Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 30584 8 juni 2017 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van 7 juni 2017, nr. IENM/BSK-2071/134147, tot wijziging van bijlage 10 van de Activiteitenregeling milieubeheer en artikel 7 van de Tijdelijke regeling implementatie artikelen 8 en 14 Richtlijn energie-efficiëntie (invoering tweede lichting en correctie eerste lichting erkende maatregellijsten energiebesparing) De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, Gelet op artikel 1.7, eerste lid, onderdeel a, van het Activiteitenbesluit milieubeheer, de artikelen 8, vierde, vijfde, en zesde lid, en 14, vijfde en zesde lid, van richtlijn 2012/27/EU van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2012 betreffende energie-efficiëntie, tot wijziging van Richtlijnen 2009/125/EG en 2010/30/EU en houdende intrekking van de Richtlijnen 2004/8/EG en 2006/32/EG (PbEU 2012, L 315) en de artikelen 21.6, zesde lid, jo.8.40, eerste lid, van de Wet milieubeheer; BESLUIT: ARTIKEL I Bijlage 10 bij de Activiteitenregeling milieubeheer wordt als volgt gewijzigd: A Het opschrift komt te luiden: B Bijlage 10. Erkende maatregellijsten energiebesparing De paragraaf Overzicht erkende maatregelen energiebesparing per bedrijfstak wordt als volgt gewijzigd: 1. De eerste alinea wordt als volgt gewijzigd: a. In de tweede zin wordt welke lijst met erkende maatregelen toepasbaar is vervangen door: welke erkende maatregelen toepasbaar zijn. b. In de derde zin wordt na onduidelijk ingevoegd: is. 2. De tweede alinea wordt als volgt gewijzigd: a. In de tweede zin wordt een zevental vervangen door: twaalf. b. De numerieke opsomming komt te luiden: 1. metalelektro en mkb-metaal; 2. autoschadeherstelbedrijven; 3. gezondheidszorg- en welzijnszorginstellingen; 4. kantoren; 5. onderwijsinstellingen; 6. commerciële datacenters; 7. rubber- en kunststofindustrie; 8. levensmiddelenindustrie; 9. agrarische sector; 10. mobiliteitsbranche; 11. sport en recreatie; 12. hotels en restaurants. 3. De derde alinea wordt als volgt gewijzigd: 1 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

a. In de tweede zin wordt zijn geen geschikte (bestaande) activiteiten in het Activiteitenbesluit genoemd vervangen door: is geen koppeling met activiteiten in het Activiteitenbesluit mogelijk. b. de opsomming in de laatste zin komt te luiden: C gebouwschil (zoals spouwmuurisolatie); ruimteventilatie; ruimteverwarming; ruimte- en buitenverlichting; warm tapwatervoorziening, niet zijnde stookinstallatie; persluchtinstallatie; stoominstallatie, niet zijnde stookinstallatie liftinstallatie; roltrapsysteem; informatie- en communicatietechnologie; serverruimten; zwembadbassin; faciliteiten; processen (zoals gieten of harden). In de paragraaf Maatregelen per bedrijfstak wordt in de laatste zin een handreiking vervangen door: de Handreiking erkende maatregelen (www.infomil.nl/energie). D De paragraaf 1. Metalelektro en mkb-metaal wordt als volgt gewijzigd: 1. De aanhef komt te luiden: Bedrijven waar metalen in primaire vorm en/of metaalproducten inclusief machines en apparaten (ook elektrische en elektronische) worden vervaardigd. Denk aan giet-, wals-, smelt- of smeedprocessen, evenals (spaanloze, verspanende en thermische) mechanische bewerking en/of eindbewerking van metalen. Oppervlaktebehandeling (via procesbaden, stralen of coaten) en het verbinden van metalen of legeringen (zoals lassen en solderen) zijn ook kenmerkend. Het gaat ook bedrijven waar reparatie en installatie van machines en apparaten plaatsvindt. Ter indicatie een aantal SBI-codes dat voor de indeling van deze bedrijven veelal worden gebruikt: 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 32 en 33. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 1 genoemde activiteiten en typen maatregelen. 2. Het onderdeel maatregelen wordt als volgt gewijzigd: a. Tabel 5.1 komt te luiden: Tabel 1. Erkende maatregelen voor energiebesparing in de metalelektro en mkb-metaal Type maatregel Nummers Gebouwschil 1 Ruimteverwarming 5 8 Ruimte- en buitenverlichting 10 17 Faciliteiten 18 Persluchtinstallatie 20 22 Processen 19 Liftinstallatie 33 Serverruimten 34 40 Informatie- en communicatietechnologie 41, 42 Activiteit 2 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Type maatregel Nummers In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) 2 4, 9 In werking hebben van een koelinstallatie 23 Reinigen, lijmen of coaten van metalen 24, 25, 32 Aanbrengen anorganische deklagen op metalen 26 29 Beitsen of etsen van metalen Elektrolytisch of stroomloos aanbrengen van metaallagen op metalen Aanbrengen van conversielagen op metalen Thermisch aanbrengen van metaallagen op metalen Drogen van metalen 30, 31 b. In de tabellen met Nummer maatregel 20, Nummer maatregel 21 en Nummer maatregel 22 wordt in de eerste rij Faciliteiten vervangen door: Persluchtinstallatie. c. In de tabel met Nummer maatregel 24 komt de rij beginnend met Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek te luiden: Bewegingsmelder of loadcell ontbreekt. d. Na de tabel met Nummer maatregel 32 worden tien tabellen toegevoegd, zoals opgenomen in Bijlage 1 bij deze regeling. E De paragraaf Autoschadeherstelbedrijven wordt als volgt gewijzigd: 1. Het opschrift en de aanhef komen te luiden: 2. Autoschadeherstelbedrijven Bedrijven waar overwegend onderdelen van motorvoertuigen (inclusief carrosserieherstel), motorfietsen, caravans/campers en aanhangwagens worden hersteld. Denk aan (spaanloze, verspanende en thermische) mechanische bewerking en/of eindbewerking van metalen. Oppervlaktebehandeling via coatprocessen en het verbinden van metalen of legeringen (zoals lassen en solderen) zijn ook kenmerkend. Ter indicatie hierbij een aantal SBI-codes dat voor de indeling van deze bedrijven veelal wordt gebruikt: 45204, 45112, 45191, 45192, 45203, 45205. Voor de mobiliteitsbranche (waarvoor veelal de SBI codes 45.11, 45.19, 45.20.2, 45.3, 45.4 en 77 worden gebruikt) geldt een eigen erkende maatregellijst. Wanneer binnen de mobiliteitsbranche sprake is van een herstelwerkplaats, dan geldt daarvoor echter de lijst voor de autoschadeherstelsector. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 2 genoemde activiteiten en typen maatregelen. 2. Tabel 5.2 wordt als volgt gewijzigd: a. De titel komt te luiden: Tabel 2. Erkende maatregelen voor energiebesparing bij de autoschadeherstelbedrijven b. In de rij beginnende met Ruimte- en buitenverlichting wordt 10 17 vervangen door: 10 18. c. Na de rij beginnende met Ruimte- en buitenverlichting wordt een rij ingevoegd, luidende: Persluchtinstallatie 20 22 d. De rij beginnend met Faciliteiten komt te luiden: Faciliteiten 19, 23 3 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

