Uittreksel Uponor simply more
Neem contact met ons op De korte verbindingslijn met Uponor Heeft u vragen over onze diensten en producten of wilt u iets bestellen? Geen probleem. Eenvoudig opbellen en onze medewerkers staan u graag met raad en daad terzijde. Meer weten over downloaden Heeft u voor bepaalde producten montagehandleidingen nodig? Stelt u prijs op meer uitgebreide informatie over technische details? Zoekt u een update van onze software? U kunt de gewenste informatie downloaden van onze website. www.uponor.nl www.uponor.be 2 UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012
Uponor simply more Alleen een compleet assortiment kan als oplossing functioneren Uponor is de sterke partner voor installateurs, vakspecialisten, architecten, ontwerpers en overheid. Uponor biedt producten aan, die logische en 100% geschikte oplossingen tot resultaat hebben. Onze systemen gaan voorzichtig om met het milieu en het gebruik is vele malen gunstiger dan met bestaande, conventionele systemen. Uponor betekent kwaliteit zonder compromis en de omvangrijke knowhow van een wereldwijd werkzame onderneming. Wij bieden u de veiligheid en ervaring van medewerkers, die met hart en ziel problemen oplossen en samen met u vaart zetten achter ontwikkelingen. Vertrouw op mensen, die uw taal spreken en voor wie partnerschap meer is dan alleen een woord. Onze inhoudelijke oriëntatie is verdeeld in drie werkgebieden: verwarmen, koelen, installatiesystemen en distributie. De gebieden moeten echter niet los van elkaar worden gezien zij grijpen naadloos in elkaar. Hieruit ontstaan innovatieve totaaloplossingen, die unieke meerwaarde bieden. Verwarmen en koelen Met individuele oplossingen voor verwarming- en koelsystemen realiseert Uponor voor particuliere en industriële vastgoedeigenaren het hele jaar door een comfortabel klimaat. Het bijzondere voordeel van de systemen van Uponor is, dat zij zonder extra hoge kosten zowel voor verwarmen alsook voor koelen gebruikt kunnen worden: 's winters stroomt verwarmd en s zomers gekoeld water door hetzelfde systeem. In tegenstelling tot een conventionele klimaatregeling gebeurt dit zonder ventilatie en dus zacht en geluidsarm. De systemen zijn net zo geschikt voor renovatie van bestaande gebouwen als voor nieuwbouw. Installatiesystemen Deze bedrijfstak voorziet u van alles wat u nodig heeft voor de drink watervoorziening, radiatoraansluiting en speciale toepassingen zoals gas, perslucht en sprinklers. De kern wordt steeds gevormd door een uitstekend leidingsysteem, gecombineerd met een daarop perfect afgestemd fittingconcept. Distributie Voorgeïsoleerde leidingen voor warmte- en watervoorziening. Bij afzonderlijke gebouwen tot en met complexe netwerken. Met alle aangeboden systemen kunt u een individueel systeem samenstellen dat alle toepassingsgebieden naadloos met elkaar verbindt. Kortom: dat bedoelen wij met de slogan: Uponor simply more. Meer productie, meer capaciteit, meer service, meer ondersteuning meer voor u. 4 UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012
Uponor simply more Uponor: kwaliteit, verantwoording, duurzaamheid Wie in de industrie graag een voortekkersrol wil innemen, moet het maximale leveren. Om u steeds de allerbeste kwaliteit aan producten en oplossingen te kunnen bieden, worden in onze R&D-afdeling alle producten aan omvangrijke controles en prestatietests onderworpen. Want de centrale eis bij nagenoeg alle toepassingen is de duurzaamheid van de producten. Kostenbesparend en milieuvriendelijk Bij de ontwikkeling voor de particuliere en de bedrijfssector gaat het op de eerste plaats om de wensen van de mensen die met het systeem te maken hebben. Het hele jaar een comfortabel klimaat te realiseren onder energiebesparende gezichtspunten. Zo wordt het milieu door een lagere CO 2 -uitstoot ontzien en het bedrijf is vaak rendabeler dan met bestaande, conventionele systemen. Gedurende de gehele levenscyclus van onze producten schenken wij daarbij aandacht aan de onschadelijkheid voor het milieu. In de productie is het voor ons belangrijk, dat medewerkers verantwoord omgaan met energie, materiaal en water en dat de belasting voor het milieu tijdens het productieproces zo laag mogelijk wordt gehouden. Het intelligente principe voor verwarmen, koelen en installatiesystemen De vervaardiging van technisch hoogwaardige producten kan dus plaatsvinden in harmonie met mens en natuur door het milieuvriendelijk toepassen van hulpbronnen. Nu al werken de medewerkers van Uponor in bedrijven, die volgens een milieumanagementsysteem in aansluiting aan de internationale norm DIN EN 14001, onderscheiden zijn. De in Duitsland gevestigde bedrijven van de Uponor Groep zijn sinds 2002 volgens DIN EN ISO 9001:2000 geaccrediteerd. 10-jarige aansprakelijkheidsverklaring Op grond van het uitgebreide streven naar kwaliteit kunnen wij u verstrekkende garantievoorwaarden bieden. Zo geven wij, gerelateerd aan het object en op aanvraag van de installateur, een 10-jarige aansprakelijkheidsverklaring. Voor afzonderlijke Uponor producten dan wel bij gebruik van producten van derden, wordt de aansprakelijkheidsverklaring niet afgegeven. Voor nadere informatie over de Uponor aansprakelijkheidsverklaring verwijzen wij naar de bijlagen van deze catalogus. UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012 5
Uponor simply more Uponor: service, waar u op kunt bouwen Speciale toepassingen Een zwaartepunt van de projectering ligt op het terrein van de speciale toepassingen. Daarachter verbergen zich ervaren experts, die op maat gesneden concepten aanbieden en u met hun knowhow terzijde staan. Vanaf het ontwerp, via de advisering tot en met omvangrijke service bij Uponor krijgt u alles uit één hand. En wanneer u een klacht mocht hebben dan is dat geen probleem. Een team van technici ondersteunt u bijtijds en grondig. Technische ondersteuning Omvang, ervaring en wereldwijde aanwezigheid gelden voor ons als sterke punten, waarvan u als partner profiteert. Door perfecte op elkaar afgestemde complete systemen, door producten die steeds een stap vóór zijn op de stand van de techniek en vooral door een service waar u op kunt bouwen. Altijd bij u in de buurt Producten en dienstverleningen van een onderneming zijn altijd net zo goed als de mensen die daarachter staan. Efficiënte projectering Wij stellen bij Uponor daarom hoge verwachtingen