PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN Peuterspeelzaal Duimelotje Helmkruid 2 5071 GJ Udenhout Bestuur Stichting Tangent Postbus 85 5070 AB Udenhout Versie: november 2015 Pedagogisch beleidsplan van Peuterspeelzaal Duimelotje Udenhout 1
Inhoudsopgave: Doelstelling... 3 Verantwoordelijkheid... 4 Groepsopbouw... 4 VVE.. 4 Dagindeling... 5 4-ogenprincipe 5 Inschrijven... 6 Plaatsing... 7 Voorrangsregeling... 7 Ziekte... 7 Vaccinatie... 7 Medicijnen... 8 Ongevallen... 8 Communicatie... 8 Ouderavonden... 9 Observatie/verpleegkundige... 9 Persoonlijke informatie over het kind... 9 Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling... 9 Financieel beleid... 10 Ouderbijdrage... 11 Activiteiten... 11 Hygiëne... 11 Veiligheid... 12 Pedagogisch beleidsplan van Peuterspeelzaal Duimelotje Udenhout 2
Pedagogisch beleidsplan 2015 Doelstelling Peuterspeelzaal Duimelotje stelt zich ten doel om kinderen in de leeftijd van 2 tot 4 jaar in een voor hen veilige en vertrouwde omgeving te verzorgen en te begeleiden in hun ontwikkeling. Dit hoofddoel bereiken we door de kinderen te laten spelen, alleen en met anderen, waarbij door de leiding aandacht wordt besteed aan het sociaalemotionele aspect. Ook wordt de peuter de gelegenheid geboden om alleen of in groepsverband didactische en motorische werkjes te verrichten terwijl daarnaast de gelegenheid wordt geboden vanuit zijn of haar fantasiewereld met verantwoorde speelmaterialen kennis te maken. Door zowel individuele als groepsgerichte aandacht krijgt het kind de kans zich zo volledig mogelijk te ontplooien en wordt de algehele ontwikkeling optimaal gestimuleerd. Hierbij wordt gekeken of de ontwikkeling goed verloopt zodat eventuele problemen of achterstanden vroegtijdig kunnen worden onderkend. Peuterspeelzaal Duimelotje is tevens een ontmoetingsplaats voor ouders/verzorgers waar het isolement kan worden doorbroken, waar men kennis kan maken met elkaar en waar ouder/verzorgers de gelegenheid krijgen om met elkaar te praten over de ontwikkeling en opvoeding van hun kinderen. Vestiging Peuterspeelzaal Duimelotje is gevestigd in een pand aan de Helmkruid 2 te Udenhout. Het pand is eigendom van de gemeente Tilburg en wordt door Tangent gehuurd ten behoeve van de peuterspeelzaal. Het is gelegen naast de onderbouw van basisschool de Wichelroede. In de school is ook gehuisvest de BSO van Kinderopvang Humanitas. De drie partijen (basisschool De Wichelroede, Kinderopvang Humanitas én Peuterspeelzaal Duimelotje) werken samen aan de totstandkoming van een Integraal Kindcentrum in de wijk De Kuil. In schooljaar 2015-2016 is de peuterspeelzaal geopend maandag- t/m donderdagochtend van 9.00 tot 12.00 uur. Pedagogisch beleidsplan van Peuterspeelzaal Duimelotje Udenhout 3
Verantwoordelijkheid De school én de peuterspeelzaal staan onder leiding van de directeur van de school en vallen onder het bestuur van Tangent, palet van basisscholen en peuterspeelzalen in Tilburg en omgeving. De leiding op de dagdelen wordt gevormd door twee beroepskrachten. De ouders dragen de verantwoordelijkheid voor hun kind over aan de leidster zodra zij het lokaal betreden. De verantwoordelijkheid van de leidster eindigt bij het overdragen van het kind aan de ouders en/of verzorgers. De verantwoordelijkheid van de leidster blijft echter een secundaire verantwoordelijkheid. Ouders zijn primair verantwoordelijk voor de zorg en opvoeding van hun kind. Deze verantwoordelijkheid blijven zij dragen ook als zij hun kind voor bepaalde tijd naar de speelzaal brengen. Groepsopbouw De