04 - Informatie over huisstofmijtallergie
Inhoud Wat is eigenlijk huisstofmijt?... 1 Allergiesymptomen... 1 Diagnose... 2 Mogelijke behandelingen van huisstofmijtallergie... 3 Saneringsmogelijkheden binnenshuis... 4 Bed... 4 Slaapkamer en andere ruimtes... 5 Nog enkele tips... 6 Wat is eigenlijk huisstofmijt? De huisstofmijt is een zeer klein en voor het blote oog nagenoeg onzichtbaar spinachtig diertje met 8 poten. Hij is slechts 0,2 tot 0,4 mm groot. De huisstofmijt komt in onze streek in alle huishoudens voor en is op zich ongevaarlijk, aangezien hij niet steekt, bijt en ook geen ziekten kan overdragen. Hij heeft exotisch klinkende namen als Dermatophagoides Pteronyssinus (Europese huisstofmijt) of Dermatophagoides Farinae (Amerikaanse huisstofmijt). De naam verwijst al naar hun lievelingsvoedsel: Griekse woord derma = huid en phagein = eten. Allergiesymptomen Helaas reageren bepaalde mensen allergisch op deze diertjes. Dan kunnen de volgende klachten optreden: Neus: Allergische verkoudheid (rhinitis) met niezen, zwelling van het slijmvlies, verstopte of lopende neus, vooral 's morgens Ogen: Allergische bindvliesontsteking (conjunctivitis) met jeuk, roodheid en tranen 1(8)
Longen: Allergische bronchitis en slijmvorming Allergisch astma met acute ademnood Huid Jeuk, uitslag, netelroos Deze klachten zijn het gevolg van een overdreven reactie van het immuunsysteem (allergie) op ongevaarlijke eiwitstoffen van de mijt die met de lucht worden ingeademd. Daarom noemt men dit ook 'inhalatie-allergie'. Deze allergieveroorzakende eiwitstoffen (proteïnen) in het lichaam en de uitwerpselen van de mijt worden allergenen genoemd. Kenmerkend voor huisstofmijtallergie is dat de klachten het hele jaar door optreden en niet, zoals bij een pollenallergie, tot een bepaald seizoen beperkt zijn. De klachten van mensen met huisstofmijtallergie kunnen wel afhankelijk van het seizoen erger worden (bijv. bij het begin van de koudere maanden wanneer er meer gestookt wordt in huis). Diagnose Om te weten te komen of uw klachten door huisstofmijt of andere binnenhuisallergenen worden veroorzaakt, dient u zo vroeg mogelijk een ervaren allergoloog te raadplegen. Hij zal u gedetailleerde vragen over uw ziektegeschiedenis stellen en u vragen of allergieën in uw familie voorkomen en wanneer en waar de klachten vooral optreden. Heeft u bijv. 's morgens voor het opstaan een loopneus of ademnood? Komen de klachten vaker voor in de herfst? Dan kan huisstofmijt de oorzaak zijn. Naast huisstofmijt kunnen ook andere allergenen, vooral van dieren en schimmels, binnenhuisallergieën veroorzaken die het hele jaar door voorkomen. Uw arts kan verschillende tests uitvoeren om het allergieveroorzakende allergeen of de allergieveroorzakende allergenen op te sporen. Hij zal daartoe normaal gesproken een vloeistof met allergenen op uw onderarm of rug aanbrengen (huidtest) om vast te stellen welk allergeen een zwelling of roodheid van de huid veroorzaakt. In bepaalde gevallen kan een laboratoriumtest, waarmee antilichamen tegen de mijtallergenen in het bloed worden opgespoord, duidelijkheid verschaffen. Om de klinische relevantie van de resultaten te bevestigen, dient ook een provocatietest te worden gedaan. 2(8)
Bij een provocatietest wordt het allergeen naar de plaats gebracht waar de ziekte optreedt (dus bijv. in de neus). Indien hierbij een allergische reactie kan worden opgewekt, mag u zeker zijn dat uw arts het juiste allergeen heeft gevonden. Mogelijke behandelingen van huisstofmijtallergie De behandeling van mensen met huisstofmijtallergie steunt op de volgende drie pijlers: Het vermijden van de allergenen, bijv. door gepaste saneringsmaatregelen in het huishouden. De medicamenteuze behandeling van de allergische klachten met symptomatische antiallergische medicatie. De specifieke immunotherapie (ook hyposensibilisatiekuur genoemd). Deze maatregelen kunnen elk op zich en bijzonder goed in combinatie met elkaar de allergische klachten effectief verlichten. Vraag