JAARVERSLAG 2011
Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag van het Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing (RPC). Daarin kunt u lezen welke acties overheid en bedrijfsleven in de regio samen hebben ondernomen om criminaliteit in het bedrijfsleven tegen te gaan. De activiteiten van het RPC om winkeldiefstal en roofovervallen te bestrijden hebben in 2011 een nominatie opgeleverd voor de Hein Roethofprijs. Het afgelopen jaar is door het RPC veel aandacht besteed aan het voorkomen van overvallen op ondernemers. Winkeliers kregen bijvoorbeeld gratis trainingen. Verder gaf het RPC adviezen over preventieve maatregelen, over subsidieregelingen en over mogelijke deelname aan het Keurmerken Veilig Ondernemen (KVO). Dat Keurmerk was in trek in 2011: de binnenstad van behaalde een derde ster, de binnenstad van Ede een vierde en ook winkelcentrum Presikhaaf behaalde een vierde KVOster. Bedrijventerrein Roelofshoeve in Duiven sloot zich in 2011 aan in de rij van gecertificeerde bedrijventerreinen. Ook op andere terreinen zijn goede resultaten geboekt. Het aantal inbraken in winkels en bedrijven is gedaald en er werd beduidend minder geweld gebruikt. Verder is de belangstelling voor collectieve beveiliging op bedrijventerreinen en in winkelgebieden toegenomen. Winkeldiefstal blijft wel een punt van zorg. Hoewel de dalende trend vanaf 2008 nog steeds gaande is, kwamen er in Presikhaaf, Kronenburg en in het gebied net buiten de binnenstad van meer winkeldiefstallen voor dan in 2010. Het RPC blijft op dit punt extra alert. De activiteiten van het RPC om winkeldiefstal en roofovervallen te bestrijden hebben in 2011 een nominatie opgeleverd voor de Hein Roethofprijs. Die prijs is door het ministerie van Veiligheid & Justitie in het leven geroepen om bekendheid te geven aan projecten die goede resultaten behalen op het gebied van criminaliteitspreventie. Het streven is uiteraard om die goede resultaten ook in 2012 weer te laten zien. Pauline Krikke Voorzitter van de Stuurgroep RPC 1 2
Inleiding Het RPC Gelderland-Midden heeft in 2011 verschillende initiatieven genomen en projecten op touw gezet die bijdragen aan een veiliger ondernemersklimaat in winkelgebieden en op bedrijventerreinen. Zoals: Het bestrijden van winkelcriminaliteit door middel van de aanpak Afrekenen met winkeldieven. Het organiseren van overval- en agressietrainingen voor winkeliers en de horeca en het opzetten van een zorgplan Overvallen. Het mede opzetten van een Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) voor winkelgebieden en bedrijventerreinen. Hulp bij veiligheidsvraagstukken op bepaalde locaties om het veiligheidsbeleid naar een hoger plan te tillen. Hulp bij het organiseren van (thema)bijeenkomsten. Het bijeenbrengen van partijen om aan de slag te gaan met concrete veiligheidsproblemen. Veilig ondernemen is afhankelijk van de inzet van alle betrokken partijen. In het RPC Gelderland-Midden werken de gemeenten, politie, het Openbaar Ministerie, de Kamer van Koophandel Centraal Gelderland, VNO/NCW en MKB-Gelderland samen om de criminaliteit in en tegen het bedrijfsleven terug te dringen en te voorkomen. Het RPC is actief voor de politieregio Gelderland-Midden. In totaal vallen hier 16 gemeenten onder. Het RPC is een non-profit organisatie en heeft dus geen winstoogmerk. Vanuit het RPC worden initiatieven opgezet en veiligheidsprocessen in gang gezet. Het RPC vormt het netwerk waarbinnen overheid, politie en ondernemers samenwerken aan de veiligheid. Alleen een gezamenlijke aanpak werkt! Veilig ondernemen is afhankelijk van de inzet door alle betrokken partijen. Binnen het samenwerkingsverband wordt dan ook een beroep gedaan op de medewerking van gemeenten, politie, justitie, ondernemers en eventueel andere betrokkenen. Dit vanuit de gedachte dat de bestrijding van criminaliteit alleen door een gezamenlijke aanpak succesvol kan zijn. 3 6
