SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 72 van BART DOCHY datum: 13 november 2015 aan GEERT BOURGEOIS MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED Vlaams Rampenfonds - Erkenning van de ramp van 29 en 30 augustus 2015 Naar aanleiding van de zesde staatshervorming werd het Vlaams Rampenfonds (VRF) opgericht. Het VRF behandelt, volgens welbepaalde criteria, dossiers voor een financiële tegemoetkoming in schade die werd geleden naar aanleiding van natuurrampen die door de Vlaamse Regering werden erkend. In 2015 behandelde het VRF dossiers van de overvloedige regenval van eind juli en begin augustus 2014 in diverse gemeenten. Die gevallen van uitzonderlijke regenval zijn de eerste natuurfenomenen die door de Vlaamse Regering werden erkend als ramp. In het kader van de verdere uitbouw van het VRF herziet Vlaanderen de tot nog toe gehanteerde, federale procedures voor de erkenning van rampen en de dossierbehandeling. Vlaanderen streeft hierbij in het algemeen naar optimalisering, rationalisering, digitalisering en vereenvoudiging, en in het bijzonder naar het bepalen van billijke termijnen en doorlooptijden, redelijke beroepsmogelijkheden en kostenbeheersing. De nieuwe Vlaamse reglementering ter zake zal worden voorgelegd aan de Vlaamse Regering en ingediend bij het Vlaams Parlement. In antwoord op mijn vraag om uitleg dienaangaande van 10 februari 2015 heeft de minister-president zich terecht niet vastgespijkerd op een datum, maar heeft hij de hoop uitgedrukt een decreet te kunnen indienen in de loop van 2015. Na de snelle erkenning van de ramp van 27, 28, 29 juli 2014 (Limburg, Oost-Vlaanderen, Vlaams Brabant en West-Vlaanderen) en van de ramp van 3 augustus 2014 (Limburg) was het ook de ambitie om tot een snelle dossierafhandeling te komen. Op 29 en 30 augustus 2015 werd vooral een deel van de provincie West-Vlaanderen getroffen door noodweer. Onder coördinatie van de provinciegouverneur hebben verschillende gemeentebesturen een aanvraag tot erkenning als ramp gedaan. 1. Wat is de stand van zaken van de hervorming van de procedures en criteria in het kader van het VRF? 2. Hoeveel dossiers werden er ingediend voor de erkende rampen van juli en augustus 2014, gespecificeerd per ramp en per gemeente?
3. Wat is de stand van afhandeling van de dossiers van juli en augustus 2014. Met andere woorden, hoeveel dossiers hebben reeds geleid tot uitbetaling van de getroffenen en hoeveel zitten er nog in welke fase van de procedure? 4. Welk bedrag werd reeds uitbetaald en welke totale uitbetaling wordt volgens schatting verwacht? 5. Hoeveel steden en gemeenten, en welke, hebben een aanvraag gedaan voor het noodweer van 29 en 30 augustus 2015? 6. Wat is de stand van zaken in de procedure, wanneer wordt een eventuele erkenning verwacht en welk is het geraamde bedrag van de gevraagde schade?