in het persoonlijke engagement van ieder afzonderlijk. U kunt erop vertrouwen dat wij on voor uw project interesseren. En dat in alle fasen van het project: vanaf de initialisatie tot aan de oplevering. Aan de telefoon, in een persoonlijk gesprek of op locatie op de bouwplaats. Deskundige contactpersonen in binnen- en buitendienst staan u bij uw project met raad en daad terzijde. Wij ontwikkelen oplossingen, die u in uw project verder brengen. Alle systeemoplossingen van Uponor zijn zodanig ontwikkeld, dat zij een hoge mate aan veiligheid bij ontwerp en montage bieden. In onze omvangrijke technische literatuur vindt u bovendien alles, wat u nodig heeft voor het professioneel ontwerpen en verwerken van onze systemen. Bovendien staan 24 uur per dag alle belangrijke informatie en downloads op onze website tot uw beschikking. Maak gebruik van de mogelijkheid om in seminars van de Uponor Academy onze systemen te leren kennen en alle tips en trucs te ontdekken voor een snelle en eenvoudige montage. 6 UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012
Uponor simply more Uponor Academy: samen vorm geven aan succes Om ervoor te zorgen dat uw bedrijf nu en in de toekomst succesvol is, ondersteunen wij u met de Uponor Academy. Profiteer van de knowhow van onze experts en verstevig uw adviserende deskundigheid. Doelgerichte informatie Onze basisseminars bestuderen de praktijk grondig met gerichte theoriegedeelten en intensieve praktische oefeningen. Daarbij hechten wij grote waarde aan een op de totaliteit gerichte beschouwing van de systeemtechniek, bijvoorbeeld door rekening te houden met de voorafgaande en afsluitende werkzaamheden van andere bedrijfstakken en de daaraan gestelde eisen. In de professional seminars staan wetten, normen, richtlijnen en hun relevantie voor projecten centraal. Bovendien bestaat de mogelijkheid om op de vestigingsplaatsen fabrieksbezoeken te organiseren. Deze maken het belang van de verschillende productiestappen en de maatregelen voor de kwaliteitsborging duidelijker voor latere toepassing van de systemen en producten op de bouwplaats. Overal en in uw buurt Onze seminars worden gehouden op de fabriekslocaties Ochtrup (Nordrhein-Westfalen),Norderstedt (Schleswig-Holtstein, Zella-Mehlis (Thüringen) en Haßfurt (Bayern). U kunt als afzonderlijke persoon of met meerdere deelnemers aan seminars deelnemen. Geheel nieuw is de Uponor Academy in Ochtrup, die aan nationale en internationale vaklieden uit de sanitair-, verwarmingsen klimaatbehandelingsbranche de mogelijkheden biedt om praktisch kennis te maken met de innovatieve technieken en het gehele Uponor productassortiment. Pasklare seminars Wij bieden partners in de markt, vakverenigingen en vakbonden individueel georiënteerde seminars. In samenwerking met u stemmen wij de seminars geheel op uw behoeften af. Plaats van bijeenkomst, lengte van het seminar, inhoud en termijn passen wij aan uw wensen aan. Getrouw aan het motto u een zo optimaal mogelijk rendement te bieden, trekken wij in deze gevallen naar behoefte ook externe specialisten voor speciale onderwerpen aan. Wij informeren u graag gedetailleerd over de thema s, inhoud en termijnen van de Uponor Academy. Vraag eenvoudig de seminarbrochure aan. UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012 7
Uponor simply more Uponor: projecteringssoftware, die overtuigt Voorbeeld van een met HSE ontworpen vloerverwarming op plattegrond inclusief leidinginstallatie Voorbeeld van een warmtelastberekening volgens DIN EN 12831 Uponor HSE Naast individueel advies reiken wij u met onze software HSE het optimale gereedschap aan voor het ontwerpen en berekenen van oppervlaktetempereringsystemen en leidingnetwerken. Een extra CAD-programma is voor het werken met Uponor HSE niet noodzakelijk. Echte tijd- en kostenbesparing De optimalisatie van het ontwerp kan met Uponor HSE optioneel volgens bedrijfs- of investeringskosten gebeuren. Het softwarepakket biedt bovendien een warmtelastberekening volgens DIN EN 12831. Updates van de nieuwe ontwerpsoftware staan gedurende 24 uur per dag snel en gemakkelijk op Internet klaar om te worden gedownload. Uponor Quicky Uponor Quicky biedt de mogelijk om de systemen voor vloerverwarming of -koeling voor de installatie snel en efficiënt te berekenen. Met Uponor Quicky heeft u altijd alles in één oogopslag gezien en het materiaal voor een project vlot vastgesteld. Begeleidende geïllustreerde productinformatie en programmahulpmiddelen vergemakkelijken het werk. Individuele resultaatuitdraai Veel opties bij de keuze van de systeemcomponenten maken een individuele materiaalbepaling en het opstellen van de offerte met een druk op de knop mogelijk. Of u een uitdraai nodig heeft of het resultaat als PDF-bestand wilt versturen, of u uw offerte met of zonder alternatieve posten wilt opstellen, of wanneer u artikelen uit het assortiment wilt aanvullen, uitgebreide omschrijving, prijsvermelding of productafbeelding wenst Uponor Quicky biedt u altijd de noodzakelijke flexibiliteit voor iedere objectcalculatie. Demoversies op www.uponor.nl www.uponor.be 8 UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012
Wilt u werkelijk risico lopen? Wilt u werkelijk risico lopen wanneer u tijdens de installatie verschillende systemen door elkaar gebruikt? In de markt doen meningen en interpretaties over gemengde installaties en uitspraken over onbeperkte compatibiliteit met onze producten de ronde voorzichtigheidshalve wijzen wij op het volgende: Wij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor de compatibiliteit van de genoemde producten van derden met onze producten. Uit de ons ter inzage verstrekte documentatie van deze handelaren/ andere producenten kunnen wij niet concluderen, dat voor de door hen beweerde compatibiliteit de volledige aansprakelijkheid wordt aanvaard. Bij gemengde installaties wordt de 10-jarige Uponor aansprakelijkheidsverklaring voor de verwerkte Uponor onderdelen principieel niet afgegeven. Het blijft bij de wettelijke garantieperiode. Aanwijzing Componenten uit de verschillende systemen van Uponor mogen slechts dan onderling vermengd worden, wanneer door Uponor uitdrukkelijk op die mogelijkheid wordt gewezen! Voorbeeld: Leiding Fitting- en gereedschappen Systeemgoedkeuring van de producent Resultaat Uponor MLCP meerlagenleiding Uponor fitting met Uponor persgereedschappen en persbekken Ja, samen systeemgoedkeuring Wij geven u onze 10-jarige aansprakelijkheidsverklaring. Uponor MLCP meerlagenleiding Meerlagenleiding vreemde producent? Fitting vreemde producent? Uponor fitting Nee, samen geen systeemgoedkeuring Nee, samen geen systeemgoedkeuring Bij een gemengde installatie ontvangt u van de fabrikant van de leiding alleen maar de productgarantie voor de leiding, van de fabrikant van de fitting alleen de productgarantie voor de fitting, maar niet op het verbindingspunt en al helemaal nooit over de gehele installatie. Dat risico draagt uitsluitend de verwerker/installateur! 546 UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012
