Vademecum Cohort 2014 (Centraal Examen 2017)

Vademecum Cohort 2014 (Centraal Examen 2017) Gids voor de Tweede Fase op het Johan de Witt-gymnasium te Dordrecht, waarin opgenomen het Programma van Toetsing en Afsluiting en het Examenreglement. Gelet op de bepalingen van de Wet op het Voortgezet Onderwijs; gelet op het Directiestatuut van 15 februari 2005; gehoord de Medezeggenschapsraad, stelt de rector de inhoud van het Vademecum cohort 2014 vast. (versie 1 oktober 2016) Johan de Witt-gymnasium te Dordrecht, vademecum Tweede fase, Cohort 2014, 1 oktober 2016

INHOUDSOPGAVE VOORWOORD... 3 HOOFDSTUK 1: DE PROFIELEN EN DE BEGELEIDING... 5 HOOFDSTUK 2: REGELINGEN ROND TOETSING.... 6 (A) Het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA).... 6 Profielwerkstuk (als onderdeel van het combinatiecijfer)... 6 Nederlands (netl)... 7 Engels (entl)... 8 Cambridge English (enctl)... 9 Duits (dutl)... 10 Frans (fatl)... 12 Algemene Natuur Wetenschappen (anw)... 13 Maatschappijleer (maat)... 14 Lichamelijke Opvoeding (lo)... 15 Geschiedenis (ges)... 15 Grieks (grkc)... 17 Latijn (lakc)... 18 Kunst Beeldende Vormgeving (kubv)... 19 Muziek (mu)... 20 Wiskunde A (wisa)... 21 Wiskunde C (wisc)... 21 Wiskunde B (wisb)... 23 Wiskunde D (wisd)... 23 Economie (econ)... 25 Aardrijkskunde (ak)... 26 Biologie (biol)... 27 Natuurkunde (nat)... 28 Scheikunde (schk)... 28 (B) De herkansings- / inhaalregeling.... 30 (C) Regeling bij te laat komen voortgangs- / dossiertoetsen... 31 (D) Regeling inleveren praktische opdrachten... 32 (E) Regeling deeltoetsen... 32 (F) Rapportage / overgangsrapport van leerjaar 4 naar leerjaar 5... 34 (G) Rapportage / schoolexamencijfer leerjaar 5 en leerjaar 6... 35 (H) Regelingen vrijstelling en absentie Lichamelijke Opvoeding... 36 (I) De bevorderingsregeling en slaag-/zakregeling CE... 37 (J) Regeling doubleren in de bovenbouw.... 40 HOOFDSTUK 3: EXAMENREGLEMENT... 41 I. Algemene bepalingen... 41 II. Het schoolexamen... 43 Bijlage 1 Profielen in de vernieuwde tweede fase... 44 2

Voorwoord Voor je ligt het Vademecum met daarin het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) voor de leerlingen van het cohort 2014. Zoals je bij het kiezen van je profiel en de daarbij behorende vakken al begrepen hebt, is de Tweede Fase vanaf 1 augustus 2007 volledig herzien. De belangrijkste wijzigingen zijn: de klassieke taal is van het vrije deel verplaatst naar het gemeenschappelijk deel naast de profielvakken zijn er nu ook verplichte profielkeuzevakken de deelvakken zijn vervangen door heelvakken literatuur (voorheen een apart vak) maakt weer deel uit van het vak Nederlands en de moderne vreemde talen wiskunde D (start in klas 5) is een nieuw vak binnen de vernieuwde tweede fase het profielwerkstuk (PWS) wordt becijferd i.p.v. beoordeeld met goed of voldoende de cijfers van de vakken ANW, maatschappijleer en het PWS vormen samen het combinatiecijfer In de vernieuwde tweede fase is het moeilijk om nog van vak of profiel te veranderen. Je loopt immers meteen een achterstand op voor de vakken die je later kiest. Voor de 4 e -klassers is de uiterste datum om veranderingen aan te brengen, vastgesteld op 1 december. De eerste rapportvergadering van november / december zal - indien nodig - aan ouders en leerlingen hierover advies uitbrengen. In het PTA van cohort 2014 staan alle verplichtingen voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar vermeld. Ook het PTA voor Cambridge Engels is hierin opgenomen. Getracht is om per leerjaar en per vak zo duidelijk mogelijk aan te geven aan welke eisen je moet voldoen. Helaas is nog niet voor alle vakken het complete bovenbouwprogramma bekend. Om deze reden komt er in leerjaar 5 en leerjaar 6 een vernieuwde versie van het vademecum cohort 2014 uit. Achter de officiële naam van een vak staat tussen haakjes de codering van dat vak in het lesrooster. De opbouw van je examendossier start in de 4 e klas met de vakken ANW, maatschappijleer, kubv (indien gekozen) en Cambridge Engels (indien gekozen). Voor deze vakken worden dossiertoetsen afgenomen. Het examendossier voor lichamelijke opvoeding start ook in leerjaar vier en het examendossier voor KCV in leerjaar 5. De overige vakken in de 4 e klas werken met voortgangstoetsen die géén deel uitmaken van je examendossier, maar wél meetellen voor de overgang naar de 5 e klas. Geen enkele toets in de 4 e klas (dossier- en voortgangstoetsen) is herkansbaar. M.u.v. de voortgangstoetsen worden je vorderingen vastgelegd in het examendossier. Dit is een verzameling van cijfers en andere beoordelingen die de eindcijfers van je schoolexamen bepalen. Via onze website (www.jdw.nl) heb je voortdurend inzage in je vorderingen. Omdat zelfs het beste paard wel eens struikelt, krijg je in de 5 e klas drie maal de gelegenheid om één schriftelijke toets, die geldt voor het examendossier, te herkansen. In de 6 e klas zijn er twee herkansingsmomenten waarop je één toets mag herkansen en na de laatste toetsweek mag je twee toetsen van verschillende vakken herkansen. Bij iedere toets in het PTA van de 5 e en 6 e klas staat de weging (,, of ) vermeld en of het wél (*) of niet ( ) mogelijk is om deze te herkansen. De voortgangstoetsen en dossiertoetsen uit de 4 e klas zijn niet herkansbaar. Praktische opdrachten, luistertoetsen, essays en mondelinge toetsen zijn eveneens niet herkansbaar. 3

