Verzekeringsvoorwaarden VvAA Tandarts PakketPolis

Verzekeringsvoorwaarden VvAA Tandarts PakketPolis Deze bestaat uit: - Verzekeringsvoorwaarden Aansprakelijkheid voor tandartsen (AVBT-1310) - Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand (RB-1006) 08.04.0086 Orteliuslaan 750, Postbus 8153, 3503 RD Utrecht, 030 247 47 89, www.vvaa.nl

Verzekeringsvoorwaarden Aansprakelijkheid voor tandartsen (AVBT-1310) Wat zijn dit voor voorwaarden? Dit zijn de bijzondere verzekeringsvoorwaarden van de VvAA Aansprakelijkheidsverzekering voor tandartsen. Deze vormen één geheel met onze Algemene voorwaarden schadeverzekeringen. In de Algemene voorwaarden schadeverzekeringen staan algemene regels en uitleg die voor al onze schadeverzekeringen gelden. In deze bijzondere verzekeringsvoorwaarden staan regels en toelichtingen die speciaal voor de aansprakelijkheidsverzekering gelden. Op uw polis kunnen ook nog bepalingen staan die speciaal voor uw verzekering gelden (clausules). Als de verschillende voorwaarden elkaar tegenspreken, gaan de clausules op de polis vóór de bijzondere voorwaarden, en de bijzondere voorwaarden vóór de Algemene voorwaarden schadeverzekeringen. Wat is dit voor verzekering? Deze aansprakelijkheidsverzekering beschermt tandartsen tegen de financiële gevolgen van fouten die zij gemaakt hebben of schade die zij veroorzaakt hebben tijdens de uitoefening van hun beroep. Het is een schadeverzekering. Dat betekent dat wij de geleden schade vergoeden als aan de voorwaarden voldaan is. In sommige gevallen betaalt u een gedeelte van de schade zelf. Bijvoorbeeld wanneer de schade boven een maximum verzekerd bedrag komt. Als een deel van de schade onder het eigen risico valt, vergoeden wij dat deel van de schade niet. Hoe zijn de voorwaarden ingedeeld? In deze voorwaarden leggen wij onder Algemeen uit welke bepalingen altijd van toepassing zijn bij deze aansprakelijkheidsverzekering. Onder Rubrieken omschrijven wij de dekkingen. Daarin leggen wij per rubriek verder uit waar u wel of niet voor verzekerd bent. Rubrieken De VvAA Aansprakelijkheidsverzekering voor tandartsen bestaat uit verschillende dekkingsrubrieken. U bent in alle gevallen verzekerd voor: - Rubriek A : Aansprakelijkheid - beroep, werkgever en eigenaar van een gebouw; - Rubriek B : Werkgeversaansprakelijkheid verkeer; - Rubriek D : Milieuaansprakelijkheid; - Rubriek G : Bestuurdersaansprakelijkheid. De volgende rubrieken kunt u meeverzekeren: - Rubriek C : Goed werkgeverschap - personeelsongevallen; - Rubriek E : Inloop; - Rubriek F : Uitloop. Op uw polis staat welke aanvullende rubrieken zijn verzekerd. 08.04.0069 Orteliuslaan 750, Postbus 8153, 3503 RD Utrecht, 030 247 47 89, www.vvaa.nl 1

Verzekeringsvoorwaarden Aansprakelijkheid voor tandartsen Inhoudsopgave Artikel pagina Artikel pagina ALGEMEEN 1. BEGRIPPEN 3 2. WIE IS VERZEKERD? 4 3. WAAR BENT U VERZEKERD? 4 3.1. Binnen Europa 4 3.2. Buiten Europa 4 3.3. Geen aanspraken naar Amerikaans of Canadees recht 4 4. WANNEER BENT U VERZEKERD? (Geldigheidsduur van de verzekering) 4 5. WAT VERGOEDEN WIJ? 4 5.1. Vergoeding per aanspraak 4 5.2. Aanvullende vergoeding van bijzondere kosten 4 6. WAT VERGOEDEN WIJ NIET? (Uitsluitingen) 4 6.1. Het eigen risico betaalt u zelf 4 6.2. Welke schade vergoeden wij niet? 5 7. JAARLIJKSE AANPASSING VAN DE PREMIE 5 12. RUBRIEK E: inloop 7 12.1. Waarvoor bent u verzekerd? 7 12.2. Wat vergoeden wij? 7 13. RUBRIEK F: uitloop 7 13.1. Waarvoor bent u verzekerd? 7 13.2. Wat vergoeden wij? 7 13.3. Einde of verlenging van de uitloopdekking 8 14. RUBRIEK G: BESTUURDERS- AANSPRAKELIJKheid 8 14.1. Wanneer bent u verzekerd? 8 14.2. Wat vergoeden wij? 8 RUBRIEKEN 8. Rubriek A: AANSPRAKELIJKHEID - beroep, werkgever en eigenaar van een gebouw 5 8.1. Hoe bent u verzekerd? 5 8.2. Wat vergoeden wij? 5 8.2.1. - Beroepsaansprakelijkheid 5 8.3. Hoe bent u verzekerd bij praktijkbeëindiging? 5 8.3.1. - Het definitief beëindigen van uw praktijk en/of beroep 5 8.3.2. - Hoe wikkelen wij deze schades af? 5 9. RUBRIEK B: WERKGEVERSaansprakelijkheid verkeer 6 9.1. Wie is verzekerd? 6 9.2. Waar bent u verzekerd? 6 9.3. Wat vergoeden wij? 6 9.3.1. - Aansprakelijkheid voor verkeersongevallen van uw personeel 6 9.3.2. - Verkeersongevallen van de werkgever 6 9.3.3. - Als de schade aan een motorrijtuig al is verzekerd? 6 9.4. Wat vergoeden wij niet? 6 10. RUBRIEK C: GOED WERKGEVERSCHAP - personeelsongevallen 6 10.1. Wie is verzekerd? 6 10.2. Wat vergoeden wij? 6 10.3. Wat vergoeden wij niet? 6 10.3.1. - Personenschade die wij niet vergoeden 6 10.3.2. - Ontvangen vergoedingen voor hetzelfde arbeidsongeval 7 10.3.3. - Gemiste vergoedingen door eigen toedoen 7 10.3.4. - Schade door niet mee te werken aan herstel 7 11. RUBRIEK D: MILIEUAANSPRAKELIJKHEID 7 11.1. Wat vergoeden wij? 7 11.1.1. - Schade door milieuaantasting 7 11.1.2. - Wat gebeurt er als er meer aanspraken zijn? 7 11.2. Wat vergoeden wij niet? 7 2

algemeen ARTIKEL 1. BEGRIPPEN Hieronder leest u de uitleg van belangrijke begrippen in deze verzekeringsvoorwaarden. 1.1. Aanhangwagen Alles wat u aan het motorrijtuig kunt koppelen en volgens de WAM (Wet Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen) deel uitmaakt(e) van het motorrijtuig, zoals een caravan, vouwwagen, boottrailer of bagageaanhangwagen. 1.2. Aanspraak Een schriftelijke vordering tegen de verzekerde(n) om schade vergoed te krijgen. Aanspraken, ook tegen meer verzekerden, die met elkaar verband houden of uit elkaar voortvloeien, zien wij als één aanspraak. Als melddatum nemen wij de dag waarop de eerste aanspraak bij ons is ontvangen. 1.3. Arbeidsongeval Een plotseling optredende, ongewilde en onvoorziene omstandigheid tijdens het werk of bij werkgerelateerde activiteiten in opdracht van de verzekeringnemer, die materiële schade, medisch vast te stellen letsel, of overlijden als gevolg heeft. Een ongeval dat is ontstaan door een op dat moment bij de verzekerde bestaande ziekte, kwaal of gebrek valt ook onder deze definitie. 1.4. Bereddingskosten Noodzakelijke en in redelijkheid gemaakte kosten om schade te voorkomen of te verminderen, vlak voor, tijdens of vlak na het ontstaan van schade. Schade aan zaken die hierbij worden ingezet valt ook onder de dekking. Wij vergoeden alleen bereddingskosten voor schade die volgens deze verzekeringsvoorwaarden verzekerd is. Kosten die u maakt om aan uw normale zorgvuldigheidsplicht te voldoen, zijn geen bereddingskosten. 1.5. Beroepsziekte Een medisch vast te stellen aantasting van de gezondheid die direct te wijten is aan één of meer schadelijke factoren en invloeden van het werk of de werkomgeving, zoals stoflong, asbestkanker, mesothelioom, schilderziekte en RSI. Met beroepsziekte bedoelen wij niet een arbeidsongeval of de gevolgen daarvan. 1.6. Derde Iedereen, met uitzondering van de aansprakelijk gestelde verzekerde. Alle verzekerden uit artikel 2 beschouwen wij ten opzichte van elkaar als derden. 1.7. Inloop De dekking die wij geven voor een aanspraak door een handelen of nalaten, dat heeft plaatsgevonden tot 5 jaar voor de ingangsdatum van deze verzekering. Deze aanspraak moet u tijdens de geldigheidsduur van deze verzekering bij ons melden. 1.8. Milieuaantasting De uitstoot, lozing, doorsijpeling, loslating of ontsnapping van vloeibare, vaste of gasvormige stof. Deze heeft een prikkelende, besmettende, bederf veroorzakende of verontreinigende werking in of op bodem, lucht, oppervlaktewater of een al dan niet ondergronds(e) water(gang). 1.9. Motorrijtuig De personenauto, bestelauto, motor, brommer of snorfiets die het personeel tijdens de uitoefening van zijn werkzaamheden voor uw praktijk gebruikt. 1.10. Niet-tandheelkundige assistenten Alle personeelsleden in loondienst bij de verzekeringnemer die geen tandheelkundige assistenten zijn zoals genoemd in artikel 1.15. Bijvoorbeeld administratieve medewerkers. 1.11. Omstandigheid Een gebeurtenis waardoor schade is of kan ontstaan, waarvan kan worden aangenomen dat deze kan leiden tot een aanspraak. Omstandigheden die voortvloeien uit dezelfde oorzaak beschouwen wij als één omstandigheid. Als melddatum nemen wij de dag waarop de eerste omstandigheid bij ons is gemeld. 1.12. Personeel De natuurlijke persoon met wie de verzekeringnemer door een dienstverband of op een andere manier in een gezagsverhouding staat: de werknemer, de uitzendkracht, de gedetacheerde, de stagiaire en de vrijwilliger. 1.13. Praktijk De in Nederland gevestigde praktijk buiten de muren van een ziekenhuis, kliniek of soortgelijke zorginstelling, waar tandheelkundige zorg wordt verleend. 1.14. Schade a. Personenschade: letsel of aantasting van de gezondheid, al dan niet de dood als gevolg hebbend, en de schade die daaruit voortvloeit. b. Zaakschade: beschadiging, vernietiging, vermissing of het verloren gaan van zaken van derden en de schade die daaruit voortvloeit. c. Vermogensschade: schade van patiënten en keurlingen, die geen schade aan personen of zaken is, voor zover de verzekerde tegenover de patiënt of keurling aansprakelijk is. 1.15. Tandheelkundig assistenten Tandartsen, mondhygiënisten en preventiemedewerkers in loondienst bij de verzekeringnemer die tandheelkundige handelingen verrichten, als zij handelen binnen de hoedanigheid die op de polis staat. 1.16. Uitloop De dekking de wij geven na beëindiging van de verzekering, voor een handelen of nalaten dat heeft plaatsgevonden tijdens de geldigheidsduur van de verzekering, maar waarbij de aanspraak dateert van na beëindiging van de verzekering. 1.17. Voertuig Alle gemotoriseerde en niet-gemotoriseerde vervoermiddelen, waarmee aan het verkeer wordt deelgenomen. 1.18. Vrijwilligerswerk Het onverplicht en onbetaald verrichten van werkzaamheden voor anderen of voor de samenleving in georganiseerd verband. 1.19. Waarnemer De tandarts die de verzekerde voor een bepaalde periode vervangt. Hij verzorgt de continuïteit in de behandeling van patiënten bij gehele of gedeeltelijke afwezigheid van de gevestigde tandarts. 1.20. WAM Wet Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen. 3

