Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta Jaarverslag 2018 1-3-2019 Termunterzijl Rosalie Janac
Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag van 2018, wellicht het eerste overzichtelijke jaarverslag wat u van ons leest. Het zijn een aantal bewogen en gecompliceerde jaren voor ons geweest en nog steeds is de rust niet helemaal wedergekeerd. Onze blik staat echter op vooruit kijken! In dit jaarverslag leggen we verantwoording af aan onze vrijwilligers, donateurs, sponsoren en iedereen die ons steunt. Uiteraard willen wij van de gelegenheid gebruik maken om al deze partijen te bedanken voor hun steun in de afgelopen jaren. Zonder die steun kunnen wij dit werk niet doen. Wij hopen dat we voor allen een mooi 2019 neer kunnen zetten. We kijken terug naar de afgelopen jaren en met name naar het jaar 2018. Natuurlijk laten we u nog even genieten van de zeehonden die wij de afgelopen jaren hebben mogen opvangen en weer vrij zijn gelaten. Maar we zullen ook een financiële verantwoording afleggen. Vervolgens zullen we u ook een stukje toekomstplannen en ideeën laten zien Daniel Kamminga, Pieter Landman & Rosalie Janac Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta 1
Inhoud Voorwoord... 1 Terugblik... 3 Hoe het allemaal begon... 3 Het jaar 2018... 5 Onze zeehonden van 2018... 7 Financiële verantwoording... 9 PR... 10 Stichting Dierenlot... 10 Visie en missie... 11 Zeehondenakkoord... 11 De boerderij... 12 Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta 2
Terugblik Het zijn een aantal onrustige jaren geweest in zeehondenland, zowel voor de zeehonden als voor de mensen en de verschillende opvangcentra. Langzaam bij beetje komen we in rustiger vaarwater. Maar, hoe zat het ook alweer allemaal? Hoe het allemaal begon Laten we eerst eens even terugblikken naar hoe het allemaal ook alweer begon.. Namelijk illegaal. We zijn in het voorjaar van 2014 gestart vanuit de een schuur waarin wij zeehonden hebben verzorgd, die niet werden opgevangen en verzorgd door een bevoegd opvangcentrum. De huilers waren zeer verzwakt toen zij binnen kwamen en hadden intensieve zorg nodig. Gelukkig was onze dierenarts bereid om ons te ondersteunen en met behulp van enkele grote donaties konden we deze zeehonden de juiste zorg geven, rehabiliteren en weer vrijlaten. Omdat we niet illegaal wilden opereren, hebben we besloten om de Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta op te richten. Niet zodat we status konden creëren of er geld mee konden verdienen, maar omdat we het kunnen. We weten dat het hard werken is en dat het ontzettend veel tijd, geld en energie kost. Toch willen we de zeehonden de zorg blijven bieden die zij verdienen. En wellicht naïef van mij, maar ik ben altijd blijven denken dat we door open en eerlijk te zijn en door juist te handelen, we het wel zouden redden. De zeehondenopvang in een schuur, waar ze ondanks de illegaliteit de juiste verzorging kregen en we ze gezond en wel weer konden vrijlaten In 2015 is Pieter Landman uit Termunten erbij betrokken geraakt. Hij heeft in eerste instantie zijn terrein aangeboden om daarop verder te opereren met de opvang en is niet veel later in het bestuur gestapt. 2015 was het jaar van afwachten, geen zeehonden (ook niet stiekem in een schuur), geen duidelijkheid, maar wel mooie plannen. Eindelijk ontvingen we in maart 2016 de beslissende brief vanuit het rijk. We mochten zeehonden opvangen! Een grote groep vrijwilligers zijn aan het klussen geslagen en binnen de kortste keren stond er een kleine opvang achter het Visrestaurant Landman. Met dezelfde snelheid waarmee de (nood!)opvang er stond, waren er ook zeehonden en was er ook de gemeente die besloot dat dit niet kon. En eerlijk gezegd, het kon ook niet. De opvang was nog niet zodanig klaar dat de zeehonden er de juiste zorg kregen en dat we de veiligheid en gezondheid voor zowel de zeehonden als onze vrijwilligers konden waarborgen. Met pijn in ons hart en veel, heel veel tranen van de vrijwilligers, hebben we in goed overleg met het Zeehondencentrum in Pieterburen besloten dat de zeehonden daar naar toe konden voor verdere verzorging. Een vervelend, maar goed besluit. Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta 3
