Europees Parlement 2014-2019 Zittingsdocument A8-0320/2015 16.11.2015 *** AANBEVELING over het ontwerp van besluit van de Raad betreffende de sluiting, namens de Europese Unie, van de overeenkomst tussen de Europese Unie en de Onafhankelijke Staat Samoa inzake de vrijstelling van de visumplicht voor kort verblijf (07195/2015 C8-0146/2015 2015/0056(E)) Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken Rapporteur: Mariya Gabriel RR\1078785.doc PE560.850v03-00 In verscheidenheid verenigd
PR_E-AP_Agreement Verklaring van de gebruikte tekens * Raadplegingsprocedure *** Goedkeuringsprocedure ***I Gewone wetgevingsprocedure (eerste lezing) ***II Gewone wetgevingsprocedure (tweede lezing) ***III Gewone wetgevingsprocedure (derde lezing) (De aangeduide procedure is gebaseerd op de in de ontwerptekst voorgestelde rechtsgrond.) PE560.850v03-00 2/10 RR\1078785.doc
INHOUD ONTWERPWETGEVINGSRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT... 5 BEKNOPTE MOTIVERING... 6 UITSLAG VAN DE EINDSTEMMING IN DE TEN PRINCIPALE BEVOEGDE COMMISSIE... 9 HOOFDELIJKE EINDSTEMMING IN DE TEN PRINCIPALE BEVOEGDE COMMISSIE... 10 Blz. RR\1078785.doc 3/10 PE560.850v03-00
PE560.850v03-00 4/10 RR\1078785.doc
ONTWERPWETGEVINGSRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT over het ontwerp van besluit van de Raad betreffende de sluiting, namens de Europese Unie, van de overeenkomst tussen de Europese Unie en de Onafhankelijke Staat Samoa inzake de vrijstelling van de visumplicht voor kort verblijf (07195/2015 C8-0146/2015 2015/0056(E)) (Goedkeuring) Het Europees Parlement, gezien het ontwerp van besluit van de Raad (07195/2015), gezien de ontwerpovereenkomst tussen de Europese Unie en de Onafhankelijke Staat Samoa inzake de vrijstelling van de visumplicht voor kort verblijf (07127/2015), gezien het verzoek om goedkeuring dat de Raad heeft ingediend krachtens artikel 77, lid 2, onder a), en artikel 218, lid 6, tweede alinea, onder a), van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (C8-0146/2015), gezien artikel 99, lid 1, eerste en derde alinea, en lid 2, en artikel 108, lid 7, van zijn Reglement, gezien de aanbeveling van de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (A8-0320/2015), 1. hecht zijn goedkeuring aan de sluiting van de overeenkomst; 2. verzoekt zijn Voorzitter het standpunt van het Parlement te doen toekomen aan de Raad en de Commissie, alsmede aan de regeringen en parlementen van de lidstaten en de Onafhankelijke Staat Samoa. RR\1078785.doc 5/10 PE560.850v03-00
BEKNOPTE MOTIVERING Achtergrond van de betrekkingen en algemene bepalingen van de overeenkomst De betrekkingen tussen de Europese Unie en de Onafhankelijke Staat Samoa worden geregeld door de partnerschapsovereenkomst tussen de leden van de groep van landen in Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan enerzijds en de Europese Unie en haar lidstaten anderzijds, genaamd de "Overeenkomst van Cotonou". In het kader van de wijziging van Verordening (EG) nr. 539/2001 bij Verordening (EG) nr. 509/2014 van het Europees Parlement en de Raad is de Onafhankelijke Staat Samoa overgeheveld naar bijlage II, die de lijst bevat van derde landen wier onderdanen zijn vrijgesteld van de visumplicht bij overschrijding van de buitengrenzen van de lidstaten. De gewijzigde Verordening nr. 539/2001 is van toepassing op alle lidstaten, met uitzondering van Ierland en het Verenigd Koninkrijk. Na goedkeuring van bedoelde verordening op 20 mei 2014 heeft de Raad op 9 oktober 2014 een besluit goedgekeurd dat de Commissie machtigt om onderhandelingen