Uponor: zeker is zeker. Neem geen risico zo ontvangt u de Uponor aansprakelijk heidsverklaring: Benut de mogelijkheid om voor uw bouwproject een vrijwaring van 10 jaar te krijgen op de gebruikte Uponor producten. Basis voor de afgifte van de Uponor aansprakelijkheidsverklaring is het bewijs, dat alle Uponor producten volgens de betreffende montagehandleidingen, onder naleving van de daarop betrekking hebbende wetten, verordeningen, de algemeen aanvaarde technische voorschriften alsmede door een erkend installatiebedrijf werden geïnstalleerd. Verzeker u van de 10-jarige Uponor aansprakelijkheids verklaring. De weg is heel eenvoudig: 1. U bent een installatiebedrijf en u heeft de betreffende installatie, waarvoor een aansprakelijkheidsverklaring opgesteld moet worden, gemonteerd. 2. De inbouw van de producten is nog niet langer dan 3 maanden geleden en de gebruikte materialen zijn bij de inbouw niet ouder dan 6 maanden. 3. Registratie voor aansprakelijkheidsverklaring compleet invullen, van uw firmastempel voorzien, ondertekenen en aan Uponor faxen. Faxnr. : +49 (0)9521/690-9945 4. Binnen enkele werkdagen ontvangt u per post de originele Uponor aansprakelijkheidsverklaring Houd er rekening mee, dat de afgifte van een aansprakelijkheidsverklaring niet mogelijk is voor afzonderlijke componenten. Wanneer bijvoorbeeld Uponor producten binnen een installatie met producten van derden worden verwerkt dan wel gemengd, kan geen aansprakelijkheidsverklaring worden afgegeven ofwel verliest deze achteraf haar geldigheid. UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012 547
Aansprakelijkheidsverklaring Registratienummer: 1234567 Naam van het object: Opdrachtgever: Installatie vervaardigd: Installateur: Modelobject postcode + plaats en postadres, indien afwijkend van bouwobject firmanaam / postcode + plaats / straat + huisnummer straat + huisnummer Wij garanderen voor een periode van vijf jaar vanaf de levering dat de door ons geleverde producten op het tijdstip van hun levering vrij zijn van materiaal- en productiefouten en dat zij voldoen aan de eisen van de desbetreffende wetten, verordeningen en de erkende technische voorschriften. De rechten van onze klanten omvatten: Max Mustermann, Beispielstraße 13, 22332 Musterhausen 20.11.2011 Musterinstallations GmbH, 22332 Musterhausen Herstel of nalevering van de gebrekkige onderdelen inclusief de aanvaarding van kosten ontstaan door het verwijderen, demonteren, afnemen of blootleggen van gebrekkige producten, Bij mislukken van het herstel of de nalevering ontbinding van de overeenkomst of prijsvermindering, Schadevergoeding in het kader van de hieronder vermelde maximale aansprakelijkheid, indien gebreken op onze schuld berusten. Bovendien vergoeden wij voor nog eens vijf jaar, in totaal dus voor 10 jaar, vanaf de leveringsdatum a) Schade aan de door ons geleverde producten, b) Directe schade die aan andere zaken die is ontstaan en wordt veroorzaakt door gebrekkige producten die door ons zijn geleverd, c) Kosten ontstaan door het verwijderen, demonteren, afnemen of blootleggen van gebrekkige producten, voor zover onze producten op het tijdstip van hun levering aantoonbaar productie- of materiaalfouten vertonen en ons daarvoor schuld treft. Voorwaarde voor onze aansprakelijkheid is voorts dat schade die onze plicht tot schadeloosstelling zou kunnen staven binnen 30 dagen na hun kenbaarheid aan ons moet worden gemeld. Met betrekking tot fouten bij het leggen en installeren wordt in geen geval aansprakelijkheid aanvaard. Onze Algemene Installatierichtlijnen zijn doorslaggevend. Onze aansprakelijkheid voor schade die niet aan de door ons geleverde producten zelf optreedt, is in alle gevallen beperkt tot een maximum van één miljoen euro. Deze beperking geldt niet in de eerste vijf jaar na levering, wanneer de schade berust op een schending van het leven, het lichaam of van de gezondheid, die op in te kort schieten als gevolg van nalatigheid van onze onderneming of op een te kort schieten als gevolg van opzet of nalatigheid van onze wettelijke vertegenwoordigers of de door hen ingeschakelde personen berust wanneer de schade berust op grof nalatig plichtsverzuim van onze onderneming of op opzettelijk of grof nalatig plichtsverzuim van onze wettelijke vertegenwoordiger of zijn helper. Wij hebben met een bekende verzekeraar een uitgebreide productaansprakelijkheidsverzekering afgesloten. Aanspraken die op dwingende rechtsgrondslagen berusten (bijvoorbeeld aanspraken op grond van wettelijke productaansprakelijkheid) of aanspraken op grond van verdergaande afspraken over het aanvaarden van aansprakelijkheid of op grond van het niet nakomen van bijvoorbeeld garanties die door ons in een op zichzelf staand geval worden gegeven, blijven door deze aansprakelijkheidsverklaring onaangetast. MODEL Deze aansprakelijkheidsverklaring geldt voor alle Uponor-producten die door ons worden geleverd met uitzondering van elektronische componenten/apparaten, slijtdelen en persgereedschappen. Hassfurt, 25.11.2011 (Plaats, Datum) (Handtekening, Uponor stempel) 548 UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012