In 2011 is in Gelderland-Midden in samenwerking met het Hoofd Keurmerk Veilig Bedrijfschap Detailhandel (HBD) een aantal KVO-projecten uitgevoerd die hebben geleid tot een verhoging van het aantal Ondernemen gecertificeerde winkelgebieden. In het afgelopen jaar hebben winkelcentrum Presikhaaf in en de binnenstad van Ede als één van de eerste winkelgebieden in Gelderland een vierde KVO-ster behaald. In Gelderland-Midden zijn nu 9 winkelgebieden met een KVO-certificering. Daarnaast hebben de winkelcentra winkelsstrips Presikhaaf, de Hommelseweg en de Drieslag een aanvang gemaakt met de certificering. wordt als het ware een nulmeting gemaakt van de huidige situatie. In stap 3 wordt een gemeenschappelijke aanpak voorgesteld die leidt tot reële oplossingen. Door het ondertekenen van een convenant onderstrepen partijen het plan van aanpak en geven hiermee aan dat zij daadwerkelijk met deze maatregelen aan de slag willen. Deze werkwijze wordt in stap 4 gecertificeerd. Vervolgens gaan de partijen aan de slag met het uitvoeren van de maatregelen (stap 5). Er wordt dan daadwerkelijk samengewerkt aan veiligheid. Na de uitvoering wordt het proces geëvalueerd en volgt een nieuwe analyse van de situatie (stap 6). Na twee jaar wordt, indien nodig, het plan van aanpak vernieuwd (stap 7). Als het samenwerkingsverband het KVO certificaat wil behouden vindt na twee jaar een hercertificering plaats (stap 8). STAP 1 STAP 2 STAP 3 Samenwerking vormgeven Veiligheid analyseren Plan van aanpak Centrum Presikhaaf Steenstraat Klarendal Spoorhoek St Marten Winkelstrips Presikhaaf Hommelseweg Drieslag Ede Centrum Barneveld Voorthuizen centrum Barneveld Centrum Barneveld STAP 4 STAP 5 STAP 6 Het doel van Keurmerk Veilig Ondernemen is het opzetten van een duurzame samenwerking tussen ondernemers, politie, brandweer en gemeente om gezamenlijk de veiligheid te verbeteren en de criminaliteit te voorkomen c.q. terug te dringen. De projecten kunnen Uitvoering plan van aanpak KVO certificaat aanvragen Evaluatie nieuwe analyse worden uitgevoerd voor bedrijventerreinen (KVO-B) en winkelgebieden (KVO-W). Een KVO traject bestaat uit verschillende stappen, waarbij het HBD in samenwerking met het RPC het proces van stap 1 t/m stap 4 begeleidt. Ondernemers, gemeenten, politie en brandweer voeren het plan van aanpak gezamenlijk (vanuit hun eigen verantwoor- STAP 7 STAP 8 delijkheid) uit. In stap 1 spreken verschillende partijen formeel tegen elkaar uit dat zij met elkaar willen samenwerken. In stap 2 worden de verschillende partijen uitgenodigd om over het veiligheidsprobleem en de fysieke omgeving van gedachten te wisselen. Er Plan van aanpak vernieuwen Hercertificeren 5 6
In samenwerking met het Hoofdbedrijfsschap Detailhandel is deze aanpak vernieuwd en onder een nieuwe naam Afrekenen met winkeldieven Afrekenen met winkeldieven uitgerold in de binnensteden en dorpskernen van respectievelijk, Ede, Wageningen, Elst en Huissen en Zevenaar. Ook sloten alle grootwinkelbedrijven op het bedrijventerrein Nieuwgraaf in Duiven aan. Het afgelopen jaar hebben zich ook ruim 100 landelijke winkelketens op deze aanpak aangesloten. De vernieuwende aanpak stelt ondernemers in staat om zich aan te melden via een speciale website van het Hoofdbedrijfschap Detailhandel. Deze brancheorganisatie verhaalt namens de ondernemer bij de winkeldief de schade die hij heeft veroorzaakt door oponthoud en overlast ( 151, - ). De doelstelling voor het komende jaar is om alle ondernemers in de gehele regio Gelderland-Midden in staat te stellen mee te doen met deze succesvolle aanpak. In een aantal gebieden is de eerder ingezette daling van het aantal aangehouden verdachten voor winkeldiefstal verder doorgezet, waaronder in het centrumgebied van. De daling van 32,1% van 2010 is in 2011 voortgezet met nogmaals 12,1% daling. Ook in winkelgebieden waar Afrekenen met winkeldieven in 2011 voor het eerst is toegepast, is een forse daling te zien, vergelijkbaar met de dalingscijfers van 2010. Zo is in Elst een daling van 56,5% gerealiseerd