Gelukkig waren er goede vooruitzichten. Pieter Landman was bezig met de aankoop van een oude westernboerderij in Termunterzijl, deze zou dan worden verbouwd tot restaurant en een deel opvang. Een prachtige combinatie op een unieke locatie. Tot die tijd hadden we wel een locatie nodig voor een tijdelijke opvang. Dit bleek op Camping Zeestrand in Termunterzijl te kunnen. Familie Collé bood ons een oud toiletgebouw aan welke we hebben omgebouwd tot een mini opvangcentrumpje. Tijdens dit proces is ook Daniel Kamminga bij de opvang betrokken geraakt. In 2017 hebben we hier onze eerste zeehonden mogen opvangen, de huilers Daniëlla, Joëlla, Annabella en Jolein. Alle vier zeehonden hebben we gezond en wel weer kunnen vrijlaten. Ook hadden we later in het seizoen drie longwormpatiënten, Tolletje, Midas en Octopussy. Midas hebben we helaas moeten laten inslapen, de andere twee hebben we gelukkig gezond kunnen vrijlaten. De zeehondenopvang achter bij Pieter Landman op het terrein. Wat lagen ze er goed bij!! De zeehondenopvang op Camping Zeestrand. Het was eerst een donker, oud hok en wat is het mooie geworden dankzij Kammingabouw! Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta 4
Het jaar 2018 Het jaar begon met een dikke brand in de westernboerderij die Pieter nog steeds wilde kopen. De boerderij is helaas tot op de grond toe afgebrand. Later in het jaar kwam het perceel via de veiling te koop en is het in bezit gekomen van Pieter Landman. Gelukkig! Want dit betekent voor ons dat we verder kunnen met onze plannen voor een permanente opvang naast het restaurant. Wat de opvang op de camping betrof, we zijn begonnen met klussen en alles klaarmaken voor een nieuw seizoen. Het is erg leuk om te zien hoe onze vrijwilligers groeien, als team en in hun werkzaamheden. Iedereen voelt zich ook steeds meer verantwoordelijk voor de opvang, waardoor het echt iets van ons allemaal wordt. De eerste huiler was Jan Peter, hij is als prematuur op 26 mei 2018 binnen gekomen. Dit konden we zien aan de dikke, witte vacht die hij nog had. De tijdelijke opvang was intussen echt een opvang geworden! In totaal kwamen er zeven huilers binnen en alle zeven zeehonden zijn geadopteerd door Stichting Dierenlot. Zij hebben de adopties cadeau gedaan aan de kamerleden en dit kwam financieel voor ons erg goed uit. Helaas is één van de huilers overleden. De andere zes zeehonden hebben we mooi groot kunnen brengen, zowel binnen als buiten. Want in de tussentijd werd er ook nog een buitenbad gerealiseerd. Dit konden we doen door onze Josje en Koentje actie. Bezoekers konden één of meerdere knuffeltjes kopen en deze meenemen op vakantie. De vakantiefoto s met Josje en/of Koentje werden op instagram geplaatst en daar werd een winnaar uitgekozen. De opbrengt van deze actie werd verdubbeld door Stichting Dierenlot, waardoor we het buitenbad hebben kunnen financieren. Ook is er een leuk, klein informatiecentrum bij gekomen. Hierin kunnen bezoekers een kijkje nemen, informatie over de opvang en de zeehonden ontvangen en uiteraard een kleinigheidje kopen waarmee zij de opvang steunen. Jan Peter, het buitenbad en het informatiecentrum Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta 5
