Infobrochure Demotuin Plant anders
1. Probleemstelling en doelstelling Om het risico van de introductie van invasieve planten te beperken bestaat er een heel eenvoudige oplossing: kies gewoon andere, alternatieve planten. Een alternatieve plant is een plant die niet-invasief is en die de invasieve plantensoort kan vervangen d.w.z. een plant met gelijkaardige sierwaarde en/of functionaliteit, maar die geen risico inhoudt voor de biodiversiteit. In een natuurlijke tuin wordt bij voorkeur gebruik gemaakt van inheemse plantensoorten. Eén van de belangrijkste voordelen van inheemse planten is dat ze geen enkel risico inhouden om invasief te worden zoals gedefinieerd in de invasiebiologie. 2. Brochure alternatieven voor invasieven In het kader van het AlterIAS-project (www.alterias.be) werd een brochure Alternatieven voor invasieven uitgegeven waarin een selectie van inheemse alternatieven wordt voorgesteld.
3. Demotuin De tuin kent een natuurlijk karakter met elementen zoals een poel, bomengroep, bloemenweide en een kleine heuvel. Het natuurlijk en divers karakter van de tuin biedt heel wat potentieel voor biodiversiteit. Om de biodiversiteit zo veel mogelijk te stimuleren werden volgende punten in acht genomen in het ontwerp van de tuin: Maak geen gebruik van invasieve planten De beplanting bestaat uit inheemse planten, die heel wat lokale insecten en diersoorten aantrekken. Dit in tegenstelling tot invasieve planten, die de verscheidenheid aan fauna en flora negatief beïnvloeden. In de tuin werden ook inheemse cultivars aangewend, om zo de keuze te vergroten. Op die manier is een hoge sierwaarde en diversiteit bekomen. Kies voor planten die bestuivers aantrekken Bvb. Digitalis, Melilotus, Verbascum en de struiken Amelanchier, Viburnum. Zorg jaarrond voor bloeiende planten Integreer niet alleen zomerbloeiende planten, maar ook voorjaars- en najaarsbloeiers in uw tuin. Naast een langdurige sierwaarde, garandeer je ook gedurende heel het seizoen voor eten voor bestuivers. Enkele voorjaarsbloeiende vaste planten zijn bvb. Anemone, Hyacinthoides, Primula en Narcissus. Ook de struiken Cornus mas en Prunus spinosa kennen een voorjaarsbloei. De vaste planten Eupatorium en Verbascum bloeien tot in het najaar. De heesters Calluna en Hedera bloeien ook in het najaar.
Gebruik planten die vruchten vormen Vruchten trekken heel wat vogels aan en is ook een voedselbron voor heel wat insecten. Bvb. Frageria, Cornus, Coryllus, Prunus, Hippophae. Zorg voor onderdak Naast voedsel, is het ook interessant om onderdak te voorzien voor de fauna. Naast de natuurlijke structuren zoals klimplanten en hagen, is er in de tuin ook een insectenhotel en nestkasten voorzien Creëer diversiteit in habitats Er werden verschillende habitats gecreëerd: een poel, een gemengde haag, een bloemenweide, een heuveltje, een bomengroep en knotbomen. Op deze manier trek je nuttigen aan en wordt er gezorgd voor een natuurlijke schuilplaats voor insecten en andere diersoorten. Vermijd het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen Door het toepassen van voorgaande richtlijnen, stimuleer je de biodiversiteit. Hierdoor trek je ook nuttige insecten aan, die mee de schadelijke kunnen bestrijden. Om dit natuurlijk evenwicht te behouden, gebruik je best zo weinig mogelijk gewasbeschermingsmiddelen. Indien nodig, gebruik dan een selectief middel dat nuttigen spaart 4. Ontwerp In het ontwerp werd het natuurlijk karakter verder benadrukt met o.a. een kronkelend pad. Ook werd de cultuurwaarde van sommige planten in het ontwerp weergegeven zoals de knotwilgen, gemengde haag, wilgengrienden, De planten werden uitgeplant naargelang hun combinatiemogelijkheden op vlak van bloemkleur, bloeiperiode, bloeistructuur en andere plantkarakteristieken.
