Complexnummer: 524435 Smallepad 5 3811 MG Amersfoort Postbus 1600 3800 BP Amersfoort www.cultureelerfgoed.nl T 033 421 74 21 F 033 421 77 99 E info@cultureelerfgoed.nl Complexnaam Expositiepaviljoen Flora Aantal complexonderdelen 2 520082, 524436 Monumentnummers van complexonderdelen Woonplaats Gemeente Provincie Boskoop Alphen aan den Rijn Zuid-Holland Hoofdadres van hoofdobject Parklaan 2 A, 2771 GB Boskoop Complexomschrijving Complexomschrijving Aan de noordkant van Boskoop tegenover het station en grenzend aan de bebouwde kom staat een TENTOONSTELLINGSGEBOUW, Flora genoemd, met bijbehorend PARK-ROSARIUM met KOEPEL. Het complex is gesitueerd aan de oostzijde van de Parklaan, die parallel aan het spoor loopt. Het tentoonstellingsgebouw vormt samen met het tegenoverliggende station (1931) en overslagloods een ruimtelijke eenheid. In 1931 werd het tentoonstellingsterrein aan de gemeente Boskoop geschonken door het Ministerie van Waterstaat. Als eerste werd op het terrein een parkje met rosarium aangelegd ter gelegenheid van de opening van de spoorweg Gouda-Boskoop- Alphen aan de Rijn in 1931. Het initiatief werd genomen door de heer J.H. van Straaten van Nes en een aantal plaatselijke kwekers met in Boskoop gekweekt plantenmateriaal. Het parkje werd naar ontwerp van S.G.A. Doorenbos in 1932-1933 uitgevoerd door werklozen uit de gemeente. Het gebouw is rond 1932 gebouwd naar ontwerp van gemeente-architect D.L. Landman in Nieuw Zakelijkheid. De bouw werd grotendeels gefinancierd door de Nederlandse Spoorwegen daar men verwachtte dat het vervoer van de bezoekers van de tentoonstellingen per trein zou geschiedden. In 1935 werd de eerste expositie gehouden. Waardering Het complex is van cultuur- en architectuurhistorisch, typologisch en stedebouwkundig belang. De functionele waarde van het complex met een binnen- en buitenruimte voor het tentoonstellen en de daarmee samenhangende betekenis voor de geschiedenis van de horticultuur in Boskoop is van belang. Daarnaast is van belang de Pagina: 1 / 6
situationele waarde van het complex in samenhang met de nabijgelegen bebouwing van station en loods. Pagina: 2 / 6
Monumentnummer*: 520082 Status: rijksmonument Inschrijving register*: 10 september 2001 Kadaster deel/nr: 17606/40 Complexnummer Complexnaam 524435 Expositiepaviljoen Flora Woonplaats* Boskoop Gemeente* Alphen aan den Rijn Provincie* Zuid-Holland Straat* Nr* Toev.* Postcode* Woonplaats* Situering Locatie Parklaan 2 A 2771 GB Boskoop Kadastrale gemeente* Sectie* Kad. object* Appartement Grondperceel BOSKOOP A 5563 Rijksmonumentomschrijving** Omschrijving Aan de noordkant van Boskoop tegenover het station en grenzend aan de bebouwde kom staat een TENTOONSTELLINGSGEBOUW, Flora genoemd, gebouwd in ca.1932 in functionalistische stijl (Nieuwe Zakelijkheid) naar ontwerp van gemeente-architect D.L. Landman. Het in gele baksteen in kettingverband opgetrokken gebouw bestaat uit verschillend gevormde bouwmassa's met rechte en halfronde vormen, horizontale en vertikale lijnen. Het rechthoekige centrale deel met het front naar de Parkweg heeft twee bouwlagen met plint van trasraam en onder een plat dak. Rond dit centrale deel is de overgang naar de buitenruimte speels uitgewerkt met ronde vormen, verschillende dakvormen en gevelbeëindigingen, kleinere en grotere verticale elementen (schoortsteentoren, vierkante toren, vlaggenmasten). Links is een halfrond uitgebouwde hoekpartij met tegen de zijgevel een eenlaagse halfronde uitbouw en rechts een hoge toren bekroond door een lantaarn/lichtmast en aansluitend tegen de zijgevel oorspronkelijk anderhalflaagse uitbouwen. Aansluitend een langgerekt achterdeel dat aan de oostzijde is afgerond. In het voorste deel was de ontvangstruimte en een café-restaurant gevestigd, terwijl het achterdeel dienst deed als tentoonstellings- annex feestzaal hier was ook een toneel en een kegelbaan. Door het veranderdende gebruik is de voorgevel gewijzigd, zijn de stalen vensters voor een deel door kunststof vervangen en enkele uitbouwen met een bouwlaag verhoogd. De voorgevel had oorspronkelijk op de begane grond vijf dubbele rondboog deuren van ijzer (of staal) met glas daarboven een verder blinde gevel met alleen in het midden vijf smalle lichtstroken met een doorlopende betonnen onderdorpel. De vertikale lijn van de lichtstroken wordt voortgezet in de vier vlaggenmasten die zich daartussen bevinden. Links, tegen de halfrond uitgebouwde hoek die tot aan de daklijst van de voorgevel reikt, bevindt zich nog een vijfde vlaggenmast. De hoek wordt overkapt door een omgaand zadeldak (bedekking Pagina: 3 / 6
