Indicator 30 september 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De dichtstbijzijnde grote supermarkt bevindt zich in Nederland gemiddeld op 0,9 kilometer afstand. Bijna acht op de tien Nederlanders hebben binnen een afstand van 1 kilometer minimaal 1 grote supermarkt. [figuurgroep] Download figuur [2] Download data (xls) [3] Pagina 1 van 7
Download figuur [4] Download data (xls) [5] Pagina 2 van 7
[/figuurgroep] Download figuur [6] Download data (xls) [7] Grote supermarkt het verst voor Drentenaren en Friezen De afstanden tot grote supermarkten verschillen per provincie. Drentenaren en Friezen moesten in 2014 met gemiddeld 1,3 kilometer de grootste afstand afleggen tot de dichtstbijzijnde grote supermarkt. Voor inwoners van Noord- en Zuid-Holland was de gemiddelde afstand met 0,7 kilometer het kleinst. Ook tussen de buurten variëren de afstanden tot de dichtstbijzijnde grote supermarkt. Inwoners van de buurt Meerrijk in Eindhoven en Kloosterveste in Assen woonden op gemiddeld nog geen 100 meter van een grote supermarkt, terwijl die van Verspreide huizen Castelre in Baarle-Nassau gemiddeld bijna 12 kilometer moesten afleggen om boodschappen bij een grote supermarkt te doen. Kleine afstanden op de Waddeneilanden Pagina 3 van 7
Op de Waddeneilanden zijn veel voorzieningen niet of beperkt aanwezig, maar grote supermarkten zijn er goed vertegenwoordigd. De gemiddelde afstand tot de dichtstbijzijnde grote supermarkt was in 2014 op Texel met 1,0 kilometer iets meer dan het Nederlandse gemiddelde. Inwoners van Terschelling moesten 0,8 kilometer afleggen en die van Vlieland, Schiermonnikoog en Ameland hoefden het minst ver te reizen om boodschappen te kunnen doen, slechts 0,5 kilometer. Meeste keuze in grote steden Grote supermarkten zijn het sterkst geconcentreerd in de grote steden. Inwoners van Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Haarlem en Groningen hadden binnen een afstand van 1 kilometer keuze uit meer dan 3 grote supermarkten. In 3 Haagse wijken, Centrum, Schildersbuurt en Transvaalkwartier, in de Groningse wijk Binnenstad en in de Amsterdamse Stadsdeel Centrum waren dat er zelfs 8 of meer. Naast de grote supermarkten, kan men voor de boodschappen ook terecht bij de overige winkels voor dagelijkse levensmiddelen. In regio's waar de afstand tot de dichtstbijzijnde grote supermarkt klein is, staan ook veel overige winkels voor dagelijkse levensmiddelen. In 5 Amsterdamse buurten en in 1 Haagse buurt staan binnen een afstand van 1 kilometer zelfs meer dan 100 van deze winkels. Overige winkels voor dagelijkse levensmiddelen dichtstbij in Noord- en Zuid-Holland De gemiddelde afstand tot de dichtstbijzijnde overige winkels voor dagelijkse levensmiddelen was in 2014 met 0,6 kilometer het kleinst in Noord- en Zuid-Holland en met 1,2 kilometer het grootst in Friesland, Drenthe en Flevoland. Inwoners van de buurt Verspreide huizen Castelre in Baarle-Nassau moesten niet alleen de grootste afstand afleggen voor de grote supermarkt, maar ook voor de overige winkels voor dagelijkse levensmiddelen (11,7 kilometer). Aanwezigheid en bereikbaarheid van dagelijkse voorzieningen belangrijk voor leefomgeving De leefbaarheid en welvaart van een buurt worden mede bepaald door de aanwezigheid en bereikbaarheid van dagelijkse