Een opvang op de camping hebben, heeft zo zijn voordelen. Zo is er altijd wel iemand die een handje wil helpen. Bijvoorbeeld met de avondvoeding. Dit hebben we vanuit beide kanten al zeer prettig ervaren. Wij hadden hulp en de bezoekers van de camping een unieke ervaring. Een goede steun voor onze opvang is onze dierenarts Jo van Zeebroeck. Hij heeft ervaring met zeehonden, geeft ons advies en controleert de zeehonden daar waar nodig. Dit is in ieder geval bij binnenkomst en voordat ze zeehonden weer worden vrijgelaten. Door een grote donatie van Lush, the charity pot hebben we de dierenartskosten kunnen betalen. We hebben een mooi seizoen gedraaid, maar ook met de nodige hobbels in de weg. Zo is zeehond Maurits na een dikke 2 weken plotseling overleden. Na een autopsie door onze dierenarts kwamen we er achter dat het wellicht om een Clostridium vergiftiging is gegaan. Dit is een al bestaande bacterie die tot uiting komt wanneer er sprake is van gunstige omstandigheden, in het geval van Maurits het snel en veel zelf kunnen eten van vis en warm weer en in combinatie met toch nog een zwakke weerstand. De bacterie zorgt voor gifstoffen waardoor de darmwand lek wordt geprikt, waardoor de zeehond in een vrij korte tijd (aantal uren) kan overlijden. Het was dus even schrikken, maar helaas niet te voorkomen. Later hoorde ik van mij collega op school en tevens ook dierenarts, dat het ook bij lammeren kan voorkomen, met name bij veelvraat, en dat het inderdaad heel erg snel kan gaan. Heel erg triest allemaal, maar we lieten ons koppie niet hangen. Ons hygiëne protocol werd extra aangescherpt, de hoeveelheid voeding werd iets verlaagd of verplaatst naar de avond en het extra toedienen van vocht werd toegepast. Want. Er kwam een hittegolf aan! En hoe!! Gelukkig wonen wij in Termunten en Termunterzijl aan het strand, dus tussendoor konden we even afkoelen. Onze zeehonden zaten ondertussen in hun buitenverblijf. Ze konden het water induiken wanneer ze wilden en wij zorgden ervoor dat ze tussendoor vers en koel water in hun bad kregen. Zoals we al eerder aangaven, is het leuk om te zien hoe onze vrijwilligers groeien. Dit betekende ook dat zij veel meer zelfstandig aan het werk konden in de opvang, zodat de taken beter verdeeld konden worden. Daar waar het in 2017 nog allemaal nieuw en spannend was, werd het verzorgen en omgaan met de zeehonden nu al een stuk vertrouwder. We hebben verschillende vrijwilligers leren zeehonden voeren (dit leerproces gaat natuurlijk gewoon door) en ook de kennis er ervaring groeit. De zeehonden hebben we goede zorg kunnen bieden en gezond en wel weer vrij kunnen laten. Het vrijlaten van de zeehonden gebeurde deze keer in de Eemshaven, bij de Borkumlijn. Hier is voor gekozen omdat de dijk vanaf Delfzijl tot en met de Eemshaven afgesloten is en er bij de Punt van Reide op dat moment nog een grote groep zeehonden lag. De Borkumlijn heeft een mooi strandje en voldoende ruimte voor iedereen die wilde komen kijken. De zeehonden kunnen vanaf dat punt rechtstreeks naar Borkum (of ergens anders in de Waddenzee) zwemmen, waar ook weer groepen met zeehonden liggen. De eerste datum voor het vrijlaten hebben we moeten uitstellen vanwege het slechte weer (storm), maar daarna waren de weergoden ons goedgezinds en hebben we prachtige dagen gehad. Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta 6
Onze zeehonden van 2018 Jan Peter, binnen gekomen op 26 mei 2018 als prematuur met een gewicht van 7,2kg en vrijgelaten op 29 augustus 2018 en toen 31,6kg Attje is binnengekomen op 9 juni en vrijgelaten op 29 augustus 2018 Binnengekomen op 14 juni 2018 en vrijgelaten op 29 augustus 2018, Femke Merel Op 15 juni 2018 kwam Laura binnen. Zij is weer vrijgelaten op 9 september 2018 Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta 7
Corrie is op 14 juni 2018 binnen gekomen en op 9 september 2018 vrijgelaten En Carola! Zij kwam binnen op 1 juli en op 9 september hebben wij haar vrijgelaten Maurits is helaas overleden Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta 8
