PET/CT-scan met eventueel een aanvullende CT-scan van de longen of met eventueel een aanvullende CT-scan van longen en bovenbuik
2
Wanneer moet u komen voor het onderzoek? U krijgt het onderzoek op:... dag..., om... uur. Belangrijk bij een PET/CT-scan Een PET/CT-scan wordt gemaakt met behulp van een radio-actieve vloeistof. Deze vloeistof wordt precies op tijd geleverd. Daarom is het belangrijk dat u op tijd aanwezig bent voor dit onderzoek. Het kan voorkomen dat de levering van de radio-actieve vloeistof is vertraagd. Wij vragen uw begrip hiervoor. Waar moet u zich melden? U komt tien minuten voor de afgesproken tijd naar de afdeling radiologie. Volg hiervoor de bordjes B50. U meldt zich bij de receptie van deze afdeling. Daarna wordt u naar de wachtruimte van de PET/CT-afdeling (A62) gestuurd. Als u aan de beurt bent, wordt u opgehaald uit de wachtruimte. Kunt u niet komen op de afgesproken dag? De radio-actieve vloeistof die voor u besteld wordt, is erg duur. Bel daarom zo snel mogelijk de PET/CT-afdeling als u niet kunt komen. Een andere patiënt kan dan in uw plaats komen. Belangrijk! Lees deze instructies goed door. Wat moet u doen vóór het onderzoek? U mag 6 uur vóór het onderzoek niet eten en drinken. U mag ook niet roken en kauwgom kauwen. U mag alleen thee (zonder suiker, zoetstof, melk of creamer) of water drinken. Let op: heeft u suikerziekte (diabetes)? Dan moet u 4 uur vóór uw afspraaktijd uw gebruikelijke medicijnen (insuline of orale antidiabetica) gebruiken en normaal ontbijten. Daarna mag u niet meer eten en alleen thee (zonder suiker, zoetstof, melk of creamer) of water drinken. 3
Het is belangrijk dat u vanaf 24 uur vóór het onderzoek géén zware lichamelijke inspanning levert. Kom dus niet op de fiets naar het ziekenhuis. 2 uur vóór het onderzoek moet u 1 liter water drinken. U mag gewoon naar het toilet gaan. Soms mag u bepaalde medicijnen even niet gebruiken. U kunt hier meer over lezen onder het kopje Krijgt u röntgen-contrastvloeistof en gebruikt u medicijnen? Heeft u angst voor kleine ruimten (claustrofobie)? Zeg dit tegen de laborant. U kunt dan een rustgevend tabletje (Diazepam ) krijgen. U mag dan niet meer alleen naar huis. Neem iemand mee die u naar huis brengt. Hoe gaat het onderzoek? Een laborant komt u uit de wachtkamer ophalen en stuurt u naar het toilet om uit te plassen. Hierna neemt de laborant u mee naar een kamer voor de voorbereiding op de PET/CT-scan. U neemt plaats in een comfortabele stoel. De laborant brengt een infuusnaaldje in uw arm. Via het naaldje neemt de laborant een bloed af om uw bloedsuikerwaarde te bepalen. Daarna spuit de laborant de radioactieve vloeistof in. De vloeistof heeft ongeveer 60 minuten nodig om door uw lichaam opgenomen te worden. Het is belangrijk dat u tijdens deze 60 minuten zo stil mogelijk blijft liggen en dat u niet praat. U krijgt een noodbel in de hand en de laborant verlaat de kamer. De laborant kan u via een camera blijven zien. Na 60 minuten stuurt de laborant u naar het toilet om nog een keer te plassen. Dan neemt de laborant u mee naar de ruimte met de PET/CT-scan. U gaat op uw rug op het bed van de PET/CT-scan liggen. De laborant verlaat de ruimte en ziet u door het raam en hoort u via de intercom. 4