Registratie voor aansprakelijkheidsverklaring Faxnr.: +49 (0)9521/690-9945 Bouwproject* Naam / object Straat Postcode / Plaats Installateur* Firma Straat Postcode / Plaats Ontwerper Firma Postcode/Plaats Architect Firma Postcode / Plaats Groothandel Firma Postcode / Plaats Aard van het object* Woongebouw EFH School Bejaardentehuis Woongebouw MFH Kleuterschool Fabriekshal Wooncomplex Bank Kerk Kantoor-/overheidsgebouw Sporthal Gastronomie Öffentlicher Bau Ziekenhuis Museum Winkel / bedrijf Praktijk Zwembad Speciaal gebouw Syste(e)m(en)* Aantal Vermelden, voor welk systeem de aansprakelijkheidsverklaring moet worden afgegeven. Vereiste bewijzen (ten minste 1)* Leidingcode (2 stuks) Kopie van de rekening Installatie en inbedrijfname* Installatie voltooid op Druktest uitgevoerd* op Zonder gebreken Opwarmen uitgevoerd op Zonder gebreken Installatie in overeenkomst met de ontwerpgegevens, montage- en bedieningshandleidingen geïnstalleerd, getest en in bedrijf genomen. Handtekening en stempel van het technisch bedrijf * Verplichte velden Uponor GmbH Industriestraße 56 97437 Haßfurt/Germany T +49 (0)9521 690-0 W www.uponor.de UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012 549
Uittreksel Verwarmen en koelen via bouwoppervlakken
Verwarmen en koelen met Uponor Verwarmen en koelen via componentoppervlakken > Verwarmen en koelen via vloer, wand en plafond Verwarmen en koelen via bouwoppervlakken Zo uiteenlopend het gevoel voor behaaglijkheid van uw klanten is zo veelsoortig zijn ook hun eisen aan een behaaglijk ruimteklimaat. Temperatuur, luchtvochtigheid, luchtbeweging, activiteit van de gebruiker, kleding, individuele temperatuurbeleving de lijst van criteria die invloed hebben op het welbevinden in gebouwen, kan naar eigen inzicht worden uitgebreid. Comfort mag daarbij niet ten koste gaan van de rentabiliteit. In tijden van stijgende energieprijzen en een groeiend ecologisch bewustzijn, zouden systemen voor verwarmen en koelen met weinig kosten vervaardigd moeten kunnen worden en er zou vooral rendabel mee gewerkt moeten kunnen worden. De oppervlaktetemperering van Uponor zorgt in gelijke mate voor comfort, energie-efficiency en rentabiliteit van eengezinswoning tot en met bedrijfsgebouw. Het is onze taak om u door geavanceerde systeemtechniek en vakkundige ondersteuning de mogelijkheid te geven uw klanten het hele jaar door een perfect ruimteklimaat te bieden: aangenaam koel in de zomer, aangenaam warm in de winter en flexibel genoeg voor de snelle temperatuurwisselingen in lente en herfst. Hierna treft u de grondbeginselen aan, die u nodig heeft bij het ontwerp van onze oppervlaktesystemen voor verwarmen en koelen. Voor aanvullende informatie op ieder gewenst tijdstip verwijzen wij naar onze internetpagina. 20 UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012
Verwarmen en koelen met Uponor Verwarmen en koelen via componentoppervlakken > Verwarmen en koelen via vloer, wand en plafond Meerwaarde door oppervlakteverwarming en -koeling Conventionele verwarming- en koelsystemen verwarmen de lucht, die op zijn beurt warmte afgeeft aan de ruimte dan wel uit de ruimte afvoert. Dit proces is onvermijdelijk verbonden met een min of meer uitgesproken luchtbeweging (convectie) en vaak ook met het daaruit resulterend opdwarrelen van stof, dat vooral voor allergiepatiënten als onaangenaam wordt ervaren. Wanneer via de luchtstroom niet alleen wordt verwarmd, maar ook wordt gekoeld (klimaatinstallaties), moet, ter voorkoming van storende tochtverschijnselen, bijzondere betekenis worden gehecht aan de toelaatbare luchtbeweging. Lucht is voor een behaaglijk ruimteklimaat absoluut belangrijk, omdat de lucht schadelijke stoffen en vocht kan transporteren voor het transport van warmte is zij echter op grond van haar geringe specifieke warmtecapaciteit uiterst ongunstig. Zo hebben bijvoorbeeld ventilatieleidingen voor het transport van warmte een vele malen grotere doorsnede nodig in vergelijking tot watervoerende systemen. De daarvoor benodigde ruimte (bijvoorbeeld verlaagde plafonds) moet in het ontwerp worden betrokken en heeft een negatieve uitwerking op de bouwkosten. Bovendien moeten de te verwachte bedrijfskosten voor onderhoud, reiniging, aandrijfenergie voor ventilatoren enzovoorts niet worden verwaarloosd. Dat zijn slechts enkele redenen waarom in toenemende mate ruimte- en componentoppervlakken (vloer, wand en plafond) worden benut voor zowel verwarmen als voor koelen. Aangezien oppervlakteverwarming- en koelsystemen 'onzichtbaar' zijn en in vergelijking met conventionele beluchtingsystemen geen waardevolle nuttige ruimte in aanspraak nemen, bieden zij een nagenoeg onbeperkte creatieve en inrichtingsvrijheid evenals een optimale verhouding van inpandige ruimte tot nuttige ruimte. Uponor oppervlaktesystemen maken voor de warmteoverdracht gebruik van watervoerende leidingen van hoogwaardig, vernet polyethyleen (PE-Xa). Door de grote oppervlakten liggen de vereiste bedrijfstemperaturen slechts gering boven (verwarmen) dan wel onder (koelen) de ruimtetemperatuur, wat de energie-efficiency van calorische waardetechniek en opwekkers van hernieuwbare warmte en/of kou zoals warmtepompen aanzienlijk verbetert. Thermische behaaglijkheid in winter en zomer Veel Uponor oppervlaktesystemen kunnen dubbel worden gebruikt s winters verwarmen, s zomers koelen. Deze dubbele functie berust, eenvoudig gezegd, op een omkering van het systeem. In plaats van het verwarmingswater tijdens de verwarmingsperiode wordt s zomers koelwater door het oppervlaktesysteem geleid. De gelijkmatige warmteverdeling dan wel koeling over een groot oppervlak leidt tot een aangename ruimtetemperatuur met milde stralingswarmte of weldadige 'stralingskoelte'. Verwarmen en koelen vereist een deskundig ontwerp De van object tot object uiteenlopende omstandigheden en eisen maken het ontwerpen van individuele systeemoplossingen voor het betreffende object noodzakelijk. Hierbij moeten verschillende randvoorwaarden zoals gebouwarchitectuur, exploitatie van het gebouw, gestelde eisen aan de behaaglijkheid gedurende het hele jaar, keuze van de warmte- en koude opwekkers evenals wettelijke voorschriften etcetera worden getest dan wel in acht worden genomen. Het concept voor een eengezinswoning zal er onvermijdelijk anders uitzien dan bij een appartementsgebouw, kantoorgebouw, theater of school. Vaak is het een mix van diverse installatieconcepten die uiteindelijk naar het gewenste resultaat leidt, bijvoorbeeld door combinatie van verschillende oppervlakken (vloer, wand, plafond), of bij toepassing van de Uponor Contec betonactivering voor het afdekken van de constante belasting met (oppervlakte-) systemen voor het afdekken van de pieklast. Voor het bereiken van een optimaal samenspel van gebouwarchitectuur en installatietechniek tegen de achtergrond van hoge rentabiliteit bij een optimaal gebruikerscomfort, is een integraal ontwerp absoluut noodzakelijk. Hierbij zijn onze deskundige medewerkers in binnen- en buitendienst u graag behulpzaam. UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012 21
