De Families, Prevos en Prevaas Ontstaan en ontwikkeling van drie Limburgse families Peter Prevos
De families, Prevos en Prevaas Ontstaan en Ontwikkeling van drie Limburgse families Peter Prevos Tweede editie, Kangaroo Flat 2003
INHOUDSOPGAVE Voorwoord...v Voorwoord bij de tweede editie...vii Genealogie...1 Valkenburgse Wortels...5 De Gronsveldse Stam...17 De Franse Tijd...33 De Bataafse Tak...37 De Familie...45 De Familie Prevos...63 De Familie Prevaas...77 Methodologie...85 Synthese...89 Aanhangsel...97 Index...101 - iii -
- iv -
VOORWOORD Reeds als kind was ik gefascineerd door de verhalen over vroeger tijden die mijn ouders en grootouders mij toen vertelden. Regelmatig werd gesproken over de betekenis en herkomst van de naam Prevos. Een van de meest populaire verhalen was dat de stamvader van de familie Prevos een Frans legerofficier zou zijn geweest die zich in de Franse tijd aan het begin van de vorige eeuw in deze streken zou hebben gevestigd. Nieuwsgierig als ik altijd al was wilde ik hier wel het fijne van weten en besloot ik om een stamboom te gaan maken. Ongeveer tien jaar geleden ben ik daarom begonnen met het verzamelen van bidprentjes en andere gegevens die binnen de familie aanwezig waren, maar door studie en verblijf in het buitenland ben ik er niet aan toe gekomen het onderzoek naar de herkomst van mijn voorvaderen daadwerkelijk vorm te geven. Toen ik in 1996 weer in Limburg kwam wonen vond ik het tijd het onderzoek weer op te pakken. Parallel aan de uitvoering van dit onderzoek studeerde ik cultuurwetenschappen aan de Open Universiteit Nederland. Dit boek is dan ook het resultaat van het door mij uitgevoerde genealogisch onderzoek en de kennis die ik heb opgedaan tijdens mijn studie aan de Open Universiteit. Deze studie heeft mij zeer geholpen bij het opzetten, uitvoeren en verwerken van het onderzoek, terwijl andersom het doen van het onderzoek een goede manier is geweest om de bestudeerde theorie daadwerkelijk toe te passen. Belangrijkste drijfveer om dit onderzoek uit te voeren is echter niet een rationeel cultuurwetenschappelijke interesse in de geschiedenis van mijn voorouders en de streek waarin ze woonden. De speurtocht naar mijn rechtstreekse voorouders en neven en nichten in diverse graden is een speurtocht naar mijn zelf. Kennis van de eigen afstammings- en verwantschapslijnen geeft een gevoel van continuï teit en identiteit. Het verbindt het eigen bestaan met dat van eerdere generaties verwanten in het verleden. Het doen van dit onderzoek heeft me zeer veel genoegen verschaft ondanks het uren en uren zwoegen in archieven, de lange nachten van ontcijferen en analyseren van oude documenten en het uiteindelijke schrijven van de familiegeschiedenis tot in de vroege uurtjes van de nacht. Ik denk dat ik een goed beeld heb kunnen vormen van het leven van mijn voorouders en ik hoop dat het lezen van deze familiegeschiedenis evenveel leesplezier verschaft als het voor mij was om het onderzoek te doen en dit verhaal te schrijven. Maastricht, december 1999 - v -
VOORWOORD BIJ DE TWEEDE EDITIE De eerste editie van deze familiegeschiedenis is slechts in beperkte mate verpreid onder familie verspreid. Exemplaren zijn tevens beschikbaar bij de bibliotheken van het CBG en het Rijksarchief Limburg. De complete familiegeschiedenis is ook sinds twee jaar te lezen op het Internet. 1 Delen van dit onderzoek zijn tevens geplubliceerd in twee genealogische tijdschriften. 2 Alle genealogische gegevens zijn tevens gepubliceerd op cd-rom. 3 Onlangs kreeg ik een verzoek van de Stadsbibliotheek Maastricht om een copie van deze familiegeschiedenis beschikbaar te stellen. Aangezien er enige verschillen bestaan tussen de papieren versie uit 1999 en de electronische versie op het internet heb ik besloten een nieuwe edite uit te brengen. De aanvullingen op mijn eerste onderzoek komen van andere onderzoekers die mijn webpagina hebben bezocht. Ik wil hierbij Joop Urlings, Frank Steins, Willem van Loo, Peter Leising, Jan van Mierle en Ger Wijts bedanken voor hun bijdrage. Het onderzoek naar de families, Prevos en Prevaas heb ik inmiddels gestopt. Ik concentreer me momenteel op mijn directe voorouders voor het samenstellen van een kwartierstaat. Kangaroo Flat, januari 2003 1 http://www.geocities.com/pprevos/genealogie en http://home.wanadoo.nl/pprevos/. 2 Tweehonderd jaar familie in Heer, t Äörke 8 (2000) 11-14; The, Prevos and Prevaas families in the Netherlands, Le Prevostal Vol. 12 No. 4 (2002) 5-8. 3 The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, Pedigree Resource File, Set 5, discs 21 25 and index. - vii -
- viii -
I GENEALOGIE In dit hoofdstuk wordt de ontwikkeling van het geslacht Prevost globaal beschreven. Deze genealogie volgt alle afstammelingen van de stamouders in mannelijke lijn. Van de vrouwelijke naamdragers wordt, indien deze nageslacht voortbrengen, slechts de eerste generatie genoemd. Omwille van de overzichtelijkheid is de stamboom van het geslacht Prevost ingedeeld in zes delen: de wortels, de stam en vier takken. In onderstaande figuur is de structuur van de stamboom schetsmatig weergegeven. De stamboom van het geslacht Prevost. - 1 -
Genealogie DE ONTWIKKELING VAN HET GESLACHT PREVOST De wortels van het geslacht Prevost liggen in het Zuid-Limburgse Valkenburg. Daniel Prevost huwt in 1622 aldaar met Anna de Bande en vormt zo de basis van deze familiegeschiedenis (zie hoofdstuk III). Uit het eerste gezin komen een zoon en een dochter voort die beiden voor verder nageslacht zorgen. Joannes Prevost, kleinzoon van Daniel Prevost, verhuisd aan het einde van de zeventiende eeuw naar Gronsveld om daar te in 1690 huwen met Agnes Huijnen (zie hoofdstuk IV). Zijn broers en neven zijn in Valkenburg en Hulsberg gebleven van waaruit de hedendaagse familie Prevoo is ontstaan. 