Binnenkijken Authentieke boerderij met jonge historie Wie niet beter weet, denkt dat Sandra en Arnald van der Kolk in een eeuwenoude boerderij wonen. Niets is minder waar. Het stel brak het oude huis zorgvuldig af en bouwde het vervolgens weer steen voor steen op. Tekst: Wilma Tjalsma Fotografie: Denise Keus 142 WONEN Landelijke stijl december-januari 2010-2011 143
Op een gure winterdag worden we hartelijk welkom geheten door de familie Van der Kolk die ons meenemen naar de voormalige deel. Hier is nu de sfeervolle woonkamer gesitueerd, waar het openhaardhout knapperig brandt en de kerstboom in volle glorie staat te schitteren. Het is een bijzonder huis waarin Arnald en Sandra wonen. Het oudste deel van de boerderij stamde uit 1668 en tot in de jaren twintig van de vorige eeuw was er het een en ander bijgebouwd. Arnald vertelt: Toen wij de woning kwamen bezichtigen, was het oorspronkelijke karakter ervan echter verdwenen. We troffen het huis in een uitermate erbarmelijk slechte staat aan. Sloophamer Toch zagen Arnald en Sandra de mogelijkheden van het huis, dat omringd wordt door een prachtig landschap van weilanden, oude bomen en kronkelige wegen. Ruim vier jaar geleden zetten ze hun handtekening onder het koopcontract. Het avontuur kon beginnen. Arnald vertelt: Ik ben ontelbaar veel boerderijen in Nederland gaan bekijken en lette met name op de oorspronkelijke details. Hoe werd er vroeger gebouwd en van welke materialen maakte men gebruik? En hoe maken bewoners tegenwoordig gebruik van hun boerderij? Want vandaag de dag worden veel oude boerderijen niet meer als boerenbedrijf bewoond. Ver- volgens zijn we met ons eigen huis aan de slag gegaan. We hebben de boerderij stukje bij beetje ontmanteld en bruikbare onderdelen veiliggesteld. Vervolgens kon de sloophamer eraan te pas komen en zijn we weer gaan opbouwen. Dat hele proces heeft anderhalf jaar geduurd. De oude gebinten van de deel werden bijvoorbeeld apart gelegd, die zouden na een opknapbeurt worden hergebruikt. Familie en vrienden die langskwamen, vroegen of we een partij stookhout hadden gekocht. Zo slecht zagen ze eruit! Maar we hebben ze prachtig kunnen herstellen en ze sieren nu onze woonkamer. Te grote woonkamer Nadat ze in hun huis getrokken waren, voelde de woonkamer de eerste weken nog wat kaal aan. Sandra legt uit: De kamer was naar ons gevoel te groot. En je kunt hem wel voller zetten met meubels, maar dan blijf je toch iets missen, met name sfeer. Arnald besloot aan een kant van de kamer een wand te maken van oude planken. We kochten oude en-suitedeuren en grote glas-in-loodramen en Arnald maakte een paar sets luiken. De houten wand werd in een grijze grondverf gezet en de deuren geven nu toegang tot een intieme bibliotheek annex pianokamer. Door het plaatsen van een wand is de woonkamer een stuk intiemer geworden. Zo zie je maar dat groter niet per se beter is. De bewoners Oude materialen geven een huis sfeer en karakter De voormalige deel is omgetoverd tot een sfeervolle woonkamer. Op de vloer ligt Belgisch hardsteen, gekocht bij t Achterhuis in Udenhout. De Franse schouw vonden Sandra en Arnald bij Pompeji in IJsselmuiden. De kamer-en-suitedeuren, gekocht bij Dragt Historische Bouwmaterialen, leiden naar de bibliotheek waar grijze fauteuils van Rivièra Maison klaarstaan voor een ontspannen uurtje lezen. De voet van de ronde tafel is afkomstig uit het oude Hotel Stadsdennen in Harderwijk. Het tafelblad maakte Arnald zelf. 144 WONEN Landelijke stijl december-januari 2010-2011 145
De boerderij is door Florafrits omgetoverd in een heerlijk kersthuis. Eigenaar Frits Hoogers geniet bekendheid in binnen- en buitenland om zijn schitterende bloemcreaties. Maar ook zijn workshops, cursussen en interieuradviezen zijn een must voor de liefhebber. 146 WONEN Landelijke stijl december-januari 2010-2011 147