1.21. Werkgever Degene die op grond van een gezagsverhouding zeggenschap kan uitoefenen over het personeel. Hiermee bedoelen wij ook de opdrachtgever of stagebegeleider. ARTIKEL 2. WIE IS VERZEKERD? De verzekerden zijn: a. de verzekeringnemer; b. de tandartsen die tot het samenwerkingsverband behoren en uitdrukkelijk op de polis staan genoemd; c. de waarnemer(s) tijdens de daadwerkelijke waarneming; d. de tandheelkundige assistenten die op de polis in aantal staan genoemd; e. overig personeel dat in opdracht van de verzekeringnemer werkzaamheden verricht; f. de tandheelkundige studenten die voor hun opleiding stage lopen in uw praktijk, als zij staan ingeschreven bij een in Nederland wettelijk erkend opleidingsinstituut en helpen bij de beroepsuitoefening van de onder a t/m c genoemde personen. De hulpverlening moet verband houden met het karakter van het opleidings- of stageprogramma; g. de huisgenoten en familieleden van de verzekerde(n) zoals genoemd onder a, voor de werkzaamheden die zij voor deze verzekerde(n) verrichten. De personen genoemd onder a, b, c en d zijn alleen verzekerd binnen de hoedanigheid zoals op de polis staat genoemd. Meeverzekeren van assistenten Indien u meer tandheelkundige assistenten in loondienst hebt dan op de polis genoemd staan, verminderen wij de schadevergoeding naar rato. ARTIKEL 3. WAAR BENT U VERZEKERD? 3.1. Binnen Europa U bent verzekerd binnen Europa als uw praktijk in Nederland is gevestigd en als u uw beroep in Nederland uitoefent. 3.2. Buiten Europa U bent verzekerd buiten Europa als u incidenteel medische hulp verleent bij een ongeval of een plotseling opkomende ziekte. Vrijwilligerswerk is ook buiten Europa verzekerd. 3.3. Geen aanspraken naar Amerikaans of Canadees recht Aanspraken die zijn gebaseerd op het recht van de Verenigde Staten van Amerika en/of Canada zijn niet verzekerd. ARTIKEL 4. WANNEER BENT U VERZEKERD? (Geldigheidsduur van de verzekering) De geldigheidsduur van de verzekering is de periode vanaf de ingangsdatum tot de einddatum van de verzekering. De verzekering geeft dekking voor schade die veroorzaakt, ontstaan en bij ons gemeld is binnen de geldigheidsduur. In alle gevallen geldt dat de aanspraak of de omstandigheid bij het aangaan van de verzekering niet bekend was of in redelijkheid niet bekend kon zijn. ARTIKEL 5. WAT VERGOEDEN WIJ? 5.1. Vergoeding per aanspraak Wij vergoeden per aanspraak: a. maximaal het verzekerde bedrag. Dit bedrag staat op uw polis en geldt voor alle verzekerden samen; b. maximaal 50.000,- bij bestuurdersaansprakelijkheid (Rubriek G). Voor alle aanspraken samen vergoeden wij nooit meer dan 2 keer het verzekerd bedrag per verzekeringsjaar. De datum waarop de eerste schriftelijke melding van de aanspraak of omstandigheid door ons is ontvangen, is bepalend voor het verzekeringsjaar waaraan wij die aanspraak of omstandigheid toerekenen. 5.2. Aanvullende vergoeding van bijzondere kosten Kosten die voortvloeien uit een schade waarvoor u aansprakelijk bent vergoeden wij, wanneer uw aansprakelijkheid onder de dekking van deze polis valt. Dit geldt voor de volgende kosten: a. bereddingskosten; b. schade aan zaken van het personeel, anders dan geld of geldswaardig papier, waarvoor de werkgever aansprakelijk is; c. schade aan zaken die u anders dan in huur, pacht, bruikleen of bewaarneming onder u had, waarbij een brandverzekeraar de schade heeft vergoed; d. kosten van rechtsbijstand die u met onze toestemming maakt in een straf- of tuchtzaak die tegen u is ingesteld; e. proceskosten en kosten voor rechtsbijstand voor het voeren van verweer tegen een aanspraak tot schadevergoeding. Deze dekking geldt als wij de rechtsbijstand op ons verzoek verlenen of wanneer wij vooraf met het verlenen van rechtsbijstand hebben ingestemd; f. de verschuldigde wettelijke rente over de schadevergoeding; g. extra kosten van materialen en door derden gemaakte techniekkosten noodzakelijk voor vervanging of herstel tot een maximum van 750,- per aanspraak, maximaal 2 keer per verzekeringsjaar. ARTIKEL 6. WAT VERGOEDEN WIJ NIET? (Uitsluitingen) In artikel 7 van de Algemene voorwaarden schadeverzekeringen staat wat niet verzekerd is. Hieronder geven wij aan wanneer u volgens deze verzekeringsvoorwaarden geen vergoeding krijgt. In de dekkingsrubriek kunnen ook nog andere uitsluitingen staan. 6.1. Het eigen risico betaalt u zelf Het eigen risicobedrag vergoeden wij niet. Of uw verzekering een eigen risico heeft, en hoeveel uw eigen risico is, staat in de verzekeringsvoorwaarden of op uw polis. Als er meer eigen risico s van toepassing zijn, geldt het hoogste eigen risico. 4

6.2. Welke schade vergoeden wij niet? Wij vergoeden geen schade: a. die is veroorzaakt met of door een motorrijtuig of een (lucht) vaartuig. Wij vergoeden wel de financiële gevolgen van aanspraken tegen de verzekerde als gevolg van schade door gebeurtenissen zoals genoemd in artikel 9; b. die is veroorzaakt aan zaken van derden die u of iemand namens u vervoert, bewerkt, behandelt, bewoont, huurt, leent, gebruikt, bewaart of om welke andere reden dan ook onder uw opzicht heeft; c. als gevolg van schade aan of waardevermindering van door u zelf geleverde zaken. Wij vergoeden ook geen kosten voor vervanging, verbetering of herstel van die zaken, of schade door het niet of niet naar behoren kunnen gebruiken van de geleverde of behandelde zaken; d. die u moet vergoeden, maar die wij niet op een derde kunnen verhalen omdat u dat in een overeenkomst zo hebt afgesproken; e. die u moet betalen door een bepaling in een overeenkomst, zoals een boeteclausule of een vrijwaringsbeding. Als u ook zonder die bepaling aansprakelijk bent, dan vergoeden wij de schade wel; f. die u moet vergoeden omdat u een overeenkomst niet of niet tijdig bent nagekomen, tenzij het een overeenkomst betreft tot het verrichten van tandheelkundige handelingen, het leveren van medicamenten, het geven van adviezen en/of het verrichten van keuringen; g. door statistisch en/of wetenschappelijk onderzoek; h. door verdwijning, vermissing of verwisseling van zaken; i. door aantasting van de eer of goede naam. Wij vergoeden wel eventuele personenschade die hier uit voortvloeit; j. die verband houdt met het alsnog geheel, gedeeltelijk of opnieuw verrichten van werkzaamheden die door of onder uw verantwoordelijkheid niet of onzorgvuldig zijn uitgevoerd, behalve de aanvullende vergoeding zoals bepaald in artikel 5.2 sub g; k. door handel en/of gebruik van verboden medicamenten en/of behandelmethoden; l. die verband houdt met medisch experimenteel onderzoek op proefpersonen overeenkomstig de Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen; m. door het aanbrengen van wijzigingen in programmatuur en bestanden; n. door (op)geleverde apparatuur of programmatuur (hard- en software), adviseren, ontwerpen, analyseren, ontwikkelen en (op) leveren van programmatuur; o. door beschadiging, vernietiging of verdwijning van informatiedragers en de daarop aanwezige programmatuur en informatie; p. van genetische aard, bijvoorbeeld door röntgenstraling, radioactiviteit of genetisch gemodificeerde zaken; q. als u voor het verzekerd beroep niet meer staat ingeschreven in het BIG-register; r. veroorzaakt door, voortvloeiend uit of verband houdt met asbest en asbesthoudende zaken. RUBRIEKEN RUBRIEK A: AANSPRAKELIJKHEID - beroep, werkgever en eigenaar van een gebouw U bent altijd voor deze rubriek verzekerd. ARTIKEL 8. 8.1. Hoe bent u verzekerd? U bent verzekerd als: a. tandarts in een tandheelkundige praktijk; b. werkgever van de verzekerden zoals genoemd in artikel 2; c. tandartsopleider bij de begeleiding van tandartsen in opleiding, als u als zodanig bent aangesteld; d. eigenaar/exploitant van het gebouw of gedeelte daarvan waarin de praktijk wordt uitgeoefend. 8.2. Wat vergoeden wij? Wij vergoeden de financiële gevolgen van aanspraken tegen de verzekerde als gevolg van schade door uw beroepsuitoefening in de volgende gevallen: 8.2.1. Beroepsaansprakelijkheid Het bevoegd uitoefenen van uw beroep zoals op de polis genoemd. 8.3. Hoe bent u verzekerd bij praktijkbeëindiging? 8.3.1. Het definitief beëindigen van uw praktijk en/of beroep Bij beëindiging van de verzekering wegens het definitief beëindigen van uw praktijk en/of beroep hebt u voor deze rubriek recht op uitloopdekking. Hiervoor geldt het volgende: a. Het handelen of nalaten waaruit de aanspraken voortvloeien vond plaats binnen de geldigheidsduur van de verzekering. b. U was minimaal 3 jaar voorafgaand aan het moment van beëin - digen van de verzekering aaneengesloten bij ons verzekerd. 8.3.2. Hoe wikkelen wij deze schades af? a. Aanspraken rekenen wij toe aan, en beoordelen wij volgens de verzekeringsvoorwaarden van het laatste verzekeringsjaar. b. Wij vergoeden voor alle aanspraken samen maximaal 2 keer het verzekerd bedrag dat van toepassing was in het laatste verzekeringsjaar. c. De eventuele schadelast in het laatste verzekeringsjaar brengen wij in mindering op de maximale vergoeding. ARTIKEL 7. JAARLIJKSE AANPASSING VAN DE PREMIE In aanvulling op artikel 10 van de Algemene voorwaarden schadeverzekeringen geldt dat wij de verschuldigde premie jaarlijks mogen aanpassen aan de prijsontwikkelingen. Deze aanpassing doen wij volgens de consumentenprijsindex voor alle huishoudens van het Centraal Bureau voor de Statistiek. 5