Voor alle 4 e klassers geldt de verplichting om alle dossier- en voortgangstoetsen te maken. Wanneer je een toets (om een geldige reden) gemist hebt, is er uitsluitend de mogelijkheid om deze toets op een door de school vastgesteld moment in te halen. Je bent verplicht om ervoor te zorgen dat je binnen een redelijke termijn alle toetsen gemaakt hebt. Bij eventuele problemen kun je terecht bij de leerjaarcoördinator. Uiteraard zijn wij er ons van bewust dat een PTA op het eerste gezicht een strak systeem lijkt. Indien nodig kan het programma, om praktische dan wel organisatorische redenen, op details aangepast worden. Aan het fundament en de uitgangspunten van dit PTA kan niet worden getornd. D.w.z. dat je gehouden wordt aan de afspraken, zoals deze vastgelegd zijn in dit programma van toetsing en afsluiting en de bijbehorende regelingen. Het (jaar)toetsrooster van de 4 e klas van het cursusjaar 2014-2015 hangt op het prikbord in de hal bij de fietsenstalling. Dit rooster kun je ook op onze website vinden. Hierin staan de weken aangegeven waarop jouw toetsen plaats zullen vinden. Iedere week wordt op het prikbord bij de leerlingeningang het toetsschema voor de daarop volgende week opgehangen. Kijk dus regelmatig op dit prikbord om te weten welke toetsen je de komende week kunt verwachten. Vanzelfsprekend zullen docenten, mentor, decaan en coördinator je te allen tijde met raad en daad bij willen staan om de juiste keuzes te maken die kunnen bijdragen aan een succesvolle afronding van je opleiding aan het Johan de Witt-gymnasium. Succes in de bovenbouw en bedenk wel dat ook hierbij geldt: Dimidium facti, qui coepit, habet. Voor gymnasiasten is deze vertaling natuurlijk geen enkel probleem: een goed begin is het halve werk! Veel succes! P. van der Linden (conrector leerjaar 5 en 6) E. Roetert (conrector leerjaar 3 en 4; examensecretaris) 4

Hoofdstuk 1: De profielen en de begeleiding. De (Vernieuwde)Tweede Fase is bij wet geregeld. In de wet is vastgelegd dat het programma voor de bovenbouw van het VWO wordt onderverdeeld in een gemeenschappelijk deel, een profieldeel, profielkeuzevakken en een vrij te kiezen examenvak (in bijlage 1 is per profiel een overzicht opgenomen van de vakken die deel kunnen uitmaken van een gekozen profiel). Op het Johan de Witt-gymnasium kan iedere bovenbouwleerling twee i.p.v. één vrij examenvak kiezen. Dit extra vrije examenvak moet in ieder geval t/m de 4 e klas gevolgd worden en zal meeberekend worden bij de bevordering naar de 5 e klas. In de 6 e klas kan de school of de leerling bepalen of er in dit (extra)vrije examenvak eindexamen zal worden gedaan. In de vernieuwde tweede fase hebben we alle zgn. studielasturen omgezet in gewone lessen (zie bijlage 1). Voor de vakken biologie, natuurkunde en scheikunde zijn naast de gewone lessen nog enkele practicumuren ingeroosterd In klas 4 volg je de vakken uit het gemeenschappelijk deel, waarin de verplichte klassieke taal, de vakken van je profiel, je profielkeuzevak(ken) en je vrije examenvak(ken) voor zover deze in klas 4 al beginnen. Aan het eind van het eerste trimester (begin december) in de 4 e klas is er nog een beperkte mogelijkheid om van profiel of vak(ken) te veranderen. Na het eerste trimester kunnen er géén profiel- of vakkenwisselingen meer gedaan worden en is dus je definitieve vakkenkeuze voor klas 5 en 6 bepaald. Voor het wisselen van profiel of vakken binnen de hiervoor aangegeven termijn kun je terecht bij de leerjaarcoördinator (en de decaan). Het systeem van de profielen is ontworpen om leerlingen van het VWO gerichter en beter voor te bereiden op de vervolgstudie aan universiteit of hogeschool. Wij geloven dat dit ook daadwerkelijk zo kan zijn. Jullie behoren als gymnasiasten tot het type leerling dat veel voordeel moet kunnen hebben van deze aanpak en werkwijze. Het overleg tussen de leerjaarcoördinator, de mentoren en de teamvergaderingen van de docenten moet er voor zorgen dat er op tijd ingegrepen kan worden, als de prestaties van een leerling achter blijven. Daarnaast is het natuurlijk zo dat je aanspraak kunt maken op persoonlijke begeleiding van je mentor /leerjaarcoördinator. Voor wat de keuze van je vervolgstudie betreft, worden er in klas 5 en 6 zgn. decaangesprekken gevoerd. Je wordt hiervoor persoonlijk uitgenodigd. 5

Hoofdstuk 2: Regelingen rond toetsing. (A) Het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA). Profielwerkstuk (als onderdeel van het combinatiecijfer) Leerjaar 5 derde trimester en leerjaar 6 eerste en tweede trimester Het maken van een profielwerkstuk (PWS) is een verplicht onderdeel van het schoolexamen. Vanuit je gekozen profiel kies je een onderwerp ter bestudering. De begeleiding is in handen van een vakdocent en de profielcoördinator. Je kunt je tot een docent van een profielvak wenden om je te oriënteren op een onderwerp voor het werkstuk. Het aantal leerlingen dat door één docent begeleid kan worden is beperkt; de verdeling van de leerlingen over docenten wordt geregeld door de PWS-coördinatoren. Het is niet verplicht om meerdere profielvakken in het PWS te betrekken. Je werkt in een groepje van twee leerlingen aan je PWS. Individueel werk is alleen toegestaan met toestemming van de PWS-coördinator. De werkzaamheden voor het PWS beginnen in de 5 e klas en worden afgerond uiterlijk in het tweede trimester van de 6 e klas. Het PWS wordt becijferd en dit cijfer maakt deel uit van het zgn. combinatiecijfer. Dit combinatiecijfer is het gemiddelde van de op hele cijfers afgeronde gemiddelden van de vakken ANW (afgesloten in klas 4), Maatschappijleer (afgesloten in klas 4) en het PWS (afgesloten in klas 6). Van de vakken die deel uitmaken van het combinatiecijfer is het laagst toegestane cijfer 4,0. De titel van je werkstuk en het bijbehorende vak worden vermeld op de officiële cijferlijst die je bij je diploma krijgt. Het combinatiecijfer wordt vanaf de 4 e klas meegewogen bij de bevordering. De werkzaamheden die door de leerling in de 5 e klas voor het PWS verricht zijn, worden beoordeeld door de begeleidende docent en meegewogen bij de bevordering van klas 5 naar klas 6. Als de begeleider van de leerling de omvang en de kwaliteit van de verrichte werkzaamheden voor het PWS aan het eind van de 5 e klas als onvoldoende beoordeelt, zal deze leerling door de secretaris van het examen voor een gesprek uitgenodigd worden. Indien de leerling geen geldig excuus voor de onvoldoende beoordeling kan aanvoeren, kan zijn/haar bevordering in gevaar komen. N.B. Verklaring gebruikte afkortingen in het vervolg van het PTA: PWS = profielwerkstuk L = luistervaardigheid D = dossiertoets M = mondeling V = voortgangstoets S = schrijfvaardigheid H = handelingsdeel P = praktische opdracht Algemene afkortingen: SE = Schoolexamen = weging 1 CE = Centraal Examen = weging 2 * = herkansbaar = weging 3 = niet herkansbaar = weging 4 6

