MRSA positief: wat betekent dat?
Onder ouders verstaan wij ook verzorger(s), pleeg- of adoptieouder(s) U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie door geven per e-mail: patienteninformatiewkz@umcutrecht.nl
Wat staat er in deze folder Inleiding voor ouders 2 MRSA positief 3 Wil je meer weten? 12 1
Inleiding voor ouders Wij vinden het belangrijk u en uw kind goed te begeleiden. Deze folder is bedoeld om uw kind voor te bereiden. Maar ook om ú te informeren. Begrijpelijke informatie is nodig. Het geeft vaak meer zekerheid en vertrouwen. Thuis stellen kinderen meestal meer vragen dan in het ziekenhuis. Uw kind vertrouwt u. Daarom kunt u het beste uitleggen. U weet welke informatie uw kind begrijpt en kan verwerken. Lees de folder eerst zelf. U kunt de tekst daarna voorlezen of in uw eigen woorden navertellen. Of uw kind leest de tekst zelfstandig. Bespreek daarna samen of alles duidelijk is. Als u korte vragen stelt over de tekst, kunt u nagaan of uw kind de informatie begrepen heeft. 2
MRSA positief: wat betekent dat? Je bent in ons ziekenhuis of door je eigen huisarts onderzocht. Er is bij jou een test gedaan (er zijn kweekwatten afgenomen) om te kijken of je een speciale bacterie, de MRSA bacterie bij je draagt. De dokter heeft je verteld dat we deze MRSA bacterie inderdaad bij jou hebben gevonden. Dat noemen we MRSA positief of MRSA drager. In deze folder leggen wij uit: wat de MRSA bacterie is wat het voor jou betekent dat je de MRSA bacterie hebt Wat zijn bacteriën? Bacteriën zijn micro-organismen, piepkleine beestjes. Je kunt ze zonder microscoop niet zien. Toch zijn zij overal in onze omgeving aanwezig. Alle mensen dragen bacteriën bij zich, bijvoorbeeld op hun huid en in hun darm. Dat is normaal. We hebben er geen last van. Ze horen bij ons. Soms kunnen bacteriën wel schade aanrichten en dan kun je er ziek van worden. Je hebt dan een infectie, bijvoorbeeld een longontsteking of een blaasontsteking. Als een bacterie een infectie veroorzaakt, kunnen we die behandelen met een geneesmiddel: een antibioticum (bijvoorbeeld penicilline). 3
Wat is een MRSA bacterie? MRSA betekent: Meticilline Resistente Stafylokokkus Aureus. Meticilline = een anti-bioticum, net zoals penicilline. Resistent = als een bacterie tegen een antibioticum kan. We zeggen dan dat de bacterie niet gevoelig is voor dat antibioticum. De bacterie gaat er dan niet van dood. Stafylokokkus aureus = een bacterie die veel voorkomt bij mensen en in onze omgeving. We noemen deze bacterie daarom ook wel een huis-tuin-en keuken bacterie. De meeste stafylokokken zijn gevoelig voor het antibioticum meticilline. De MRSA bacterie heeft als vervelende eigenschap dat hij niet gevoelig is voor meticilline. Daarom heet de MRSA: meticilline resistent. Hoe krijg je de MRSA bacterie? De MRSA bacterie komt in alle landen van de wereld voor, maar in Nederland minder vaak dan in andere landen. De kans om de MRSA bacterie op te lopen is dus groter tijdens een ziekenhuisopname in het buitenland. Daarom doen we altijd onderzoek naar de MRSA bacterie als iemand kort geleden in een buitenlands ziekenhuis opgenomen is geweest. 4