leeftijd van de peuters in een groep loopt uiteen van 2 tot 4 jaar. Er wordt met samengestelde groepen gewerkt daar dit zoveel mogelijk de thuissituatie benaderd. Daarnaast leren jongere peuters van de oudere peuters en worden zij geprikkeld om ingewikkelder werkjes ook te kunnen uitvoeren. De leidsters bieden peuters van verschillende leeftijden activiteiten en werkjes aan die geschikt zijn voor hun leeftijd. Een groep bestaat uit maximaal 15 peuters. VVE De gemeente Tilburg maakt van alle peuterspeelzalen VVEpeuterspeelzalen. VVE staat voor Voor- en vroegschoolse educatie. Het is een verzamelnaam voor de methodische en systematische ondersteuning van de ontwikkeling van jonge kinderen, in de leeftijd van 2 tot 6 jaar. Dit vindt plaats door middel van een VVE-programma. Peuterspeelzaal Duimelotje gebruikt Uk & Puk. Het doel van VVE is het voorkomen van, vroegtijdig opsporen en aanpakken van eventuele taal-, sociaalemotionele- en/of motorische achterstanden bij jonge kinderen met als resultaat een aanzienlijke vergroting van kansen aan het begin van hun schoolloopbaan. De begeleiders op de zaal worden daarvoor geschoold. Dat betekent ook dat er alleen nog geschoolde medewerkers op de zaal mogen werken. Pedagogisch beleidsplan van Peuterspeelzaal Duimelotje Udenhout 4
Dagindeling Peuters hebben behoefte aan een vaste structuur tijdens de dagdelen zodat dit hen zoveel mogelijk houvast en vertrouwen biedt. De dagdelen hebben dan ook een vaste dagindeling welke dagindeling is opgenomen in de map protocollen. Het is zeker geen dwingende structuur maar biedt houvast aan de leidsters, peuters en ouders. De Methode Uk & Puk Uk & Puk is een totaalprogramma voor peuters. De opzet van dit voorschoolse programma is dat kinderen spelenderwijs dingen leren. Spelen is ontdekken. En spelen is groeien. Daarom staat spelen centraal in Uk & Puk. Door te werken met programma Uk & Puk, zijn we wel heel bewust met de ontwikkelingsgebieden van het jonge kind bezig maar doen dit op een leuke, ontspannen manier. Het VVE programma: Uk & Puk organiseert alle activiteiten rondom tien thema's. Voorbeelden van thema's zijn: Dit ben ik, Regen, Reuzen en kabouters. Deze thema's komen uit de directe belevingswereld van jonge kinderen. De activiteiten stimuleren de spraak- en taalvaardigheid, sociaal-emotionele vaardigheden en motorische en zintuiglijke vaardigheden. Ook geeft Uk & Puk de eerste rekenprikkels. De leidsters kunnen per thema diverse activiteiten uitvoeren, waarmee zij de totale ontwikkeling van kinderen stimuleren. Per thema worden activiteiten ondernomen in de hele groep, in kleine groepjes of met individuele kinderen. De activiteiten vinden vooral plaats binnen het bestaande dagritme op de peuterspeelzaal. Vier ogen principe Het vier-ogen-principe geldt voor peuterspeelzalen per 1 juli 2015 en heeft als doel het voorkomen van situaties waarin de gelegenheid bestaat tot het plegen van (seksueel) misbruik. Het Vier ogen principe houdt in dat altijd een volwassene moet kunnen meekijken of meeluisteren met een beroepskracht. Een beroepskracht mag nog steeds alleen op de groep staan, zolang maar op elk moment een andere volwassene de mogelijkheid heeft om mee te kijken of luisteren. Maatregelen en/of voorzieningen die vorm geven aan het vier-ogenprincipe op peuterspeelzaal Duimelotje zijn: De groep is altijd bezet met minimaal twee gediplomeerde Pedagogisch beleidsplan van Peuterspeelzaal Duimelotje Udenhout 5