Nederlands (netl) Leerjaar 4 V1= Taalbeheersing (verzamelcijfer) V2= Debat V3= Middeleeuwen V4= Mondeling V5= Leesvaardigheid Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V5. Leerjaar 5 D1= Literatuurgeschiedenis I (t/m Renaissance)* D2= Spreekvaardigheid (debat) D3= Schrijfvaardigheid (schrijfdossier en toets) D4= Literatuurgeschiedenis II (18 e /19 e eeuw)* D5= Essay D6= Literatuurlijst I (mondeling) D7= Leesvaardigheid Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D7. Leerjaar 6 D8= Literatuurgeschiedenis III (20 ste eeuw t/m 1945)* D9= Literatuurgeschiedenis IV (20 ste eeuw ná 1945)* D10= Taalvaardigheid 1 D11= Taalvaardigheid 2 D12= Taalvaardigheid 3 D13= Spreekvaardigheid (debat) D14= Literatuurlijst II (mondeling) Het lees- en schrijfdossier is een doorlopend dossier van leerjaar 4, 5 en 6. Het centraal examen toetst leesvaardigheid. Het eindcijfer voor Nederlands bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. 7

Engels (entl) Leerjaar 4 V1= Gemiddelde toetsen New Interface V2= Schrijfvaardigheid V3= Luistervaardigheid V4= Spreekvaardigheid V5= Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen V6= Literatuur (inclusief leesdossier) V7= Leesvaardigheid Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V7. De regeling Deeltoetsen is enkel van toepassing op V5. Leerjaar 5 D1= Gemiddelde toetsen New Interface* D2= Schrijfvaardigheid* D3= Luistervaardigheid D4= Spreekvaardigheid D5= Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen* D6= Literatuur (inclusief leesdossier)* D7= Leesvaardigheid* Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D7. De regeling Deeltoetsen is enkel van toepassing op D5. Leerjaar 6 D8= Schrijfvaardigheid* D9= Luistervaardigheid (landelijke Cito-toets) D10= Spreekvaardigheid D11= Literatuur (inclusief leesdossier klas 5 en 6)* D12= Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen (Examentraining)* De regeling Deeltoetsen is enkel van toepassing op D12. Het schoolexamencijfer bestaat uit het gemiddelde van D1 t/m D12. Het centraal examen toetst leesvaardigheid. Het eindcijfer voor Engels bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. 8

Cambridge English (enctl) Leerjaar 4 CD1= Language training (deeltoetsen grammatica, vocabulaire e.d.) CD2= Literature (deeltoetsen leesvaardigheid, literatuur e.d.) CD3= Writing skills (schrijfopdrachten w.o. blog) CD4= Speaking skills (mondelinge presentaties) CD5 = Listening skills (luistertoetsen) CD6 = Reading skills Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van CD1 t/m CD6. De regeling Deeltoetsen is enkel van toepassing op CD1. Leerjaar 5 CD7= Language training * CD8= Literature * CD9= Writing skills* CD10=Speaking skills CD11=Listening skills CD12=Reading skills* Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van CD1 t/m CD12. Certificate in Advanced English Het 5 e leerjaar wordt afgesloten met een Cambridge Engels examen, het Certificate in Advanced English (het CAE). Het resultaat van het CAE is niet van invloed op het schoolexamencijfer. Leerjaar 6 CD13= Cito kijk- en luistertoets CD14= Literature / reading skills Het schoolexamencijfer bestaat uit het gemiddelde van de cijfers behaald in leerjaar 4, 5 en 6. Het centraal examen bestaat uit leesvaardigheid. Het eindcijfer voor Engels bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. Certificate of Proficiency in English In het 6 e leerjaar is het mogelijk een Cambridge Engels examen af te leggen voor het Certificate of Proficiency in English (het CPE). Het resultaat van het CPE is niet van invloed op het schoolexamencijfer. 9

Duits (dutl) Leerjaar 4 V1= Grammatica V2= Idioom V3= Spreekvaardigheid (presentatie) V4= Schrijfvaardigheid (e-mail) V5= Luistervaardigheid V6= Leesvaardigheid V1 bestaat uit vijf deeltoetsen uit Genau (schriftelijk): Toets 1; Kapital 1-3 Toets 2; Kapitel 4 + 5 Toets 3; Kapitel 6 + 7 Toets 4; Kapitel 8 Toets 5; Kapitel 9 + stamtijdenlijst (- Imperfekt) V2 bestaat uit zes deeltoetsen uit Beknopte Thematische Woordenschat Duits (schriftelijk): Toets 1; p. 13-18 Toets 2; p. 19-23 Toets 3: p. 24-28 Toets 4; p. 29-34 Toets 5; p. 35-39 Toets 6; p. 40-46 V3 bestaat uit één presentatie in duovorm. V4 bestaat uit het schrijven van een e-mail. V5 bestaat uit één luistertoets. V6 omvat een leestoets. Leerjaar 5 D1= Grammatica D2= Idioom D3= Schrijfvaardigheid* D4= Spreekvaardigheid D5= Luistervaardigheid D6= Literatuur en literatuurgeschiedenis* D7= Leesvaardigheid* D1 bestaat uit drie deeltoetsen uit Genau (schriftelijk): Toets 1; Kapitel 10 + 11 Toets 2; Kapitel 12 + 13 Toets 3; Kapitel 14 + 15 D2 bestaat uit vijf deeltoetsen uit Beknopte Thematische Woordenschat Duits: Toets 1; p. 47-51 Toets 2; p. 53-57 Toets 3; p. 58-64 Toets 4; p. 65-68 Toets 5; p. 69-74 10

D3 bestaat uit het schrijven van een zakelijke brief. D4 bestaat uit een mondeling aan de hand van een actuele tekst die voorbereid wordt. D5 bestaat uit een luistertoets. D6 bestaat uit een schriftelijke toets over literatuurgeschiedenis + de gelezen en behandelde boeken en gedichten. D7 toetst leesvaardigheid. In leerjaar 5 moeten de leerlingen 2 Duitse boeken lezen die telkens worden afgesloten door middel van een boekverslag (Dautzenberg). De te lezen boeken worden gekozen uit de aanbevolen leeslijst. Leerjaar 6 D8= Grammatica D9= Idioom* D10= Schrijfvaardigheid* D11= Spreekvaardigheid D12= Luistervaardigheid D13= Literatuur en literatuurgeschiedenis D8 bestaat uit twee deeltoetsen uit Genau: Toets 1; Kapitel 16 + 17 Toets 2; Kapitel 18 + Relativpronomen D9 bestaat uit drie deeltoetsenen uit Beknopte Thematische Woordenschat Duits en één schriftelijke overhoring van het eindexamenidioom: Toets 1; p. 75-78 Toets 2; p. 79-84 Toets 3; p. 84-90 Toets 4; p. eindexamenidioom D10 bestaat uit het schrijven van een zakelijke brief. D11 bestaat uit een mondeling aan de hand van een actuele tekst die voorbereid wordt. D12 bestaat uit de CITO luistertoets. D13 bestaat uit een schriftelijke toets over literatuurgeschiedenis + de gelezen en behandelde boeken en gedichten. In leerjaar 6 moeten de leerlingen één Duits boek lezen dat wordt afgesloten door middel van een boekverslag (Dautzenberg). Het te lezen boek wordt gekozen uit de aanbevolen leeslijst. Het centraal examen toetst leesvaardigheid. Het eindcijfer Duits bestaat voor 50% uit het cijfer voor het schoolexamen en voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen. 11