1 De familie Prevoo valt echter buiten het kader van dit onderzoek. In Gronsveld is de familienaam Prevost door de pastoor aldaar gelatiniseerd tot. Vanaf 1724 gaan alle leden van de familie met deze nieuwe naam door het leven. De familie heeft slechts weinig bezittingen en ten gevolge van oorlog, slechte oogsten en strenge winters staat men aan veel ontberingen bloot. De familie ontwikkelt zich voorspoedig, maar aan het einde van de achttiende eeuw is er in Limburg maar één stamdrager (zie hoofdstuk V). Omstreeks 1790 ontstond een afsplitsing, die ik de Bataafse tak heb genoemd, naar de twee broers die aan het eind van de achttiende eeuw naar de Bataafse republiek verhuisden om aldaar te dienen in het staatse leger. Deze tak heeft zich verder ontwikkeld tot in de twintigste eeuw (zie hoofdstuk VI). Joannes heeft vijf zoons uit twee huwelijken, waarvan vier zoons voor verder nageslacht zorgen. Aan deze twee huwelijken wordt een apart hoofdstuk geweid omdat dit een scharnierpunt vormt in deze genealogie. De eerste zoon van Joannes en Catharina van de Weijer wordt de eerste stamvader van de huidige familie. De tweede zoon verhuisd naar Wallonië en wordt zo waarschijnlijk de stamvader van de Belgische familie. De eerste zoon uit het huwelijk met Maria Habats is de tweede stamvader van de huidige Nederlandse familie (zie hoofdstuk VII). In 1809 is door een verschrijving van de ambtenaar van de burgerlijke stand van de toenmalige gemeente Heer en Keer de variant Prevos ontstaan (zie hoofdstuk VIII). Het grootste deel van deze familie verhuisd in het begin van deze eeuw naar de mijnstreek om daar te werken in de ontginning van de steenkool. Tenslotte ontstaat aan het eind van de negentiende eeuw, door een verschrijving in de huwelijksakte, de laatste tak aan deze stamboom, de familie Prevaas (zie hoofdstuk IX). HISTORISCHE CONTEXT Deze familiegeschiedenis start aan het begin van de zeventiende eeuw in het Zuid- Limburgse Valkenburg. Limburg zoals we het nu kennen bestond toen noch niet, de grenzen van Limburg werden pas in 1843 definitief vastgelegd. 2 Vóór 1794, jaar van de komst van de Franse legers, was het grondgebied van de huidige provincie Limburg een lappendeken van verschillende soevereiniteiten. 1 Funs Patelski, De kosters van Valkenburg met enige genealogische aantekeningen over hun familie, Geulrand 1 (oktober 1983) 31. 2 Met de naam Limburg wordt in deze familiegeschiedenis altijd de huidige Nederlandse provincie Limburg bedoeld. - 2 -
Genealogie Het eind van de zestiende en de eerste helft van de zeventiende eeuw waren roerige tijden in de zuidelijke Nederlanden. In 1581 kondigde de Staten-Generaal in Den Haag het 'Plakkaat van Verlatinge' af en werd de Spaanse koning vervallen verklaard van zijn heerschappij over de 'gheunieerde Nederlanden', Dit was één van de hoogtepunten in een reeks bewogen gebeurtenissen die geschiedenis hebben gemaakt als de Nederlandse Opstand, ofwel Tachtigjarige Oorlog. Terwijl zich in het Noorden de Republiek der verenigde Nederlanden vormde maakte in een groot deel van Limburg de Spaanse Hapsburgers de dienst uit. De zuidelijke Nederlanden van die tijd worden ook wel de Spaanse Nederlanden genoemd. Na de Vrede van Utrecht van 1713 wordt van de Oostenrijkse Nederlanden gesproken. De Nederlandse Opstand heeft voor Valkenburg grote gevolgen gehad. In minder dan een eeuw wordt Valkenburg zeven maal veroverd. Willem van Oranje verovert in 1568 Valkenburg, maar in dat zelfde jaar wordt Valkenburg weer bezet door de troepen van de Spaanse hertog van Alva, die in 1566 door Filips II naar de Nederlanden was gezonden om de opstandige beweging te onderdrukken. In 1572 neemt Lodewijk van Nassau Valkenburg zonder slag of stoot in. Maar de Spaanse troepen van de hertog van Parma nemen in 1578 Valkenburg weer in bezit. Na enige jaren van rust verovert Frederik Hendrik in 1632 met zijn beroemde Maasveldtocht Venlo, Roermond, Maastricht en ook Valkenburg. Vier jaar later, in 1636 veroverde Willem Bette de vier stadjes en werd gouverneur van Overmaze. Eén jaar later vielen ze weer in Staatse handen, weer niet voor lang. Bij de inname van Valkenburg vluchtte de bevolking in de Sint Nicolaaskerk en in de grotten. Ondanks de belofte van vrije aftocht werden 19 inwoners van Valkenburg vermoord. Bij de instorting van het gewelf van de kerk kwamen er nog 30 om. Het was in 1644 dat Valkenburg definitief Staats bezit werd. 3 De bijna continue staat van oorlog heeft een heel grote invloed gehad op de bevolking van Valkenburg. De schermutselingen gingen vergezeld van roof- en plundertochten in alle richtingen en een steeds wisselende rechtspraak. Ontslagen huurlingen en deserteurs pleegden geweld en zogen het volk uit tot op de laatste stuiver. 4 In 1648 vond de oorlog tussen De Republiek en Spanje officieel zijn eind, maar voor Valkenburg duurde de oorlog zeker tot 1661. Bij de vrede van Münster was de status quo niet duidelijk omschreven. Voor de drie landen van Overmaze betekende dit dat ze zowel door de Spaanse koning als door de Staten-Generaal werden opgeëist. In 1661 werd het befaamde Partage-Tractaat opgesteld waarbij het land werd verdeeld tussen de twee landen. De vestingstad Valkenburg zelf werd aan de Staatsen toegewezen, het aangrenzende gebied ten Noorden van de Geul bleef Spaans. Dit is de achtergrond, de historische context, waarin de eerste generaties van het geslacht Prevost leefden. Vanaf het volgende hoofdstuk zal de ontwikkeling van de familie in detail worden beschreven 3 H.J.H. Schurgers. L.G.M. Notten en L.W.G.N. Pluymaekers, Geschiedenis van Valkenburg-Houthem (Valkenburg 1979) 143. 4 Ibidem 147. - 3 -
- 4 - Genealogie
II VALKENBURGSE WORTELS Stamvader van het geslacht Prevost is Daniel Prevost. In 1622 huwt hij te Valkenburg met Anna de Bande en legt zo de grondslag voor de huidige families, Prevos, Prevaas en Prevoo. De herkomst van deze familie is nog niet geheel duidelijk. Over de herkomst van deze familie zijn twee thesen. Een eerste these is dat Daniel, gezien de Frans aandoende familienaam van Franse afkomst is. Franse afstamming is echter onwaarschijnlijk. Volgens de La Haye getuigen namelijk de meeste Franstalige namen die men tegenwoordig in Zuid-Limburg aantreft niet van afstamming van Franse adel, zoals sommige familielegenden maar al te graag willen doen geloven, maar een herkomst uit het nabije Waalse land. 1 De meest waarschijnlijke oorsprong van de familie ligt in Valkenburg zelf. In de kerkregisters komt in 1612 de variant Prevoist voor, hetgeen dient te worden getranscribeerd als Prevoost. 2 Een prevoost was een gerechtelijk ambtenaar, een opzichter die orde en tucht moest handhaven. Uit de archieven blijkt dat de familie Prevoost in het begin van de zeventiende eeuw heeft gewoond in het poortwachtershuis naast de Grendelpoort in Valkenburg. Vanaf 1550 wordt als bewoner van het perceel naast de poort Daniel Prevoo genoemd. Daniel is volgens Lei Deckers mogelijk een nakomeling van Daniel der Smeed, die hetzelfde perceel eerder bewoonde. Het huis blijft overigens in bezit van de familie tot 1864. 3 Grendelpoort te Valkenburg op een prentbriefkaart uit 1885. 4 1 Régis de La Haye, Waalse families over de taalgrens, De Maasgouw 111 (1992) 47-56 en Franstalige familienamen in Zuid-Limburg, LTG 20 (1992) 61-74. 2 OnderzoekJoop Urlings (Pro-gen gebruikersgroep, Genealogie uit Limburg, 2001). 3 Lei Deckers, Valkenburgse huizen en percelen, Geulrand 33 (januari 1991). 4 Ibidem. - 5 -