3. In de tabel met Nummer maatregel 10 komt de rij beginnend met te luiden: Kantoor: onnodig branden van binnenverlichting in pauzes en buiten bedrijfstijd voorkomen. 4. In de tabellen met Nummer maatregel 20, Nummer maatregel 21 en Nummer maatregel 22 wordt in de eerste rij Faciliteiten vervangen door: Persluchtinstallatie. F Paragraaf Gezondheidszorg- en welzijnszorginstellingen wordt als volgt gewijzigd: 1. Het opschrift en de aanhef komen te luiden: 3. Gezondheidszorg- en welzijnszorginstellingen Instellingen waar medische en tandheelkundige behandeling, verzorging, verpleging en/of genezende behandelingen worden verricht. De inrichting heeft overwegend een gezondheidszorgfunctie zoals aangehaald in het Bouwbesluit 2012. Denk aan een ziekenhuis, psychiatrische inrichting, medisch centrum, polikliniek, praktijkruimtes voor een huisarts en/of een fysiotherapeut of een tandartspraktijk. Ook gebouwen met een woon- en verblijffunctie waar intramurale zorg wordt geboden vallen hieronder. Ter indicatie de SBI-code die voor de indeling van instellingen veelal wordt gebruikt: 86. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 3 genoemde activiteiten en typen maatregelen. 2. Tabel 5.3 komt te luiden: Tabel 3. Erkende maatregelen voor energiebesparing bij de gezondheidszorg- en welzijnszorginstellingen Type maatregelen nummers Gebouwschil 1, 35 37 Ruimteventilatie 2 5, 39 41 Ruimteverwarming 8, 38 Ruimte- en buitenverlichting 10 15 Persluchtinstallatie 17 21 Stoominstallatie, niet zijnde stookinstallatie 23, 25 Liftinstallatie 46 Roltrapsysteem 47 Informatie- en communicatietechnologie 55, 56 Serverruimten 48 54 Zwembassin 42 45 Activiteit In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) 6, 7, 9, 16, 22, 24, 26 29 In werking hebben van een koelinstallatie 31 34 Bereiden van voedingsmiddelen 30 3. In de tabel na de tabel met Nummer maatregel 2 komt de tweede rij te luiden: Nummer maatregel 3 4. In de tabellen met Nummer maatregel 12 en Nummer maatregel 13 komt de eerste rij te luiden: Type maatregel Ruimte- en buitenverlichting 5. In de tabel met Nummer maatregel 12 komt de rij beginnende met Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? te luiden: 4 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? a) b) c) Zelfstandig moment: Ja, indien elektriciteitsverbruik minder is dan 50.000 kwh per jaar. 6. In de tabel met Nummer maatregel 13 komt de rij beginnende met Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? te luiden: Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? a en b) Zelfstandig moment: Ja, indien minimaal 50 armaturen aanwezig zijn. c) Zelfstandig moment: Ja, indien minimaal 5 armaturen aanwezig zijn. 7. Na de tabel met Nummer maatregel 16 worden 40 tabellen toegevoegd, zoals opgenomen in bijlage 2 van deze regeling. G De paragraaf Kantoren wordt als volgt gewijzigd: 1. Het opschrift en de aanhef komen te luiden: 4. Kantoren Diensten waar administratieve werkzaamheden worden uitgevoerd. De inrichting heeft overwegend een kantoorfunctie zoals aangehaald in het Bouwbesluit 2012. Denk aan het openbaar bestuur, overheidsdiensten, verplichte sociale verzekeringen en zakelijke en financiële dienstverlening. Ter indicatie de SBI-codes die voor de indeling van deze diensten veelal worden gebruikt zijn SBI-code 64 t/m 74 en 84. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 4 genoemde activiteiten en typen maatregelen. 2. Tabel 5.4 komt als volgt te luiden: Tabel 4. Erkende maatregelen voor energiebesparing in kantoren Type maatregelen nummers Gebouwschil 1 Ruimteventilatie 2 4 Ruimteverwarming 7 Ruimte- en buitenverlichting 9 14 Liftinstallatie 21, 22 Roltrapsysteem 23 Informatie- en communicatietechnologie 31, 32 Serverruimten 24 30 Faciliteiten 36 Activiteit Bereiden van voedingsmiddelen 16 In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) 5, 6, 8, 15 In werking hebben van een koelinstallatie 17 20, 33 35, 37, 38 3. In de tabel met Nummer maatregel 12 wordt in de eerste rij Buitenverlichting vervangen door: Ruimte- en buitenverlichting. 4. Na de tabel met Nummer maatregel 15 worden 23 tabellen toegevoegd, zoals opgenomen in bijlage 3 bij deze regeling. H De paragraaf Onderwijs wordt als volgt gewijzigd: 1. Het opschrift en de aanhef komen te luiden: 5 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

5. Onderwijsinstellingen Instellingen waar onderwijs, opleidingen en cursussen worden aangeboden met of zonder praktijkonderwijs. De inrichting heeft overwegend een onderwijsfunctie zoals aangehaald in het Bouwbesluit 2012. Denk aan basis-, voortgezet- en hoger onderwijs en universiteiten. Ter indicatie de SBI-code die voor de indeling van instellingen veelal wordt gebruikt: 85. Ook peuterspeelzalen en kinderopvang (SBI-code 88.91) vallen onder de reikwijdte van deze lijst. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 5 genoemde activiteiten en typen maatregelen. 2. Tabel 5.5 komt te luiden: Tabel 5. Erkende maatregelen voor energiebesparing voor de onderwijsinstellingen Type maatregelen nummers Gebouwschil 1 Ruimteventilatie 2 4 Ruimteverwarming 7 Ruimte- en buitenverlichting 9 14 Persluchtinstallatie 16 20 Stoominstallatie, niet zijnde stookinstallatie 22, 24 Liftinstallatie 34, 35 Serverruimten 36 42 Informatie- en communicatietechnologie 43, 44 Activiteit In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) 5, 6, 8, 15, 21, 23, 25 28 In werking hebben van een koelinstallatie 30 33 Bereiden van voedingsmiddelen 29 3. In de tabel met Nummer maatregel 11 komt de rij beginnende met Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek te luiden: Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek a) Halogeenlamp is aanwezig. b en c) Gloeilamp is aanwezig. 4. In de tabel met Nummer maatregel 12 wordt in de eerste rij Buitenverlichting vervangen door: Ruimte- en buitenverlichting. 