!"##$%&'$#! ( ()( * + (), )( )()( )() - ). ( ))( ( )) (( %#!$%&'$#! /)( * (/ /) (/ /))( 0 (/ /)) *% (1 /))/ (+

! "# $% &%''

!"##$%&'$#! ( (( * + (, $#!$%&'$#! ( (( ( -. ( ( ( (( %#!$%&'$#! /( * (/ / (/ /( 0 (/ / *% (1 // (+ * $#& + 1( (, 1 # ( 1( 2 ( 1 ( 1/ * (- ( $%,$$%&'$#! +( +. ( +/ 3 ' ( +/( ( +/ +// 1 + -!&.! (! # - 4 * /( * & / ( +( // +.+( /1 '1, /+ 2

''' %'! ' ' 5'6!'% 5'%' %'#' 7#8 % 9&$.'! ''# ' ' %'! ' ' 5'%( ' '' ' 5 : '! 6 '; ' 5 ' '' % ' &' ' '''5 '%' 5#'! $!"$ 5''%( ' '' ' &'''9' &'79&8& <'9 = 5' '9& '.'9&'' '% 9&' 9=.'9& :9& #',(( >7 '8# ' '((. %6 %9? 5 7@89& 5 9 7 89&7 8 '' 3

9& @ %9& 9 '7 "%8%% '' % ' % 5 <'':9&% + ' /&"$ &%( 9 =. '( :% ( &%/ (? % :%1% '', &%+ (. %'& ' 5 <%,% ' '( 4

!"##$%&'$#!!#$!!'@ 5 @ /1+ @ (1+A //- : '-B 5 '(1 ( 0 /#!"## :9 = 79=8 ' 5@ ''/A :9=-((7 8' '(+A 1+ '' '% 6 :9 = %% ' ' @ '' 5@ 'C ' ''(A.%, 5 @ '(/+,/1+: ' 1+A :9=-((& %+A5 (( % ' 5

0 &!$%!,,-! & '/A. (%' A: '/-,//-( : '4A@ % ' A: '/,,1 ( 5 %D(1AD(/A( & ( %'! "#$ ( 1$& + 1$& 1$& 2$ + 2$ 2' $#&$ 3!' +A /A +A /1- /--+ /(,(+ //4+ (/A 1A A # /// /,+ /4 1 (A 4A A /(-++ /+ /1,-+ //,1 +A (1A (/A $4 EF,78?9& ',((B! EF,B9=G!'.B!#+ +( : 1(A 5' 7 8' %. % '%1' %' %&&'"#($ ( + 1$& 2$ + 2$ Werkloosheid totaal +-1(,/ ;(A ;(1A H( (+11 (144- ; ;-A ; 7I/8 (- 411 ; ;,A ; 7H18 (,+ (1+, ; ;(+A ; +,A +(A 1(A ;+A ;(A?9& Toelichting: 0 '+5'+, '', 9 '9& 6

$#!$%&'$#!!#$! 5 & '/A@ - % : /-,//-(. '% ' & : '4A.%- %' (A4( : 1( ' J'? &K '? K'- '@- '' ' 0 $# 00!"##&!$%! G/(1A @ ',A? 714-4+8 7+-/,+8&K 7/,+8 711(4+8 5 '@ ' '&K **+, &(44-(''' '' +A5' ' &/1 %7' 8&+'%' &, 5 ''(/A1 7

-../&& **+ L.'9&? EF,B '9&,(( &- ''' ',A?'- - % :'' % (4A(5 //- '4', & ' ' ' 1A 00 -!$!"## **+, 5 (44-(' 5' G+' % &+ &K 5 &, 5' &K ' # ' % 8

