Bijlage: Cultuurhistorische waarden van als 'cultuurhistorisch waardevol' aangeduide panden Bernardusweg 2: Langgevelboerderij (XIX) Baksteen, zijgevel vernieuwd. Met dwarsdeel. Schuifvensters met kleine roedenverdeling en luiken. Wolfdak met riet, dakvoet met Hollandse pan. Eenlaags schuur onder zadeldak, tuile du Nord. Beukenhaag, snoeilinden. Karakteristieke boerderij. Ligging aan onverharde weg. Boekelsedijk 14: Kortgevelboerderij (ca. 1875) Bakstenen gevels. Zesruiters, voordeur met gedeeld bovenlicht. Wolfdak, met riet gedekt, voet van muldenpannen. Omhaagd erf. Gelegen aan oude dijk tussen Zeeland en Boekel. Straatbeeldtyperend. Driehuizerweg 9: Krukhuis Woonhuis; Bedrijf (1890) Eenlaags baksteen. Begane grond met muizetand. Cementen plint. Eenvoudige muurankers. Ramen met kleine roedenverdeling. Vernieuwde kozijnen. Woongedeelte met schilddak, riet. Dakvoet Hollandse pan. Boerderijdeel rieten zadeldak. Zes lindes, coniferen, berkenhaag. Karakteristieke boerderij, van documentair belang. Gagelstraat 3 : Langgevelboerderij Woonhuis (ca. 1900) Baksteen, gepleisterde plint. Kelderraampje, vensters met kleine roedenverdeling en luiken. Schilddak, riet, dakvoet, Hollandse pan. Karakteristieke boerderij aan oude structuur. Graspeel 49: "Hoeve de Eik" Kortgevelboerderij (ca. 1925) Bakstenen gevels, getande strekken. Openslaande venster met roedenverdeling. Wolfdak gedekt met muldenpannen. Drie eiken aan straatzijde en op erf. Fruitbomen. Straatbeeltyperend. Heibloemstraat 2: Langgevelboerderij (1923) Baksteen, tandlijst. Eenvoudige muurankers. Zesruits ramen (bovenlicht naar buiten open) met luiken. Vernieuwde kozijnen. Levensboom in bovenlicht voordeur. Wolfdak, riet en muldenpannen. Schuur van zwart geteerde planken. Een zestal grote acacia's. Vuurdoorn tegen de geve. Een van de eerste boerderijen op pas ontgonnen grondgebied (heide). Sociaal-historisch belang. Heijtmorgen 35 : Langgevelboerderij Woonhuis (ca. 1915) Baksteen, gele strengperssteen, gepleisterde plint. Tandlijst onder de goot. T-vensters, vernieuwde kozijnen met luiken. Paneeldeur met granito onderdorpel, bovenlicht met levensboom. Zadeldak, opnieuw verbeterde Hollandse pan. Siermetselwerk op nok. Linden, meidoornhaag. Karakteristieke boerderij aan oude structuur. Hoefkensestraat 7: Tweehuizenhof T-boerderij Woonhuis (ca. 1930) Traditionalisme Baksteen. In de gevel naam van het pand in beton met witte steentjes. Openslaand bovenlicht, met roedenverdeling en okergeel kathedraal glas met luiken. Kleine roedenverdeling kruisramen en onderluiken. Verdiepte halfronde entree met bakstenen plantenbakken. Zadeldak met windveer. Opnieuw verbeterde Hollandse dakpannen (beton). Grote wilg. Gaaf voorbeeld van een jongere boerderij op pas ontgonnen (heide) gebied. Bovenlicht voordeur glas-in-lood waaiervormig. Hoevestraat 1: Kortgevelboerderij Woonhuis (ca. 1900) Baksteen, gepleisterde plint, met langsdeel. Zesruits schuifvensters met luiken. Schuur: gietijzeren ramen, boogvensters. Latere omlijsting deur. Wolfdak, riet (boerderij) met dakvoet Hollandse pan. Overig: zadeldak, oud