IIa IIb IIIa IIIb IIIc Gronsveldse tak I Daniel Prevost Daniel Prevost Petronella Prevost Joannes Thomissen Joannes Thomissen Anna Maria Thomissen Elisabeth Thomissen Elisabeth van Laer Daniel Prevost Catharina Prevost Anna Maria Prevost Joannes Prevost Ferdinandus Prevost Walterus Prevost Anna Willems Guilielmus Prevost Elisabeth Prevost Daniel Prevost Joanna Catharina Prevost Agnes Prevost Petronella Prevost Maria Prevost Daniel Prevost Joannes Ruijters Joannes Ruijters Joannes Ruijters Anna Elisabeth Ruijters Helena Verhest Anna Elisabeth Prevoije Daniel Prevoije Godefridus Prevoije Mathias Prevoije Antonius Casparus Prevoije Agnes Huijnen n.n.? Anna Gertrudis Prevost Anna de Bande
Valkenburgse Wortels Hieronder worden de eerste vier generaties van het geslacht Prevost uitgewerkt. Het grafische schema op de vorige pagina geeft een globaal overzicht van de samenstelling van de in dit hoofdstuk beschreven familie. In het aanhangsel is een beschrijving van de gebruikte symbolen te vinden. EERSTE GENERATIE I Daniel Prevost (Proveau, Proust). Gehuwd voor de kerk op 1 februari 1622 te Valkenburg (getuigen: Joannes Cosma & Joannes de Bande) met Anna de Bande. Waarschijnlijk de zoon of kleinzoon van Daniel de Smeed. 1. Petronella Prevost, gedoopt op 24 november 1622 te Valkenburg, zie IIa. 2. Daniel Prevost, gedoopt op 8 september 1625 te Valkenburg, zie IIb op pagina 7. TWEEDE GENERATIE IIa Petronella Prevost (Prevou), gedoopt op 24 november 1622 te Valkenburg (getuigen: Joannes Dorren & Catharina Nelis), overleden op 9 januari 1673 aldaar op 50-jarige leeftijd. Dochter van Daniel Prevost en Anna de Bande, zie I. Gehuwd voor de kerk op 24-jarige leeftijd op 26 januari 1647 te Valkenburg (getuigen: Daniel Prevost & Gerardus Thomae) met Joannes Thomissen (Thomae), overleden 1695-1713 te Valkenburg. 5 1. Joannes Thomissen (Thomae), gedoopt op 7 juli 1650 te Valkenburg (getuigen: Petrus Bruijns & Elisabeth van den Hove). Gehuwd voor de kerk op 23-jarige leeftijd op 16 mei 1674 aldaar (getuigen: Joannes Hermanus Conegracht & Catharina Prevoije) met Johanna Lemmens, gedoopt in december 1647 te Valkenburg, 6 waarschijnlijk overleden voor 1679. Voor de tweede maal gehuwd op 28-jarige leeftijd op 23 april 1679 te Valkenburg (getuigen: Daniel Prevost & Elisabeth Thomissen) met Christina Sijben. Uit dit huwelijk zijn twee zoons en twee dochters geboren. 2. Anna Maria Thomissen (Thomae), gedoopt april 1654 te Valkenburg (getuigen: Mathias Dorren & Christina Maria Soons). 3. Adriana Margaretha Thomissen, gedoopt september 1665 te Valkenburg (getuigen: Petrus n.n. & Adriana Thissen). 4. Elisabeth Thomissen. Gehuwd voor de kerk op 18 december 1683 te Valkenburg (getuigen: Joannes Prevoije & Johanna Janssen). Huwelijksinschrijving in de kerkregisters van de Nederlands Hervormde kerk ingevolge het Egtreglement op 19 december 1683. Echtgenoot is Bernardt Bormans, overleden op 6 mei 1695 te Valkenburg (weduwnaar van Anna Catharina Damen, overleden op 31 juli 1682 te Valkenburg). 5 In de overlijdensregisters van Valkenburg is vier maal een Joannes Thomissen geregistreerd, 17 april 1695, 27 april 1705, 25 februari 1712 en 4 april 1713. 6 Onderzoek Lieke Karssen, niet gepubliceerd. - 7 -
Valkenburgse Wortels IIb Daniel Prevost (Preveau, Prevoije, Proust), metselaar, 7 gedoopt op 8 september 1625 te Valkenburg (getuigen: Jacobus Banden & Gerard Cromburg), overleden op 11 juni 1692 aldaar op 66-jarige leeftijd. Zoon van Daniel Prevost en Anna de Bande, zie I op pagina 7. Gehuwd met Elisabeth van Laer, overleden op 13 juni 1678 te Valkenburg. 8 1. Daniel Prevost, gedoopt op 14 september 1649 te Valkenburg, zie IIIa op pagina 9. 2. Catharina Prevost, gedoopt op 30 juli 1651 te Valkenburg, zie IIIb op pagina 10. 3. Anna Maria Prevost, gedoopt op 11 februari 1654 te Valkenburg (getuigen: Petronella Prevost & Mathias n.n.). 4. Joannes Prevost, gedoopt op 27 oktober 1658 te Valkenburg, zie hoofdstuk IV. 5. Ferdinandus Prevoije, geboren circa 1661, zie IIIc op pagina 10. 6. Walterus Prevost (Provoost), gedoopt op 21 maart 1664 te Valkenburg (getuigen: Hubertus Bemelmans & Sijbilla van Ceulen), begraven op 6 april 1717 aldaar. In het archief van de Landen van Overmaas bevindt zich een lijst met eigenaren van huizen en landerijen van het Staatse grondgebied uit 1663. 9 Deze lijsten zijn twee jaar na het definitieve Partage-Tractaat opgemaakt door de toenmalige Hollandse bezetters. Volgens dit register waren Daniel Prevost en zijn zuster (Zie IIa en IIb) in bezit van een stukje grond in het gehucht Broekum bij Houthem, tegenwoordig gemeente Valkenburg aan de Geul. De tekst in de archiefstukken leest als volgt: De weduwe Sleijpen bewoond / huijs en hoff met weijde, groot / sijnde 1 bunder (en) 13 roeden. / Noch in pachtingh 1½bunder, toe- / behoorende (aan) de pastorie tot Valkenb(orgh). / Noch 9 roeden landts ter hellicht / toebehoorende (aan) Daniel Prevoost / ende sijn suster - 3-2-2- / Huijs en hoff is belast met elff / vaten roggen jaarl(ijks) aan het Gast- / huijs tot Valkenborgh. // 10 Het stukje grond is 9 grote roeden groot, circa 3,700 vierkante meter. In de zeventiende eeuw werd in een groot deel van Limburg gebruik land gemeten in bunders, grote roeden en kleine roeden. Een bunder was verdeeld in twintig grote roeden en één grote roede was weer verdeeld in twintig kleine roeden. In Limburg werden veel verschillende systemen gebruikt, in ieder gebied had een roede een ander oppervlak. In Valkenburg en Houthem was een bunder ongeveer 8,280 vierkante meter terwijl in Gronsveld een bunder gelijk stond aan 8,182 vierkante meter. 11 Eigendom van de grond werd gedeeld tussen de weduwe Sleijpen en de familie Prevoost. Ik heb geen verwantschapsbanden tussen de familie Sleijpen en de familie Prevost kunnen ontdekken, het betreft hier dus een puur zakelijke relatie. 7 Funs Patelski, De kosters van Valkenburg met enige aantekeningen over hun familie, Geulrand 1 (oktober 1983) 31. 8 Ibidem. 9 RA Limburg, Landen van Overmaas, inv. nr. 144, deel I. 10 Transcriptie en collationering door J. Lemmens. 11 G. Desweisen, Landmaten-tolk voor de provincie Limburg. Herleidingstafels Limburgs 18 verschillende oude vlaktematen, en omgekeerd (Gulpen 1880). - 8 -