peuterspeelzaalleidsters. Iedere medewerker, stagiair en volwassen vrijwilliger is in het bezit van een geldige VOG. Nieuwe medewerkers mogen pas gaan werken op het moment dat hun VOG binnen is. Dit geldt ook voor stagiaires. Het is bij elke medewerker bekend hoe er omgegaan dien te worden met de meldcode kindermishandeling. We zorgen met elkaar voor een open aanspreekcultuur. Signalen van (vermoedens) van kindermishandeling of huiselijk geweld worden altijd gemeld bij de directie, waarna er passende maatregelen worden genomen. De toiletten en verschoonvoorziening is slechts door een deur met raam van de groepsruimte gescheiden en deze staat altijd open. De achtergebleven collega in de peuterspeelzaal heeft zo ook zicht op de toiletten vanuit de groepsruimte. De ramen die benodigd zijn voor goed zicht vanaf de buitenzijde zijn niet beplakt met posters of werkjes Indien de kinderen buitenspelen, is altijd visueel contact mogelijk tussen de binnenruimte en buitenruimte. Inschrijven Ouders kunnen hun kinderen inschrijven vanaf de leeftijd van 1 jaar. De kinderen worden ingeschreven ongeacht ras, geloof of handicap. Bij plaatsing wordt rekening gehouden met het moment van inschrijving. Voor het inschrijven wordt gebruik gemaakt van vastgestelde formulieren waarbij de inhoud is aangepast aan de eisen vanuit de GG en GD. Bij inschrijving worden de ouders geïnformeerd omtrent het reilen en zeilen op onze speelzaal, de inschrijving vindt derhalve ook plaats in het lokaal van de speelzaal. De ouders worden eveneens geïnformeerd omtrent een aantal regels zoals de verplichte wisseling van dagdeel. Aanbevolen wordt de kinderen in te schrijven voor 2 dagdelen per week daar zij dan beter wennen aan de structuur en dit een betere voorbereiding vormt op de overgang naar het basisonderwijs. De mogelijkheid bestaat om voor slechts 1 dagdeel in te schrijven en/of hierna over te gaan op 2 dagdelen. De ouders wordt wel aanbevolen om hun peuter niet minder dan twee dagdelen te laten komen om continuïteit te waarborgen. Vanuit de subsidieverordening is het toegestaan kinderen vanuit de gehele gemeente Tilburg in te schrijven. Pedagogisch beleidsplan van Peuterspeelzaal Duimelotje Udenhout 6
Plaatsing Twee tot drie weken voor de plaatsingsdatum wordt het kind schriftelijk uitgenodigd. In de uitnodiging is duidelijk aangegeven wat de aanvangsdatum is en welke dagdelen het kind gaat bezoeken. Bij de uitnodiging is tevens gevoegd een welkomsbrief voor de ouders waarin nadere huisregels zijn beschreven. Ook wordt hierin aangegeven wat de ouderbijdrage bedraagt en hoe ouders moeten handelen indien zij menen voor inkomenskorting in aanmerking te komen. Bij de uitnodiging is ook een vakantielijst gevoegd. Voorrangsregeling Kinderen met een aantoonbare achterstand, of kinderen met een verwijzing van huisarts, specialist of bureau Vroeghulp kunnen aanspraak maken op de voorrangsregeling. Dat betekent dat deze kinderen ongeacht het moment van aanmelden en inschrijving voorrang krijgen op reeds ingeschreven kinderen zonder verwijzing. Ziekte Zodra een kind ziek is en de peuterspeelzaal niet komt bezoeken worden de ouders verzocht de leidster hiervan vroegtijdig op de hoogte te brengen. Heerst er bij de peuter of andere huisgenoten een ziekte die gepaard gaat met koorts, braken, diarree en/of huiduitslag, dan dient de ouder dit te melden aan de leidster. De ouders worden verzocht contact op te nemen met de huisarts en in overleg met hem of haar te bepalen of de peuter de speelzaal kan bezoeken. Deze regeling is opgenomen in de hygiënebegeleiding kindercentra welke regeling is opgenomen in de map protocollen. Indien een kind