RUBRIEK B: WERKGEVERSAANSPRAKELIJKHEID verkeer U bent altijd voor deze rubriek verzekerd. ARTIKEL 9. 9.1. Wie is verzekerd? U bent als werkgever verzekerd voor uw personeel in deze rubriek. 9.2. Waar bent u verzekerd? Verzekerd zijn reizen in Nederland en in de landen die genoemd worden op het internationale verzekeringsbewijs. Dit document, de zogenoemde groene kaart, ontvangt de verzekerde van zijn motorrijtuigenverzekeraar. De landcode op dit bewijs mag niet zijn doorgehaald. 9.3. Wat vergoeden wij? 9.3.1. Aansprakelijkheid voor verkeersongevallen van uw personeel Wij vergoeden de financiële gevolgen van aanspraken die tegen u worden ingesteld. Deze moeten het gevolg zijn van (personen- en zaak)schade van uw personeel tijdens het werk, in de volgende gevallen: 9.3.1.1. In het verkeer a. Tijdens het besturen van een motorrijtuig. b. Bij het in- en uitstappen van een motorrijtuig. c. Bij het tijdens een rit langs de weg verrichten van noodreparaties aan een motorrijtuig of het helpen hierbij. d. Bij het bijvullen van brandstof van een motorrijtuig bij een tankstation. e. Als fietser, bij een aanrijding of ongeval waarbij één of meer voertuigen betrokken zijn. f. Als voetganger, bij een aanrijding of ongeval waarbij één of meer voertuigen betrokken zijn. g. Als fietser als gevolg van een eenzijdig ongeval. 9.3.1.2. Rondom het verkeer a. Als passagier van een motorrijtuig of (lucht)vaartuig, inclusief het in- en uitstappen. De schade aan het vervoermiddel vergoeden wij ook. b. Met of door zaken tijdens het laden of lossen van een voertuig of (lucht)vaartuig. De schade aan het vervoermiddel vergoeden wij niet. c. Met of door een aanhangwagen die veilig buiten het verkeer tot stilstand is gekomen, nadat deze losgekoppeld of losgeraakt is van een motorrijtuig. d. Met of door niet-kentekenplichtige motorrijtuigen. Als de WAM, of een vergelijkbare buitenlandse wet, voor dit motorrijtuig op het moment van de omstandigheid een aansprakelijkheidsverzekering verplicht, dan vergoeden wij alleen de schade boven dat wat verzekerd is of verzekerd had moeten zijn. 9.3.1.3. Door het vervoer van gewonden Wij vergoeden de schade aan de stoffering van een motorrijtuig, ontstaan door het kosteloos vervoer van gewonden. 9.3.2. Verkeersongevallen van de werkgever De artikelen 9.3.1.2 en 9.3.1.3 gelden ook voor de werkgever. 9.3.3. Als de schade aan een motorrijtuig al is verzekerd? Als de schade aan een motorrijtuig is verzekerd, vergoeden wij alleen het verlies aan korting wegens schadevrij rijden gedurende maximaal 2 jaar en het eventuele eigen risico. 9.4. Wat vergoeden wij niet? In aanvulling op de algemene uitsluitingen in artikel 7 van de Algemene voorwaarden schadeverzekeringen en artikel 6 van deze verzekeringsvoorwaarden, vergoeden wij geen schade: a. veroorzaakt tijdens het woon-werkverkeer; b. veroorzaakt met een motorrijtuig dat voor andere doeleinden wordt gebruikt dan de wet toestaat; c. veroorzaakt bij deelname aan of voorbereiding op snelheidsritten of wedstrijden; d. veroorzaakt terwijl de feitelijke bestuurder van een motorrijtuig wettelijk onbevoegd is een motorrijtuig te besturen; e. veroorzaakt terwijl de bestuurder van een motorrijtuig zodanig onder invloed is van alcohol of een bedwelmend of opwekkend middel, dat het besturen van een motorrijtuig hem door de wet of overheid is of zou zijn verboden; f. die verzekerd is volgens een aansprakelijkheidsverzekering die in de WAM of een vergelijkbare buitenlandse wet verplicht is. Als u bij b en c aantoont dat de omstandigheden die daarin bedoeld zijn, zich buiten uw weten en tegen uw wil hebben voorgedaan en dat u hiervan in redelijkheid geen verwijt treft, dan wordt de schade wél vergoed. Rubriek B is geen verzekering in de zin van de WAM Op grond van de WAM bent u verplicht een aansprakelijkheidsverzekering te sluiten die de schade vergoedt als u met uw motorrijtuig een verkeersongeval veroorzaakt. De dekking door deze rubriek is geen verzekering in de zin van de WAM. De verzekeringsplicht op grond van de WAM (of een vergelijkbare buitenlandse wet) blijft bestaan. Iedere andere aansprakelijkheid is niet verzekerd op deze rubriek. Denk daarbij aan de aansprakelijkheid voor schade die met of door een motorrijtuig veroorzaakt is, waaronder schade van passagiers. RUBRIEK C: GOED WERKGEVERSCHAP - personeelsongevallen U bent verzekerd voor deze rubriek als dit op uw polis staat. ARTIKEL 10. 10.1. Wie is verzekerd? U bent als werkgever verzekerd voor uw personeel in deze rubriek. 10.2. Wat vergoeden wij? Wij vergoeden de personenschade van uw personeel als gevolg van een arbeidsongeval. Hierbij maakt het niet uit of u voor dat arbeidsongeval aansprakelijk bent. 10.3. Wat vergoeden wij niet? Wij vergoeden geen zaakschade en geen vermogensschade in deze rubriek. 10.3.1. Personenschade die wij niet vergoeden Wij vergoeden geen personenschade: a. die (ook) is ontstaan omdat u als werkgever niet hebt gezorgd voor voldoende veilige werkomstandigheden, zoals genoemd in artikel 7:658 BW; b. door een arbeidsongeval waarbij een motorrijtuig was betrokken. Dit geldt niet als het ongeval plaatsvond in het woon-werkverkeer of werk-werkverkeer; c. door een beroepsziekte; 6

d. van een ander dan de rechtstreeks bij het arbeidsongeval betrokken verzekerde en/of zijn erfgen(a)am(en). De Staat der Nederlanden wordt nooit als zodanig beschouwd. 10.3.2. Ontvangen vergoedingen voor hetzelfde arbeidsongeval Wij brengen andere bedragen die, uit welke hoofde en aan wie dan ook, voor hetzelfde arbeidsongeval zijn vergoed, in mindering op de schadevergoeding. 10.3.3. Gemiste vergoedingen door eigen toedoen De verzekerde of zijn erfgen(a)am(en) moet(en) op tijd aanspraak maken op alle (sociale) voorzieningen en andere verzekering(en) die daarvoor dekking bieden. Wij verminderen de schadevergoeding met het bedrag waarop aanspraak gemaakt had kunnen worden volgens die (sociale) voorziening en/of andere verzekering(en), ongeacht of deze tijdig zijn aangevraagd. 10.3.4. Schade door niet mee te werken aan herstel De verzekerde moet zich inspannen om zo snel mogelijk weer gezond te worden. Als hij dat niet doet, terwijl dat in redelijkheid wel van hem kon worden gevraagd, dan verminderen wij de schadevergoeding met het bedrag waarmee de schade beperkt had kunnen worden. RUBRIEK D: MILIEUAANSPRAKELIJKHEID U bent altijd voor deze rubriek verzekerd. ARTIKEL 11. 11.1. Wat vergoeden wij? 11.1.1. Schade door een milieuaantasting Wij vergoeden de financiële gevolgen van uw aansprakelijkheid voor (personen- of zaak)schade door een milieuaantasting die: - plotseling en onzeker is, en - niet het rechtstreeks gevolg is van een langzaam (in)werkend proces, en - plaatsvindt vanaf de locatie waar de praktijk is gevestigd. 11.1.2. Wat gebeurt er als er meer aanspraken zijn? Als één milieuaantasting leidt tot meer dan één aanspraak tot schadevergoeding, dan beschouwen wij deze aanspraken als één aanspraak. Wij gaan er vanuit dat deze aanspraken zijn ontstaan op het moment van de eerste aanspraak. 11.2. Wat vergoeden wij niet? In aanvulling op de algemene uitsluitingen in artikel 7 van de Algemene voorwaarden schadeverzekeringen en artikel 6 van deze verzekeringsvoorwaarden, bent u niet verzekerd voor: a. schade en kosten, als bij een andere verzekeraar hiervoor al een verzekering loopt; b. schade en kosten om de milieuaantasting, en de gevolgen daarvan voor de verzekerde locatie, zelf te beperken of ongedaan te maken, tenzij u aantoont dat dit bereddingskosten zijn; c. schade door een handelen of nalaten dat in strijd is met een milieuvoorschrift van de overheid. En dit gebeurt in opdracht van of met medeweten van één of meer verzekerden. Als de verzekerde een rechtspersoon is, bedoelen wij hiermee een lid van de directie of de bedrijfsleiding, en ieder ander personeelslid dat verantwoordelijk is voor de naleving van deze overheidsvoorschriften; d. schade aan een personeelslid, als de schade verband houdt met het verrichten van werkzaamheden voor de verzekerde; e. schade door zure depositie die niet uitsluitend door de verzekerde vanaf één locatie is veroorzaakt; f. schade door milieuaantastingen die door de benadeelden behoren te worden geduld; g. schade ontstaan door of verband houdend met asbest en asbesthoudende zaken; h. schade die het rechtstreeks gevolg is van een langzaam (in) werkend proces, zoals lekkage of lozing gedurende langere tijd. RUBRIEK E: INLOOP U bent verzekerd voor deze rubriek als dit op uw polis staat. ARTIKEL 12. 12.1. Waarvoor bent u verzekerd? U bent verzekerd voor aanspraken en omstandigheden die voortvloeien uit een handelen of nalaten dat plaatsvond vóór de ingangsdatum van deze verzekering. Dit moeten aanspraken en omstandigheden zijn waar u bij het aangaan van deze verzekering nog geen weet van had. 12.2. Wat vergoeden wij? Wij vergoeden de financiële gevolgen van aanspraken en omstandigheden die plaatsvonden vóór de ingangsdatum van deze verzekering, als: a. het handelen of nalaten dat tot de aanspraak leidt, niet langer geleden plaatsvond dan 5 jaar voor de ingangsdatum van deze verzekering; b. de aanspraak voor de eerste keer tegen u is ingesteld tijdens de geldigheidsduur van deze verzekering; c. de aanspraak of omstandigheid bij het aangaan van deze verzekering niet bij u bekend was en dat redelijkerwijs ook niet had kunnen zijn; d. aan alle verdere voorwaarden voor dekking en schadevergoeding uit de verzekeringsvoorwaarden is voldaan. RUBRIEK F: UITLOOP U bent verzekerd voor deze rubriek als dit op uw polis staat. ARTIKEL 13. 13.1. Waarvoor bent u verzekerd? U kunt na beëindiging van de verzekering omstandigheden of aanspraken melden die voortvloeien uit een handelen of nalaten dat tijdens de contractduur en vóór beëindiging van de verzekering heeft plaatsgevonden. Deze dekking kan alleen verleend worden tegen nader overeen te komen premie en voorwaarden. 13.2. Wat vergoeden wij? Wij vergoeden de financiële gevolgen van aanspraken of omstandigheden die plaatsvonden tijdens de looptijd van de verzekering, de melding daarvan vond echter plaats na de einddatum van deze verzekering. De periode waarin u aanspraken of omstandigheden bij ons kunt melden, verlengen wij tot 1 jaar na de beëindigingsdatum van de verzekering als: a. de aanspraken of omstandigheden voortvloeien uit een handelen of nalaten tijdens de geldigheidsduur van de verzekering; 7