advies bij uw arts, ook indien u OTCgeneesmiddelen of zelfzorggeneesmiddelen wilt innemen. Symptomatische antiallergische medicatie heeft het voordeel dat deze de allergische klachten meestal snel en ook effectief kan verlichten. De overgevoeligheid van het immuunsysteem als oorzaak van de allergie wordt daardoor echter niet beïnvloed. Daarom is het waarschijnlijk dat de klachten opnieuw zullen optreden wanneer u met de medicatie stopt. Misschien zal uw arts ook een specifieke immunotherapie voorschrijven. Met deze behandeling kan de achterliggende oorzaak van de allergie worden bestreden. De behandeling duurt drie tot vijf jaar. Zij is momenteel de enige therapie bij huisstofmijtallergie die de oorzaak bestrijdt. Uw arts zal u bij deze behandeling regelmatig een vloeistof met de ziekteverwekkende allergenen injecteren, zodat u langzamerhand ongevoelig wordt voor de allergenen van huisstofmijt. Tijdens of na een succesvolle immunotherapie kan het innemen van symptomatische medicatie worden beperkt, in het ideale geval kan ze zelfs helemaal worden gestopt. Bovendien kan de specifieke immunotherapie in veel gevallen de ontwikkeling van andere allergieën voorkomen en ervoor zorgen dat de klachten zich niet van de neus (allergische verkoudheid) naar de long (allergisch astma) verplaatsen. 3(8)
Saneringsmogelijkheden binnenshuis Naast de specifieke immunotherapie en de symptomatische behandeling speelt het vermijden van de allergieveroorzakende allergenen een centrale rol bij de behandeling van huisstofmijtallergie. Door gepaste maatregelen in het huishouden kan het aantal huisstofmijtallergenen in de woning duidelijk worden verminderd en zo al een zekere verlichting van de allergische klachten worden bereikt. Om huisstofmijt effectief te kunnen bestrijden, is enige kennis over de biologie van deze diertjes zeer nuttig: Een temperatuur van 25-30 C en een relatieve luchtvochtigheid van 65 80 % biedt optimale levensvoorwaarden voor de huisstofmijt. Daarom vermeerderen ze zich het snelst in de zomer. Hun levensduur bedraagt ca. 60 tot 150 dagen. Ze voeden zich bij voorkeur met menselijke en dierlijke huidschilfers, maar ook met andere deeltjes in het huisstof zoals schimmels. Door middel van de zuignapjes aan hun poten kunnen ze zich heel goed aan tapijten en andere materialen vasthouden en zo moeilijk worden verwijderd (bijv. door stofzuigers). Maar niet alleen levende mijten kunnen allergische symptomen veroorzaken. Bij het begin van de stookperiode sterven vele mijten vanwege de lage luchtvochtigheid. De allergene deeltjes van de gestorven mijten en diens uitwerpselen vallen dan uiteen in fijn stof en kunnen zo nog beter worden opgewerveld en ingeademd. Het doden van de mijten met chemicaliën (acariciden) of stoomreinigers zal de belasting door mijten alleen dan verlagen, indien de allergene deeltjes van de gedode mijten daarna met de juiste reiniging worden verwijderd. Bed Huisstofmijt voelt zich het prettigst in ons bed. Daar is het lekker warm, transpiratie tijdens het slapen zorgt voor een hoge luchtvochtigheid en de mijten vinden hier hun lievelingseten, met name huidschilfers. In bepaalde gevallen kan de belasting met mijtallergenen worden gemeten door met een speciaal testapparaat over textiele oppervlakken (bijv. matrassen, tapijten, gestoffeerde meubels, gordijnen, knuffels) te wrijven of opgezogen stof met een teststrip te analyseren. Het testresultaat vormt dan de basis voor verdere saneringsmaatregelen. 4(8)