Financiële verantwoording Het jaar 2018 is hectisch begonnen, zo ook financieel. Er moest in het afgelopen jaar veel uitgezocht worden wat veel tijd en energie heeft gekost. Ondanks die hectiek zijn wij blij dat wij financieel gezond het jaar afgesloten hebben. Op de afschrijvingen/verbouwingskosten van het oude toiletgebouw na, hebben we aardig quitte kunnen draaien. Dit dankzij een aantal grote sponsoren zoals Stichting Dierenlot, Lush, All Medical, Camping Zeestrand, Kamminga Bouw en Visrestaurant Landman. Natuurlijk hebben ook alle andere donaties kunnen bijdragen aan dit geweldige resultaat. Een verantwoording van onze baten en lasten ziet u op de onderstaande afbeelding. Voor vragen hierover kunt u terecht bij ons bestuur. Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta 9
PR Één van onze vrijwilligers, Marleen, heeft de opleiding mediavormgeving gevolgd, met als resultaat dat zij op vrijwillige basis prachtige flyers en visite/informatiekaartjes heeft ontworpen. Verder zijn we bezig met informatieborden over de zeehonden en de opvang voor op de buitenzijde van ons gebouw. Ook dit wordt ontworpen door Marleen. Het afdrukken van de flyers, de kaartjes en de informatieborden gebeurt wel door een bedrijf. Om dit te bekostigen hebben we het Eemsfonds aangeschreven en doen we mee met de Raboclubkasactie. Op dit moment zijn we te volgen via Facebook en Instagram. Onze website wordt binnenkort onder handen genomen, aangezien deze wat saai en vergeten is. Wij zullen het komende jaar hard aan onze naamsbekendheid en reputatie werken en we krijgen hulp om een manier te verzinnen om geld te genereren voor de bouw van onze permanente locatie. Stichting Dierenlot Voor de Zeehondenopvang Eemsdelta is Stichting Dierenlot de grootste sponsor. Zonder haar gelden van haar donateurs die wij dan ook hartelijk bedanken voor hun steun zouden wij ons werk bijna niet kunnen doen. Ook hebben wij voor 2019 weer subsidie aangevraagd, om zo onze tijdelijke opvang te optimaliseren en de juiste zorg aan de zeehonden kunnen blijven geven. Op zaterdag 11 november 2018 was er weer een congres voor de landelijke dierenhulpverleners. In totaal waren er 140 dierenambulances onderweg naar Gorinchem. In totaal waren er deze dag ruim 1200 dierenhulpverleners aanwezig. Deze dag werd voor de 14e keer door Stichting Dierenlot georganiseerd, een mooie ontmoetingsdag boordevol informatie voor de vrijwilligers die zich dagelijks inzetten voor dieren in nood. Er was ook nog een plenair debat georganiseerd over het belang van lokale dierenwelzijnsorganisaties voor mens en dier met in het panel een aantal politici en mensen uit de opvangwereld. En niet te vergeten: de uitreiking van de droomcheque van 25.000,00 die beschikbaar was gesteld door de Nationale Postcode Loterij aan een organisatie die daarmee een bijzonder project wil realiseren. Aan het einde werden er nog extra bedragen uitgereikt aan alle beneficianten van Stichting Dierenlot. Dit geld zal door ons nuttig besteed worden waardoor onze vrijwilligers nog beter hun werk kunnen doen. Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta 10
Visie en missie Het opvangcentrum van de Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta is gelegen in Termunterzijl, in de prachtige Eemsdollard regio. Het betreft een klein gebied, de kustlijn is vanaf de Eemshaven (of eventueel Noordpolderzijl) tot aan Nieuw Statenzijl, de Duitse grens. Op dit moment bevindt zich alleen maar de gewone zeehond (Phoca vitulina) in deze wateren. Heel enkel eens een grijze zeehond (Halichoerus grypus). Onze visie is dat elk dier in nood hulp verdient, ook elke zeehond! Ongeacht of er genoeg of teveel zeehonden zijn. Op het moment dat een zeehond gestrand is en wij na een goede observatie concluderen dat deze zeehond hulp nodig heeft, door opvang, verzorging en rehabilitatie te bieden, dan willen we in staat zijn deze hulp te geven. Zorgvuldig, met respect en vooral met veel liefde. Dit willen we doen door onze kleinschalige opvang draaiende te houden. Wij draaien volledig op vrijwilliger en dit willen we ook zoveel mogelijk blijven doen. Een streven is wel om uiteindelijk een aantal vaste verzorgers in dienst te nemen, om zo de continuïteit te kunnen waarborgen. Dit gebeurt echter pas als we voldoende inkomsten hebben en