GEERT BOURGEOIS MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED ANTWOORD op vraag nr. 72 van 13 november 2015 van BART DOCHY 1. Artikel 14 van de Bijzondere Wet van 6 januari 2014 "met betrekking tot de Zesde Staatshervorming" (waardoor artikel 6 1, II van de Bijzondere Wet tot Hervorming der Instellingen van 8 augustus 1980 werd gewijzigd) bepaalt dat de gewesten bevoegd zijn voor het vergoeden van schade veroorzaakt door algemene rampen die zich vanaf 1 juli 2014 voordoen op hun grondgebied. Zoals aangekondigd in mijn beleidsnota willen we de huidige (federale) regelgeving vervangen door een Vlaams decreet dat de beginselen verenigt van de vergoeding, de vergoedingsprocedures en de financieringswijze voor schade die te wijten is aan algemene rampen op het grondgebied van het Vlaamse Gewest. Mijn diensten hebben een ontwerp van decreet voorbereid dat verder bouwt op de basisbeginselen van de wet van 12 juli 1976 "betreffende het herstel van zekere schade veroorzaakt aan private goederen door natuurrampen". Die wetgeving ligt immers aan de basis van het huidige vergoedingssysteem ten bate van schadelijders. Het ontwerp van decreet beoogt een administratieve vereenvoudiging en een optimalisering van het proces voor de toekenning en de betaling van de vergoedingen, (met billijke termijnen en doorlooptijden) alsook kostenbeheersing. De Vlaamse Regering heeft het voorontwerp van decreet principieel goedgekeurd op 27 november laatstleden. Daarop aansluitend wordt het advies ingewonnen van de SERV, en vervolgens van de Raad van State. Daarna kan de Vlaamse Regering het voorontwerp van decreet definitief goedkeuren en het ontwerp indienen bij het Vlaams Parlement. Parallel aan de behandeling van het ontwerp van decreet in het Vlaams Parlement zullen de uitvoeringsbesluiten bij dit decreet voorbereid worden, zodat zij tijdig ter goedkeuring kunnen voorgelegd worden aan de Vlaamse Regering. Het Vlaams Rampenfonds zal in de toekomst, op basis van de nieuwe procedures, tevens de mogelijkheden onderzoeken tot digitalisering van de processen. 2. De onderstaande tabel geeft een overzicht per gemeente en per algemeen erkende ramp van het aantal schadedossiers en van de schaderamingen die ingediend werden voor de erkende rampen van 27, 28 en 29 juli 2014. Zoals uit die tabel blijkt, zijn er gemeenten waarvoor de Vlaamse Regering beslist heeft tot een erkenning als een algemene ramp, maar waarvan de getroffenen geen vergoedingsaanvraag ingediend hebben. Mogelijke verklaringen zijn bijvoorbeeld dat de schade uiteindelijk beperkter was dan aanvankelijk was geschat, of dat de schade volledig vergoed werd door een verzekeringsmaatschappij.
De overvloedige regenval van 27, 28 en 29 juli 2014 Aantal ingediende aanvragen Diest 0 Glabbeek 0 Gevraagd schadebedrag (in euro) Hoegaarden 3 55.860,00 Kortenberg 3 6.728,02 Lubbeek 1 (geen raming opgegeven) Tielt-Winge 0 Tienen 5 657.710,00 Ardooie 28 629.289,77 Brugge 13 729.931,11 Hooglede 17 206.738,98 Ieper 23 1.302.875,47 Ingelmunster 2 106.144,46 Izegem 4 88.480,23 Knokke-Heist 33 2.942.098,88 Langemark-Poelkapelle 24 1.491.261,48 Ledegem 5 203.342,91 Lichtervelde 27 966.625,13 Meulebeke 5 151.605,64 Moorslede 6 35.918,81 Pittem 44 1.392.411,23 Roeselare 20 256.300,40 Tielt 5 120.062,38 Wingene 83 2.732.547,42 Zonnebeke 6 587.170,57 Aalter 1 103.677,00 Bocholt 0 Hechtel-Eksel 0 Houthalen-Helchteren 0 Lummen 0 Maaseik 0 Neerpelt 0 Peer 4 7.576,67 Tessenderlo 0 TOTAAL (alle provincies) 362 14.774.356,56 Aan het KMI werd gevraagd om na te gaan of voor 9 bijkomende gemeenten voldaan was aan de erkenningscriteria tot algemene ramp. Het advies was positief. Voor de provincie Vlaams-Brabant betreft het de gemeenten Beersel, Boutersem, Linter en Sint-Genesius-Rode en voor de provincie West-Vlaanderen gaat het om de gemeenten Blankenberge, Damme, Oostkamp, Ruiselede en Staden. In totaal zijn er in die