Frans (fatl) Leerjaar 4 V1= D'accord V2= Tekst V3= D'accord V4= D accord V5= Tekst V6= Luistertoets V7= Luistertoets V8= Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen Leerjaar 5 D1= D'accord* D2= Tekst D3= D'accord* D4= Literatuurgeschiedenis t/m 18 e eeuw (opgebouwd uit twee deeltoetsen, D4.1/D4.2 met gelijke weging)* D5= D'accord* D6= Tekst D7= Luistertoets D8= Luistertoets D9= Mondelinge presentatie D10= Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen Leerjaar 6 D11= Schrijfvaardigheid + idioom* D12= Luistervaardigheid (Cito) D13= Literatuurgeschiedenis 19 e en 20 e eeuw* D14= Spreekvaardigheid (mondelinge presentatie) D15= Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen Het gemiddelde van de dossiertoetsen D1 t/m D15 bepaalt het schoolexamencijfer. Het centraal examen toetst de leesvaardigheid. Het eindcijfer Frans bestaat voor 50% uit het cijfer voor het schoolexamen en voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen. 12

Algemene Natuur Wetenschappen (anw) Leerjaar 4 D1= Inleiding ANW en Leven D2= Zonnestelsel en heelal D3= Biosfeer en materie P1= Dossier P2= Project (einde van het jaar, inclusief presentatie) De dossiertoetsen D1 t/m D3 zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. De praktische opdrachten P1 en P2 zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Het cijfer van het schoolexamen wordt voor 75% bepaald door het gemiddelde van de dossiertoetsen en voor 25% door het gemiddelde van de praktische opdrachten. Het vak ANW wordt in de 4 e klas afgesloten met een op een heel getal afgerond schoolexamencijfer en maakt deel uit van het combinatiecijfer (ANW, maatschappijleer en PWS). Er is geen Centraal Examen. 13

Maatschappijleer (maat) Leerjaar 4 D1= Rechtstaat D2= Parlementaire democratie D3= Pluriforme samenleving D4= De verzorgingsstaat D5= Presentatie (mondeling) Het vak maatschappijleer wordt in de 4 e klas afgesloten met een op een heel getal afgerond schoolexamencijfer en maakt deel uit van het combinatiecijfer (ANW, maatschappijleer en PWS). Er is geen centraal examen. 14

Lichamelijke Opvoeding (lo) Leerjaar 4 H1= trampoline sprong H2= boksen H3= rekstokoefening H4= dans H5= shuttle-run H6= hoogspringen H7= hockey / voetbal Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 dienen H1 t/m H7 afgerond te zijn. H1 t/m H7 zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Indien een leerling niet in staat is geweest een onderdeel af te sluiten, maakt de leerling binnen twee weken een afspraak met de docent LO om het gemiste onderdeel in te halen. Leerjaar 5 H8= deelname softbaltoernooi H9= speer- en/of discuswerpen H10= sprong met 1/1 draai om breedte as H11= ringzwaaioefening H12= basketbal en/of volleybal H13= dijkloop Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 dient H8 afgevinkt te worden bij positieve deelname. H9 t/m H13 dienen naar behoren afgerond te zijn. H9 t/m H13 zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Indien een leerling niet in staat is geweest een handelingsdeel af te sluiten wordt de leerling bij het eerst volgende inhaalmoment verwacht om het gemiste handelingsdeel in te halen. Leerjaar 6 H14= softbal H15= Organisatie sportdag H16= verplichte keuzeactiviteit 1 H17= verplichte keuzeactiviteit 2 H18= verplichte keuzeactiviteit 3 In de 6 e klas wordt H16 t/m H18 afgevinkt bij positieve deelname. In een periode van 4 x 3 weken moeten de leerlingen 3 activiteiten volgen. Indien een leerling geoorloofd absent is tijdens een verplichte keuzeactiviteit in klas 6 dient de desbetreffende verplichte keuzeactiviteit ingehaald te worden. De leerling maakt hiervoor binnen twee weken een afspraak met de docent LO om het gemiste onderdeel in te halen. Afsluiting LO in klas 6: De leerling heeft het vak LO afgesloten als hij/zij alle handelingsdelen naar behoren (ter beoordeling van de docenten LO) heeft gedaan. Het eindoordeel (klas 6) van het vak LO kan Voldoende of Goed zijn (gelijk of minder dan 7,2 =V, tussen 7,3 en 7,6 bepaalt de docent V of G, hoger dan 7,6 = G). 15

Geschiedenis (ges) Leerjaar 4 V1= Tijdvak 1: De tijd van jagers en boeren V2= Tijdvak 2: De tijd van Grieken en Romeinen V3= Tijdvak 3: De tijd van monniken en ridders V4= Tijdvak 4: De tijd van steden en staten V5= Thema: Dordrecht, een Hollandse stad in de Middeleeuwen/Shoah Leerjaar 5 D1= Tijdvak 5/6: De tijd van ontdekkers en hervormers* D2= Thema: Geschiedenis van de rechtsstaat en parlementaire democratie* D3= Tijdvak 7: De tijd van pruiken en revoluties* D4= Tijdvak 8: De tijd van burgers en stoommachines* D5= Tijdvak 9: De tijd van de wereldoorlogen* D6= Tijdvak 10: De tijd van televisie en computers Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 zijn de dossiertoetsen D1 t/m D6 gelijkwaardig in weging. Leerjaar 6 D7= Thema: China. Van keizerrijk tot wereldmacht* D8= Thema: Democratische Revoluties. Onderdeel 1. Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1515-1648 Onderdeel 2. Verlichtingsideëen en de democratische revoluties 1650-1848 * D9= Thema: Moderne oorlogsvoering Onderdeel 1. Duitsland 1871-1945. Onderdeel 2. Koude Oorlog 1945-1991 * Het gemiddelde van de dossiertoetsen D1 t/m D9 bepaalt het schoolexamencijfer. Het eindcijfer voor het vak geschiedenis bestaat voor 50% uit het cijfer voor het schoolexamen en voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen. 16

Grieks (grkc) Leerjaar 4 V1= Griekse roman V2= Biografie V3= Antieke Geneeskunde V4= Retorica V5= Gemiddelde van diverse overhoringen V6= Gemiddelde van minimaal 4 verplichte proefvertalingen De opmerking onder aan de pagina over het bewaren van de toetsen geldt ook voor leerjaar 4. Leerjaar 5 D1= Epiek* D2= Historiografie* D3= Filosofie D4= Gemiddelde van KCV-toetsen D5= Gemiddelde van diverse overhoringen D6= Gemiddelde van minimaal 5 verplichte proefvertalingen De opmerking onder aan de pagina over het bewaren van de toetsen geldt ook voor leerjaar 5. Leerjaar 6 D7= Tragedie (Euripides I) + vertaalvaardigheid * D8= Tragedie (Euripides II) + vertaalvaardigheid * D9= Gemiddelde van diverse verhoringen D10= Gemiddelde van minimaal 5 verplichte proefvertalingen De opmerking onder aan de pagina over het bewaren van de toetsen geldt ook voor leerjaar 6. Het gemiddelde van de dossiertoetsen bepaalt het schoolexamencijfer. Het eindcijfer voor Grieks bestaat uit 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. Het centraal examen heeft als genre tragedie (Electra) en als kernauteur Euripides. Toetsen worden besproken, maar niet aan de leerling geretourneerd; overhoringen en proefvertalingen (aangekondigd dan wel onaangekondigd) worden zowel besproken als geretourneerd. De leerlingen dienen al het gecorrigeerde werk (indien geretourneerd) in een map te bewaren. 17

