Elf ploegen getest in klei

BOERDERIJ VOELDE ELF VIERSCHAAR PLOEGEN UITGEBREID AAN DE TAND IN DE FLEVOLANDSE POLDERKLEI. ELKE PLOEG HEEFT ZIJN VOORS EN TEGENS, BLIJKT UIT DE TEST. DE PERFECTE PLOEG BESTAAT NIET Elf ploegen getest in klei akkerbouw 34 Boerderij testte samen met een ploegenjury de ploegen uitgebreid in de klei op afstelgemak en ploegbeeld. Na uren ploegen met elke ploeg komen de voor- en nadelen goed aan het licht. boe005_akopen lo 34 10/30/2009 12:11:23 PM

BOERDERIJ PLOEGENTEST RUMPTSTAD keert de kleigrond het best. Lemken laat zich het eenvoudigst afstellen. De Poolse Unia en de Belgische Steeno zijn het goedkoopst. Boerderij heeft samen met het Duitse vakblad Top Agrar, het Engelse Farmers Weekly en het Franse blad France Agricole 11 ploegen aan de tand gevoeld in de polderklei van het proefbedrijf van PPO-Lelystad. Deze kleigrond is mooi homogeen en heeft een afslibbaarheid van 30 tot 35 procent. Getest zijn vierschaar wentelploegen met hydraulische vario-breedteverstelling op alle scharen geschikt voor trekkers van 74 kw (100 pk) tot circa 125 kw (170 pk). Dit type ploegen wordt tegenwoordig het meest in Nederland verkocht. De testploegen zijn voorzien van een steunwiel, voorscharen, rondom tipkouters en schijfkouters op de laatste schaar. Schijfkouters snijden de ploegbalk door, zodat de ploegvoor niet inzakt. Ook snijden ze beter weelderige groenbemesters door dan tipkouters, waardoor deze beter ondergewerkt worden. Toch kopen boeren steeds vaker ploegen met tipkouters in plaats van schijfkouters, vanwege de prijs. Het voordeel kan bij aanschaf oplopen tot wel 3.700. 35 Elf fabrikanten Uitgenodigd voor de test zijn alle ploegfabrikanten die actief zijn in Nederland. Op verzoek van Boerderij hebben de leveranciers de ploegen geleverd met hun geschiktste ristermodel voor de klei waarin de test is uitgevoerd. Ook het Franse merk Grégoire Besson kreeg een uitnodiging, omdat dit merk sterk is in Frankrijk en Groot-Brittannië. Kuhn, Lemken, Niemeyer, Överum, Pöttinger, Rabe, Rumptstad, Steeno, Unia en Vogel & Noot leverden keurig op tijd de vierschaar varioploeg af in Lelystad. Grégoire Besson, Cappon en Regent konden niet tijdig een ploeg leveren. Importeur Kverneland Benelux weigerde Elf ploegen getest op... Afstelgemak Vario Constructie Obstakels Ploegbeeld FOTO S: HENK RISWICK boe005_akopen lo 35 10/30/2009 12:11:33 PM

Rumptstad ploegt best, Lemken mooiste constructie, Kuhn beste breekboutbeveiliging en Unia het goedkoopst prijzen, meetgegevens en testresultaten van 11 ploegen Kuhn Kverneland Lemken Niemeyer Överum Pöttinger type Vari-Master 122 EG 100 Vario Opal 7 Alphatop 70 Vari Flex CX Servo 35 Plus Variant ristertype P6 28 (twisterrister) W 52 NH6G XL 46 W basisprijs ( ) 21.285 20.110 15.742 17.927 16.856 16.161 prijs testuitvoering ( ) 21.140 25.000 1) 22.486 23.012 21.933 20.276 meerprijs rondom schijfkouters ( ) 2.730 2.280 2.991 3.196 2.331 2.928 meerprijs woelers (, per set) 520 200 527 490 Niet leverbaar 322 minderprijs vario ( ) - 4.860 2.784 2.574 4.786 - meetgegevens afstand ploegpunten (cm) 102 100 100 100 100 95 afstand ploegpunt tot frame (cm) 80 76 84 75 79 84 min. werkbreedte schaar (cm) 25 32 17 26 29 27 max. werkbreedte schaar (cm) 50 53 52 51 51 52 gewicht (kg) 1) 1.800 1.785 1.770 1.710 1.530 1.720 gem. ontlasting vooras (kg) 1) 1.800 1.900 1.650 1.700 1.800 1.700 gem. belasting achteras (kg) 1) 3.525 3.550 3.250 3.225 3.100 3.175 breedte ploegvoor (cm) 40 40 40 35 35 47 akkerbouw = uitmuntend, = goed, = gemiddeld, = matig, = slecht, = tussenwaardering testresultaat afstellen vario constructie obstakeltest n.u. 2) ploegwerk gewogen eindscore 3) 1) met schijfkouters i.p.v. tipkouters en veerbeveiliging i.p.v. breekbouten; 2) n.u. = niet uitgevoerd; 3) de waarde van Vario weegt tweemaal zwaarder en die van Ploegwerk driemaal zwaarder in de gewogen eindscore 36 deelname aan de ploegentest en stelde geen ploeg beschikbaar. Omdat Kverneland met ploegen in diverse Europese landen een grote speler is, is bij een Flevolandse akkerbouwer een Kvernelandploeg gehuurd. Hierbij moet wel de opmerking gemaakt worden dat deze ploeg schijfkouters rondom heeft in plaats van tipkouters en veer- in plaats van breekboutbeveiliging. Omdat een nieuwe ploeg rechtstreeks vanuit de fabriek nog niet afgesteld is op de praktijk, kregen alle deelnemers vóór de test de mogelijkheid zelf de ploeg af te stellen. Steeno, Pöttinger, Kuhn en Överum hebben hiervan gebruikgemaakt. De verschillende testonderdelen Boerderij testte de ploegen op gebruiksvriendelijkheid van afstellen, het variëren van de werkbreedte, constructie, obstakelbeveiliging en natuurlijk het belangrijkste, de kwaliteit van het ploegwerk. Deze aspecten zijn beoordeeld door een meerkoppige jury, bestaande uit constructeurs en oud-ploegkampioenen. Om beïnvloeding van verschillende trekkers met verschillende spoorbreedtes en verschillende banden uit te sluiten, is in de test al het werk uitgevoerd met Een ploeg met hydraulisch variabele breedte-instelling is handig bij het rechttrekken van een bocht of een lichte geer. Wel zijn ze enkele duizenden euro s duurder dan een gewone ploeg. Boerderij testte ploegen met tipkouters en schijfkouters op de laatste schaar. De Kverneland heeft rondom schijfkouters, omdat het niet lukte vlak voor de test een ploeg met tipkouters te huren. boe005_akopen lo 36 10/30/2009 12:11:40 PM