-..0 &,%( Landbouw en visserij Industrie Bouwnijverheid Detailhandel Groothandel Horeca Vervoer en Telecom Financiele Diensten It en overige zakelijke diensten Overheidsdiensten Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Toerisme en overige diensten 2006 gemiddeld 2007/2010-500 0 500 1000 1500 2000 ontw ikkeling aantal banen? EF,B '9&,(( 5' '% 5 '( '%''. '&K % ': & ' %' '!' (? 7D(++D11A8B 7D(-D+A8B &K 7D-++D/A8B 7D-++BD(1A8B 7D,+D(A8B 7D,/D/A8B 7D+++D1,A8B ' 7D11DA8 1 5 % M 5M ' &&K ' 5 ' ' 5 ''C ' '' &78 G '' ' % 5% 9

0 -!$& 00!"##&!$%! **, &(44 %& '(+'1& '+5 '/ & 1 ' 5'1' & +, %/,, : /4:' '4A @ @ ' % ' (A4(: ( 15 -..2/&.. ** 45000 40000 35000 30000 25000 20000 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 * L.'9&? '9&,(( 5' EF,' 7D1(A8 +/.%1' 7g en ' 78' ' ' ' 2008 * 2010 * 10

00 -!$!"## 2, 5' '/ %&1 'B -..30.., -200 0 200 400 600 800 Landbouw en visserij Industrie Bouw en bouwinstallatie Detailhandel Groothandel Horeca en catering Vervoer en telecom Financiële diensten IT en overige zakelijke diensten Openbaar bestuur Onderwijs Gezondheidszorg en welzijnszorg Toerisme en overige diensten 2006 gemiddeld 2007-2008 gemiddeld 2009-2010 14 5"#, &, ''' &K : ''' :, '(A 2.,$ + 3 2' $.$-! 3 2' $.$-! 5 -!$ &K,/- (4 ++,/A 1A 5 14+ +( +,A ;(A & 1+ ++ 1-+ 4A ;1A 0 1(+ 1+/+ 1,1+ +A (A 0 /+, 1++ 1,1 (/A (/A ++ / /, -A (A : //,, -/+ (A /1A. ' (1+ (, 1+ ((-A ;,A K' (++ (,,+ ( 1,A (A (/ (1,+ (/++ 4+A ;/A *. (1 (- (-+ /A A -4 ((+ 4,,-A ;,A? '9&,(( &- '' %@- # &K ' ''J'? 0 &K & '''? 5 0 11

5'''A ( % ' ' % -( K'-' '@- ' ' 12

%#!$%&'$#!!#$! 5 %(1A'(A ( ' : '1A( 1+ '(/+ K( 5' % ' 0 /#!"##%$.&%,# 5' 5 ' ' ' % 5 %%%' '++,+ %K % ' 5'%' '. ' ' 5' ' '(A %? '' 7++8B %'%% %7;18B %7/,8?' 7#8 7'' 8B % %7D/+8& %%5' ' 6 '' 0 $.&%,#&!$%! 5% %' '' (A&' /+B (1A&(' ' //,1(B' ''(A 00 2&-! 5' ' '%' 5' ' N%>? '''. 13

-../&5 200.000 150.000 100.000 40% 42,5% 44,5% 50.000 0 2000 2005 2010 man vrouw?9 ='9=9&!#+ &+ (-/1'(/,-5 ' '1+A $ 11+A( 00 /6! ' 5,+ (4A7(A(448 ' %( ' @ &1 ++ ' % 5 ' 5 %67%1+8'+ ('% 3 5 $ 6!&-!$ ( ( ( (+1 /( /- 1+ -A ((/A +11 (1 (,/4 (+41/+ ;/-A ;A 1++1 /+4 -,+ --(+ +-A (//A ++,1 ++-+ /-,( 11 +4A 4A! &!$%! +0*( 30(( 0+* 758 +78?9 ='9=9&!#+ : //A '1A( 1+ '(/+ ++ 1-5 '++ ' % 14

00.&, 9A %' % 5 ' ' ' -..,/&5 5. 350000 300000 250000 200000 150000 100000 50000 0 2000 2005 2010 basis vmbo mbo hbo/w o?9 ='9=9&!#+ C 1 +( '(/A: 1A -A( 5 7'8' %1/A( 15