Latijn (lakc) Leerjaar 4 V1= Grammatica (Eutropius) V2= Lyriek (Catullus) V3= Filosofie (Seneca) V4= Epiek (Ovidius) V5= Gemiddelde van diverse overhoringen V6= Gemiddelde van minimaal 4 verplichte proefvertalingen De opmerking onder aan de pagina over het bewaren van de toetsen geldt ook voor leerjaar 4. Leerjaar 5 D1= Retorica (Cicero)* D2= Romeblok* D3= Epiek (Vergilius) D4= Gemiddelde van KCV-toetsen D5= Gemiddelde van diverse overhoringen D6= Gemiddelde van minimaal 5 verplichte proefvertalingen De opmerking onder aan de pagina over het bewaren van de toetsen geldt ook voor leerjaar 5. Leerjaar 6 D7= Historiografie (I) + vertaalvaardigheid* D8= Historiografie (II) + vertaalvaardigheid* D9= Gemiddelde van diverse overhoringen D10= Gemiddelde van minimaal 5 verplichte proefvertalingen De opmerking onder aan de pagina over het bewaren van de toetsen geldt ook voor leerjaar 6. Het gemiddelde van de dossiertoetsen bepaalt het schoolexamencijfer. Het eindcijfer voor Latijn bestaat uit 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. Het centraal examen heeft als genre Historiografie en als kernauteur Livius. Toetsen worden besproken, maar niet aan de leerling geretourneerd; overhoringen en proefvertalingen (aangekondigd dan wel onaangekondigd) worden zowel besproken als geretourneerd. De leerlingen dienen al het gecorrigeerde werk (indien geretourneerd) in een map te bewaren. 18

Kunst Beeldende Vormgeving (kubv) Het vak beeldende vormgeving bestaat uit Kunst Algemeen en Kunst Beeldende Vormgeving. In de 4 e klas beginnen de leerlingen met Kunst Beeldende Vormgeving. In de 5 e klas start het onderdeel Kunst Algemeen. Kunst Beeldende Vormgeving wordt in de 6 e klas afgesloten met een schoolexamencijfer. Kunst Algemeen wordt in de 6 e klas afgesloten met het centraal examen. Leerjaar 4 P1= Figuurschets P2= Figuurcompositie P3= Stilleven P4= Audiovisuele filmopdracht D1= Kunstbeschouwing 1 D2= Beeldanalyse Leerjaar 5 P5= Schetsen, beeldhouwwerken op school P6= Schetsen beeldhouwwerken P7= Schilderij Vertaald beeld P8= Audiovisuele filmopdracht D3= Audiovisuele theorietoets 1 D4= Procesverslag Vertaald beeld Leerjaar 6 P9= Audiovisuele korte film D5= Audiovisuele theorietoets 2 D6= Procesverslag korte film De dossiertoetsen D1 t/m D6 zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Het gemiddelde van de praktische opdrachten bepaalt voor 60% en het gemiddelde van de dossiertoetsen voor 40% het schoolexamencijfer. Het eindcijfer van het vak KUBV is het gemiddelde van het cijfer voor het Centraal Examen van Kunst Algemeen en het schoolexamencijfer van Kunst Beeldende Vormgeving. 19

Muziek (mu) Leerjaar 4 bij Muziek is een verkennend jaar. Aan bod komt een breed scala aan muzikale stijlen en activiteiten, zowel musicerend als bestuderend. Leerlingen leren dus ook elkaar hierin kennen, wisselen ervaringen, interesses en competenties uit. Een belangrijk begin wordt gemaakt met het aanscherpen van gehoor, motoriek en stem. Veel aandacht wordt parallel daaraan besteed aan het gezamenlijk opbouwen van een muzikaal referentiekader: voldoende beheersing van het notenschrift en muzikale terminologie, het spreken van dezelfde taal. Leerjaar 5 staat in het teken van muzikale verdieping. Het officiële examentraject gaat van start. Dit berekent dat toetsen vanaf hier meetellen voor het Schoolexamen. Een belangrijk deel van de stof voor het Centraal Examen wordt hierin alvast geïntegreerd. Dit alles vindt plaats in een mengeling van theoretische en praktijkopdrachten. Leerjaar 6 is primair gericht op verankering van alle behandelde stof. De laatste modules voor het Schoolexamendossier worden afgerond. Aansluitend verplaatst de focus zich naar de voorbereidingen op het Centraal Examen. Bij dit alles wordt het musiceren zeker niet uit het oog verloren, maar zal er daarnaast veel tijd worden geïnvesteerd in examentraining en zelfstudie. Leerjaar 4 V1= Ritme aan de basis (R1) V2= Band (E1) V3= Harmonie aan de basis (H1) V4= Muziek binnenstebuiten (C1) 1 V5= Ontdek je stem (Z1) V6= Percussie (E2) 1Voor de toetsen V4 en V5 geldt de mogelijkheid van deeltoetsen die samen één gemiddelde opleveren. Dit zal tijdens het schooljaar tijdig worden gecommuniceerd. Leerjaar 5 D1= Popkoor (Z2) D2= Orkest (E3) D3= Functionele harmonie (H2)* D4= Klassieke Muziekgeschiedenis 2 (M1)* D5= Filmcompositie 2 (C2) D6= Popgeschiedenis 1 (M2)* 2Voor de toetsen D4 en D5 geldt de mogelijkheid van deeltoetsen die samen één gemiddelde opleveren. Dit zal tijdens het schooljaar tijdig worden gecommuniceerd. Leerjaar 6 D6= Popgeschiedenis 1 (M2)* (doorgeschoven vanuit leerjaar 5) D7= Popgeschiedenis 2 (M3)* D8= Jazz & improvisatie (E4) D9= A Capella (Z3) D10= Analyse(C2a) ** of Opus(C2b)** **Voor D10 geldt dat leerlingen een keuze maken tussen ofwel: a) het schrijven van een verdiepend werkstuk over een artiest/componist en diens muziek; b) het componeren, noteren en uitvoeren van een autonoom muziekstuk Het gemiddelde van de dossiertoetsen bepaalt het schoolexamencijfer. Het eindcijfer voor muziek bestaat uit 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. 20