Medewerking Rabe Rumptstad Steeno Unia Vogel & Noot Albatros RPV 120-480 Zev Varial Corn Ibis XXL Plux XM 950 V120 M V3+1 Vario BP 365P 480 H 125 XXL WXL 430 12.745 20.750 12.503 10.450 15.943 22.750 20.475 14.200 10.650 20.945 2.955 1.425 2.672 2.100 3.710 555 495 192 880 460 2.900 standaard - standaard 2.545 98 97 100 100 95 80 78 75 86 82 34 32 40 30 31 52 50 55 60 53 1.695 1.850 1.705 1.755 1.685 1.650 1.950 1.650 1.550 1.750 3.625 3.825 3.175 3.200 3.325 40 40 35 40 40 De Boerderij-ploegentest is uitgevoerd op het proefbedrijf van PPO-Lelystad. PPO stelde een tarwestoppel van 20 hectare aan de Wisentweg beschikbaar. Ook kon Boerderij gebruik maken van faciliteiten, zoals weegbrug en werkplaats. SDF Holland leverde voor de test twee identieke Deutz-Fahr M640-trekkers van 121 kw (165 pk). Michelin Nederland zette beide trekkers op identieke Michelin Omnibib 580/70 R38 banden achter en 480/70 R28 voor. Ook stelde Michelin een weegplaat ter beschikking. n.u. 2) Geen enkele fabrikant biedt een op alle punten perfecte ploeg aan. De perfecte ploeg laat zich gemakkelijk afstellen als een Vogel & Noot, heeft een duidelijk afleesbare schaalverdeling op de vario à la Rabe, is gebouwd als een Lemken, heeft de fijne obstakelbeveiliging van Kuhn, ploegt als Rumptstad en kost tot slot zo weinig als Unia. twee identieke Deutz-Fahr-trekkers op dezelfde maat Michelin-banden. Afstelgemak: treklijn niet altijd fijn Het verstellen van de treklijn is bij akkerbouwers een eenmalige klus, zeker als de ploeg altijd achter dezelfde trekker hangt. Eén keer bij ingebruikname goed instellen, en ploegen maar. Daarna rest de gebruiker alleen nog maar sporadisch de voorscharen en schijfkouter bijstellen op bonte percelen. Boerderij waardeert de kwaliteit van het ploegwerk daarom drie keer zo zwaar als afstelgemak. Een jurylid verwoordde treffend dat hij liever een ploeg heeft die zich moeilijk laat afstellen maar wel goed ploegt, dan andersom. De frustraties van het moeilijke afstellen ben je een week later vergeten, de aanblik van een slecht geploegd perceel blijft je de hele winter ergeren. Bij de meeste fabrikanten is de snijbreedte van de eerste ploegschaar te verstellen door het ploegframe zijwaarts te schuiven over een glijgoot aan de ploegkop. De treklijn verstellen gebeurt vervolgens door met een spindel het ploegframe te verdraaien ten opzichte van de ploegkop. Kuhn, Pöttinger en Lemken echter hebben de instelling van de treklijn en snijbreedte-instelling van de eerste ploegschaar verwerkt in een ingenieuze parallellogramconstructie met meerdere scharnierpunten, waarbij de snijbreedte van de eerste ploegvoor niet verandert bij veranderen van de treklijn. Bij het afstellen bleken de handleidingen geen overbodige luxe. De stickers op de ploegen boden onvoldoende soelaas. Unia heeft geen Nederlandse handleiding, maar een Duitstalige. Het boekwerk van Kuhn is met 74 pagina s wel erg dik. Geen van de fabrikanten biedt de ideale oplossing qua afstelgemak. Maar Lemken, Kuhn en Vogel & Noot komen wel dichtbij. Zo heeft Lemken als enige een handig pen/gatsysteem voor de voorscharen en zijn bij Kuhn en Vogel & Noot de voorscharen en schijfkouters makkelijk en op veel manieren verstelbaar. Vario ploegbreedte: soms half werk Hydraulisch variabele ploegbreedteverstelling heeft een relatief hoge meerprijs van 2.500 tot 4.700 ten opzichte van een standaardploeg, maar is erg handig bij het rechttrekken van een bocht, het afploegen van een lichte geer of het Ploegdeskundigen Afstelgemak en ploegkwaliteit zijn beoordeeld door van links naar rechts Flip Blom uit Hoofddorp (N.-H.), Sybren de Lange uit Swifterbant (Fl.) en Jan Bom uit Biddinghuizen (Fl.). Blom en Bom zijn akkerbouwer en tevens ex-ploegkampioenen. De Lange is medewerker van PPO- Lelystad en daar verantwoordelijk voor het ploegwerk. Constructeurs De ploegconstructies zijn beoordeeld door drie constructeurs/werktuigbouwkundigen. Van links naar rechts: Henk Lemans (oud-productontwikkelaar bij grondbewerkingswerktuigenfabrikant Evers in Almelo (Ov.), Johannes Ballast, constructeur en importeur van OCE-kuilvorken, en Marinus Langebeeke (voormalig bedrijfsleider bij Lely in Maasland (Z.-H.). FOTO: TON KASTERMANS FOTOGRAFIE 37 boe005_akopen lo 37 10/30/2009 12:11:42 PM

Grote verschillen in prijzen slijtonderdelen prijzen slijtonderdelen in exclusief btw onderdeel Kuhn Kverneland Lemken Niemeyer Överum Pöttinger Rabe Rumptstad gedeelde schaarpunt + bouten 12,68 17,00 19,85 32,90 17,40 17,87 61,30 28,35 schaar(mes) + bouten 58,68 49,50 42,35 46,63 32,38 93,66 56,00 54,15 zoolijzer + bouten 35,45 30,00 41,00 33,27 35,51 71,01 35,00 53,25 schijfkouter (blad) 123,41 72,00 101,00 118,55 101,09 134,26 192,00 93,00 tipkouter 6,49 32,50 43,50 74,25 40,51 59,40 70,00 64,26 rister (blad + bouten) 303,60 193,00 193,00 342,69 159,46 379,95 359,00 334,03 totaal * 3.569,04 2.655,00 2.832,60 4.326,52 2.403,24 5.124,84 4.894,40 4.329,80 * acht scharen, zes tipkouters, twee schijfkouters Door de schurende werking van de grond is elke ploeg een keer aan revisie toe. De kosten lopen flink uiteen. Eigenaren van een Steeno, Överum, Kverneland en Unia zijn aan nieuwe scharen, tipkouters en schijfkouters veel minder kwijt dan de eigenaren van een Niemeyer, Pöttinger en Rabe. akkerbouw 38 rechthouden van de ploegvoor in licht glooiende of bonte percelen. Bij meer weerstand, zoals heuvelop ploegen en in zwaardere grond, ploegt de ploeg altijd smaller dan bult af ploegen en op lichtere grond. Nadelen van variabele ploegbreedteverstelling zijn de hogere prijs, meer slijtdelen en het hogere gewicht. Belangrijk is dat de ploeg stabiel de trekker blijft volgen tijdens het variëren van de werkbreedte. Bij alle merken gaat dat prima. Bij Steeno is de uitwijking van de vario vrij beperkt: slechts 15 centimeter per schaar. De ploegbreedteverstelling van Unia schiet schromelijk tekort. Op standaard ploegbreedte, 40 centimeter per schaar, keert de ploeg even goed als bijvoorbeeld een Kverneland en een Pöttinger. Maar bij Unia zijn alleen schaar twee, drie en vier hydraulisch verstelbaar. Schaar één zit vast aan de wen- telkop gemonteerd en beweegt dus niet mee bij verstellen van de ploegbreedte. Bij smal ploegen gooit de tweede ploegschaar daardoor grond op de voor van de eerste schaar, waardoor er een bult ontstaat. Bij breed ploegen wordt de afstand tussen de gefixeerde eerste schaar en de tweede schaar erg groot, waardoor de ploegvoren niet mooi op elkaar aansluiten en er een gat tussen de voren ontstaat. Dit kost Unia veel aftrekpunten. Een verbeterpunt bij Lemken is dat de ploeg bij eenzelfde aanraking van de hydrauliekhendel sneller versmalt dan verbreedt. Bij de andere merken gaat versmallen en verbreden even snel. Verstellen kan dan op gevoel. Constructie: van mooi tot robuust Robuust ogen de Lemken, Kverneland en Kuhn. Bij bestudering