5. Na de tabel met Nummer maatregel 15 worden 29 tabellen toegevoegd, zoals opgenomen in bijlage 4 van deze regeling. I De paragraaf Commerciële datacenters wordt als volgt gewijzigd: 1. Het opschrift en de aanhef komen te luiden: 6. Commerciële datacenters Bedrijven met activiteiten voor transport, bewerking en opslag van data door het extern beschikbaar stellen van serverruimten en ICT-apparatuur. Ter indicatie de SBI-codes die voor de indeling van deze bedrijven veelal worden gebruikt: 61, 62, 63. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 6 genoemde activiteiten en typen maatregelen. Dit zijn erkende maatregelen die betrekking hebben op het energieverbruik van het proces (servers en koeling/ventilatie daarvan). Ook voor het kantoor, wanneer deze samen met het datacenter één inrichting vormt, is een aantal maatregelen opgenomen. Ten opzichte van de besparingen die in de datacenter zelf kunnen worden gerealiseerd, gaat het om kleine besparingen. 2. Tabel 5.6 komt te luiden: 6 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Tabel 6. Erkende maatregelen voor energiebesparing voor commerciële datacenters Type maatregelen nummers Gebouwschil 7 Ruimteverwarming 10 Ruimte- en buitenverlichting 12 15 Faciliteiten 4 Informatie- en communicatietechnologie 16 Activiteit In werking hebben van een stookinstallatie 8, 9, 11 In werking hebben van een koelinstallatie 1 3, 5, 6 3. Na tabel met Nummer maatregel 6 worden tien tabellen toegevoegd, zoals opgenomen in bijlage 5 van deze regeling. De paragraaf Rubber- en kunststofindustrie wordt als volgt gewijzigd: 1. Het opschrift en de aanhef komen te luiden: 7. Rubber- en kunststofindustrie Bedrijven waar overwegend producten van kunststof- en/of rubber worden verwerkt en/of vervaardigd. Het gaat om het bewerken en/of verwerken van polyesterhars, thermoplasten, schuimen/expanderen van kunststof en/of rubberverwerking inclusief de recycling van rubber en kunststof. Activiteiten met betrekking tot het mengen, malen, blazen, kalanderen, extruderen en vulkaniseren zijn ook kenmerkend. Ter indicatie de SBI-code die voor de indeling van deze bedrijven veelal wordt gebruikt: 22. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 7 genoemde activiteiten en typen maatregelen. 2. Tabel 5.7 komt te luiden: Tabel 7. Erkende maatregelen voor energiebesparing in de rubber- en kunststofindustrie Type maatregelen Nummers Gebouwschil 1 Ruimteventilatie 2 Ruimteverwarming 6, 7, 26 Ruimte- en buitenverlichting 9 18 Faciliteiten 19, 20, 21, 36 Persluchtinstallatie 22 25 Stoominstallatie, niet zijnde stookinstallatie 28, 30 Informatie- en communicatietechnologie 43 Activiteiten In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) 3 5, 8, 19, 26, 29, 31 34 In werking hebben van een koelinstallatie 37, 38 Verwerken van rubber of thermoplastisch kunststof 35, 39, 40 Wegen of mengen van rubbercompounds of verwerken van rubber 41, 42 3. De tabel met Nummer maatregel 9 komt te luiden: Type maatregel Ruimte- en buitenverlichting Nummer maatregel 9 Kantoor: geïnstalleerd vermogen binnenverlichting beperken. a) Langwerpige fluorescentielamp (TL5) en adapter toepassen in bestaande armatuur. b) Armaturen met langwerpige fluorescentielampen (TL5) toepassen. Conventionele armaturen met langwerpige fluorescentielampen (TL) zijn aanwezig. c) Armaturen met led-lampen toepassen. 7 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Type maatregel Ruimte- en buitenverlichting a) b) Aantal branduren is minimaal 2.500 uur per jaar. Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? a) b en c) c) Aantal branduren is minimaal 2.500 uur per jaar. Geïnstalleerd vermogen van verlichting neemt door toepassen van led-lampen minimaal 50% af bij voldoende lichtopbrengst. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 2003 of daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen. 4. De tabel met Nummer maatregel 11 komt te luiden: Type maatregel Ruimte- en buitenverlichting Nummer maatregel 11 < vervallen > < vervallen > < vervallen > < vervallen > < vervallen > Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk < vervallen > moment? < vervallen > < vervallen > 5. In de tabel met Nummer maatregel 12 komt de rij beginnende met Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie te luiden: a) Daglichtafhankelijke regeling voor dimmen van verlichting toepassen. b) Daglichtafhankelijke schakeling voor het uitschakelen van verlichting toepassen. 6. In de tabellen met Nummer maatregel 15 en Nummer maatregel 17 wordt in de eerste rij Buitenverlichting vervangen door: Ruimte- en buitenverlichting. 7. In de tabellen met Nummer maatregel 22, Nummer maatregel 23, Nummer maatregel 24 en Nummer maatregel 25 wordt in de eerste rij Faciliteiten vervangen door: Persluchtinstallatie. 8. In de tabellen met Nummer maatregel 28 en Nummer maatregel 30 wordt in de eerste rij Faciliteiten vervangen door: Stoominstallatie, niet zijnde stookinstallatie. 9. Na tabel met Nummer maatregel 42 wordt een tabel toegevoegd, luidende: Type maatregel Informatie- en communicatietechnologie Nummer maatregel 43 Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment?. Energiezuinige ICT op de werkplek toepassen. a) Desktop die voldoet aan Energy Star specificatie toepassen. a) Desktop zonder Energy Star specificatie. b) Laptop die voldoet aan Energy Star specificatie toepassen. b) Laptop zonder Energy Star specificatie. c) Beeldscherm die voldoet aan Energy Star specificatie toepassen. c) Beeldscherm zonder Energy Star specificatie. 8 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

K Aan het slot worden vijf paragrafen toegevoegd, zoals opgenomen in bijlage 6 bij deze regeling. ARTIKEL II In artikel 7 van de Tijdelijke regeling implementatie artikelen 8 en 14 Richtlijn energie-efficiëntie wordt op grond van artikel 2.15, tweede lid, van het Activiteitenbesluit milieubeheer vervangen door: op grond van artikel 2.15, derde lid, van het Activiteitenbesluit milieubeheer. ARTIKEL III Deze regeling treedt inwerking met ingang van 1 juli 2017. Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst. De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, S.A.M. Dijksma 9 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