Wiskunde A (wisa) Leerjaar 4 V1= Analyse I Hoofdstuk 1 + Vaardigheden 1 V2 = Analyse II Hoofdstuk 2 + Vaardigheden 2 V3 = Analyse III Hoofdstuk 5 & 6 + Vaardigheden 3 V4 = Statistiek I Hoofdstuk 7 + Vaardigheden 4 V5 = Analyse IV Hoofdstuk 8 + Vaardigheden 1 t/m 4 V6 = Statistiek II: Hoofdstuk 3 & 4 V7 = Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen De stof van Wiskunde A wordt behandeld aan de hand van Moderne Wiskunde A/C 4vwo. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 4. Per jaar kunnen minimaal 4 en maximaal 10 overhoringen gegeven worden, al of niet aangekondigd over de op dat moment bekend te veronderstellen vaardigheden, die in (huiswerk)sommen en/of leerwerk zijn geoefend. De cijfers voor deze overhoringen worden gedurende het jaar gemiddeld in het cijfer voor V7. De behandelde stof van klas 4 behoort in zijn geheel tot de centraal examenstof. Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V7. Leerjaar 5 D1= Analyse V Hoofdstuk 3 & 4 + Vaardigheden 1* D2 = Statistiek III Hoofdstuk 1 & 2 + Vaardigheden 2* D3 = Analyse VI Hoofdstuk 5 & 8 + Vaardigheden 3* D4 = Analyse VII/ Statistiek IV Hoofdstuk 6 & 7 + Vaardigheden 4* D5 = Keuzeonderwerp I Hoofdstuk 9 & 10 (Keuzeonderwerp Matrices) D6 = Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen De stof van Wiskunde A wordt behandeld aan de hand van Moderne Wiskunde A/C 5vwo. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 5. Per jaar kunnen minimaal 4 en maximaal 10 overhoringen gegeven worden, al of niet aangekondigd over de op dat moment bekend te veronderstellen vaardigheden, die in (huiswerk)sommen en/of leerwerk zijn geoefend. De cijfers voor deze overhoringen worden gedurende het jaar gemiddeld in het cijfer voor D6. Wettelijk verplicht is een keuzeonderwerp. Voor dit cohort is dit het onderwerp Matrices (hoofdstukken 9 en 10). Het keuzeonderwerp en de hoofdstukken 4 en 7 behoren alleen tot de schoolexamenstof, de hoofdstukken 1-2-3-5-6-8 behoren zowel tot de schoolexamenstof als tot de stof voor het centraal examen. Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D6. Leerjaar 6 D7= Analyse VIII Hoofdstuk 1, 2 & 5* D8 = Statistiek V Hoofdstuk 3 & 4* D9 = Proefexamen* De stof van Wiskunde A wordt behandeld aan de hand van Moderne Wiskunde A 6vwo. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 6. Het gewogen gemiddelde van D1t/m D9 bepaalt het schoolexamencijfer voor wiskunde A. Het eindcijfer voor wiskunde A bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. De aantekeningen in de lessen vormen een wezenlijk deel van de door de leerlingen te bestuderen stof voor de proefwerken en examens. De verschillende onderwerpen worden in verschillende etappes in de loop van drie jaar opgebouwd. Steeds wordt bij een nieuwe toevoeging aan een onderwerp alle stof die eraan voorafging bekend verondersteld. De nadruk bij de toetsing zal natuurlijk liggen op de nieuwe elementen in het onderwerp. 21

Wiskunde C (wisc) Leerjaar 4 De stof en toetsing van Wiskunde C is gelijk aan die van wiskunde A. Aan het eind van leerjaar 4 kan gekozen worden om verder te gaan met wiskunde C. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 4. Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V7. Leerjaar 5 D1= Analyse V Hoofdstuk 3 & 5* D2 = Statistiek III Hoofdstuk 1 & 2* D3 = Analyse VI/ Statistiek IV Hoofdstuk 6 & 8* D4 = Analyse VII Hoofdstuk 7 + Vaardigheden 1 t/m 4* D5 = Matrices I Hoofdstuk 9 & 10 D6 = Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen De stof van Wiskunde C wordt behandeld aan de hand van Moderne Wiskunde A/C 5vwo. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 5. Per jaar kunnen minimaal 4 en maximaal 10 overhoringen, al of niet aangekondigd gegeven worden over de op dat moment bekend te veronderstellen vaardigheden, die in (huiswerk)sommen en/of leerwerk zijn geoefend. De cijfers voor deze overhoringen worden gedurende het jaar gemiddeld in het cijfer voor D6. Hoofdstuk 4 van het boek valt buiten het wiskunde C programma. Wettelijk verplicht is een keuzeonderwerp. Voor dit cohort is dit het onderwerp Differentiëren, hoofdstuk 3. De hoofdstukken 3, 7, 9 en 10 behoren alleen tot de schoolexamenstof, de overige hoofdstukken behoren zowel tot de schoolexamenstof als tot de stof voor het centraal examen. Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D6. D1 t/m D6 maken onderdeel uit van het schoolexamencijfer. Leerjaar 6 D7= Analyse VIII Hoofdstuk 1, 2 & vaardigheden 2* D8 = Statistiek V Hoofdstuk 3 & 4 & vaardigheden 1* D9 = Proefexamen* De stof van Wiskunde C wordt behandeld aan de hand van Moderne Wiskunde C 6vwo. In het boek is ook Extra Oefening te vinden: Voor D7 zie Extra Oefening blz. 52 t/m 57 + blz. 112 t/m 113 (V1 t/m V7). Voor D8 zie Extra Oefening blz. 108 t/m 113 (blz. 113 V8 t/m V11). En voor D9 Examenvoorbereiding (blz. 114 t/m 169) en oude examens. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 6. Het gewogen gemiddelde van D1t/m D9 bepaalt het schoolexamencijfer voor wiskunde C. Het eindcijfer voor wiskunde C bestaat voor50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. De aantekeningen in de lessen vormen een wezenlijk deel van de door de leerlingen te bestuderen stof voor de proefwerken en examens. De verschillende onderwerpen worden in verschillende etappes in de loop van drie jaar opgebouwd. Steeds wordt bij een nieuwe toevoeging aan een onderwerp alle stof die eraan voorafging bekend verondersteld. De nadruk bij de toetsing zal natuurlijk liggen op de nieuwe elementen in het onderwerp. 22

