RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK VRIJE SCHOOL KENNEMERLAND School : Vrije School Kennemerland Plaats : Haarlem BRIN-nummer : 09DF Onderzoeksnummer : 88261 Datum schoolbezoek : 6 november 2006 Datum vaststelling : 13 december 2006
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING...5 2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL...7 3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN...9 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT...13 Rapport jaarlijks onderzoek Vrije School Kennemerland - 6 november 2006 3
1 INLEIDING Het jaarlijks onderzoek Op 6 november 2006 bezocht de Inspectie van het Onderwijs Vrije School Kennemerland in het kader van een jaarlijks onderzoek (JO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar een aantal indicatoren uit het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. De indicatoren betreffen de volgende kwaliteitsaspecten: De school zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs; De resultaten van de leerlingen liggen ten minste op het niveau dat mag worden verwacht; De leerlingen ontwikkelen zich naar verwachting. In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie: www.onderwijsinspectie.nl. Zoals in het toezichtkader primair onderwijs 2005 is vastgelegd, gaat de inspectie zoveel mogelijk uit van de gegevens die de school zelf over de eigen kwaliteit heeft verzameld. Daarmee sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school bovendien niet onnodig belast. U heeft naast de schoolgids en het schoolplan hiervoor documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten en/of uw ontwikkelingsactiviteiten betrekking hebben, te weten: Nieuwe opzet functioneringsgesprekken; Takenlijst schooljaar 2006-2007, juni 2006; Reglement kaars/vuurgebruik, versie 2, 28 juni 2006; Rooster 2006-2007, versie 22 september 2006; Kwaliteitszorgplan 2004-2008; Studieplan 2006-2007; De zorgstructuur binnen de Vrije School Kennemerland schooljaar 2006-2007; Streefbeeld kwaliteitszorg 2006; Aannameprocedure bij aanmelding voor de peuterklas, kleuterklas en onderbouw; versie februari 2005; Vragenlijst voor ouders van nieuwe leerlingen; Aanmeldingsformulier nieuwe leerlingen. Rapport jaarlijks onderzoek Vrije School Kennemerland - 6 november 2006 5
De opzet van het onderzoek Het jaarlijks onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst jaarlijks onderzoek zijn bij de analyse betrokken. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Schoolbezoek, waarbij gesprekken met de directie en -voor zover van toepassing- met de coördinatie leerlingenzorg zijn gevoerd over de onderzochte indicatoren en de ontwikkeling en voornemens van de school met name op onderwijsinhoudelijk terrein. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van de hiervoor genoemde aspecten van het onderwijs levert oordelen op een aantal indicatoren op. Na een korte beschrijving van de uitgangssituatie van de school (hoofdstuk 2), worden in hoofdstuk 3 deze indicatoren en de oordelen van de inspectie in een tabel weergegeven en van een toelichting voorzien. In hoofdstuk 4 zijn de afspraken over de invulling van het onderzoek in het volgende kalenderjaar aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. Rapport jaarlijks onderzoek Vrije School Kennemerland - 6 november 2006 6
2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL De school groeit nog steeds. Door deze groei is een extra kleuterklas en een nieuwe eerste klas gevormd. Bovendien is het team uitgebreid met drie nieuwe docenten. Het schoolgebouw is niet groot genoeg om alle klassen en andere ruimtes te kunnen herbergen. Het handarbeidlokaal is daarom nu in een ander school gevestigd. Er is een nieuwe interne begeleider aangesteld. Het afgelopen jaar zijn de vloeren onder de hele school en de gymzaal vervangen, omdat deze houten vloeren en de steunbalken verrot waren. Die vervanging voor de klaslokalen is al begonnen vóór de zomervakantie, zodat gedurende een lange periode steeds verhuizingen van klassen hebben plaatsgevonden. Het onderwijs heeft steeds doorgang gevonden. De school doet de herinrichting en de verdere opknapbeurt geheel in eigen beheer. Dat neemt meer tijd dan bij uitbesteding, zodat nog een paar ruimtes, zoals de lerarenkamer, niet helemaal gereed zijn. De schoolleiding heeft tijdens het gesprek gevraagd naar de specifieke rol van de inspectie bij de uitvoering van de Wet BIO, gezien de enquête die daarover is gehouden. De inspectie heeft aangegeven dat daarover wel informatie wordt verzameld bij de scholen ten behoeve van rapportages en/of het onderwijsverslag, maar dat de inspectie daarin verder geen specifieke rol heeft. Verder heeft de schoolleiding aangegeven dat de school aanloopt tegen de grenzen van wat de school vermag als het gaat om de toelating en het geven van aangepast onderwijs aan leerlingen met een rugzakje (leerlinggebonden financiering). De inspectie heeft erop gewezen dat de grenzen voor de school (zorgcapaciteit) bepaald worden door het beleid van de school. Op het moment dat de school een verzoek tot inschrijving van een dergelijke leerling afwijst of voor en al eerder toegelaten leerling over wil gaan tot verwijzing en/of verwijdering, zal het altijd gaan om een voor beroep vatbare beslissing van het bevoegd gezag. Deze beslissing zal door de daartoe ingeroepen instantie (bestuur, klachtencommissie, rechter) altijd getoetst worden aan het beleid van dat bevoegd gezag en tenminste aan de mate van zorgvuldigheid die bij het nemen van de beslissing is betracht. Het is dus zaak dat de school een helder beleid op dit punt opneemt in het schoolplan en in informatieve zin in de schoolgids. Rapport jaarlijks onderzoek Vrije School Kennemerland - 6 november 2006 7