BIJLAGE 1 BEHORENDE BIJ DE REGELING VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU, VAN 7 JUNI 2017, NR. IENM/BSK-2071/134147, TOT WIJZIGING VAN BIJLAGE 10 VAN DE ACTIVITEITENREGELING MILIEUBEHEER EN ARTIKEL 7 VAN DE TIJDELIJKE REGELING IMPLEMENTATIE ARTIKELEN 8 EN 14 RICHTLIJN ENERGIE-EFFICIËNTIE (INVOERING TWEEDE LICHTING EN CORRECTIE EERSTE LICHTING ERKENDE MAATREGELLIJSTEN ENERGIEBESPARING) Type maatregel Liftinstallatie Nummer maatregel 33 Energieverbruik voor verlichting en ventilatie voorkomen indien lift niet in gebruik is. a) Stand-by schakeling op liftbesturing toepassen. b) Aanwezigheidsdetectie van personen toepassen. Verlichting en ventilatie cabine zijn continue in gebruik. Toepasbaar op een zelfstandig moment of natuurlijk moment? a) b) Nummer maatregel 34 Inzet van fysieke servers in serverruimte beperken. Meerdere gevirtualiseerde servers werken op een minder aantal fysieke servers. Geen gevirtualiseerde omgeving aanwezig.. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Nummer maatregel 35 Vrije koeling in serverruimte toepassen om bedrijfstijd van koelmachine te beperken. a) Direct vrije luchtkoeling inclusief compartimenteren en back-up door koelmachine toepassen. a) Airconditioning of DX- (directe expansie) koeling met seizoensgemiddelde COP van maximaal 2,5 is aanwezig. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat maken minimaal 95% vrije koeling mogelijk. a en b). b) Verdampings-koeler(s), adiabatische of hybride koeler(s) via (vorstbestendige) bypass toepassen. c) Verdampings-koeler(s), adiabatische of hybride koeler(s) via (vorstbestendige) bypass toepassen inclusief compartimenteren en plaatsen van zaalkoelers die werken op hogere temperaturen. b en c) Compressiekoelmachine verzorgt de volledige koeling. b) De koelmachine en de zaalkoelers zijn geschikt om met hogere temperaturen te werken. Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van maximaal 4 is aanwezig. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat maken minimaal 50% vrije koeling mogelijk. c) Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van maximaal 2,5 is aanwezig. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat maken minimaal 50% vrije koeling mogelijk. Bouwkundig moet het mogelijk zijn, bijvoorbeeld het dak moet het gewicht van het systeem voor vrije koeling kunnen dragen, en er moet ruimte zijn voor luchtkanalen en overige installaties. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw c) Nummer maatregel 36 Energiezuinige koelmachine voor koeling serverruimte toepassen. Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van minimaal 5,5 toepassen. 10 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van maximaal 3 is aanwezig.. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Nummer maatregel 37 Met hogere koeltemperatuur in serverruimte werken. racks toepassen. Volledig gescheiden koude- en warme gangen (compartimenteren) en blindplaten op ongebruikte posities in Warme en koude gangen en blindplaten zijn afwezig.. Er moet ruimte zijn om racks met servers zodanig op te stellen dat warme en koude gangen zijn te realiseren. ICT-apparatuur in racks moet aan één zijde van apparatuur lucht aanzuigen. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Nummer maatregel 38 Toerental van ventilatoren in zaalkoelers (CRAH s) in serverruimte beperken. a) Toerenregeling (sensoren en actuatoren) toepassen op bestaande ventilatoren. Toerentalgeregelde ventilatoren zijn afwezig. a). Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. b) In nieuwe zaalkoelers (CRAH s) ventilatoren met toerenregeling toepassen. b) Nummer maatregel 39 Inzet van servers in serverruimte afstemmen op de vraag Powermanagement op servers toepassen. De CPU (central processing unit) draait continue op volledige snelheid.. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Nummer maatregel 40 Energiezuinige uninterrupted power system (UPS) in serverruimte toepassen. Efficiënt UPS-systeem (met dubbele conversie is 96% of hoger) toepassen. Inefficiënte UPS (dubbele conversie efficiëntie in deellast is maximaal 92%) is aanwezig.. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. 11 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Type maatregel Informatie- en communicatietechnologie Nummer maatregel 41 Pas energiezuinig printen en/of kopiëren op de werkplek toe. Centraal printen en kopiëren. Minimaal 10 lokale printers en/of kopieermachines zijn aanwezig.. Type maatregel Informatie- en communicatietechnologie Nummer maatregel 42 Energiezuinige ICT op de werkplek toepassen. a) Desktop die voldoet aan Energy Star specificatie toepassen. a) Desktop zonder Energy Star specificatie.. b) Laptop die voldoet aan Energy Star specificatie toepassen. b) Laptop zonder Energy Star specificatie. c) Beeldscherm die voldoet aan Energy Star specificatie toepassen. c) Beeldscherm zonder Energy Star specificatie. 12 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

BIJLAGE 2 BEHORENDE BIJ DE REGELING VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU, VAN 7 JUNI 2017, NR. IENM/BSK-2071/134147, TOT WIJZIGING VAN BIJLAGE 10 VAN DE ACTIVITEITENREGELING MILIEUBEHEER EN ARTIKEL 7 VAN DE TIJDELIJKE REGELING IMPLEMENTATIE ARTIKELEN 8 EN 14 RICHTLIJN ENERGIE-EFFICIËNTIE (INVOERING TWEEDE LICHTING EN CORRECTIE EERSTE LICHTING ERKENDE MAATREGELLIJSTEN ENERGIEBESPARING) Type maatregel Persluchtinstallatie Nummer maatregel 17 Nullasturen persluchtcompressor beperken. Persluchtcompressor met frequentie- of toerenregeling toepassen. Compressor heeft vollast/nullast- of vollast/nullast/uitschakeling. Bij meerdere compressoren uitvoeren bij leidende compressor en rest op basis van aan/uitschakeling. Aantal nullasturen is minimaal 1.100 uur per jaar (ter indicatie: 4 uur per werkdag). Type maatregel Persluchtinstallatie Nummer maatregel 18 Energiezuinig perslucht maken door koude lucht te gebruiken. a) Koude buitenlucht gebruiken. b) Binnenlucht uit onverwarmde ruimte gebruiken. Compressor zuigt door zichzelf opgewarmde warme lucht of warme proceslucht aan. a) Opening in gevel is mogelijk binnen een afstand b) van 3 meter. Vermogen compressor (in kw) vermenigvuldigd met aantal equivalenten van vollasturen (in uur per jaar) is minimaal 