Wiskunde B (wisb) Leerjaar 4 V1 = Analyse I Hoofdstuk 1 & 2 V2 = Analyse II Hoofdstuk 3 & 4 V3 = Analyse III Hoofdstuk 6 V4 = Analyse IV Hoofdstuk 7 & 8 V5 = Meetkunde I Hoofdstuk 5 V6 = Analyse V Vaardigheden 1, 2, 3 & 4 V7 = Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen De stof van Wiskunde B wordt behandeld aan de hand van Moderne Wiskunde B 4vwo. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 4. Per jaar kunnen minimaal 4 en maximaal 10 overhoringen, al of niet aangekondigd gegeven worden over de op dat moment bekend te veronderstellen vaardigheden, die in (huiswerk)- sommen en/of leerwerk zijn geoefend. De cijfers voor deze overhoringen worden gedurende het jaar gemiddeld in het cijfer voor V7. De behandelde stof van klas 4 behoort in zijn geheel tot de centraal examenstof. Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V7. Leerjaar 5 D1= Analyse VI Hoofdstuk 1 & 2 + Vaardigheden 1* D2 = Analyse VII Hoofdstuk 3 & 4 + Vaardigheden 2* D3 = Meetkunde II Hoofdstuk 5 & 6 + Vaardigheden 3* D4 = Analyse VIII Hoofdstuk 7 & 8 + Vaardigheden 4* D5 = Keuze-onderwerp I D6 = Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen De stof van Wiskunde B wordt behandeld aan de hand van Moderne Wiskunde B 5vwo. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 5. Per jaar kunnen minimaal 4 en maximaal 10 overhoringen, al of niet aangekondigd gegeven worden over de op dat moment bekend te veronderstellen vaardigheden, die in (huiswerk)sommen en/of leerwerk zijn geoefend. De cijfers voor deze overhoringen worden gedurende het jaar gemiddeld in het cijfer voor D6. Wettelijk verplicht is een keuzeonderwerp. Het keuzeonderwerp behoort alleen tot de schoolexamenstof. Het keuzeonderwerp wordt later bekend gemaakt. De stof van hoofdstuk 1 t/m 8 behoort in zijn geheel tot de centraal examenstof. Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D6. D1 t/m D6 maken onderdeel uit van het schoolexamencijfer. Leerjaar 6 D7= Analyse IX Hoofdstuk 1 & 2* D8 = Meetkunde III Hoofdstuk 3 & 4* D9 = Analyse X Hoofdstuk 5 en 6 Vaardigheden 1 t/m 3 (alle examenstof behalve meetkunde)* De stof van Wiskunde B wordt behandeld aan de hand van Moderne Wiskunde B 6vwo. Toetsduur D7 t/m D9 is 100 minuten per toets. Het gewogen gemiddelde van D1t/m D9 bepaalt het schoolexamencijfer voor wiskunde B. De onderwerpen D1 tot en met D9 met uitzondering van D5 en D6 behoren tot het CE. Het eindcijfer voor wiskunde B bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. De aantekeningen in de lessen vormen een wezenlijk deel van de door de leerlingen te bestuderen stof voor de proefwerken en examens. De verschillende onderwerpen worden in verschillende etappes in de loop van drie jaar opgebouwd. Steeds wordt bij een nieuwe toevoeging aan een onderwerp alle stof die eraan voorafging bekend verondersteld. De nadruk bij de toetsing zal natuurlijk liggen op de nieuwe elementen in het onderwerp. 23

Wiskunde D (wisd) Leerjaar 5 D1= Meetkunde I H5-H6-H10* D2= Kansrekening I H1-H2-H3-H4* D3= Complexe getallen I H7* D4= Dynamische modellen I H8-H9 De stof van Wiskunde D wordt behandeld aan de hand van Netwerk Wiskunde D4. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 6. Toetsduur D1 t/m D4 is 50 minuten per toets. Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D4. Leerjaar 6 D5= Kansrekening II H1-H2-H3* D6= Dynamische modellen II H4-H5-H6* D7= Complexe getallen II H7* D8= Meetkunde II H8-H9-H10* De stof van Wiskunde D wordt behandeld aan de hand van Netwerk Wiskunde D5/6. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 6. Toetsduur D5-D6-D8 is 100 minuten per toets, Toetsduur D7 is 50 minuten. Er is geen centraal examen voor wiskunde D. Het eindcijfer is het gewogen gemiddelde van alle D- toetsen uit de 5 e en 6 e klas. De aantekeningen in de lessen vormen een wezenlijk deel van de door de leerlingen te bestuderen stof voor de proefwerken en examens. De verschillende onderwerpen worden in verschillende etappes in de loop van twee jaar opgebouwd. Steeds wordt bij een nieuwe toevoeging aan een onderwerp alle stof die eraan voorafging bekend verondersteld. De nadruk bij de toetsing zal natuurlijk liggen op de nieuwe elementen in het onderwerp. 24

Economie (econ) Leerjaar 4 V1= Welvaart in Nederland (H1) 1 V2= Bedrijven (H2) 1 V3= Het nut van de overheid / Nederland en het buitenland (H3+ H4) 1 V4= De betaalbaarheid van de vergrijzing / Loon naar werken (H1+ H2) 2 V5= Gehele boek Werk en inkomen (H1t/m H4) 2 1 Lesboek De Nederlandse economie 2 Lesboek Werk en inkomen Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V5 Leerjaar 5 D1= Het gedrag van consumenten (H1) 3 * D2= Producenten op een markt / Weinig of geen concurrentie (H2+H3) 3 * D3= Gehele boek Markten en welvaart (H1 t/m H4) 3 * D4= Geld wordt minder waard / Te veel geld maakt ongelukkig (H1+H2) 4 * D5= Gehele boek Waarde van de munt (H1t/m H4) 4 D6= Bizzkidz (praktische opdracht) D7= Presentatie klaslokaal experiment (praktische opdracht) 3 Lesboek Markten en Welvaart 4 Lesboek Waarde van de munt Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D7. Leerjaar 6 D8= Keuzeonderwerp D9= Gehele boek Globalisering (H1 t/m H4) 5 * D10= Gehele examenstof aan de hand van boek Examentraining Economie in vraag en antwoord 6 + Onderdeel Philipscurve en NAIRU 7 * 5 Lesboek Globalisering 6 Lesboek Examentraining Economie in vraag en antwoord 7 Stencilpakket Philipscurve en NAIRU Het gemiddelde van de dossiertoetsen D1 t/m D10 bepaalt het schoolexamencijfer. Het eindcijfer voor economie bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. 25

Aardrijkskunde (ak) Leerjaar 4 V1= Systeem aarde (H1) V2= Systeem aarde (H2) V3= Systeem aarde (H3+H4) V4= Ontwikkelingsproblematiek I V5= Ontwikkelingsproblematiek II Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V5. Leerjaar 5 D1= Klimaatveranderingen* (opgebouwd uit twee deeltoetsen, D1.1 (weging 25% t.b.v. D1) en D1.2 (weging 75% t.b.v. D1)) D2= ZO Azië actueel* D3= systeem aarde Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D3. Leerjaar 6 D4= Zuidoost-Azië in beeld* D5= Globalisering* D6= Wonen in Nederland* D7= Herhalingsstof Systeem aarde* De dossiertoetsen D1 t/m D7 zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Het gemiddelde van de dossiertoetsen bepaalt het schoolexamencijfer. Voor alle toetsen geldt dat uitgereikte materialen en extra opdrachten meegenomen worden in de beoordeling van de toets. Het eindcijfer voor aardrijkskunde bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. 26

