Pestprotocol De Gong De rest Pest! En ik, ik stik! Ik houd me stoer Mij krijgen ze niet klein Ik verberg de pijn Waarom pakken ze mij altijd? Thuis zeggen ze dat het slijt. Ik voel me steeds alleen. En ik ben bang van top tot teen! juni 2007 Pestprotocol PCBS De Gong 1
A. Inleiding PCBS De Gong wil haar kinderen een veilig pedagogisch klimaat bieden, waarin zij zich harmonieus en op een positieve manier kunnen ontwikkelen. De leerkrachten bevorderen deze ontwikkeling door het scheppen van een prettige sfeer in de klas en op het schoolplein. Daarnaast maken we met de kinderen de afspraak dat zij met respect met elkaar dienen om te gaan. Dat dit niet altijd als vanzelfsprekend wordt ervaren, geeft aan dat we het de kinderen moeten leren en daar dus energie in moeten steken. Ons pedagogisch standpunt is dat kinderen met elkaar moeten leren omgaan. Dit leerproces verloopt meestal vanzelf goed, maar het kan ook voorkomen dat een kind in een enkel geval systematisch door andere kinderen wordt gepest. In een dergelijk geval is het van groot belang dat de leerkracht onder ogen ziet, dat er een ernstig probleem in zijn of haar groep is. In een klimaat waarin het pesten wordt gedoogd, worden ook de pedagogische structuur en de veiligheid daarin aangetast. Voor PCBS De Gong is dat een niet te accepteren en ongewenste situatie. Dit protocol is de vastgelegde wijze waarop we het pestgedrag van kinderen in voorkomende gevallen benaderen. Het biedt aan alle betrokkenen duidelijkheid over de impact, ernst en ook specifieke aanpak van dit ongewenste gedrag. Op de informatie-avonden aan het begin van het schooljaar zal het pestprotocol aan de orde worden gesteld. Pestprotocol PCBS De Gong 2
A.1 Begripsomschrijvingen Plagen en pesten, wat is daar het verschil tussen? We spreken over plagen wanneer kinderen gelijkwaardig zijn, het hoort bij het groeien. Het gaat dan om een prikkelend spelletje, dat door geen van de betrokkenen als bedreigend of echt vervelend wordt ervaren. Er is sprake van een pedagogische waarde: door elkaar eens uit te dagen leren de kinderen om met allerlei conflicten om te gaan. Pesten is structureel en drijft kinderen tot wanhoop. Het is een systematische, psychologische of fysieke handeling van geweld door een leerling of een groep van leerlingen ten opzichte van één of meer klasgenoten, die (niet langer) in staat is/zijn om zichzelf te verdedigen. A.2 Voorbeelden van specifiek pestgedrag Verbaal: Vernederen: Haal jij alleen maar de ballen uit de bosjes, je kunt niet goed genoeg voetballen om echt mee te doen. Schelden: Viespeuk, etterbak, mietje enz. Dreigen: Als je dat doorvertelt, grijpen we je. Belachelijk maken en of uitlachen bij lichaamskenmerken: Rooie, dikke, dunne enz. Belachelijk maken bij een verkeerd antwoord in de klas. Gemene briefjes schrijven om een kind uit de groep te isoleren. Fysiek: Trekken, duwen en spugen. Schoppen en laten struikelen. Krabben, bijten en haren trekken. Pestprotocol PCBS De Gong 3
Intimidatie: Een kind achterna lopen of een kind ergens opwachten. Iemand in de val laten lopen, de doorgang versperren of klem zetten tussen de fietsen. Dwingen om bezit af te geven Een kind dwingen bepaalde handelingen te verrichten, bijvoorbeeld geld of snoep meenemen. Isolatie: Steun zoeken bij andere kinderen zodat het kind niet wordt uitgenodigd voor partijtjes en leuke dingen Uitsluiten: het kind mag niet meedoen met spelletjes, niet meelopen naar huis enz. Stelen of vernielen van bezittingen: Afpakken van schoolspullen, kleding of speelgoed. Beschadigen en kapotmaken van spullen: boeken bekladden, schoppen tegen en gooien met een schooltas, banden van de fiets leksteken. Het specifieke van pesten is dus gelegen in het bedreigende en vooral systematische karakter. We spreken van pestgedrag als het daarnaast ook nog regelmatig gebeurt, waardoor de veiligheid van de omgeving van een kind wordt aangetast. De inzet van het pestgedrag is altijd macht door intimidatie. Bij dit echte pestgedrag zien we ook altijd de onderstaande rolverdeling terug bij een aantal betrokkenen. Pestprotocol PCBS De Gong 4