In Nederland komt de MRSA bacterie vooral voor bij mensen: die de bacterie in het buitenland hebben opgelopen of die in Nederland veel in contact komen met varkens-en mestkalveren Wat gebeurt er als je de MRSA bacterie hebt? Als je gezond bent en je draagt de MRSA bacterie bij je, dan merk je daar meestal niets van. Je hebt meestal geen last van de bacterie. Toch mag je dan niet gewoon tussen de andere mensen op de polikliniek van het ziekenhuis of op een afdeling zijn. Je blijft in een aparte, eigen ruimte. We noemen dat in isolatie. Isolatie betekent: alleen. Waarom is het lastig als je een infectie met de MRSA bacterie hebt? Als je een infectie met de MRSA bacterie hebt, zijn er dus minder antibiotica waarmee deze infectie behandeld kan worden. Gelukkig hebben we in Nederland nog andere goede antibiotica, waarmee de MRSA bacterie wèl goed behandeld kan worden. 5
Waarom is het belangrijk dat de MRSA bacterie zich niet verspreidt in het ziekenhuis? Bacteriën, ook resistente bacteriën, kunnen zich in een ziekenhuis gemakkelijk verspreiden. In het ziekenhuis liggen veel zieke mensen bij elkaar. Voor zieke mensen is het heel vervelend als zij met een resistente bacterie zoals de MRSA bacterie besmet worden. Zieke mensen krijgen gemakkelijker een infectie. Als dat een infectie is met de MRSA bacterie, is de behandeling lastiger. Omdat de MRSA bacterie zo n lastige bacterie is, moeten we voorzichtig zijn. De Inspectie voor de Volksgezondheid vindt dat ziekenhuizen er alles aan moeten doen om ervoor te zorgen dat de MRSA bacterie zich niet kan verspreiden. Niet binnen het ziekenhuis èn niet naar andere ziekenhuizen. Daarom doen we ons best om de verspreiding van resistente bacteriën in het ziekenhuis tegen te gaan. We nemen bijvoorbeeld maatregelen als we weten dat iemand die de MRSA bacterie bij zich draagt, de polikliniek bezoekt of opgenomen is. Deze maatregelen noemen we isolatiemaatregelen. Isolatiemaatregelen bij een bezoek aan de polikliniek of bij opname Als iemand de MRSA bacterie bij zich draagt, kan die persoon de bacterie overdragen. Dat gebeurt als er contact is, dus als je dichtbij iemand komt. De kans dat de bacterie overgaat van de ene naar de andere persoon is groter als er bijvoorbeeld iets met je huid is, denk maar aan eczeem of een open wond. 6
Om te voorkomen dat de MRSA bacterie van jou naar een medewerker over gaat, doen we het volgende: Als je naar de polikliniek of de eerste hulp komt, kom je in een speciale spreekkamer met een sluis: de zogenaamde isolatiekamer. Als je wordt opgenomen, kom je op een éénpersoons kamer met een sluis te liggen. Medewerkers die je kamer binnen komen dragen een schort, een muts, handschoenen en een mond-neus masker. Sommige onderzoeken of behandelingen kunnen niet op je eigen kamer gebeuren. Dan moet je toch naar een andere ruimte. We treffen dan extra maatregelen: Je bed wordt speciaal schoongemaakt en je krijgt schoon beddengoed. Je begeleiders (vervoersdienst of verpleegkundigen) dragen een beschermende jas en handschoenen. De afdeling waar het onderzoek of de behandeling plaats vindt, weet dat jij komt. De medewerkers van die afdeling dragen ook een beschermende jas, handschoenen, muts en mond-neusmasker. 7
Verklede medewerkers Misschien vind je het gek of zelfs vervelend dat alle medewerkers schorten dragen en mondkapjes op hebben. Sommige kinderen vinden het ook jammer dat ze niet met andere kinderen samen op één kamer mogen liggen, ze vinden dat niet zo gezellig. Toch wennen de meeste kinderen er wel snel aan. Leuk is anders, maar als je begrijpt waarom het nodig is, is het misschien een beetje gemakkelijker. 8