b. de aanspraken of omstandigheden bij het aangaan van de uitloopdekking bij de verzekeringnemer of de aansprakelijk gestelde verzekerde niet bekend waren of redelijkerwijs bekend had kunnen zijn; c. de aanspraken daarvan voor de eerste keer tegen u is ingesteld in het jaar waarin de uitloopdekking van kracht is. Deze moet u schriftelijk bij ons aanmelden; d. aan alle verdere voorwaarden voor dekking en schadevergoeding uit de verzekeringsvoorwaarden is voldaan; e. u ons uiterlijk 30 dagen voor de beëindigingsdatum van uw verzekering schriftelijk hebt gevraagd deze rubriek te verzekeren. De aanspraken of omstandigheden beoordelen wij volgens de verzekeringsvoorwaarden die golden op de oorspronkelijke beëindigingsdatum. Wanneer wij in het laatste verzekeringsjaar al schadevergoeding betaald hebben, dan brengen wij deze in mindering op de maximale vergoeding. 13.3. Einde of verlenging van de uitloopdekking De termijn om alsnog aanspraken of omstandigheden bij ons te melden, kunt u jaarlijks verlengen, tegen nader overeen te komen premie en voorwaarden. Laat u ons dan uiterlijk 30 dagen voor het einde van de afgesproken verlengingsperiode opnieuw schriftelijk weten dat u deze rubriek wilt blijven verzekeren. Horen wij niets van u, dan eindigt de dekking op grond van deze rubriek op de einddatum van de afgesproken verlengingsperiode. Dat betekent dat wij aanspraken of omstandigheden die u hierna aan ons meldt niet meer in behandeling nemen. RUBRIEK G: BESTUURDERSAANSPRAKELIJKHEID U bent verzekerd voor deze rubriek als dit op uw polis staat. ARTIKEL 14. 14.1. Wanneer bent u verzekerd? U bent voor bestuurdersaansprakelijkheid (Rubriek G) verzekerd als u: - als tandarts op de polis genoemd staat, en - werkzaamheden verricht als onbetaald bestuurslid van een instelling of organisatie, en - zowel op het moment van de omstandigheid als op het moment van de aanspraak ook verzekerd bent op grond van een VvAA beroepsrechtsbijstandverzekering. 14.2. Wat vergoeden wij? Wij vergoeden de schade die voortvloeit uit uw aansprakelijkheid als tandarts, in de functie van onbetaald bestuurslid van een instelling of organisatie die is gericht op het verlenen van tandheelkundige zorg. Uw bestuurslidmaatschap moet verband houden met het beroep van tandarts. Algemene bestuurstaken waarvoor geen specialistische tandheelkundige kennis is vereist, zijn niet verzekerd. 8

Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand (RB-1006) Inhoudsopgave Artikel pagina Artikel pagina ALGEMEEN 1. TOEPASSELIJKE VOORWAARDEN 2 2. BEGRIPPEN 2 3. VERZEKERINGSGEBIED 2 4. OMVANG VAN DE DEKKING 2 4.1. Rechtsbijstand 2 4.2. Beslissing over het verlenen van rechtsbijstand 2 4.3. Twijfel aan juridisch probleem 3 4.4. Meer belanghebbenden/gedeeltelijke dekking 3 4.5. Juridisch advies 3 4.6. Franchise 3 5. KOSTEN VAN RECHTSBIJSTAND 3 5.1. Verzekerde kosten 3 5.2. Niet-verzekerde kosten 3 5.3. Voorgeschoten kosten 3 5.4. Maximale vergoeding 3 6. TIJDSTIP ONTSTAAN VAN RECHT OP RECHTSBIJSTAND 4 6.1. Gebeurtenis binnen de verzekeringsduur 4 6.2. Tijdstip van ontstaan van een gebeurtenis 4 6.3. Wachttijd 4 7. VERLENEN VAN RECHTSBIJSTAND 4 7.1. Wie verleent Rechtsbijstand 4 7.2. Inschakelen van een externe deskundige 4 7.3. Informatie en overleg 4 7.4. Afkoop 4 8. VERPLICHTINGEN VAN DE VERZEKERDE 5 8.1. Wat te doen bij een gebeurtenis 5 8.2. Premie 5 9. UITSLUITINGEN 5 10. GESCHILLENREGELING 5 10.1. Geschil tussen de verzekerde en VvAA Rechtsbijstand 5 10.2. Geschil tussen de verzekerde en de advocaat 6 12. RUBRIEK B: VERKEERSRECHTSBIJSTAND - NIET MOTORRIJTUIGEN 7 12.1. Aanvullende begrippen 7 12.2. Verzekerde hoedanigheid 7 12.3. Wachttijd 7 12.4. Omvang van de dekking 7 12.5. Bijzondere uitsluitingen 7 13. RUBRIEK C: PARTICULIERE RECHTSBIJSTAND 7 13.1. Aanvullende begrippen 7 13.2. Verzekerde hoedanigheid 7 13.3. Verzekeringsgebied 7 13.4. Omvang van de dekking 7 13.5. Aanvullende dekking 8 13.6. Bijzondere uitsluitingen 8 14. RUBRIEK D: BEROEPSRECHTSBIJSTAND 8 14.1. Aanvullende begrippen 8 14.2. Verzekerde hoedanigheid 9 14.3. Verzekeringsgebied 9 14.4. Omvang van de dekking 9 14.5. Aanvullende dekking 9 14.6. Uitloop 10 14.7. Bijzondere uitsluitingen 10 RUBRIEKEN 11. RUBRIEK A: VERKEERSRECHTSBIJSTAND - MOTORRIJTUIGEN 6 11.1. Aanvullende begrippen 6 11.2. Verzekerde hoedanigheid 6 11.3. Wachttijd 6 11.4. Omvang van de dekking 6 11.5. Vervangend motorrijtuig/aanhangwagen 6 11.6. Bijzondere uitsluitingen 6 08.04.0068_03 Orteliuslaan 750, Postbus 8153, 3503 RD Utrecht, 030 247 47 89, www.vvaa.nl 1

VOORAF Onze rechtsbijstandverzekering bestaat uit een algemeen gedeelte en 4 rubrieken. De rubrieken die u hebt verzekerd, staan op uw polis. In de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand beschrijven we eerst de algemene dekking voor rechtsbijstand en daarna de dekking per rubriek. De verzekeringsvoorwaarden van rubrieken die u niet hebt verzekerd, zijn voor u niet van toepassing. algemeen ARTIKEL 1. TOEPASSELIJKE VOORWAARDEN Deze voorwaarden vormen één geheel met de Algemene voorwaarden schadeverzekeringen die van toepassing zijn. ARTIKEL 2. BEGRIPPEN In deze voorwaarden verstaan wij onder: 2.1. Gebeurtenis Een feit of reeks met elkaar samenhangende feiten waaruit een behoefte aan rechtsbijstand kan voortkomen. 2.2. Geschil Een verschil van mening over de rechten en verplichtingen die ontstaan door een gebeurtenis. Een samenhangend geheel van geschillen die uit dezelfde oorzaak zijn ontstaan, beschouwen wij als één gebeurtenis. 2.3. Juridisch advies Het eenmalig beoordelen van de juridische positie van een verzekerde. Hierbij geeft VvAA Rechtsbijstand aan wat de juridische en eventueel feitelijke mogelijkheden zijn om een (dreigend) probleem te voorkomen of op te lossen. 2.4. Mediation Een vorm van geschillenoplossing door het inschakelen van een onafhankelijke mediator die aangesloten is bij het Nederlands Mediation Instituut. 2.5. Verzekerde Degene die aanspraak kan maken op rechtsbijstand. Dat bent u als de verzekeringnemer en ook: - alle personen die op uw adres met u in gezinsverband duurzaam samenwonen; - uw ongehuwde, niet-samenwonende kinderen die voor een dagstudie op een ander adres wonen; - uw echtgeno(o)t(e)/partner en/of kinderen die in een verpleegof verzorgingshuis verblijven; - uw minderjarige kinderen die bij u verblijven; - inwonende au pairs; - nabestaanden, in geval de verzekerde overlijdt door een ongeval waarvoor iemand anders - niet de verzekerde - aansprakelijk is. Zij hebben dan recht op rechtsbijstand bij het instellen van een vordering tot schadevergoeding op de aansprakelijke partij. Voorwaarde is dat het geschil gedekt is op deze verzekering. Bij onderlinge problemen of geschillen tussen verzekerden heeft alleen u aanspraak op rechtsbijstand, tenzij in de verzekerde rubriek(en) anders is bepaald. Verder mag een andere verzekerde alleen een beroep doen op de verzekering als u vooraf schriftelijk toestemming geeft. 2.6. Verzekeringnemer ( u ) De natuurlijke persoon of rechtspersoon met wie wij (VvAA) deze verzekering afsluiten. De verzekeringnemer staat vermeld op de polis. Voor de leesbaarheid verwijzen wij met u naar de verzekeringnemer. Overal waar in deze polisvoorwaarden u of uw staat, bedoelen we dus de verzekeringnemer. 2.7. VvAA ( wij ) VvAA Schadeverzekeringen N.V. (VvAA) is de verzekeraar waarmee u de verzekering afsluit. VvAA is gevestigd aan de Orteliuslaan 750 in Utrecht. Het AFM-vergunningnummer van VvAA is 12000452, het KvK-nummer 30027690. Overal waar in deze polisvoorwaarden sprake is van wij, we, ons of onze staat, wordt VvAA bedoeld. 2.8. VvAA Rechtsbijstand VvAA Schadeverzekeringen N.V. heeft de uitvoering van het verlenen van rechtsbijstand volgens deze voorwaarden overgedragen aan Stichting VvAA Rechtsbijstand gevestigd aan de Orteliuslaan 750 in Utrecht, hierna te noemen VvAA Rechtsbijstand. Wij garanderen dat VvAA Rechtsbijstand haar verplichtingen nakomt. 2.9. Wachttijd De periode na de ingangsdatum van de verzekering of de betreffende rubriek waarbinnen geen rechtsbijstand wordt verleend. ARTIKEL 3. VERZEKERINGSGEBIED Het verzekeringsgebied is de Europese Unie (EU) en de niet-europese aan de Middellandse Zee grenzende landen, tenzij in de verzekerde rubriek(en) anders is bepaald. De dekking geldt voor zover: a. de wederpartij binnen het verzekeringsgebied woont of gevestigd is; b. een nationale rechter in één of meer landen van het verzekeringsgebied bevoegd is om de zaak te beoordelen; c. het recht van de landen van het verzekeringsgebied wordt toegepast. Dus geen verwijzingsregels naar ander recht; d. het vonnis in één of meer landen van het verzekeringsgebied ten uitvoer kan worden gelegd. ARTIKEL 4. OMVANG VAN DE DEKKING 4.1. Rechtsbijstand Rechtsbijstand houdt in: a. het verstrekken van juridisch advies ter voorkoming of oplossing van een (dreigend) probleem dat de verzekerde betreft; b. het behartigen van de juridische belangen van de verzekerde in een geschil; c. het voorschieten of vergoeden van kosten van rechtsbijstand die voortvloeien uit sub a en b van dit artikel, zoals bepaald in artikel 5 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand. 4.2. Beslissing over het verlenen van rechtsbijstand VvAA Rechtsbijstand verleent juridische bijstand als zij vindt dat er een redelijke kans is op het resultaat dat de verzekerde wenst. Zij beoordeelt dit aan de hand van de gegevens die de verzekerde verstrekt. Als VvAA Rechtsbijstand vindt dat die redelijke kans niet aanwezig is, dan ontvangt de verzekerde hiervan een schriftelijke motivering. Als de verzekerde het daarmee niet eens is, mag hij vervolgens op kosten van VvAA Rechtsbijstand advies inwinnen van een - in overleg met VvAA Rechtsbijstand aan te wijzen - advocaat. De procedure hiervoor staat omschreven in artikel 10 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand. 2