gemeenten 146 schadelijders die eventueel recht kunnen hebben op een schadevergoeding. Voor deze gemeenten is een bijkomende erkenning in voorbereiding. De overvloedige regenval van 3 augustus 2014 De erkenning heeft enkel betrekking op de gemeente Lanaken. Er werden echter geen aanvragen tot schadevergoeding ingediend bij het Vlaams Rampenfonds. 3. De onderstaande tabel geeft een overzicht van de afhandeling van de aanvraagdossiers voor de erkende ramp van 27, 28 en 29 juli 2014 (stand van zaken op 1 december 2015). Ingediende aanvragen 362 Afgewezen dossiers (onontvankelijk of ongegrond) 45 Totaal aangevraagd bedrag (dit bedrag is hoger dan het initieel door de gemeenten opgegeven bedrag van 14.774.356,56 euro, dat berustte op een loutere raming door de betrokken gemeenten) Gemiddeld gevraagd bedrag per aanvraagdossier 15.213.028,27 euro 42.024,94 euro Aantal dossiers die administratief niet in orde waren, 22 waarvoor bijkomende documenten opgevraagd werden Dossiers volledig en in orde voor verzending naar expert 290 Aantal dossiers verzonden naar de expert voor uitvoeren 272 van een expertise Aantal ontvangen expertiseverslagen 261 Aantal vergoedingsbesluiten verzonden naar de 51 gouverneurs voor ondertekening Aantal door de gouverneurs getekende 45 vergoedingsbesluiten Aantal afgewerkte dossiers 45 De 45 afgewerkte dossiers hebben betrekking op de afgewezen aanvragen. Voor die 45 dossiers heeft het Vlaams Rampenfonds een beslissing opgesteld, waaruit de onontvankelijkheid of de ongegrondheid van de aanvraag blijkt. Nadat deze door de gouverneurs ondertekende beslissingen terugbezorgd werden aan mijn diensten zijn zij verzonden naar de aanvragers. Ondertussen werden uiteraard al andere dossiers administratief behandeld. Indien die volledig in orde waren, werden zij bezorgd aan de experten. Na onderzoek van de expertiseverslagen door mijn diensten worden zij verzonden naar de betrokken schadelijders. De aanvragers beschikken over een termijn van één maand om al dan niet akkoord te gaan met het voorgelegde expertiseverslag. Pas na ontvangst van dat schriftelijk akkoord kan het Vlaams Rampenfonds de vergoedingsbeslissing opstellen en instructies geven voor de betaling van het toegekende schadebedrag. Zoals hoger reeds vermeld, zijn er geen aanvragen tot schadevergoeding ingediend m.b.t. de regenval van 3 augustus 2014 in Lanaken. 4. Vanaf 18 november loopt de hoger vermelde termijn van één maand af voor de eerste dossiers die aan de schadelijders werden toegezonden. Na het verstrijken van die periode kunnen mijn diensten overgaan tot het opstellen en het verzenden van de definitieve vergoedingsbeslissing. Daarna geven zij opdracht aan het Vlaams Fonds voor de Lastendelging om de vergoeding te betalen.
Voor 6 dossiers werden de vergoedingsbesluiten naar de gouverneur van West- Vlaanderen verzonden. Normaliter zal hiervoor een vergoeding van (in totaal) 172.100 euro kunnen betaald worden voor het einde van dit jaar. Het grootste deel van de betalingen zal vanaf het begin van 2016 gebeuren. Volgens de ramingen van het Vlaams Rampenfonds zal het totaalbedrag van de uit te keren vergoedingen voor deze ramp 6, 3 miljoen euro bedragen. 5. De onderstaande tabel geeft een overzicht per provincie van de gemeenten die een aanvraag tot erkenning ingediend hebben naar aanleiding van de extreme weersomstandigheden van 29 en 30 augustus 2015. 