Schijfrem op puch bouwen Omdat er steeds meer mensen komen met schijfremmen op hun Puch, en er duidelijk vraag is naar een FAQ, maak ik deze dus maar. Ik zal in deze FAQ zo goed mogelijk proberen uit te leggen hoe je dus schijfremmen maakt op je Puch. Ik ga het hier over voor en achter hebben. Als laatste zal ik ook nog de voor- en nadelen geven van bepaalde schijven en klauwen en de functies van bepaalde principes. Ik zal proberen zoveel mogelijk ook duidelijk te maken met afbeeldingen. Maar helaas heb ik niet van alles afbeeldingen/foto's gemaakt, dan probeer ik het wel in woorden duidelijk te maken. De werking van schijfremmen Het principe van de werking van een schrijfrem is dat op het moment je in de remhandle knijpt, de druk in het reservoir en dus ook in de kabel oploopt. Daar oefen je druk uit op een zuiger in de remcilinder in de remklauw. Die drukt op zijn buurt de remtegen de schijf, waardoor wrijving ontstaat, en daarmee de schijf en wat daaraan verbonden is, afgeremd wordt. De energie die verbruikt wordt, wordt in warmte omgezet. Een remschijf van een auto of motorfiets kan bij een krachtige (en langdurige) rembeweging dan ook roodgloeiend worden. De remblokken zijn gemaakt van materiaal dat op de remschijf een grote wrijvingskracht heeft, om de effectiviteit zo groot mogelijk te maken. De schijfrem wordt op veel voertuigen toegepast, van lichte fietsen tot zware treinen. Voordeel van de schijfrem is dat de remkracht evenredig met de drukkracht van de blokken en dat de dosering dus erg makkelijk is. Nadeel is dat de drukkrachten vrij groot moeten zijn om enige vertraging van betekenis te hebben. De bediening van de schijfrem vanaf het bedieningshandel of het rempedaal kan pneumatisch, hydraulisch, mechanisch (met kabels) of elektrisch/elektromagnetisch zijn. Hier is een goede afbeelding om te zien hoe het schijfremsysteem werkt: Zoals je kunt zien op de afbeelding bestaat het schijfremmen systeem vooral uit de schijf met daaromheen de klauw, en in het bijzonder de zuiger als deel dat dus zorgt voor de remmende functie.
Deze hydraulisch gestuurde klauw, dus samen met de remleiding en de hendel, berust op het principe van de Wet van Pascal. Deze houdt in: Druk, uitgeoefend op een deel van een vloeistof, plant zich in alle richtingen met dezelfde grootte voort.â Deze wet geldt in de praktijk echter ook als de vloeistof met een constante eenparige snelheid door een leiding stroomt. Hier een afbeelding om dit principe duidelijk te maken: Citaat: De druk die onder de kleine zuiger ontstaat als de man er op staat plant zich voort tot onder de grote zuiger. Door het grote oppervlak van deze zuiger is de totale kracht op de zuiger in staat de auto op te tillen. Ditzelfde geldt in het schijfremmen systeem. De hendel heeft hier het kleine oppervlak en de zuiger in de klauw het grote oppervlak. Dus er wordt een grotere kracht uitgeoefend op de zuiger doordat de druk (volgens de Wet van Pascal) gelijk blijft en het oppervlak groter is. Wat af te leiden is uit de Wet van Pascal want : p= F / A Wat hier dus wordt : F = p* A Als P (druk) constant blijft en A (oppervlak) groter wordt, is de kracht groter. F (kracht) is in Newton.
