Pet/CT scan ten behoeve van radiotherapie H09.032-05 Inhoudsopgave Afspraak voor... 2 Voorbereiding PET/CT-scan... 2 Waar meldt u zich voor het onderzoek?... 2 Bent u astmatisch of allergisch?... 2 Kunt u onverwacht niet op uw afspraak komen?... 2 Inleiding... 3 Wat is een PET-scan?... 3 Wat is een CT-scan?... 3 Voorbereiding ten behoeve van radiotherapie... 3 Straling... 3 Begeleiding... 3 Hoe bereidt u zich goed voor op het onderzoek?... 4 Bent u diabetes patiënt?... 4 Bij gebruik van insuline... 4 Tabletten bij diabetes type II... 4 Bij continue insuline-infusie... 4 Hoe verloopt het onderzoek?... 4 Aanbrengen van het infuus... 4 Inwerken van de radioactieve stof... 4 De Pet-scan... 5 Na het onderzoek... 5 Tot slot... 5 Heeft u vragen?... 5 Pagina 1 van 6
Afspraak voor Mw./Dhr. Op: 20.. Tijd:...uur Voorbereiding PET/CT-scan Vanaf 4 uur voor uw afspraak niet eten en alleen water drinken. In de 2 uur voor het onderzoek moet u 1 liter water drinken. Let op: Wanneer u Diabetes Mellitus heeft, zie pagina 4 voor aanvullende voorbereiding. Als u zich niet aan de gevraagde voorbereiding houdt, kan het onderzoek niet doorgaan. Waar meldt u zich voor het onderzoek? U meldt zich bij het Radiologisch Centrum van het HagaZiekenhuis, locatie Leyweg. Hiervoor volgt u route F0.1. U wordt verzocht op tijd en goed voorbereid voor het onderzoek aanwezig te zijn. Leest u deze folder goed door. Stickervel HagaZiekenhuis Als uw stickervel van het HagaZiekenhuis uit een voorgaand kalenderjaar komt of uw gegevens verouderd zijn, laat dan voor aanvang van het onderzoek bij de Inschrijfbalie een nieuw stickervel maken. Voor de Inschrijfbalie volgt u route B0.3. Als u verwezen bent vanuit het Medisch Centrum Haaglanden, neem dan ook uw ziekenhuispasje van dat ziekenhuis mee. Bent u astmatisch of allergisch? Als u astmatisch of allergisch bent, moet u dit vóór het onderzoek melden aan de laborant, zodat daar rekening mee gehouden kan worden. Kunt u onverwacht niet op uw afspraak komen? Als u verhinderd bent, geef dit dan zo spoedig mogelijk door aan de Nucleaire Geneeskunde afdeling, telefoon (070) 210 2772. Pagina 2 van 6
Inleiding Uw behandelend arts heeft een PET-scan voor u aangevraagd. PET staat voor Positron Emissie Tomografie. Het is een techniek om foto s te maken van de functie van organen en/of ander weefsel. In deze folder leest u informatie over het onderzoek en de voorbereiding op het onderzoek. Het is belangrijk dat u deze informatie vóór het onderzoek goed doorleest. Wat is een PET-scan? Bij dit onderzoek wordt een kleine hoeveelheid radioactieve stof (radioactieve glucose) via een infuus (slangetje in de arm) toegediend. De straling die uw lichaam vervolgens uitzendt, wordt met een speciale camera (PET-scanner) opgevangen. Zo worden bepaalde organen en weefsels in het lichaam zichtbaar. Om een betere afbeelding te krijgen, wordt de PET-scan altijd gecombineerd met een niet-diagnostische CTscan. Daarbij wordt gebruik gemaakt van röntgenstraling. Op deze manier wordt informatie verkregen over uw ziekteproces en kan uw arts beter bepalen hoe u behandeld kunt worden. Wat is een CT-scan? De PET-scan wordt aangevuld met een diagnostische CT-scan. De CT-scanner is een geavanceerd röntgenapparaat. Meestal wordt gebruikgemaakt van een contrastmiddel dat jodium bevat. De injectie met dit middel geeft soms gedurende enkele minuten een gevoel van warmte. Voorbereiding ten behoeve van radiotherapie Tijdens de PET-scan worden met inkt een paar lijnen bij u op de huid getekend. Om ervoor te zorgen dat u tijdens de bestraling hetzelfde ligt als tijdens de scan is het noodzakelijk 4 kleine referentiepunten in de vorm van tattoo s bij u aan te brengen. Straling Bij de PET-scan en de (diagnostische) CT-scan komt u in aanraking met straling. Aangezien straling nadelig kan zijn, wordt er naar gestreefd de hoeveelheid straling tot een minimum te beperken. Na het toedienen van de radioactieve stof zendt u straling uit. De medewerkers die het onderzoek uitvoeren, hebben hier dagelijks mee te maken. Voor hun eigen veiligheid bewaren de medewerkers zoveel mogelijk afstand tot u. Eventuele vragen kunt u daarom het beste voor of na het onderzoek stellen. De mate waarin uw lichaam straling uitzendt, wordt minder naarmate de tijd verstrijkt. Begeleiding In verband met de straling is het niet mogelijk dat een eventuele begeleider bij het onderzoek aanwezig is. Begeleiding kan alleen als het strikt noodzakelijk is. Het wordt sterk afgeraden zwangere vrouwen of kinderen mee te nemen. Pagina 3 van 6