Hollandse pan. Meidoornhaag links, beukenhaag rechts. Fruit (appel)bomen, beuken. Gaaf voorbeeld karakteristieke boerderij met omringend erf. Uit de meidoornhaag geregeld stukjes boom. Plantebakhekjes bij 2 mezzaninoramen (ca. 1920). Hoogheistraat 2: T-boerderij (ca. 1920) Baksteen, gepleisterde plint. Muizetand. IJzeren kozijnen in boerderijgedeelte. Woongedeelte met zesruitsramen met luiken. Wolfdak, verbeterde Hollandse pan. Diverse schuren (jaren '50- '70). Beuk, berk. Ligging aan oude structuur. Ruim omgeven door land. 1
Houtvennen 3: Spoorwegwachtershuis Woonhuis (ca. 1885) Gepleisterde witgeschilderde gevel. Openslaande vensters. Voordeur met boven licht. Zadeldak met kruispannen. Contemporaine achteraanbouw, plat dak. Baksteen. Tweelaags dienstwoonhuis langs, voormalige spoorlijn Boxtel-Wesel. Van de spoorlijn resteert aleen het tracc. Infrastructureel-archeologische waarde. Kerkweg 2: Boerderij (ca. 1950) Baksteen, huis met breder boerderijgedeelte erachter. Bovenlichten glas-in-lood. Vernieuwde kozijnen. Luiken. Zadeldak. Boerderijgedeelte met zadeldak, met wolfseind. Verbeterde Hollandse pan. Gaaf voorbeeld van een karakteristieke boerderij. Kleine Graspeel 11: T-boerderij onbekend (ca. 1910) Bakstenen gevels, bepleisterde plint. Schuif- en T-vensters, indeling gedeeltelijk gewijzigd. Zadeldaken, eindschild, met verbeterde Hollandse pannen. Landschapsdeeltype. Ligging in lang (nogal sterk gewijzigde) lint met agrarische bebouwing. Straatbeeldtyperend. Kleine Graspeel 7: Langgevelboerderij (ca. 1920) Cementstenen gevels, tandlijst. Bepleisterde plint. Zesruiters, lancetvormige stalvensters, opgeklampte deeldeuren. Luiken. Zadeldak met oud Hollandse pannen. Treurwilg, notebomen en fruitbomen op het erf. Van belang wegens gaafheid, materiaal. Kleingaalseweg 2: T-boerderij Woonhuis (ca. 1900) Baksteen. Gepleisterde plint. Dit geldt ook voor de erachter gelegen schuur (nu wit geschilderd). Vernieuwde roedenvensters met luiken en gietijzeren spinnekopraampjes. Schilddak, riet en Hollandse pannen. Eik, berk, vuurdoorn en rozenstruiken. Meer berken op en achter het erf. Van belang wegens ligging in voormalig centrum van gehucht Gaal. Stichting gaat terug tot 1530, in 1968 is het pand ingrijpend verbouwd. Kleingaalseweg 11/13: Molen Brandhout-opslagplaats (XIXa) Baksteen, rond. Berkorenmolen. Geprofileerd fries. Dichtgemetselde rondboogvensters. Kap. Documentair belang, restant van oude molen. Ingebouwd tussen schuurtjes. Molensteen in meer gemetseld. Koekampweg 2: Boerderij Woonhuis (XIX) Baksteen, vlechting langs dakrand. Vensters met kleine roedenverdeling en luiken. Schilddak, riet. Dakvoet Hollandse pan. Aantal berken. Ligging in oude structuur. Grotendeels herbouwd volgens oude plattegrond (vgls. opmetingen SHBO). Sierankers, gevelsteen (kopie van gevelsteen in Heusden, waarschijnlijk niet origineel). Zonnewijzer en windwijzer op schoorsteen. De Kuipersweg 19: Boerderij (ca. 1915) Handvormbakstenen gevels, bepleisterde plint. Moderne paneeldeur. Zesruits schuifvensters, halfvensters. Zadeldak met riet gedekt. Tuin door ligusterhaag