van alle ploegen blijkt dat sommige dezelfde onderdelen hebben. Zo koopt Rumptstad het ploegframe van Rabe, waar het eigen voorscharen, risters en schijfkouters aan monteert. Steeno heeft Rumptstad-schijfkouters. Unia heeft getracht het twisterrister van Kverneland te kopiëren en is daar heel goed in geslaagd. Sommige ploegen bevatten veel gietstalen delen, zoals Kverneland, andere bestaan uit gesneden en gelast plaatstaal, zoals Steeno. De ene bouwwijze is qua sterkte niet beter of slechter dan de andere, het zegt hoogstens iets over de productieaantallen. Onderdelen van gietstaal zijn sterk en compact, maar de productie is vrij kostbaar. Het kan alleen uit bij grote aantallen. Ook lasrobots worden volop ingezet, blijkt bij bestudering van de lasnaden. Robotgelaste naden zijn perfect recht. Een door een lasser gemaakte las is vaak iets onregelmatiger. Constructief zitten alle ploegen goed in elkaar. Enkele mooie constructieve op- Het voorste gedeelte van het perceel is gebruikt om de ploegen goed af te stellen. Op het achterste gedeelte zijn vervolgens zes werkgangen met de goed afgestelde ploeg geploegd. Doordat de werkgangen naast elkaar lagen, waren verschillen in ploegbeeld, zoals vlakligging, aansluiting ploegsnedes en kering, tussen de verschillende merken goed zichtbaar en te beoordelen. boe005_akopen lo 38 10/30/2009 12:11:43 PM

Steeno Unia Vogel & Noot 28,70 17,00 11,29 25,70 70,00 89,51 21,80 70,00 58,93 29,70 75,00 129,24 4,30 35,00 44,64 158,50 150,00 270,96 1.962,80 2.816,00 3.971,84 lossingen zijn de parallelgeleidingen van Kuhn, Pöttinger en Lemken, het steunwiel van Överum, de handige contraaansluitingen aan de ploegkop voor het opbergen van de hydrauliekslangen aan de Niemeyer en de gaten aan het frame voor reservebreekbouten bij Steeno. Verbeterpunten zijn er ook. Zo zitten aan de Steeno nog enkele afgebroken lasdraden van het lasapparaat, zijn bij Rumptstad niet alle plekken op het frame goed geraakt met verf, is het steunwiel van Lemken ingewikkeld qua constructie en loopt het steunwiel van Pöttinger vol klei. Obstakeltest: gewoon doorploegen In tegenstelling tot bijvoorbeeld in Engeland herbergen de Nederlandse gronden maar weinig keien. Toch is een obstakelbeveiliging geen overbodige luxe, omdat bijvoorbeeld boomwortels langs een perceelsrand een ploeg behoorlijk kunnen ontzetten. Een automatische beveiliging, waarbij de ploegschaar wegklapt en automatisch weer terugkomt in zijn oorspronkelijke positie, zoals Kverneland heeft in de test, werkt prachtig maar is erg duur. Ook andere merken kunnen dergelijke steenbeveiligingen leveren. Een eenvoudige obstakelbeveiliging in de vorm van een breekbout in het ploegbeen is vaak goed genoeg in Nederland. Om te testen of de breekboutbeveiliging voldoet, heeft Boerderij in het perceel op 20 centimeter diepte een betonnen Stelcon-plaat laten ingraven. Vervolgens is daar de ploeg tegenaan gezet. Vooraf mochten de fabrikanten aangeven of ze hiertegen bezwaar hadden. Kverneland en Unia hebben de test niet ondergaan. De eigenaar van de gehuurde Kverneland-ploeg had dat liever niet. Ook de Unia-ploeg was geen nieuw fabrieksexemplaar, maar een door Unia geregelde leenploeg van een akkerbouwer. Kverneland en Unia hebben daarom geen waardering voor de obstakeltest. Opzienbarende verschillen leverde de test overigens niet op. Bij alle ploegen knalde de bout eruit bij het raken van het betonblok en was de bout vrij eenvoudig Zware ploeg vergt meer frontgewichten en soms hogere bandenspanning ontlasting vooras, in kg 2.000 1.500 1.000 500 De ploegen zijn gewogen op een geijkte weegbrug van PPO. Het zwaarst is Rumptstad met 1.850 kilo, het lichtst Överum met 1.550 kilo, 300 kilo verschil. Door de hefboomwerking verplaatst een geheven ploeg gewicht van de vooras naar de achteras. Een lange ploeg die ver achter de hef van de trekker hangt, ontlast de vooras meer dan een korte, compacte ploeg. De ontlasting van de vooras en de belasting van de achteras zijn gemeten door de trekker met ploeg op weegplaten te rijden. De testtrekker had een 0 Kuhn Kverneland Lemken Niemeyer Överum Pöttinger Rabe Rumptstad Steeno Unia Vogel & Noot Door de trekker met ploeg op weegplaten te rijden, zijn de belasting van de achteras en de ontlasting van de vooras bepaald. belasting achteras, in kg 0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000 frontgewicht van 1.400 kilo in de hef hangen. Zonder ploeg in de hef rust bij de trekker dan 4,9 ton op de vooras. De geheven ploegen ontlasten de vooras tussen de 1.550 en 1.950 kilo. Bij een ploeg in de hef blijft dan op de vooras 3.350 tot 2.950 kilo van de oorspronkelijke 4,9 ton over. Hieruit blijkt de noodzaak van voldoende frontgewichten, want door het frontgewicht hebben de voorwielen nog genoeg grip tijdens ploegen en ligt de trekker strak op de weg bij transport. Zonder frontgewichten is zelfs de voor vierschaar ploegen overbemeten Deutz-Fahr van 121 kw te licht in de neus. Een lichtere trekker met te weinig frontgewichten wordt snel van voren te licht voor veilig rijgedrag en helpt de voorwielaandrijving bij het ploegen weinig. De belasting op de achteras varieert van 6,6 tot 7,3 ton (is 350 kilo verschil per band). Het zwaarst belast Rumptstad de achteras, Överum het minst. Met de lichte Överum achter de trekker kunnen de achterbanden volgens de Michelin-bandenspannningtabel op 1,1 bar, met de Rumptstad moeten de banden op 1,3 bar. te vervangen. Schade aan het rister en ht frame kwam niet voor. Zoals het ook hoort. Een extra plusje krijgt Kuhn. Deze heeft in tegenstelling tot de andere een bout op trekbelasting in plaats van op afschuifbelasting. Vervangen van de bout gaat bij dit merk gemakkelijk, omdat bij terugdrukken van het ploegbeen tegen de aanslag van het frame de gaten precies tegenover elkaar komen. De meeste andere merken hebben geen aanslag. Daar moet je zelf het gat in het ploegbeen precies tegenover het gat in het frame positioneren. Het terugduwen van het ploegbeen vergt veel kracht, waardoor je het ploegbeen snel wat te veel verplaatst. Steeno kreeg op dit onderdeel strafpunten, omdat het gat voor de breekbout veel lastiger bereikbaar is. Ploegbeeld: soms gaten in de klei Ten tijde van de test was de klei van de testpercelen mooi droog en goed bewerkbaar. Er is 25 centimeter diep geploegd, de ploegdiepte die PPO-Lelystad ook op zijn percelen hanteert. De rijsnelheid bedroeg 5 à 6 kilometer per uur. Het ploegwerk is beoordeeld op vlakligging (liggen de voren even hoog), aansluiting tussen de voren (geen gaten zichtbaar) en kering (de ploegbalk moet goed zijn doorgedraaid en gewasresten moeten zijn ondergewerkt). Ook is de voorbreedte onder in de voor gemeten. In de test is het perceel opgedeeld in twee percelen. Op perceel één heeft de ploegenjury elke ploeg goed afgesteld. 39 boe005_akopen lo 39 10/30/2009 12:11:46 PM