50.000 (kwh per jaar). Type maatregel Persluchtinstallatie Nummer maatregel 19 Warmte van persluchtcompressoren nuttig gebruiken. Warmte gebruiken voor ruimteverwarming. Warmte van compressor wordt naar buiten afgevoerd. Aantal equivalenten van vollasturen is minimaal 1.400 uur per stookseizoen (ter indicatie: 10 uur per werkdag in stookseizoen) indien het jaarlijks aardgasverbruik minder is dan 170.000 m 3, anders is het aantal equivalenten van vollasturen minimaal 2.200 uur per stookseizoen. Afstand tot te verwarmen ruimte is minder dan 3 meter. [17] Nullasturen persluchtcompressor beperken. Type maatregel Persluchtinstallatie Nummer maatregel 20 Persluchtgebruik bij blazen verminderen. HR-blaaspistool of blaasmondje met nozzle met laag verbruik toepassen. Blaaspistool ouder dan 10 jaar of blaasmondje zonder nozzle is aanwezig. Bedrijfstijd blaaspistool of blaasmondje is minimaal 250 uur per jaar. 13 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Type maatregel Persluchtinstallatie Type maatregel Persluchtinstallatie Nummer maatregel 21 Onnodig aanstaan persluchtsysteem voorkomen. a) Bij drukvat groepsafsluiter en schakelklok toepassen. b) Schakelklok met overwerktimer toepassen. Schroef- of zuigercompressor kan alleen handmatig worden uitgeschakeld. a) Vermogen van compressor (in kw) vermenigvuldigd met aantal equivalenten van vollasturen per jaar digd met aantal equivalenten van vollasturen per b) Vermogen van compressor (in kw) vermenigvul- (in uur per jaar) is minimaal 15.000 (kwh per jaar). jaar (in uur per jaar) is minimaal 9.500 (kwh per jaar). Activiteit In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) Nummer maatregel 22 Stoom als medium voor ruimteverwarming vervangen. a) Hoog-rendements-ketel HR107 met radiatoren en/of indirecte luchtverhitters toepassen b) Warmte-pomp met radiatoren en/of indirecte luchtverhitters toepassen c) Direct gasgestookte Hoogrendements- (HR-) luchtverhitter toepassen d) Hoog-rendementsketel HR107 met luchtbehandelingskast toepassen Stoomketel met stoomluchtverhitters zijn aanwezig, of stoomketel met stoom/waterwarmtewisselaar en radiatoren zijn aanwezig. a) Rookgasafvoer is mogelijk. b) c en d) Rookgasafvoer is mogelijk. Benodigde vermogen voor ruimteverwarming (in kw) vermenigvuldigd met bedrijfstijd (in uur per jaar) is minimaal 200.000 (kw thermisch h per jaar). a) Aansluitpunt voor gas is aanwezig binnen een afstand van 50 meter van te verwarmen ruimte. b) Aansluitpunt van voldoende vermogen voor elektriciteit is aanwezig binnen een afstand van 50 meter van te verwarmen ruimte. c en d) Aansluitpunt voor gas is aanwezig binnen 50 meter van te verwarmen ruimte. Natuurlijk moment: Ja, indien stoomketel óf stoomruimteverwarmingsinstallatie wordt vervangen. Type maatregelen Stoominstallatie, niet zijnde stookinstallatie Nummer maatregel 23 Warmteverlies stoominstallatie beperken. Isolatie aanbrengen om stoom- en condensaatleidingen en -appendages. Isolatie om leidingen en/of appendages ontbreekt of is beschadigd. Bij stoomgebruikers zijn machinedelen soms bewust ongeïsoleerd om juiste stoomcondities in het productieproces te kunnen garanderen. Isoleer deze machines niet indien leverancier een goede werking van het proces niet meer garandeert. Bedrijfstijd van stoominstallatie is minimaal 500 uur per jaar. Activiteit In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) Nummer maatregel 24 Warmte uit spuiwater stoomketel nuttig gebruiken. a) Ontspanningsvat toepassen waarin spuiwater in druk wordt verlaagd. b) Warmtewisselaar toepassen. 14 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Activiteit In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) Warmteterugwinsysteem ontbreekt voor spuiwater. Vermogen stoominstallatie (in MW) vermenigvuldigd met bedrijfstijd (in uur per jaar) is minimaal 4.500 (MW thermisch h per jaar). Minimaal 50% van voedingwater bestaat uit vers suppletiewater. a) Stoomvrager is aanwezig die met discontinue aanbod van ontspanningsstoom kan worden gevoed (veelal de ontgasser). [25] Condensaat of condensaatwarmte nuttig gebruiken. b) Warmtevrager is aanwezig die met discontinue aanbod van warmte uit spuiwater kan worden gevoed (veelal suppletiewater). Type maatregel Stoominstallatie, niet zijnde stookinstallatie Nummer maatregel 25 Condensaat of condensaatwarmte nuttig gebruiken. a) Ontspanningsvat toepassen waarin condensaat in druk wordt verlaagd (naar atmosferische druk). b) Retourleiding naar ontgasser van stoomketel toepassen voor condensaat. Warmteterugwinsysteem ontbreekt voor condensaat. a en b) Condensaat mag niet verontreinigd zijn. c) Bedrijfstijd stoominstallatie is minimaal 500 uur per jaar. c) Warmtewisselaar toepassen. Natuurlijk moment: Ja, indien of stoomgebruiker (waarbij het condensaat verloren gaat) wordt gemodificeerd, of stoom- en condensaatleidingnet voor meer dan 50% wordt gewijzigd. [26] Warmte uit rookgassen stoomketel nuttig gebruiken. [27] Energiezuinig stoom maken door voorwarmen van verbrandingslucht voor ventilatorbrander. Activiteiten In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) Nummer maatregel 26 Warmte uit rookgassen stoomketel nuttig gebruiken. a) Economizer toepassen (bijvoorbeeld voor voorwarmen van voedingswater). b) Rookgascondensor toepassen (bijvoorbeeld voor voorverwarmen van suppletiewater). Warmteterugwinsysteem ontbreekt voor rookgassen. c) Luvo (luchtvoorverwarmer) toepassen. Er is rondom stoomketel en in rookgaskanaal minimaal 2 meter vrije ruimte om een warmteterugwinsysteem in te bouwen. Bedrijfstijd stoominstallatie is minimaal 500 uur per jaar. Jaarlijks aardgasverbruik is minder dan 170.000 m 3. Activiteiten In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) Nummer maatregel 27 Energiezuinig stoom maken door voorwarmen van verbrandingslucht voor ventilatorbrander. Verticale luchtkoker vanaf plafond ketelhuis tot nabij luchtaanzuigopening van brander toepassen. Brander zuigt koudere lucht aan uit directe omgeving op een hoogte van minder dan 1 meter vanaf vloer. Brander moet geschikt zijn voor hogere verbrandingsluchttemperatuur en geringe toename van luchtweerstand. Bedrijfstijd stoominstallatie is minimaal 500 uur per jaar. Temperatuur nabij plafond is minimaal 10 C hoger dan temperatuur nabij brander. [26]: Warmte uit rookgassen stoomketel nuttig gebruiken. 