omgeven. Populier, eik. Geen foto toegestaan. Kleine ontginningsboerderij in de Graspeel. Van belang wegens gaafheid, type. Langstraat 1: T-boerderij (XIX, 1801) T-boerderij, baksteen geverfd (wit). Zesruits schuifvensters, aantal met kleine boven- en 'onder'-lichten. Luiken. Hijsinrichting boven luik aan straatkant. Zadeldak met wolfseind, riet. Boerderijgedeelte met zadeldak, dakvoet, golfplaat (jonger). Moderne halfronde erker achter tegen huis (jaren '80). Beukenhaag, meidoorn. Sterk gesnoeide bomen (linden?) achter huis. Gaaf voorbeeld karakteristieke boerderij. Jaartalankers '1801'. Huis in twee delen gebouwd (aan straat jonger, ca. 1900). Munstraat 12: T-boerderij Woonhuis (ca. 1880) Baksteen (veldovenbrandsteen), achter het huis boerderijdeel geverfd (wit). Zesruitsvensters met luiken. Vernieuwde ramen. Wolfdak, riet. Dakvoet boerderijdeel muldenpan. Metalen kozijnen, baksteen (wit geverfd) onder zadeldak (golfplaat). Drie linden achter boerderij, diverse berken. Redelijke gave boerderij, op oude plaats (gehucht Mun). Nabbegat 3: Langgevelboerderij (ca. 1900) Bakstenen gevels, bepleisterde plint. Opgeklampte deur, zesruiters, luiken. Vernieuwde ijzeren stalvensters. Voordeur met gedeeld bovenlicht. Zadeldak, eindschilden, met muldenpannen. Dakkapel. Diverse latere bijgebouwen. Erf deels in siertuin veranderen. Straatbeeldtyperend. 2
Nabbegat 11: Kortgevelboerderij (ca. 1860 Monument) Handvormbakstenen gevel. Zesruits schuifvensters, opgeklampte deur met gedeeld bovenlicht. Luiken. Getoogde ijzeren stalvenster. Wolfdak met riet gedekt, voet van muldenpannen. Eik (ca. 200 cm stamomvang) en boomgaard. Linde tegen zijgevel (ca. 180 cm stamomvang). Midden-langsdeel type R. Ploegstraat 2: T-boerderij; Schuur Woonhuis; Garage (ca. 1915/'20) Baksteen (nu wit geschilderd) gepleisterde plint. Eenvoudige twee- en zesruitsramen. Samengesteld zadeldak. Hollandse pan. Beuken met ingesnoeid 'poortje'. Hulst 2 meter hoog. Rij snoeilinden langs achtergevel. Sociaal historisch belang, vroege ontginningen heide. Reekseweg 15: Kortgevelboerderij (ca. 1830 (?)) Handvormbakstenen gevels, deels bepleisterd, beschilderd. Zes- en vierruits schuifvensters, opgeklampte deur. Wolfderu Runstraat 70: Langgevelboerderij Woonhuis (ca. 1910) Baksteen, opnieuw gevoegd, met dwarsdeel. Smeedijzeren ankers. Cementen speklagen. Zesruits openslaande ramen, vernieuwde kozijnen. Zadeldak, opnieuw verbeterde Hollandse pan, vernieuwde gootklossen. Meidoornhaag. Vier grote bomen aan voorzijde. Gave 20e eeuwse boerderij. Runstraat 73: Langgevelboederij Woonhuis (XIX) Baksteen. Gepleisterde plint. Vernieuwde kozijnen. Halve ramen (bovenverdieping) aan zijgevel, vierruits ramen in boerderijdeel. Wolfdak. Riet en muldenpan in dakvoet. Afscheiding van bomen aan linkerzijgevel. Cultuurhistorisch belang. Bij deze boerderij staat op de hoek Zandstraat een gewapend betonnen Christusbeeld aan kruis (van hout). Runstraat 81: Krukhuisboerderij (ca. 1910) Anderhalflaags, baksteen, gepleisterde plint. Langs dak dubbele muizetand. Zesruitsschuiframen met luiken. Halve vensters in