De naaf Om dus de schijf op je velg te kunnen monteren zul je een nieuwe naaf moeten maken. De tekeningen kun je vinden op www.brandweerpuch.tk (deze heb ik zelf ook gebruikt). Deze zijn opzich goed bruikbaar. Je zult alleen wat van je ouwe naaf af moeten draaien (dus de rand waar vroeger het trommelrem gedeelte op zat) voor een perfecte aansluiting op je velg. Hier zijn de links naar de tekeningen: 1. http://members.chello.nl/avanholten/schijf.pdf 2. http://members.chello.nl/avanholten/schijf1.pdf Deze naaf is voor de bevestiging van voor + achter van de schijf te gebruiken! Het afdraaien waar ik het net over had gaat over je voorvelg. Achter is een andere aanpak nodig (vooral bij aanloopblok) omdat daar je aantrapketting aan 1 kant zit met een tandwiel en een soort uitstulping die je helemaal weg moet halen. Dit leg ik uit in een ander gedeelte verderop. Eerst leg ik de aanpak voor het voorwiel uit. Het voorwiel Ik zal in dit gedeelte vooral de klauwophanging uitleggen aan je voorvork. Indien je geen gebruik maakt van een voorvork met reeds een bevestiging erop en bijbehorende schijf + klauw: De keuze van schijf en klauw leg ik verderop uit. Er zijn eigenlijk 2 manieren om je klauw aan te bevestigen aan je voorvork. De eerste manier is die www.brandweerpuch.tk gebruikt. Deze heeft op zijn voorvork(ebr kort) een klein plaatje gelast.
Helaas is deze niet zomaar te kopieren voor iedere klauw in combinatie met een schijf, omdat iedere schijf en klauw weer net anders is dan een ander (iedere klauw heeft een andere ophanging)! Dus het blijft toch een zaak om zelf op te meten waarr en hoe je de klauw ophangt! De andere manier is om een verstelbare klauw ophanging te maken. Het komt op dezelfde manier uit als hiervoor beschreven (#1) Helaas heb ik op dit moment geen voorbeeld om hier te tonen. Maar het is eigenlijk heel simpel, je hebt een halve pijp die je heel strak om je voorvorkpoot heen klemt met daaraan hetzelfde principe als bij #1. Dit heeft als voordeel dat het demontabel en verstelbaar is. In tegenstelling tot #1 waar je nooit meer de normale voorvork krijgt omdat je er aan hebt gelast. Een originele voorvork lijkt me niet te gebruiken omdat deze ten eerste te smal is, dus te weinig ruimte tussen je 2 voorvorkpoten, en ten tweede is deze denk ik veel te zwak. Deze zal de krachten die erop komen te staan niet aankunnen. Dit zijn dus ook de 2 factoren waar je op moet letten bij (het kopen van) een voorvork. 1. Dat deze breed genoeg is. Ik denk minimale breedte van een EBR. 2. Dat deze stevig genoeg is om de krachten aan te kunnen. Ik denk zelf dat een ook EBR nogal zwak is. Maar ikzelf had deze al gekocht voordat ik schijfremmen had. Dus daarom moet ik deze maar op de proef nemen. Het achterwiel Oke nu heb je dus voor schijfremmen, dit is heel leuk en aardig maar als je een wat grotere uitdaging wilt hebben. Zoals al eerder vermeld kun je gewoon dezelfde naaf nemen als die je voor gebruikt. Alleen het probleem is dat je niet op de plek waar je trommelrem zit je nieuwe naaf kan zetten en dus je
schijf enzovoorts. Omdat aan deze kant ook je aandrijfketting loopt. Ik zal nu uitleggen hoe ik het heb gedaan bij een aanloopnaaf. Want daar heb je het probleem van de aantrapketting. Wat dus het verschil is met een 'kickwiel'. Je zult het hele gedeelte weg moeten halen wat bij de aantrapketting hoort. Hier even een exploded view om te laten zien hoe het er eerst uit ziet voordat je dingen weg gaat draaien: En hier een afbeelding om te laten zien wat er dan allemaal weg moet. Een uitleg erbij op de afbeelding! Let op dit is belangrijk! Als je dit hebt gedaan is de oude naaf zo geprepareerd dat de nieuwe naaf erop kan worden gezet. En dat deze ook perfect aansluit op de velg. Ook moet je nog aan de kant van je trommelrem