Thema Speelgoed en Sinterklaas Naam :... 1
Hoe was het vroeger? «Kinderspelen» van Pieter Bruegel Vroeger bestond er nog geen fotografie. Beelden werden vastgelegd door schilders. Zo heeft Bruegel in 1560 ( =. eeuw) dit schilderij gemaakt. Op dit schilderij zie je meer dan tachtig kinderspelen. In die tijd speelden kinderen meer op straat. De huizen waren te klein en de straten waren nog rustig en veilig want autoverkeer was er niet. Ik ben schilderpiet en ik heb dit geschilderd! Echt waar. 2
Artiscoop 8 Speelgoed (Artis Historia) 3
Het schilderij van dichterbij. Bekijk goed het schilderij. Plaats bij de nummers hieronder de juiste naam van elk spel. Veel spelletjes spelen wij nu ook nog. 1: 2: 3: 4: 5: 6: 7: 8: 9: 10: 11: 12: 13: 14: 15: 16: Op het schilderij van Pieter Bruegel kan men spreekwoorden en zegswijzen terugvinden. Ze hebben allemaal te maken met speelgoed. Hier zijn enkele voorbeelden. Ken je de betekenis? Op stelten lopen: Elk heeft zijn stokpaardje: Bikkelhard: _ Draaien als een tol: De boel op stelten zetten: Zoek ook het spreekwoord achter de tekening en wat wordt ermee bedoeld? 4
De teddybeer: Al meer dan 100jaar oud. Het verhaal achter de naam «teddybeer». De teddybeer kennen we als een knuffelbeest voor kinderen en je ziet ze in alle kleuren en maten. Maar waar komt nu precies die naam vandaan? Het verhaal begint bij de Amerikaanse president Theodore Roosevelt. Al zijn vrienden noemden hem Teddy en toen hij in 1902 tijdens een berenjacht weigerde om een klein beertje te doden, gebruikte een bekende cartoontekenaar dit in zijn cartoons (zei tekening). De beer werd bekend als Teddy s Bear. Het merk Steiff maakte toen al beren maar de cartoons waren belangrijke reclame voor hen en al gauw kwam de teddybeer op de markt. De beren werden al snel zeer bekend in Amerika en stilaan ook in andere landen. Steiff teddybeer De teddybeer nu De ouderwetse met stro gevulde teddybeer. De moderne met zachte kunststof gevulde teddybeer. Enkele vraagjes! Naar wie is de teddybeer genoemd? Waarvan werden de beren vroeger gemaakt? Hoe noemde de fabrikant die de eerste teddybeer maakte? 5
Enkele bekende beren op de eeuwenband. Benoem de beren bij naam en zet hun geboortejaar op de eeuwenband. Voor het eerst verschenen in 1958. Het eerste boek over dit beertje verscheen in 1926. Allereerste ontwerp was in 1987 Het eerste Junglebook (boek) verscheen in 1894. maar het pas in de winkels verschenen De eerste tekenfilm over deze twee kapoenen in 1995. kwam er in 1967 gemaakt door Disney. 1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 Daar wist ik helemaal niets meer van. Ik ben dan ook vergeetpiet. 6
Bekend speelgoed, vroeger maar ook nu nog. Verbind de naam met de juiste foto en daarna met het juiste leestekstje. monopoly Barbie Dit is een stuk speelgoed dat door het snel ronddraaien op het puntje kan blijven staan. Je draait een touw er rond en door weg te werpen en terug te trekken aan het touw, spint het rond. Dit was een zeer bekend spel in de jaren 50. De beyblades van deze tijd zijn ook een soort tollen. In 1953 kwam Matchbox met echte miniatuurautootjes op de markt. Oorspronkelijk gemaakt van metaal, samen met rubber, plastiek of glas. De latere concurrent was Hot Wheels. lego Het is een pop die gemaakt wordt door Mattel. De eerste pop verscheen in 1959. De aankleedpop is dus al 51jaar oud. Haar held is Ken. speelgoedauto Deze blokjes bestaan al zeer lang. Eerst waren ze uit hout gemaakt maar vanaf 1947 werden ze gemaakt van plastiek. Het is pas vanaf 1958 dat ze een groot succes werden. In 2008 vierde LEGO zijn 50 ste verjaardag. tollen Dit bordspel is sinds 1935 het best verkochte spel (ong. 200miljoen dozen). Er bestaan nu al veel verschillende versies. Ook bestaat het in 26 verschillende talen. 7
Speelgoed uit de hele wereld. Zelfgemaakt speelgoed uit Afrika. Kinderen maken daar hun speelgoed met alles wat ze vinden. Ze gebruiken takken, stro, versleten autobanden, ijzerdraad, Mancala is een Afrikaans spel. Je speelt het met twee. Je kunt het ook in een zandbak of op de speelplaats spelen. Je graaft of tekent 12 putjes (of vakken) en je legt in elk putje 4 steentjes. Wanneer je alle steentjes van de tegenspeler hebt veroverd, ben je gewonnen. Matroesjka s zijn poppetjes uit Rusland. Het zijn poppetjes van klein naar groot en ze passen allemaal in elkaar. Ze zijn uit hout gemaakt en worden met de hand beschilderd. Eén matroesjka bestaat uit 7 of acht poppetjes. Meestal beelden de matroesjka s boerenmeisjes uit. Een piñata is een pop van papiermaché met snoepjes erin, deze hangt op aan een touw. Op verjaardagsfeestjes dansen de kinderen in een kring er rond. Één kind wordt geblinddoekt en probeert met een stok tegen de pop te slaan. De kinderen wisselen af met blinddoek tot de pop stuk is. Dan valt al het snoep op de grond en kunnen de kinderen snoepen. Zeer gekend in Nicaragua. Moeilijker dan je denkt hoor. En ik kan het weten want ik ben weetpiet. 8
Wie zijn Sint en Piet? Wat weet jij van Sint en Piet? Antwoord met waar of niet waar. Zijn echte naam is Nicolaas. Zijn paard heet Slecht weer morgen. De Sint is 1740 jaar. De Sint is een heilige omdat hij zoveel goede dingen doet. Pieten zijn altijd boos en slecht gezind. De Sint rijdt op een ezel. De hoed van de Sint noemen we een mijter. De Sint woont in Frankrijk. De Sint is de beschermheilige van de zeevaarders. De Pieten zien zwart van de vuile schoorstenen. Vanwaar komt al dat lekkers? Verbind met elkaar. chocolade marsepein suiker speculaas 9
suikerbiet amandelen cacaoboon Hoe wordt al dat lekkers gemaakt? Afbeeldingen en tekst uit Zonnestraal Suiker hebben we bijna in alle lekkere dingen nodig. Al de snoepjes, marsepein, speculaas, dat we krijgen van de Sint bevat suiker. Maar hoe wordt suiker nu precies gemaakt? Kan jij de prenten in de juiste volgorde zetten? 10
Nog zoiets lekkers dat we in alle vormen en maten tegen komen, is chocolade. Ken jij de drie verschillende soorten chocolade? Natuurlijk volgt er ook een heel proces aan vooraf voor we chocolade in de winkel kunnen kopen. Welke foto past bij welk tekstje? Noteer de nummers op de juiste plaats. 11
Bronvermelding: http://www.levenslangleren.be www.wikipedia.be Zonnestraal 7 jaargang 2002 Artis Historia Artiscoop 8 Speelgoed Afbeeldingen via Google afbeeldingen www.google.com/images www.kleurplaten.nl 12