4.3. Twijfel aan juridisch probleem Het kan twijfelachtig zijn of de gebeurtenis die de verzekerde meldt een concreet juridisch probleem oplevert. In dat geval kan de verzekerde het juridisch probleem aantonen met een deskundigenrapport. Dit rapport moet uitsluitsel geven over de oorzaak, veroorzaker en feitelijke gevolgen van de gebeurtenis. Als uit het deskundigenrapport blijkt dat er sprake is van een concreet juridisch probleem, dan vergoedt VvAA Rechtsbijstand de kosten voor het opstellen van het rapport. 4.4. Meer belanghebbenden/gedeeltelijke dekking Het kan voorkomen dat de verzekerde samen met een andere belanghebbende aanspraak maakt op rechtsbijstand. Of dat het geschil dat de verzekerde meldt slechts gedeeltelijk verzekerd is. In deze gevallen kan VvAA Rechtsbijstand besluiten de zaak door een externe deskundige te laten behandelen. VvAA Rechtsbijstand vergoedt de kosten van rechtsbijstand dan naar verhouding. Dit betekent dat de verzekerde alleen zijn aandeel in de totale kosten respectievelijk het gedekte gedeelte daarvan vergoed krijgt. Het maakt daarbij niet uit of de andere belanghebbende concreet aanspraak maakt op rechtsbijstand. 4.5. Juridisch advies De verzekerde heeft op basis van zijn verzekerde hoedanigheid en van de verzekerde rubrieken recht op juridisch advies met betrekking tot het Nederlands recht. Voor dezelfde gebeurtenis kan maximaal eenmaal per verzekeringsjaar zo n advies aangevraagd worden. 4.6. Franchise De verzekerde kan alleen aanspraak maken op rechtsbijstand als het financieel belang minimaal 225,- bedraagt. Dit geldt niet voor: a. bijstand in strafzaken; b. verhaal van schade die door deelname aan het verkeer is ontstaan. ARTIKEL 5. KOSTEN VAN RECHTSBIJSTAND 5.1. Verzekerde kosten De volgende kosten zijn verzekerd: a. alle interne kosten; de kosten van advies en behandeling door de eigen deskundigen van VvAA Rechtsbijstand; b. de onderstaande externe kosten tot maximaal het bedrag zoals bepaald in artikel 5.4 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand: - de kosten van de externe deskundige die VvAA rechtsbijstand inschakelt, voor zover deze kosten als redelijk worden beschouwd; - de kosten van getuigen, voor zover de rechter deze oplegt; - de proceskosten van de verzekerde en van de wederpartij, voor zover deze volgens een onherroepelijke uitspraak voor rekening van de verzekerde komen; - het deel van de kosten van mediation dat voor rekening van de verzekerde komt. Voorwaarde is dat VvAA Rechtsbijstand vooraf toestemming geeft voor mediation; - de kosten van het ten uitvoer leggen van een vonnis of beschikking gedurende maximaal 5 jaar nadat dit vonnis onherroepelijk is geworden; - de noodzakelijke reis- en verblijfkosten van de verzekerde, als een rechter in het buitenland besluit dat de verzekerde daar persoonlijk aanwezig moet zijn. Over het maken van deze kosten moet de verzekerde vooraf overleggen met VvAA Rechtsbijstand. Als bij een proces, arbitrage, mediation of bindend advies - of enige andere regeling - de wederpartij tot vergoeding van kosten is verplicht, ontvangt VvAA Rechtsbijstand deze vergoeding. 5.2. Niet-verzekerde kosten De volgende kosten zijn niet verzekerd: a. btw-bedragen, voor zover de verzekerde deze kan verrekenen met de btw-afdrachten die hij verschuldigd is; b. de kosten zoals bepaald in artikel 5.1 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand als de verzekerde een beroep kan doen op de Wet op de Rechtsbijstand. VvAA Rechtsbijstand vergoedt in dat geval de zogenaamde eigen bijdrage en ook de proceskosten van de wederpartij, voor zover die volgens een onherroepelijke uitspraak voor rekening van de verzekerde komen; c. geldstraffen, boetes of dwangsommen die de verzekerde krijgt opgelegd. 5.3. Voorgeschoten kosten VvAA Rechtsbijstand schiet de kosten voor die op grond van een contractuele of wettelijke bepaling verhaald, verrekend of door anderen vergoed kunnen worden. Tot deze kosten behoren onder meer: - buitengerechtelijke kosten; - proceskosten bij een onherroepelijk toegewezen vonnis; - de btw die de verzekerde kan verrekenen; - de kosten op basis van de artikelen 591 en 591a van het Wetboek van Strafvordering. De verzekerde is op verzoek van VvAA Rechtsbijstand verplicht mee te werken aan het terugvragen of verhalen van voorgeschoten kosten van rechtsbijstand. VvAA Rechtsbijstand verleent de verzekerde bijstand bij het terugvragen of verhalen van die kosten. Als deze voorgeschoten kosten daadwerkelijk verhaald, verrekend of door anderen vergoed zijn, is de verzekerde verplicht deze kosten aan VvAA Rechtsbijstand terug te betalen. 5.4. Maximale vergoeding Als uit één of meerdere met elkaar samenhangende gebeurtenissen meerdere aanspraken op rechtsbijstand voortkomen, dan vergoedt VvAA Rechtsbijstand de kosten tot maximaal eenmaal het bedrag zoals bepaald in dit artikel. 5.4.1. Externe kosten VvAA Rechtsbijstand vergoedt externe kosten tot maximaal 50.000,- per gebeurtenis, tenzij in deze verzekeringsvoorwaarden, clausule(s) en/of op de polis anders is bepaald. Wanneer een samenwerkingsverband als de verzekeringnemer optreedt, geldt dit bedrag per verzekerde deelnemer van het samenwerkingsverband dat op de polis een beroep doet. 5.4.2. Zekerheidstelling De verzekering dekt zekerheidstelling (cautie) in het buitenland tot maximaal 25.000,-. Dit bedrag verleent VvAA Rechtsbijstand als een voorschot. De verzekerde heeft recht op zekerheidstelling als dit: a. nodig is voor opheffing van een inbeslagname van het motorrijtuig en/of aanhangwagen; b. nodig is voor opheffing van een vrijheidsbeperking die hij kreeg opgelegd; c. wordt verlangd voor kosten die volgens deze verzekering verzekerd zijn. 5.4.3. Onvermogen Als het verlenen van rechtsbijstand geen resultaat heeft door onvermogen van de wederpartij, vergoedt VvAA Rechtsbijstand 3

maximaal 1.000,- per gebeurtenis voor alle verzekerden samen. Dit geldt voor zover het schade aan goederen betreft die niet op andere wijze verhaalbaar is en alleen voor een gebeurtenis in Nederland. 5.4.4. Mediation VvAA Rechtsbijstand vergoedt de kosten van mediation tot maximaal 10.000,- per gebeurtenis per verzekerde of groep van verzekerden met eenzelfde belang al dan niet op dezelfde polis verzekerd. De verzekerde krijgt de kosten van maximaal één mediator vergoed. ARTIKEL 6. TIJDSTIP ONTSTAAN VAN RECHT OP RECHTSBIJSTAND 6.1. Gebeurtenis binnen de verzekeringsduur De verzekerde heeft recht op rechtsbijstand als zich tijdens de looptijd van de verzekering - en na een eventuele wachttijd - een gebeurtenis voordoet, die aanleiding is voor het verlenen van rechtsbijstand. Voorwaarde is dat de verzekerde die gebeurtenis niet kende, niet behoorde te kennen en deze ook niet redelijkerwijs was te voorzien. Als sprake is van een reeks met elkaar samenhangende gebeurtenissen, heeft de verzekerde alleen recht op rechtsbijstand als de eerste gebeurtenis uit die reeks zich tijdens de looptijd van de verzekering - en na een eventuele wachttijd - voordoet. 6.2. Tijdstip van ontstaan van een gebeurtenis De gebeurtenis ontstaat: a. bij het verhalen van schade op een wettelijk aansprakelijke derde: op het tijdstip waarop de gebeurtenis waaruit de schade voortvloeit plaatsvond; b. bij strafvervolging: op het tijdstip waarop de verzekerde een (wettelijk) voorschrift heeft overtreden of zou hebben overtreden; c. bij behandeling van een klacht door een met (para)medische tuchtrechtspraak belast college of behandeling van een klacht door een commissie die met (para)medische klachtafhandeling is belast of bij een melding in het kader van een onderzoek door de Inspectie voor de gezondheidszorg: op het tijdstip waarop de verzekerde iets heeft gedaan of nagelaten waarover wordt geklaagd of waar onderzoek naar wordt gedaan; d. voor het verstrekken van een juridisch advies: op het tijdstip waarop de gebeurtenis, waarvoor de verzekerde advies van VvAA Rechtsbijstand vraagt, zich heeft voorgedaan; e. bij geschillen op het gebied van burenrecht of erfdienstbaarheden: op het tijdstip waarop een (vermeende) situatie in strijd met het burenrecht en/of de erfdienstbaarheden is ontstaan. Is de verzekerde de verwerende partij, dan geldt als tijdstip van het ontstaan van de gebeurtenis het moment waarop hij voor het eerst kennis kreeg van de bezwaren van de wederpartij; f. bij een geschil over een recht op grond van de sociale verzekeringswetgeving: op het tijdstip dat de aanvraag voor een uitkering voor de eerste keer is ingediend; g. in alle overige gevallen: op het tijdstip dat de verzekerde of de wederpartij de wettelijke of contractuele verplichtingen niet is of zou zijn nagekomen. 6.3. Wachttijd Er geldt een wachttijd van 3 maanden, tenzij in de rubrieken anders is bepaald. Er geldt geen wachttijd als: - deze verzekering direct aansluit op een andere rechtsbijstandverzekering die voor de gemelde gebeurtenis dekking zou geven; - door de verzekerde een overeenkomst is gesloten na de ingangsdatum van de verzekering. ARTIKEL 7. VERLENEN VAN RECHTSBIJSTAND 7.1. Wie verleent rechtsbijstand VvAA Rechtsbijstand verleent zelf rechtsbijstand. Wanneer volgens de wet, de polisvoorwaarden of naar de mening van VvAA Rechtsbijstand de behandeling van de zaak aan een externe deskundige moet worden overgedragen, volgt VvAA Rechtsbijstand de keuze van de verzekerde. Heeft de verzekerde geen voorkeur, dan kiest VvAA Rechtsbijstand een externe deskundige. Het staat de verzekerde vrij een advocaat of een andere rechtens bevoegde deskundige te kiezen als: a. een advocaat of andere rechtens bevoegde deskundige wordt verzocht de belangen van de verzekerde te verdedigen, vertegenwoordigen of behartigen in een gerechtelijke of administratieve procedure; b. zowel de verzekerde als de wederpartij aanspraak maakt op rechtshulp van VvAA Rechtsbijstand. Dat wil zeggen als zich een belangenconflict voordoet; c. VvAA Rechtsbijstand de afwikkeling van de zaak niet kan realiseren. 7.2. Inschakelen van een externe deskundige Voor het inschakelen van een externe deskundige, zoals een advocaat of een andere rechtens bevoegde deskundige, geldt: a. uitsluitend VvAA Rechtsbijstand geeft de opdracht; b. bij een zaak waarin een Nederlandse rechter bevoegd is, kan de verzekerde alleen kiezen voor een advocaat of een andere rechtens bevoegde deskundige die in Nederland staat ingeschreven en gevestigd is; c. bij een zaak waarin een buitenlandse rechter bevoegd is, kan de verzekerde alleen kiezen voor een advocaat of een andere rechtens bevoegde deskundige die bij het betreffende buitenlandse gerecht staat ingeschreven; d. VvAA Rechtsbijstand is nooit verplicht om voor het verlenen of voortzetten van rechtsbijstand voor haar rekening - al dan niet tegelijkertijd - meer dan één advocaat of een andere rechtens bevoegde deskundige per gebeurtenis in te schakelen; e. VvAA Rechtsbijstand en/of wij zijn niet aansprakelijk voor schade, die ontstaat door of in verband met de behandeling van een zaak door de externe deskundige; f. VvAA Rechtsbijstand is niet gebonden aan de betalingsafspraken tussen de verzekerde en zijn externe deskundige; g. VvAA Rechtsbijstand is niet gebonden aan de algemene voorwaarden van de externe deskundige die de verzekerde zelf gekozen heeft; h. de verzekerde vrijwaart VvAA Rechtsbijstand voor aanspraken van de externe deskundige op grond van zijn algemene voorwaarden. 7.3. Informatie en overleg Voordat de externe deskundige een andere deskundige inschakelt - bij het aanwenden van rechtsmiddelen en/of voor het aangaan van een vaststellingsovereenkomst of schikking - moet eerst overleg plaatsvinden met VvAA Rechtsbijstand. 7.4. Afkoop Wanneer VvAA Rechtsbijstand vindt dat het financieel belang van de verzekerde de te maken kosten bij het verlenen van rechtsbijstand niet rechtvaardigt, mag zij verzekerde schadeloos stellen. Hierdoor vervalt de verplichting tot (verdere) rechtsbijstandverlening. 4