Biologie (biol) Leerjaar 4 V1= Thema 1: Inleiding in de biologie Thema 2: Cellen V2= Thema 3: Voortplanting V3= Thema 4: Genetica V4= Thema 5: Evolutie V5= Thema 6: Ecologie P1= Practicum Het gemiddelde van de voortgangstoetsen bepaalt voor 80% en het cijfer van de praktische opdracht(en) (P1) voor 20% het eindcijfer van leerjaar 4. De praktische opdracht(en) bestaat uit meerdere onderdelen die afzonderlijk worden becijferd en maakt geen deel uit van het examendossier. Leerjaar 5 D1= Thema 1: Stofwisseling * D2= Thema 2: DNA * D3= Thema 3: Mens en milieu + thema 6 uit leerjaar 4 * D4= Thema 4: Planten * D5= Thema 5: Regeling en waarneming * D6= Thema 5: Gedrag en beweging PO= Practicumdossier Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 zijn de dossiertoetsen D1 t/m D6 gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Het gemiddelde van de dossiertoetsen D1 t/m D6 bepaalt voor 80% het eindcijfer in de 5 e klas. De praktische opdracht (PO), bestaat uit meerdere onderdelen (practica, tekeningen, verslagen, werkstukken, enz.), die elk afzonderlijk worden becijferd. Deze cijfers zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar en maken deel uit van het examendossier. Het gemiddelde van de praktische opdrachten bepaalt voor 20% het eindcijfer in de vijfde klas. Leerjaar 6 D7= Thema 1: Voeding + thema 1 stofwisseling (leerjaar 5) * D8= Thema 2: Transport + thema 3 gaswisseling (m.u.v. paragrafen over de lever en de nieren) * D9= Thema 3: Bescherming (inclusief paragrafen over de lever en de nieren uit thema 3) * PO= Practicum Het gemiddelde van de dossiertoetsen D1 t/m D9 bepaalt voor 80% en het gemiddelde van de praktische opdrachten van leerjaar 5 en 6 voor 20% het schoolexamencijfer. De praktische opdracht (PO) uit leerjaar 5 en 6 bestaat uit één of meerdere onderdelen (practica, tekeningen, verslagen, werkstukken, enz.), die elk afzonderlijk worden becijferd. Deze cijfers zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Het eindcijfer van de praktische opdrachten is het voortschrijdende gemiddelde van de cijfers van deze onderdelen afkomstig uit leerjaar 5 en 6. Het eindcijfer voor biologie bestaat voor 50% uit het cijfer voor het Centraal Examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. Het gebruik van een grafische rekenmachine is bij het vak biologie niet toegestaan 27

Natuurkunde (nat) Leerjaar 4 V1= Beweging in beeld (H1) V2= Elektriciteit (H2) V3= Kracht en beweging (H3) V4= Trillingen en cirkelbewegingen (H4) V5= Straling (H5) V6= Energie (H6) V7= Gemiddeld cijfer overhoringen / extra opdrachten P1= Practicum Het gemiddelde van de voortgangstoetsen V1 t/m V7 bepaalt voor 80% het eindcijfer in de 4 e klas. De praktische opdracht (P1), bestaat uit meerdere onderdelen, inclusief practicumschrift, die elk afzonderlijk worden becijferd. Deze cijfers zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar en maken géén deel uit van het examendossier. Het gemiddelde van de praktische opdrachten bepaalt voor 20% het eindcijfer in de vierde klas. NB: Voor alle leerjaren geldt dat er van de hoofdstukindeling kan worden afgeweken indien de planning daartoe aanleiding geeft. Leerjaar 5 D1= Stoffen en Materialen (H7) + Hemelmechanica (H8)* D2= Golven (H9) + Medische beeldvorming (H10) + herhaling* D3= Astrofysica (H11) + herhaling* D4= Keuze (Biofysica of Aarde en klimaat) + herhaling* PO= Practicum Het gemiddelde van de vier dossiertoetsen bepaalt voor 80% en het gemiddelde van het opdrachtendossier (PO) bepaalt voor 20% het eindcijfer van leerjaar 5. De dossiertoetsen van leerjaar 5 en het opdrachtendossier van leerjaar 5 maken deel uit van het examendossier. Leerjaar 6 D5= Elektrische velden (H12) + Magnetische velden (H13) + eventuele herhaling o.a. uit Samengevat* D6= Mechanica in samenhang (H14) + herhaling uit Samengevat* D7= Quantumwereld (H15) + herhaling o.a. uit Samengevat* D8= Finale (H16) + uitgebreide herhaling, o.a. uit Samengevat* PO= Opdrachtendossier Het gemiddelde van D1 t/m D7 bepaalt voor 80% en het gemiddelde van het opdrachtendossier (PO) klas 5 en 6 bepaalt voor 20% het schoolexamencijfer voor natuurkunde. Het opdrachtendossier (PO), bestaat uit meerdere onderdelen zoals practicum en eventuele aparte opdrachten/overhoringen, die elk afzonderlijk worden becijferd. Deze cijfers zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Het eindcijfer voor natuurkunde bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. Het centraal examen bestaat uit een wettelijk voorgeschreven selectie van de totale stof. Het gebruik van een grafische rekenmachine is bij het vak natuurkunde niet toegestaan. Verwezen wordt naar de syllabus over het examen natuurkunde waarin de stof en eisen gedetailleerd worden beschreven Voor alle leerjaren geldt dat er van de hoofdstukindeling kan worden afgeweken indien de planning daartoe aanleiding geeft. Ook kan in een toets een beloning voor serieus gemaakt huiswerk in de vorm van een bonus worden opgenomen. Deze eventuele beloning wordt per toets door de docent(en) bepaald. Er kunnen geen rechten aan worden ontleend. 28

Scheikunde (schk) Leerjaar 4 V1= H1 V2= H3 V3= H2 V4= H4 V5= H5 P1= Practicum Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 zijn de voortgangstoetsen V1 t/m V5 gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Het gemiddelde van de voortgangstoetsen V1 t/m V5 bepaalt voor 80% het eindcijfer in de 4 e klas. De praktische opdracht (=P1), bestaat uit meerdere onderdelen die elk afzonderlijk worden becijferd. Deze cijfers zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar en maken geen deel uit van het examendossier. Het gemiddelde van de praktische opdrachten bepaalt voor 20% het eindcijfer in de vierde klas. Leerjaar 5 D1= H6 * (opgebouwd uit twee deeltoetsen, D1.1/D1.2 met gelijke weging)* D2= H7 * D3= H9 * D4= H8 * D5= H10 PO= Practicum Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 zijn de dossierstoetsen D1 t/m D5 gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Het gemiddelde van de dossiertoetsen D1 t/m D5 bepaalt voor 80% het eindcijfer in de 5 e klas. De praktische opdracht (PO), bestaat uit meerdere onderdelen, die elk afzonderlijk worden becijferd. Deze cijfers zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar en maken deel uit van het examendossier. Het gemiddelde van de praktische opdrachten bepaalt voor 20% het eindcijfer in de vijfde klas. Leerjaar 6 D5= H10 D6= H12 en H13 + herhaling H1, H3, H6* D7= H11 + herhaling H2, H7, H8, H10* D8= H14 + herhaling H4, H5, H9* PO= Practicum Het gemiddelde van de dossiertoetsen D1 t/m D8 bepaalt voor 80% en het gemiddelde van de praktische opdrachten van leerjaar 5 en 6 voor 20% het schoolexamencijfer. De praktische opdracht (PO) uit leerjaar 5 en 6 bestaat uit één of meerdere onderdelen, die elk afzonderlijk worden becijferd. De weging kan ten opzichte van elkaar verschillen, ze maken deel uit van het examendossier. Het eindcijfer van de praktische opdrachten PO is het voortschrijdende gemiddelde van de cijfers van deze onderdelen over de laatste twee leerjaren. Het eindcijfer voor scheikunde bestaat voor 50% uit het cijfer voor het Centraal Examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. Het gebruik van een grafische rekenmachine is bij het vak scheikunde niet toegestaan 29