Valkenburgse Wortels DERDE GENERATIE De volgende drie gezinnen vormen de eerste generaties van de huidige familie Prevoo. De familie Prevoo woont al meer dan 350 jaar in Valkenburg en er zullen maar weinig Valkenburgers zijn die niet van deze familie afstammen. 12 Volgens Patelski was een veel voorkomend beroep van de familie Prevost metselaar en blokbreker. In menige mergelgroeve kan men dan ook de opschriften van de Prevoo s nog terugvinden. 13 Blokbrekers aan het werk (Foto: Natuurhistorisch Museum Maastricht). 14 Behalve de graffiti in de mergel grotten zijn er ook aanwijzingen in de archieven over het beroep van de familie Prevoo(st). In 1670 wordt het kasteel van Valkenburg gerepareerd waarbij als werklieden Daniel Prevoo wordt genoemd. 15 Het is echter niet bekend om welke Daniel Prevoo het hier gaat. Ook is er een document over Ferdinand Prevois dat zou kunnen bevestigen dat de familie Prevoo een steenbrekers familie is (zie IIIc). IIIa Daniel Prevost (Prevoije, Prevaux, Prevoo), gedoopt op 14 september 1649 te Valkenburg (getuigen: Eusebius Jansens & Catharina Nelissen), overleden op 5 oktober 1728 te Hulsberg op 79-jarige leeftijd. Zoon van Daniel Prevost en Elisabeth van Laer, zie IIb op pagina 7. Gehuwd voor de kerk op 30-jarige leeftijd op 18 augustus 1680 te Valkenburg (getuigen: Joannes van der Schuren & Helena Bourmans) met Anna Willems. 1. Elisabeth Prevost, gedoopt op 7 augustus 1681 te Hulsberg (getuigen: Joannes Daemen & Jacobus Frissen). Gehuwd voor de kerk op 30-jarige leeftijd op 31 januari 1712 aldaar (getuigen: Petrus Huntgens & Agnes Prevost) met Gisbertus Huntjens. 2. Guilielmus (Willem) Prevost, gedoopt op 4 februari 1683 te Hulsberg (getuigen: Joannes Thommissen & Helena Willems). Gehuwd voor de kerk op 30-jarige leeftijd op 9 juli 1713 aldaar (getuigen: Joannes Willems & Agnes Prevost) met Elisabeth Willems. 3. Daniel Prevost, gedoopt op 26 december 1684 te Hulsberg (getuigen: Joannes Dorren & Joanna Beckers). 4. Anna Gertrudis Prevost, gedoopt op 20 augustus 1686 te Hulsberg (getuigen: Gualterus Prevost & Joanna Brandts), begraven op 27 april 1710 aldaar. 12 Patelski, De kosters van Valkenburg, 31. 13 Ibidem. 14 NHMM Vrituele Grottentocht, http://www.nhmmaastricht.nl/kin_g14.htm (juni 1999). 15 RA Limburg, Landen van Overmaas, inv. Nr. 8371, d.d. 10 december 1670 (Onderzoek Joop Urlings). - 9 -
Valkenburgse Wortels 5. Joanna Catharina Prevost, gedoopt op 4 april 1688 te Hulsberg (getuigen: Elisabetha Thommissen & Matthias Habets). 6. Agnes Prevost, gedoopt op 8 mei 1690 te Hulsberg (getuigen: Ferdinandus Prevoost & Joannes Brandts), begraven op 5 december 1776 aldaar. Gehuwd voor de kerk op 23-jarige leeftijd op 12 december 1713 aldaar (getuigen: Daniel Prevost & Maria Hermans) met Herman Nicolaus. 7. Petronella Prevost, gedoopt op 13 juli 1692 te Hulsberg (getuigen: Joannes Prevoost & Joannes Ruijters). 8. Maria Prevost, gedoopt op 21 november 1693 te Hulsberg (getuigen: Cornelis Frissen & Joanna Cox). Ze heeft een tweelingbroer of zus met onbekende naam en geen doopheffers. Waarschijnlijk dood geboren. Gehuwd voor de kerk op 48-jarige leeftijd op 3 juni 1742 te Hulsberg met Matthias Robroeck. 9. Daniel Prevost, gedoopt op 28 maart 1695 te Hulsberg (getuigen: Nicolaus & Catharina Habets). Gehuwd voor de kerk op 26-jarige leeftijd op 18 februari 1722 aldaar (getuigen: Joannes Willems & Agnes Prevost) met Helena Swelsen. Uit een akte in het notarieel archief blijkt dat Daniel Prevost twee stukken land bezat te Aalbeek. Een jaar na de dood van Daniel wordt dit land aan de weduwnaar van zijn eerste vrouw geschonken. 16 IIIb Catharina Prevost (Provoos), gedoopt op 30 juli 1651 te Valkenburg (getuigen: Anna de Banden & n.n.), overleden op 8 december 1702 te Hulsberg op 51-jarige leeftijd. Dochter van Daniel Prevost en Elisabeth van Laer, zie IIb op pagina 7. Gehuwd voor de Nederlands hervormde kerk op 35-jarige leeftijd op 29 mei 1687 te Valkenburg met Joannes (Jan) Ruijters, geboren circa 1653 te Meersen. 17 1. Joannes Ruijters, gedoopt op 4 december 1687 te Valkenburg (getuigen: Joannes Prevoije & Maria Mouwers). 2. Joannes Ruijters, gedoopt op 16 oktober 1689 te Valkenburg (getuigen: Walterus Prevoije & Catharina Franssen). 3. Anna Elisabeth Ruijters, gedoopt op 27 december 1691 te Valkenburg (getuigen: Ferdinandus Prevoije & Christina Sibben). IIIc Ferdinandus Prevoije (Prevoije, Praevos, Provoost), geboren circa 1661, overleden op 1 oktober 1747 te Valkenburg. Zowel in katholiek als hervormd overlijdensregister vermeld (zie pagina 14). Zoon van Daniel Prevost en Elisabeth van Laer, zie IIb op pagina 7. Gehuwd in de katholieke kerk op 20 juni 1694 te Valkenburg (getuigen: Petrus Schetters & Joanna Beckers). Tevens huwelijksinschrijving in de registers van de Nederlands Hervormde gemeente te Valkenburg op 4 juni 1694. Echtgenote is Hellena Verhest (van Hees), overleden op 9 april 1750 te Valkenburg. Vermoedelijk de dochter van Godefridus Verhes en Margarita Daemen. 18 16 RA Limburg, Notarieel Archief, inv. Nr. 4169; http://www.cs.vu.nl/~matty/ (december 1999). 17 Gedoopt op 16 maart 1652 of 12 maart 1654 te Meerssen. 18 Patelski, De kosters van Valkenburg, 31. - 10 -