in het aantal aangehouden winkeldieven; de sterkste daling in een winkelgebied in Gelderland-Midden van de afgelopen 3 jaar. Ook in Ede zet de daling van het aantal winkeldiefstallen voort. Het over langere tijd vasthouden van het effect blijkt in sommige afgesloten winkelcentra lastig. Zo zijn in Kronenburg en Presikhaaf na een sterke daling in 2009 en 2010 nu weer stijgende aantallen aangehouden verdachten van winkeldiefstal gemeten. Hierbij wordt opgemerkt dat in 2011 het aantal aangiftes van winkeldiefstal in deze gebieden is toegenomen. Dit doet vermoeden dat de aangiftebereidheid onder winkeliers, die landelijk gezien erg laag is, mede door Afrekenen met winkeldieven hier sterk is toegenomen. Op regionaal totaalniveau is het aantal winkeldiefstallen ten opzichte van 2007 nog steeds dalend. Het is dus zaak om de ingezette lijn te volgen en actief te blijven uitdragen dat met Afrekenen met Winkeldieven gewerkt wordt. De se aanpak is in 2011 landelijk geadopteerd door het HBD. In onderstaande grafiek een index overzicht minderjarige verdachten 2007/2011 met als referentiejaar 2007. Index VE -18 Lineair (Index VE -18) 160 140 120 100 80 60 40 100 105 98 62 58 20 2007 2008 2009 2010 2011 In onderstaande grafiek een index overzicht 55+ verdachten 2007/2011 met als referentiejaar 2007. Index VE 55+ Lineair (Index VE 55+) 160 140 120 100 80 60 40 100 126 99 81 146 20 2007 2008 2009 2010 2011 Uit een analyse van de politiecijfers blijkt verder dat het aandeel jongeren dat een winkeldiefstal pleegt sterk is gedaald vanaf de intrede van Afrekenen met winkeldieven (zie Figuur X). Dit leidt tot de hypothese dat de aanpak onder jongeren sterk effect heeft. Daar staat tegenover dat er een verschuiving op treedt in het aantal ouderen (55+) dat een winkeldiefstal pleegt; dit cijfer vertoont van 2010 naar 2011 een sterke stijging, vermoedelijk samen hangend met de economische crisis. 7 8
Het aantal inbraken in winkels is het afgelopen jaar fors Inbraken in gedaald. Het nam met 37 procent af: van 320 delicten in winkels en bedrijven 2010 naar 201 in het afgelopen jaar. Het is verheugend te melden dat er veel minder geweld is gebruikt bij inbraken in winkels. Waren er in 2010 nog negen gevallen van een winkelinbraak met geweld. In 2011 bedroeg dit aantal twee. Het aantal keren dat er een inbraak werd gepleegd in kantoren en bedrijven bleef het afgelopen jaar nagenoeg gelijk aan het jaar daarvoor. Maar ook hier werd beduidend minder geweld gebruikt. Het aantal inbraken in bedrijven en kantoren gevolgd door geweld nam af met ruim 40 procent (van 12 naar 7) en het aantal diefstallen in bedrijven en kantoren gevolgd door geweld met ruim 70 procent (van 7 naar 2). In het district Veluwezoom is het project Camera in beeld geïntroduceerd. Alle ondernemers zijn persoonlijk bezocht en hebben een advies gekregen over effectief cameratoezicht en andere preventieve tips. De belangstelling voor collectief cameratoezicht en collectieve veiligheidsmaatregelen op bedrijventerreinen neemt toe. Het bedrijventerrein Roelofshoeve I en II is vorig jaar KVO-B gecertificeerd. Het komende jaar zal door tussenkomst van het RPC meer aandacht worden geschonken aan het Keurmerk Veilig Ondernemen op bedrijventerreinen (KVO-B). Zie verder ook hoofdstuk Camera in Beeld. De aangiftebereidheid op bedrijventerreinen is minder Aangiftebereidheid dan 10 procent en van alle winkeliers doet slechts gemiddeld nog geen 20 procent aangifte. Dat is bijzonder jam- ondernemers mer. Politie-inzet en beleidsprioriteiten worden namelijk vastgesteld op basis van aangiftecijfers. Als ondernemers geen aangifte doen, kan de indruk ontstaan dat het bedrijventerrein of winkelcentrum veilig is, terwijl het tegendeel misschien waar is. Dus zeker voor de lange termijn is het essentieel om aangifte te doen. Maar ook voor de korte termijn. Soms kan de combinatie van diverse meldingen net die informatie verschaffen om daders te traceren. Of net voldoende informatie