De eerste en belangrijkste maatregel is het gebruik van mijtdichte hoezen (encasings) voor het matras en eventueel het dekbed en hoofdkussen. Daarover wordt het gewone beddengoed gedaan. Zo kan het aantal mijten in bed beduidend worden verlaagd. De matras moet volledig omsloten zijn. Een allergeendicht onderlaken alleen is niet voldoende. Let er bij de aankoop van de hoezen op, dat deze zeer dicht zijn geweven (grootte van de gaatjes 0,5 μm) en goed waterdampdoorlatend zijn. De naden en ritsen dienen gelast of afgedekt te zijn. De hoezen mogen niet te vaak worden gewassen (ca. 2-3 keer per jaar) om de mijtdichte coating niet te beschadigen. De hoes kan indien nodig gewoon met een vochtige doek worden afgeveegd. Let er bij de aankoop van nieuwe dekbedden en hoofdkussens op dat deze op minimaal 60 C kunnen worden gewassen. Zo worden mijtallergenen verwijderd. Ook de aankoop van een nieuw matras kan zinvol zijn. Houd daarbij rekening met het volgende: Schuimmatrassen voeren vochtigheid slecht af. Geen matrassen met een vulling van paardenhaar kopen. Doe van het begin af aan een encasing rond het nieuwe matras. Het beddengoed dient bij voorkeur van katoen te zijn en wekelijks op minimaal 60 C te worden gewassen. Een bedframe op poten zonder opberglades zorgt voor een betere luchtcirculatie en dat vochtigheid goed wordt afgevoerd. Het bed dagelijks goed luchten. Houd knuffels uit bed. Indien uw kind zich niet van zijn knuffel kan scheiden, let er dan op dat de knuffel kan worden gewassen. Door knuffels en hoofdkussens 1 tot 2 dagen in de diepvriezer te leggen, kunnen mijten worden gedood, maar pas door het wassen zullen ook de allergenen worden verwijderd. Slaapkamer en andere ruimtes De temperatuur in de slaapkamer dient constant 18-20 C te bedragen. De luchtvochtigheid dient tussen de 45-55 % te liggen. Meermaals per dag de ramen volledig openzetten. 5(8)
Door stofnesten te verwijderen, verliezen mijten hun levensruimte. Daartoe behoren (hoogpolige) tapijten, dierenhuiden en gordijnen. Gladde vloeren bieden geen toevlucht voor huisstofmijt. Dergelijke vloeren kunnen het stof wel gemakkelijker doen opstuiven, vooral bij vloerverwarming en elektrische verwarming met warmte-accumulatie. Om dit te voorkomen, de vloeren geregeld stofwissen en nat schoonmaken. Stofzuigen: Een centraal stofzuigsysteem waarbij de afvoerlucht via een buis direct naar buiten wordt geleid is optimaal. Helaas zijn dergelijke systemen vrij duur. Bij gewone stofzuigers dient de stofzuigerzak vaak te worden vervangen zodat de zuigkracht behouden blijft. Omdat ook bij goede fijnstoffilters nog allergene deeltjes kunnen worden opgewerveld, dient het stofzuigen het best door iemand anders dan de allergische persoon te worden gedaan. Het drogen van kleding en textiel in de droogtrommel gedurende 2 uur bij 60-80 C zal mijten eveneens doden. Daarna alles eventueel nog eens wassen om de allergene deeltjes te verwijderen. Geef de voorkeur aan meubels met een wasbare bekleding in plaats van gestoffeerde meubels. Potplanten verhogen de luchtvochtigheid en potgrond is een broedplaats voor schimmels. Vooral in de slaapkamer plaatst u het best geen bloemen of planten. Ook luchtbevochtigers kunnen de ontwikkeling van schimmels en huisstofmijt bevorderen. Let op vochtige muren in uw woning en verhelp de oorzaak. Ook dieren in het huishouden kunnen de ontwikkeling van huisstofmijt begunstigen. Indien u allergisch bent, houd dan de dieren ten minste uit uw slaapkamer. Nog enkele tips Huisstofmijt houdt vanwege de lage luchtvochtigheid niet van het hooggebergteklimaat boven de 1.500 meter. Misschien wilt u daar wel eens op vakantie gaan? Vraag naar hotelkamers en vakantiewoningen voor mensen met allergieën. 6(8)
Neem uw mijtdichte hoezen mee op vakantie. De voorraadmijt is nauw verwant met de huisstofmijt. Hij eet het liefst schimmels en voorraden van voedingsmiddelen (vooral meel) en diervoeder. Helaas kan deze mijt ook door zogeheten allergische kruisreacties klachten bij mensen met huisstofmijtallergie veroorzaken. Houd uw voorraden daarom goed gesloten en bewaar ze op een koele en droge plaats. We wensen u veel beterschap! HAL Allergy Group J.H. Oortweg 15-17 2333 CH Leiden The Netherlands Tel: +31-88-1959 000 Fax: +31-88-1959 001 Email: info@hal-allergy.com Internet: www.hal-allergy.com HAL Allergy B.V. J.H. Oortweg 15-17 2333 CH Leiden The Netherlands Tel: +31-88-1959 000 Fax: +31-88-1959 001 Email: info@hal-allergy.com Internet: www.hal-allergy.com 7(8)