Workshop Wet verplichte Ggz Ico Kloppenburg, beleidsmedewerker VNG Den Bosch, 3 december 2018
Inhoud van de workshop: Hoofdlijnen van de wet Discussie aan de hand van stellingen
Historie en behandeling Wet verplichte ggz 1841: 1 e krankzinnigenwet 1884: 2 e krankzinnigenwet; 1956 advies herziening 1994: Wet bijzondere opsluiting psychiatrische ziekenhuizen (ingediend in 1971!) Juni 2010: Hirsch Ballin dient 1 e versie Wvggz in 2016: versnelling o.i.v. zaak Borst; hoorzitting TK 6 februari 2017: wet aangenomen Tweede Kamer 16 mei 2017: ronde tafel Eerste Kamer met Wzd en Wfz januari 2018: behandeling EK, 23/1 unaniem aanvaard!! Ingangsdatum 1/1/2020
Wvggz kent 2 wegen naar verplichte Ggz: Acuut Niet-acuut Bestuurlijke bevoegdheid Burgemeester Verkennend Onderzoek Crisismaatregel Zorgmachtiging Via OM Aanvraag verlenging Rechter
Hoofdlijn Wvggz Zorgvuldigheid bij dwang tot opname en zorg Alleen Ggz (Vg in Wzd - justitiëel kader in Wfz) Dwang in principe alleen na oordeel rechter OvJ start traject voor een zorgmachtiging (voorheen RM) Burgemeester kan crisismaatregel (voorheen IBS) opleggen, na advies psychiater en (zo mogelijk) horen betrokkene Gemeenten moet signalen van zorg oppakken en zonodig een Verkennend Onderzoek starten
Nieuw in rol gemeente (1/3) Bevoegdheden burgemeester crisismaatregel - Inbewaringstelling (IBS) wordt Crisismaatregel (H7), max. 3 dagen, daarna voortzetting van max. 3 weken. - Enkele verschillen met Wet Bopz: Crisismaatregel kan ook tot vormen van verplichte zorg strekken, behalve gedwongen opname; ambulante vormen van zorg mogelijk; Burgemeester moet zo mogelijk (laten) horen (art. 7:1 lid 3 sub b) Tijdelijke verplichte zorg voorafgaand aan crisismaatregel is toegestaan (max. 18 uur, art. 7:3)
Nieuw in rol gemeente (2/3): Verkennend onderzoek Niet nieuw: preventie, vroegsignalering, toeleiding naar zorg Een ieder kan bij College melding doen van noodzaak tot geestelijke gezondheidszorg Gemeente doet dan verkennend onderzoek (art. 5:2 lid 2) Kan leiden tot aanvraag bij officier van justitie voor verplichte zorg (art. 5:2 lid 3) Speciale positie familie en naasten: gemeente moet altijd aanvraag doen voor verplichte zorg bij officier van justitie als zij dat willen (art. 5:2 lid 5) Melder kan anoniem voor betrokkene blijven (art. 5:2 lid 7) Bij of krachtens Amvb kunnen eisen aan onderzoek worden gesteld (art. 5:2 lid 8); NB: geen plannen hiervoor.
Nieuw in rol gemeente (3/3): overige Niet nieuw: bevorderen maatschappelijke participatie (bijvoorbeeld: werk, inkomen, huisvesting) GGz moet in zorgplan nagaan of hieraan is voldaan Bij ontbreken randvoorwaarden maatschappelijk participatie: GGz neemt contact op met gemeente vòòr vaststellen zorgplan (5:13 lid 3 sub c) en bij einde zorg als noodzakelijke voorwaarden ontbreken voor deelnemen aan maatschappelijk verkeer (8:18 lid 11); Gemeente vult randvoorwaarden in, met gebruikmaking wettelijke kaders (Wmo 2015, Participatiewet etc.) Verplichte deelname regionaal kwartaaloverleg burgemeesters, OM en GGz (8:31).
Informatiedeling/keteninformatie Belangrijke pijler van de Wvggz Nu gaat dat via BOPZ-online Voor de CM komt er een upgrade daarvan Regelmatig ketenoverleg OM, politie, GGz, Burgemeester (art. 8:31) Scenario voor informatiedeling in de Bestuurlijke Ketenraad vastgesteld. Daarin namens VNG: - Liesbeth Spies, burg. Alphen ad Rijn - Bert Frings, weth. Nijmegen
Drie hoofdlijnen voor implementatie: 1. Informatievoorziening op orde bij gemeenten en in de keten: hoe komen we tot goede informatiedeling tussen de ketenpartners wat hebben gemeenten nodig voor hun interne proces? 2. Uitwerking van de gemeentelijke rol en taken: hoe gaan we de meldingen ontvangen? welke procedures kunnen we gemeenten middels handreikingen bieden? Hoe bieden we adequate ondersteuning van de Burgemeester? 3. Communicatie over de nieuwe wet, waardoor we gemeenten in staat stellen de nieuwe taken goed uit te voeren
Handreikingen: 1.Melding en verkennend onderzoek: organisatie en procedure melding en verkennend onderzoek. 2.Uitwerking rol burgemeester bij Crisismaatregel: wat betekent die hoorplicht, hoe kan die in de praktijk worden ingevuld (mandatering) 3.Handreiking Regionaal overleg Wvggz: opzet, schaal en inhoud van de vierhoeksoverleggen. 4.Algemene handvatten implementatie
Inhoudelijke discussiepunten onder gemeenten: Karakter verkennend onderzoek: Hoe zwaar tuigen we dat op? Belemmert dat Oggz en bemoeizorgpraktijk? Taak en rol burgemeester: Hoe kunnen we horen praktisch vormgeven? Heeft de burgemeester een bredere rol dan voorheen om de burger te beschermen? Hebben we alle risico s in beeld? Samenhang met de Wzd?
Prioriteiten/randvoorwaarden Structurele meerkosten uitvoering gemeenten niet gedekt (art. 2 wet Financiële verhoudingen) Communicatie: onbekendheid bij gemeenten Afstemming met NGB en Regioburgemeesters
Maar ook mogelijkheden: Samenhang aanpak personen met verward gedrag biedt mogelijkheden Meer communicatie met de GGz Betere wet gericht op behandeling Meer stem voor cliënten en omgeving
Stelling 1: Hoorplicht en mandatering De burgemeester kan het horen van betrokkene mandateren. Het is echter ongewenst, dat deze bevoegdheid wordt gemandateerd aan een partij buiten de gemeente.
Stelling 2: Medische informatie in de last De burgemeester moet de medische informatie van de psychiater opnemen in de last die hij afgeeft. Deze informatie hoeft hij inhoudelijk niet te beoordelen, maar kan hij enkel en alleen gebruiken voor zijn afweging van de openbare orde en veiligheidskanten van de zaak.
Stelling 3: Jurisdictie en werklast burgemeester Een crisismaatregel wordt opgelegd door de burgemeester van de gemeente waar betrokkene zich bevindt. Dit kan leiden tot extra werk als: zich een grote instelling voor Ggz in de gemeente bevindt er een beoordelingslocatie in de gemeente is. Hiervoor moeten sommige gemeenten gecompenseerd worden.
Algemene vraag: Wat heeft u nodig als bestuurder: Voor het organiseren van deze taken? Voor het uitvoeren van uw taken na inwerking treding van de wet?