Het is belangrijk dat u tijdens de PET/CT-scan heel stil blijft liggen. De scan duurt ongeveer 30 á 45 minuten. Het kan zijn dat er hierna nog een aanvullende CT-scan wordt gemaakt. Deze CT-scan duurt 5 minuten. Meestal wordt hierbij een röntgen-contrastvloeistof ingespoten. Deze wordt ingespoten via het infuusnaaldje in uw arm. Na de scan krijgt u van de laborant een vragenlijst over uw klachten. Deze vragenlijst vult u in de wachterkamer in terwijl u wacht. Na ongeveer 10 minuten heeft de laborant de scan bekeken en krijgt u te horen of het onderzoek klaar is. Röntgen-contrastvloeistof Het kan zijn dat er na de PET/CT-scan nog een aanvullende CT-scan gemaakt wordt. Daarbij wordt er meestal een röntgen-contrastvloeistof bij u ingespoten. Op uw afspraakbrief staat of u wel of geen röntgen-contrastvloeistof krijgt ingespoten. Nierfunctie Bij het gebruik van röntgen-contrastvloeistof is het belangrijk om te weten hoe uw nierfunctie is. Als uw nierfunctie nog niet bekend is in het ziekenhuis of langer dan 3 maanden geleden is bepaald, dan wordt deze door het afnemen van wat bloed gecontroleerd. Uw dokter zal u een formulier meegeven om bij de afdeling bloedafname (B82) bloed te laten prikken. Als de nierfunctie goed is, dan kan de CT-scan met röntgen-contrastvloeistof uitgevoerd worden. Als er sprake is van een verminderde nierfunctie wordt u naar de contrastpoli verwezen. Op de contrastpoli worden de verdere maatregelen met u besproken. 5
Krijgt u röntgen-contrastvloeistof en gebruikt u medicijnen? Uw voorgeschreven medicijnen moet u gewoon blijven innemen. U mag alleen op de dag vóór en op de dag van het onderzoek geen plastabletten (diuretica) of bepaalde pijnstillers (NSAID s) innemen. NSAID s zijn middelen tegen pijn en om ontstekingen te remmen. Veel voorkomende NSAID s zijn: Diclofenac, Ibuprofen en Naproxen. Paracetamol, aspirine en morfine-achtige middelen mag u wel gewoon innemen. Bij vragen over het gebruik van andere medicijnen verwijzen we u naar uw dokter in het ziekenhuis. Krijgt u röntgen-contrastvloeistof ingespoten en heeft u eerder een allergische reactie hierop gehad? De CT-scan met röntgen-contrastvloeistof kan niet zomaar doorgaan als u in het verleden ooit een ernstige allergische reactie op röntgen-contrastvloeistof heeft gehad. Neem in dit geval vóór het onderzoek contact op met de PET/CTafdeling of met uw dokter in het ziekenhuis. In de meeste gevallen kan de CT-scan wel doorgaan, maar moet u vooraf speciale medicijnen innemen. Soms moet bekeken worden of andere onderzoeken ook voldoende informatie geven. Welke kleren mag u aanhouden tijdens het onderzoek? Het is belangrijk dat u zich warm kleedt. Kleding zonder metalen onderdelen mag u aanhouden tijdens het hele onderzoek. Probeer daarom kleding zonder metalen onderdelen te dragen (geen ritssluitingen, knopen of drukkers. Geen haakjes of beugels van de BH). Laat uw sieraden thuis. Mag u iemand meenemen? U mag iemand meenemen naar de PET/CT-afdeling, maar er mag niemand bij u blijven tijdens het onderzoek. Vanwege de straling mag u geen kinderen of een (mogelijk) zwangere begeleidster meenemen. 6
Wanneer u een rustgevend tabletje wilt tijdens het onderzoek, mag u niet alleen naar huis. Neem dan iemand mee die u naar huis brengt. Hoe lang duurt het onderzoek? Het hele onderzoek duurt ongeveer twee uur. De voorbereiding duurt ongeveer 75 minuten en het scannen duurt ongeveer 30 á 45 minuten. Wat doet u na het onderzoek? Na de scan mag u direct weer eten. Het is belangrijk dat u na het onderzoek extra drinkt. Drie tot vier glazen water zijn extra voldoende. De radio-actieve stof gaat uit het lichaam via de urine. Na het plassen moet u goed de handen wassen. Heeft