tijdens het bezoek aan de peuterspeelzaal ziek wordt zal de leidster de ouder of verzorger in kennis stellen en verzoeken het kind op te halen. Vaccinatie Bij inschrijving moeten ouders aangeven welke vaccinaties hun kind heeft ontvangen. Indien een kind niet alle voor die leeftijd gebruikelijke vaccinaties heeft gekregen zal met de ouders worden overlegd hoe hier mee om te gaan, dit geldt tevens voor bepaalde ziekten die het kind kan oplopen. Bestaat er twijfel bij de leidster dan zal zij contact opnemen met de GGD om een standpunt te kunnen innemen. Pedagogisch beleidsplan van Peuterspeelzaal Duimelotje Udenhout 7
Medicijnen Indien een kind een ziekte of aandoening heeft waardoor het kind tijdens het bezoek medicijnen moet toedienen, dan worden er afspraken gemaakt met de ouders/verzorgers of plaatsing mogelijk is. De leidsters dienen geen medicijnen toe, voeren geen medische handelingen uit. Ongevallen Indien het ongelukkigerwijs noodzakelijk is om voor een peuter een huisarts te waarschuwen, dan kunnen de leidsters een beroep doen op alle huisartsen in Udenhout. Met hen is de afspraak gemaakt dat zij, indien nodig, snel ter plaatse zullen komen. Ook met de tandartsen is de afspraak gemaakt dat zij ruimte zullen maken zodra een peuter met een probleem zich middels de speelzaal aanmeldt. Daarnaast zijn de leidsters aanwezig voor EHBO/BHV. De leidsters worden frequent bijgeschoold. Communicatie Communicatie met de ouders wordt binnen onze speelzaal als zeer belangrijk ervaren. Om de ouders op de hoogte te houden van het reilen en zeilen binnen de speelzaal wordt er ieder kwartaal een nieuwsbrief genaamd Duimepraat uitgegeven. In deze nieuwsbrief worden de ouders geïnformeerd omtrent wijzigingen, festiviteiten e.d. Ook is er ruimte om vanuit het bestuur ouders te informeren en is er een rubriek met tips voor jonge ouders. Is er behoefte om ouders tussentijds te informeren, dan wordt er een aparte informatiebrief verspreid. Ook hangt er in de hal een informatiebord waarop een brede informatie wordt gegeven omtrent tal van onderwerpen. Om ouders de mogelijkheid te bieden om evt. anoniem ideeën aan te dragen staat er in de hal van de speelzaal een ideeënbus. Om de intergratie van de ouders binnen de speelzaal zo optimaal te laten verlopen worden de ouders uitgenodigd om een keer een dagdeel mee te draaien. Daarnaast worden zij uitgenodigd zich op te geven als hulpmoeder en worden zij zo actief betrokken bij allerlei activiteiten binnen de speelzaal. Pedagogisch beleidsplan van Peuterspeelzaal Duimelotje Udenhout 8
Ouderavonden Omdat wij van mening zijn dat de speelzaal ook een instelling is waarbij ouders van peuters samenkomen en ervaringen kunnen uitwisselen organiseren we jaarlijks een of meerdere ouderavonden. Meestal wordt hier een thema behandeld en is er een gastspreker. Een aantal thema s die reeds aan bod zijn gekomen zijn: ehbo en kinderreanimatie, kijken naar gedrag, een lezing vanuit de brandwondenstichting, informatieavonden omtrent aankoop veilig en leerzaam speelgoed, leesbevordering enz. Observatie/verpleegkundige Indien ouders twijfel hebben omtrent de ontwikkeling van hun kind dan wel zijn of haar voortgang dan kan de leidster de ouders adviseren en hen verwijzen naar de verpleegkundige van de GGD. Hierover is ook schriftelijke informatie op de speelzaal aanwezig. Met de verpleegkundige van de GGD zijn besprekingen gaande om periodiek spreekuur te houden op de speelzaal. De achterliggende gedachte is om de mogelijkheid deze verpleegkundige te consulteren zo laag drempelig