datum:... Vandaag mag u niets meer eten. Tot 11.00 uur mag u alleen thee zonder suiker en water drinken. - Om 08.00 uur: U opent de tweede verpakking Moviprep en maakt deze op dezelfde wijze klaar als hierboven omschreven. Drink iedere 15 minuten een glas Moviprep en drink daarna nog 1 liter water. - Om 11.00 uur: U neemt 2 tabletten Bisocadyl in met een slokje water. Vanaf nu mag u niets meer drinken en ook niet meer roken. - Staat u ook voor een maagonderzoek gepland? Dan moet u vier uur voor het onderzoek nuchter zijn. www.havenziekenhuis.nl - 8 van 10 - Colonoscopie
Uw afspraak is poliklinisch Op...dag... om...uur. U kunt zich melden bij de balie van het Scopiecentrum, eerste etage van het Havenziekenhuis. Uw afspraak is klinisch U wordt opgenomen voor het onderzoek. Op...dag... om...uur. U kunt zich melden bij de balie van de afdeling Interne Geneeskunde, tweede etage van het Havenziekenhuis. Bovenstaande voorbereiding vindt plaats tijdens uw opname. Belangrijk: Wanneer u na het onderzoek klachten krijgt van toenemende buikpijn en/of koorts, verzoeken wij u direct contact op te nemen met het Havenziekenhuis voor beoordeling van uw klachten. Vermeld altijd dat u voor een onderzoek aan de darmen in het ziekenhuis geweest bent. Van maandag t/m vrijdag van 8.30-17.00 uur Scopiecentrum Havenziekenhuis Telefoonnummer: 010-404 33 34 Polikliniek Interne Geneeskunde Havenziekenhuis Telefoonnummer: 010 404 36 66 Buiten kantooruren: vragen naar dienstdoende arts-assistent Interne Geneeskunde via de Receptie Havenziekenhuis Telefoonnummer: 010 404 33 00 Bewaar deze folder. www.havenziekenhuis.nl - 9 van 10 - Colonoscopie
Wat is uw mening? Het Havenziekenhuis wil haar patiënten goede zorg mét persoonlijke aandacht bieden. Als u tevreden bent over onze zorg, dan horen we het graag. Maar ook ideeën voor verbetering van onze zorg en service zijn van harte welkom. U kunt uw suggesties doorgeven via onze website www.havenziekenhuis.nl bij 'patiënten' of uw mening delen via www.zorgkaartnederland.nl Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen aan uw medisch specialist via ons algemene telefoonnnummer 010-404 33 00. Afspraak afzeggen of wijzigen Bent u onverwacht verhinderd? Laat u dit dan zo spoedig mogelijk aan ons weten. Een andere patiënt kan dan wellicht eerder worden geholpen. Meer informatie Voor meer informatie kunt u kijken op www.havenziekenhuis.nl Deze folder is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie waaraan geen rechten kunnen worden ontleend. Havenziekenhuis POSTADRES Postbus 70031 3000 LN Rotterdam Telefoon & fax 010-404 33 00 010-412 15 17 HOOFDLOCATIE Haringvliet 2 Rotterdam buitenpolikliniek krimpen Patrijzenstraat 59 Krimpen aan den IJssel 105502 INT/14/07/Colonoscopie www.havenziekenhuis.nl - 10 van 10 - Colonoscopie