een dekseltje pas maken om het gat te dichten dat is ontstaan doordat je de trommelrem hebt verwijderd. Oke, nu zijn beide wielen dus klaar om schijven op te maken. En voor heb je nu ook een ophanging voor de klauw. Het lijkt mij nu gepast om eerst uit te leggen welke schijven voorkeuren hebben boven andere schijven en ook welke klauwen voorkeuren hebben. Daarna zal ik uitleggen hoe je de klauw monteert op je nieuwe naaf en vervolgens hoe je achter de klauwophangen maakt. Schijven Je hebt 2 soorten schijven. Je hebt die zoals scooters hebben. Gewoon een platte schijf. En je hebt schijven zoals die van een Honda MB. Deze hebben al een soort soepbord effect zoals het mij ooit is uitgelegd. Dat wil zeggen dat er al een verhoging is van de schijf. Hier goed te zien:
Deze schijf heeft als voordeel dat je niet meer hoeft te gaan kloten met opvulbusjes tussen je naaf en schijf! Daarom adviseer ik iedereen Honda MB/NSR etc. schijven te gebruiken. Dus schijven die dat soepbord effect al hebben. Dit scheelt je echt veel werk! Het maakt verder niet echt veel uit wat voor een schijf je neemt. Let alleen goed op de dikte van de schijf en of deze niet zoveel is gesleten. Voor- en nadelen van bepaalde schijven ten opzichte van elkaar. En voor- en nadelen van schijfremmen tegenover trommelremmen leg ik nu ook uit. Schijven vs. andere schijven: Je hebt schijven die geventileerd zijn, schijven die geperforeerd zijn en schijven die geen van beiden hebben (bijv. MB schijf). Het probleem tijdens het remmen is dat er door de wrijving veel warmte vrijkomt. Er kan dan fading plaats gaan vinden. Er zijn 2 soorten fading: 1. Oververhitting van de remschijven waardoor er gassen tussen de schijven en de remblokken komen. Dit kun je voorkomen door de schijven beter te koelen of schijven met groeven te kopen. 2. De remvloeistof begint te koken waardoor er luchtbellen in het remsysteem komen en je dus geen remkracht meer kunt geven. Om dit te voorkomen/ te verhelpen kun je dus geventileerde of geperforeerde schijven nemen. Geventileerde remschijven hebben als voordeel: 1. Hardere vertraging 2. Betere warmteafvoer 3. Minder slijtage Nadeel is dat ze dikker zijn waardoor de standaard klauwen soms niet meer passen
Geperforeerde remschijven hebben als voordeel: 1. Keiharde vertraging 2. Goede warmteafvoer 3. Goede waterafvoer 4. Ze zijn niet dikker dan standaard. Hier zie je de 3 verschillende soorten schijven duidelijk naast elkaar en dus goed de verschillen: Daarom is het dus beter,vooral als je voertuig (in dit geval brommer) hogere snelheden bereikt en veel moet remmen, geventileerde of geperforeerde schijven te nemen. Schijfrem vs. Trommelrem Voordeel schijfrem tegenover trommelrem : 1. Een schijfrem levert een grotere remkracht, ook bij nat weer. 2. Een schijfrem aan de as is minder gevoelig voor vuil. 3. Met een schijfrem kan men beter doseren met remmen 4. Als er een grote slag in het wiel zit, kan men met een schijfrem gewoon doorrijden. Bij een trommelrem zal het wiel niet meer vrij kunnen draaien. Nadeel schijfrem tegenover trommelrem: 1. Het is zwaarder dan een trommelrem, hoewel een zware set trommelremmenset zwaarder is dan lichte schijfremmen. 2. Er is een speciale naaf en vork nodig waardoor wielen niet eenvoudig met andere brommerwielen uitgewisseld kunnen worden. 