leveren om een misdrijf voor te zijn. Het afgelopen jaar is onder regie van het RPC in samenwerking met het Hoofdbedrijfschap Detailhandel en het ROC-A12 de proef met een apart aangifteloket voor winkeliers in het centrum van Ede afgerond. De proef heeft niet of nauwelijks geleid tot een verhoging van het aantal aangiften. Wel zijn de resultaten meegenomen in de ontwikkeling van een nieuwe internetaangifte voor ondernemers: de zogenaamde bedrijvenmodule. Deze module maakt het voor ondernemers gemakkelijker omdat de slachtoffergegevens geautomatiseerd worden ingevoerd. Verder wordt in de loop van 2012 het aangiftevolgsysteem ingevoerd. Hierdoor kan de aangever op ieder gewenst moment opzoeken wat er met zijn aangifte gebeurt. 9 10
Serious game winkeldiefstal Winkeldiefstal is onverminderd een groot probleem waar zowel kleine zelfstandigen als grote warenhuizen en ketens last van hebben. Twee belangrijke vragen daarbij zijn: hoe kan ik het voorkomen en wat doe ik als er toch gestolen wordt? De inzet van camera s en technische beveiligingsmiddelen is daarbij een belangrijke stap maar op zichzelf niet voldoende. Het gaat er vooral om het winkelpersoneel bewust te maken van hun eigen rol en ze handreikingen te geven over hoe ze kunnen handelen. In een samenwerkingsproject met de Hogeschool van en Nijmegen (HAN) werkte het RPC aan dit doel. Daarbij werd de insteek van e-learning en serious games gekozen, een effectief middel voor professionele training en kennisoverdracht. Studenten van de HAN ontwikkelden een serious game over preventie van en optreden bij winkeldiefstal. De game kan gespeeld worden door winkelpersoneel, op momenten dat het schikt: de game wordt via het internet aangeboden alsook op lokale media (DVD). De studenten van de HAN hadden als start van het traject een doelgroepanalyse uitgevoerd en hebben ook een haalbaarheidsonderzoek gemaakt. Ook zijn screenshots, demo s en prototypes van de game gemaakt alsook een plan van aanpak voor het vervolg. In 2011 zijn als vervolg daarop verschillende minigames gemaakt: werkende spellen die verschillende deelvragen binnen preventie en optreden bij winkeldiefstal aan de orde stellen. De resultaten zijn beschikbaar via de portal van het RPC. De HAN gaat dit jaar een overkoepelende game realiseren in een brede projectomgeving waarbij verschillende specialisaties betrokken zijn. De lancering van deze zogenaamde Alternate Reality Game (AGR) wordt rond de zomer van 2012 verwacht. In 2011 is het aantal overvallen op ondernemers in Overvallen Gelderland-Midden fors gedaald en wel van 71 in 2010 naar 52 overvallen in 2011. Het resultaat is prima, maar het aantal overvallen moet verder dalen. Overvallen hebben immers een enorme impact op slachtoffers en samenleving. Een goed functionerende economie is gebaat bij een gezond ondernemersklimaat. Veiligheid is hierin een belangrijk aspect. Minder criminaliteit leidt tot schadebeperking en betere prestaties van individuele ondernemers en werknemers. Ondernemers hebben veel invloed op een veilige werksituatie. Zo kunnen ondernemers partijen die belast zijn met het verhogen van de veiligheid faciliteren. Bijvoorbeeld door alert te zijn, melding te maken van onregelmatigheden of aangifte te doen. Daarnaast kunnen zij organisatorisch, bouwkundig en elektronisch preventieve maatregelen treffen waarmee zij de kans minimaliseren om slachtoffer te worden van een overval. Andere partijen kunnen hen hierbij helpen via advies en subsidie. Om psychische schade als gevolg van criminaliteit te beperken is ook een goede nazorg van belang. Het RPC van Gelderland-Midden heeft het afgelopen jaar fors geïnvesteerd in de preventieve aanpak om overvallen op voornamelijk de detailhandel een halt toe te roepen. Gezien de grote impact van overvallen op slachtoffers en de maatschappij heeft het RPC extra maatregelen genomen om het aantal overvallen nog meer te doen afnemen. Zo zijn de ondernemers die extra risico lopen om te worden overvallen door tussenkomst van het RPC benaderd. Zij kunnen aanspraak maken op een roofoverval- of agressietraining voor hun personeel en zij krijgen een gratis veiligheidscan aangeboden. In het eerste en laatste kwartaal van 2011 zijn in het kader van het donkere dagenoffensief grote roofovervalbijeenkomsten met workshops georganiseerd in, Ede en Elst. Alle ondernemers in de regio zijn hiervoor uitgenodigd. Ook zijn alle wijkagenten van de regio Gelderland-Midden opgeleid in het geven van een preventieadviezen. 11 12