te maken. Persoonlijke informatie over het kind De peuters worden door de leidsters van de peuterspeelzaal gedurende hun verblijf op de speelzaal gevolgd. Enkele maanden voordat de peuter naar de basisschool gaat wordt erdoor de leidster een digitaal overdrachtsformulier ingevuld na toestemming en bespreking met de ouders. Hiertoe wordt het overgangsdossier gebruikt dat is ontwikkeld door Klemtoon op Taal van de gemeente Tilburg. De bevindingen worden vervolgens met de leerkrachten van de basisschool besproken. Doel is om de overgang van peuterspeelzaal naar onderbouw van de basisschool zo soepel mogelijk te maken waarbij de toekomstige leerkracht rekening kan houding met de bevindingen van de leidsters van de speelzaal. Hierbij wordt rekening gehouden met de privacy van de ouder en de peuter. Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling Bij signalen die wijzen op acuut en zodanig ernstig geweld dat een kind of gezinslid daartegen onmiddellijk moet worden beschermd, neemt de beroepskracht acuut contact op met directie of bestuur. Gezamenlijk Pedagogisch beleidsplan van Peuterspeelzaal Duimelotje Udenhout 9
wordt besloten wie advies gaat vragen aan het Advies en Meldpunt Kindermishandeling of aan het Steunpunt Huiselijk Geweld. Komt men daar, op basis van de signalen, tot het oordeel dat onmiddellijke actie noodzakelijk is, dan kunnen we zo nodig in hetzelfde gesprek een melding doen, zodat op korte termijn de noodzakelijke acties in gang kunnen worden gezet. In noodsituaties kunnen we ook contact zoeken met de Raad voor de Kinderbescherming of met de crisisdienst van het Bureau Jeugdzorg en/of de politie vragen om hulp te bieden. Op de zaal is de meldcode aanwezig hoe te handelen bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling. In de code is ook een stappenplan opgesteld. De leidsters zijn opgeleid en zullen deze code te allen tijden toepassen als zij dat nodig achten. Op de site: www.dewichelroede.com/peuterspeelplaatsduimelotje kunt u de inhoud van de code inzien. Klachten De Stichting Peuterspeelzaal Duimelotje is aangesloten bij de Brabantse Klachtencommissie Kinderopvang te s-hertogenbosch. Documentatie omtrent de commissie en de regeling is op de speelzaal aanwezig. Procedure: a. Een klacht wordt in eerste instantie met de leidster besproken. b. Leidt deze bespreking niet tot een oplossing dan wordt de klacht voorgelegd aan het bestuur Tangent die de klacht in behandeling neemt. Binnen 2 weken bericht het bestuur de klager hoe de klacht wordt behandeld dan wel wat de uitkomst is. c. Is de klager niet tevreden met de uitkomst van de behandeling door het bestuur, dan wordt de klacht middels de procedure van de klachtencommissie voorgelegd aan deze commissie. De klacht zal door hen eerst beoordeeld worden waarna een mededeling volgt of de klacht gegrond wordt verklaard. Pas hierna zal de klacht in behandeling worden genomen. d. Ingeval van een klacht zal het bestuur duidelijk maken hoe deze moet worden ingediend. Financieel beleid Peuterspeelzaal Duimelotje is een door de gemeente Tilburg gesubsidieerde peuterspeelzaal en moet voldoen aan de regels gesteld in de subsidieverordening van de gemeente. Per 1 januari 2015 is de peuterspeelzaal een VVE-peuterspeelzaal. De inkomsten van de speelzaal worden gegenereerd uit de ouderbijdragen en de door de gemeente toegekende subsidie. Pedagogisch beleidsplan van Peuterspeelzaal Duimelotje Udenhout 10