te openen over de sluiting van de bilaterale overeenkomst tussen de Europese Unie en de Onafhankelijke Staat Samoa. De onderhandelingen zijn op 19 november 2014 geopend en op dinsdag 15 december 2014 afgerond. De ondertekening van deze overeenkomst vond op 28 mei 2015 in Brussel plaats. Sedertdien wordt de overeenkomst voorlopig toegepast, in afwachting van de goedkeuring van het Europees Parlement. De ondertekende overeenkomst voorziet in visumvrij reizen voor de burgers van de Europese Unie en voor de burgers van de Onafhankelijke Staat Samoa die naar het grondgebied van de andere partij reizen voor maximaal 90 dagen binnen een tijdvak van 180 dagen. De visumvrijstelling geldt voor alle categorieën personen (houders van gewone paspoorten, diplomatieke paspoorten, dienstpaspoorten, officiële paspoorten en speciale paspoorten) en voor reizen voor alle doeleinden, behalve voor het verrichten van een bezoldigde bezigheid. Motivering van de rapporteur ** Deze overeenkomst inzake de vrijstelling van de visumplicht voor kort verblijf is een belangrijk positief resultaat in de verdieping van de betrekkingen tussen de Europese Unie en de Onafhankelijke Staat Samoa, is van grote politieke betekenis in het kader van de Overeenkomst van Cotonou, en vormt een bijkomend middel om de economische en culturele betrekkingen te versterken en de politieke dialoog over diverse kwesties, inclusief de mensenrechten en fundamentele vrijheden te intensiveren. Samoa heeft een van de meest dynamische economieën van de eilanden in de Stille Oceaan. De landbouwsector verschaft werk aan twee derde van de beroepsbevolking en is goed voor 90 % van de export. De EU onderhandelt momenteel over een algemene economische partnerschapsovereenkomst met 14 landen uit de regio van de Stille Oceaan waar Samoa deel van uitmaakt. De belangrijkste terreinen voor economische samenwerking van de Unie met Samoa zijn momenteel de ontwikkeling van de particuliere sector, de watersector en de PE560.850v03-00 6/10 RR\1078785.doc
ontplooiing van het toerisme. Wat de handelsbetrekkingen met de landen uit de regio van de Stille Oceaan zoals Samoa betreft, voeren de Unie en haar lidstaten hoofdzakelijk landbouwproducten zoals palmolie en visserijproducten in en voeren zij elektrische en mechanische apparaten uit. In algemene zin zijn zowel de handel als de investeringen tussen de Europese Unie en de landen uit de regio van de Stille Oceaan gering te noemen, zowel in waarde als in relatieve termen, maar zij kunnen sterk worden opgeschroefd. De rapporteur wijst erop dat de overeenkomst over de vrijstelling van de visumplicht met name positieve effecten kan hebben voor de investeringen en de ontwikkeling van de toeristische sector. De rapporteur wijst erop dat geen enkele lidstaat van de Unie over een consulaat op Samoa beschikt, hetgeen betekent dat de onderdanen van het land momenteel hoge kosten betalen om een aanvraag in te dienen en een visum voor het buitenland te verkrijgen. De vrijstelling van de visumplicht biedt dus een groot voordeel wat toeristische reizen of zakenreizen naar de Europese Unie betreft. In politiek opzicht is de Onafhankelijke Staat Samoa een stabiele parlementaire democratie sinds zijn onafhankelijkheid in 1962. De fundamentele rechten en vrijheden worden door de grondwet beschermd en worden overal in het land geëerbiedigd. De politieke dialoog van de Unie met de Onafhankelijke Staat van Samoa is enerzijds gericht op milieuvraagstukken en de klimaatverandering, en anderzijds op mensenrechten en de gelijkheid van mannen en