UDC 677.061:389.16 Texstelsel Universeel stelsel voor aanduiding van de lineïeke massa van garens en dergelijke produkten Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. Tex system. Universal system for designating linear density of yarns and similar structures Vervangt NEN 945,1e druk. juli 1962. NEN 945-A, februari 1966 en tabel 4 uit NEN 983, 1e druk, mei 1967 NEN 945 2e druk, december 1969 NEDERLANDS NORMALISATIE - INSTITUUT
Inhoud biz. Inleiding 5 1. Onderwerp 7 2. Doel en toepassingsgebied 7 3. Kenmerken van het Texstelsel 7 4. Definitie 7 5. Eenheden van het Texstelsel 7 6. Aanduiding 8 Aanhangsel A. Herleiding en afronding 9 A.1 Inleiding 9 A.2 Herleiding naar equivalente texwaarden 9 A.3 Herleiding naar afgeronde texwaarden 12 A.4 Herleiding naar voorkeurtexwaarden 13 Aanhangsel B. Stadia voor de invoering van het Texstelsel in handel en industrie 16 B/1 Inleiding 16 B.2 Voorbereidende maatregelen 16 B.3 Eerste stadium 16 B.4 Tweede stadium 17 B.5 Derde stadium 17 Aanhangsel C. Nominale texwaarden van de in de chemische vezelindustrie gebruikelijke titers in denier 18
5 Inleiding Deze norm is opgesteld door normcommissie 33201000,,Nomenclatuur, classificatie en typekeuze van vezels en garens". Zij komt overeen met ISO Recommendation R 1144-1969,,Textiles. Universal system for designating linear density (Tex System)" van de International Organization for Standardization (ISO). Reeds lange tijd is het gebruikelijk om de fijnheid of grofheid van een garen aan te duiden met behulp van nummerstelsels. De meeste sectoren van de textielindustrie gebruiken voor dit doel eigen stelsels. De stelsels die thans algemeen in gebruik zijn, kunnen in de volgende twee groepen worden ondergebracht: a. directe stelsels, waarbij de fijnheid van het garen wordt aangegeven door de massa van een bepaalde lengte van het garen, tot dusverre,,titer" genoemd; b. indirecte stelsels, waarbij de fijnheid van het garen wordt aangegeven door de lengte van een bepaalde massa van het garen, tot dusverre,,nummer" genoemd. Als gevolg van de toenemende toepassing van garens die uit meer dan één soort vezels zijn samengesteld, alsmede van weefsels die uit verschillende soorten garens bestaan, is het duidelijk, dat slechts de algemene invoering van één nummerstelsel voor garens eventuele verwarring kan vermijden en kostbare tijd voor berekeningen kan besparen. In het bijzonder om deze redenen heeft de Technische Commissie ISO/TC 38,,Textiles" van de International Organization for Standardization erop aangedrongen dat één universeel stelsel voor de aanduiding van de fijnheid van vezels en garens zou worden ingevoerd. Na grondige studie besloot genoemde commissie in 1956 unaniem om het Texstelsel aan te bevelen voor internationale aanvaarding ter vervanging van de traditionele garenstelsels. Dit besluit werd vastgelegd in de ISO Recommendation R 138 Universal Yarn Count System" en werd later uitgewerkt in de ISO Recommendation R 271 Implementation of the Тех System for designating the size of textile fibres, yarns and similar structures". De eerste druk van deze norm, gepubliceerd onder de titel Texstelsel. Aanduiding van de lineaire dichtheid van textielvezels, garens en dergelijke produkten", was met deze ISOaanbevelingen in overeenstemming. De ervaring van de laatste jaren heeft evenwel aangetoond dat deze ISO Recommendations niet geheel aansloten bij de wensen van de internationale handel en industrie.
7 NEN 945 Texstelsel 1. Onderwerp De norm bevat basisgegevens over het Texstelsel en geeft in aanhangsels methoden om traditionele garennummers en titers te herleiden naar lineïeke massa in het Texstelsel, een aanbeveling voor de invoering van het Texstelsel in handel en industrie en een tabel met texwaarden die in de chemische vezelindustrie wordt toegepast. 2. Doel en toepassingsgebied Deze norm beoogt met het Texstelsel eenheid te brengen in de wijze waarop de fijnheid of grofheid van textielvezels, van tussenprodukten (lont, kamband, enz.) van garens en dergelijke produkten worden aangeduid. 3. Kenmerken van het Texstelsel 3.1 Het Texstelsel is een direct stelsel, waarbij de fijnheid van een garen *) wordt aangegeven door de massa van een bepaalde lengte van dat garen. 3.2 Het stelsel is gebaseerd op de grondeenheden meter en kilogram. 3.3 De fundamentele eenheid van het stelsel is tex. De lineïeke massa in tex geeft de massa in grammen van één kilometer van een garen. 4. Definitie Lineïeke massa: De massa van een garen, gedeeld door zijn lengte. Opmerking Het gebruik van de term lineïeke massa" is thans nog beperkt tot wetenschappelijke literatuur en tot de verslaggeving van laboratoriumonderzoekingen, terwijl de industrie de voorkeur geeft aan nummer of titer. In de huidige overgangsperiode, die gericht is op het gebruik van het begrip lineïeke massa" in de toekomst, zullen de termen nummer" en titer" als synoniemen van lineïeke massa" worden beschouwd. 5. Eenheden van het Texstelsel De volgende decimale veelvouden en delen van de eenheid tex zijn, bij voorkeur tot andere mogelijke combinaties, te gebruiken: kilogram per kilometer, genaamd kilotex" decigram per kilometer, genaamd decitex" milligram per kilometer, genaamd millitex,, ) Ter vereenvoudiging is de benaming garen" gebruikt; alle andere verschijningsvormen, genoemd in 2 kunnen hiervoor in de plaats worden gesteld (zie ook NEN 982).
Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214 2600 WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus 5059 2600 GB Delft Vlinderweg 6 2623 AX Delft Ja, ik bestel ex. NEN 945:1969 nl Texstelsel - Universeel stelsel voor aanduiding van de lineïeke massa van garens en dergelijke produkten 32.00 T (015) 2 690 390 F (015) 2 690 271 www.nen.nl/normshop Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via www.nen.nl/normshop Gratis e-mailnieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze e-mailnieuwsbrieven. www.nen.nl/nieuwsbrieven Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V E-mail Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: 015 2 690 271 E-mail: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon 015 2 690 391, dagelijks van 8.30 tot 17.00 uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: www.nen.nl/leveringsvoorwaarden. LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview - 2018