BANGKIRAI Groeigebied Soortelijk Toepassing Bijzonderheden Yellow balau, Selangan batu no. 1, Damar Laut, Benuas. Zuidoost-Azïe. Wordt voornamelijk uit Malaysische deelstaten Sabah en Sarawak aangevoerd. De bomen uit de groep Shoreasoorten zijn afhankelijk van soort en groeiplaats 35-40 m hoog, maximaal 60 m. Oudere bomen hebben vaak 1-3 m hoge wortel lijsten. De takvrije stammen zijn in het algemeen recht, rond en tot 20-25 m lang en hebben een diameter van 0,6-0,8 m, maximaal 2 m. Vers is het kernhout van balau geel tot grijsbruin gekleurd, soms met een roo dachtige tint. In het daglicht verkleurt het in het begin snel tot bruin en daarna nog slechts langzaam tot donkerbruin.het wit tot lichtbruin gekleurde spinthout, steekt duidelijk af bij het kernhout en is 20-70 mm breed. Balau heeft een fijne en gelijkmatige structuur en gewoonlijk een sterke kruisdraad waardoor op het radiale of kwartiers vlak een duidelijke streeptekening ontstaat. Afgezien van soms voorkomende pin holes (kleine wormgaatjes), kleine haarzakken en enkele oppervlaktescheurtjes is het hout nagenoeg foutvrij. Sterk kruisdraad, maar rechte en golvende draad komt ook voor. Ondanks de grote hardheid is balau vrij goed af te korten, te zagen en te schaven. Door de kruisdraad kunnen bij het schaven van kwartiers gezaagde vlakken veel inspringsels voorkomen. Een goed gekozen spaanhoek kan hierin verbetering brengen. Zeer langzaam. Hoewel de krimp als matig wordt opgegeven, heeft het hout een duidelijke neiging tot oppervlaktescheurtjes en eindscheuren vooral bij bloot stelling aan de zon en indien het te snel wordt gedroogd. Het moet zeer langzaam en voorzichtig worden gedroogd. Met het spijkeren en schroeven is voorboren noodzakelijk. De aanvoer van Bangkirai is in ons land in ruime mate beschikbaar. Klasse I-II Bangkirai is hard en zwaar. 850-1150 kg/m3 bij 12% vochtgehalte. Bangkirai is goed geschikt voor industrie- en wagenvloeren, paardenboxen, palen terrassen, hekken, pergola s, tuinmeubelen en vloerdelen. Soms bevat het hout een in water oplosbare gom. Deze gom kan incidenteel bruine vlekken (bloeden) veroorzaken op onderliggende werk. Contact met staal veroorzaakt verblauwing van het hout, daarom moeten alle verbindingen uit roestvrij staal bestaan. FelixWood Tuinprogramma Geschaafd Constructiehout FelixFloor
CUMARU Groeigebied Structuur Cumaru Ferro, Champanha, Cumarurana Veel voorkomend in geheel Brazilië, van Amazonia, Rondonia tot in Mato Grosso. Zware bomen die een hoogte bereiken van 46 mtr. Het heeft meestal een goed gevormde onderstam die soms een diameter van 91 cm haalt. Het spint is witgeel van kleur, en scherp afgetekend. Kernhout is geelbruin tot bruinrood met fijne bruine was-of olieachtige aderen die te zien en te voelen zijn. Naast een interessante structuur heeft het een hoge natuurlijke glans. Matig fijnnervig, mergstralen zijn zeer fijn. De aderen zijn goed te onderscheiden en te voelen door hun was- of olieachtig uiterlijk. Zeer hard/zwaar, sterk en taai. In het algemeen kruisdradig. Met kracht goed te zagen en te schaven, maar het heeft een afstompend effect op zaag en beitels. In het algemeen wordt het aangeraden om speciale beitels te