Valkenburgse Wortels 1694 / 20 junij contraxerunt matrimonium / Ferdinandus Prevost et / Helena Verhes. / testes / Petrus Schetters et Johanna / Beckers // 1694 / Den 4. Juni / Ferdinandus Provoost, jongmans / met / Hellea Verhest Jongdochter / bijde van hier. // Inschrijving huwelijken Ferdinandus Prevoost en Hellena Verhest 1694. 19 1. Anna Elisabeth Prevoije, gedoopt op 29 april 1695 te Valkenburg (getuigen: Walterus Prevoije & Johanna Thommissen). 2. Daniel Prevoije (Praevost, Prevost), gedoopt op 12 februari 1697 te Valkenburg (getuigen: Daniel Prevoije & Maria Catharina de Moulin), overleden op 23 januari 1776 aldaar op 78-jarige leeftijd. Gehuwd voor de kerk op 27-jarige leeftijd op 15 oktober 1724 aldaar (getuigen: Geurt Provost, Mathias van Abel en Maria Schoenmeckers). Inschrijving van het huwelijk in de Nederlands Hervormde kerkregisters op 15 oktober 1724. Echtgenote is Anna Maria Harst, 27 jaar oud, gedoopt op 10 februari 1697 te Klimmen, overleden op 15 juli 1780 te Valkenburg op 83-jarige leeftijd. Dochter van Otto Harst en Elisabetha Rietraet. 3. Godefridus (Geurt) Prevoije, gedoopt op 30 augustus 1700 te Valkenburg (getuigen: Wilhelmus Prevoije & Joanna Sleijpen). Gehuwd voor de kerk op 34-jarige leeftijd op 13 februari 1735 aldaar (getuigen: Lambertus Hendrix & Petrus Antonius Lemmens). Dezelfde dag gehuwd in de hervormde kerk te Valkenburg. Echtgenote is Joanna van Eijgelshoven, geboren te Vilt en gedoopt te Berg & Terblijt op 12 april 1713. Het huwelijk wordt tevens in Berg & Terblijt geregistreerd. 20 Geurt Provaest raakt met enkele anderen op 1 mei 1730 betrokken bij een nachtelijke vechtpartij in de herberg van Catrijn Habets in Aresgenhout. 21 19 RA Limburg, Collectie kerkregisters, K135.5 en K135.11, pagina 74. 20 Onderzoek Joop Urlings. 21 RA Limburg, Landen van Overmaas, inv. Nr. 8160, d.d. 1 mei 1730 (Onderzoek Joop Urlings). - 11 -
Valkenburgse Wortels Op 25 juni 1738 krijgt Gerardus Preaevaou, wonende te Vilt, toestemming een klijn huijsken tot sijn gerief en profijt te timmeren binnnen de gemeente Bergh. 22 In 1770 worden als bezit van Geurt Prevoo, inwoner van Bergh, te Oud Valkenburg genoteerd tien stukjes akkerland (1 bunder, 10 grote en 6 kleine roeden) en drie stukjes bosgrond (2 grote en 18 kleine roeden). 23 Op 6 maart 1772 leent Gerardus Prevot 260 gulden voor de aankoop van 1 morgen land te Oud Valkenburg. 24 Geurt is overleden op 25 september 1782 te Berg en Terblijt. 4. Matthias Prevoije, gedoopt op 23 januari 1703 te Valkenburg (getuigen: Matthias Dorren & Christina Sijben), overleden op 4 maart 1756 aldaar. Zowel in katholiek als in hervormd overlijdensregister vermeld. Gehuwd voor de kerk op 52-jarige leeftijd op 17 augustus 1755 te Valkenburg (getuigen: Joannes Stroup & Elisabetha Mullens). Op dezelfde dag tevens gehuwd in de hervormde kerk. Echtgenote is Johanna Maria Dorren, 46 jaar oud, gedoopt op 3 juli 1709 te Valkenburg, overleden op 25 juli 1757 te Valkenburg op 48-jarige leeftijd. 25 5. Anthonius Casparus Prevoije (Praevost), gedoopt op 7 februari 1706 te Valkenburg (getuigen: Anthonius van de Scheuren & Elisabetha Prevoije), overleden op 30 november 1762 aldaar op 56-jarige leeftijd. 6. Jacobus Prevoije, gedoopt op 12 augustus 1708 te Valkenburg. Gezicht op Valkenburg uit 1669, Gewassen pentekening van Josua de Grave. 26 Op 15 maart 1700 koopt Ferdinand Prevois 1 morgen land aan de Conijnsgracht, naast land dat hij al bezat. De koopsom bedraagt 23 gulden plus een kar mergelsteen en de 22 RA Limburg, Notarieel Archief, inv. nr. 4824, d.d. 25 juni 1738 (Onderzoek Joop urlings). 23 RA Limburg, Landen van Overmaas, inv. nr. 7640 (Onderzoek Joop Urlings). 24 RA Limburg, Landen van Overmaas, inv. nr. 7621, d.d. 6 maart 1772 (Onderzoek Joop Urlings). 25 Onderzoek Lieke Karssen. 26 GA Maastricht, Prentencollectie LGOG inv. nr. 40. - 12 -
Valkenburgse Wortels verplichting een muurtje aan het huis van de verkoper te bouwen. Hieruit blijkt dat Ferdinand ook een blokbreker en metselaar was. 27 DE FAMILIE PREVOST EN DE REFORMATIE Alle leden van de familie Prevost waren, getuige de doop- trouw- en begrafenisregisters, belijders van het katholieke geloof. Ondanks dit gegeven heeft de protestantse kerk een grote invloed op hun leven gehad. De inname van de stand Maastricht door stadhouder Frederik Hendrik in 1632 was de onmiddellijke aanleiding tot het ontstaan van de Zuid-Limburgse Protestantse Gemeenten. Op advies van de eerste Maastrichtse predikant Philippus Ludovicus besluiten de Hoogmogende Staten om, waar nodig, in verschillende Plaatsnamen tot aanstelling van een predikant over te gaan. Zo ook in Valkenburg, waar in 1633 de kandidaat Jacobus Verckenius wordt beroepen. 28 In die gebieden waar de Hollanders het voor het zeggen hadden werd de Nederduitsgereformeerde kerk de geprefereerde kerk. Er was in de Republiek echter geen sprake van een staatskerk. De predikanten waren niet in dienst van de overheid en niet iedere staatsburger werd geacht tot de officiële kerk te behoren, de geloofsleer van de overheid werd niet opgelegd. 29 In de Republiek bestond, ingevolge de Unie van Utrecht, gewetensvrijheid, maar er bestond geen vrijheid van meningsuiting. Het was de katholieken daarom in het begin van de bezetting zelfs verboden om hun geloof in het openbaar te belijden. Een groot deel van de roomse pastoors werd na de definitieve toekenning van het Partage-Tractaat van hun kerken en parochies verdreven. De katholieke kerk ging vervolgens ondergronds. Het ene plakkaat tegen de de paepse stouticheden en paepse superstitie volgde op het andere. Katholieken waren geen volwaardige staatsburgers meer, maar slechts geminachte halfburgers. 30 Volgens de katholieke doctrine is het voor een katholiek onmogelijk om zonder bemiddeling van een priester naar zijn geweten te leven. Wie het de katholiek aldus onmogelijk maakte volgens zijn geloof te leven, bijvoorbeeld door priesters te weren en alleen bijeenkomsten in gezinsverband toe te staan, oefende daarmee dus een vorm van repressie uit. 31 De parochianen gingen in deze tijden van vervolging voor het ontvangen van de sacramenten naar de dichtstbijzijnde katholieke parochiekerk of er werden in het geheim diensten gehouden. Deze situatie duurde tot aan de Franse tijd van 1673, toen de katholieke eredienst door Lodewijk XIV weer in al haar rechten werd hersteld. HET ECHTREGLEMENT De gereformeerde kerk vervulde in de republiek ook openbaren taken. De kerk zorgde onder andere voor het bijhouden van de huwelijksregistratie, ook van de niet lidmaten. Het is in deze bevolkingsadministratie dat we de familie Prevost dan ook tegenkomen. Een groot deel van de inwoners van de Landen van Overmaas was ingevolge het Echtreglement uit 1656 verplicht te huwen in de gereformeerde kerk of bij de 27 RA Limburg, Landen van Overmaas, inv. nr. 7618, d.d. 15 maart 1700 (Onderzoek Joop Urlings). 28 C.F.A. Carstens, Protestantse gemeente en kerk te Valkenburg (L.) 1649-1949 (Valkenburg 1949) vii. 29 F.A. van Lieburg, Religie en samenleving, Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen. De Republiek. Open Universiteit Nederland (Heerlen 1992) 74. 30 H.J.H. Schurgers. L.G.M. Notten en L.W.G.N. Pluymaekers, Geschiedenis van Valkenburg-Houthem (Valkenburg 1979) 153. 31 ibidem. - 13 -