Kuhn akkerbouw 40 Ophoping van klei achter de tipskouters van de Pöttinger. Ook andere merken hadden soms moeite met de polderklei. Vervolgens zijn op perceel twee telkens zes werkgangen met de afgestelde ploeg geploegd. Hierdoor waren verschillen in ploegbeeld goed te zien en te vergelijken. Volgens de ploegenjury levert Rumptstad perfect ploegwerk af. Niemeyer, Vogel & Noot, Kuhn, Rabe en, verrassend, Steeno eindigen in de subtop. De Steeno oogt qua model wat minder flatteus door zijn grote vierkante kokerbalk, maar legt de grond netjes om. Lemken en Överum eindigen in de subtop qua ploegbeeld. Pöttinger, Kverneland en Unia keerden in de test de grond onvoldoende. Bij deze bleven stroresten zichtbaar. Let wel: de ploegkwaliteit in deze test geldt alleen voor middelzware klei met een afslibbaarheid rond de 35 procent; een ploegrister met een slechte testwaardering kan het op lichtere klei en zand prima doen. Unia meldde voor de test al dat de grond te zwaar was voor zijn rister. Achter op het perceel, waar de grond wat lichter werd, keerden Unia en Kverneland de grond daadwerkelijk beter. Prijzen slijtdelen verschillen fors De duurste ploegen in de test zijn Lemken, Kverneland, Niemeyer en Rabe. Goedkoop zijn Steeno en Unia. Vooral de Unia kost weinig, ongeveer de helft van wat de concurrentie vraagt. De prijzen van slijtonderdelen variëren nogal. Slijtdelen die vaak vervangen moeten worden zijn de schaarpunt en het mes. Voor punt en mes zijn Överum en Steeno het goedkoopst. Rabe verkoopt uitsluitend (duurdere) hardere, met Plasmabid gepantserde schaarpunten. Een revisie van een vierscharige Pöttinger, dus achtmaal slijtonderdelen van acht risters, zes tipkouters en twee schijfkouters, kost 5.124,84. Eenzelfde revisie kost bij Steeno de helft ( 1.962,80). Martijn Knuivers Geteste merken Type: Vari-Master 122. Ristertype: P6. Prijs testuitvoering: 21.140. Verkoop: Reesink Technische Handel, Zutphen, tel. (0575) 59 94 69. Afstelgemak: Het afstellen lijkt moeilijk vanwege de vele hydraulische cilinders en de ingenieuze parallelgeleiding. Met de uitgebreide handleiding van 74 pagina s lukt dat wel. De ploeg heeft als optie hydraulische snijbreedteverstelling voor de eerste schaar in plaats van via een spindel. Dat werkt mooi, maar is duur. Want instellen is vaak een eenmalige klus. Verstellen van over buik en over rug gaat simpel. Aanpassen aan spoorbreedtes vergt veel gesleutel. De moer op de binnenste spindel moet verzet worden. Daarvoor moet de hele spindel worden losgeschroefd. Pluspunt is de eenvoudige diepteverstelling van de voorscharen. De stelen hebben kleine inkepingen en zijn zo makkelijk op gelijke diepte in te stellen. Breedte- en hoekverstelling gaat prima, net als instellen van schijfkouters. Vario: De schaal op de variocilinder is vanuit de cabine goed te zien. Jammer is dat de schaal in inches wordt weergegeven en niet in centimeters. Kuhn heeft als enige ploeg in de test trekbouten in plaats van breekbouten. Vervangen is simpel. Constructie: De Kuhn oogt gecompliceerd, maar is doordacht in elkaar gezet met veel geschroefde en koudgevormde plaatdelen. De ploeg zit mooi in de lak en overal zitten duidelijke stickers. De ploegbenen zitten tussen twee framedelen: sterk. Het laswerk is degelijk robotwerk. De wentelkop heeft een handig afsluitbaar opbergvakje voor breekbouten. Direct valt de grote beschermbeplating op, die het parallelgeleidingsysteem aan het oog onttrekt. In tegenstelling tot de andere merken loopt bij Kuhn de parallelgeleidingstang niet links langs het kokerframe, maar er dwars doorheen. De slangen lopen weliswaar door de holle wentelas, maar kunnen bij wentelen blijven hangen. Het wentelmechanisme van het steunwiel ziet er mooi uit, maar de demper is te straf. Daardoor duurt het lang voordat na wentelen het wiel terugklapt. De wieluitslag van het steunwiel is te beperkt bij maximaal breed ploegen. Dan sleept het wiel. Obstakeltest: Kuhn heeft als enige trekbouten in plaats van breekbouten. De bout vervangen gaat makkelijker dan bij de rest, omdat bij terugdrukken van het ploegbeen tegen de aanslag op het frame de gaten precies tegenover elkaar komen. Ploegbeeld: Qua aansluiting van de ploegsnedes scoort Kuhn niet geweldig. Soms zijn gaten tussen de ploegsnedes zichtbaar. Vlakligging en kering zijn echter subliem. Qua ploegbeeld daarom een subtopper. boe005_akopen lo 40 10/30/2009 12:11:48 PM

Kverneland Lemken Type: EG 100. Ristertype: 28 (twister rister). Prijs testuitvoering: 25.000. Verkoop: Kverneland Benelux, Dronten, tel. (0321) 38 71 00. Type: Vario Opal 7. Ristertype: W 52. Prijs testuitvoering: 22.486. Verkoop: Lemken, Hans Hoogland, Alpen (D.), tel. 06-53 52 71 35. Afstelgemak: Sommige zaken zijn makkelijk instelbaar, andere moeilijk. Vooral het verstellen van de treklijn vergt veel sleutelwerk. Verstellen geschiedt door een eenzijdig te draaien draaispindel. Deze zit aan één kant geborgd aan het frame via een moer. Verdraaien kan alleen door deze moer los te draaien, vervolgens de spindel te verdraaien en weer vast te zetten. Dan checken of de treklijn goed staat. Zo niet, dan weer alles losdraaien. De voorscharen zijn onafhankelijk van elkaar in hoogte verstelbaar: goed. De breedteverstelling moet via sleufgaten. De voorscharen hebben geen kantelmechanisme. Het instellen van de snijbreedte van de eerste ploegschaar is een peulenschil door een forse spindel