Verwarmen en koelen met Uponor Verwarmen en koelen via componentoppervlakken > Verwarmen en koelen via vloer, wand en plafond Uponor systeemoplossingen voor alle oppervlakken Welk oppervlak voor verwarming en koeling moet worden gebruikt, hangt van veel factoren af. In de woningbouw, waar verwarming meestal op de voorgrond staat, zijn anderd. Naast aanwezige wanden kunnen vaak als toevoeging lichte constructiewanden als verwarming- en koeloppervlakken worden gebruikt. Het Uponor Siccus SW staanderwandelement werd precies voor dit toepassingsgebied ontwikkeld. Tecto noppenplaten voor gelijkmatige leidinginstallatie Minitec met minimale elementhoogte voor de renovatie Contec ON module voor dicht aan het oppervlak liggende betonactivering Gedeeltelijke bedekking met Siccus SW Comfort Panel HL voor systeemplafonds De thermische wandcontactdoos Contec TS vloerverwarmingen (bijvoorbeeld Uponor Tecto) vaak de eerste keus. Niet alleen voor de nieuwbouw, ook voor de aanpassing op bestaande vloeren biedt Uponor kant-en-klare systeemoplossingen (Uponor Minitec). Ter verhoging van het comfort kunnen deze systemen ook voor ruimtekoeling worden gebruikt, bij een op de toekomst gericht ontwerp is ook de betreffende aanpassing van de koelfunctie op een later tijdstip mogelijk. Als alternatief voor de vloerverwarming en -koeling of aanvullend voor de vergroting van de verwarming en koeloppervlakken kunnen wandsystemen worden ingezet. Dat kan bijvoorbeeld bij renovatie zinvol zijn, wanneer de vloeropbouw niet kan of mag worden ver- Met name in bedrijfsgebouwen zoals kantoorgebouwen wordt het koelingaspect steeds belangrijker niet op de laatste plaats door de stijgende comfortaanspraken van de gebruikers, de royale toepassing van glas in de architectuur en de vraag naar optimale energie-efficiency. Bij overwegende koeltevraag is echter de koelcapaciteit via vloer en/of wand vaak niet toereikend. Hier bieden zich plafonds als warmteoverdragende oppervlakken aan. Door de, in het geval van koeling in vergelijking tot vloerkoeling, hogere warmteoverdrachtscoëfficient (-waarde) kunnen bij hetzelfde temperatuurverschil tussen oppervlakte en ruimtelucht aanzienlijk hogere capaciteiten worden behaald. Ook een massieve betonvloer kan als 'tussenbuffer' worden gebruikt, die overdag de warmte uit de ruimte opneemt en deze s nachts, bijvoorbeeld via vrije koeling, weer afgeeft. Deze energiebesparende en in vergelijking met conventionele lucht koelingen goedkope koeltechniek (betonactivering) wordt steeds vaker in nieuwe bedrijfsgebouwen toegepast voor de afdekking van de constante belasting. Ter verhoging van de capaciteit en/of pieklastdekking kan bijvoorbeeld de Uponor betonactivering Contec met 'thermische contactdozen' voor de aansluiting van plafondzeilen of met krachtige, dicht aan het oppervlak liggende, koelsystemen (Uponor Conte ON) gecombineerd worden gebruikt. Voor de (latere) inbouw in verlaagde plafondsystemen is het Uponor Comfort Panel HL ontworpen. Door de constructie, waarvan de capaciteit werd geoptimaliseerd, zijn met deze thermisch actieve krachtige panelen koelcapaciteiten tot 92,5 W/m² bij 10K ondertemperatuur bereikbaar. 22 UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012
Verwarmen en koelen met Uponor Verwarmen en koelen via componentoppervlakken > Verwarmen en koelen via vloer, wand en plafond Systeemkeuze verwarmen en koelen De volgende tabel geeft een overzicht van de toepassingsmogelijkheden van de verwarming- en koelsystemen van Uponor. Afhankelijk van het object is in sommige gevallen ook een combinatie van Uponor systemen mogelijk dan wel zinvol om de vereiste verwarming- en koelprestaties te bereiken. Zo kunnen bijvoorbeeld bij combinatie van Uponor vloer- en wandsystemen de verwarmingsoppervlakken worden vergroot, waardoor de vereiste aanvoertemperaturen gereduceerd worden ideale voorwaarden voor de efficiënte toepassing van warmtepompen, ook in bestaande bouw. Uponor oppervlaktesysteem Catalogus bladzijde Voornaamste toepassingsgebieden Sportvloeren Verwarmen Koelen Nieuwbouw Renovatie Woningbouw Kantoorgebouw Industriegebouw Oppervlakelastisch Puntelastisch Onbebouwd terrein Totale belasting Constante belasting Piekbelasting Totale belasting 1) Constante belasting Piekbelasting Boden Tecto 83 Classic 159 Klittenbandsysteem 107 Tacker- Klemprofielsysteem 121 Noppenplaatsysteem 14-16 139 Noppenfoliesysteem 14-16 139 Minitec 49 Siccus 63 Industriële vloerverwarming 251 Sportvloerverwarming 275 Sneeuw- en ijsvrijhouden 280 Wand Siccus Wandverwarming 186 Siccus SW 193 Wandverwarming nat 198 pleistersysteem Plafond Contec 207 Contec ON 237 Contec TS 233 Comfort Panel HL 241 1) afhankelijk van het dauwpunt van de ruimtelucht aanbevolen geschikt UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012 23
Uittreksel Ontwerpaanwijzingen voor de wandverwarming en -koeling
Verwarmen en koelen met Uponor Uponor systeemoplossingen voor verwarmen en koelen > Wandinstallatie Wandverwarming en -koeling Overzicht Algemeen De Uponor wandverwarming is een lagetemperatuur warmteverdeelsysteem voor het verwarmen van gebouwen bestemd voor bewoning en voor gebouwen die niet voor bewoning zijn bestemd. De inbouw vindt plaats in de wandconstructie afhankelyk van het systeem onder de wandafwerking of direct in de stuclaag. De warmteverzorging kan plaatsvinden door iedere warmwaterverwarmingsinstallatie. Staanderbouw In de niet voor bewoning bestemde bouw is de toepassing van staanderwanden wijd verbreed. Wanneer in deze gebouwen, op grond van de gestelde eisen aan de vloeren het gebruik van een klassieke vloerverwarming niet gewenst dan wel niet mogelijk is, dan is het Uponor Siccus SW staanderwandelement bij uitstek geschikt voor de verwarming van het oppervlak. Ook als uitbreiding op de betonactivering Uponor Contec maakt het systeem een verdere toepassing mogelijk. Bij de renovatie, waar hele wanden nieuw moeten worden gebouwd, biedt het systeem eveneens uitkomst. Het Uponor Siccus SW staanderwandelement wordt in enkelvoudige staanderwanden met CW 75 of 100 profielen ingebouwd. Bij dubbele staanderwanden is de inbouw ook in CW 50 profielen mogelijk. De afmeting van de profielafstand moet steeds 625 mm bedragen. De gestelde