Ieder jaar dient de speelzaal een subsidieverzoek in met een begroting en een jaarverslag van het afgelopen jaar. Ouderbijdrage Voor het bezoeken van dagdelen van de speelzaal wordt een ouderbijdrage gevraagd. De hoogte van deze ouderbijdrage wordt ieder jaar door de gemeente vastgesteld. Het betreft hier een inkomensafhankelijke ouderbijdrage. Een tabel met deze vastgestelde bijdrage wordt ieder jaar door speelzaal onder de ouders verspreid. Om in aanmerking te komen voor een inkomenskorting wordt uitgegaan van het belastbaar inkomen. Middels de overdracht van een IB60 formulier van beide ouders wordt de ouderbijdrage vastgesteld. De ouderbijdrage is afhankelijk van het aantal gevolgde dagdelen. Daarnaast wordt korting toegekend zodra 2 of meer kinderen uit hetzelfde gezin de speelzaal gelijktijdig bezoeken. Activiteiten Binnen de speelzaal worden regelmatig activiteiten georganiseerd. De meeste activiteiten houden rekening met de seizoenen maar ook met jaarlijkse feesten zoals Kerst, Pasen, Carnaval, vaderdag en moederdag e.d. Daarnaast wordt er ook ieder jaar 1 of meerdere malen een opa- en oma week georganiseerd waarbij de opa s en oma;s van de peuters op de speelzaal worden uitgenodigd om een dagdeel bij te wonen. Ouders worden bij deze activiteiten gevraagd om mee te helpen wat de betrokkenheid bij de speelzaal vergroot. Hygiëne Het beleid binnen peuterspeelzaal Duimelotje is om maximale aandacht te geven aan de hygiëne op de speelzaal. Daarvoor zijn een aantal protocollen opgesteld waarin de periodieke werkzaamheden staan omschreven. Bij de aanschaf van meubelen en andere materialen wordt rekening gehouden met de mogelijkheid deze goed schoon te kunnen maken. Op de naleving van de protocollen wordt strikt toezicht gehouden daar dit binnen onze speelzaal hoog in het vaandel staat. Daar waar nodig zijn aanpassingen, zoals voorgesteld door GGD, doorgevoerd. Om deze maatregelen toe te passen zijn op de speelzaal voldoende middelen voorhanden. Pedagogisch beleidsplan van Peuterspeelzaal Duimelotje Udenhout 11
Veiligheid Doelstelling van onze speelzaal is om te werken binnen alle wettelijke kaders daar waar het om veiligheid gaat. Daartoe is bij de gemeente een omgevingsvergunning aangevraagd. Hiertoe behoort ook een vluchtplan dat jaarlijks door de leidsters tezamen met de kinderen wordt geoefend. Van de oefening wordt een verslag opgemaakt. Onze speelzaal heeft als gevolg van wettelijke verplichtingen een gedeelte van het meubilair aangepast door nieuw meubilair aan te schaffen. Hierdoor kunnen leidsters bij activiteiten waarbij zij langdurig met de peuter moeten werken op normaal niveau werken. Ook de speelwerktuigen worden jaarlijks aan een controle onderworpen. Indien nodig worden materialen of onderdelen van werktuigen vervangen. Bij de aanschaf van speelgoed en werktuigen wordt rekening gehouden met de leeftijd van de leeftijd van de gebruikers. Om bij gebruik de kans op letsel bij vallen te voorkomen wordt zoveel mogelijk getracht de ondergrond daarop aan te passen. RI & E Op peuterspeelzaal Duimelotje wordt jaarlijks een rapportage Risico Inventarisatie en Evaluatie opgemaakt waarbij rekening wordt gehouden met alle veiligheids- en gezondheidsaspecten en ergonomische voorwaarden. Deze rapportage kunt u vinden op de site: www.dewichelroede.com/peuterspeelzaalduimelotje. Verder vinden er in het kader van veiligheid en gezondheid maandelijks onderzoek plaats naar de gesteldheid van het drinkwater en wordt dit gemonsterd. Ook vindt er jaarlijks controle op de blusmiddelen plaats welke controle tevens is verweven in de omgevingsvergunning. Pedagogisch beleidsplan van Peuterspeelzaal Duimelotje Udenhout 12