aan een glijplaat. Borging van de moeren voor vlakstelling via een pal werkt goed. De schijfkouters kunnen in hoogte versteld worden via een kartelsysteem. Pluspunt is dat de schijfkouters onafhankelijk van elkaar in breedte De Kverneland-ploeg is robuust. Minpunt: wijzers van de schaalverdeling kunnen verdraaien. versteld kunnen worden. Voor instellen van de diepte van het steunwiel is een sleutel nodig. Vario: De variobreedte-instelling pakt goed en snel. Aan beide zijden van het frame zit een schaalverdeling en een wijzer, zodat bij wentelen een schaalverdeling altijd vrij goed in het zicht zit. Het is jammer dat de wijzers kunnen verdraaien. Daardoor geven ze na wentelen niet dezelfde ploegbreedte aan, ondanks dat de ploegbreedte ongewijzigd is. Constructie: Een mooie, robuuste ploeg. De ploeg is een combi van platen snijdelen en smeedstukken. Duur, maar wel sterk. Het steunwiel staat in vergelijking met de andere ploegen in deze test nogal ver buiten de ploeg. Bij het afploegen van een perceel kan het wiel makkelijk een paaltje meenemen. Het instructieboek is duidelijk. Het aantal instructiestickers op de ploeg is aan de magere kant. Perfecte lassen. Verstellen van over rug wentelen naar over buik gaat relatief eenvoudig. Obstakeltest: niet uitgevoerd. Ploegbeeld: Aansluiting van de ploegsnedes en vlakligging scoren gemiddeld, de kering op de kleigrond is matig in vergelijking met de andere merken. Het rister duwt de ploegsnede net niet genoeg door voor een goede kering. Samen met Unia, die eenzelfde soort rister gebruikt, blijven de meeste stroresten zichtbaar. Op de grens waar de afslibbaarheid over gaat van 35 naar 30 procent ploegt het rister mooier. Afstelgemak: De ploeg laat zich zeer makkelijk instellen. De verstelling van de treklijn via een simpele spindel in het parallellogramsysteem werkt prima. Ook de verstelling over buik en over rug gaat uitstekend. De ribbelige, lange handgrepen geven veel grip. De snijbreedteverstelling van de eerste ploegschaar gaat via een spindel in een parallellogramconstructie. Dit werkt mooier dan het frame verschuiven over een glijgoot over de ploegkop. De hoogte- en werkhoekinstelling van de voorscharen gaat via een handig pen/ gat-systeem. Ideaal. De (grote) schijfkouters zitten aan één steel, waardoor de gebruiker ze niet onafhankelijk van elkaar in breedte kan verstellen. Ook moet hij twee bouten losdraaien. Niet handig. Het instructieboek is duidelijk. Vario: Qua reactiesnelheid en stabiliteit geen opmerkingen. De Lemken-ploeg gaat bij eenzelfde aanraking van de hydrauliekhendel sneller smal- Lemken heeft een slim parallellogramsysteem voor het verstellen van de treklijn en de snijbreedte. ler ploegen dan breder. Lastig. Bij de andere geteste ploegen gaan versmallen en verbreden even snel bij eenzelfde tikje tegen de hendel. De Lemken kan zeer smal ploegen met 17 centimeter per schaar. Constructie: Aan alles is te zien dat de Lemken goed in elkaar zit. De afwerking is magnifiek. De wentelkop bevat een handig afsluitbaar opbergvakje voor sleutels en reservebreekbouten. Mooi, maar duur detail: op alle bouten aan het frame is het Lemken-logo ingeslagen. De ploeg heeft alleen aan de kop lassen. Het weinige laswerk is goed uitgevoerd. Veel onderdelen zijn via bouten bevestigd, minstens zo sterk als lassen. De cilinder is een gecombineerde geheugen/variocilinder. Mooi compact. De slangen hebben een omhulsel. Netjes. De lak had beter gekund. Het omklapmechanisme van het steunwiel is ingewikkeld. Veel scharnierpunten en een ketting die zowel de borging ontgrendelt als bij wentelen het omklappen van het steunwiel opvangt. De constructiejury ziet liever een eenvoudigere steunwielconstructie à la Överum. Obstakeltest: Goed. Geen schade na de botsproef. Ploegbeeld: Qua ploegwerk eindigt Lemken in de middenmoot. De kering is erg goed, maar de aansluiting van de voren is gemiddeld. Ook ligt het geploegde land niet helemaal vlak en vrij grof. Daarom is de beoordeling afgerond naar 4 in plaats van 4,5. 41 boe005_akopen lo 41 10/30/2009 12:11:51 PM

Niemeyer Överum Type: Alphatop 70 Variant. Ristertype: NH6G. Prijs testuitvoering: 23.012. Verkoop: MechaTrac, Zutphen, tel. (0575) 51 67 58. Type: Vari Flex CX, Ristertype: XL. Prijs testuitvoering: 21.933. Verkoop: Kongskilde Benelux, Cor Beek, tel. 06-51 60 22 66. akkerbouw 42 Afstelgemak: Instellen van de treklijn is niet moeilijk, al mist de ploeg daarvoor duidelijke instructiestickers. De treklijn is via een spindel. De ploeg heeft bouten met een zeskantige kop voor de over buik- en over rugverstelling. Voordeel van bouten ten opzichte van hendels die een halve slag draaien is dat met bouten fijnafstelling mogelijk is. Nadeel is dat de gebruiker de tel sneller kwijtraakt. Goede breedteverstelling van de schijfkouters. Systeem lijkt erg op dat van Vogel & Noot. De schijfkouters zitten afzonderlijk aan een arm. Voor verstellen zijn twee sleutels nodig. De instelling van de voorscharen scoort minder. Deze zijn gemonteerd aan een gladde gebogen steel, geklemd met een strop en twee bouten. Dat kan verdraaien. Wel veel afstelmogelijkheden. Omdat beide voorscharen aan dezelfde as zitten, zijn ze niet onafhankelijk van elkaar in de breedte te verstellen. Een pluim voor de diepteverstelling van het steunwiel, met Een doordachte ploeg met oog voor details, zoals de contrasluitingen voor de hydrauliekslangen. makkelijk op handkracht te verdraaien spindels. Vario: De breedteverstelling werkt prima, al laat de afleesbaarheid van de zwarte wijzer op de deels zwarte schaalverdeling te wensen over. Wat popnagels bij bepaalde breedtes kan de afleesbaarheid aanzienlijk verbeteren. Constructie: Een lichtgebouwde, slanke ploeg waarover goed is nagedacht. De dwarsbalken tussen parallelgeleiding en ploegbenen gaan via sleufgaten dwars door de kokerbalk. De draaipunten van de vario zitten niet in, maar rechts naast het kokerframe. De lak is pleksgewijs wat ruw. De lassen zien er goed uit. Opvallend zijn de weinige smeernippels: 15, tegen 20 à 25 bij de overige merken. De ploeg heeft een aparte geheugencilinder, in lijn met de variocilinder. De goed