eisen aan de isolatie dienen in acht genomen te worden. Droogbouw Uponor Siccus wandverwarming wordt overal daar ingezet, waar een droge afbouw met wandverwarming en korte bouwtijden gewenst wordt. Dat kan zijn in de voor bewoning bestemde als ook voor de niet voor bewoning Uponor Siccus SW mag in niet dragende, ruimte afsluitende scheidingswanden tot brandwerendheidsklasse F180 worden ingebouwd. bestemde bouw. Ook de typische dakafwerking in de eengezinswoning is een interessant toepassingsgeval. Op basis van de droogbouwmethode wordt geen bouwvocht in de wandopbouw gebracht. Door de houtconstructie en wandafwerking met droogbouwplaten moet gelet worden op een stabiele en vlakke wand. Het Siccus element van Uponor Siccus SW heeft een warmtegeleideweerstand van 0,622 m 2 K/W. De isolatie eisen moeten in acht genomen worden. Bij gebruik van de buitenmuren moet de noodzaak van een dampremmende folie door een dauwpuntberekening worden bepaald. Gedeelte van een staanderwand Uponor Siccus wandverwarming met droge afbouwplaten 180 UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012
Verwarmen en koelen met Uponor Uponor systeemoplossingen voor verwarmen en koelen > Wandinstallatie Droge afbouwplaten Voor de beide systemen Uponor Siccus wandverwarming en Uponor Siccus staanderwandelementen worden voor de wandafwerking in het standaard geval gipskarton of gipsvezelplaten gebruikt. Welke soort platen gebruikt gaan worden hangt van de bouwkundige aannemer af. De droogbouwplaten zijn normaal gesproken 12,5 mm dik. Een dikkere wandafwerking is moge lijk, maar vermindert de warmteafgifte. Uponor wandverwarming als nat pleistersysteem Maximale aanvoertemperatuur Gipskartonplaten: 45 C Gipsvezelplaten: 50 C Platenvrijgave bij fabrikant te verkrijgen. Natbouw In de gedeeltelijke renovatie, dus daar waar nieuw pleisterwerk wordt aangebracht, kan de Uponor wandverwarming als nat pleistersysteem worden toegepast. Bij de pleisterwerkzaamheden moeten de verwerkingsvoorschriften van de fabrikant en de officiële regels van de techniek in acht genomen worden. Deze wand opbouw maakt een vaste, stabiele verbinding van pleisterwerk en wand mogelijk ten opzichte van zwevende constructies die tussen pleisterwerk en wand een isolatie bevatten. De isolatie-eisen moeten dan worden uitgevoerd aan de tegenoverliggende wand. Belangrijke ontwerpaanwijzingen Aanvoertemperatuur via dauwpunttemperatuur regelen Luchtvochtigheidvoelers inplannen Oppervlaktekoeling De functie van alle Uponor wandverwarmingen om in de winter te verwarmen, kan in de zomer ook worden omgekeerd om te koelen. Daardoor ontstaat er een uitgebreider toepassingsgebied en wordt het wandoppervlak dubbel benut. Vooral bij grote glasoppervlakken met directe zoninstraling kunnen zomers verhoogde ruimtetemperaturen ontstaan, die een extra koeling noodzakelijk maken. Met een koelvermogen van circa 25 50 W/m 2 wordt het comfort in de zomer aanzienlijk verbeterd en kunnen klimaatinstallaties, bijvoor beeld in kantoorruimten, klei- ner van afmeting worden. Voor het opwekken van kou kunnen alternatieve energiedragers, zoals bodemwarmtewisselaars of omschakelbare warmtepompen en koudeaggregaten dienen. De systeemcomponenten Uponor wandverwarming Uponor verwarming en -koelingsregelaars Uponor draadloze ruimtetemperatuurregeling Omschakelventielen Warmte- en koudeopwekkers UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012 181
Verwarmen en koelen met Uponor Uponor systeemoplossingen voor verwarmen en koelen > Wandinstallatie Ontwerpaanwijzingen bij de wandopbouw Algemeen Bij het ontwerp van de wandopbouw van een wandverwarmingsinstallatie moeten de daarop betrekking hebbende wetten, beslui ten, richtlijnen, VOB en normen in acht worden genomen. Inbouwvoorwaarden Bouwsituatie Vóór het inbouwen van de wandverwarming moeten vensters en buitendeuren zijn ingebouwd en moeten montagewerkzaamheden van woningtechnische installaties evenals de inbouw van deurkozijnen en de bepleistering van leidingsleuven zijn afgesloten. Elektrische inbouwwerkzaamheden zoals het plaatsen van inbouwcontactdozen, moeten vóór de montage van de wandverwarming zijn geïnstalleerd dan wel hun positie zijn bepaald. De opbouw van de droge staanderwand moet voldoen aan de betreffende richtlijnen van de fabrikant. Dragende ondergrond De wanden moeten afhangelyk van het systeem voldoen aan de volgende eisen: Algemeen Statica en draagvermogen voor de opname van de wandverwarming Hoek- en vlakheidstoleranties Bij bouwvoegen, die gedeelten van het gebouw van elkaar scheiden, moet de wandverwarming worden onderbroken Afstemming over aansluitpunten ondergrond/staanderbouw en elektraleidingen/contactdozen uitvoeren Aansluitingencoördinatie Ook bij de toepassing van een wandverwarming is het gesprek over de aansluitingencoördinatie tussen adviseur, architect en/of vakbedrijven noodzakelijk. Zo ook bij de Uponor wandverwarming. Hier vindt een praktische informatie uitwisseling plaats en de daaraan beantwoordende beslissingen over het verloop van de bouw etc. Isolatie eisen Binnenmuren met Uponor wandverwarning De EN 1264-2 Vloerverwarming gaat niet in op wandverwarmingen. Door de overeenkomst met de vloerverwarming ligt het echter voor de hand de minimale warmtegeleidingsweerstand van de isolatielaag voor de afzonderlijke gevallen over te nemen. Bovendien wordt daardoor in hoge mate de ongecontroleerde warmteafgifte voorkomen. Buitenmuren met Uponor wandverwarming Als voor buitenwandconstructies bij nieuwbouw of renovaties extra warmte-isolatie noodzakelijk is, dan is montage aan de binnenzijde van de buitenwand mogelijk. Hierbij moet het temperatuur- en met name het vochtverloop (waterdampdiffusie) in de buitenwand in acht worden genomen. Pleisterwerk Algemeen Bij wandverwarmingen als nat pleistersysteem moet de pleister een goede warmtegeleidbaarheid bezitten. Lichte- en warmte-isolatiepleistersoorten zijn niet geschikt voor wandverwarming. Voor wandverwarmingen zijn pleistersoorten met de bindmiddelen gips, gips/kalk, kalk/ cement, leem of bindmiddelen volgens DIN 18550 geschikt. Bovendien kunnen ook fabrikantspecifieke verwarmingpleistersoorten (pleistersoorten die op het wandsysteem afgestemde eigenschappen bezitten) worden gebruikt. De nood zaak van een pleisterwapening hangt af van het gebruikte pleistersysteem en moet daarom met de stukadoor worden afgestemd. Pleisterwapeningen zijn tussenlagen zoals steenwol, kunststofvezels, glasvezelroosterdoek, die leiden tot een verminderde scheurvorming. Pleisterondergrond Vóór het begin van de pleisterwerkzaamheden moet de pleisterondergond door de opdrachtnemer worden gecontroleerd op geschiktheid. Alle klassieke massieve bouwmaterialen zoals bakstenen, lichte hooggeperforeerde stenen, natuur steen, kalkzandsteen, leemstenen, aanwezige mineraal gepleisterde wanden, maar ook lichtbetoncon structies van houtwolplaten, zachte boardvezelplaten of gipsvezelplaten zijn geschikt als ondergrond van een wandverwarming. De pleistergrond moet egaal, draagkrachtig en vast, voldoende vormvast, niet waterafstotend, gelijkmatig opnemend, homogeen, ruw, droog, stofvrij, vrij van verontreinigingen, vrij van uitzakkingen, vorstvrij dan wel boven +5 C op temperatuur gebracht zijn. 182 UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012