A.3 De betrokkenen Het gepeste kind Sommige kinderen hebben een grotere kans om gepest te worden dan anderen. Soms komt dat door uiterlijke kenmerken. Vaker heeft het te maken met vertoond gedrag, de manier waarop gevoelens beleefd en geuit worden. Uit onderzoek blijkt dat kinderen worden gepest in situaties waarin pesters de kans krijgen om een slachtoffer te pakken te nemen. Er is dan sprake van een onveilige situatie, waarbinnen een pester zich kan manifesteren en verder ontwikkelen. Kinderen die gepest worden doen vaak andere dingen dan de meeste leeftijdgenoten in hun omgeving. Ze spelen een andere instrument, doen aan een andere sport of zitten op een ander clubje. Ze zijn goed in vakgebieden of juist niet. Er zijn helaas aanleidingen genoeg om door anderen gepest te worden mits de pesters daar de kans toe krijgen vanuit de situatie. Veel kinderen die worden gepest hebben een beperkte weerbaarheid. Ze zijn niet in staat daadwerkelijk actie te ondernemen tegen de pestkoppen en stralen dat dan ook uit. Vaak zijn ze angstig en onzeker in een groep, ze durven weinig te zeggen, omdat ze bang zijn uitgelachen te worden. Deze angst en onzekerheid worden verder versterkt door het ondervonden pestgedrag, waardoor het kind in een vicieuze cirkel terechtkomt waar het zonder hulp niet uitkomt. Gepeste kinderen voelen zich vaak eenzaam, hebben in hun gepeste omgeving geen vrienden om op terug te vallen en kunnen soms beter met volwassenen opschieten dan met hun leeftijdgenoten. Jongens die worden gepest horen bijna nooit tot de motorisch beter ontwikkelde kinderen. Pestprotocol PCBS De Gong 5
De pesters Kinderen die pesten zijn vaak fysiek de sterksten uit de groep. Ze kunnen zich permitteren zich agressiever op te stellen en reageren dan ook regelmatig met dreiging van geweld. Pesters lijken populair te zijn in de klas, maar ze dwingen hun populariteit af door te laten zien hoe sterk ze zijn en wat ze allemaal durven. Met het vertoonde gedrag krijgen ze andere kinderen mee. Pesters hebben feilloos in de gaten welke kinderen gemakkelijk aan te pakken zijn en als ze zich vergissen gaan ze op zoek naar een volgend slachtoffer. De zwijgende meerderheid en potentiële meelopers krijgen een keuze die onuitgesproken wordt opgelegd: je bent voor me of je bent tegen me. De pesters stralen deze zekerheid met overtuiging uit. Ze overtreden bewust regels en hebben vaak vaardigheden ontwikkeld om met hun daden weg te komen. De pester ziet zichzelf als een slimme durfal en laat dat ook graag merken. Wie maakt mij wat?!! Het komt ook regelmatig voor dat een pester een kind is dat in een andere situatie zelf slachtoffer is of was. Om te voorkomen weer het mikpunt van pesten te worden kan een kind zich, bijvoorbeeld in een andere omgeving dan die van zijn slachtofferrol, vervolgens als pester gaan opstellen en manifesteren. Laten pesten doet pesten. Meisjes pesten minder openlijk dan jongens en vaak op een subtiele manier, waarbij de uitdaging naar het gezag niet echt aan de orde is. Ze pesten meer met woorden, maken geniepige opmerkingen of sluiten andere kinderen buiten. Fysiek geweld komt bij deze groep pesters veel minder voor. Pestprotocol PCBS De Gong 6
