IMVO-convenant: van papier naar praktijk 12 maart 2019

Vergelijkbare documenten
IORP II-proof vanuit een ESG perspectief 2 7 S E P T E M B E R

STICHTING ACHMEA ALGEMEEN PENSIOENFONDS

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

Convenant internationaal maatschappelijk verantwoord beleggen Pensioenfondsen

Deelnemersbijeenkomst. 21 mei 2019

Convenant Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Pensioenfondsen

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus EA Den Haag

De Relatie Tussen de OESO Richtlijnen voor Multinationale Bedrijven en de Sustainable Development Goals verwachting vs uitnodiging

MVO-beleid Human Rights Supplement

RSM - General Counsel - mensenrechtenbeleid SURVEY

Actiepunten 2016 van de overheid m.b.t. de uitvoering van het Convenant ten aanzien van de verbeteringen in de steenkoolketen

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid

Datum 5 december 2018 Betreft Beantwoording vragen over natuurvernietiging die het gevolg is van de delving van mineralen voor energietransitie

Convenant. Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Pensioenfondsen. > Start: 1 januari 2019

Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties. Beleid voor verantwoord beleggen

Brochure. Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate Governance

Kwartaalbericht. 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari Samenvatting cijfers per 31 december 2014

Algemene vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden. Dinsdag 13 juni uur

beleggen BPL pensioen belegt maatschappelijk verantwoord

Betrokkenheidsbeleid Aegon Nederland

Convenant ten aanzien van de verbeteringen in de steenkoolketen

Tweede Kamer der Staten-Generaal

3e kwartaal 2015 Den Haag, 19 oktober 2015

Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten

Jaarverslag verantwoord beleggen 2015

Verklaring inzake de beleggingsbeginselen

Persbijeenkomst ABP Jaarverslag 2010

Persbericht. Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011

Financiële positie ABP versterkt in tweede helft 2009

4e kwartaal 2015 Den Haag, 21 januari 2016

Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland in liquidatie

In september 2016 werd het contract met Syntrus Achmea Pensioenbeheer opgezegd. In 2017 werd een nieuwe pensioenuitvoeringsorganisatie

Het Verantwoord Beleggingsbeleid van Ahold Pensioenfonds

ESG als vertrekpunt voor uw portefeuille

Jaarverslag 2017 van Pensioenfonds Vervoer Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Jaarverslag Maatschappelijk verantwoord beleggen

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid

VERKLARING BELEGGINGSBEGINSELEN

Meer transparantie in de wereldwijde kledingindustrie!

Persbericht. ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende

1e kwartaal 2016 Den Haag, 20 april 2016

Het Verantwoord Beleggingsbeleid van Ahold Pensioenfonds

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid

Verwijder deze afbeelding en voeg een nieuwe in. De Effectiviteit van Engagement Frank Wagemans Senior Engagement Specialist

Kwartaalbericht 3e kwartaal 2009

Strategisch Pensioenmanagement

Verklaring inzake de beleggingsbeginselen

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in Bouwmaterialen (Bpf HiBiN) ESG Beleid

Verklaring inzake beleggingsbeginselen

Kwartaalbericht Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM 1. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting:

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

document MVB-beleid Pagina 1 van 8

Verantwoord beleggen bij het ABN AMRO Pensioenfonds

2e kwartaal 2017 Den Haag, juli 2017

Het Verantwoord Beleggingsbeleid van Ahold Pensioenfonds

Verklaring beleggingsbeginselen kring J

1e kwartaal 2017 Den Haag, april 2017

6e Sustainability Congres 17 maart Jacqueline Cramer (EUR) Dick Hortensius (NEN) Louise Bergenhenegouwen (NEN)

Bij binnenkomst WELKOM!

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Algemene Vergadering van Deelnemers. 26 juni 2018

Beleid Verantwoord Beleggen

Mensenrechten in Nederland

Verantwoord beleggen beleid Stichting Pensioenfonds voor Fysiotherapeuten

Welke beleggingen sluiten wij uit?

Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen

Welkom! september / oktober 2016

Beleid Verantwoord Beleggen van Pensioenfonds Vervoer versie mei eloni. Beleid Verantwoord Beleggen

Verkort jaarverslag 2017 Pensioenfonds Cargill

Kwartaalbericht 2e kwartaal 2009

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2012 t/m ultimo juni Samenvatting:

De leden van de beleggingscommissie. 10 januari 2011 Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen

11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen

Jaarlijks gemiddeld vanaf 1970 Q Q Q Q Q Dekkingsgraad (kwartaalultimo) 137% 148% 153% 153% 139%

Extract Stap stewardship beleid. Datum: 3 april 2019 Auteur: Bestuur Nummer/versie : 1.0

Beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Stichting Pensioenfonds voor de Architectenbureaus

Kwartaalbericht. 2e kwartaal 2015 Den Haag, 14 juli Samenvatting cijfers per 30 juni 2015

2e kwartaal 2016 Den Haag, juli 2016

Kenmerk : B/09/2459/TW 21 december 2009 Onderwerp : Inventarisatie verantwoord beleggen

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 DERDE KWARTAAL 2016

Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Hazerswoude, 2 september 2013

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 VIERDE KWARTAAL 2016

Stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015

De wereld verandert. SPH Jaarbericht. Highlights van 2015

De benchmark geanalyseerd

Convenant Bancaire sector

Kwartaalbericht 4e kwartaal 2008

Nederlands Nationaal Contactpunt voor de OECD Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen. Lodewijk de Waal Voorzitter NCP 16 november 2016

Beleid verantwoord beleggen Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 DERDE KWARTAAL 2015