vrouwen. Deze overeenkomst vormt eveneens een aanvullende mogelijkheid om de samenwerking op het gebied van de mensenrechten, met inbegrip van gendergerelateerd en huiselijk geweld, te verdiepen, en om de inspanningen en de in de afgelopen jaren behaalde resultaten te bevorderen. Wat mobiliteit betreft blijkt uit de beschikbare gegevens dat het vertrouwen in de aanvragers van visa uit Samoa groot is, daar slechts in weinig gevallen een visum wordt geweigerd. De migratiestromen lopen momenteel hoofdzakelijk in de richting van de Verenigde Staten en slechts in zeer geringe mate in de richting van de Europese Unie. Het land vormt geen enkele bedreiging, noch wat betreft irreguliere migratie, noch voor de veiligheid en openbare orde. De rapporteur benadrukt tot slot dat de visumvrijstelling een niet te verwaarlozen factor is voor de toenadering tussen de Europese volkeren en de volkeren van de Stille Oceaan. Dankzij de visumvrijstellingsovereenkomst kunnen de burgers niet alleen ten volle profiteren van het EU-ACS-Partnerschap, maar er ook aan deelnemen door voordeliger en met minder rompslomp te reizen. De rapporteur uit haar tevredenheid over de rol van de leden van de Paritaire Parlementaire Vergadering ACS-EU, die in grote mate hebben bijgedragen tot de sluiting van deze overeenkomst, welke hun deelname aan vergaderingen van de Paritaire Parlementaire Vergadering ACS-EU bovendien vergemakkelijkt. Tenuitvoerlegging van en toezicht op de overeenkomst ** Met betrekking tot de tenuitvoerlegging van en het toezicht op de overeenkomst verzoekt de rapporteur de Commissie de eventuele ontwikkelingen wat betreft de criteria die oorspronkelijk hebben geleid tot de overheveling van bijlage I naar bijlage II van Verordening nr. 509/2014, in het oog te houden. Tot deze criteria behoren niet alleen illegale immigratie, RR\1078785.doc 7/10 PE560.850v03-00
de openbare orde en veiligheid, maar ook de externe betrekkingen van de Unie met het derde land in kwestie, met inbegrip van, in het bijzonder, kwesties aangaande mensenrechten en fundamentele vrijheden. Bovendien verzoekt de rapporteur de Commissie en de autoriteiten van Samoa om toe te zien op volledige wederkerigheid van de visumvrijstelling, die voorziet in gelijke behandeling van alle burgers, met name de burgers van de Unie ten opzichte van elkaar. De rapporteur vestigt de aandacht op het feit dat de Europese Unie binnen het Gemengd comité voor het beheer van de overeenkomst (artikel 6) alleen vertegenwoordigd wordt door de Europese Commissie. Als instelling die rechtstreeks gekozen is door de Europese burgers en als hoeder van de democratie, de rechten van de mens en de grondbeginselen van de Europese Unie zou het Europees Parlement betrokken kunnen worden bij de werkzaamheden van het Gemengd comité. De rapporteur van het Europees Parlement spoort de Europese Commissie andermaal aan de samenstelling van de gemengde comités voor het beheer van toekomstige overeenkomsten te herzien. Tevens plaatst de rapporteur vraagtekens bij de praktijk dat de overeenkomsten inzake vrijstelling van de visumplicht worden ondertekend en voorlopig toegepast, nog voordat het Europees Parlement de overeenkomsten heeft goedgekeurd. De rapporteur wijst erop dat deze praktijk de manoeuvreerruimte van het Parlement beperkt. Nog problematischer acht zij het feit dat het Parlement niet tijdig wordt geïnformeerd over de voortgang van de bilaterale onderhandelingen. Bijzondere bepalingen ** In de overwegingen van de gesloten overeenkomst wordt rekening gehouden met de specifieke situatie van het