Een succesvolle pester leert niet om zijn agressie op een andere manier te uiten dan door pestgedrag te vertonen. Pesters hebben op termijn last van hun pestgedrag. Door hun verkeerde en vooral beperkte sociale vaardigheden hebben ze vaak moeite om een vriendschap op te bouwen en te onderhouden. Ze doen dit alleen op basis van macht en het delen in die macht. Pesters maken een abnormale sociale ontwikkeling door met alle gevolgen van dien voor de pester zelf. De meelopers en de andere kinderen De meeste kinderen zijn niet direct betrokken bij pesten in de actieve rol van pester. Sommige kinderen houden enige afstand en andere kinderen doen incidenteel mee. Dit zijn de zgn. meelopers. Er zijn ook kinderen die niet merken dat er gepest wordt, of die niet willen weten dat dit gebeurt. Het specifieke kenmerk van een meeloper is de grote angst om zelf slachtoffer te worden. Het kan ook zijn dat meelopers stoer gedrag wel interessant vinden en denken daardoor in populariteit mee te liften met de pester in kwestie. Vooral meisjes doen nogal eens mee met pesten om een vriendin te kunnen behouden. Als kinderen actiever gaan mee pesten in een grotere groep, voelen ze zich minder betrokken en verantwoordelijk voor wat er met pesten wordt aangericht. Zo kan groepsgedrag leiden tot excessen die achteraf voor iedereen inclusief de pesters onacceptabel zijn. Het heeft absoluut zin om daadwerkelijk op te staan tegen het pesten. Zodra andere kinderen het gepeste kind te hulp komen of tegen de pesters zeggen dat ze moeten ophouden, kan de situatie aanzienlijk Pestprotocol PCBS De Gong 7
veranderen. Het pesten wordt dan al direct minder vanzelfsprekend en draagt bovendien grotere risico s met zich mee. De situatie voor voornamelijk meelopers verandert door het ongewenste karakter van het vertoonde pestgedrag. Meelopers horen graag bij de norm en de grote groep en zijn niet bereid en in staat om risico s te lopen waarvan ze de gevolgen niet kunnen overzien, dit in tegenstelling tot de pester. Kinderen die pestgedrag signaleren en dit bij de leerkracht aangeven vervullen dus een belangrijke rol. Ook de ouders kunnen een belangrijke rol spelen. Ouders van kinderen die gepest worden en dit probleem op school willen bespreken, zijn natuurlijk altijd emotioneel bij het onderwerp betrokken. De gevoelde onmacht wordt door hen sterk ervaren en is niet altijd een goede leidraad tot rationeel handelen. Ouders van kinderen die niet direct bij het pesten zijn betrokken, kunnen meer afstand nemen. Daardoor zijn ze beter in staat om duidelijk te maken aan hun kind dat er iets aan het pesten gedaan moet worden. Dit is ook in het belang van hun eigen kind. Als er in de omgeving van een kind gepest wordt, heeft het kind zelf ook last van een onveilige, onprettige sfeer in de groep of de klas. A.4 Te verwachten problemen bij de aanpak van pesten Bij het gepeste kind: Een gepest kind schaamt zich vaak voor zijn gedrag, het voldoet niet aan normen die de ouders graag in hun kinderen terugzien: een vrolijk en onbezorgd kind dat zelfstandig in staat is zijn boontjes te doppen. Pestprotocol PCBS De Gong 8