* $#&!#$! 5 @- % (''(1 %'' 5 % 5 ' &' %//4 *0!"##&!$%! &+ @ 5 ' ', %:9& '(1A :9= 1+AB %',+ & ' '5 '. (/+A5 '// %' G' %' -../&& ** 35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006* 2007 * 2008 * * 2009 * * 2010 * * L='9& LL= 9&G% O&'?9& 5 ' &-((9& ' A.' ' G 9&' '(1( : ++,A#' $' 16

,+(A1(A ( *0 -!&$. &(+%' : %1 ' ' %''1 ''C' ' '' ' % : ', % *00 9$ # 7/8/' '.%1 5 +. % K', 7A8B ' ' # '' (' :,A11A', &' %//4 -..+&26, 3000 2000 1000 0 2002 2003 2004 2005 sept 06 Bron: CWI, bewerking afdeling O&I gemeente Breda. :9& %''(4A '(-,+ *00 $ 5% 'J J 71D8. % 5 '''P 1 : 9= 9 % 17

5 '' '' -..*&.%37(6 5, 20000 15000 10000 5000 0 2002 2003 2004 2005 sept 06 Bron: CWI, bewerking afdeling O&I gemeente Breda 5'' %' : 1 '(A +,+A! 114.% % 7(,++ (1++',8 : + 7-4/+ --1',8: + '' 1A/4A',. :9& %' 5 %'(1A %1++1 %'-A++ *00 /$"$# 5 / &1 ' '%: 1(,5 1' ' 5%' '% 18

-../&.&%8(6 5, 20000 15000 10000 5000 0 2002 2003 2004 2005 sept 06 * 2005: geschat op basis van totaal nww december 2005 en aandeel > 1 jaar niet-werkend januari 2006. Bron: CWI, bewerking afdeling O&I gemeente Breda 5'% %, : '/A '+: 7,,A,8'',A +'' '% : JJ %,: 7H/ 8 :9& %' ' ' % = M ' ' ' % ' '' 9& 19

( $%,$$%&'$#!!#$! K(' ' 5'7 8% ' '? 5 ' '5 7' '8 "& '' ' ' ''&9K! ' ''. %% '7 8 ' 5 (0 $#%$.&%,# 5 '('K (' % % ''.%+% 5 '78 ' &,'' # '( '' -../&&5 **! 9:"# $ 1"#6" ;6;; &<.=6&/># '9= 5 ' ' 20

(0 -!$&"$#& 5 %(% % %':'' &1+ %.%1 '.%+ %': ' '' (7'(1 8!'7 8% ' -../& & **$ 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 vacatures 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 werkloosheid 2006 * 2007 * 2008 * * 2009 * * 2010 * * 9:"# $ 99# &&5&$ 1"#64?6" ;6;; &<.=,6&/># 5 ' ( ' (0.!$%&'$#!. '' ' C@ ' :' %73.G3@ 8 %M ' ' (00 -!$ &(/ ' +A(-A15 @ &1 '.9 ' ' '' 9& G3@ 2 Zie voor een definitie van het begrip moeilijk vervulbare vacatures de begrippenlijst achter in dit rapport. 21

$9& ' ': (4A1-A+!+ 9& 7-A%8? &K G3@ '' : ' -A++A, G3,''? % K ' G3'''' <'%,' ' '5 ' ' ' ' ' ' (00 $.&$.! %( 5 22

-..2 "#5.&&' 556 5..., Elementaire beroepen Lager technisch Middelbaar technisch Middelbaar administratief, commercieel ed Lager transport Lager administratief, commercieel ed Lager agrarisch Middelbaar verzorgend Lager verzorgend Hoger administratief, commercieel ed lagere beveiligingsberoepen Middelbaar juridisch, bestuurlijk, beveiliging Hoger technisch Middelbaar gedrag en maatschappij 0 100 200 300 400 500 600 openstaande vacatures nww fase 1?9&#'' 5 '7 ' 8 7%(/8!% '%'' 7 ' 8 ' G3% '? "%'' B "''6 %'' B '%"%'' B %B % G3@ ' 7#'',8? "%'' % 7'"'8B '%'' ' 7'"8B '' ' 78B ' '% & : ' ' :'#'7#8% ' +(:' ' $ #?.( 5 % '% ' # 23