Verenigd Koninkrijk en Ierland. Het Verenigd Koninkrijk en Ierland nemen dus niet deel aan de gesloten overeenkomst en de bepalingen ervan zijn niet op hen van toepassing. De nauwe betrokkenheid van Noorwegen, IJsland, Zwitserland en Liechtenstein bij de uitvoering, de toepassing en de ontwikkeling van het Schengenacquis komt tot uiting in een aan de overeenkomst gehechte gemeenschappelijke verklaring. De verklaring roept de autoriteiten van deze landen op zo spoedig mogelijk bilaterale overeenkomsten met de Onafhankelijke Staat Samoa te sluiten over de vrijstelling van de visumplicht voor kort verblijf. De overeenkomst bevat bepalingen betreffende de territoriale toepassing: ten aanzien van Frankrijk en Nederland gelden de bepalingen van de overeenkomst alleen voor het Europese grondgebied van deze twee lidstaten. ** Ten slotte stelt de rapporteur voor dat de leden van de parlementaire Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken dit verslag steunen en dat het Europees Parlement er zijn goedkeuring aan hecht. PE560.850v03-00 8/10 RR\1078785.doc
UITSLAG VAN DE EINDSTEMMING IN DE TEN PRINCIPALE BEVOEGDE COMMISSIE Datum goedkeuring 10.11.2015 Uitslag eindstemming +: : 0: 51 3 0 Bij de eindstemming aanwezige leden Bij de eindstemming aanwezige vaste plaatsvervangers Bij de eindstemming aanwezige plaatsvervangers (art. 200, lid 2) Martina Anderson, Heinz K. Becker, Malin Björk, Caterina Chinnici, Rachida Dati, Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Frank Engel, Tanja Fajon, Laura Ferrara, Monika Flašíková Beňová, Lorenzo Fontana, Mariya Gabriel, Kinga Gál, Nathalie Griesbeck, Jussi Hallaaho, Filiz Hyusmenova, Iliana Iotova, Eva Joly, Sylvia-Yvonne Kaufmann, Timothy Kirkhope, Barbara Kudrycka, Marju Lauristin, Juan Fernando López Aguilar, Monica Macovei, Vicky Maeijer, Roberta Metsola, Alessandra Mussolini, József Nagy, Péter Niedermüller, Birgit Sippel, Branislav Škripek, Csaba Sógor, Helga Stevens, Traian Ungureanu, Bodil Valero, Marie-Christine Vergiat, Udo Voigt, Cecilia Wikström, Kristina Winberg, Tomáš Zdechovský Pál Csáky, Anna Hedh, Petr Ježek, Ska Keller, Miltiadis Kyrkos, Artis Pabriks, Maite Pagazaurtundúa Ruiz, Salvatore Domenico Pogliese, Christine Revault D Allonnes Bonnefoy, Barbara Spinelli, Kazimierz Michał Ujazdowski, Axel Voss Francisco Assis, Eugen Freund RR\1078785.doc 9/10 PE560.850v03-00
HOOFDELIJKE EINDSTEMMING IN DE TEN PRINCIPALE BEVOEGDE COMMISSIE 51 + ALDE ECR EFDD ENF GUE PPE S&D VERTS Nathalie Griesbeck, Filiz Hyusmenova, Petr Ježek, Maite Pagazaurtundúa Ruiz, Cecilia Wikström Jussi Halla-aho, Timothy Kirkhope, Monica Macovei, Helga Stevens, Kazimierz Michał Ujazdowski, Branislav Škripek Laura Ferrara Lorenzo Fontana Lucy Anderson, Malin Björk, Barbara Spinelli, Marie-Christine Vergiat Heinz K. Becker, Pál Csáky, Rachida Dati, Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Frank Engel, Mariya Gabriel, Kinga Gál, Barbara Kudrycka, Roberta Metsola, Alessandra Mussolini, József Nagy, Artis Pabriks, Salvatore Domenico Pogliese, Csaba Sógor, Traian Ungureanu, Axel Voss, Tomáš Zdechovský Francisco Assis, Caterina Chinnici, Tanja Fajon, Monika Flašíková Beňová, Eugen Freund, Anna Hedh, Iliana Iotova, Sylvia-Yvonne Kaufmann, Miltiadis Kyrkos, Marju Lauristin, Juan Fernando López Aguilar, Luděk Niedermayer, Christine Revault D'Allonnes Bonnefoy, Birgit Sippel Eva Joly, Ska Keller, Bodil Valero 3 - EFDD ENF NI Kristina Winberg Vicky Maeijer Udo Voigt 0 Verklaring van de gebruikte tekens: + : voor - : tegen 0 : onthouding PE560.850v03-00 10/10 RR\1078785.doc