Veel gepeste kinderen doen er dan uiteindelijk ook maar het zwijgen toe en vereenzamen. De angst wordt aanvankelijk nog groter als het pesten bespreekbaar gemaakt wordt. Als represaille kan er in nog heviger mate gepest worden dan daarvoor al het geval was. Bij de pester: De pester zelf ziet zich in zijn machtsspel bedreigd en wil dit ten koste van alles voorkomen worden. Soms blijken de pesters echter net zo opgelucht als de slachtoffers bij een duidelijke aanpak. Er wordt immers ook aandacht besteed aan hun onmacht om normaal met andere kinderen een relatie op te bouwen. In de directe kind-omgeving: Er zijn altijd kinderen die zich schuldig voelen omdat ze niet op kunnen komen voor het slachtoffer door actief te helpen of een volwassene te hulp roepen. Dit is vergelijkbaar met het niet helpen bij het verdrinken van mensen, waarbij een menigte aanwezig is. Ook zijn er kinderen die niet in de gaten hebben dat er gepest wordt. Ze zien wel het een en ander gebeuren, maar onderkennen de gebeurtenissen niet als pestgedrag. Bij de ouders: Ouders van kinderen hebben vaak moeite om hun kind terug te zien in de rol van meeloper of pester. Ouders beschikken niet altijd over de juiste informatie. Een pester op school hoeft zich in de thuissituatie niet als pester te manifesteren. Sommige ouders zien ook de ernst van de situatie onvoldoende in. Zij vertalen het pestgedrag van hun kind in weerbaar gedrag. Andere ouders zien er niets meer in dan wat onschuldige kwajongensstreken. Behalve de pester moeten dus ook vaak de ouders doordrongen worden van het vertoonde pestgedrag. Pestprotocol PCBS De Gong 9
B. Uitgangspunten bij het pestprotocol B.1 Inhoud van het pestprotocol Het pestprotocol vormt de verklaring van de vertegenwoordigers van de school en de ouders waarin is vastgelegd dat men pestgedrag op school niet accepteert en volgens een vooraf bepaalde handelwijze gaat aanpakken. De Gong wil voor alle kinderen die de school bezoeken een veilige school zijn. Dit betekent dat de school expliciet stelling neemt tegen pestgedrag en concrete maatregelen voorstelt bij voorkomend pestgedrag. B.2 Algemene uitgangspunten 1. Als pesten en pestgedrag plaatsvinden, ervaren we dat als een probleem op onze school, zowel voor leerkrachten als voor ouders en kinderen: de gepeste kinderen, de pesters en de groep zwijgende kinderen. 2. De school heeft een inspanningsverplichting om pestgedrag te voorkomen en aan te pakken door het scheppen van een veilig pedagogisch klimaat, waarbinnen pesten als ongewenst gedrag en niet geaccepteerd wordt ervaren. 3. Leerkrachten en overblijfouders moeten pestgedrag tijdig inzien en hierop reageren. De verantwoordelijkheid ligt te allen tijde bij de leerkrachten. 4. Wanneer pesten, ondanks alle inspanningen weer optreedt, voert de school de uitgewerkte protocollaire procedure uit. Pestprotocol PCBS De Gong 10
5. Op iedere locatie is een vertrouwenspersoon aangesteld. Op locatie Matendonk is dat mevr. R. Jonker, op locatie Matengaarde is dat mevr. M. Huizer (beide Intern Begeleider) 6. Dit pestprotocol wordt door het team en de oudervertegenwoordiging van de MR onderschreven en ook aan alle ouders ter inzage aangeboden. B.3 Pestprobleem als incident Pesten begint altijd als incident. Daarom is het belangrijk om ieder signaal serieus te nemen. Het signaal komt van leerlingen, van ouders of van collega s. Leerkrachten nemen het signaal serieus en bespreken het eventueel met de intern begeleider. Stap 1: Informatie verzamelen Nadat de leerkracht het signaal heeft ontvangen, wordt gestart met het verzamelen van informatie zoals d.m.v. gesprekken met de betrokkenen. Stap 2: Eenvoudige concrete maatregelen Als de informatie is verzameld wordt bepaald welke concrete maatregelen genomen worden om het pesten te stoppen en te voorkomen dat het een structureel karakter krijgt. Er worden duidelijke afspraken gemaakt met de betreffende groep over speel- en werkmomenten, zowel voor- als achteraf. Pestprotocol PCBS De Gong 11