Overvallen op bedrijven De aanpak voor het bestrijden van overvallen op bedrijven heeft in de regio Gelderland- Midden vruchten afgeworpen. Waar er in 2010 in totaal nog 71 overvallen gepleegd werden, is dit cijfer in 2011 gedaald naar 52, een daling van 26,8%. Dit cijfer is inclusief de overvallen op waardetransporten. 2010 Overig Benzinestation Detailhandel Zorgplan Overvallen Het RPC heeft het afgelopen jaar een zogenaamd Zorgplan Overvallen geïntroduceerd. Dit Zorgplan is exclusief bedoeld om de juiste aandacht te geven aan de winkelier die een overval heeft meegemaakt en aan de omliggende bedrijven. Het omvat ondermeer nazorg, gratis veiligheidsadvies, ondersteuning bij het treffen van de juiste preventieve maatregelen, gratis trainingen en attendering op relevante sites omtrent veilig ondernemen. Het Zorgplan omvat naast advies op preventiegebied een gestructureerde en samenhangende aanpak van de activiteiten na een overval. Het Zorgplan Overvallen in vijf stappen: 2011 Horeca Juwelier Pizzakoerier Snackbar Supermarkt Taxichauffeur 1. De nazorgcoördinator neemt contact op met de betreffende onderneming en informeert naar de behoefte tot inzet van diverse partijen. 2. Na inventarisatie informeert de nazorgcoördinator desgewenst SHN/ DOeN, de veiligheidscoördinator/ beleidsmedewerker OOV en de wijkagent van het betreffende gebied. 3. De nazorgcoördinator bezoekt de ondernemer voor de uitvoering van de veiligheidsscan en checkt of alle geïnformeerde partijen hun diensten en ondersteuning hebben aangeboden. Indien dit niet het geval is, zal de nazorgcoördinator de desbetreffende partij(en) opnieuw benaderen met het verzoek dit alsnog te doen. 4. De nazorgcoördinator informeert de overvalcoördinator en de projectleider Overvallen over de ingezette acties naar de diverse partijen. 5. De nazorgcoördinator informeert de veiligheidsmanager van het RPC en de projectleider Overvallen over bijzondere ontwikkelingen rond de overvallen. Uit een vergelijking van de grafieken van 2010 en 2011 valt verder op dat in 2010 de meeste overvallen werden gepleegd op benzinestations (16), detailhandel (13) en snackbars (9), waar in 2011 de sectoren pizzakoeriers (10), supermarkten (11) en ook hier snackbars (7) het voornaamste slachtoffer waren van overvallen. Met deze aanpak wordt invulling gegeven aan de afspraken die zijn gemaakt in de Landelijke Taskforce Overvallen om deze vorm van criminaliteit de kop in te drukken. Voorzitter van de Taskforce is de Rotterdamse burgemeester Aboutaleb. In de Taskforce werken publieke en private organisaties samen om het aantal overvallen snel te laten dalen. 13 14
Cameratoezicht, meekijken in het kader van Cameratoezicht en camera in veilig ondernemen beeld Het RPC zet zich in toenemende mate in om bedrijventerreinen veiliger te maken door collectief toezicht te creëren of te optimaliseren. De belangstelling voor technische beveiligingsconcepten en cameratoezicht op bedrijventerreinen neemt daarbij toe. Hiervoor zijn twee concrete ontwikkelingen te noemen. Lindus, de associatie van ondernemers in De Liemers, heeft grote interesse voor collectief cameratoezicht. Lindus is actief in De Liemers, een geografisch duidelijk bepaald gebied dat wordt begrensd door Rijn, IJssel, Oude IJssel en de Duitse grens. De regio omvat de gemeenten Westervoort, Duiven, Zevenaar, Doesburg, Rijnwaarden en Montferland. Lindus heeft zich snel ontwikkeld tot de gezaghebbende