3. Een schijfrem is kwetsbaar, bij een val kan de schijf gemakkelijk krom worden, waardoor verder rijden vaak onmogelijk is. Klauwen Er zijn een aantal verschillende soorten klauwen. Je hebt ten eerste enkel zuigergestuurde klauwen. Zoals die van een Honda MB. Deze heb ik zelf achter en deze zijn heel fijn qua montage en ruimte. Want je hebt nu eenmaal niet zoveel ruimte tussen je velg en je vering. Verder heb je nog de dubbel zuigergestuurde klauwen, deze komen veel meer voor (NSR). En zijn dus ook vele malen beter te verkrijgen. Je hebt ook nog 3-,4-, zuigergestuurde klauwen. Maar deze worden eigenlijk alleen op (cross)motoren gebruikt. En lijkt mij niet echt slim om op een Puch te maken. Want deze hebben nogal een extreme remkracht. Nog een tip: Als je remmen vast zijn geslipt of iets dergelijks, er is ook remmenreiniger van Motip. Is te koop voor ongeveer 4,50 tot 12,50 euro. Het bevestigen van de schijf op de nieuwe naaf Remschijven van brommers en scooters hebben allemaal een binnendiameter van 58mm. Zoals je
hoogstwaarschijnlijk al hebt gemerkt is de buitenmaat maat van die cilindrische uitstulping op je nieuwe naaf ook 58 mm! De schijf past dus precies om de naaf. Alle schijven hebben 3 bevestigingspunten. Helaas zijn dus, zoals eerder verteld, scooterschijven plat. Daarom moet je ervoor zorgen dat de schijf een stuk van de naaf af komt te staan. Zo dat de afstand tussen de naaf en schijf en schijf en vering/voorvork goed is. Dit doe je door middel van opvulbusjes tussen de 3 bevestigingspunten van de schijf en de naaf. Er is niet echt een goede/bepaalde afstand te geven van hoever de schijf van het platte deel van de naaf af moeten staan. Maar de afstand die een MB schijf standaard heeft door zijn soepbord effect is een goede leidraad: 23 mm. (Dit is gemeten van de bovenkant van de schijf tot de naaf.) De schijf moet je vastzetten met M10. Je zult dus 3 tapgaten moet maken in je naaf! Ikzelf heb 5x M6 gebruikt om de schijf vast te zetten en 5x M8 rondom de schijf in de gleuven. Klauwophanging achter Voor de klauwophanging achter zijn er denk ik weer 2 manieren om je klauw op te hangen. De eerste is om weer een (verstelbaar)plaatje te maken op je achterveren. Maar ik moet dit eigenlijk afraden. Want het probleem is namelijk dat je achterwiel verstelbaar is, doormiddel van de kettingspanners. En dus de schijf ook mee beweegt, en dat zou de klauw ook moeten doen! Maar dat doet deze niet want deze zit vast aan je vering! Daarom heb ik nu iets gemaakt wat verstelbaar is en eigenlijk stukken beter. Het is een plaat die om je as heen zit, en ook nog eens verstelbaar is. Ik heb dit op een originele achterbrug gedaan. Maar met wat aanpassing aan een andere achterbrug moet dit ook wel lukken. Hier dan maar eerst een tekening van de plaat, de klauwophanging.
Helaas is deze speciaal voor de ophanging van een MB klauw. En dus heeft het wat aanpassingen nodig voor andere klauwen! Deze zit om de as heen en schuift daarom mee als je het wiel naar voren of naar achteren doet door middel van de kettingspanners. Aan de rechterkant van de plaat op (de tekening) zie je een gleuf in de plaat zitten. Deze gleuf zit ter hoogte van een gleuf die in een standaard achterbrug zit.
Maar het probleem is nu dat als je remt de plaat en dus de klauw keihard rond gaat draaien en je alles in de prak rijdt. Daarom doe je via de achterbrug (die gleuf die daar inzit) een M8 of M10 bout, en die steek je dus ook door die plaat heen. En deze zet je aan de achterkant vast. Dat is ook de reden van die gleuf in de plaat! Hij is daardoor verstelbaar en zet de plaat vast! De achterbrug en die bout moeten het gewoon houden. Maar voor de zekerheid moet je een borgmoer aan de achterkant van die M8 of M10 bout doen. En ook een veerringetje, zodat je ook verzekert dat niet alles los trilt. Dit is volgens mij de beste oplossing. Heeft nog wel wat fine-tuning nodig, maar het werkt. Ik heb hier mee gereden en ook aantal keren vol geremd. En alles blijft goed zitten en niks breekt er. Het enige zwakke puntje kan die M8 of M10 bout zijn. Maar daar kun je zelf ook een sterkere bevestiging voor maken. Resultaat: Achter:
Voor: Hier is de klauw niet bevestigd! Veel succes met het bouwen van je schijfrem! Dreamer.