B.4 Pestproblematiek met een structureel karakter Wanneer het pesten een structureel karakter heeft aangenomen, moet het probleem op schoolniveau en klassenniveau worden aangepakt. Wij doen dit aan de hand van de volgende stappen: Stap 1: Inbreng signaal structurele pestproblematiek in team Het gehele team wordt betrokken bij de aanpak van de problematiek met als doel verbetering van de groepssfeer en versterking van het gevoel van veiligheid in de klas en in de school. Stap 2: De orientatiefase: beeldvorming groepsklimaat Middels informatie door leerkracht, IB-er of directeur wordt een duidelijk beeld gevormd van de wijze waarop het kind en de ouders de pesterijen beleven. Leerkrachten observeren binnen de groep in diverse situaties. Stap 3: Teamoverleg: brainstorm suggesties / plan van aanpak Aan de hand van de ingebrachte gegevens kan het team mogelijke oorzaken van de pestproblematiek aanwijzen. Gezamenlijk worden zoveel mogelijk suggesties aangedragen voor de aanpak van de pestproblematiek. Stap 4: Ouders / verzorgers informeren Pestprotocol PCBS De Gong 12
Alle ouders / verzorgers worden ingelicht over de activiteiten en afspraken op klassen- en schoolniveau, die in het kader van de aanpak van de pestproblematiek worden uitgevoerd. Stap 5: Interventies / actiefase De gekozen afspraken en specifieke activiteiten worden structureel uitgevoerd op klassen- en schoolniveau. Stap 6: Evaluatie in het team In het team worden de bevindingen en resultaten van de interventies besproken. Op grond hiervan wordt bekeken welke nieuwe activiteiten zinvol zijn geweest en effectief zijn gebleken. Indien nodig wordt er hulp van externe deskundigen ingeroepen. De ouders krijgen feedback in de vorm van een mondelinge toelichting of via een schrijven. Ook een ouderavond kan tot de mogelijkheden behoren. Eventuele vervolgstappen: Bij aanhoudend pestgedrag kan er voor gekozen worden om een leerling tijdelijk in een andere groep te plaatsen binnen de eigen school. Ook het tijdelijk plaatsen op de andere locatie behoort tot de mogelijkheden.(stap 7) In extreme gevallen kan een leerling worden geschorst of verwijderd (stap 8 :voor dit protocol verwijzen wij u naar de schoolgids Pestprotocol PCBS De Gong 13
C. Algemene aanwijzingen C.1 Signalen Signalen die kunnen wijzen op pesten zijn: Vaak alleen staan in de pauze of niet naar buiten willen Tijdens pauze vaak bij de pleinwacht staan Een spel is toevallig net begonnen als hij of zij erbij komt Vaak alleen met jongere kinderen spelen Zuchten, piepen, steunen van andere kinderen als het betreffende kind een idee oppert, dat wel geaccepteerd zou worden als een ander kind dit aangedragen zou hebben Veel geroddel in de groep Als andere kinderen zich negatief uitlaten over familieleden van het kind Als andere kinderen alles stom vinden van het betreffende kind: kleding, haardracht enz. Kinderen reageren negatiever op een fout van het kind, dan dat ze het doen bij anderen Het kind wil niet meer naar school, of geeft aan zich ziek te voelen Wil bepaalde kleren niet meer aan naar school Is gauw boos en prikkelbaar Wil niet buiten spelen en sluit zich op in huis Wordt niet (meer) uitgenodigd op partijtjes van klasgenootjes Indien u één of meerdere van deze signalen oppikt kan het kind gepest worden, maar het hoeft niet. Vraag aan het kind of uw vermoeden m.b.t. het pesten klopt of dat er iets anders aan de hand is. Ook bij een ontkenning is het goed om tegen het kind te zeggen dat hij of zij altijd welkom is indien er problemen zijn. Pestprotocol PCBS De Gong 14
