Pedagogisch beleidsplan Gastouderbureau Mamaloetje 1
Voorwoord In de beginjaren 60 is er een meisje geboren. Haar ouders noemden haar Esther. De ouders werkten allebei full time (bijzonder voor die tijd) en het meisje werd liefdevol opgevangen door een vrouw. Deze vrouw heeft een groot deel van de week liefdevol voor Esther gezorgd en haar in haar gezin opgenomen als ze er was. Als klein dreumesje noemde ze deze vrouw al snel mama, want ze zag haar heel vaak. In die tijd was er een populair tv-programma Pipo de clown. De vrouw van Pipo heette Mamaloe. En zo is het gekomen dat de vrouw die op Esther paste zei: Nee, ik ben niet mama, ik ben Mamaloe. Tot op heden is het Mamaloe gebleven. Voor Esther staat Mamaloe voor liefdevol, warm en leuk. Esther Boverhof is nu eigenaar van Gastouderbureau Mamaloetje en zij wenst ieder kind een eigen Mamaloe toe. 1. Inleiding Mamaloetje is een professioneel en regionaal werkend gastouderbureau. Wij vinden pedagogische kwaliteit belangrijk en we vertalen dat naar enthousiaste en betrokken gastouders en nanny s. Wij vinden het belangrijk dat uw kind een leuke dag heeft, goed verzorgd wordt en dat de veiligheid in alle opzichten gegarandeerd is. Bij Mamaloetje worden kinderen in een kleinschalige omgeving liefdevol opgevangen en wordt hun ontwikkeling actief gestimuleerd. De kinderen krijgen alle ruimte om te spelen. Onze gastouders krijgen ondersteuning van hun vaste contactpersoon bij de zorg voor de kinderen. De vraagouder mag van ons verwachten dat wij toezien op kwaliteit, veiligheid en hygiëne van de opvang. Het pedagogisch beleid van Mamaloetje vormt een praktische leidraad voor pedagogisch handelen van de gastouder en biedt gastouders en vraagouders inzicht in de pedagogische visie van Mamaloetje. Onze pedagogiek is het hart van onze dienstverlening. Mamaloetje is niet zomaar een gastouderbureau. Mamaloetje wil het verschil maken! Het verschil voor uw kind(eren) en natuurlijk ook voor de vraag- en gastouder. 2. Het pedagogisch klimaat Pedagogische visie: Wanneer het kind zich geborgen en veilig voelt, kan het zich ontwikkelen tot een zelfstandig individu met een positieve eigenwaarde dat zich verbonden voelt met de maatschappij waarin hij/zij leeft. Mamaloetje staat open voor deze maatschappelijke leefomgeving van het kind. Zij is enerzijds gericht op het vergroten van leef- en werkmogelijkheden van de ouders en anderzijds op het verruimen van ontwikkelings-, ontplooiingskansen van kinderen. Mamaloetje werkt met drie kernwaarden: 1. Liefdevolle zorg 2. Veiligheid 3. warmte Vanuit de wet moet kinderopvang gericht zijn op vier pedagogische basisdoelen die door professor Marianne Riksen Walraven zijn opgesteld. Deze pedagogische doelen zijn: 2
1. 2. 3. 4. Emotionele veiligheid Persoonlijke competentie Sociale competentie Overdracht van normen en waarden. Bij het dagelijks vormgeven aan onze pedagogische visie, komen de vier bovengenoemde pedagogische basisdoelen ruimschoots aan bod. De drie kernwaarden Bovenstaande kernwaarden van Mamaloetje vormen de basis voor de manier van werken van de gastouders. Zij bieden alle kinderen liefdevolle, warme verzorging in een in alle opzichten veilig klimaat. Elk kind is uniek en mag zijn wie hij of zij is. Dagelijks creëren de gastouders een pedagogisch klimaat waarin elk kind veel ruimte krijgt om te spelen, te ontdekken en te leren. Door de kernwaarden centraal te stellen in de manier van werken, zijn de gastouders zich bewust van hun handelen. Zij weten en ervaren dat hun handelen invloed heeft op ieder kind. Zo maakt Mamaloetje het verschil! De vier basisdoelen Mamaloetje verwacht van de gastouders, naast het werken vanuit de drie kernwaarden dat zij voldoen aan de vier basisdoelen van professor Riksen Walraven. In deze paragraaf leggen we een verbinding tussen de (bovenstaande) kernwaarden en de vier basisdoelen: 1. Emotionele veiligheid: De belangrijkste kernwaarden bij