doordachte omklap- en instelconstructie van het steunwiel verdient een vermelding. De ploegkop is voorzien van contrabussen, voor het opbergen van de hydrauliekslangen na afkoppelen; de enige juiste wijze om de slangen te beschermen tegen stof. Obstakeltest: Goed, geen bijzonderheden. Ploegbeeld: De Niemeyer laat erg mooi ploegwerk achter. Mooi gesloten ploegsnedes en vrij vlak. De kering is prima. De breedte onder in de voor is 35 centimeter. Daarom als beoordeling een ruime 4 en net geen 4,5. Het ploegbeeld van de Niemeyer benadert dat van Rumptstad, maar is net iets grover. Afstelgemak: Sommige zaken zijn handig instelbaar, andere lastig. Moeilijk instelbaar is de treklijninstelling. De ploeg heeft geen instructiestickers. Het instructieboek roept vragen op, omdat de woorden treklijn en snijbreedte eerste schaar niet worden genoemd. De snijbreedtespindel wordt aangeduid met spindel A, de treklijnspindel met spindel B. De draaihendels voor de buik/rugverstelling zijn moeilijk bereikbaar. Pluspunten scoort Överum met de instelling van zijn voorscharen en schijfkouters. De voorscharen zijn in diepte en breedte goed en eenvoudig te verstellen. Diepte instellen van de schijfkouters gaat via kartels, breedte instellen gaat via een sleufgat en een los te schroeven bout. Dat lijkt op het systeem van Rabe, alhoewel dat twee bouten heeft. De diepteverstelling van het steunwiel gaat via fraaie handgrepen, die automatisch borgen via een inwendig kogelveersysteem: licht, makkelijk en doel- De diepte-instelling via draaihandgrepen en omklapmechanisme is van een sublieme eenvoud. treffend. Överum was de eerste fabrikant met een dergelijk steunwiel. Later is dit nagemaakt door onder meer Niemeyer en Vogel & Noot. Vario: De uitgesneden schaalverdeling oogt weliswaar prachtig en is duurzaam, maar is te summier. Alleen het cijfer 40 plus twee pijlen zijn uitgesneden, terwijl er best ruimte was voor de cijfers 30 en 50 als referentiepunten. Verder goed. Constructie: Een prachtige, zeer ranke, ruime en open ploeg die eenvoud uitstraalt. Hij zit goed in de lak. De lassen zien er goed uit. Er is zo min mogelijk gelast, meer geschroefd. Het steunwiel oogt eenvoudig, maar is effectief. De bovenkanten van de risters van de voorscharen zijn naar buiten afgerond, zodat de kans kleiner is dat er loof achter blijft hangen. De ploeg heeft een compacte, vario- en geheugencilinder ineen. Hij kan na wat sleutelen zowel over buik als over rug wentelen. Obstakelbeveiliging: De ploegbenen zijn eenzijdig tegen een bevestigingsplaat geschroefd in plaats van tweezijdig, zoals bij Kuhn en Lemken. De breekbout wordt hierdoor maar op een plek doorgeknipt. Geen schade na de botsproef. Ploegbeeld: Ondanks dat de risters nogal smal zijn, is het ploegwerk vrij aardig. Qua vlaklegging scoort Överum goed, maar de aansluiting van ploegsnedes is gemiddeld. De ploeg legt ze net iets te hol. De kering van de grond is goed, waardoor de beoordeling op 4 uitkomt. boe005_akopen lo 42 10/30/2009 12:11:54 PM

Pöttinger Rabe Type: Servo 35 Plus. Ristertype: 46 W. Prijs testuitvoering: 20.276. Verkoop: Duport, Dedemsvaart, tel. (0523) 61 34 93. Type: Albatros V120 M. Ristertype: BP 365P Holland Turn. Prijs testuitvoering: 22.750. Verkoop: Rabe-Agri, Bad Essen (D.), Ron Smit, tel. 06-55 84 17 00. Afstelgemak: Goed te spreken is de ploegjury over het instellen van de treklijn, de snijbreedte van de eerste schaar en de over buik/rug-verstelling. Net als bij Lemken een parallellogramconstructie. Duidelijke stickers, wel in het Duits, geven aan wat er moet gebeuren. Mochten er toch nog vragen zijn, dan biedt het instructieboek uitkomst. De overbuik/ rug-verstelling gaat via een hendel die je telkens een halve slag kan draaien. Prima. De diepteinstelling van de voorscharen krijgt ook een positieve vermelding. De balk bevat putjes, waar de bouten in vallen. In breedte zijn de voorscharen niet verstelbaar, jammer. De voorscharen zijn ook in de lengterichting te verzetten. Het instellen van de schijfkouters kan met één sleutel. Aan de achterkant is de bout via een opgelast plaatje geborgd, zodat deze niet mee kan draaien. Handig. De verstelling van de dubbele steunwielen krijgt een dikke min. De hoogtes kunnen niet geborgd worden. De hoogte van het dubbele steunwiel kan niet geborgd worden. Ook lopen ze vol klei. Vario: Werkt goed en de ploeg blijft netjes achter de trekker lopen. Duidelijke schaalverdeling en goed afleesbaar. Constructie: Een mooi opgeruimde ploeg. De Pöttinger zit perfect in de lak. Mooie lasnaden - bijna volledig robotgelast. De ploegkop is een gietstuk. De hydrauliekslangen lopen netjes door de holle wentelas. Het dubbele steunwiel verdient niet de schoonheidsprijs en zorgt voor een halve punt aftrek. Jammer, want verder zit de ploeg degelijk in elkaar. Op de klei lopen de wielen vol. Pöttinger biedt ook andere steunwielen aan. Obstakelbeveiliging: Niks ontzet en geen schade aan het frame en het ploegrister. Ploegbeeld: De Pöttinger deed het qua ploegwerk matig in de polderklei. Daarbij moet worden opgemerkt dat de ploeg was voorzien van een universeel rister in plaats van een kleirister. Er zijn in het verlengde amper ploegsnedes zichtbaar, toch waren tussen de ploegsnedes gaten te zien. Dit gaf een rommelige aanblik. Met één keer rotorkopeggen krijg je dit niet zaaiklaar. De ploegsnedes sloten niet altijd mooi op elkaar aan. De vlaklegging en kering was ook maar zozo, al was de kerende werking beter dan van Unia en Kverneland. Er bleven wat minder stroresten zichtbaar. Wellicht was bij sneller ploegen het ploegbeeld beter, want de documentatie adviseert bij dit rister een snelheid van minimaal 7 kilometer per uur. Afstelgemak: Qua afstelling is de Rabe vrij moeilijk te doorgronden. De Duitstalige stickers zijn lastig te begrijpen. Hoe de treklijn afgesteld moet worden, blijft gissen. Dit blijkt bij navraag geïntegreerd in de framezwenkcilinder. De bouten voor het over rug en over buik stellen zijn niet voorzien van een zeskantige kop of hendels, maar van een oog. Lastig, want op handkracht zijn ze niet te verdraaien en een sleutel past er niet op. Een