voorzieningen als supermarkten, basisscholen en huisartsenpraktijken. Het Centraal Bureau voor de Statistiek publiceert de afstand tot deze en meer voorzieningen voor alle buurten van Nederland. Het geeft een overzicht voor de toegankelijkheid van dagelijkse voorzieningen en de beschikbaarheid van alle voorzieningen voor inwoners van iedere buurt van Nederland. Gemeenten en andere overheden kunnen deze gegevens gebruiken voor het ontwikkelen van beleid. Relevante informatie: Referenties CBS (2014). Statline: Nabijheid voorzieningen; afstand locatie, wijk- en buurtcijfers 2006-2012 [8]. CBS, Den Haag. CBS (2015a). Statline: Nabijheid voorzieningen; afstand locatie, wijk- en buurtcijfers 2013 [9]. Pagina 4 van 7
CBS, Den Haag. CBS (2015b). Statline: Nabijheid voorzieningen; afstand locatie, wijk- en buurtcijfers 2014 [10]. CBS, Den Haag. CBS (2015c). Statline: Nabijheid voorzieningen; afstand tot locatie, regionaal [11]. CBS, Den Haag. Relevante informatie [indicator=nl2092]. [indicator=nl2128]. [indicator=nl2130]. [indicator=nl0546]. [indicator=nl2096]. Meer gegevens over de nabijheidsstatistieken is te vinden in de databank StatLine [12] van het CBS. Technische toelichting Naam van het gegeven. Omschrijving Afstand naar verschillende voorzieningen van personen voor gebieden met bewoonde adressen. Voor een aantal voorzieningen wordt ook het aantal voorzieningen binnen een vaste afstand voor personen op bewoonde adressen bepaald. Verantwoordelijk instituut Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Osman Baydar Berekeningswijze De afstand van een bewoond adres tot het dichtstbijzijnde bezoekadres van een voorziening wordt bepaald. Deze afstand wordt per adres berekend over de verharde (auto)weg. Hierbij wordt rekening gehouden met ongelijkvloerse kruisingen, veerponten en éénrichtingsverkeer op Rijks- en Provinciewegen. Alle personen op het bewoonde adres krijgen een berekende afstand tot de dichtstbijzijnde voorziening toegewezen. Bij berekening van de afstand wordt een adres loodrecht op het wegennetwerk geprojecteerd, zodat deze afstand zo klein mogelijk is, en verwaarloosbaar ten opzichte van de berekende afstand over het wegennetwerk. Als afstand wordt de afstand via de weg tussen de twee geprojecteerde adressen op het wegennetwerk gehanteerd. De gemiddelde afstand per gebied tot een voorziening wordt berekend door het gemiddelde te nemen van de berekende afstand voor alle personen die wonen in dat gebied. De dichtstbijzijnde Pagina 5 van 7
voorziening hoeft daarbij dus niet binnen ditzelfde gebied te liggen. Het gemiddeld aantal voorzieningen binnen een vaste afstand per gebied wordt berekend door het gemiddelde te nemen van de berekende aantallen voorzieningen per persoon, voor alle personen in dat gebied. Hoe meer voorzieningen aanwezig zijn binnen de vaste afstand, hoe meer keuze de inwoners van het gebied voor deze voorziening hebben. Basistabel Voor het bepalen van de adressen van personen: Gemeentelijke Basis Administratie Personen (GBA). Adressen en locaties: het bestand Adres Coördinaten van Nederland (Kadaster). De verbindingen over de weg, gevormd door het netwerk van verharde (auto)wegen, zijn opgebouwd op basis van het Nationaal Wegen Bestand (Rijkswaterstaat). Nabijheid buurtcijfers, 2006-2012 