ARTIKEL 8. VERPLICHTINGEN van de VERZEKERDE Als de verzekerde één van de onderstaande verplichtingen niet nakomt, is er geen dekking. 8.1. Wat te doen bij een gebeurtenis In aanvulling op artikel 5 van de Algemene voorwaarden schadeverzekeringen geldt: zodra de verzekerde op de hoogte is van een gebeurtenis die voor VvAA Rechtsbijstand kan leiden tot een verplichting om rechtsbijstand te verlenen, is hij verplicht: a. die gebeurtenis zo spoedig mogelijk schriftelijk te melden; b. alle gegevens en stukken zo spoedig mogelijk te verstrekken en toe te zenden; c. zijn volledige medewerking te verlenen en alles na te laten wat de belangen van hemzelf en/of de belangen van VvAA Rechtsbijstand zou kunnen schaden; d. gehoor te geven aan het verzoek van VvAA Rechtsbijstand om zich als benadeelde in een strafproces tegen een derde te voegen; e. bij aanspraak op deze verzekering VvAA Rechtsbijstand onherroepelijk te machtigen tot inzage in de stukken die een externe deskundige voor de behandeling van de zaak ter beschikking heeft of kan krijgen; f. geen externe deskundige in te schakelen zonder voorafgaande toestemming van VvAA Rechtsbijstand; g. er op toe te zien dat ingeschakelde externe deskundigen de verzekeringsvoorwaarden naleven, voor zover die voorwaarden hun positie ten opzichte van VvAA Rechtsbijstand regelen; h. VvAA Rechtsbijstand schriftelijk te machtigen tot het beschikken over het bedrag van zekerheidstelling (cautie), zodra dit vrijkomt. Als dit bedrag niet rechtstreeks aan VvAA Rechtsbijstand wordt vrijgegeven, is de verzekerde verplicht dit bedrag aan haar terug te betalen. 8.2. Premie In aanvulling op artikel 9 en 10 van de Algemene voorwaarden schadeverzekeringen geldt dat wij de verschuldigde premie jaarlijks mogen aanpassen aan de prijs ontwikkelingen op grond van de consumentenprijsindex voor alle huishoudens van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Premie-indexering is geen reden voor beëindiging van de verzekering. U bent verplicht de geïndexeerde premie - inclusief de daaronder begrepen kosten en assurantiebelasting - uiterlijk op de premie vervaldatum vooruit aan ons te betalen. ARTIKEL 9. UITSLUITINGEN In aanvulling op artikel 7 van de Algemene voorwaarden schadeverzekeringen, de uitsluitingen in de verzekerde rubriek(en) en de eventuele clausules die van toepassing zijn, bestaat geen aanspraak op (vergoeding van kosten van) rechts bijstand en/of het verstrekken van een juridisch advies: a. bij strafzaken: als het strafbare feit of één van de strafbare feiten waarvan de verzekerde wordt verdacht, getuigt van opzet. Wanneer uit de onherroepelijke eindbeslissing blijkt dat er geen sprake is van opzet, vergoedt VvAA Rechtsbijstand de kosten die de verzekerde voor rechtsbijstand maakte alsnog volgens de bepalingen in artikel 5 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand; b. bij tuchtzaken en klachten: als de klacht waarvan de verzekerde wordt verdacht, getuigt van opzet. Wanneer uit de onherroepelijke eindbeslissing van de zaak blijkt dat er geen sprake is van opzet, vergoedt VvAA Rechtsbijstand de kosten die de verzekerde voor rechtsbijstand maakte alsnog volgens de bepalingen in artikel 5 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand; c. voor geschillen met ons en/of VvAA Rechtsbijstand over deze rechtsbijstandverzekering. Dit met uitzondering van de bepalingen in artikel 10 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand; d. als het geschil gaat over wetten of regels die de overheid heeft vastgesteld of wil vaststellen en die voor iedereen gelden; e. voor gebeurtenissen die verband houden met (het aanvragen van) het faillissement van de verzekerde of (het aanvragen van) zijn surséance van betaling; f. voor gebeurtenissen die later dan 1 maand na afloop van de verzekeringsovereenkomst worden gemeld; g. als de behoefte aan rechtsbijstand het beoogde of voorspelbare gevolg is van het handelen of nalaten van de verzekerde; h. voor gebeurtenissen die het belastingrecht betreffen, zoals successierechten, heffingen, retributies, bijdragen, leges, invoerrechten en accijnzen; i. voor gebeurtenissen die intellectuele eigendomsrechten of aanverwante rechtsgebieden betreffen, zoals auteurs-, octrooi-, merken-, kwekers-, handelsnaam-, tekeningen en modellen-, of domeinnaamrecht; j. voor gebeurtenissen met betrekking tot subsidies of algemene financiële overheidsbijdragen; k. voor gebeurtenissen met betrekking tot verhuur of exploitatie van goederen of zaken door de verzekerde; l. voor gebeurtenissen die verband houden met speculatieve transacties, beleggingen, vermogensbeheer, het uitlenen van geld, het beheer, het bezit en/of de (ver)koop van effecten; m. als de gebeurtenis te maken heeft met een natuurramp; n. voor gebeurtenissen die samenhangen met borgtocht, schuldvernieuwing, cessie of subrogatie; o. voor verweer tegen een onrechtmatige daad waarbij de vordering bestaat uit vergoeding van schade aan personen of zaken; p. als door betaling van een geldsom strafvervolging kan worden voorkomen; q. als bij de handhaving van een verkeersvoorschrift een administratiefrechtelijke sanctie wordt opgelegd in de vorm van een boete of naheffing; r. voor zover de verzekerde voor behartiging van zijn belangen aanspraak kan maken op een aansprakelijkheidsverzekering. ARTIKEL 10. GESCHILLENREGELING In aanvulling op artikel 13 van de Algemene voorwaarden schadeverzekeringen geldt: 10.1. Geschil tussen de verzekerde en VvAA Rechtsbijstand Er kan een verschil van mening ontstaan tussen de verzekerde en VvAA Rechtsbijstand over het wel of niet: a. aanwezig zijn van een redelijke kans op het resultaat dat de verzekerde bij het verlenen van rechtsbijstand wenst; b. aanwenden van een rechtsmiddel; c. accepteren van een verkregen schikkingsvoorstel/aanbod. In genoemde gevallen kan de verzekerde dit meningsverschil voorleggen aan een advocaat. Voorwaarde is dat de advocaat in overleg met VvAA Rechtsbijstand wordt ingeschakeld. De advocaat geeft een bindend advies voor beide partijen. De kosten van dit advies vergoedt VvAA Rechtsbijstand en vallen niet onder de kosten zoals bepaald in artikel 5.4 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand. Als de advocaat de visie van de verzekerde deelt, kan de verzekerde de behandeling overdragen aan een andere advocaat. De advocaat - of één van zijn kantoorgenoten - die het bindende oordeel gaf, komt hiervoor dus niet aanmerking. 5

Als de verzekerde het niet eens is met het oordeel van de advocaat, kan hij de zaak voor eigen rekening en risico voortzetten. Wanneer hij uiteindelijk geheel of gedeeltelijk in het gelijk gesteld wordt, vergoedt VvAA Rechtsbijstand alsnog naar verhouding de kosten van rechtsbijstand volgens de bepalingen in artikel 5 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand. 10.2. Geschil tussen de verzekerde en de advocaat Er kan een verschil van mening ontstaan tussen de verzekerde en de advocaat die de zaak behandelt over het wel of niet: a. aanwezig zijn van een redelijke kans op het resultaat dat de verzekerde bij het verlenen van rechtsbijstand wenst; b. aanwenden van een rechtsmiddel; c. accepteren van een verkregen schikkingsvoorstel/aanbod. Als de verzekerde het niet eens is met het oordeel van de advocaat, kan hij de zaak voor eigen rekening en risico voortzetten. Wanneer hij uiteindelijk geheel of gedeeltelijk in het gelijk gesteld wordt, vergoedt VvAA Rechtsbijstand alsnog naar verhouding de kosten van rechtsbijstand volgens de bepalingen in artikel 5 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand. rubrieken RUBRIEK A: VERKEERSRECHTSBIJSTAND - MOTORRIJTUIGEN Deze rubriek is van toepassing als dit op de polis staat vermeld. Als deze rubriek op een gebeurtenis van toepassing is, is dekking onder andere rubrieken uitgesloten. ARTIKEL 11. 11.1. Aanvullende begrippen 11.1.1. Aanhangwagen Alles wat aan het motorrijtuig kan worden gekoppeld en hiervan deel uitmaakt volgens de WAM, zoals een toercaravan, vouwwagen, boottrailer of bagageaanhangwagen. 11.1.2. Motorrijtuig a. Elk motorrijtuig volgens de WAM, dat duurzaam en particulier in gebruik is bij de verzekerde zoals bepaald in artikel 11.1.3 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand, tenzij op de polis anders staat vermeld; b. Een vervangend gelijksoortig motorrijtuig als het motorrijtuig genoemd in sub a, wanneer dit vanwege schade, gebrek of enige behandeling - zoals een onderhoudsbeurt - tijdelijk buiten gebruik is. 11.1.3. Verzekerde In aanvulling op artikel 2.5 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand zijn de verzekerden ook de personen die als gemachtigd bestuurder of passagier van een motorrijtuig van de verzekerde betrokken raken bij een ongeval waardoor zij schade lijden. 11.1.4. WAM Wet Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen. 11.2. Verzekerde hoedanigheid De verzekerde heeft dekking als: a. verkeersdeelnemer: bij deelname aan het wegverkeer met een motorrijtuig; b. eigenaar van een motorrijtuig; c. gemachtigd bestuurder of passagier van een motorrijtuig van de verzekerde. 11.3. Wachttijd In afwijking van artikel 6.3 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand geldt voor Rubriek A geen wachttijd. 11.4. Omvang van de dekking De verzekerde heeft recht op rechtsbijstand in het geval van: a. strafrecht: in een strafvervolging die tegen hem gericht is, bij het (voor-) onderzoek en voor alle maatregelen die in verband daarmee tegen hem genomen worden. De verzekerde heeft ook recht op rechtsbijstand voor het terugkrijgen van zijn ingetrokken of ingenomen rijbewijs, of van zijn door justitie in beslag genomen motorrijtuig/aanhangwagen; b. verhaalsbijstand: bij het verhalen van schade op een derde, die daarvoor wettelijk aansprakelijk moet worden geacht, tenzij de schade op grond van een andere verzekering kan worden vergoed; c. verbintenis uit overeenkomst: - bij een geschil uit een koopovereenkomst van een motorrijtuig/aanhangwagen. Voorwaarde is dat voor dit motorrijtuig/ aanhangwagen een gunstig luidend ANWB-technorapport of vergelijkbaar aankoopkeuringsrapport is afgegeven, dan wel een garantie bewijs van een merkdealer, of Bovag-bedrijf; - bij een geschil uit een gesloten leaseovereenkomst voor een motorrijtuig/aanhangwagen; - bij een geschil uit de garantiebepalingen van de fabrikant, importeur of merkdealer, die gelden voor een motorrijtuig/ aanhangwagen; - bij een geschil over de uitvoering van reparatieopdrachten en onderhouds beurten door een Focwa- of Bovagherstelbedrijf; d. revindicatie: - als een ander dan de verzekerde een motorrijtuig/aanhangwagen als zijn eigendom opeist; - als de verzekerde zijn eigen gestolen motorrijtuig/aanhangwagen opeist; e. getuigenverhoor: als de verzekerde wordt opgeroepen voor het afleggen van een verklaring voor een college dat met straf-, of civielrecht belast is. 11.5. Vervangend motorrijtuig/aanhangwagen Als de verzekerde zijn motorrijtuig/aanhangwagen tijdelijk door schade, diefstal, verduistering of joyriding niet kan gebruiken, geldt de dekking op deze rechtsbijstandverzekering voor het vervangend gelijksoortig motorrijtuig/aanhangwagen. Voorwaarde is dat het rijden met het vervangende motorrijtuig/aanhangwagen gedekt is op de verzekering van het motorrijtuig zelf. 11.6. Bijzondere uitsluitingen In aanvulling op artikel 9 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand geldt geen dekking in het geval dat: a. de bestuurder wettelijk onbevoegd is het motorrijtuig te besturen; b. het motorrijtuig/aanhangwagen is verhuurd en/of uitsluitend bedrijfsmatig wordt gebruikt; c. de schade ontstaat bij deelname aan of voorbereiding op snelheidsritten of wedstrijden; d. de bestuurder van het motorrijtuig zodanig onder invloed is van alcohol, een bedwelmend of opwekkend middel, dat het besturen van het motorrijtuig hem door de wet of overheid is of zou zijn verboden. 6

