Brussels Museum van de Molen en de Voeding Het grote Groenten Doe-boek 7-12 jaar
Welkom!
Hallo, Ik ben Moleke! Welkom in mijn huis. Samen met jou ga ik op stap in de expo Veggie mania. Deze tentoonstelling vertelt jou alles over groenten. Lust jij die? Zin om een echte groentenspecialist te worden? Telkens als je mij ziet opduiken in de tentoonstelling is er een leuke opdracht. Pssst... je mag steeds hulp vragen aan je begeleid(st)er!
Ik heet... Ik ben... jaar Ik ben een (omcirkel) Dit is mijn tuinmanportret: Er zijn ook doetips!
1 2 Groenten 4 6op het 9menu Ik heb een grote tuin en daar groeien allemaal lekkere groenten en fruit, die ik gebruik in de keuken. Help jij mij om mijn fruitmand en groentenkistje te vullen? 5 7 10 Teken de groenten in de kist en het fruit in de mand. Enkele tips om je niet te vergissen: Fruit is zoet en groeit aan de boom. Groenten groeien dicht bij de grond en smaken niet zoet.
2 5 7 10 Oma en opa hadden als kind nog geen koelkast in de keuken. Eten werd netjes bewaard in de voorraadkast. Maar herken jij de groenten? Verbind de groente in de voorraadkast met de juiste foto. Rammenas Patisson Aardpeer Koolrabi Warmoes Cœur de bœuf tomaat
3 4 Dit schilderij vind ik heel mooi. Je kan hier zien hoe 11 mensen vroeger 8 leefden. Lange tijd hadden gewone mensen geen fornuis en men kookte elke dag potagie. Dit was een soort van dikke soep. Maar hoe maak je dat klaar? Je mag schrijven of tekenen. 6 9 5 7 Potagie 10 1. Neem een... 2. Steek een groot... aan 3. Neem...,...,... 4. Laat een hele dag pruttelen. Zie je de potagie koken in de open haard op het schilderij? Kijk eens goed!
4 6 9 Welke groenten herken je in deze voorwerpen? Kan jij ze verbinden? 5 7 10 Artisjok Ui Erwtjes Prei Zoek de tuinman. Hij heeft heel wat te vertellen!
5 7De oorsprong: 10 van wilde plant tot exotische groente De Romeinen waren dol op groenten. Een echte specialiteit van die tijd was patina. Een soort van dik omelet die werd gebakken in een patina schaal. Vul de ingrediëntenlijst van een echt recept aan: Je mag schrijven of tekenen! Recept voor patina -... - Peper - Garum (Romeinse vissaus) - Druivensap -... - 1 scheutje olie -... Patina schaal
6 9 Deze vaas lijkt op een groente. Herken je de pompoen? Wist je dat dit een Amerikaanse groente is? Teken de vaas eens na. Kijk goed naar zijn vorm en details. 7 10
7 10 Sommige groenten komen van heel ver. Kijk maar eens naar hun reispaspoort in de zaal. Wil je hun paspoort hieronder even aanvullen? Naam:... Ik kom uit:... Een lekker recept: Spaghetti Naam:... Ik kom uit:... Een lekker recept: Gebakken andoorn
Naam:... Ik kom uit:... Een lekker recept: Bakbananenchips Naam:... Ik kom uit:... Een lekker recept: Wok met paksoi
8 Welke Afrikaanse groente kan je klaarmaken met dit mes? Verbind de puntjes. 9 12 13 14 15 16 17 18 19 11 20 21 10 9 10 25 24 23 22 8 26 7 27 6 28 5 29 4 3 30 2 31 32 1 33 Kan je de naam van deze groente terugvinden in deze zaal? Zoek de tuinman. Hij heeft heel wat te vertellen!
9 10 Van bij ons: witloof en spruitjes Witloof is een echte groente van bij ons. Op het stripverhaal kan je zien hoe witloof groeit. De witloofteler is nogal rommelig. Doorstreep wat niet in zijn schuur thuishoort. Kan je de voorwerpen ook terugvinden in deze zaal? Kijk maar eens rond!
10 Lust jij spruitjes? Spruiten lijken wel minikooltjes. Ze groeien niet op de grond, maar in de oksels van een opstaande koolplant. De spruit is een typische wintergroente van bij ons. Op deze planten zijn nog wat spruitjes blijven hangen. Sommigen liggen in een mandje. Tel jij de overblijvende spruitjes (mand + plant) samen? Noteer de bewerking en reken uit.
11 6 8 Van de akker tot het bord Ken jij de zes groentenfamilies? Ze staan hieronder. En ken je deze groenten al? Maar welke groente hoort thuis bij welke familie? Kan jij ze verbinden? 9 Stengels en bloemen Bieslook 7 10 Bladgroenten Kikkererwten Knolgewassen Warmoes Groenten als smaakmaker Aardpeer Peulvruchten Romanesco Vruchten Patisson Speel het spel over de groentenfamilies!
2 Weet jij de volgorde van zaadje tot groente? Rangschik van 1 tot 4. Schrijf de nummers in de cirkel. Mmmh tomaat is superlekker!
Speel de zaadjesdomino!