bovenverdieping. Kussen paneeldeur. Schilddak, riet, verbeterde Hollandse pannen in dakvoet. Berkebomen, afgezaagde populieren. Meidoornhaag. Cultuurhistorisch belang, zeldzaam boerderijtype voor deze streek. Rijksweg 38: Dokters/apothekerswoning Woonhuis (ca. 1935) Delftse School Eenlaags baksteen met topgevels. Zijgevel terra cottapaneel. Onder andere openslaande ramen (kleine roedenverdeling). Semi klampdeur met rechthoekig raam. Hoofddeur met halfronde bovenkant, paneeldeur. Zadeldaken, houten goot op klossen. Verbeterde- en opnieuw verbeterde Hollandse pan. Gietijzeren leuning van toegangstrap naar huis. Berken, eiken, spar. Cultuurhistorisch belang. De deur en het balkon van gepotdekselde planken. Vrijstaand huis met garage. Terracotta gevelsteen met opschrift: DE HEELKUNST/HEELT ONS VLEES/EN BEEN/ZIJ DIENT/NATUUR IN MENSEN/LEEN. Rijksweg 33: Steenfabriek Fabriek kunststof kozijnen (XIXd) Eenlaags baksteen. Schoorsteen, verjongend. Verhoogde entree met 'perron', door middel van trap en helling bereikbaar. Zadeldak golfplaat. Drogerij. Ringoven, ijzeren spanten. Baksteen gewelf in oven grotendeels aanwezig in gemoderniseerde vorm (kleinschalig). Oven in fabriek voor extra warmte naar drogerij. Industrieel-archeologisch belang. (Oorspronkelijke veldoven stond aan overzijde weg). Schaijksestraat 8: T-boerderij (ca. 1910) Baksteen, tandlijst. Gepleisterde plint. Rand met mozaïek in gele steen. Zesruits ramen met luiken in woondeel. Wolfdak met muldenpan. Cultuurhistorisch belang. Schaijksestraat 11: Boerderij Woonhuis (1801) Baksteen, horizontale banden in gele verblendsteen. Profielstenen onder gepleisterde plint. Vensters met kleine roedenverdeling en luiken. Schilddak, riet. Dakvoet, Hollandse pan. Jongere schuur. Cultuurhistorisch belang. Jaartalankers 1801. Schaijksestraat 15: Ypma State, T-boerderij Woonhuis (ca. 1925) Elementen van expressionisme 3
Baksteen. Bovenlichten met violet kathedraalglas. Luiken. Luifel boven deur. Driehoekige roedenverdeling in vensters dakkapel. Wolfdak, romaanse pannen. Sierhek, smeedijzer en jonger hek metalen buizen tussen bakstenen pijlers. Cultuurhistorisch belang. Schaijksestraat 17: onbekend Woonhuis (1912) Baksteen, horizontale banden en boogversiering in gele strengperssteen. Middenrisaliet met topgevel. Houten rolluiken. Vernieuwde kozijnen. Smeedijzeren deur met Jugendstil motieven. Wolfdak met muldenpan en pironnen. Windveer om topgevel. Gootklossen. Smeedijzeren sierhek. Schuur onder zadeldak met muldenpannen (ca. 1912). Cultuurhistorisch belang. Gevelsteen. Schaijkseweg 4 : Kortgevelboerderij (ca. 1850 ca. 1970) Handvorm- en machinale bakstenen gevels, bepleisterde plint.opgeklampte deur, vanrkenspoortje, kelderraam. Vensters gemoderniseerd. Wolfdak met riet dedekt, voet van oud Hollandse pannen. Aan straatzijde laag aangezet. Twee leilinden tegen straatgevel (ca. 150 cm omtrek). Karakteristiek silhouet, enkele details nog origineel. Straatbeeldtyperend. Schaijkseweg 3: T-Boerderij (ca. 1880) Handvormbakstenen gevels, bepleisterde strekken met vergrote sluitsteen. Achtergevel deels