het aanbieden van een gevoel van emotionele veiligheid zijn zorgzaamheid, veiligheid en warmte. De gastouder zorgt ervoor dat het kind zich veilig voelt, dat het kind zich gezien en gehoord voelt en dat ze hem/haar troost als dat nodig is en de nabijheid van de gastouder voelt. Een voorbeeld: Isa (2 jaar) heeft moeite met afscheid nemen. Moeder wil daarom liever zo snel mogelijk weg als ze Isa heeft gebracht. De gastouder legt aan moeder uit dat dit een normale fase is op deze leeftijd en samen overleggen ze wat het beste is voor Isa. Ze besluiten dat moeder Isa voortaan iets eerder komt brengen, zodat Isa de gelegenheid heeft om even te wennen aan de andere omgeving en duidelijk vertelt dat ze weg gaat en haar weer komt halen. 2. Persoonlijke competentie: Bij dit basisdoel zijn vooral veiligheid en warmte belangrijk. Doordat het kind veiligheid ervaart en warmte in het contact ondervindt, voelt het zich veilig om vrij te kunnen spelen en te ontwikkelen. De ruimte die het kind krijgt, bevordert zijn of haar mogelijkheden tot ontdekken en leren. Daarnaast ondersteunt dit de ontwikkeling van persoonlijke competenties. Door kinderen zelf te laten ontdekken en ervaren, ontwikkelen ze een gevoel van eigenwaarde en innerlijke kracht. Voorbeeld: Jordi (2,5 jaar) gaat thuis af en toe op het potje. Bij de gastouder wil Jordi dit niet. De gastouder begrijpt dat Jordi nog moet wennen om dit op een andere plek te doen en respecteert het, maar neemt Jordi wel mee als de andere kinderen op het potje gaan, zodat Jordi makkelijker kan wennen. 3. Sociale competentie: De kernwaarden veiligheid en warmte zijn belangrijk voor het ontwikkelen van sociale competentie. Door vanuit een gevoel van veiligheid te kunnen oefenen met samen spelen en samen verantwoordelijkheid nemen, maken de kinderen zich sociale competenties eigen. De gastouder betrekt de kinderen bewust en met warmte bij wat ze doet en laat ze meedenken (participatie). Voorbeeld: Kim, Sanne en Isis (7, 8 en 8 jaar) willen na het gezamenlijke drinkmoment met het poppenhuis spelen. Sanne en Kim willen niet dat Isis meespeelt. De gastouder ziet Isis verdrietig 3
in een hoekje zitten en vraagt wat er aan de hand is. Isis vertelt dat ze niet mag meespelen met Kim en Sanne. De gastouder knoopt een gesprekje aan met de drie meisjes en vertelt dat er een probleem is, want Isis is verdrietig. En vraagt aan het groepje wat we hieraan kunnen doen. Kim en Sanne verzinnen wat oplossingen en uiteindelijk besluiten ze dat het best gezellig is om met zijn drietjes te spelen met het poppenhuis. De gastouder vraagt tot slot nog of iedereen nu weer blij is. Dat is het geval. 4. Overdracht van normen en waarden: de kernwaarden warmte en veiligheid zijn van toepassing op het bieden van de kans zich normen en waarden eigen te maken. De gastouder heeft een actieve rol in de stimulering van de ontwikkeling van normen en waarden. De gastouder geeft grenzen aan en vervult een voorbeeldrol voor het kind, dit doet zij met warmte. Daarnaast geeft de gastouder het kind veel ruimte om zelf inbreng te hebben en zelf te oefenen met gedrag dat past binnen normen en waarden van onze samenleving, hiervoor is het van belang dat het kind zich veilig voelt. Door middel van kinderparticipatie leren de kinderen de normen en waarden zelf toe te passen in de groep van de gastouder. Door hiermee te oefenen krijgen ze de kans om te ervaren wat normen en waarden zijn en waarom ze er zijn. Voorbeeld: Micha (9 jaar) speelt buiten. Zijn ouders hebben hier toestemming voor gegeven. De regel is dat Micha alleen in de straat en het pleintje voor het huis speelt. Als de gastouder kijkt waar Micha is, ziet ze hem niet. Ze gaat naar hem op zoek en vindt hem net om de hoek. Ze spreekt Micha hierop aan door hem te vertellen dat ze ongerust was en dat hij zich niet aan de regel heeft gehouden. Ze spreken af dat het niet meer zal gebeuren en dat ze dit met de ouders