Hoe bereidt u zich goed voor op het onderzoek? Vanaf 4 uur voor het onderzoek mag u niets meer eten. U mag alleen nog water drinken. In de 2 uur voor het onderzoek moet u 1 liter water drinken. Dit mag alleen water zijn. U mag gewoon naar het toilet gaan. Medicijnen kunt u innemen zoals u gewend bent. Kleding met metaal (ritsen) of knopen en sieraden mogen niet in de PET-scanner. Houd hier rekening mee en laat sieraden zoveel mogelijk thuis. Als de mogelijkheid bestaat dat u zwanger bent of als u borstvoeding geeft, meldt u dit vooraf bij de Nucleaire Geneeskunde afdeling. U hoort dan of het onderzoek wel of niet door kan gaan. Bent u diabetes patiënt? Als u Diabetes Mellitus (suikerziekte) heeft, geldt aanvullend onderstaande voorbereiding voor u. Bij gebruik van insuline Het onderzoek wordt aan het einde van de ochtend gepland. U kunt dan vóór 7.15 uur een ontbijt gebruiken, waarbij u uw gebruikelijke hoeveelheid insuline spuit. Hierna gelden alle regels zoals in het hoofdstuk Hoe bereidt u zich goed voor op het onderzoek? beschreven. Tabletten bij diabetes type II Het onderzoek wordt aan het einde van de ochtend gepland. Hierna gelden alle regels zoals in het hoofdstuk Hoe bereidt u zich goed voor op het onderzoek? beschreven. U neemt dus gewoon uw bloedsuikerverlagende medicijnen in zoals u gewend bent. Bij continue insuline-infusie Het onderzoek wordt aan het begin van de ochtend gepland. De insulinepomp blijft in de nachtstand staan tot na het onderzoek. Na het onderzoek mag u ontbijten. Hierna gelden alle regels zoals in het hoofdstuk Hoe bereidt u zich goed voor op het onderzoek? beschreven. Hoe verloopt het onderzoek? Aanbrengen van het infuus In het Radiologisch Centrum wordt het infuus aangebracht in een ader van uw arm. Via dit infuus wordt de radioactieve stof (radioactieve glucose, FDG) toegediend. Deze stof heeft geen bijwerkingen. Inwerken van de radioactieve stof De stof moet 1 uur inwerken voordat de PET-scan gemaakt kan worden. U ligt tijdens dit uur op bed, alleen in een gesloten kamer. Medewerkers van het Radiologisch Centrum letten op u via een camera. U krijgt een drukbelletje in uw hand, waarmee u in geval van nood een medewerker om hulp kan vragen. Het is belangrijk dat u gedurende dit uur zo ontspannen mogelijk ligt. Praten, lezen en andere bezigheden zijn niet toegestaan, omdat dit niet goed is voor de inwerking van de stof. Pagina 4 van 6
De Pet-scan Voor de PET-scan moet alle kleding met knopen of metaal worden uitgedaan. Ook eventuele metalen onderdelen, zoals een riem of sieraden moeten worden verwijderd. U komt op een bed te liggen met uw hoofd in een steun en de armen omhoog. De lijnen ten behoeve van de radiotherapie worden op uw huid aangebracht. Tijdens de scan verblijft u alleen in de scanruimte. U wordt bewaakt met een camera en bent voor de laborant te horen via een intercom. Voordat de PET-scan start, wordt de niet-diagnostische CT-scan gemaakt. Tijdens de PET-scan schuift het bed stapsgewijs door de scanner. Het apparaat maakt geen hard geluid. De PET-scan duurt ongeveer een half uur. Het is van belang dat u gedurende deze tijd zo stil mogelijk blijft liggen. Na de PET-scan wordt de diagnostische CT-scan gemaakt. Hiervoor wordt soms een contrastmiddel met jodium gebruikt om bepaalde lichaamsdelen zichtbaar te maken. Na de scan worden de tattoopuntjes aangebracht. Na de PET-scan wordt het infuus uit uw arm gehaald. Het onderzoek is niet pijnlijk en er zijn geen bijwerkingen te verwachten. Na het onderzoek U kunt direct na het onderzoek uw dagelijkse bezigheden weer hervatten. De radiotherapeut gebruikt de PET-scan om het gebied dat bestraald moet gaan worden op een nauwkeurige wijze te bepalen. De eerste bestralingsafspraak wordt na de scan meegegeven. De hierop volgende afspraken krijgt u mee op de eerste bestralingsafspraak. Tot slot De radioactieve stof FDG wordt s nachts in Eindhoven geproduceerd, waarna het via Leiderdorp naar het HagaZiekenhuis wordt vervoerd. Het productieproces bestaat uit diverse gecompliceerde stappen die nauw luisteren. Hierdoor kan het gebeuren dat een productie afgekeurd wordt. Dit is pas op de ochtend van uw onderzoek bekend. Wij brengen u hiervan direct op de hoogte en zullen het onderzoek dan moeten verzetten. Dit gebeurt ongeveer één keer per maand. Heeft u vragen? Heeft u vragen over de PET-scan, neem dan contact op met: de Nucleaire Geneeskunde afdeling bereikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 8.30 en 16.30 uur telefoon (070) 210 2772 Pagina 5 van 6
Heeft u vragen over de bestraling, neem dan contact op met: het Radiologisch Centrum bereikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 en 16.30 uur telefoon (070) 210 2730 HagaZiekenhuis Locatie Leyweg, Leyweg 275, 2545 CH Den Haag Locatie Sportlaan, Sportlaan 600, 2566 MJ Den Haag www.hagaziekenhuis.nl Pagina 6 van 6