gebruiken, vanwege de kruisdraad, maar het hout laat zich goed afwerken. Lijmen is iets moeilijker. Matig droogschema is aanbevolen met kleine kans op scheuren en vervorming. Krimp Tangentiaal gemiddeld, 7,9%; radiaal 5,5%. Met spijkeren/schroeven is voorboren noodzakelijk. Van de Amazone tot en met de Matto Grosso komt het veel voor. De VS en Canada kopen het regelmatig. Klasse I Soortelijk Groen 1200 kg/m3. KD op 12% MC 1070 kg/m3. Toepassing Bijzonderheden Parket, brug- of spoorwegdwarsliggers, waterwerken, havenwerken, zware constructies, zwaar bestekhout, draaiwerk, snijfineer, raderwerk, deuren, palen, terrassen, hekken, pergola s, tuinmeubelen en vloerdelen. In Brazilië wordt Cumaru veelal gebruikt voor luxe vloeren, deuren en buitenwerk van de duurdere huizen, zoals in Europa teak. FelixWood Tuinprogramma Geschaafd constructiehout Ruw
MASSARANDUBA Botanische naam Groeigebieden Structuur Manilkara bidentata (=Manilkara balata; = Mimusops balata), Manilkara spec. div. Bolletrie, Paardenvleeshout. Brazilië. De stam is in het algemeen rolrond en wordt geleverd door een gewoonlijk 30-45 meter hoge boom, een boom met een brede kroon. De stamvoet is vaak wat gezwollen; aanzettingen ontbreken. De lengte van de rechte cilindrische takvrije stam bedraagt doorgaans 15-18 meter en heeft een diameter van ca. 70 cm, max. 180cm. De kleur van het kernhout is in verse toestand licht- tot rozerood, vaak vleeskleurig genoemd. Onder invloed van licht en lucht verkleurt het tot lichttot donkerroodbruin. Het 30-50 mm brede spint is niet scherp van het kernhout gescheiden maar is gewoonlijk witachtig tot lichtbruin getint. De nerf is fijn en gelijkmatig. Gewoonlijk is de draadrichting recht, maar soms in lichte mate golvend of kruisdradig. Hoewel Massaranduba een zeer hoge volumieke massa heeft en een hoge hardheid laat dit hout zich in het algemeen gemakkelijker bewerken dan zou worden vermoed. Het is mooi glad af te werken. Het hout is moeilijk en langzaam te drogen. Het droogproces dient met de nodige zorg te worden uitgevoerd want er bestaat een flinke kans op scheurvorming en vervormingen; bij een juiste stapeling en een lage droogsnelheid kunnen deze zoveel mogelijk worden tegengegaan. Krimp Tangentiaal gemiddeld 9,4%; radiaal gem. 6,3%. Spijkeren en schroeven is, vanwege de hoge hardheid, zonder voorboren niet mogelijk. Het groeigebied is beperkt tot voornamelijk de Braziliaanse staat Pará in het Beneden-Amazonegebied. De boom wordt meestal aangetroffen in hoogland bos en langs rivieren. Zeer duurzaam, met name het kernhout. Klasse I. Soortelijk Groen 1250 kg/m3; KD op 12% gemiddeld ca. 1020 kg/m3. Toepassing In Nederland wordt Massaranduba tot dusver voornamelijk toegepast in de vorm van houtproducten voor de technische industrie en voor bepaalde onderdelen van muziekinstrumenten, biljartkeus, schuttersbogen, hengels, gereedschappen, vioolstrijkstokken, blaasinstrumenten en voor draaiwerk. Daarnaast komt Mas saranduba, gezien de gunstige sterkte en duurzaamheid, ook in aanmerking voor zware, duurzame constructies zoals bijv. waterbouwkundige werken, bruggen bouw, en in de botenbouw, en voor vloeren en dwarsliggers. Geschaafd Constructiehout en Ruw.