van Micha zullen bespreken. Ouders en verzorgers zijn de eerste opvoeders van het kind. Op de dagen dat een kind bij Mamaloetje is, nemen de gastouders een belangrijk deel van de opvoeding van de vraagouder over. Mamaloetje ziet de gastouder daardoor als een partner in de opvoeding en vindt het belangrijk dat er een goede samenwerking tussen vraagouder en gastouder is. Als partner in de opvoeding maakt Mamaloetje het verschil! De Mamaloetje pedagogiek Mamaloetje vindt het belangrijk dat de gastouder en het kind een hechte band opbouwen. Door gedurende de dag veel liefdevolle zorg en aandacht aan de kinderen te geven, voelen kinderen zich veilig en kunnen ze zichzelf zijn. Kinderen ervaren warmte en krijgen de ruimte om te spelen en te ontdekken. Spel en spelen is belangrijk omdat het kind zich daardoor kan ontwikkelen, maar het is ook belangrijk om te kunnen zien waar de interesses van een kind liggen en waar een kind behoefte aan heeft. In het dagelijks werk is de communicatie tussen gastouder en kinderen van groot belang. Door met elkaar te praten en door te zien wat een kind met zijn gedrag wil zeggen, kunnen kinderen en gastouder elkaar begrijpen en samenwerken. We laten kinderen in hun waarde en nemen ze serieus. Bij de jongere kinderen betekent dat dat we veel uitleg geven over waarom we bepaalde dingen doen. Keuzes die ze zelf kunnen maken, mogen ze zelf maken. De oudere kinderen worden geprikkeld om zelf ook mee te denken en hoe we het met elkaar leuk en uitdagend kunnen maken. Professionalisering Gastouders die aangesloten zijn bij Mamaloetje voldoen uiteraard aan de opleidingsnorm. De gastouders kunnen een beroep doen op een pedagoog waar Mamaloetje een samenwerkingsverband mee heeft. Daarnaast verwacht Mamaloetje dat gastouders gaan werken met de methode Vreedzaam werken voor gastouders Uitgangspunt van deze methode is dat de kinderen een stem krijgen en dat ze de grondbeginselen van democratisch burgerschap leren kennen. Dit klinkt heel groot, maar betekent niets meer dan dat kinderen leren hoe ze met elkaar omgaan en zich verantwoordelijk voelen voor elkaar en hun omgeving. 4
Uitgangspunten Vreedzaam werken voor gastouders : Gezien worden Gezien worden lijkt iets wat logisch is, maar echt gezien worden is anders. Je voelt je vast en zeker ècht gezien als iemand je bij je naam noemt. Bijvoorbeeld niet van: He hallo! maar: Hoi Tessa, hallo Karin, hoe was je vakantie Siska en ga zo maar door. Het bieden van structuur Kinderen voelen zich beter als ze van tevoren weten wat ze gaan doen. Kinderen hebben graag duidelijkheid: Wat gaat er nu gebeuren? Opstekers (complimenten) geven Een opsteker krijgen is goed voor je zelfvertrouwen. Een opsteker geven daar word je blij van. Verantwoordelijk zijn en verantwoordelijkheid krijgen Hierdoor stimuleer je positief gedrag, zoals samenwerken en het gevoel krijgen dat je samen sterk staat. Als je ergens verantwoordelijk voor bent dan zorg je er beter voor. Het goede voorbeeld geven Als gastouder ben je het rolmodel van de kinderen waar je voor zorgt. Je zult altijd het goede voorbeeld geven omdat kinderen veel meer leren van wat je doet dan van wat je zegt. Gastouders bij Mamaloetje volgen in het eerste jaar een verplichte training Vreedzaam werken voor gastouders. Dit is een praktisch gerichte training waarbij de gastouder concrete tips krijgt hoe ze de kinderen kunnen leren om zich verantwoordelijk te voelen voor elkaar en de ruimte en hoe kinderen conflicten met elkaar op een vreedzame manier kunnen oplossen. Daarna zal er een jaarlijkse terugkombijeenkomst zijn. Een moment waar je ook andere gastouders ontmoet en ervaringen kunt delen. Bij de opvoedingsverantwoordelijkheid van een gastouder hoort ook inzicht in en reflectie op het eigen handelen. Mamaloetje biedt de mogelijkheid tot het volgen van pedagogische workshops en trainingen. Hiervoor kunnen wij een beroep doen op de pedagogisch coaches die in dienst zijn van Saartje Kinderopvang (allen geschoolde pedagogen met veel ervaring in kinderopvang). Ook bij gerichte pedagogische vragen kan een pedagogisch coach ondersteunen. Mamaloetje ondersteunt de gastouders bij het werken met het pedagogisch beleid en ziet erop toe dat dit ook gebeurt. 