financieel gezond draaien. Zeehondenakkoord Dan hebben we nog het zeehondenakkoord. Naar aanleiding van het ontstaan van verschillende zeehondenopvangcentra heeft staatssecretaris Dijksma de opdracht gegeven om middels een advies van een Wetenschappelijke Advies Commissie tot een gezamenlijk akkoord te komen. Gezamenlijk met alle partijen die te maken hebben met zeehondenopvang, zoals de opvangcentra, de stichtingen die mensen in het veld hebben om eerste hulp te verlenen, maar bijvoorbeeld ook de Waddenvereniging en Staatsbosbeheer. In dit akkoord moet ruimte voor beide scholen (dus zowel individuele dierenhulpverlening als soortenbescherming) en nieuwe initiatieven zitten. Tot op heden is dit akkoord nog niet gelukt, mede door de grote verschillen van de opvangcentra. Daar waar wij het individuele dier belangrijk vinden, wordt er naar ons idee teveel gekeken naar het financiële aspect en onderzoek naar de populatie en zuigelingen, ten koste van zeehonden. Na lang wikken en wegen, veel overleg met elkaar over onze normen, waarden, visie en missie en alle consequenties tegenover elkaar afwegend hebben we in januari 2019 besloten om uit het zeehondenakkoord te stappen. We zijn ons ervan bewust dat dit een groot risico is voor onze vergunning. Echter... Het concept akkoord beperkt ons in het uitvoeren van onze visie en missie, eentje waarbij elke zeehond telt! We willen onszelf, elkaar, onze vrijwilligers en onze donateurs en bezoekers recht in de ogen aan kunnen blijven kijken. Dit kunnen wij niet doen door een akkoord te tekenen om maar een vergunning te houden, maar waar wij eigenlijk niet achter staan. Het betekent echter niet dat we stoppen met onze opvang! We gaan gewoon verder! De onderhandelingen lopen nog en wij zijn niet van plan om op te geven. Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta 11
De boerderij Onze opvang op de camping is een tijdelijke locatie. Dit is in 2017 in overleg met de gemeente gegaan, met zicht op de boerderij aan de overkant van de camping. Omdat deze locatie tijdelijk is, is de opvang niet heel erg uitgebreid. De basis staat er, het is werkzaam en we kunnen de zeehonden op een juiste en veilige wijze verzorgen. We hopen dat we nog één seizoen op deze locatie kunnen draaien om daarna over te gaan naar onze permanente locatie. Pieter Landman is momenteel druk bezig met het ontwerpen van de boerderij, wat uiteindelijk een combinatie wordt van een restaurant, de zeehondenopvang en een woonhuis. Voor de duidelijkheid, het restaurant is commercieel en staat los van de zeehondenopvang, welke een stichting is en geen winstoogmerk heeft. We gaan alleen een samenwerking aan door het gebouw te delen. De stichting moet de bouw en het draaien van de opvang zelf bekostigen. De boerderij is gelegen op de Schepperbuurt 37 in Termunterzijl, zie foto s 1. Helaas is het pand volledig afgebrand 2, 3 waardoor we behoorlijk wat vertraging hebben opgelopen. Wij hebben echter goede moed hopen het komende jaar voldoende geld te genereren voor de nieuwbouw van de zeehondenopvang. De eerste tekeningen zijn in ieder geval klaar en als het eruit ziet zoals in mijn hoofd, nou dan wordt het prachtig! Ondanks de grote omvang van dit pand, is het trouwens gewoon de bedoeling dat we kleinschalig blijven opvangen. De stichting Zeehondenopvang Eemsdelta is een non profit organisaties. Wij draaien op vrijwilligers en kunnen bestaan door giften en donaties van bezoekers en sponsoren. Onze stichting ontvang geen subidies van de overheid. 1 https://www.oozo.nl/woningen/delfzijl/wijk-02/verspreide-huizen-termunten/woning/103434/woning-schepperbuurt-37-termunterzijl 2 http://www.112wagenborgen.eu/index.php/2017/12/31/uitslaande-brand-verwoest-boerderij-in-termunterzijl/ 3 https://veilingnotaris.nl/veilingen/26905/schepperbuurt_37_en_ongenummerd_termunterzijl/?tab=fotos&foto=2#fotos Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta 12
Stichting Zeehondenopvang Eemsdelta 13