beschoten. Zesruits schuifvensters, halfvenster in zijgevel voorhuis. Zadeldak met kruispannen. Achteraanbouw deels vernieuwd. Zadeldak, eindschild, met riet gedekt, voet van oud Hollandse pannen. Twee fruitbomen tegen voorgevel. Landsdeel type. Straatbeeldtyperend. Schaijkseweg 13: Kortgevelboerderij Handvormbakstenen gevels, deels opnieuw opgemetseld. Opgeklampte deur, gedeeld bovenlicht. Vensters deels gemoderniseerd. Kelderramen. Wolfdak met riet gedekt, voet van oud Hollandse pannen.kastanje (ca. 150 cm stamomvang) op erf. Spaanse Aak, daarbinnen bloemen- en kruidentuin. Dwarsdeel type. Karakteristieke ligging van boerderij en schuur ten opzichte van elkaar en de weg. Van belang wegens gaafheid detaillering, ligging. Schaijkseweg 13: Schuur onbekend Houten beschoten wanden, straat- en erfgevel met machinale baksteen opnieuw opgetrokken. Wolfdak met riet gedekt, voet van oud Hollandse pannen. Gecombineerd langs- en dwarsdeel type. Onderdeel waardevol complex, ligging. Schaijkseweg 15: T-boerderij onbekend (ca. 1880) Bakstenen gevels. T-openslaande vensters met luiken, voordeur met bovenlicht. Zadeldaken met muldenpannen. Onverhard erf, siertuin. Sterk verbouwde bedrijfsaanbouw. Vormt met nummer 13 een karakteristieke groep. Straatbeeldtyperend. Soeterstraat 35: T-boerderij (XIXa) Baksteen. Kelder en opkamer, lage raampjes in eerste verdieping. Tandlijst onder goot. Paneeldeur. Gedeeltelijk T-vensters. Wolfdak, tuil du Nord. Gootklosjes. Boerderijgedeelte onder wolfdak, muldenpan. Drie snoeilindes, omtrek ca. 1.50 meter. Historisch structuurelement. Verbindingsweg 3: "St. Victor" Molen (XIX 1925) Bakstenen sokkel, met betonplaat afgedekt. Houten romp, met rood asfaltpapier afgedekt. Inrijdeuren met diabolobeschilderingen. Achtkantige met dakleer beklede beltkorenmolen. Herbouwd na stormschade 1925. Houten bovenkruier. Overgebracht vanuit Mariaheide na gedeeltelijke verwoesting windmolen in 1925. Oorspronkelijk afkomstig uit de Zaanstreek. De oude stelling is vervangen door de huidige bakstenen pakhuisruimte, die fungeert als "molenberg". R. Voederheil 33: Langgevelboerderij (ca. 1900) Bakstenen gevel, bepleisterde plint en keperboogfries. Opgeklampte deel- en staldeuren, paneelvoordeur met bovenlicht, zesruiters met opgeklampte luiken. Laadluik naar taszolder. Wolfdak met kruispannen. Leilinde voor straatgevel. Zeer forse langgevelboerderij. Van belang wegens type, straatbeeldtyperend. Voor Oventje: Monument (ca. 1915) Verwrongen en verdraaide lichtmast met plaquette. Stormramp 10 augustus 1925. Met tekst: "Ter herinnering aan het bezoek van H.M. Koningin Wilhelmina en Prins Gemaal op 18 augustus 1925. Ter bezichtiging van de verwoesting aangericht door den cycloon op 4