C.2 Algemene adviezen voor de leerkracht Begeleiding van de gepeste leerling: Medeleven tonen en luisteren en vragen: hoe en door wie wordt er gepest Nagaan hoe de leerling zelf reageert, wat doet hij/zij zelf voor, tijdens en na het pesten De leerling laten inzien dat je ook op een andere manier kunt reageren Zoeken en oefenen van een andere reactie, bijv, je niet afzonderen Het gepeste kind in laten zien waarom een kind pest Nagaan welke oplossing het kind zelf wil Sterke kanten van de leerling benadrukken Belonen (schouderklopje) als de leerling zich anders/beter opstelt Praten met de ouders van de gepeste leerling en de ouders van de pester Begeleiding van de pester Praten: zoeken naar de reden van het ruzie maken / pesten (de baas willen zijn, jaloezie, verveling, buitengesloten voelen) Laten inzien wat het effect van zijn / haar gedrag is voor de gepeste Excuses laten aanbieden In laten zien welke sterke (leuke) kanten de gepeste heeft Pesten is verboden in en om de school. Wij houden ons aan deze regel: straffen als het kind pest, belonen (schouderklopje) als het kind zich aan de regels houdt. Kind leren niet meteen kwaad te reageren Pestprotocol PCBS De Gong 15
C.3 Algemene adviezen voor de ouders Ouders van gepeste kinderen Houd de communicatie met uw kind open, blijf in gesprek met uw kind Als pesten niet op school gebeurt, maar op straat, probeert u contact op te nemen met de ouder(s) van de pester(s) om het probleem bespreekbaar te maken Pesten op school kunt u het beste direct met de groepsleerkracht bespreken Door positieve stimulering en zgn. schouderklopjes kan het zelfrespect vergroot worden of weer terug komen Stimuleer uw kind tot het beoefenen van een sport Steun uw kind in het idee dat er een einde aan het pesten komt Geef alleen tips die een kind kan uitvoeren en ook mag uitvoeren Vertel uw kind waarom u blij bent met hem of haar! Het gepeste kind niet over-beschermen, bijv. het zelf naar school brengen of ik zal het de pester wel eens even vertellen. Hiermee wordt het gepeste kind juist in een uitzonderingspositie geplaatst, waardoor het pesten zelfs kan toenemen. Pestprotocol PCBS De Gong 16
Ouders van pesters Neem het probleem van uw kind serieus Raak niet in paniek: elk kind loopt de kans pester te worden Probeer achter de mogelijke oorzaak te komen Maak uw kind gevoelig voor wat het anderen aandoet Besteed extra aandacht aan uw kind Stimuleer uw kind in het beoefenen van een sport Corrigeer ongewenst gedrag en benoem het goede gedrag van uw kind Maak uw kind duidelijk dat u achter de aanpak van de school staat Alle andere ouders Neem de ouders van gepeste kind serieus Stimuleer uw kind om op een goede manier met andere kinderen om te gaan Corrigeer uw kind bij ongewenst gedrag en benoem goed gedrag Geef zelf het goede voorbeeld Leer uw kind voor anderen op te komen Leer uw kind voor zichzelf op te komen Pestprotocol PCBS De Gong 17
D. Digitaal pesten D.1 Betekenis Onder digitaal pesten verstaan we pesten via internet en (mobiele) telefoon. Digitaal pesten is anoniem. Daardoor is de dader vaak moeilijk te achterhalen. Pesten via het internet is hardnekkig omdat veel pesters het als een geintje beschouwen en zich vaak niet realiseren dat het kwetsend en bedreigend is. Het inlevingsvermogen en de sociale kennis van bepaalde kinderen is zo zwak dat ze niet beseffen wat ze anderen aan doen. Digitaal pesten is harder, omdat er geen direct contact is tussen pester en gepeste. Onder digitaal pesten wordt verstaan: Anonieme e-mails Uitschelden of belachelijk maken via email, sms, chatbox, of msn Een msn-bom sturen (computer loopt vast) msn of homepage hacken iemands foto op internet zetten vreemde plaatjes of filmpjes van iemand op een website zetten een dreigmailtje of dreig-sms sturen iemand opzettelijk een virus versturen Effect van digitaal pesten: Algemeen angstig Bang zijn dat je overal gepakt kunt worden Bang om naar school te gaan Huilbuien, nachtmerries Slaapstoornissen Sociaal isolement Slecht zelfbeeld: ik wil onzichtbaar zijn Verminderde schoolprestaties Pestprotocol PCBS De Gong 18