grote bahco past wel. Het kan ook op de Rabemanier : even de kogelkraan van de zwenkcilinder dichtzetten, iets wentelen en dan de spindels verdraaien. Om de hoogte van de voorscharen in te stellen, zijn deze te verschuiven over een ronde as. Dit werkt aardig, maar het is moeilijk alle vier de voorscharen gelijk af te stellen. De breedte kan door de as met kromming te draaien. Doordat de voorscharen aan één as zitten, zijn ze niet los van elkaar in breedte te verstellen. Een pen/gat-systeem De voorscharen zitten aan één as, waardoor ze niet apart van elkaar in breedte te verstellen zijn. is tegenwoordig ook leverbaar. De hoogte en breedte van de schijfkouters zijn onafhankelijk van elkaar in te stellen. De ploeg is aan de korte kant. Wil je de voorscharen iets meer stekend zetten, dan gooien ze de risterverstelling vol met grond. Vario: De ploeg blijft stabiel ploegen bij verstellen. De schaalverdeling is vanuit de trekker goed afleesbaar. Constructie: Een nette, ongecompliceerde ploeg. Het steunwiel is via een draaispindel in hoogte te verstellen. De spindel heeft een gesloten borgingsring met kogelveervergrendeling. De hendel wijst dus altijd dezelfde kant uit. Het wiel is groot. De ploeg is niet gespoten, maar gedompeld. Overal zijn nog dikke druppels te zien. Rabe heeft nu een nieuwe lakstraat. De wentelkop is gemaakt van smeedijzer. Op de hydrauliekleidingen naar de variocilinder zitten een terugslagklep, zodat bij het ploegen de cilinder niet verloopt. De ploeg heeft een aparte geheugencilinder. Obstakeltest: Er is geen schade en de risters zijn niet ontzet, blijkt na metingen. Ploegbeeld: Het ploegbeeld is goed, maar minder dan dat van Rumptstad. Rumptstad heeft hetzelfde frame, maar andere risters. De aansluiting van de ploegsnedes is bovengemiddeld. Er zijn weinig gaten te zien tussen de ploegsnedes. De vlaklegging is goed en de kering uitstekend. Het rister legt de grond goed rond en er blijft weinig gewasmateriaal zichtbaar. 43 boe005_akopen lo 43 10/30/2009 12:11:57 PM

Rumptstad Steeno Type: RPV 120-480 V3+1. Ristertype: 480. Prijs testuitvoering: 20.475. Verkoop: Rumptstad, Stad aan t Haringvliet, tel. (0187) 61 61 00. Type: Zev Varial. Ristertype: H 125. Prijs testuitvoering: 14.200. Verkoop: Steeno, Vichte (B.), tel. (0032) 56 77 70 01. akkerbouw 44 Afstelgemak: Qua afstelgemak gedraagt de Rumptstad zich op veel punten gelijk aan de Rabe, omdat Rumptstad het ploegframe inkoopt bij Rabe. Daar schroeft Rumptstad dan eigen schijfkouters, voorscharen en ploegristers aan. Het afstellen van de treklijn is evenals bij Rabe lastig. De ploeg heeft geen stickers. In het instructieboek is het ingewikkeld uitgelegd. Het instellen van de snijbreedte van de eerste ploegschaar is goed te doen. De voorscharen zijn gemonteerd aan een doorlopende ronde as, waardoor ze onder zware omstandigheden zouden kunnen verdraaien. Er zijn veel verstelmogelijkheden. Doordat de voorscharen aan één as zijn gemonteerd, zijn ze niet onafhankelijk van elkaar in breedte verstelbaar. De schijfkouters zijn te verstellen door slechts één bout los te draaien. Netjes. Vario: De variabele breedteverstelling reageert vlot. De ploeg blijft stabiel ploegen bij verstelling van de breedte. De schaalverdeling is vanuit de Op de polderklei in Lelystad leveren de Rumptstad-risters het mooiste ploegbeeld. trekkercabine goed afleesbaar. Constructie: Solide en eenvoudig. In tegenstelling tot de Rabe kantelt de Rumptstad, traditiegetrouw, niet over rug maar over buik. Omzetten is met veel sleutelwerk mogelijk. De Rumptstad lijkt op het oog goed in lak te zitten, maar enkele moeilijk bereikbare plaatsen, zoals de binnenkant van het ploegframe, zijn niet goed geraakt tijdens het overspuiten. Daar is grondverf zichtbaar, dus kans op snellere roestvorming. De schijfkouters hebben een grote diameter, 56 centimeter in plaats van 48 centimeter standaard. Ook het steunwiel is van Rabe-makelij, met een klein verschil. Het Rumptstad-steunwiel steunt tijdens ploegen tegen een asje met veer. Bij wentelen geeft het asje het steunwiel een zetje om om te klappen. De hendel van de hoogteinstelling van het steunwiel staat een halve slag verkeerd, waardoor hij bij omklappen tegen het frame kan slaan. Obstakeltest: Werkt naar behoren. Een breekbout vervangen gaat vrij eenvoudig. Ploegbeeld: De Rumptstad is qua ploegwerk de absolute winnaar in de test. De ploegsnedes sluiten goed, tot bijna perfect aan. Het rister douwt de grond echt door en keert de grond net iets verder dan de andere merken. De vlakligging en de kering zijn subliem, waardoor Rumptstad de volle vijf punten verdient. De ruimte onder in de voor bedraagt 40 centimeter. Afstelgemak: De treklijn is te verstellen, maar hoe dat moet is de vraag. Het staat niet beschreven op stickers of in het instructieboek. De over buik/rugverstelling is prima. Ook de snijbreedte instellen van de eerste schaar via een spindel levert geen problemen op. De hoogte instellen van de voorscharen gaat simpel. Goed detail, de voorscharen kunnen er niet afvallen door een lasrups. De breedte ervan verstellen gaat door het toevoegen en verwijderen van opvulplaatjes met verschillende dikte. Niet handig, maar het werkt wel. De schijfkouters kennen veel instelmogelijkheden, maar simpel te verstellen zijn de kouters niet. De breedteverstelling gaat omslachtig, daarvoor moeten drie bouten worden losgedraaid. Het steunwiel lijkt erg op dat van Pöttinger, alleen is de borging bij Steeno beter. Vario: De vario heeft de kleinste uitslag in de test, van 40 tot 55 centimeter per schaar. Erg smal kan de ploeg dus niet De breekbout zit op een lastig te bereiken plek in een hol frame. De dopsleutel is standaard. ploegen. De schaalverdeling op de variocilinder is slecht afleesbaar. De markeringsstreep is te dik en de schaalverdeling mist duidelijke markeringspunten. Constructie: De Steeno is een eenvoudig gehouden ploeg, maar is vrij ruw afgewerkt. Hij oogt erg robuust, maar niet erg elegant door het grote kokerframe, dat is versterkt door opgelast plaatstaal. De ploeg zit matig in de lak. Niet alle lassen sluiten. De ploeg is helemaal opgetrokken