10-08-1925. Van belang wegens memoriewaarde. Voor Oventje 16: Schoolgebouw (ca. 1920 ca. 1950) Machinale bakstenen gevels, uitgesmetselde hoekpilasters. Tandlijst. Kunststenen lateien. IJzeren kozijnen met roedenverdeling. Schilddak met verbeterde Hollandse pannen. Latere achteraanbouw. Straatbeeldtyperend. Voor Oventje 28: Timmerfabriekje (1926) Handvormbakstenen gevels, deels opnieuw opgemetseld. Opgeklampte inrijpoorten. Wolfdaken met muldenpannen. Vier eiken tegen straatgevel (ca. 180 cm stamomvang). Jaarankers. Tegenwoordig: Machinaal timmerbedrijf T.H. Conelissen". Industrieelarcheologische waarde. Waterstraat 1: ; Prinssenhoeve, T-boerderij Woonhuis (ca. 1920) Baksteen, bij dakrand vlechtingen. Openslaande raampjes met kleine roedenverdeling, luiken. Spinnekopraampjes. Samengesteld zadeldek met wolfseind, opnieuw verbeterde Hollandse pannen (groen), riet. Schuur onder schilddak, riet. Nieuwe vensters. Ommuring met dakpannen. Perenbomen. Twee grote gesnoeide lindes. Twee rododendrons voor toegangsmuur. Cultuurhistorisch belang. Hijsinrichting bij woonhuisgedeelte. Past. v. Winkelstraat 72: T-boerderij (ca. 1900) Baksteen, geverfd (wit), plint donkerder. Muizetand. Deuromlijsting uit jaren '50. Zesruitsvensters met luiken. Woongedeelte met wolfdak, riet. Boerderijgedeelte onder zadeldak met wolfseind, riet. Dakvoet verbeterde Hollandse pannen. Lagere schuur aangebouwd. Historisch structuurelement, van cultuurhistorisch belang. Past. v. Winkelstraat 80: Kortgevelboerderij (ca. 1900) Baksteen met dwarsdeel, kelderraampje. Vensters met luiken. Schilddak, riet. Dakvoet, voor: muldenpan, achter: tuil du Nord. Historisch structuurelement, van cultuurhistorisch belang. Past. v. Winkelstraat 45: Langgevelboerderij (ca. 1900) Baksteen, muizetand onder dakrand. Gepleisterde plint. Dwarsdeel. Zesruits schuiframen met luiken. Vernieuwde kozijnen. Schilddak, riet. Dakvoet, verbeterde Hollandse pannen. Eenlaags schuur onder zadeldak met muldenpannen. Structuurelement van cultuurhistorisch belang. Past. v. Winkelstraat 61: Langgevelboerderij (ca. 1920) Baksteen. Tandlijst onder dakgoot. Schuiframen met luiken. Mansardedak, tuile du Nord. Windveer, gootklossen. Ligusterhaag. Historisch structuurelement. Lange ankers. Past. v. Winkelstraat 65: Langgevelboerderij (ca. 1920) Baksteen, portiek, muizetand onder dakrand. Dwarsdeel. Gepleisterde plint. T-vensters met luiken (nieuw element), bovenlicht glas-in-lood (nieuw element), bovenlicht deur met levensboom (nieuw element). Mansardedak, windveer. Muldenpannen. Historisch structuurelement. Past. v. Winkelstraat 69: Woonhuis; T-boerderij Woonhuis (1909) Baksteen. Baksteenlijst onder goot. Bovenlichten met figuratief glas-in-lood. Zadeldak met muldenpannen. Schuur naast boerderijgedeelte achter huis. Zadeldak muldenpan. Historisch structuurelement. Gevelsteen. Past. v. Winkelstraat 77: Langgevelboerderij (1909) Baksteen, sierlijst onder goot. Speklagen van cement. Bovenlichten glas-in-lood (jaren '30). Zadeldak, muldenpannen. Schuur onder zadeldak. Historisch structuurelement. Gevelsteen. Schotelankers. Zandstraat 40: T-boerderij (1878) Baksteen, dwarsdeel. Dubbele muizetand. Zesruits vensters (nieuw glas voorgezet) met luiken. Staldeur tot venster verbouwd. Schilddak, riet met dakvoet van Hollandse pannen. Sierhek smeedijzer met pijlpunten. Achteraanbouw onder zadeldak, muldenpan. Beukenhaag, twee hulsten, ongeveer 3 meter hoog. Cultuurhistorisch belang. Gevelsteen. 5