! 78'7'' 8'''' & + ' ( :'% 5.5 $ 2$!!!$$! #.! #' #%% # 9% # G =' =''! ' K G. G G 5 K!''!M' = % ' < ' ' <?&#9&% O&' & ' ' '' < ' ' ' (00., :#(!' #'7' 8 % % 0 % %' 5 " ' #' ' ' ''&9K '. %% '7 8'5 % ' %7& #' <,8? 5 ' ' '' % 5 &''' C '''' 24

3' ''' M'' %B''' ' 5' ' 5 ' % % C' ' C '' ' 25

+ -!&.! 5'5' ' %' ' ' %.%, K(' %' J'' ' 5 % 5 ' '? -!$& : ' ' C' ' % ' &(' '5? &K K G '! ''!78 ' 5* '' $,&,$ 5 ' : '1A( 5 ' '?' '?? ' G?' 7 **8 $%&.$!-.!,$" 5 ' 5 '' ' ' Q % R'' '! 4..& &@4 *:$&&-"$#! 5 '! ' '' 5 1 '%! @ 26

($#'$&!!%!! ' ' '@. < 78' 6 ' 5% '?1# +:$. : 1A-A( 3'' %! ' 7 % '8 9"$#& 5 5 ' ' G' (.' '' '! 3 $$"$#; -!< %'' '= M ' ' ' % '.' ' 27

Bijlage 1 Werkgebied SES en rpa West-Brabant 28

Bijlage 2 Begrippenlijst $%&'$#! K% ;$%&<.$!-.! 78? @78?' $.&%,# # (+,1' %%%. %? ' %% ' % % ' % '' % $.-!$=;0,0'0"$#&< 6 %' '' :9&' >&?@6&!!!$%&'$#! S(' S' ( S/' '( S1'''%' '' /$.&!,-!$!'% % % /$"$#& %'' $#!&-!$ # % %% #,$,%$,-!$&.% ' ' ' % '% ' ' ;!"$#"$##< # 9&J%' %.' %.&!,-!$& : % '' ' -&& 5%' ' 29

5%' ' % ' -$A&? 59&#',(('' & ' >' '. ' %&!$%! & '# # 9' @C'5''!*0: G ' 'C -!$,'@!!&!,-!$& : % : ' " $#&&.$-!"$#%$.&%,# T6 $#%$.&%,# # '7%'' %8' % % 7%'9&85%%' (+,1 30

Bijlage 3 /!$!$ #G7'(44,"''(8$A & $ 9&5C7+",8B!?.$ 9&@ 7("'',8? C.$ 9&@ 7',8@% # 5,$ 9&@ 7'("'',8? 9&@!!9U @!&*7+84 5 9&@ 7,8"# 5, 9&C@ 7,84 5, 5? $ 9 7'18;...<.=.$ 9 7,8;$ 9 7',865 9 7',865 9 7,8.65 9 7,($; 6' D & 9 = 7',8,$ 0': 7,8,6., 0'O&%'7',8 $ 3.G3@ 7,8?, G #'O G 7,8?,$.5" #07%+8? 5D $ &'7'18' &'7,8? D, '#'7#87'+8=? 6'& 55 '#'7#87'+8B 55! 7',8<.=,! 7'+8? D, 31