ITAUBA Botanische naam Famillienaam Groeigebied Kaneelhout, Louro Itauba Mezilaurus Itauba Lauraceae Amazone gebied in Zuid-Amerika, Guyana, gedeeltelijk in Suriname. Hoogte 25-35 meter. De diameter is ca. 100 cm. Vers Itauba hout is geel tot geelbruin. Het verkleurt vrij snel naar een iets donkerdere kleur (donkerbruin). Ondanks de grote hardheid kan Itauba machinaal toch vrij goed worden bewerkt. Het heeft dan een zeer glad oppervlak. Met het spijkeren en schroeven is voorboren noodzakelijk. Roestvrij staal wordt aangeraden. Het kernhout heeft een zeer grote natuurlijke duurzaamheid, klasse I. Ook in direct contact met de aarde heeft het een duurzaamheid van ca. 25 jaar, in het bijzonder is het zeer bestand tegen insecten. Het wordt niet aangetast door termieten en houtworm. 850-900 kg/m3 bij 12% vochtgehalte Groen 1070-1100 kg/m3. Itauba is geschikt voor veel bouwconstructies in buitenwerk, en als constructie hout in de waterbouw voor sluisdeuren, remmingwerken, stuwen, steigers, bruggen, brugdekken, gordingen etc. Andere toepassingen zijn hekken, poorten, pergola s, en tuinmeubelen. FelixWood Tuinprogramma Geschaafd Constructiehout Ruw
ANGELIM VERMELHO Groeigebied Angelim, Angelim falso, kuraru. Brazilië. Hoogte tot 65 meter. met grote plankwortels. De rechte, cilindrische boom, vaak met vrij hoge wortellijsten. De takvrije stam is 20-30 meter. lang en heeft een diameter van 1,1-1,8 meter. Vers gezaagd is de kleur van het kernhout van geelbruin, vaak met strepen en een oranjerood kleur die snel nakleurend tot roodbruin.het spint hout is roze en niet altijd scherp afgetekend van het kernhout. Vers en droog heeft Angelim een opvallend ranzige(boterzuur) geur die pas na lange tijd verdwijnt. Meestal vrij sterke kruisdraad. Ondanks de hardheid is het machinaal goed te bewerken. Bij schaven kan door de kruisdraad inspringsel voorkomen, maar in het algemeen laat het oppervlak zich glad afwerken. Zeer langzaam met kans op scheurvorming, maar weinig kans op vervorming. De aanvoer van Angelim Vermelho in ons land word steeds meer. Klasse I 1000kg (950-1050) kg/m3 bij 12% vochtgehalte, vers 1450 kg/m3. Zwaar constructiewerk als water-, bruggen-, en scheepsbouw, havenwerken en damwand. Verder voor draglineschotten, steenvormen, gevlochten scheidingswanden en werkbanken. Ook geschikt voor geluidwerende schermen, anti parkeerpalen enz. Angelim kan worden gebruik als vervanger van Azobe. Geschaafd Constructiehout.
IPE Botanische naam Groeigebieden Tabebuia serratifolia Nicholson Ebène vert, ebène jaune, lapacho negro, Surinaams groenhart Brazilië, Suriname. Hoogte 30-37 m met een diameter van 0,6-0,9 m. Er zijn echter groeiplaatsen waar bomen van 50-65 m hoog voorkomen met een diameter tot 1,8 m. De takvrije cilindrische stammen kunnen tot 20 m lang zijn en hebben aan de voet soms wortelaanzetten. Het groenachtig bruine tot groenachtig geelbruine kernhout is duidelijk te onder scheiden van het geelachtig grijze spinthout. De kern vertoont dikwijls lichte tot donkere strepen. Ipe heeft een vrij gelijkmatige structuur zonder uitgesproken tekening. Het hout bevat de inhoudstof lapachol die op het langsvlak als (groen) gele streepjes zichtbaar is. Lapachol kleurt in aanraking met ammonia rood. Recht, soms kruisdraad of onregelmatige draad. Door zijn hoge volumieke massa moeilijk te bewerken, maar Ipe laat zich glad afwerken. Het hout is zeer hard en sterk, moeilijk splijtbaar en zeer elastisch. Vrij langzaam, geringe neiging tot vervormen en scheuren. Krimp Ipe is een zeer stabiele houtsoort. Radiaal 6,6%, tangentiaal 8,0%. Met het spijkeren en schroeven is voorboren noodzakelijk. Roestvrij staal wordt aangeraden. Klasse I 1050 kg/m3 bij 12% vochtgehalte, vers 1200-1300 kg/m3. Voornamelijk voor constructiewerken (water-, bruggen-, scheepsbouw en havenwerken), voor zware werkbanken, bedrijfsvloeren, schuttersbogen, tuinmeubilair, terrassen. Ruw Geschaafd Constructiehout