15 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Activiteit In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) Nummer maatregel 28 Luchtovermaat stoomketel beperken. a) Automatische regeling luchtovermaat op basis van temperatuurcorrectie toepassen. Automatische regeling luchtovermaat ontbreekt. b) Automatische regeling luchtovermaat op basis van zuurstofcorrectie toepassen. a) Gasgestookte stoomketel is aanwezig. b) Stoomketel is aanwezig die wordt bijgestookt met biogas of een andere brandstof (niet zijnde aardgas). Vermogen stoominstallatie (in MW) vermenigvuldigd met bedrijfstijd (in uur per jaar) is minimaal 1.500 (MW thermisch h per jaar). a) Verbrandingsluchttemperatuur varieert met b) meer dan 35 C. Zelfstandig moment: Ja, indien bedrijfstijd stoominstallatie meer is dan 2.000 uur per jaar. Activiteit In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) Nummer maatregel 29 Energiezuinige aardgasgestookte ventilatorbrander toepassen bij stoominstallatie. Brander met modulerende regeling op basis van druksensor toepassen. Brander met hoog/laagregeling is aanwezig. Vermogen brander is meer dan 250 kw. Bedrijfstijd stoominstallatie is minimaal 500 uur per jaar. Activiteit Bereiden van voedingsmiddelen Nummer maatregel 30 Het debiet van afzuigsystemen in grootkeukens beperken. Rook- of dampdetectieapparatuur in combinatie met meet- en regelapparatuur van de afzuiginstallatie. Meet- en regelapparatuur van de afzuiginstallatie ontbreekt. Motoren zijn geschikt om frequentie te schakelen. Activiteit In werking hebben van een koelinstallatie Nummer maatregel 31 Onnodig branden van verlichting in koel- en vriescel voorkomen. Deurschakeling of bewegingsmelder toepassen. Deurschakeling en bewegingsmelder ontbreken. Geïnstalleerd vermogen verlichting in koel- en vriescel is minimaal 250 Watt. 16 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Activiteit In werking hebben van een koelinstallatie Nummer maatregel 32 Beperken van isolatie van verdamper door ijsvorming. Automatische ventilatie-ontdooiing middels heetgasregeling toepassen. Automatische ventilatie-ontdooiing middels elektrisch verwarmingselement toepassen. Regeling voor ventilatieontdooiing en/of ontdooibeëindigingsthermostaat ontbreekt. Activiteit In werking hebben van een koelinstallatie Nummer maatregel 33 Energiezuinige lampen in koelcel toepassen. a) Armatuur met langwerpige hoogfrequent fluorescentie lamp (TL5) toepassen. b) Armatuur met LED lamp toepassen. Conventionele armaturen met langwerpige fluorescentielampen (TL8) zijn aanwezig. Activiteit In werking hebben van een koelinstallatie Nummer maatregel 34 Binnentreden van warme en/of vochtige lucht in koelcel beperken. Deurschakeling celprogramma toepassen die de koeling onderbreekt. Deurschakeling ontbreekt. Sensoren zijn aanwezig om koeling te onderbreken. Type maatregel Gebouwschil Nummer maatregel 35 Zwembad: verlies warmte via gebouwschil beperken Toepassen van spouwmuurisolatie. Niet-geïsoleerde (spouw)muur is aanwezig. Damp uit spouwmuur moet goed kunnen ontsnappen via buitenste muur. Dampremmende stenen, waterdichte verf, of glazuur op buitenmuur kunnen een probleem vormen. Type maatregel Gebouwschil Nummer maatregel 36 Zwembad: verlies warmte via dak beperken. Oud dak vervangen en isoleren met een Rc-waarde van tenminste 3,5 [m 2 K/W]. Niet (voldoende) geïsoleerd dak. 17 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Type maatregel Gebouwschil Type maatregel Gebouwschil Nummer maatregel 37 zwembad: verlies warmte via beglazing beperken a) HR++-glas in geïsoleerd kozijn toepassen. b) HR++-glas in geïsoleerd kozijn toepassen. c) HR+++ -glas in geïsoleerd kozijn toepassen. a) Enkel glas in kozijn. b) Dubbel glas in kozijn. c) Enkel glas in metalen kozijn. Type maatregel Ruimteverwarming Nummer maatregel 38 Zwembad: Energiezuinige warmteopwekking toepassen. HR-ketel toepassen Conventionele CV-ketel of VR CV-ketel is aanwezig. Type maatregel Ruimteventilatie Nummer maatregel 39 Zwembad: verlies warmte via ventilatielucht beperken a) Enkele kruisstroomwisselaar met hoger rendement toepassen. b) Dubbele kruisstroomwisselaar met hoger rendement toepassen. Luchtbehandeling met twincoilsysteem als warmteterugwinning is aanwezig. c) Dubbele kruisstroomwisselaar modulaire separate opzet conform het DWARS-systeem, met hoger rendement toepassen. c) Gezamenlijke opstellingsruimte van meerdere luchtbehandelingskasten in een technische ruimte. a) b) en c) Zelfstandig moment: Ja, indien het jaarlijks aardgasverbruik minder is dan 170.000 m 3. Type maatregel Ruimteventilatie Nummer maatregel 40 Zwembad: verlies warmte via ventilatielucht beperken a) Recirculeren van ventilatiedebiet op basis van vocht en temperatuur met recirculatieklepsturing. a) 100% ventilatie met twincoil als warmteterugwinning. (zonder zwembadafdekking) b) Recirculeren van ventilatiedebiet op basis van vocht en temperatuur als zwembadafdekking aanwezig is. b) 100% ventilatie met twincoil als warmteterugwinning. (zwembadafdekking is aanwezig) Kan uitsluitend bij 100% goed gecoate chloorbestendige toe- en afvoerkanalen en onderdelen. 18 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Type maatregel Ruimteventilatie Zelfstandig moment: Ja, indien jaarlijks aardgas verbruik minder is dan 170.000 m 3. Type maatregel Ruimteventilatie Nummer maatregel 41 Zwembad: verlies warmte via ventilatielucht beperken a) Luchtdebiet verlagen op basis van vocht en temperatuur met toerenregeling. b) Luchtdebiet verlagen op basis van vocht en temperatuur met toeren gestuurde frequentieregelaars met difuusinblaas. a en b) Zelfstandig moment: Ja, indien jaarlijks aardgas verbruik minder is dan 170.000 m 3. Natuurlijk moment: ja c) Luchtdebiet verlagen op basis van het drogen van buitenlucht met toerenregeling debietregeling met toerengestuurde frequentieregelaars. d) Latente energie onttrekken uit de afblaaslucht middels een warmtepomp in combinatie met warmteterugwinning en temperatuur en vochtregeling, debietregeling met toerengestuurde frequentieregelaars. 