Valkenburgse Wortels schepenbank. Een huwelijk dat voor de predikant was gesloten was even rechtsgeldig als een huwelijk dat voor de schepenbank werd gesloten. 32 Maar omdat voor een katholiek het protestantse huwelijk niet geldig is huwde bijna iedereen twee maal, een situatie die heden ten dage ook nog voorkomt. Het eerste huwelijk werd in het algemeen door de predikant voltrokken. Daarna werd men, soms in het geheim, gehuwd door de pastoor. Van bijna ieder echtpaar dat in de tijd dat het Echtreglement van kracht was huwde zijn aldus twee huwelijksinschrijvingen beschikbaar. Er zijn echter grote verschillen tussen de twee huwelijksinschrijvingen te herkennen. De pastoor noemt de echtelieden bij de Latijnse doopnamen, de predikant gebruikt hun roepnamen. Ook noteert de predikant veel meer gegevens over de bruid en bruidegom dan de pastoor. De pastoor kende immers iedereen persoonlijk en hoefde niet zoveel op te schrijven. De predikant was een vreemdeling die om die reden een meer nauwkeurige registratie bijhield. In deze familiegeschiedenis zijn ingevolge het Echtreglement twee dubbele huwelijken voltrokken. Het huwelijk tussen Bernardt Bormans en Elisabeth Thomissen (zie IIa op pagina 7) en tussen Ferdinand Prevost en Helena Verhest (zie IIIc op pagina 10). HET OVERLIJDENSREGISTER In de Valkenburgse overlijdensregisters van de katholieke kerk en de gereformeerde kerk is een eigenaardigheid te vinden. In de overlijdensregisters van de hervormde gemeente worden zeventien leden van de familie Prevost vermeld, waarvan tien personen tevens in de katholieke registers worden genoemd. Dit vindt plaats tussen 1747 en het 1794. De inschrijving in de katholieke registers is meestal op dezelfde dag of één of twee dagen later. In beide gevallen gaat het om een overlijden. In de katholieke registers wordt in alle gevallen het woord obiit gebruikt, hetgeen overleden betekent. Den 1. October / Ferdinand Pervaast // Die 1 octobris omnibus sanctie /ecclesia sacramentis rite mortias / obiit Ferdinandus Prevost / maritatus // Dubbele inschrijving in de overlijdensregisters. 33 In de literatuur heb ik voor dit fenomeen geen nadere verklaring kunnen vinden en ik kan hier slechts enkel hypothesen aanvoeren. De leden van de familie Prevost waren geen lidmaten van de gereformeerde kerk. De oudste lidmatenlijst van de gereformeerde gemeente van Valkenburg dateert uit het jaar 32 Voor en uitgebreide analyse zie: W.A.J. Munier, De toepassing van het Echtreglement in de Landen van Overmaas en de neerslag ervan in de trouwregisters 1656-1683, PSHAL 121(1985) 69-103 en P.J.H. Ubachs, Het Echtreglement voor de Generaliteit in de eerste jaren, Munsters in de Maasgouw (Maastricht 1986) 213-228. 33 RA Limburg, Collectie kerkregisters, K 135.14, pagina 8 en K 135.7, pagina 31. - 14 -
Valkenburgse Wortels 1657. 34 Er is dan een vrij belangrijke Protestantse gemeente in Valkenburg voor het grootste gedeelte echter bestaande uit niet Limburgers. 35 Meest waarschijnlijk is echter dat het hier soort van een voorloper op de burgerlijke stand betreft en dat de predikant in Valkenburg zijn registratie zo compleet mogelijk wilden houden en dus ook de overleden katholieken in hun registers noteerden. Hiermee is echter nog geen verklaring gegeven voor het verschil in datum tussen beide registraties. Om dit fenomeen te doorgronden is verder onderzoek in de breedte noodzakelijk 34 W.A.J. Munier, Kanttekeningen bij enkele lidmatenlijsten van de gereformeerde gemeente van Valkenburg in de Staatse tijd, De Maasgouw 103 (1984) 127-139. 35 Carstens, Protestantse gemeente en kerk te Valkenburg, viii. - 15 -
III DE GRONSVELDSE STAM Joannes Prevost, zoon van Daniel Prevost en Elisabeth van Laer uit Valkenburg (zie IIb op pagina 7) verlaat aan het einde van de zeventiende eeuw het Staatse Valkenburg om zich te vestigen in de vrije rijksheerlijkheid Gronsveld. Daarmee wordt hij de stamvader van de families Prevaas, en Prevos. De rest van de familie blijft Prevost in Valkenburg en vormt waarschijnlijk de stam van de familie Prevoo, die hier niet verder zal worden uitgewerkt. Gronsveld werd met haar omgeving in 1553 verheven tot graafschap en was tot aan de komst van de Fransen in 1795 een vrije rijksheerlijkheid. De graaf van Gronsveld was direct aan de Duitse keizer verantwoording schuldig, maar in de praktijk waren zijn bevoegdheden zo groot dat men eigenlijk kan spreken van een zelfstandig land. 1 Het belang van Gronsveld als rijksheerlijkheid blijkt ook uit een ander soevereiniteitskenmerk, het eeuwenlang uitoefenen van het muntrecht, door de heren van Gronsveld. 2 De Gronsveldse stam bestaat uit vier generaties. De familie breidt zich in de eerste jaren flink uit, maar aan het einde van de achttiende eeuw is nog maar één stamhouder, Joannes over (zie hoofdstuk V). De familie heeft zich in deze periode in Gronsveld als volgt ontwikkeld: EERSTE GENERATIE I Joannes Prevost (Provau), gedoopt op 27 oktober 1658 te Valkenburg (getuigen: Johan Quesen & Anne van Daelen in plaats van Petronella Provau), overleden op 1 oktober 1734 te Gronsveld op 75-jarige leeftijd. Zoon van Daniel Prevost en Elisabeth van Laer (zie IIb op pagina 7). Gehuwd voor de kerk op 31-jarige leeftijd op 24 januari 1690 te Gronsveld (getuigen: Ferdinandus Prevost & Elisabeth Lousberghs) met Agnes Huijnen, overleden op 28 april 1729 te Gronsveld. 24 januarii 1690 / contraxerunt matrimonium Joannes / Prevost et Agnes Hunen, testes / Ferdinandus Prevost, Elisabetha / Lousberghs pluresalii / Ita est Henricus Goffin, pastor // Huwelijksinschrijving RK Parochie H. Martinus Gronsveld. 3 1 J.H. Clermont en E.J.M. Jaspers, Geschiedenis van de Rijksheerlijkheid Gronsveld (Gronsveld 1960) 2. 2 W. van Hall, ' Het nieuwe gemeentewapen van Eijsden', De Maasgouw 103 (1984) 86-89. Eerder verschenen in: Uit Eijsdens verleden 25 (april 1984) 4-14. 3 RA Limburg, Collectie kerkregisters K 42.2, pagina 75. - 17 -
I IIa IIIa IIIb IIIc IIId IId IIc IVb IIb IVa IVc IIIe IVd Joannes Prevost Agnes Hunen Joanna Catharina Prevost Joannes Prevost Petrus Prevost Joannes Wilhelmus Prevost Petrus Simons Anna Maria Hasen Joannes Anna Colleij Joannes Maria Wintmans Agnes Willem Wintmans Margaretha van den Bergh Joannes Petrus Barbara van den Born Amalia Nefs Maria Franciscus van den Bergh Joannes Daniel Prevost Elisabeth van Laer Daniel Prevost Elisabeth Prevost Johannes Prevost Ida Prevost Margarita Joseph IJlen Joanna Catharina Maria Agnes Barbara Anna Maria Joannes Jacobus Maria Michael Joannes Petrus Joannes Joannes Franciscus Franciscus Guilielmus Joannes Franciscus Petrus Mathias Maria La Haije Maria Catharina Geurts Agnes Joannes Wilhelmus Maria Theelen Maria Amalia Maria Maria Catharina Lambertus Theunissen