Deelnemersbijeenkomst

KWARTAALVERSLAG. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 TWEEDE KWARTAAL 2018

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 VIERDE KWARTAAL 2017

Verklaring inzake beleggingsbeginselen Pensioenfonds Vervoer versie april Verklaring inzake beleggingsbeginselen

Oegstgeest, 4 september Deelnemers en Gepensioneerden

Internationaal ondernemen: maatschappelijk verantwoord met de OESO-richtlijnen

MVO en OR. Welke rol voor de OR? Maatschappelijk verantwoord ondernemen met de OESO-richtlijnen. Catelene Passchier, Lid NCP Nederland

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 EERSTE KWARTAAL 2017

Transcriptie:

IMVO-convenant: van papier naar praktijk 12 maart 2019

Pensioenfonds Detailhandel 300.000 deelnemers, 113.000 gepensioneerden, 32.000 werkgevers, 784.000 gewezen deelnemers; Dekkingsgraad ultimo januari 2018: 106,5%, Beleidsdekkingsgraad 110,6%; Vermogen februari 2019 circa 23 miljard Grofweg 30% aandelen; 60% obligaties; 5% (beursgenoteerd) vastgoed; 5% alternatieve beleggingen en cash.

MVB-beleid gefocust op: Mensenrechten Arbeidsrechten Bedrijfsethiek Klimaat en milieu

IMVO-convenant (Brede spoor) Doel: Versnelling implementatie van OESO-richtlijnen en UN Guiding Principles on business and human rights (UNGP s) in hele sector. Te bereiken door: Inbedding in beleid (2 jaar) Inbedding bij (fiduciair) managers; Inbedding in monitoring en rapportage.

OESO-richtlijnen Richtlijnen wat Nederlandse overheid verwacht op het gebied MVO; Biedt handvatten voor ondernemingen om met kwesties om te gaan; Bevat 11 hoofdstukken (van informatieverstrekking tot specifieke thema s als mensenrechten, arbeidsrechten. Leidraad implementatie voor pensioenfondsen: OESO-richtsnoer Responsible business conduct for institutional investors UNGP s Richtlijnen hoe ondernemingen om dienen te gaan met mensenrechten

Een aantal aandachtspunten uitgelicht (random): Commitment aan OESO-richtlijnen en UNGP s? Uitbesteding in lijn brengen met convenant Thematische aandachtsgebieden toelichten Waarin wordt niet belegd? Stemaanpak en engagement aanpak uitwerken Bevorderen verhaal en remediation Transparantie

Uitgelicht 1: Commitment aan OESO-richtlijnen en UNGP s Wat te doen: Binnen twee jaar beleid in lijn brengen met OESOrichtlijnen en UNGP s Omvat: beursgenoteerde aandelen, staatsobligaties, bedrijfsobligaties, onroerend goed, private equity en infrastructuur. Hoe: Indien nog niet gebeurd beleid formuleren conform OESO-richtlijnen en UNGP s Bestaand beleid herformuleren Voorbeeldtekst wordt binnen jaar ontwikkeld door IMVBpartners (onderdeel instrumentarium)

Uitgelicht 2: uitbesteding binnen twee jaar in lijn brengen met convenant In nieuwe contracten opnemen dat externe dienstverlener handelt in overeenstemming met OESO-richtlijnen en UNGP s Bestaande contracten: best effort basis Binnen 1 jaar wordt instrumentarium ontwikkeld (voorbeeldteksten)

Uitgelicht 3: Thematische aandachtsgebieden toelichten Fonds specifiek Waarin wordt niet belegd? o Wettelijke uitsluitingen o Specifieke uitsluitingen n.a.v. Thematische keuzes? o Etc.

Uitgelicht 4: Stemaanpak en engagement aanpak uitwerken Vindt er periodieke screening van de beleggingsportefeuille plaats en hoe? Wat is de beheersmaatregel bij vaststelling van schending(dialoog?)

Uitgelicht 5: bevorderen herstel en verhaal bij negatieve impacts Pensioenfonds en uitbestede partijen wenden invloed aan om: Ondernemingen warin wordt belegd, te stimuleren om herstel en/of verhaal te bieden Te eisen om verantwoording af te leggen Ondernemingen dienen te voorzien in of mee te werken aan herstel of verhaal (conform OESO-richtlijnen en UNGP s)

Uitgelicht 6: Herstel en verhaal: Hoe vinden herstel- en verhaalsmogelijkheden plaats bij ondernemingen en vormt dit onderwerp een integraal onderdeel van de engagementdoelstellingen (wanneer relevant) Bij een schending van UN Global Compact is het doel (de Pensioenfonds objectives) van de engagement het beëindigen van de schending, herstellen van de schade en voorkomen van soortgelijke incidenten. Dit moet op een goede manier gebeuren in samenspraak met betrokkenen en slachtoffers. Herstel en verhaal zijn dus belangrijke onderdelen hierbij

Transparantie Vooraf: instrumentarium wordt ontwikkeld (binnen jaar). Uiterlijk 2,5 jaar na vaststelling instrumentarium dienen pensioenfondsen: Lijst beursgenoteerde aandelen te publiceren (jaarlijks) Aanpak te omschrijven t.a.v. Due Diligence Te beschrijven hoe MVB-beleidis geïntegreerd in beleggingen? Stemactiviteit te publiceren En indien wettelijk mogelijk en geen afbreuk aan lopende engagment activiteit: Publiceren ondernemningen waar engagment mee plaatsvindt Resultaten engagment Beslissingen n.a.v. engagement