uit gesneden en gelast plaatwerk. De vario-cilinder heeft een geïntegreerde geheugencilinder. Die is uit te schakelen door een kraantje te sluiten. In transport borgt een stevige pal de wentelploeg. Obstakeltest: Het vervangen van de breekbout is een crime. Het frame is een holle koker met daarin een kleine opening, waar je je hand in moet wurmen om de breekbout door het gat te kunnen drukken. Te krap voor grote handen. Ook kracht zetten tegen de bout kan zo niet. Wel levert Steeno er een passende dopsleutel bij. Ploegbeeld: Steeno is de positieve verrassing qua ploegbeeld. De aansluiting van de ploegsnedes is gemiddeld, maar de vlakligging is goed. Wel ligt de grond wat grof. De kering van de grond is echter zeer goed. Qua ploegbeeld eindigt Steeno daarom in de top. Hij mag dan qua constructie en afstelgemak punten laten liggen, hij ploegt goed. Tel daarbij de lage prijs en je hebt met Steeno een goede koop. boe005_akopen lo 44 10/30/2009 12:12:00 PM

Unia Vogel & Noot Type: Corn Ibis XXL. Ristertype: XXL. Prijs testuitvoering: 10.650. Verkoop: Hulst de Krim, De Krim (Ov.), tel. (0524) 57 16 33. FOTO: TON KASTERMANS FOTOGRAFIE Type: Plus XM 950 Vario. Ristertype: WXL 30. Prijs testuitvoering: 20.945. Verkoop: MechaTrac, Zutphen, tel. (0575) 59 19 11. Afstelgemak: Er zit geen treklijnverstelling op de ploeg. De snijbreedte van de eerste ploegschaar is via een draaispindel en een glijslede in de ploegkop te verdraaien. De diepte van de voorscharen is eenvoudig te verstellen, de breedte omslachtig. De hoogte van de schijfkouters is instelbaar via een pen/ gat-verbinding. Ook zijn ze onafhankelijk van elkaar te verstellen. Netjes. Het steunwiel is in hoogte verstelbaar met (niet bijgeleverde) sleutels 24 en 36. Vario: Een grote misser is dat de eerste schaar vast zit aan de wentelkop en daardoor geen deel uitmaakt van de varioconstructie. Bij breedte verstellen gaan de risters twee, drie en vier breder of smaller ploegen, terwijl rister één altijd dezelfde breedte blijft ploegen. Dit levert bij breed ploegen een groot gat tussen voor één en twee op en bij smal ploegen een bult. De schaalverdeling is onleesbaar, de wijzer te breed en de schaalverdeling ontbeert cijfers. Constructie> Een heel een- De vario is niet goed. De schaalverdeling is onduidelijk en de voorste schaar is niet verstelbaar. FOTO: TON KASTERMANS FOTOGRAFIE voudige ploeg. Goed in de lak. Nette lassen en keurig snijwerk. De Unia heeft als enige een steunzool op de laatste schaar. De steel van één schijfkouter zit scheef, vanwege een verkeerd geplaatste lasrups. De Unia lijkt met de rood-groene kleur en de gelijkende risters in de verte wat op een Kverneland, maar dichtbij bekeken verschillen ze toch veel. Bij de Kverneland variëren alle vier de risters en lijkt de ploeg robuuster. De draaibussen bij Unia lijken slijtagegevoelig, het draaipunt op het frame is namelijk al wat ingevreten. De overige componenten zien er vrij degelijk uit. De schijfkouters hebben een open kering, waarin vuil zich kan nestelen. Obstakeltest: Niet uitgevoerd. Ploegwerk: Omdat het rister vrijwel een kopie is van het Kverneland-rister, scoort het bij ploegen op standaardploegbreedte (40 centimeter per schaar) qua aansluiting van ploegsnedes, vlakliggen en kering even goed als Kverneland en Pöttinger, dus gemiddeld een. Ook hier blijven stroresten zichtbaar. Maar bij smaller of breder ploegen dan 40 centimeter per schaar ontstaan gaten en bulten tussen de ploegvoren, daarom aftrek. In een test met ploegen zonder hydraulische breedteverstelling zou Unia beter scoren. De varioconstructie op slechts drie scharen zorgt voor aftrekpunten in de categorieën Vario, Constructie en Ploegwerk. Afstelgemak: Instructiestickers zijn er niet, maar de ploeg laat zich makkelijk instellen. Instellen over buik/rug en snijbreedte van de eerste ploegschaar gaat prima. De spindel voor verstellen van de treklijn is goed bereikbaar. Op handkracht is de spindel niet te verdraaien. Jammer is dat de pen op de spindel voor het verstellen van de treklijn te kort is, zodat je er geen sleutel op kan plaatsen om extra kracht te zetten. De voorscharen zijn prima op diepte te zetten door een bout en gaatjes. Ook de breedte is prima te verstellen. Wel zijn de voorscharen op één steel gemonteerd, zodat ze niet onafhankelijk van elkaar in de breedte zijn te verstellen. De schijfkouters zijn goed in hoogte en breedte te verstellen. Het systeem is bijna perfect te noemen, ware het niet dat daarvoor twee sleutels nodig zijn in plaats van één. Het steunwiel is handmatig op diepte te stellen. Zelfs de valsnelheid is instelbaar. Vario: De ploeg blijft stabiel ploegen bij variëren van de Door de ingenieuze geheugencilinder met twee kamers klapt de ploeg verder in bij wentelen. breedte. De schaalverdeling is goed zichtbaar vanuit de trekker. De wijzer is nastelbaar. Constructie: Een ruime ploeg, eenvoudig van opzet. Goede lassen. Veel geperste en geschroefde delen, ook verstevigingen langs het frame met bouten, vast en degelijk. De draaidelen voor de parallelconstructie zitten naast het frame, in plaats van er doorheen. Opvallend is dat Vogel & Noot alvast kogels heeft gelast aan de trekpennen. Dit is sterk. De afwerking is goed. De ploeg heeft een geïntegreerde geheugen- en variocilinder. Deze heeft twee kamers in één cilinder met meer slag voor het geheugengedeelte, waardoor de ploeg verder inklapt tijdens het wentelen en er dus minder kans is dat het steunwiel tijdens het wentelen de grond raakt. Obstakeltest: De breekbout doet zijn werk naar behoren. Frame en rister zijn niet ontwricht en de breekbout vervangen gaat net zo gemakkelijk (of moeilijk) als bij de meeste andere merken. Ploegbeeld: De Vogel & Noot legt het land strak om en belandt daarmee samen met Kuhn en Steeno op een gedeelde plek twee. Het beste qua ploegbeeld scoort Rumptstad. Vogel & Noot heeft een betere aansluiting van de ploegsnedes dan Kuhn en Steeno (minder gaten tussen de ploegsnedes), maar legt het land een fractie minder vlak dan de beide andere. De kering is klasse. Het stro zit er goed onder. 45 boe005_akopen lo 45 10/30/2009 12:12:04 PM