De Gronsveldse Stam 1. Daniel Prevost, gedoopt 39 weken na het huwelijk van zijn ouders, op 22 oktober 1690 te Gronsveld (getuigen: Joannes van den Born & Helena de La Court). 2. Joanna Catharina Prevost, gedoopt op 2 februari 1692 te Gronsveld, zie IIa op pagina 19. 3. Elisabetha Prevost, gedoopt op 20 oktober 1695 te Gronsveld (getuigen: Daniel Prevost & Joanna Bergkmans), overleden op 18 juli 1716 aldaar op 20-jarige leeftijd. Gehuwd voor de kerk op 20-jarige leeftijd op 22 januari 1716 aldaar (getuigen: Simon Cleijnen & Christianus Raeyemaeckers) met Andreas Jacobs, overleden op 19 april 1730 te Gronsveld. Andreas Jacobs huwt omstreeks 1718 met Elisabeth Raeijmakers, uit dit huwelijk zijn vijf kinderen voort gekomen. 4. Joannes Prevost, gedoopt op 30 oktober 1699 te Gronsveld (getuigen: Joannes Lousberghs & Catharina Meijs). 5. Ida Prevost, gedoopt op 23 december 1703 te Gronsveld (getuigen: Joannes Berckmans & Emalia Graven). 6. Joannes Prevost, gedoopt op 24 mei 1706 te Gronsveld, zie IIb op pagina 20. 7. Petrus Prevost, gedoopt op 21 februari 1710 te Gronsveld, zie IIc op pagina 21. 8. Joannes Wilhelmus Prevost, gedoopt op 3 mei 1713 te Gronsveld, zie IId op pagina 21. TWEEDE GENERATIE In deze generatie wordt de familienaam Prevost gelatiniseerd tot. Vertalingen en verschrijvingen van familienamen komen vaak voor in de kerkelijke registers. Behoudens een hoge uitzondering houdt de pastoor in Limburg zijn kerkregisters in het Latijn bij. Dat betekent dat zowel voor- als achternamen kunnen worden gelatiniseerd. 4 Zo wordt de naam Prevost gelatiniseerd tot. Dit is geen vertaling van het woord Prevost, de oorspronkelijke Latijnse stam van het woord Prevost is namelijk Prepositius. 5 Dit is een hoofd van een kathedraal kapitel of kloostervoogd, maar meestal wordt hiermee een gerechtelijk ambtenaar of voorzitter van een schepenbank bedoeld. 6 Een provoost is een opziener, een bestuurder. Het woord provoost wordt ook voor een soldatengevangenis gebruikt. 7 In 1724 krijgt Gronsveld een nieuwe pastoor. 8 Henricus van der Meer schrijft consistent in plaats van Prevost. Deze latinisering van de oorspronkelijk vorm Prevost bestaat heden nog steeds. De familie word verder besproken in hoofdstuk VII. IIa Joanna Catharina Prevost (Provoost), gedoopt op 2 februari 1692 te Gronsveld (getuigen: Lambertus & Elisabeth Lousberghs), overleden op 14 juni 1756 te Breust op 64-jarige leeftijd. Dochter van Joannes Prevost (Provau) en Agnes Huijnen, zie I op pagina 17. 4 Régis de La Haye, Limburgse voorouders. Handleiding voor genealogisch onderzoek in Limburg (Maastricht 1994) 112. 5 F. Debranbadere, Woordenboek van de Familienamen in België en Noord-Frankrijk (Brussel 1993) 1137. 6 ibidem 7 Jos Crott en Jo Hoen, familienamen in Limburg. Onze naam: hoe komen we eraan en wat betekent hij? (Geleen 1995) 134. 8 A.J. Flament, Pastoors, predikanten en andere kerkelijke bedienaars in Limburg, De Maasgouw 16 (1894) 92. - 19 -
De Gronsveldse Stam Gehuwd voor de kerk op 21-jarige leeftijd op 22 januari 1714 te Gronsveld (getuigen: Henricus Simons & Elisabeth Prevost) met Petrus Simons, 20 jaar oud, gedoopt op 4 september 1693 te Breust (getuigen: Gillis Vrancken & Agnes Erckens), begraven op 22 december 1757 aldaar. Zoon van Govert Simons en Anna Erckens. 1. Anna Catharina Simons, gedoopt op 21 mei 1715 te Breust (getuigen: Agnes Huijnen & Henricus Simons), overleden aan pokken op 26 december 1731 te Eijsden op 16-jarige leeftijd. 2. Joannes Simons, gedoopt op 25 maart 1717 te Breust (getuigen: Andreas Jacobs & Maria Sijmons), overleden op 28 maart 1717 te Eijsden, 3 dagen oud. 3. Agnes Simons, gedoopt op 5 februari 1719 te Breust (getuigen: Joannes Prevaeust & Helena Simons). 4. Aldegundis Simons, gedoopt op 4 april 1721 te Breust (getuigen: Joannes Prevaust & Catharina Jeuckens). 5. Maria Agnes Simons, gedoopt op 9 september 1723 te Breust (getuigen: Petrus Provoost & Joanna Lafontaine), overleden op 3 maart 1785 te Eijsden op 61-jarige leeftijd. Gehuwd voor de kerk op 33-jarige leeftijd op 17 oktober 1756 te Breust met Joannes Bessems. 6. Sophia Simons, gedoopt op 2 juli 1729 te Breust (getuigen: Joannes Wilhelmus Prevaus & Anna Knibbens), overleden op 17 februari 1764 te Gronsveld op 34-jarige leeftijd. Gehuwd voor de kerk op 26-jarige leeftijd op 28 september 1755 (getuigen: Wilhelmus van der Linden & Franciscus ) aldaar met Matthias van der Linden, herbergier, overleden voor 1759. Voor de tweede maal gehuwd voor de kerk circa 1760 met Sebastianus Lemmens. IIb Joannes Prevost (), gedoopt op 24 mei 1706 te Gronsveld (getuigen: Adamus Pleumeckers & Anna Catharina van Hoven), overleden op 30 september 1781 aldaar op 75-jarige leeftijd. Zoon van Joannes Prevost en Agnes Huijnen, zie I op pagina 17. Gehuwd voor de kerk op 28-jarige leeftijd op 26 mei 1734 te Gronsveld (getuigen: Joannes Wilhelmus & Catharina Lacroix) met Anna Maria Hasen (Haesen), 31 jaar oud, gedoopt op 3 maart 1703 te Gronsveld (getuigen: Joannes Indendisch & Catharina Roncken), overleden op 2 september 1774 aldaar op 71-jarige leeftijd. Dochter van Jacobus Haesen en Agnes Linsen. 1. Joannes, gedoopt op 2 maart 1735 te Gronsveld, zie IIIa op pagina 22. 2. Jacobus, gedoopt op 28 juli 1736 te Gronsveld (getuigen: Petrus & Helena Dassen). 3. Joannes, gedoopt op 13 februari 1739 te Gronsveld, zie IIIb op pagina 23. 4. Maria, gedoopt op 3 februari 1740 te Gronsveld (getuigen: Jacobus Roncken & Joanna Henssen). 4. Michael, gedoopt op 3 februari 1740 te Gronsveld (getuigen: Petrus Oliviers & Margaretha van den Bergh). 4. Agnes, gedoopt op 3 februari 1740 te Gronsveld (getuigen: Michael La Croix & Maria Agnes Simons). 7. Agnes, gedoopt op 26 april 1741 te Gronsveld, zie IIIc op pagina 24. - 20 -