TATAJUBA Botanische naam Famillie Groeigebieden Bagassa guianensis Aubl. Moracecae. Bagasse, bois jaune (Frans Guyana), gele bagasse. Brazilië, Guyana, Frans Guyana en Suriname Hoogte 27-30 m. De takvrije rechte cilindrische stam is 18-21 m lang en heeft een diameter van 0,5-1,0 m. Uit de bast vloeit bij beschadiging een grote hoeveelheid kleverige zoete latex. Het kernhout is vers geel gekleurd en soms bruin gestreept. Aan het licht bloot gesteld kleurt het na tot roodachtig bruin of donkerbruin, vaak met een opvallende goudkleurige glans. Het spint is bleekgeel tot witachtig en is 30-40 mm breed. Kruisdraad, sterk draadverloop komt voor. Zagen gaat gemakkelijk, maar langzaam. Bij schaven wordt, in verband met de kruisdraad, een spaanhoek van 15-20 aanbevolen. Bewerkingen als groeffrezen en langgatboren vragen de nodige aandacht in verband met splinteren van het hout. Het hout van Tatajuba komt zowel in uiterlijk als in veel eigenschappen overeen met Iroko. Het is echter wat zwaarder en niet zo stabiel. Het vereist wat meer zorg bij het drogen. Langzaam. Bij droging bestaat de neiging tot vervorming. Bij versneld drogen treedt droogspanning op, die na droging door middel van conditioneren kan worden opgeheven. Met het spijkeren en schroeven is voorboren noodzakelijk. Roestvrij staal wordt aangeraden. Klasse I-II. 800 kg/m3 bij 12% vochtgehalte, vers 1070-1100 kg/m3. Als Iroko, hoewel Tatajuba wat minder stabiel is: kozijnen, ramen, trappen, deuren, gevelbekledingen, parket en binnenbetimmeringen, meubelen, scheepshuiden, spanten en betimmeringen in de jachtbouw. Ruw
JATOBA Groeigebieden Structuur Courbaril, Locust, Rode Locus Veel voorkomend van Midden-Amerika tot Peru. In Brazilië centraal in Amazonia. Matig slanke bomen in goed droog land, grote statige kroon en grote broekeinden van 2mtr. en meer. Wordt veelal 30-40 mtr. hoog, maar 50/80 cm diameter, boven de zware worteleinden. Er zijn wel 20 soorten. Kernhout is vers roestig-rood, donkerend tot rood-bruin. Fijn-gestreept of gevlekt door de harsinhoud. Aspect varieert veel. Matig fijnnervig, met weinig glans, mergstralen fijn en distinct; soms eiglans. In het algemeen redelijk rechtdradig, maar kruisdraad kan voorkomen. Benodigd kracht om te verwerken, heeft een matig afstompend effect op zagen / schaven met speciaal gereedschap mooi glad af te werken. Krimp Bijzonderheden Een voorzichtig droogschema is aanbevolen daar risico op scheuren groot is. Kans op vervorming is eerder minimaal. Tangentiaal redelijk, radiaal klein. Houdt spijkers/ schroeven zeer goed.voorboren aan te raden. Komt niet zo veel voor, toch wordt er veel uitgevoerd naar Amerika, Frankrijk, Italië en Duitsland. Klasse II, redelijk duurzaam in contact met de grond; goed resistent tegen drooghout insecten, goed rotbestendig, goede weerstand tegen termieten. Groen 1100 kg/m3, KD op 12% MC 950 kg/m3. Alle buiten- en binnentimmerwerk, voor buitenwerk zeer goed geschikt. Deurraamkozijnen, traphout, zware constructies, in-dustrievloeren, bruggen, luxe wandbekleding. Qua sterkte en duurzaamheid, vergelijkbaar met Merbau. FelixFloor en FelixWood FSC meubelen.