Ontwerp: Pieter Goossens, Frank Lagaert Aanleg: Andy Janssens, Frank Lagaert, Pieter Goossens, Culann Keys, Robrecht Drieghe
5. Plantenlijst In het ontwerp werden volgende planten aangewend Bomen Betula pendula Prunus padus Malus sylvestris Quercus robur Salix alba Sorbus aucuparia Tilia cordata Ruwe berk Gewone vogelkers Wilde appel Zomereik Schietwilg (knotboom) Wilde lijsterbes Winterlinde Struiken Amelanchier ovalis Calluna vulgaris Red favorite Cornus sanguinea Coryllus avellana Rote zellernus Cytisus scorapius Euonymus europaeus Erica carnea Hippophae rhamnoides Ligustrum vulgare Atrovirens Myrica gale Rosa canina Salix vivimalis Taxus baccata Viburnum lantana Viburnum opulus Europees krentenboom Struikheide Rode kornoelje Rode hazelaar Bezenbrem Wilde kardinaalsmuts Dopheide Duindoorn Wilde liguster Wilde gagel Hondsroos Katwilg Venijnboom Wollige sneeuwbal Gelderse roos
Klimplanten Lonicera periclymenum Belgica Humulus lupilus Clematis vitalba Wilde kamperfoelie Wilde hop Bosrank Haagplanten Acer campestre Carpinus betulus Crataegus monogyna Fagus sylvatica Ilex aquafolium Prunus spinosa Rhamnus catharticus Rosa rubiginosa Ulmus laevis Veldesdoorn Haagbeuk Eenstijlige meidoorn Beuk Hulst Sleedoorn Wegedoorn Egelantier Olm Bodembedekkers Ajuga reptans Frageria vesca Gallium odoratum Hedere helix Juniperus communis Repanda Polygonum bistorta Kruipend zenegroen Bosaardbei Lievevrouwebestro Klimop Jeneverbes Adderwortel
Vaste planten Achillea millefolium Duizendblad Achillea millefolium Feuerland Duizendblad Aconitum napellus Blauwe monnikskap Allium ursinum Daslook Anemone nemorosa Bosanemoon Anthemis tinctoria Gele kamille Arum maculatum Gevlekte aronskelk Aquilegia vulgaris Akelei Aquilegia vulgaris Bordeaux Barlow Akelei Campanula persicifolia Telhamm beauty Perzikbladig klokje Carex flacca Zeegroene zegge Digitalis purpurea Alba Vingerhoedskruid Dipsapus fullonum Wilde kaardenbol Dryopteris affinis Goudschubvaren Eupatorium cannabinum Leverkruid Geranium pratense Beemdooievaarsbek Geranium pratense Mrs Kendall clark Beemdooievaarsbek Hyacinthoides non-scripta Boshyacint Leucanthemum vulgare Maikoning Gewone margriet Melilotus officinalis Honingklaver Narcissus pseudonarcissus Dutch master Wilde narcis Osmunda regulis Koningsvaren Papaver rhoeas Mother of pearl Klaproos Primula veris Gulden sleutelbloem Saponaria officinalis Zeepkruid Scabiosa columbaria Pink Mist Duifkruid Stachys sylvatica Bosandoorn Symphytum officinale Gewone smeerwortel Verbascum nigrum Album Koningskaars Viola odorata Red charm Maarts viooltje
Waterplanten Butomus umbellatus Euphorbia palustris Filipendula ulmaria Hippurus vulgaris Hottania palustris Iris pseudoacarus Mentha aquatica Myositis palustris Myriophyllum spicatum Nuphar lutea Nymphaea alba Persicaria amphibia Potamogetom natans Potentilla palustris Saggitaria saggitifolia Zwanenbloem Moeraswolfsmelk Moerasspirea Lidsteng Waterviolier Gele lis Watermunt Moerasvergeet-mij-nietje Aardvederkruid Gele plomp Witte waterlelie Veenwortel Drijvend fonteinkruid Wateraardbei Pijlkruid
Bloemenweide Achillea millefolium Centaurea thuillieri Dipsacus fullonum Echium vulgare Hypericum perforatum Leucanthemum vulgare Malva moschata Origanum vulgare Silene latifolia alba Geranium pyreneicum Agrostemma githago Centaurea cyanus Leucanthemum segetum Papaver rhoeas Duizendblad Knoopkruid Wilde kaardenbol Slangenkruid Sint-Janskruid Gewone margriet Muskuskaasjeskruid Wilde marjolein Avondkoekoeksbloem Bermooievaarsbek Bolderik Korenbloem Gele ganzenbloem Klaproos