3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN De waarderingen die over de onderzochte indicatoren zijn gegeven, staan vermeld in de onderstaande tabellen. Iedere tabel wordt gevolgd door een toelichting op deze waarderingen van de inspectie. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. In de waardering op de indicatoren is tot uitdrukking gebracht in welke mate deze bijdragen aan de kwaliteit van het desbetreffende kwaliteitsaspect: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school geen betrouwbare en valide gegevens over haar opbrengsten beschikbaar heeft. Vrije School Kennemerland Kwaliteitszorg 1 2 3 4 1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. 1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel. 1.8 De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van sociale integratie en actief burgerschap, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit in de samenleving. Toelichting: De school is in 2005 bezocht met een PKO. De inspectie heeft samen met de directie bekeken of er op de waarderingen van toen inmiddels veranderingen hebben plaatsgevonden die bijstelling rechtvaardigen. Dergelijke veranderingen zijn er niet geweest, zo luidt de conclusie. Wel zijn er verdere vorderingen gemaakt met de uitvoering van het proces zelfevaluatie. De school beschikt nu over het streefbeeld. Verder zijn de resultaten van de eerste fase verwerkt in het nieuwe schoolplan 2005-2009. Daarin heeft de school ook de veranderingen en verbeteringen voor de komende vier jaar opgenomen met als afronding een nieuwe zelfevaluatie aan het einde van deze vierjarige periode. Nieuwe wetgeving Rapport jaarlijks onderzoek Vrije School Kennemerland - 6 november 2006 9
De inspectie heeft de school gewezen op de wijziging die is aangebracht in de Wet op het primair onderwijs. Daar is nu in opgenomen dat de school structureel aandacht moet besteden aan actief burgerschap en sociale cohesie. Op enig moment zal de school daarom moeten aantonen dat er sprake is van een structureel aanbod en dat de school ook in beeld brengt op welke wijze leerlingen zich dat aanbod in kennis en/of vaardigheden eigen hebben gemaakt. De inspectie heeft de school daartoe schriftelijke informatie overhandigd. Bij volgend schoolbezoek zal de inspectie daar specifiek op toezien. De inspectie heeft de zorg voor de kwaliteit van het onderwijs voor bevordering van actief burgerschap en sociale integratie als voldoende beoordeeld. Wel constateert de inspectie dat de visie op burgerschap en integratie en de planmatige aanpak daarvan en de verantwoording van de visie en invulling van burgerschap en integratie en de evaluatie van de resultaten van het onderwijs gericht op burgerschap en integratie nog onvoldoende zijn uitgewerkt. Een herschikking van elementen uit het bestaande aanbod, zo heeft de schoolleiding aangegeven, kan hier een oplossing bieden. De inspectie heeft verder gewezen op de aanvullende bepalingen die zijn opgenomen in de wet over de sociale veiligheid op scholen. Het gaat hierbij om de beleidsmatige inzet en uitvoering van samenhangende maatregelen voor het fysieke en psychische welzijn van alle medewerkers en leerlingen op de school. Daarvoor bekijkt de inspectie in hoeverre de school zowel preventief als curatief beleid heeft geformuleerd, inzicht heeft in incidenten en systematisch ouders, leraren en leerlingen bevraagt over de beleving van de sociale veiligheid op de school. Daarbij heeft de inspectie ook gewezen op de aanwezigheid van leerlingen met leerlinggebonden financiering, wat aanleiding zou kunnen zijn meer specifiek beleid op te nemen. Op dit onderdeel van de kwaliteitszorg is de verankering en borging van dit beleid nog niet voldoende zichtbaar uitgewerkt. Dit laat onverlet dat tijdens het PKO van 2005 het schoolklimaat als een sterk punt van de school is beoordeeld. Er is geen enkele aanwijzing dat hierin verandering is gekomen. Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. 1 2 3 4 5 Toelichting: In de situatie tijdens het PKO van 2005 is geen verandering gekomen. De school beschikt nog niet over voldoende en valide gegevens om de opbrengsten aan het eind van de schoolperiode objectief te kunnen vaststellen. Dat geldt ook voor het onderdeel sociale vaardigheden. Rapport jaarlijks onderzoek Vrije School Kennemerland - 6 november 2006 10
Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar. 1 2 3 4 5 Toelichting: In de situatie tijdens het PKO van 2005 is een verandering gekomen doordat de school nu ook in klas 6 een landelijk genormeerde toets voor rekenen en wiskunde gebruikt. De school beschikt nog niet over voldoende en valide gegevens om de opbrengsten op de tussenmomenten objectief te kunnen vaststellen. De discussie over de opzet en uitvoering van begrijpend lezen loopt nog en over de toetsen in dat vak wordt nog gesproken. De school heeft daarmee nog geen landelijk genormeerde toets op dit onderdeel. Wel heeft de inspectie opnieuw bekeken of de beschikbare resultaten voor technisch lezen en rekenen en wiskunde op het te verwachte niveau liggen. Voor technisch lezen kan de inspectie daarvoor alleen de gegevens uit klas 2 gebruiken. Voor rekenen en wiskunde is gekeken naar de resultaten in de klassen 2 en 4. De resultaten liggen op het te verwachten niveau en zijn daarmee in lijn van wat de inspectie ook in 2005 heeft vastgesteld. Rapport jaarlijks onderzoek Vrije School Kennemerland - 6 november 2006 11
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Afspraak met betrekking tot wettelijke bepalingen Bij dit jaarlijks onderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. Afspraken over de invulling van het toezicht. De inspectie ziet geen aanleiding het toezichtarrangement op basis van dit jaarlijks onderzoek aan te passen. De school blijft opgenomen in reguliere toezicht. Rapport jaarlijks onderzoek Vrije School Kennemerland - 6 november 2006 13