dakleer) met overstek, daaronder zijn drie terugliggende tweeruits vensters aangebracht met een doorlopende betonnen onderdorpel. In de noordgevel bevinden zich direct onder het overstek een rij (8) stalen zesruits vensters met een doorlopende betonnen onderdorpel. Deze zijgevel wordt aan de oostzijde beëindigd door een halfrond opgemetselde schoorsteen. Tegen de zijgevel (noord) staat een dwarsvleugel op rechthoekige grondslag met halfronde beëindiging aan de noordzijde van anderhalve bouwlaag onder een zadeldak met overstek. Direct onder dakrand een rij tweeruits vensters met een doorlopende betonnen onderdorpel. Links van de uitbouw een zesruitsvenster en een toegangsdeur. De voorgevel heeft rechts een op vierkante grondslag opgetrokken toren onder een zadeldakje met overstek en oorspronkelijk bekroond door een lichtmast. Direct onder de dakrand bevindt zich in de gevelvlakken een negenruits venster met betonnen onderdorpel, verder zijn de gevelvlakken voorzien van een centrale smalle lichtstrook die iets terugligt. Tegen de zijgevel (zuid) een aanbouw oorspronkelijk van anderhalve bouwlaag (thans verhoogd) onder een zadeldak met overstek en met direct daaronder een rij tweeruits vensters met een doorlopende betonnen onderdorpel; in het halfrond uitgebouwde deel grote negenruits vensters en op de kop dubbele terrasdeuren (uitzicht op het rosarium). Het achterdeel wordt overkapt door een zadeldak met een opgelichte glazen nok. Direct onder het overstek een rand vierruits vensters met een doorlopende betonnen onderdorpel; oorspronkelijk in de zuidgevel enkele dubbele rondboogdeuren. In het INTERIEUR is onder meer van belang het trappenhuis, de hal met halfrond toneel voorzien van podium en een achterwand met deuren naar kleedkamertjes, de kegelbaan. Waardering Het tentoonstellingsgebouw Flora is van algemeen belang - vanwege de architectonische vormgeving uit ca.1932 in functionalistische stijl (Nieuwe Zakelijkheid) naar ontwerp van gemeente-architect D.L. Landman; - als voorbeeld uit het oeuvre van architect D.L. Landman; - vanwege de typologische waarde (zeldzaam object); - vanwege de cultuurhistorische waarde voor Boskoop als nationaal tuinbouwcentrum; - vanwege het multi-functionele gebruik als expositieruimte zowel binnen als buiten (rosarium) in combinatie met een café-restaurant en feestzaal; - vanwege de situering in samenhang met het nabijgelegen station en opslagloods; - vanwege de functioneel-ruimtelijke waarde in relatie met het rosarium. Hoofdcategorie Subcategorie Functie Boerderijen, molens en bedrijven Industrie Fabrieksgebouw Pagina: 4 / 6
Monumentnummer*: 524436 Status: rijksmonument Inschrijving register*: 10 september 2001 Kadaster deel/nr: 17606/40 Complexnummer Complexnaam 524435 Expositiepaviljoen Flora Woonplaats* Boskoop Gemeente* Alphen aan den Rijn Provincie* Zuid-Holland Straat* Nr* Toev.* Postcode* Woonplaats* Situering Locatie Parklaan 2 A 2771 GB Boskoop Bij Kadastrale gemeente* Sectie* Kad. object* Appartement Grondperceel BOSKOOP A 3090 Rijksmonumentomschrijving** Omschrijving Aan de zuidkant van het tentoonstellingsgebouw 'Flora' ligt een rechthoekig PARK met ROSARIUM en KOEPEL. Het park-rosarium werd oorspronkelijk in 1932-1933 aangelegd naar ontwerp van S.G.A. Doorenbos destijds directeur van de Dienst Gemeenteplantsoenen te Den Haag. De invulling van de aanleg bestaat uit in Boskoop gekweekt plantenmateriaal. Het padenverloop is rechthoekig met afgeschuinde hoeken; vanaf de Parklaan zijn twee toegangen. Aan de kopse zijde (zuid) staat een pergola, ook de toegangen worden door een pergola geaccentueerd. Vanuit het restaurant van het tentoonstellingsgebouw, die op de as van de aanleg is gesitueerd, wordt een fraai zicht over de aanleg verkregen. De tuin is als een typische showtuin opgezet met rechthoekige rozenbedden op regelmatige afstand van elkaar in een gazon. Op deze wijze groeien alle rozen onder nagenoeg dezelfde omstandigheden en is een goede onderlinge vergelijking mogelijk. De aanleg wordt verfraaid door rozenbogen, een zonnewijzer en een koepel. Het open koepeltje uit ca.1936 bestaat uit vier zuilen waarop een bolvormig met zink bekleed dak. Langs een van de buitenranden van het rosarium is een lange vaste plantenborder gerealiseerd. In 1997 is het rosarium geheel gerenoveerd (door G.J. Nottelman) en opnieuw ingeplant met ruim 120 verschillende rozensoorten. Waardering Het rosarium is van algemeen belang - vanwege de vormgeving (in sobere Nieuw Architectonische stijl) waarbij het gebruik als expositietuin voorop stond; Pagina: 5 / 6
- vanwege de cultuur- en tuinhistorische waarde en als afspiegeling van een aspect van de horticultuur in Boskoop; - vanwege de functioneel-ruimtelijke waarde in relatie met het gebouw Flora. Hoofdcategorie Subcategorie Functie Kastelen, landhuizen en parken Tuin, park en plantsoen Park Kastelen, landhuizen en parken Tuin, park en plantsoen Tuinkoepel Pagina: 6 / 6