Bijlage 4 Overzicht sectoren en SBI-coderingen Sector SBI-codes 1 Landbouw en visserij 01, 02, 05 2 Delfstoffenwinning 10, 11, 14 3 Industrie 15-37 4 Nutsbedrijven 40, 41 5 Bouw en bouwinstallatie 45 6 Detailhandel 50, 52 7 Groothandel 51 8 Horeca en catering 55 9 Vervoer en telecom 60-64 10 Financiële diensten 65-67 11 Overige zakelijke diensten en IT 70-74 12 Openbaar Bestuur 75 13 Onderwijs 80 14 Zorg en welzijn 85 15 Toerisme en maatschappelijke organisaties 90-95 32

Bijlage 5 Werkgelegenheid naar sector 2005-2010 West-Brabant Aantal werkzame personen Groeipercentage Prognose 2007-2010 Sector 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2006 2007 2008 2009 1010 Landbouw en visserij 15.963 16.071 16.280 16.540 16.685 16.815 0,7% 1,3% 1,6% 0,9% 0,8% Delfstoffen 51 81 80 80 80 80 58,8% 0,3% 0,2% 0,5% 0,2% Industrie 50.051 49.894 50.540 51.805 52.475 53.315 0,3% 1,3% 2,5% 1,3% 1,6% Openbaar nut 1.324 1.164 1.120 1.080 1.035 990 12,1% 4,0% 3,6% 4,2% 4,1% Bouw en bouwinstallatie 19.440 19.743 20.395 21.110 21.700 22.265 1,6% 3,3% 3,5% 2,8% 2,6% Detailhandel 22.364 22.648 23.305 24.050 24.650 25.240 1,3% 2,9% 3,2% 2,5% 2,4% Groothandel 35.501 35.719 37.115 38.935 40.530 41.945 0,6% 3,9% 4,9% 4,1% 3,5% Horeca en catering 12.216 12.173 12.650 13.205 13.770 14.390 0,4% 3,9% 4,4% 4,3% 4,5% Vervoer en telecom 18.855 19.631 20.105 20.750 21.165 21.395 4,1% 2,4% 3,2% 2,0% 1,1% Financiële diensten 5.550 5.572 5.660 5.820 5.955 6.080 0,4% 1,6% 2,8% 2,4% 2,1% IT en overige zakelijke diensten 35.544 36.723 38.010 39.075 39.620 40.135 3,3% 3,5% 2,8% 1,4% 1,3% Openbaar bestuur 16.504 16.515 16.680 16.830 16.930 17.080 0,1% 1,0% 0,9% 0,6% 0,9% Onderwijs 16.698 16.412 16.525 16.640 16.655 16.670 1,7% 0,7% 0,7% 0,1% 0,1% Gezondheids- en welzijnszorg 42.704 44.193 45.255 46.520 47.495 48.540 3,5% 2,4% 2,8% 2,1% 2,2% Toerisme en overige diensten 12.057 12.245 12.430 12.665 12.800 12.965 1,6% 1,5% 1,9% 1,1% 1,3% Totaal West-Brabant 304.822 308.784 316.150 325.105 331.545 337.905 1,3% 2,4% 2,8% 1,9% 1,9% Bron: SES, Werkgelegenheidsenquête 2006; Regionale arbeidsmarktprognoses 2006-2011 CWI; bewerking afdeling O&I gemeente Breda 33