RUBRIEK b: VERKEERSRECHTSBIJSTAND - NIET MOTORRIJTUIGEN Deze rubriek is van toepassing als dit op de polis staat vermeld. Als deze rubriek op een gebeurtenis van toepassing is, is dekking onder andere rubrieken uitgesloten. ARTIKEL 12. 12.1. Aanvullende begrippen 12.1.1. Verzekerde In aanvulling op artikel 2.5 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand zijn de verzekerden ook de gemachtigd bestuurder of passagier van een voertuig, anders dan een motorrijtuig van de verzekerde, die betrokken raken bij een ongeval waardoor zij schade lijden. 12.2. Verzekerde hoedanigheid De verzekerde heeft dekking bij deelname aan het verkeer als fietser, voetganger en passagier. 12.3. Wachttijd In afwijking van artikel 6.3 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand geldt voor Rubriek B geen wachttijd. 12.4. Omvang van de dekking De verzekerde heeft recht op rechtsbijstand in het geval van: a. strafrecht: in een strafvervolging die tegen hem gericht is, bij het (voor) onderzoek en voor alle maatregelen die in verband daarmee tegen hem genomen worden; b. verhaalsbijstand: bij het verhalen van schade op een derde, die daarvoor wettelijk aansprakelijk moet worden geacht, tenzij de schade op grond van een andere verzekering kan worden vergoed; c. vervoersovereenkomstenrecht: bij een geschil uit een door de verzekerde gesloten vervoersovereenkomst d. getuigenverhoor: als de verzekerde wordt opgeroepen voor het afleggen van een verklaring voor een college dat met straf- of civielrecht belast is. 12.5. Bijzondere uitsluitingen In aanvulling op artikel 9 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand geldt geen dekking in het geval dat: a. de schade ontstaat bij deelname aan of voorbereiding op snelheidsritten of wedstrijden; b. de verzekerde zodanig onder invloed is van alcohol, een bedwelmend of opwekkend middel, dat deelname aan het verkeer hem door de wet of overheid is of zou zijn verboden; c. het een gebeurtenis betreft, die verband houdt met (lucht)vaartuigen, met uitzondering van pleziervaartuigen. RUBRIEK c: PARTICULIERE RECHTSBIJSTAND Deze rubriek is van toepassing als dit op de polis staat vermeld. Als de gebeurtenis op een andere rubriek gedekt is, is dekking onder Rubriek C uitgesloten. ARTIKEL 13. 13.1. Aanvullende begrippen 13.1.1. Particulier Degene die uitsluitend de belangen van zichzelf of van de verzekerde behartigt. Daarbij mag geen sprake zijn van beroeps- of bedrijfsmatig handelen, of van het vervullen van een - wel of niet betaalde - bestuurs- of nevenfunctie. 13.1.2. Werknemer Degene die werkzaam is op basis van een arbeidsovereenkomst naar burgerlijk recht, waaronder ook begrepen de ambtenaar. 13.2. Verzekerde hoedanigheid De verzekerde heeft dekking als: a. particulier; b. werknemer; c. werkgever van huispersoneel. 13.3. Verzekeringsgebied In afwijking van artikel 3 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand geldt voor onroerende zaken Nederland als het verzekeringsgebied. 13.4. Omvang van de dekking De verzekerde heeft recht op rechtsbijstand in het geval van: a. strafrecht: in een strafvervolging die tegen hem gericht is, bij het (voor-) onderzoek en voor alle maatregelen die in verband daarmee tegen hem genomen worden; b. verhaalsbijstand: bij het verhalen van schade op een derde, die daarvoor wettelijk aansprakelijk moet worden geacht, tenzij de schade op grond van een andere verzekering kan worden vergoed; c. verweer onrechtmatige daad: bij het voeren van verweer tegen een vordering uit onrecht matige daad. Deze mag niet bestaan uit een vordering tot vergoeding van schade aan personen of zaken; d. overeenkomstenrecht: bij een geschil uit een overeenkomst tussen de verzekerde en een wederpartij; e. arbeidsrecht: bij een geschil uit een arbeidsovereenkomst of ambtelijke aanstelling; f. sociaal verzekeringsrecht: bij een geschil over een recht op grond van de sociale verzekeringswetgeving; g. burenrecht of erfdienstbaarheden: bij een geschil op grond van het burenrecht of erfdienstbaarheden. De verzekerde kosten bedragen maximaal 25.000,- per gebeurtenis; h. personen- en familierecht: bij een geschil op grond van het personen- en familierecht; i. erfrecht: bij een geschil tussen erfgenamen en/of legatarissen over de verdeling van een nalatenschap, waarin u of de met u samenwonende echtgeno(o)t(e)/partner volgens testament of als wettelijk erfgenaam gerechtigd bent; 7

j. bestuursrecht: bij een geschil met de overheid over een schriftelijk besluit dat de verzekerde rechtstreeks raakt; k. onteigening: bij een onteigeningskwestie met betrekking tot de grond of woning waarvan u of uw inwonende echtgeno(o)t(e)/partner eigenaar bent, zoals bepaald in sub m van dit artikel; l. revindicatie: - als een ander dan de verzekerde een zaak als zijn eigendom opeist; - als de verzekerde een van hem gestolen zaak opeist; - voor een vrijwaringsgeschil als de betreffende zaak was gekocht met een erkende schriftelijke garantie van een winkelier, erkende dealer, fabrikant, importeur of een algemeen erkende belangenorganisatie; m. onroerende zaak: bij een geschil dat verband houdt met een onroerende zaak die in Nederland gelegen is: - de woning die u bewoont volgens het adres op de polis. Een woonboot wordt voor de toepassing van dit artikel met een woning gelijkgesteld; - de woning of bouwgrond die u voor directe eigen bewoning aankoopt of huurt, maar nog niet heeft betrokken. Dit met uitzondering van ontruimings- en huurgeschillen als deze woning bij het sluiten van de koop- of huurovereenkomst door (onder)huurders of krakers bewoond is; - de woning die u voorheen bewoonde en inmiddels verlaten heeft, uitsluitend voor de afwikkeling van de huurovereenkomst of de verkooptransactie; - één vakantiewoning, vaste caravanstandplaats of volkstuin die in hoofdzaak voor eigen gebruik bestemd is; - het appartementsrecht dat rust op een deel van een gebouw waarvan u of uw inwonende echtgeno(o)te/partner eigenaar is. Voorwaarde is dat u het betrokken appartement bewoont volgens het adres op de polis. n. stalking: als in de bevoegde uitoefening van zijn (para)medische beroep stelselmatig opzettelijk inbreuk wordt gemaakt op de persoonlijke levenssfeer zoals bepaald in het Wetboek van Strafrecht artikel 259b; o. getuigenverhoor: als de verzekerde wordt opgeroepen voor het afleggen van een verklaring voor een college dat met straf-, tucht- of civielrecht belast is. Wanneer het geschil verband houdt met een onroerende zaak geldt in alle bovengenoemde gevallen dat uitsluitend dekking wordt verleend voor zover het een onroerende zaak betreft zoals bepaald in sub m van dit artikel. 13.5. Aanvullende dekking De verzekerde heeft uitsluitend recht op deze aanvullende dekking als dit risico is meeverzekerd. Dit staat dan op uw polis vermeld. 13.5.1. Tucht- en klachtrecht De verzekerde heeft recht op rechtsbijstand bij verweer tegen: a. een klacht bij een college dat met (para)medische tuchtrechtspraak is belast; b. een klacht bij een commissie die met (para)medische klachtafhandeling is belast; c. een melding in het kader van een onderzoek door de Inspectie voor de Gezondheidszorg. 13.5.1.1. Uitloop In afwijking van artikel 9 sub f van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand heeft de verzekerde recht op uitloopdekking voor de dekking zoals bepaald in artikel 13.5.1 als hij zijn werkzaamheden in loondienst definitief beëindigt. 13.5.1.2. Bijzondere bepalingen Voor uitloop geldt: a. er wordt alleen dekking verleend als de verzekerde - die zijn werkzaamheden in loondienst definitief beëindigt - na beëindiging van de Aanvullende dekking, Rubriek C verzekert of verzekerd houdt; b. er is alleen dekking als de verzekerde minimaal 3 jaar voorafgaand aan het moment van beëindiging van de Aanvullende dekking, voor deze dekking aaneengesloten verzekerd was; c. de klacht of de melding zoals bepaald in artikel 13.5.1 vond plaats gedurende de looptijd van deze Aanvullende dekking; d. de verzekerde kosten bedragen maximaal 25.000,- voor alle geschillen samen; e. de omvang van de uitloopdekking wordt vastgesteld op basis van de dekking die van toepassing was op het moment van de beëindiging van de Aanvullende dekking. 13.5.1.3. Duur uitloop De uitloopperiode is 10 jaar. 13.6. Bijzondere uitsluitingen In aanvulling op artikel 9 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand geldt geen dekking in het geval van: a. personen- en familierecht: bij geschillen tussen (ex-)echtgenoten/partners en bij geschillen over adoptie, beëindiging van een samen levings verband/geregistreerd partnerschap, draagmoederschap, echtscheiding, erkenning van een kind, huwelijks vermogens recht, naamswijziging, omgangsregelingen, ontkenning en vaststelling van vaderschap, ouderlijk gezag, scheiding van tafel en bed, verplichtingen tot (partner)alimentatie en levensonderhoud. In afwijking van artikel 4.5 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand heeft de verzekerde in deze gevallen recht op eenmalig juridisch advies; b. erfrecht: - voor zover (een deel van) de nalatenschap zich niet in Nederland bevindt; - voor de waardebepaling van goederen die behoren tot de nalatenschap of de vergoeding van boedelonkosten; - als de erflater vóór de ingangsdatum van de verzekering is overleden. RUBRIEK d: BEROEPSRECHTSBIJSTAND Deze rubriek is van toepassing als dit op de polis staat. Als de gebeurtenis op een andere rubriek gedekt is, is dekking onder rubriek D uitgesloten. ARTIKEL 14. 14.1. Aanvullende begrippen 14.1.1. Verzekerde In afwijking van artikel 2.5 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand zijn de verzekerden: a. u, als de verzekeringnemer in de bevoegde uitoefening van uw beroep; b. als de verzekeringnemer een niet-natuurlijke persoon is, de personen die voor de verzekeringnemer werkzaam zijn. Deze personen moeten op de polis staan vermeld; c. de bevoegde waarnemer van een verzekerde gedurende de tijd van de daadwerkelijke waarneming. De dekking geldt uitsluitend voor straf-, klacht- en tuchtrecht; d. de werknemers van de in sub a of b genoemde verzekerde. Deze werknemers moeten op de polis staan vermeld. De dekking geldt uitsluitend voor straf-, klacht- en tuchtrecht. 8