3. Wetgeving Gastouderopvang is een kleinschalige en flexibele vorm van opvang, bedoeld voor kinderen van 0 tot en met 12 jaar. Per gastgezin kunnen meerdere kinderen van verschillende ouders worden opgevangen. Een nanny vangt de kinderen op in het huis van de vraagouders. Er is een mogelijkheid om in dit huis meerdere kinderen van andere vraagouders op te vangen. Uiteraard uitsluitend na toestemming van de bewoners van het huis. Hieronder staat een overzicht van de landelijke eisen die aan gastouders gesteld worden. Gastouders moeten voldoen aan de volgende eisen voordat ze gastouderopvang mogen bieden: De gastouder staat ingeschreven in het Landelijk Register Kinderopvang. De gastouder heeft een diploma MBO-2 Helpende (Zorg en Welzijn), een ander diploma dat aan de eisen voldoet of een ervaringscertificaat. De gastouder heeft een geregistreerd certificaat Eerste Hulp aan Kinderen van het Oranje Kruis. 5
De gastouder heeft een Verklaring Omtrent Gedrag, ook voor huisgenoten van 18 jaar of ouder indien de kinderen bij de gastouder thuis opgevangen worden. Tijdens het werk spreekt de gastouder Nederlands, Fries of een andere Nederlandse streektaal. De gastouder mag een andere taal spreken als de kinderen tijdelijk in Nederland wonen. De gastouder is 18 jaar of ouder en woont niet op het zelfde adres als de ouder. De eigen kinderen van de gastouder staan niet onder toezicht. Aantal op te vangen kinderen: Gastouders mogen maximaal 6 kinderen van 0 tot en met 12 jaar opvangen. Daarbij worden eigen kinderen tot en met 10 jaar meegeteld. Er mogen niet meer dan 5 kinderen tegelijk opgevangen worden, als deze kinderen allemaal jonger dan 4 jaar zijn. Dit is inclusief de eigen kinderen tot 4 jaar. Er mogen maximaal 4 kinderen van 0 tot 1 jaar tegelijk aanwezig zijn, waarvan maximaal 2 kinderen van 0 jaar. Overige eisen: Als gastouders kinderen tot 1,5 jaar opvangen, moet er een aparte, goed geventileerde slaapruimte zijn voor deze kinderen in die leeftijdscategorie. Op de locatie zijn binnen en buiten voldoende veilige speelmogelijkheden afgestemd op het aantal en de leeftijd van de op te vangen kinderen. Het speelmateriaal is uitdagend, veilig en op de leeftijd en ontwikkeling afgestemd. Spel, bewegen, muziek en voorlezen behoren tot de dagelijkse activiteiten. De gastouder vult samen met het gastouderbureau een risicoinventarisatie veiligheid en gezondheid in en maakt een plan van aanpak om eventuele risico s te verkleinen. Dit gebeurt één keer per jaar op de opvanglocatie. Het gastouderbureau zal de gastouder hierbij ondersteunen. Als de gastouder 4 of meer kinderen tegelijkertijd opvangt heeft de gastouder aantoonbaar een achterwacht nodig, die binnen 15 minuten in de woning aanwezig kan zijn. De woning is altijd volledig rookvrij. Er zijn voldoende goed functionerende rookmelders. Er is een oudercommissie als vertegenwoordiging van de vraagouders. Mamaloetje vindt het belangrijk om met de ouders samen te werken en te weten wat de wensen van de ouders zijn. Inspraak van vraagouders: Mamaloetje vindt het van groot belang dat de ouders zich gehoord voelen en wil graag weten wat hen wensen zijn. Mamaloetje zal zich inspannen om op korte termijn een oudercommissie in te stellen. Colofon Dit pedagogisch beleid is opgesteld door Mamaloetje in samenspraak met de pedagogisch coach van Saartje Kinderopvang BV. Powered by Saartje Kinderopvang. Disclaimer De informatie in dit pedagogische beleid is met zorg voor u samengesteld. Toch is het niet uit te sluiten dat deze informatie niet juist, onvolledig en/of niet up to date is. Mamaloetje is hiervoor niet aansprakelijk. 6