3 Sjaak en de bonenstaak Ken je dit sprookje? Misschien wil iemand wel even voorlezen? Je kan de tekening thuis kleuren. Er was eens een vrouw die met haar zoon Sjaak in een huisje woonde. Ze hadden alleen nog een oude koe die melk gaf. Maar de koe was te oud geworden en Sjaak moest het dier op de markt verkopen. Op weg naar de markt kwam Sjaak een vreemde man tegen. Ik geef je vijf toverbonen voor je koe, zei de man. Sjaak twijfelde even, maar vond dat dan toch goed. Toen Sjaak thuiskwam was mijn moeder erg boos. Want met bonen kon ze geen nieuw kalf kopen. Ze stuurde Sjaak als straf zonder eten naar bed en gooide de bonen uit het raam. Toen Sjaak de volgende morgen naar buiten liep zag hij een enorme bonenstaak, tot in de wolken. Deze was in één nacht uit de bonen gegroeid. Nieuwsgierig klom hij in de plant tot helemaal boven. Daar bovenaan stond een kasteel en Sjaak ging een kijkje nemen. De deur zat niet op slot en Sjaak kon gewoon naar binnen gaan. Wat doe jij hier? hoorde hij een stem bulderen toen hij binnen was. Het was de grootste vrouw die Sjaak ooit had gezien. Sjaak stamelde: Ik ben verdwaald. Heeft u misschien iets te eten? Ik heb honger! De vrouw keek hem aan. Kom dan maar binnen! Ik zal je een kom melk geven, maar dan moet je je verstoppen. Mijn man, de reus, is dol op kindertjes zoals jij! Maar toen kwam de reus thuis. Sjaak moest zich verstoppen en de vrouw stopte hem snel in de oven. De reus at zijn eten en dronk de wijn die zijn vrouw hem in had geschonken. Na het eten ging de reus zijn schat tellen. Toen hij alle goudstukken had geteld ging hij slapen. Sjaak glipte uit de oven en keek naar de schat. Als hij daar een stukje van mee kon nemen, zouden zijn moeder en hij zich nooit meer zorgen hoeven te maken. Hij sloop naar de schat en vulde een zak. Hij rende weg naar de bonenstaak en klom naar beneden. Daar zat zijn moeder ongerust te wachten. Sjaak vertelde het hele verhaal en ze konden meteen alles kopen wat ze nodig hadden. Maar na een poosje was het geld op en Sjaak ging nog een keer terug naar de reus. Toen Sjaak het kasteel binnenkwam zat de reus te eten. Na het eten zette de reus een kip op tafel. Vanuit zijn schuilplaats zag Sjaak de kip gouden eieren leggen. Hij wachtte tot de reus sliep en nam de kip mee. Na een tijdje waren Sjaak en zijn moeder heel rijk van al die gouden eieren. Maar zijn moeder werd ziek en geen dokter kon haar genezen. Sjaak klom weer langs de bonenstaak naar het kasteel van de reus, want die had een harp die erg mooie muziek speelde. Die kon zijn moeder vast wel genezen. Sjaak wachtte tot de reus sliep en nam de harp mee, maar die begon te schreeuwen: Een dief neemt me mee. De reus werd wakker en klom achter Sjaak ook naar beneden langs de bonenstaak. Beneden kapte die slimme Sjaak snel de bonenstaak omver en de reus stortte in een ravijn. De harp genas Sjaaks moeder en ze leefden nog lang en gelukkig.
Weet je over welke groente dit sprookje gaat? Omcirkel de juiste groente. Bonen Augurk Linzen Je kan de boontjes bij dit boekje planten. Misschien groeit er ook wel een lange bonenstaak! Zoek de tuinman. Hij heeft heel wat te vertellen!
4 Ik heb heel veel keukenspullen. Maar welke recepten kan ik daarmee klaarmaken? Puree Zuurkool Slaatje
5 Ken jij de 4 seizoenen? Hier moet je twee dingen doen: 1. Verbind de naam van elk seizoen met de juiste boom. 2. Welke groente kan je eten in dat seizoen? Omcirkel de juiste groente bij elke boom. Asperges Aubergine Zomer Lente Schorseneren Herfst Komkommer Winter Rammenas Paprika Koolrabi Witloof Speel het seizoensspel!
6 5 Heb je deze prachtige theepot al gezien? Herken je de groene kool. Kan jij de drie verschillen vinden? Omcirkel ze!
Stel je droomlandschap samen of maak je eigen groentenportret!
Heel erg bedankt voor jou bezoek. Dat was leuk zeg! Voor je vertrekt kan je nog een kijkje nemen in mijn moestuin. Daar kan je al mijn lekkere groentjes zien groeien. Mmmmmh! P.S.: Breng je nog even je potloodje terug naar het onthaal? Dankjewel!
Deze uitgave kwam tot stand naar aanleiding van de tentoonstelling Veggie Mania. Vergeten en ongewone groenten, in het Brussels Museum van de Molen en Voeding (BMMV) te Evere, van 5 oktober 2012 tot 31 augustus 2013. MBMA Alle rechten voorbehouden Vormgeving / illustraties: ( p. 2, 6, 7, 12, 17, 19, 20, 21, 25, 27 et 32 ): Valentine De Blauwer - Arts² - École supérieure des Arts (Communication graphique et visuelle) Illustratie Moleke: Pierre Goffinet Inlichtingen: Brussels Museum van de Molen en Voeding Windmolenstraat 21 / Lindestraat 189 1140 Evere 02/245.37.79 www.molenevere.be cmathues@evere.irisnet.be Verantwoordelijke uitgever: Pierre Muylle, Hoedemaekerssq 10, 1140 Evere