D.2 Digitaal pesten en school: De school kan ook geconfronteerd worden met de consequentie van dit digitaal pesten. De kans bestaat dat kinderen het de volgende dag met woorden of zelfs met fysiek geweld willen uitvechten. Soms durven ze juist niet meer naar school te gaan. Op school proberen we deze wantoestanden te voorkomen. De leerkrachten willen daarom weten wat hun leerlingen achter de computer doen. In de onderbouw worden de kinderen vaak begeleid door ouders. In de bovenbouw is dit niet meer het geval, de leerlingen genieten hier meer vrijheid. Daarom werken we met gerichte opdrachten. Deze opdrachten maken vaak deel uit van een dag of weektaak waarmee in de bovenbouw (gr 5 t/m 8) gewerkt wordt. Ook worden er werkstukken op de computer gemaakt. Chatten en e-mailen zijn verboden. Ook het bezoeken van dubieuze pagina s valt hieronder. D.m.v. gesprekken in de klas wijzen wij de kinderen op de gevaren en op het juiste gebruik van het internet. Ze weten ook wat de sancties zijn indien ze zich niet aan de regels houden, die staan in ons computerprotocol. Op de werkplekken hangen deze regels aan de muur, het is de taak van leerkrachten om erop toe te zien dat ze worden nageleefd. Zo hopen we op een goede manier met elkaar en de computers om te gaan. Computers zijn immers niet meer weg te denken binnen ons onderwijs. Sterker nog: er zal steeds meer gebruik van worden gemaakt. Pestprotocol PCBS De Gong 19
D.3 Digitaal pesten en ouders: Zorg dat u weet waarover u het heeft. Ga zelf chatten, surfen, downloaden en zoeken. U leert zien welke risico s er voor uw kind zijn, maar ook hoe leuk internetten is voor kinderen. Begeleid uw kind. Leer uw kind om te gaan met de favorietenlijst. Zo komt u ook op een natuurlijke manier te weten welke ontdekkingen uw kind heeft gedaan. Praat over internet. Vertel uw eigen ervaringen en vraag kinderen wat zij allemaal doen en meemaken. Bouw wederzijds vertrouwen op. Installeer een goede virus-scanner en firewall. Zet de computer voor kinderen onder de 13 op een zichtbare plaats. Zo heeft u meer zicht op het internetgebruik van uw kind en bent u in de buurt al er iets vervelends gebeurt. Maak afspraken met uw kind(eren) over wat ze wel en niet mogen op de computer. Wees erbij als uw kind lid wordt van een site. Om spelletjes en andere leuke dingen te doen op een site, moet je je soms registreren. Als u er bij bent kunt u zien waar de gegevens naar toe gaan. Zorg dat uw kind nooit persoonlijke informatie op internet geeft. Leer uw kind om altijd een schuilnaam te gebruiken, dat is heel gebruikelijk op internet. Leg uw kind uit geen namen, telefoonnummers of adres ergens achter te laten, zelfs niet op een eigen homepage. Op internet is veel informatie te vinden over digitaal pesten. Pestprotocol PCBS De Gong 20
E. Leefregels De kapstokregel: Op De Gong heeft ieder kind het fijn! De bijbehorende leefregels zijn: 1. Zeg alleen aardige woorden tegen elkaar 2. Laat anderen meespelen 3. Luister goed naar de ander 4. Anders zijn is leuk 5. Probeer een ruzie uit te praten 6. Help een ander 7. Wees zuinig op de spullen van een ander 8. Kun je het samen niet oplossen, ga dan naar je meester of juf Ten slotte wijzen we de kinderen zeer regelmatig op het volgende: Word je gepest, praat er dan thuis en op school over. Houd het niet geheim! Pestprotocol PCBS De Gong 21
Pestprotocol PCBS De Gong 22