het onderzoek bijwerkingen? De radio-actieve vloeistof De hoeveelheid radio-actieve vloeistof die u krijgt ingespoten is zo klein, dat daar geen schadelijk effect van is te verwachten. Voor volwassenen om u heen is de straling van de radio-actieve vloeistof niet gevaarlijk. Het wordt wel afgeraden om de dag van het onderzoek kleine kinderen (tot 12 jaar) en (mogelijk) zwangere vrouwen in uw omgeving te hebben. Daarom vragen wij u om na het onderzoek direct naar huis te gaan. Na 24 uur is de radio-actieve vloeistof uit uw lichaam verdwenen. De röntgenstraling De hoeveelheid röntgenstraling die wordt gebruikt bij het maken van de CT-scan is zo klein, dat hiervan geen schadelijk effect te verwachten is. 7
De röntgen-contrastvloeistof Van de röntgen-contrastvloeistof kunt u tijdens het inspuiten een warm gevoel in uw hele lichaam en een vieze smaak in de mond krijgen. Dit is normaal en trekt enkele minuten na het inspuiten weer weg. Heel zelden treedt een allergische reactie op. Wanneer krijgt u de uitslag? Uw dokter spreekt met u af, wanneer u de uitslag van het onderzoek krijgt. De dokter van de PET/CT-afdeling kijkt eerst naar de PET/CT-scan. De uitslag is na ongeveer vijf werkdagen bij uw dokter bekend. Bent u zwanger? Bent u zwanger of denkt u dat u zwanger bent, bel dan met uw dokter in het ziekenhuis. Uw dokter bekijkt dan of u een ander onderzoek krijgt. Geeft u borstvoeding? Geeft u borstvoeding, dan mag u dit na het onderzoek 24 uur niet doen. U moet de melk de eerste 24 uur na het onderzoek afkolven en weggooien. Bloed laten prikken of urine inleveren? Misschien heeft uw dokter verteld dat u bloed moet laten prikken en/of urine moet inleveren. Dit doet u op de afdeling bloedafname (B82). Dit mag vanwege de straling niet direct na het onderzoek. Doe dit daarom vóór het onderzoek of minimaal één dag ná het onderzoek. Als u dit vóór het onderzoek doet, zorg er dan wel voor dat u op tijd op de PET/CT-afdeling bent. Let op: als u bloed moet laten prikken om de nierfunctie te bepalen, dan moet u dat al eerder doen. 8
Wat is een PET/CT-scan? Een PET/CT-scan is een onderzoek waarbij een PET-scan en een CT-scan gecombineerd worden. Deze twee scans vullen elkaar aan. De PET-scan geeft informatie over de (suiker)stofwisseling van weefsels. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een radio-actieve vloeistof die wordt ingespoten in de bloedbaan. De CT-scan geeft informatie over de inwendige bouw van het lichaam. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van röntgenstraling. Op deze manier kan het suikergebruik en de inwendige bouw van het lichaam gecombineerd in beeld worden gebracht. Dit geeft uw dokter informatie over uw gezondheid en een eventuele aandoening. Heeft u vragen? Als u nog vragen heeft, kunt u bellen met de PET/CT-afdeling. Het telefoonnummer staat op de achterkant van deze folder. Tijdens het onderzoek vertelt de laborant steeds wat er gaat gebeuren. U kunt uw vragen ook stellen vlak vóór, tijdens en na het onderzoek. Let op! Op de dag van de PET/CT-scan moet u dus: 6 uur vóór de afspraaktijd nuchter zijn. 2 uur vóór de afspraaktijd 1 liter water drinken. Op tijd aanwezig zijn. 9
10
11
Adres en telefoonnummer Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos 100 6532 SZ Nijmegen PET/CT-afdeling (A62) Onderdeel van afdeling nucleaire geneeskunde (B48) Telefoon (024) 365 74 86 (bereikbaar tussen 8.30-12.15 uur en 13.30-17.00 uur) www.nucleairegeneeskunde.cwz.nl G004 / 07-13