kozen qua inrichting voor een mix van authentieke en moderne materialen. Kies je uitsluitend voor het eerste, dan woon je op een gegeven moment in een museum. Dat wilden we voorkomen, aldus Sandra. Het stel heeft in al hun keuzes heel bewust gekozen voor Nederlandse of Europese materialen. We wilden het allemaal graag zo dicht mogelijk bij huis houden. De schouw, die nieuw is, komt uit Frankrijk en de vloer is van Belgisch hardsteen met een verouderde look. Steentje bikken In het voorhuis krijgen we een rondleiding door de oergezellige woonkeuken, de officiële entree die overigens maar zelden wordt gebruikt bijna iedereen komt binnen via de achterdeur Arnalds kantoor, een bijkeuken en het toilet. Ook het voorhuis is opnieuw opgebouwd. Arnald hoorde van de sloop van een driehonderd jaar oude, Groningse boerderij en kocht daar alle bakstenen van op. Die werden in grote zakken op zijn erf neergezet en moesten toen nog even worden schoongemaakt Een afschuwelijk klus. We hebben 20.000 bakstenen stuk voor stuk schoon gebikt. Daar zijn we wekenlang van s morgens zeven tot s avonds tien uur mee bezig geweest. Dat is dus eens maar nooit weer. Het resultaat is wel dat ook het nieuwe voorhuis naadloos opgaat in de landelijke omgeving. De keuken is een ontwerp van Arnald. Sandra maakte de gordijnen zelf met streekeigen stof van Stegeman Textiel in Staphorst. De eikenhouten tafel kochten de bewoners bij Casa El Campo in Kampen, evenals de stoelen. De authentieke lamp boven de eettafel vond Sandra bij Zwanenstein in Nieuwleusen. Een doorkijkje naar de hal gunt ons een blik op originele, handbeschilderde witjes van rond 1800. De plafondbalken in de keuken zijn afkomstig uit een oud pand in Antwerpen 148 WONEN Landelijke stijl december-januari 2010-2011 149
oude tegels Toen we de boerderij kochten, zeiden de vorige bewoners dat we niet hoefden te rekenen op mooie vondsten. Alle oude elementen zouden in de loop van de jaren zijn vernietigd. Maar tot onze grote verrassing zijn we schitterende tegels tegengekomen. Ze zaten verstopt achter diverse gipswanden en onder verschillende lagen vloerbedekking, aldus Sandra. De oude tegels die ze in de voormalige voorkamer aantroffen, gebruikten Arnald en Sandra opnieuw voor de vloer van het bakhuis. En alle handbeschilderde witjes, van rond 1800, sieren nu de hal. De keuken, die Arnald zelf ontwierp, is op maat gemaakt en heeft een terrazzo aanrechtblad. Arnald maakte twee bedsteden die nu dienstdoen als inbouwkast en waar de wat minder mooie apparaten in zijn weggewerkt. Ook de tegels achter het fornuis zijn afkomstig uit de oorspronkelijke boerderij. De gebinten van dit deel konden ze niet meer gebruiken. We hebben het nieuwe voorhuis iets groter gemaakt dan het oorspronkelijk was en de originele balken waren daardoor te kort. Ik kwam op internet een partij balken tegen van een oud pand in de binnenstad van Antwerpen. Het pand was ergens in de jaren vijftig afgebroken en de balken lagen te wachten om opnieuw te worden gebruikt in een Belgisch openluchtmuseum. Maar zover is het nooit gekomen. De balken werden te koop aangeboden en ik sloeg mijn slag. Ze zijn ongeveer vierhonderd jaar oud, zien er nog steeds fantastisch uit en passen hier perfect. Authentiek Bouw Terug in de sfeervolle woonkamer vertelt Arnald dat hij van oorsprong aannemer is en jarenlang in de bouw heeft gewerkt. In de jaren negentig nam hij, samen met een vriend, een caravanfabriek over en maakte hier in tien jaar tijd een succes van. Maar ik haalde er op een gegeven moment geen voldoening meer uit en mijn compagnon had precies hetzelfde idee: verkopen. Het geld heb ik deels in dit huis gestopt en deels in mijn eigen bedrijf Authentiek Bouw. Want gaandeweg de verbouwing werd ik steeds enthousiaster over het in ere herstellen van onze boerderij. Arnald kocht in die periode tientallen boeken over monumentale boerderijen, bouwstijlen en authentieke materialen. Hij deed overal inspiratie op en liet speciaal gereedschap maken om details zo goed mogelijk na te kunnen maken. Authentiek Bouw ontwerpt, bouwt en restaureert landelijke woningen en maakt alles wat bij een boerderij hoort: hooibergen, wagenschuren, paardenstallen Wat het interieur betreft, doet het al het tegel-, timmer-, ontwerp- en bouwwerk. In de voormalige varkensschuur zijn we op dit moment een showroom aan het maken, zodat we onze klanten keukens, vloeren, kasten, deuren en tegels kunnen laten zien. We voegen nog een schitterende kalkverf aan onze collecties toe en gaan samenwerken met een ambachtelijke terrazzowerker. We bouwen nieuw in oude stijl en maken zo veel mogelijk gebruik van oude materialen. Want uit ervaring weet ik dat die een huis sfeer en karakter geven. Het behang in de ouderslaapkamer is van Eijffinger. De patchwork sprei maakte Sandra zelf. De witte linnenkast en het bed ogen oud, maar zijn nieuw. De kast is gekocht bij Union Interieur, het bed bij Bos Bedden in Nieuwleusen. 150 WONEN Landelijke stijl december-januari 2010-2011 151