14.2. Verzekerde hoedanigheid De verzekerde heeft dekking als: a. zelfstandig beroepsbeoefenaar in het beroep zoals op de polis staat vermeld; b. werkgever van de werknemers zoals op de polis vermeld; c. gebruiker van een gebouw of gedeelte daarvan waarin de praktijk wordt uitgeoefend; d. bevoegde opleider of achterwacht bij de begeleiding van een (para)medicus in opleiding; e. waarnemer; f. werknemer, werkzaam in zijn bevoegde beroepsuitoefening. 14.3. Verzekeringsgebied a. In aanvulling op artikel 3 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand geldt werelddekking als de verzekerde incidenteel medische hulp bij een ongeval of plotseling opkomende ziekte verleent en/of wordt uitgezonden via een hulporganisatie. Niet verzekerd zijn gebeurtenissen waarop het recht van de USA en/of Canada van toepassing is. b. In afwijking van artikel 3 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand geldt: - er is alleen dekking als de praktijk gevestigd is en uitgeoefend wordt in de Benelux en Duitsland; - voor onroerende zaken dat het verzekeringsgebied Nederland is. 14.4. Omvang van de dekking De verzekerde heeft recht op rechtsbijstand in het geval van: a. strafrecht: in een strafvervolging die tegen hem gericht is, bij het (voor-) onderzoek en voor alle maatregelen die in verband daarmee tegen hem genomen worden; b. tucht- en klachtrecht: - bij verweer tegen een klacht bij een college dat met (para) medische tuchtrechtspraak is belast; - bij verweer tegen een klacht bij een commissie die met (para) medische klachtafhandeling is belast; - bij verweer tegen een melding in het kader van een onderzoek door de Inspectie voor de Gezondheidszorg. c. verhaalsbijstand: bij het verhalen van schade op een derde, die daarvoor wettelijk aansprakelijk moet worden geacht, tenzij de schade op grond van een andere verzekering kan worden vergoed; d. verweer onrechtmatige daad: bij het voeren van verweer tegen een vordering uit onrecht matige daad. Deze mag niet bestaan uit een vordering tot vergoeding van schade aan personen, zaken of vermogen; e. overeenkomstenrecht: bij een geschil uit een overeenkomst tussen de verzekerde en een wederpartij; f. sociaal verzekeringsrecht: bij een geschil over een recht op grond van de sociale verzekeringswetgeving; g. burenrecht of erfdienstbaarheden: bij een geschil op grond van het burenrecht of erfdienstbaarheden in verband met de praktijkruimte die u gebruikt; h. bestuursrecht: bij een geschil met de overheid over een schriftelijk besluit dat de verzekerde rechtstreeks raakt; i. onteigening: bij een onteigeningskwestie met betrekking tot de praktijkruimte waarvan u eigenaar bent; j. revindicatie: - als een ander dan de verzekerde een zaak als zijn eigendom opeist; - als de verzekerde een van hem gestolen zaak opeist; - voor een vrijwaringsgeschil als de betreffende zaak was gekocht met een erkende schriftelijke garantie van een winkelier, erkende dealer, fabrikant, importeur of een algemeen erkende belangenorganisatie. k. onroerende zaak: bij een geschil dat verband houdt met een onroerende zaak die in Nederland gelegen is, namelijk: - de praktijkruimte die u gebruikt; - de praktijkruimte of bouwgrond die u voor directe praktijkuitoefening aankoopt of huurt, maar nog niet gebruikt; - de praktijkruimte die u voorheen gebruikte en inmiddels verlaten heeft, uitsluitend voor de afwikkeling van de huurovereenkomst of de verkooptransactie. Als u meerdere praktijkruimten in gebruik heeft, bestaat al leen aanspraak op rechtsbijstand voor de praktijkruimten die zijn (mee)verzekerd zoals bepaald in artikel 14.5 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand; l. stalking: als in de bevoegde uitoefening van zijn (para)medische beroep stelselmatig opzettelijk inbreuk wordt gemaakt op de persoonlijke levenssfeer zoals bepaald in het Wetboek van Strafrecht artikel 259b; m. getuigenverhoor: als de verzekerde wordt opgeroepen voor het afleggen van een verklaring voor een college dat met straf-, tucht- of civielrecht belast is. Wanneer het geschil verband houdt met een onroerende zaak geldt in alle bovengenoemde gevallen dat uitsluitend dekking wordt verleend voor zover het een onroerende zaak betreft zoals bepaald in sub k van dit artikel. 14.5. Aanvullende dekking De verzekerde heeft uitsluitend recht op een aanvullende dekking als dit risico is meeverzekerd. Dit staat dan op uw polis vermeld. 14.5.1. Arbeidsrecht U heeft recht op rechtsbijstand in het geval van een geschil uit een arbeidsovereenkomst tussen u en een werknemer. Voorwaarde is dat alle werknemers op de polis staan vermeld. 14.5.2. Onderlinge geschillen De verzekerde heeft recht op rechtsbijstand in het geval van een geschil tussen beroepsbeoefenaars die in enigerlei vorm van samenwerking - anders dan door middel van een arbeidsovereenkomst - de praktijk uitoefenen. Rechtsbijstand wordt uitsluitend verleend als: a. u dit risico ten opzichte van alle leden van het samenwerkingsverband heeft meeverzekerd en; b. de samenwerking gebaseerd is op een schriftelijke overeenkomst die door alle leden van het samenwerkingsverband ondertekend is. 14.5.2.1. Bijzondere bepalingen Voor onderlinge geschillen geldt: a. in afwijking van artikel 6.3 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand geldt een wachttijd van 12 maanden; b. in afwijking van sub a is de wachttijd 6 maanden als de samenwerking tot stand is gekomen door tussenkomst van VvAA; c. in afwijking van artikel 5.4 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand vergoedt VvAA Rechtsbijstand tot maximaal 25.000,- per gebeurtenis per verzekerde of groep van verzekerden met eenzelfde belang, al dan niet op dezelfde polis verzekerd; d. voor meerdere - niet met elkaar samenhangende - gebeurtenissen die zich binnen een periode van 1 jaar voordoen, vergoedt VvAA Rechtsbijstand de kosten van rechtsbijstand tot maximaal 50.000,- per verzekerde of groep van verzekerden met eenzelfde belang al dan niet op dezelfde polis verzekerd. 9

14.5.3. Extra praktijkpanden In aanvulling op artikel 14.4 sub k heeft de verzekerde recht op rechtsbijstand voor meerdere praktijkpanden in het geval van een geschil dat verband houdt met een van zijn praktijkpanden. Voorwaarde is dat deze panden op de polis staan vermeld. d. voor ontruimings- en huurkwesties als het onroerend goed bij het sluiten van de koop- of huurovereenkomst door (onder)- huurders of krakers bewoond is. 14.6. Uitloop 14.6.1.Verzekerde gebeurtenissen In afwijking van artikel 9 sub f van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand heeft de verzekerde die zijn werkzaamheden definitief beëindigt, recht op een uitloopdekking in het geval van: a. strafrecht: in een strafvervolging die tegen hem gericht is, bij het (voor) onderzoek en voor alle maatregelen die in verband daarmee tegen hem genomen worden; b. tucht- en klachtrecht: - een klacht bij een college dat met (para)medische tucht - rechtspraak is belast; - een klacht bij een commissie die met (para)medische klachtafhandeling is belast; - een melding in het kader van een onderzoek door de Inspectie voor de Gezondheidszorg. c. verbintenis uit overeenkomst van praktijkoverdracht: - bij een geschil dat voortvloeit uit een ondertekende overeenkomst van praktijkoverdracht; - als de praktijkoverdracht het gevolg is van het overlijden van de verzekerde, dan kunnen de erfgenamen aanspraak maken op rechtsbijstand. Voorwaarde is dat er tussen de erfgenamen geen tegenstrijdige belangen bestaan. 14.6.2. Bijzondere bepalingen Voor uitloop geldt: a. er wordt alleen dekking verleend als degene die de praktijk beëindigt - of in geval van zijn overlijden zijn samenwonende echtgeno(o)t(e)/partner - na beëindiging van Rubriek D, Rubriek C verzekert of verzekerd houdt; b. er is alleen dekking als degene die de praktijk beëindigt of achterlaat minimaal 3 jaar voorafgaand aan het moment van beëindiging van Rubriek D, voor deze rubriek aaneengesloten verzekerd was; c. de verzekerde kosten bedragen maximaal 25.000,- voor alle geschillen samen; d. er is geen dekking voor zaken die verband houden met concurrentie en/of het opnieuw vestigen van een praktijk; e. de omvang van de uitloopdekking wordt vastgesteld op basis van de dekking die van toepassing was op het moment van de beëindiging van de verzekering. 14.6.3. Duur uitloop De uitloopperiode is: - 10 jaar voor sub a en b van artikel 14.6.1 Verzekeringsvoor waarden Rechtsbijstand; - 1 jaar voor sub c van artikel 14.6.1 Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand. 14.7. Bijzondere uitsluitingen In aanvulling op artikel 9 van de Verzekeringsvoorwaarden Rechtsbijstand geldt geen dekking in het geval van: a. gebeurtenissen waarbij een (motor)voertuig of (lucht)vaartuig betrokken is; b. gebeurtenissen met betrekking tot economische mededinging, tenzij het geschil voortvloeit uit een concurrentiebeding in een overeenkomst waarbij de verzekerde partij is; c. het innen van vorderingen op debiteuren voor de diensten en leveranties die u verrichtte, tenzij er een inhoudelijk en gemotiveerd verweer voor de verrichte dienst(en) aan ten grondslag ligt; 10