1) M.b.t. de overvloedige regenval op 29-30 augustus 2015 Aantal getroffenen (indicatief) Geraamd schadebedrag (in euro) Overijse 3 10.000,00 Provincie Antwerpen Alveringem 5 67.500,00 Beernem niet bekend niet bekend Blankenberge niet bekend niet bekend Brugge 8 25.000,00 Damme niet bekend niet bekend Diksmuide 60 45.000,00 Houthulst 3 3.000,00 Jabbeke niet bekend niet bekend Knokke-Heist 1 5.000,00 Kortemark 6 151.500,00 Lo-Reninge 1 1.000,00 Oostkamp 10 150.000,00 Poperinge 7 7.000,00 Ruiselede niet bekend niet bekend Tielt niet bekend niet bekend Torhout 22 848.000,00 Vleteren 1 75.000,00 Wingene niet bekend niet bekend Zedelgem 3 126.000,00 Zuienkerke niet bekend niet bekend Aalter niet bekend niet bekend Deinze 2 2.000,00 Gent 48 96.000,00 Knesselare niet bekend niet bekend Maldegem niet bekend niet bekend Beringen 1 500,00 Zonhoven 1 350,00 Algemeen totaal 182 1.612.850,00
Gemiddelde schade 8.861,81 2) M.b.t. hagelschade op 29-30 augustus 2015 Aantal getroffenen (indicatief) Provincie Antwerpen Geraamd schadebedrag (in euro) Alveringem 4 47.500,00 Brugge 343 1.760.000,00 Jabbeke 2 4.000,00 Knokke-Heist 1 2.000,00 Kortemark 19 304.000,00 Oostkamp 137 700.000,00 Poperinge 2 2.000,00 Torhout 1 8.000,00 Vleteren 1 12.000,00 Zedelgem 45 448.000,00 Wortegem-Petegem 2 2.000,00 TOTAAL (alle provincies) 557 3.289.500,00 Gemiddelde schade 5.905,75 3) M.b.t. stormschade op 29-30 augustus 2015 Aantal getroffenen (indicatief) Provincie Antwerpen Geraamd schadebedrag (in euro) Ardooie 17 50.000,00 Brugge 3 15.000,00 Dentergem 3 10.000,00 Hooglede 6 75.000,00 Jabbeke 3 20.000,00 Knokke-Heist 3 67.000,00 Lichtervelde 40 1.200.000,00 Oostkamp 66 430.000,00 Pittem 1 25.000,00 Poperinge 3 3.000,00 Roeselare 1 15.000,00 Ruiselede 1 8.000,00 Tielt 4 2.000,00
Torhout 35 300.000,00 Zedelgem 3 1.500,00 Zwevegem 1 2.500,00 Buggenhout 4 4.000,00 Deinze 5 5.000,00 Denderleeuw 1 2.000,00 Gent 36 144.000,00 Hamme 1 10.000,00 Nevele 1 5.000,00 TOTAAL (alle provincies) 238 2.394.000,00 Gemiddelde schade 10.058,82 6. Voor de overvloedige regenval van 29 en 30 augustus 2015 werd het advies van het KMI ingewonnen. Het KMI formuleerde zijn advies op 23 september 2015. Op basis van het advies over de overvloedige neerslag zal een erkenningsdossier tot algemene ramp voorbereid worden voor de steden en gemeenten die een positief advies ontvingen. De onderstaande tabel geeft een overzicht van het advies. Bij een negatief advies van het KMI komt het natuurverschijnsel niet in aanmerking voor een erkenning. Advies van het KMI Overijse - Alveringem + Beernem + Blankenberge - Brugge + Damme + Diksmuide + Houthulst + Jabbeke + Knokke-Heist + Kortemark + Lo-Reninge + Oostkamp + Poperinge + Ruiselede + Tielt - Torhout + Vleteren + Wingene + Zedelgem + Zuienkerke +
Aalter + Deinze - Gent - Knesselare + Maldegem + Beringen - Zonhoven - Voor de storm- en hagelschade van 29 en 30 augustus 2015 is het erkenningsdossier nog in onderzoek. Het KMI heeft op 14 en 20 oktober 2015 hierover zijn advies gegeven. Het kan echter enkel signaleren of er hagel of plaatselijke windstoten geweest zijn. Als dat niet boven een meetstation gebeurt beschikt het niet over een objectieve meting. Daarom is het de technische cel van het Vlaams Rampenfonds die bevoegd is om vast te stellen of aan de erkenningscriteria is voldaan. Die beoordeling gebeurt aan de hand van de schaal van Torro voor hagel en van de schaal van Fujita voor lokale winden, windschering of windhozen. De beschrijving van de schade geeft de hevigheid van het fenomeen weer. De evaluatie gebeurt aan de hand van foto s van de zwaarste schadegevallen, die de gemeenten aan het Vlaams Rampenfonds bezorgen.