Verwarmen en koelen met Uponor Uponor systeemoplossingen voor verwarmen en koelen > Wandinstallatie Pleisteroppervlak Gipspleisters kunnen afgepleisterd of geborsteld worden. Als bovenpleister (tweede pleisterlaag) zijn silicaat en kunstharspleisters geschikt, die volgens de informatie van de fabrikant moeten worden verwerkt. Belangrijke ontwerp-aanwijzing Bij de noodzakelijke pleisterwerkzaamheden moeten de verwerkingsvoorschriften van de pleisterfabrikant in acht worden genomen. Vóór het aanbrengen van de Uponor wandverwarming als nat pleistersysteem moet met de opdrachtnemer van het pleisterwerk duidelijk worden gesteld, of een eventuele pleisterondergrond behandeling (bijvoorbeeld grondering, opbrengen van een hechtlaag of spuitberaping) noodzakelijk is. De maximale temperatuurbelasting van de bepleistering moet op grond van de verschillende mogelijkheden met de pleisterfabrikant worden afgestemd. De aanvoertemperatuur mag 50 C niet overschrijden. Voegtechniek Bouwvoegen In het gebied van bouwvoegen moet het wandverwarmingsoppervlak worden onderbroken. Verwarmingsleidingen mogen de bouwvoegen niet kruisen. Bouwvoegen moeten tot aan het zichtbare oppervlak worden overgenomen en met geschikte afdekkingen (profielen) worden gesloten. Dilatatievoegen/randvoegen Over de plaatsing van deze voegen moet een voegenschema worden opgesteld waaruit de soort en indeling kunnen worden afgeleid. Het voegenschema moet door de ontwerper van de bouw worden gemaakt en als bestanddeel van het bestek aan de uitvoerenden worden voorgelegd. Bij de vaststelling van de voegenafstanden en veldgrootten moet rekening worden gehouden met de soort van de pleister dan wel droogbouwplaten, de geplande wandbekleding en de belasting bijvoorbeeld door temperatuur. Wandbekleding Bij voorkeur moeten wandbekledingen met een hoog volumegewicht dan wel hoge warmtegeleidbaarheid (bijvoorbeeld cementvezelplaat) worden gebruikt. Wandbekledingen van hout, gipskarton, gipsvezelplaten, kunststof of andere materialen met lagere warmtegeleidbaarheid zijn als wandbekleding op een wandverwarming mogelijk, maar zij reduceren de warmteafgifte. De volgende wandbekledingen kunnen bij aanhouding van een warmtegeleidingsweerstand van R λ,w 0,05 m 2 K/W en de vrijgave door de fabrikant op de wandverwarming worden aangebracht: Behang Verf Keramische tegels Structuurpleister Natuursteen in muurverband Een stevige hechtlaag op de wand is voorwaarde voor een duurzame functie van de wandbekledingen. De tegellijmsoorten moeten geschikt zijn voor oppervlakteverwarming en voor de gekozen ondergrond. Opwarmen Er moet bij de wandverwarming, zoals ook bij de vloerverwarming, altijd een functiecontrole worden uitgevoerd. Met het opwarmen van wandverwarmingen, die met een cementgebonden pleister zijn uitgevoerd, mag op zijn vroegst 21 dagen na het opbrengen van de pleisterlaag worden begonnen. Bij gipsgebonden pleister en bij leempleister dient op zijn vroegst na 7 dagen dan wel volgens informatie van de fabrikant te worden begonnen. Wanneer droogbouwplaten worden toegepast, kan het opwarmen op zijn vroegst na 1 dag dan wel volgens de informatie van de fabrikant worden begonnen. De opwarmprocedure is bedoeld als functiecontrole van de wandverwarming en niet voor het drogen van de wandbekleding (bijv. pleisterlaag). Bij hoge temperatuurverschillen kunnen tijdens het opwarmproces expansiegeluiden bij Uponor Siccus SW en Uponor Siccus wandverwarming optreden. UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012 183
Verwarmen en koelen met Uponor Uponor systeemoplossingen voor verwarmen en koelen > Wandinstallatie Ontwerpaanwijzingen en ontwerpgegevens Berekeningsgrondslag Ontwerp De berekening van de Uponor wandverwarming vindt plaats in aansluiting op de EN 1264 Deel 2 en de standaard warmtevraagberekening volgens EN 12831. Voor het ontwerp moeten de wettelijke isolatievoorschriften conform EnEV, voorzover relevant EN 1264 en de plaatsing van het meubilair in acht worden genomen. De Uponor wandverwarming wordt bij woongebouwen ontworpen voor de meest ongunstige, maar nog toelaatbare wandbekleding. Voor het ontwerp wordt voor de wandbekleding een warmtegeleidingsweerstand van R λ,b = 0,02 m 2 K/W aanbevolen. Gebruik van de ontwerpdiagrammen Het ontwerpdiagram maakt een compleet overzicht van de volgende invloedsgrootheden en de onderlinge relatie mogelijk: 1. Warmtestroomdichtheid van de wandverwarming q in [W/m 2 ] 2. Warmtegeleidingsweerstand van de wandbekleding R λ,b in [m 2 K/W] 3. Installatie afstand Vz in [cm] 4. Verwarmingsmiddelovertemperatuur Δϑ H = ϑ H ϑ i in [K] 5. Grenswarmtestroomdichtheid door weergave van de grenscurve 6. Wandovertemperatuur ϑ W,m ϑ i in [K] De warmteovergangscoëfficiënt bedraagt 8 W/m 2 K. Bij bepaling van telkens drie invloedsgrootheden kunnen met slechts één diagram alle andere worden vastgesteld. Hiermee is ook de snelle bepaling van warmtestroomdichtheden bij verschillende wandbekledingen of overtemperaturen van verwarmingsmiddelen gegeven. Ontwerpaanwijzing Grenscurven inachtnemen Maximale temperatuurbelasting van de wandafwerking/pleisterlaag inachtnemen Temperaturen Ruimtetemperaturen Vloerverwarming en -koeling moet zodanig worden ontworpen, dat de gewenste binnentemperaturen onder de omstandigheden volgens het ontwerp worden bereikt. Bij verwarming zijn de volgende binnentemperaturen volgens het ontwerp gebruikelijk: woonruimten, kantoren 20 C; badkamers 24 