100% ventilatie met twincoil als warmte terugwinning. a) Motoren zijn geschikt b) Motoren zijn geschikt c en d) Kasten moeten passen in de technische ruimte. voor toerenregeling. voor toerenregeling en extra regeling luchtdichte constructie. c) d) Zelfstandig moment: Nee Natuurlijk moment: Ja Natuurlijk moment: Ja Type maatregel Zwembassin Nummer maatregel 42 Zwembad: energieverbruik pompen beperken a) Toerengeregelde badwatercirculatie pompen met b) Toerengeregelde badwatercirculatie toepassen, toerenverlaging tijdens sluitingstijden toepassen optimalisatie van het werkpunt van de pomp door door onder andere optimalisatie van het werkpunt middel van een frequentieregelaar. van de pomp door middel van een frequentieregelaar met klok. Conventionele circulatiepomp is aanwezig. a) Circulatiepomp is geschikt voor sturing met frequentieregelaar en 100% overstroomgoot. Natuurlijk moment: ja. b) Circulatiepomp is geschikt voor sturing met frequentieregelaar. Type maatregel Zwembassin Nummer maatregel 43 Zwembad: verlies warmte via wanden bassin beperken. Bassinwanden voorzien van isolatie. Bassinwanden zijn niet geïsoleerd. Bassinwanden zijn eenvoudig bereikbaar. Installaties in de aanliggende ruimten zijn geïsoleerd. 19 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Type maatregel Zwembassin Nummer maatregel 44 Zwembad: verlies warmte zwembadwater via leidingen beperken (Aanvoer)leidingen zwembadwater voorzien van isolatie. (Aanvoer)leidingen zijn niet geïsoleerd. (Aanvoer)leidingen zijn eenvoudig bereikbaar. Type maatregel Zwembassin Nummer maatregel 45 Zwembad: verlies warmte via spoelwater beperken Warmteterugwinning uit spoelwater (thermisch) spoelbufferkelder toepassen. Is geen warmteterugwinning aanwezig. Spoelwaterbufferkelder van tenminste 55 m` is aanwezig. Type maatregel Liftinstallatie Nummer maatregel 46 Toepasbaar op een zelfstandig moment of natuurlijk moment? Energieverbruik voor verlichting en ventilatie voorkomen indien lift niet in gebruik. a) Stand-by schakeling op liftbesturing toepassen. b) Aanwezigheidsdetectie van personen toepassen. Verlichting en ventilatie cabine zijn continue in gebruik. a) b) Type maatregel Roltrapsysteem Nummer maatregel 47 Toepasbaar op een zelfstandig moment of natuurlijk moment? Energiezuinige roltrapbesturing toepassen. a) Aanbodafhankelijke regeling met twee snelheden b) Aanbodafhankelijke intermitterende besturing toepassen. toepassen. Roltrap is zonder aanbodafhankelijke regeling uitgevoerd en draait continue tijdens gebruikstijden. Nummer maatregel 48 Inzet van fysieke servers in serverruimte beperken. Meerdere gevirtualiseerde servers werken op een minder aantal fysieke servers. Geen gevirtualiseerde omgeving aanwezig. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. 20 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

. Nummer maatregel 49 Vrije koeling in serverruimte toepassen om bedrijfstijd van koelmachine te beperken. a) Direct vrije luchtkoeling inclusief compartimenteren en backup door koelmachine toepassen. a) Airconditioning of DX- (directe expansie) koeling met seizoensgemiddelde COP van maximaal 2,5 is aanwezig. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat maken minimaal 95% vrije koeling mogelijk. a en b). b) Verdampings-koeler(s), adiabatische of hybride koeler(s) via (vorstbestendige) bypass toepassen. c) Verdampingskoeler(s), adiabatische of hybride koeler(s) via (vorstbestendige) bypass toepassen inclusief compartimenteren en plaatsen van zaalkoelers die werken op hogere temperaturen. b en c) Compressiekoelmachine verzorgt de volledige koeling. b) De koelmachine en de zaalkoelers zijn geschikt om met hogere temperaturen te werken. Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van maximaal 4 is aanwezig. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat maken minimaal 50% vrije koeling mogelijk. c) Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van maximaal 2,5 is aanwezig. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat maken minimaal 50% vrije koeling mogelijk. Bouwkundig moet het mogelijk zijn, bijvoorbeeld het dak moet het gewicht van het systeem voor vrije koeling kunnen dragen, en er moet ruimte zijn voor luchtkanalen en overige installaties. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. c) Nummer maatregel 50. Energiezuinige koelmachine voor koeling serverruimte toepassen. Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van minimaal 5,5 toepassen. Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van maximaal 3 is aanwezig. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Nummer maatregel 51. Met hogere koeltemperatuur in serverruimte werken. Volledig gescheiden koude- en warme gangen (compartimenteren) en blindplaten op ongebruikte posities in racks toepassen. Warme en koude gangen en blindplaten zijn afwezig. Er moet ruimte zijn om racks met servers zodanig op te stellen dat warme en koude gangen zijn te realiseren. ICT-apparatuur in racks moet aan één zijde van apparatuur lucht aanzuigen. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Nummer maatregel 52 21 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Toerental van ventilatoren in zaalkoelers (CRAH s) in serverruimte beperken. a) Toerenregeling (sensoren en actuatoren) toepassen op bestaande ventilatoren. Toerentalgeregelde ventilatoren zijn afwezig. a). Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. b) In nieuwe zaalkoelers (CRAH s) ventilatoren met toerenregeling toepassen. b) Nummer maatregel 53. Inzet van servers in serverruimte afstemmen op de vraag Powermanagement op servers toepassen. De CPU (central processing unit) draait continue op volledige snelheid. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Nummer maatregel 54. Energiezuinige uninterrupted power system (UPS) in serverruimte toepassen. Efficiënt UPS-systeem (met dubbele conversie is 96% of hoger) toepassen. Inefficiënte UPS (dubbele conversie efficiëntie in deellast is maximaal 92%) is aanwezig. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Type maatregel Informatie- en communicatietechnologie Nummer maatregel 55. Pas energiezuinig printen en/of kopiëren op de werkplek toe. Centraal printen en kopiëren. Minimaal 10 lokale printers en/of kopieermachines zijn aanwezig. Type maatregel Informatie- en communicatietechnologie Nummer maatregel 56 Energiezuinige ICT op de werkplek toepassen. a) Desktop die voldoet aan Energy Star specificatie toepassen. a) Desktop zonder Energy Star specificatie. b) Laptop die voldoet aan Energy Star specificatie toepassen. b) Laptop zonder Energy Star specificatie. c) Beeldscherm die voldoet aan Energy Star specificatie toepassen. c) Beeldscherm zonder Energy Star specificatie. 22 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Type maatregel Informatie- en communicatietechnologie. 23 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