De Gronsveldse Stam 8. Joannes Petrus, gedoopt op 21 december 1744 te Gronsveld (getuigen: Joannes Petrus Du Puit & Maria Catharina Haesen). IIc Petrus Prevost (), gedoopt op 21 februari 1710 te Gronsveld (getuigen: Adamus Pleumeckers & Christina Berghmans), overleden op 4 maart 1748 aldaar op 38-jarige leeftijd. Zoon van Joannes Prevost en Agnes Huijnen, zie I op pagina 17. Gehuwd voor de kerk op 20-jarige leeftijd op 27 augustus 1730 te Gronsveld (getuigen: Carolus Thurin & Arnoldus Keesermans) met Margaretha van den Bergh, dochter van Joannes van den Bergh en Helena Jongen, 18 jaar oud, gedoopt op 24 oktober 1711 te Gronsveld (getuigen: Antonius & Maria van den Bergh), overleden op 14 november 1747 aldaar op 36-jarige leeftijd. Tante van Franciscus van den Bergh, zie IVb op pagina 27. 24 octobris baptizata est / Joannes filius legitimus Petri / et Margaretha van / den Bergh / suscipientibus cum / Joannes et Amilia van / den Hoogen nomini Sophia / Linssen // Doopakte van Joannes, de eerste keer dat de variant in de registers wordt gebruikt. 9 1. Joannes, gedoopt op 24 oktober 1730 te Gronsveld (getuigen: Joannes & Maria Linssen). 2. Joannes Franciscus, gedoopt op 21 december 1732 te Gronsveld (getuigen: Joannes Guilielmus & Clara van den Bergh). 3. Joannes Petrus, gedoopt op 22 december 1735 te Gronsveld (zie IIId op pagina 25). 4. Franciscus Guilielmus, gedoopt op 12 juni 1740 te Gronsveld (getuigen: Stephanus Schrijnemakers & Catharina Pluijmakers). IId Joannes Wilhelmus Prevost (), ruiter in het garnizoen van de graaf van Nassau, gedoopt op 3 mei 1713 te Gronsveld (getuigen: Wilhelmus Prevost & Elisabetha Lousberghs), overleden op 2 december 1764 aldaar op 51-jarige leeftijd. Zoon van Joannes Prevost en Agnes Huijnen, zie I op pagina 17. Gehuwd met Amelia Neefs, dochter van Wilhelmus Neefs en Sophia Depus, gedoopt op 31 oktober 1715 te Gronsveld (getuigen: Henricus Depus & Helena Halders), overleden op de 3 e Fructidor III (20 augustus 1795 aldaar op 79-jarige leeftijd. 1. Agnes, gedoopt op 19 september 1746 te Gronsveld (getuigen: Joannes & Maria Catharina Neefs). 9 RA Limburg, Collectie kerkregisters K42.4, pagina 12. - 21 -
De Gronsveldse Stam 2. Joannes Wilhelmus, geboren circa 1749 te Gronsveld, zie IIIe op pagina 26. 3. Maria Agnes, gedoopt op 22 februari 1752 te Gronsveld (getuigen: Joannes Franciscus & Alijdis Neefs), overleden op 9 oktober 1768 aldaar op 16-jarige leeftijd. 4. Maria Sophia, gedoopt op 20 januari 1754 te Gronsveld (getuigen: Joannes Prevost & Gertrudis Neefs), overleden op 22 januari 1834 aldaar op 80-jarige leeftijd. Ongehuwd en zonder beroep. Memorie van successie: huis, stallen en tuintje en zeven percelen land te Gronsveld. Alle goederen waren verpacht aan derden voor een jaarlijkse som van zeventig Franken. Ze woonde samen met nichtje Maria Catharina, zie IVd op pagina 29. 5. Joannes Baptist, gedoopt op 2 juni 1757 te Gronsveld (getuigen: Joannes & Agnes ), overleden op 12 april 1758 aldaar, 10 maanden oud. DERDE GENERATIE IIIa Joannes, metselaar, gedoopt op 2 maart 1735 te Gronsveld (getuigen: Joannes Guilielmus & Joanna Henssen). Zoon van Joannes Prevost en Anna Maria Hasen, zie IIb op pagina 20. Gehuwd voor de kerk circa 1751 met Anna Colleij. 1. Margarita, gedoopt op 14 december 1757 te Gronsveld (getuigen: Franciscus & Agnes ). 2. Joanna Catharina, gedoopt op 5 september 1759 te Gronsveld (getuigen: Wilhelmus & Sophia Sijmons), overleden op 14 maart 1840 te Oost op 80-jarige leeftijd. Gehuwd voor de kerk op 31-jarige leeftijd op 4 oktober 1790 te Breust (getuigen: Petrus Wolfs, Mathias Wolfs & Sophia van Wijler) met Joseph IJlen, 64 jaar oud, gedoopt op 27 december 1725 te Breust, overleden op 27 april 1813 aldaar op 87-jarige leeftijd. Weduwnaar van Maria Goddin, overleden 1788 te Eijsden. Voor de tweede maal gehuwd op 55-jarige leeftijd op 7 april 1815 te Oost (getuigen: G. Troquay & Petrus Wolfs) met Caspar Lemmerling, geboren te Eckelrade, overleden op 23 juni 1841 te Oost. 3. Maria Agnes, gedoopt op 27 augustus 1761 te Gronsveld zie IVa op pagina 26. 4. Barbara, gedoopt op 24 januari 1764 te Gronsveld (getuigen: Joannes Wilhelmus & Barbara van den Born), overleden op 7 november 1779 aldaar op 15-jarige leeftijd. 5. Anna Maria, huisvrouw, gedoopt op 17 juni 1766 te Gronsveld (getuigen: Jacobus Baujan & Maria Agnes ), overleden op 13 september 1820 te Wessem op 54-jarige leeftijd. Gehuwd met Jacques (Jacobus) Franquin, dagloner, gedoopt op 19 december 1764 te Wessem (getuigen: Margarita Rullenraedt & Petrus Nelissen), overleden op 4 december 1842 aldaar op 77-jarige leeftijd. Weduwnaar van Anna Ronckers (gehuwd op 16 augustus 1795 te Wessem). Zoon van Wilhelmus Franquin en Maria Nelissen. 6. Joannes, gedoopt op 9 maart 1770 te Gronsveld (getuigen: Guilielmus Wintmans & Anna Catharina Rietract). - 22 -
De Gronsveldse Stam IIIb Joannes, metselaar, gedoopt op 13 februari 1739 te Gronsveld (getuigen: Joannes Henssen & Catharina ), overleden voor 1817. Zoon van Joannes Prevost en Anna Maria Hasen, zie IIb op pagina 20. Gehuwd voor de kerk op 42-jarige leeftijd op 30 september 1781 te Heugem (getuigen: Joannes Franciscus & Elisabeth Wintmans) met Maria Wintmans, geboren circa 1758. 1. Joannes, dagloner, gedoopt op 6 augustus 1784 te Heer (getuigen: Arnoldus Jamar & Clara Hennus). Opgenomen in de Franse conscriptie van 1804. Wonende te Heer, lengte 1,608 meter. 10 Gehuwd op 33-jarige leeftijd op 25 september 1817 aldaar met Angeline Hubens. Aan de Rijksweg van Maastricht naar Eijsden staat vlak bij het Savelbos een torenmolen. De molen heeft een cilindrische stenen romp waarop een houten kap kan ronddraaien. De molen werd, blijkens een opschrift ter plaatse in 1622 gebouwd in opdracht van de graaf van Gronsveld, Joseph Maximiliaan van Bronckhorst. De Gronsvelder molen ligt op een gelijke afstand tussen de dorpen Gronsveld, Cadier, Keer en Heugem, die allemaal tot het bezit van de graaf van Gronsveld behoorden. De inwoners van die dorpen waren verplicht om het graan in de molen van de graaf te laten malen. 11 Torenmolen van Gronsveld in 1997 (Foto: Peter Prevos). Maria Wintmans is in december 1781 voor de schepenbank van Gronsveld verschenen vanwege diefstal van een zak boekweitmeel uit de molen. De zak meel werd gevonden tijden een huiszoeking door gerechtsbode Caspar Paggen, Michiel Schrijnemeckers, molenaar Eudoricus Hollender en Willem Delvaux, de eigenaar van de zak. Uit de stukken blijkt dat Maria tijdens de huiszoeking heeft geprobeerd de zak meel met kledingstukken te bedekken: 10 RA Limburg, Frans Archief, inv. nr. 478. nr. 319 11 E. Boere en P.M.J. van Hoff, 350 jaar torenmolen van Gronsveld (Maastricht 1973) en W. Sprenger, De windmolen van Gronsveld, De Maasgouw 58 (1938) 22. - 23 -