Statline: nabijheid voorzieningen; afstand locatie, wijk- en buurtcijfers 2006-2012 [8]. Nabijheid buurtcijfers, 2013 Statline: Nabijheid voorzieningen; afstand locatie, wijk- en buurtcijfers 2013 [9]. Nabijheid buurtcijfers, 2014 Statline: Nabijheid voorzieningen: afstand locatie, wijk- en buurtcijfers 2014 [10]. Nabijheid grote supermarkten en overige winkels voor dagelijkse levensmiddelen, regionaal Statline: nabijheid voorzieningen; afstand tot locatie, regionaal [11]. Geografisch verdeling Nederland, provincies, gemeenten, buurten Andere variabelen Afstand: de gemiddelde afstand van alle inwoners in een gebied tot de dichtstbijzijnde voorziening, berekend over de weg. De afstand is berekend over verharde, door auto's te gebruiken wegen, dus niet over fiets- en voetpaden. Overtochten met veerboten zijn hierbij inbegrepen. Alleen voor rijksen provinciale wegen is rekening gehouden met éénrichtingsverkeer en overige inrijverboden. Grote supermarkt: winkel met meerdere soorten dagelijkse artikelen en een minimale oppervlakte van 150 vierkante meter. Overige winkels voor dagelijkse levensmiddelen: hieronder vallen groenteboeren, bakkers, vlaaienwinkels, toko's, chocoladewinkels, koffie-/theewinkels, delicatessenwinkels, kaaswinkels, minisupermarkten (supermarkten met een oppervlakte kleiner dan 150 vierkante meter), notenwinkels, poeliers, reformwinkels, slagers, slijterijen, tabakswinkels, viswinkels, zoetwarenwinkels, nachtwinkels, wijnwinkels en ziekenhuiswinkels. Verschijningsfrequentie Jaarlijks Achtergrondliteratuur Zie voor de korte onderzoeksbeschrijving de toelichting van de nabijheidsstatistiek [13] op de website van het CBS. Pagina 6 van 7
Betrouwbaarheidscodering A (Integrale waarneming). Referentie van deze webpagina CBS, PBL, RIVM, WUR (2015). [14] (indicator 2129, versie 06, 30 september 2015 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen. Bron-URL: https://www.clo.nl/indicatoren/nl212906 Links [1] https://www.clo.nl/indicatoren/nl2129 [2] https://www.clo.nl/sites/default/files/infographics/2129_001g_clo_06_nl.png [3] https://www.clo.nl/sites/default/files/datasets/c-2129-001g-clo-06-nl.xls [4] https://www.clo.nl/sites/default/files/infographics/2129_002k_clo_06_nl.png [5] https://www.clo.nl/sites/default/files/datasets/c-2129-002k-clo-06-nl.xls [6] https://www.clo.nl/sites/default/files/infographics/2129_003g_clo_06_nl.png [7] https://www.clo.nl/sites/default/files/datasets/c-2129-003g-clo-06-nl.xls [8] http://statline.cbs.nl/statweb/publication/?dm=slnl&pa=80306ned&d1=0-4,24-31&a mp;d2=0,883,1431,1493,1516,1600,1796,3609,3621,6592,6594-6598,6600-6602,7101,8150,9463,9 550,9555-9562,10379,12422,12432&D3=l&HDR=T&STB=G1,G2&VW=T [9] http://statline.cbs.nl/statweb/publication/?dm=slnl&pa=82341ned&d1=0-2,22-29&a mp;d2=0,788,1165,1203,1226,1288,1371,5218-5226,5595,6374,7334,7421,7426-7433,7996,9441,9 451&VW=T [10] http://statline.cbs.nl/statweb/publication/?dm=slnl&pa=82829ned&d1=0-2,22-29& amp;d2=0,5201-5203,7348,7436-7446&hdr=t&stb=g1&vw=t [11] http://statline.cbs.nl/statweb/publication/?dm=slnl&pa=80305ned&d1=19-30& ;D2=0,5-16&D3=l&VW=T [12] http://statline.cbs.nl/ [13] http://www.cbs.nl/nl-nl/menu/methoden/dataverzameling/kob-nabijheidsstatistiek.htm [14] https://www.clo.nl/indicatoren/nl212906 Pagina 7 van 7