Bijlage 6 Vacatures naar sector 2005-2010 West-Brabant Vacatureomvang Groeipercentage Sector 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2006 2007 2008 2009 2010 Landbouw en visserij 1.490 1.740 1.785 1.820 1.830 1.825 17% 2% 2% 0% 0% Industrie 3.795 4.250 4.825 5.025 4.725 4.785 12% 13% 4% 6% 1% Openbaar nut 75 70 60 60 50 50 1% 13% 5% 14% 4% Bouw en bouwinstallatie 2.395 2.755 3.055 3.200 3.190 3.260 15% 11% 5% 0% 2% Detailhandel 4.905 4.950 5.110 5.210 5.170 5.200 1% 3% 2% 1% 0% Groothandel 2.955 3.560 4.035 4.525 4.640 4.640 20% 13% 12% 3% 0% Horeca en catering 2.145 2.330 2.510 2.660 2.725 2.835 8% 8% 6% 2% 4% Vervoer en telecom 1.710 1.745 2.040 2.160 2.025 2.045 2% 17% 6% 6% 1% Financiële diensten 915 985 1.050 1.110 1.150 1.190 7% 6% 6% 4% 4% IT en overige zakelijke diensten 5.930 6.380 6.870 7.190 7.275 7.525 8% 8% 5% 1% 3% Openbaar bestuur 810 890 980 1.015 960 960 10% 10% 3% 6% 0% Onderwijs 1.070 1.230 1.410 1.465 1.355 1.355 15% 15% 4% 8% 0% Gezondheidszorg en welzijnszorg 3.685 4.105 4.355 4.535 4.535 4.645 11% 6% 4% 0% 2% Toerisme en overige diensten 1.445 1.525 1.630 1.665 1.660 1.700 6% 7% 2% 0% 3% Totaal West-Brabant 33.325 36.515 39.715 41.640 41.290 42.015 10% 9% 5% 1% 2% Bron: CWI Regionale arbeidsmarktprognose 2006-2011, midden scenario 34

Bijlage 7 Werkloosheid naar diverse items 2004-2006 West-Brabant Niet-werkende werkzoekenden (nww 2004 2005 September 2006 Groeipercentages NWW 2004-2005 2005-2006 Duur niet werkend Duur niet werkend 0 t/m 2 mnd werkloos 5.051 4.164 2.696 0 t/m 2 mnd werkloos 18% 35% 3 t/m 5 mnd werkloos 2.752 2.591 1.772 3 t/m 5 mnd werkloos 6% 32% 6 t/m 11 mnd werkloos 3.766 3.646 3.164 6 t/m 11 mnd werkloos 3% 13% 1-2 jaar werkloos 5.615 4.857* 4.307 1-2 jaar werkloos 13% 11% 2-3 jaar werkloos 3.631 3.116* 2.765 2-3 jaar werkloos 14% 11% > 3 jaar werkloos 6.608 7.466* 7.926 > 3 jaar werkloos 13% 6% Geslacht Geslacht Man 13.850 12.560 10.611 Man 9% 16% Vrouw 13.575 13.281 12.019 Vrouw 2% 10% Leeftijd Leeftijd < 23 jaar 1.839 1.287 944 < 23 jaar 30% 27% 23 t/m 40 jaar 10.350 9.047 6.915 23 t/m 40 jaar 13% 24% 40 t/m 50 jaar 6.636 6.577 5.932 40 t/m 50 jaar 1% 10% >= 50 jaar 8.598 8.923 8.824 >= 50 jaar 4% 1% Totaal 27.423 25.841 22.630 Totaal 5,8% 12,4% Doelgroepcategorie 2004 2005 2006 Doelgroepcategorie 2004-2005 2005 2006 >= 1 jaar werkloos 15.854 15.439* 14.998 >= 1 jaar werkloos 2,6% 2,9% Vrouw 13.575 13.281 12.019 Vrouw 2,2% 9,5% < 23 jaar 1.839 1.287 944 < 23 jaar 30,0% 26,7% > 40 jaar 15.234 15.500 14.756 > 40 jaar 1,7% 4,8% > 50 jaar 8.598 8.923 8.824 > 50 jaar 3,8% 1,1% Totaal 27.423 25.841 22.630 Totaal 5,8% 6,5% * Gegevens naar duur werkloosheid zijn over december 2005 niet beschikbaar. De gegevens voor december 2005 zijn berekend aan de hand van de aandelen in West-Brabant over de duur niet-werkend per eind januari 2006. Bron: Arbeidsmarktmonitor CWI; CWI district Zuidwest Nederland, Kenniscentrum Arbeidsmarkt en Advies 35