C; gangen 15 C. Bij koeling moet een maximale binnentemperatuur van 26 C worden aangehouden. Om deze maximumtemperatuur met een oppervlaktekoelsysteem te bereiken, kan het in bepaalde gevallen noodzakelijk zijn om de koelbelastingen in de ruimte als gevolg van constructieve maatregelen (bijvoorbeeld zonwering bij grote glasoppervlakken) te verlagen en/of de binnenlucht te ontvochtigen. Oppervlaktetemperaturen Bij verwarming moeten voor de oppervlaktetemperaturen van plafond- of wandverwarming met het oog op een behaaglijke atmosfeer maar ook vanuit bouwtechnisch opzicht de volgende maxima worden aangehouden: ϑ plafond < 35 C ϑ wand < 40 C Hierbij moeten de gegevens van de fabrikanten van pleisterwerk en eventueel bekleding in acht worden genomen. De minimaal toegestane oppervlaktetemperaturen bij koeling en daarmee tevens het bereikbare koelvermogen is afhankelijk van de luchtvochtigheid binnen, dan wel van de dauwpunttemperatuur van de omgevingslucht. Bedrijfstemperaturen Vloerverwarming- en -koelsystemen kunnen werken met temperaturen die dicht bij de gewenste binnentemperatuur liggen. Daardoor zijn deze systemen uitstekend te combineren met energie-efficiënte warmte- en koudeopwekkers, zoals (reversibele) warmtepompen. Bij het ontwerp van de installatie moeten de aanvoertemperaturen zich binnen de volgende bandbreedten bewegen: ϑ aanvoer, plafond 16 40 C ϑ aanvoer, wand 16 50 C De beoogde maximale aanvoertemperatuur moet op de maximale temperatuurbelastbaarheid van het pleisterwerk, de droogbouwplaten en wandbekleding worden afgestemd. 184 UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012
Verwarmen en koelen met Uponor Uponor systeemoplossingen voor verwarmen en koelen > Wandinstallatie Ontwerpaanwijzingen m.b.t. oppervlaktekoeling Om maximale koelprestaties bij zo hoog mogelijke aanvoertemperaturen volgens het ontwerp te bereiken, worden oppervlaktekoelsystemen doorgaans met zeer kleine temperatuurspreidingen ( 5K) ontworpen. Dit heeft echter tot gevolg dat er relatief hoge massastromen door de leidingen moeten worden getransporteerd. Daarom is een gedetailleerde hydraulische berekening en ontwerp van de koelinstallaties bijzonder belangrijk. Ruimten, die niet in de koeling zijn betrokken, zoals de badkamer en keuken, moeten indien mogelijk op aparte verdelers worden aangesloten, die vooryien yijn van een eigen regelcicuit (alleen verwarming) Om met een verwarmingoppervlak ook een zo hoog mogelijke koelprestatie te bereiken, zijn de volgende parameters gunstig: 1. Geringe installatieafstanden van de leidingen: hogere koelprestaties bij hoge aanvoertemperatuur; 2. Korte verwarming- en koelcircuitlengten: lage drukverliezen bij kleine spreiding; 3. Plafond/wandbepleistering met goede warmtegeleidbaarheid: betere warmteoverdracht; 4. Dunne bepleistering: verbeterde regelcapaciteit bij dreigende dauwpuntonderschrijding. Koelprestaties De bereikbare koelprestaties zijn van meerdere factoren afhankelijk. Behalve constructieve factoren (zoals leidingafstand, leidingafdekking, topbekleding) is ook het vorming (dauwpuntonderschrijding) bij installatiecomponenten tot een minimum te beperken. Aanwijzing De gewenste koelprestaties kunnen uitsluitend worden bereikt als zowel de gemiddelde oppervlaktetemperatuur als de aanvoertemperatuur volgens het ontwerp boven de dauwpunttemperatuur van de omgevingslucht liggen (h-x-diagram). Om condenswatervorming bij installatiecomponenten te vermijden, moet een dauwpuntgeleide regeling van de aanvoertemperatuur worden geïnstalleerd. Dauwpuntbepaling (voorbeeld) Binnentemperatuur 25 C, relatieve luchtvochtigheid 60%, dauwpunttemperatuur 16,8 C Dauwpunttemperatuur [ C] 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 40 50 60 70 80 Relatieve luchtvochtigheid [%] 27 26 25 24 23 22 21 20 dauwpunt van de binnenlucht van invloed op de koelprestatie. Koelwatertemperaturen mogen in beginsel niet lager zijn dan 15-16 C om de mogelijkheid van condenswater- Binnentemperatuur [ C] UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012 185
Uittreksel Uponor Siccus SW wandelementsysteem
Verwarmen en koelen met Uponor Uponor systeemoplossingen voor verwarmen en koelen > Wandinstallatie > Uponor Siccus SW wandelementsysteem Uponor Siccus SW wandelementsysteem Systeembeschrijving en toepassing Staanderwandelementen voor het bedrijf Wanneer het gaat om toepassing in de bedrijvensector, in kantoren of overheidsgebouwen, is het Uponor Siccus SW staanderwandelement ideaal. Overal daar aan te bevelen waar een klassieke vloerverwarming niet gewenst of niet mogelijk is, maar waar vrije wandoppervlakken ter beschikking staan. Het systeem is ook geschikt ter completering van de betonactivering Uponor Contec, of bij renovatie, waar gehele wanden nieuw worden gebouwd. Eén systeemcomponent voor alles Het Uponor Siccus SW staanderwandelement hebben wij speciaal ontwikkeld voor de montage in de droogbouwwand. Het bestaat uit een stabiel aluminium draagelement met geïntegreerde omega-vormige leidingkanalen, die de leiding veilig vasthouden. In de fabriek zijn de elementen reeds compleet voorgemonteerd met de, volgens procédé Engel hoge druk vernette Uponor PE-Xa leiding in de afmeting 14 x 2 mm. Daarbij is er al rekening gehouden met aansluitleidingen voor een efficiënt verloop van de montage. Op grond van het geringe elementgewicht van slechts circa 2,4 kg/stuk is een éénnmansmontage mogelijk. Door de gelijkblijvende afstand van de profielen in een staanderwand (625 mm) is dit systeem eenvoudig en snel te monteren. Het resultaat is een dicht aan het oppervlakte liggend wandverwarmingssysteem, dat de warmte daar afgeeft waar ze gebruikt wordt. Uw voordeel In de fabriek geprefabriceerd staanderwandelement Laag gewicht en handzame afmetingen voor de eenmansmontage Staanderafstandsmaten conform de normen van 625 mm Uponor PE-Xa leidingen in beproefde leidingkwaliteit volgens procédé Engel Fixering door speciale sterk hechtende plakstroken Maximaal 10 elementen aan een verwarmingscircuit Element gereed voor aansluiting Minimale montage inspanning door één systeemcomponent Korte opwarmtijden en snelle regeling De ideale afmetingen 615 1150 14 x 2 mm 500 Gedeelte van een staanderwand 625 625 Uponor Siccus SW in enkelvoudige staanderwand Uponor Siccus SW in dubbele staanderwand UPONOR GEBOUWENTECHNIEK ALGEMENE TECHNISCHE CATALOGUS 04/2012 193