BIJLAGE 3 BEHORENDE BIJ DE REGELING VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU, VAN 7 JUNI 2017, NR. IENM/BSK-2071/134147, TOT WIJZIGING VAN BIJLAGE 10 VAN DE ACTIVITEITENREGELING MILIEUBEHEER EN ARTIKEL 7 VAN DE TIJDELIJKE REGELING IMPLEMENTATIE ARTIKELEN 8 EN 14 RICHTLIJN ENERGIE-EFFICIËNTIE (INVOERING TWEEDE LICHTING EN CORRECTIE EERSTE LICHTING ERKENDE MAATREGELLIJSTEN ENERGIEBESPARING) Activiteit Bereiden van voedingsmiddelen Nummer maatregel 16 Het debiet van afzuigsystemen in grootkeukens beperken. Rook- of dampdetectieapparatuur in combinatie met meet- en regelapparatuur van de afzuiginstallatie. Meet- en regelapparatuur van de afzuiginstallatie ontbreekt. Motoren zijn geschikt om frequentie te schakelen. Activiteit In werking hebben van een koelinstallatie Nummer maatregel 17 Onnodig branden van verlichting in koel- en vriescel voorkomen. Deurschakeling of bewegingsmelder toepassen. Deurschakeling en bewegingsmelder ontbreken. Geïnstalleerd vermogen verlichting in koel- en vriescel is minimaal 250 Watt. Activiteit In werking hebben van een koelinstallatie Nummer maatregel 18 Beperken van isolatie van verdamper door ijsvorming. a) Automatische ventilatie-ontdooiing middels heetgasregeling toepassen. b) Automatische ventilatie-ontdooiing middels elektrisch verwarmingselement toepassen. Regeling voor ventilatieontdooiing en/of ontdooibeëindigingsthermostaat ontbreekt. Activiteit In werking hebben van een koelinstallatie Nummer maatregel 19 Energiezuinige lampen in koelcel toepassen. a) Armatuur met langwerpige hoogfrequent fluorescentie lamp (TL5) toepassen. b) Armatuur met LED lamp toepassen. Conventionele armaturen met langwerpige fluorescentielampen (TL8) zijn aanwezig. 24 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

Activiteit In werking hebben van een koelinstallatie Nummer maatregel 20 Binnentreden van warme en/of vochtige lucht in koelcel beperken. Deurschakeling celprogramma toepassen die de koeling onderbreekt. Deurschakeling ontbreekt. Sensoren zijn aanwezig om koeling te onderbreken. Type maatregel Liftinstallatie Nummer maatregel 21 Toepasbaar op een zelfstandig moment of natuurlijk moment? Energieverbruik voor verlichting en ventilatie voorkomen indien lift niet in gebruik. a) Stand-by schakeling op liftbesturing toepassen. b) Aanwezigheidsdetectie van personen toepassen. Verlichting en ventilatie cabine zijn continue in gebruik. a) b) Type maatregel Liftinstallatie Nummer maatregel 22 Geïnstalleerd vermogen verlichting liftcabine beperken. LED-lampen toepassen. a) Gloeilamp is aanwezig. b) Halogeenlamp is aanwezig. Toepasbaar op een zelfstandig moment of natuurlijk moment? Type maatregel Roltrapsysteem Nummer maatregel 23 Toepasbaar op een zelfstandig moment of natuurlijk moment? Energiezuinige roltrapbesturing toepassen. a) Aanbodafhankelijke regeling met twee snelheden b) Aanbodafhankelijke intermitterende besturing toepassen. toepassen. Roltrap is zonder aanbodafhankelijke regeling uitgevoerd en draait continue tijdens gebruikstijden. Nummer maatregel 24 Inzet van fysieke servers in serverruimte beperken. Meerdere gevirtualiseerde servers werken op een minder aantal fysieke servers. Geen gevirtualiseerde omgeving aanwezig. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. 25 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017

. Nummer maatregel 25 Vrije koeling in serverruimte toepassen om bedrijfstijd van koelmachine te beperken. a) Direct vrije luchtkoeling toepassen inclusief compartimenteren en back-up door koelmachine toepassen. a) Airconditioning of DX- (directe expansie) koeling met seizoensgemiddelde COP van maximaal 2,5 is aanwezig. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat maken minimaal 95% vrije koeling mogelijk. a en b). b) Verdampingskoeler(s), adiabatische of hybride koeler(s) via (vorstbestendige) bypass toepassen. c) Verdampingskoeler(s), adiabatische of hybride koeler(s) via (vorstbestendige) bypass toepassen inclusief compartimenteren en plaatsen van zaalkoelers die werken op hogere temperaturen. b en c) Compressiekoelmachine verzorgt de volledige koeling. b) De koelmachine en de zaalkoelers zijn geschikt om met hogere temperaturen te werken. Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van maximaal 4 is aanwezig. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat maken minimaal 50% vrije koeling mogelijk. c) Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van maximaal 2,5 is aanwezig. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat maken minimaal 50% vrije koeling mogelijk. Bouwkundig moet het mogelijk zijn, bijvoorbeeld het dak moet het gewicht van het systeem voor vrije koeling kunnen dragen, en er moet ruimte zijn voor luchtkanalen en overige installaties. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. c) Nummer maatregel 26 Energiezuinige koelmachine voor koeling serverruimte toepassen. a) Computer Room Air Conditioner (CRAC) met seizoensgemiddelde COP van minimaal 5,5 toepassen. a) CRAC met seizoensgemiddelde COP van maximaal 3 is aanwezig.. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. b) Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van minimaal 5,5 toepassen. b) Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van maximaal 3 is aanwezig. Nummer maatregel 27. Met hogere koeltemperatuur in serverruimte werken. Volledig gescheiden koude- en warme gangen (compartimenteren) en blindplaten op ongebruikte posities in racks toepassen. Warme en koude gangen en blindplaten zijn afwezig. Er moet ruimte zijn om racks met servers zodanig op te stellen dat warme en koude gangen zijn te realiseren. ICT-apparatuur in racks moet aan één zijde van apparatuur lucht aanzuigen. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. 26 Staatscourant 2017 nr. 30584 8 juni 2017