Bezoek Als je opgenomen bent, mag er gewoon bezoek komen. Bezoekers moeten na afloop van het bezoek, vóór ze weer uit je kamer gaan, hun handen spoelen met huidvriendelijke handalcohol. Verder hoeven bezoekers geen speciale maatregelen te nemen. Zij hebben namelijk geen intensief contact met andere patienten. Medewerkers van het ziekenhuis hebben dat wel daarom moeten zij beschermende kleding dragen. Per afdeling gelden soms andere bezoekregels (bijvoorbeeld op de intensive care afdeling). De verpleegkundige bespreekt met jou en je ouders welke afspraken er zijn. De MRSA bacterie thuis Thuis heb je er meestal geen last van dat je de MRSA bacterie bij je draagt. Soms is het wel lastig. Bijvoorbeeld als: iemand uit jouw gezin problemen met zijn of haar gezondheid heeft en vaak naar een ziekenhuis moet of daar opgenomen moet worden iemand uit jouw gezin in een gezondheidsinstelling werkt Vervelend zo n MRSA bacterie? Door alle maatregelen lijkt het soms alsof je eng en besmettelijk bent als je de MRSA bacterie hebt. Misschien voel je je wel een beetje buitengesloten. Bedenk dat het niet jouw schuld is dat je de MRSA bacterie bij je draagt. Je hoeft je er niet voor te schamen. De 9
maatregelen zijn alleen om ervoor te zorgen dat de bacterie niet naar andere mensen in het ziekenhuis overgaat. Hoe kom ik weer van de MRSA bacterie af? Als je gezond bent, kan de MRSA bacterie vanzelf weer weggaan. Maar dat kan lang duren, wel maanden of ook wel jaren. Soms is het daarom prettiger om te proberen de MRSA bacterie eerder kwijt te raken. Dat is vooral belangrijk als je vaker in het ziekenhuis opgenomen moet worden, of op de polikliniek terug moet komen. Er is een speciale behandeling. Die bestaat uit een aantal onderdelen: wassen met een speciale zeep een speciale zalf voor in je neus een antibioticum kuur met antibiotica waarvoor de MRSA bacterie gevoelig is beddengoed en kleding iedere dag verschonen en wassen De behandeling duurt meestal 7 dagen. Of het lukt, is bij iedereen verschillend. Het hangt ervan af: 10 waar de bacterie zit of er iets anders is waardoor de behandeling minder goed lukt. Bijvoorbeeld als je een open wond hebt.
We besluiten samen met jou en je ouders of we starten met de behandeling. Als dat zo is, nemen we na de behandeling altijd een aantal opvolgkweken af. We doen dat een half jaar lang, een paar keer. Zo weten we of de behandeling gewerkt heeft. Stoppen met de isolatiemaatregelen Jij en je ouders, de huisarts of wij kunnen de kweken afnemen. Wij hebben daar speciale kweekpakketjes voor. Je kunt dan thuis de kweken afnemen en die naar ons terugsturen. We mogen stoppen met de isolatiemaatregelen op de polikliniek en bij de opname als we: in de kweken een half jaar lang geen MRSA bacterie meer vinden en er geen risicofactoren meer zijn, zoals bijvoorbeeld een onrustige wond 11
vragen? Als je nog vragen hebt, mag je die natuurlijk altijd bespreken met je eigen dokter of met één van de kinderartsen die heel veel weten over infectieziekten. Hieronder staat het telefoonnummer. Wil je meer weten? Kijk dan op: www.hetwkz.nl www.umcutrecht.nl www.kindenziekenhuis.nl www.jadokterneedokter.nl Heb je nog vragen? Schrijf ze op, dan kun je ze niet vergeten. Je kunt ze stellen als je in het ziekenhuis bent. Voor andere vragen of advies kun je bellen met een pedagogisch medewerker via het secretariaat Pedagogische Zorg: op maandag, dinsdag en donderdag van 9.00 tot 10.00 uur telefoonnummer 088 75 542 24 Je ouders kunnen deze nummers ook bellen. 12
Colofon Divisie kinderen Afdeling immunologie / infectieziekten februari 2012, Wilhelmina Kinderziekenhuis KITE.12.003
Wilhelmina Kinderziekenhuis Lundlaan 6 3584 EA Utrecht Tel 088 75 555 55 www.hetwkz.nl