ondernemersstem in de regio en is nu een van de grotere ondernemersverenigingen in Nederland. Lindus heeft de intentie om volgend jaar aansluiting te zoeken bij de Regionale Toezicht Ruimte in Gelderland-Zuid (RTR) en is daartoe een haalbaarheidsonderzoek gestart. Het bedrijventerrein A12 (BT-A12) is inmiddels aangesloten bij Regionale Toezichtruimte in Nijmegen. De overvaller blijft ondanks zijn bivakmuts niet buiten beeld. Camera in beeld Een overvaller heeft zijn slag bij de plaatselijke broodjeszaak weer eens geslagen, maar blijft hij ondanks zijn bivakmuts buiten beeld? De kans is groot dat een camera hem heeft vastgelegd, zeker op het moment voordat het stuk stof over het hoofd werd getrokken. Het project Camera in beeld zorgt in Veluwezoom dan voor snel inzicht waar bruikbare camera beelden beschikbaar zijn. Hiervoor is een uitgebreide inventarisatie gemaakt. Alle ondernemers in en omgeving zijn bezocht waarbij hun beveiligingscamera s zijn geregistreerd en ingevoerd in een geografisch politiesysteem. Zo kan de recherche snel zien waar ze bruikbare beelden kunnen opvragen. Camera in beeld krijgt in het kader van de Veiligheidsstrategie een regionaal vervolg. Het RPC gaat in samenwerking met het Hoofdbedrijfsschap Detailhandel hulp bieden bij een snelle inventarisatie van alle camerasystemen in de regio. Hierbij wordt ook de assistentie van studenten van het ROC ingeroepen. Camera in beeld draagt bij aan vergroten van de pakkans, één van de speerpunten van de Veiligheidsstrategie van de politie Gelderland-Midden. 15 14
Bij de start van het RPC is een website ontwikkeld met als RPC website doel om de informatie-uitwisseling en kennisverspreiding te faciliteren. In 2010 is de RPC website geprofessionaliseerd met als doel de site interactiever te maken en daarmee de effectiviteit van de website te vergroten. De website van het RPC is daarmee tot portal doorontwikkeld en uitgebreid met bredere informatie, en interactieve trainingen en filmpjes. Hierin is nadrukkelijk samengewerkt met kennisinstituten en brancheorganisaties, om beschikbare informatie gericht te ontsluiten. Verder is de gebruikersgroep en beheeromgeving van de RPC portal geëvalueerd. Dit heeft inzichten opgeleverd in hoe het gebruik van de portal het best georganiseerd kan worden in samenwerking met de in het RPC betrokken partijen. Verschillende medewerkers zijn opgeleid in de rol van content editor. Het doel van het RPC is om de portal blijvend te ontwikkelen om het een attractieve en goed werkende verzamelplaats van personen, kennis en informatie te laten zijn. Bezoekers, meest ondernemers, van de website blijven relatief lang hangen op de portal; gemiddeld tussen de anderhalf en twee minuten. De zogenaamde stickiness van de RPC-portal is daarmee meer dan gemiddeld. Ook wordt er gemiddeld meer dan 1 maal per dag door een ondernemer om informatie gevraagd. Gelet op de selectieve doelgroep (ondernemers) is dat goed te noemen. Netwerk- en informatiepositie van het RPC versterken Samenwerking staat centraal in de aanpak van het RPC. Enerzijds met de in het RPC verbonden partijen. Anderzijds met andere spelers in het veiligheidsveld. In 2011 zijn de banden verder versterkt met twee landelijk opererende organisaties: het Hoofdbedrijfsschap Detailhandel (HBD) en het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV). Via verschillende projecten heeft het RPC samen met het HBD invulling kunnen geven aan een doelgroepgerichte aanpak van criminaliteit in en tegen het bedrijfsleven. Zo is samen met het HBD hard gewerkt aan het verbeteren van de werkwijze om winkeldiefstal te bestrijden: Afrekenen met winkeldieven en het Aangifteloket voor ondernemers (zie eerder in dit jaarverslag). Daarnaast is nauw samengewerkt met het HBD op het vlak van kennisuitwisseling en de begeleiding van KVO-trajecten. Ook met het CCV is intensiever samengewerkt. Het CCV heeft zich daarbij laten gelden als belangrijk kennispunt voor veiligheid. Via het CCV heeft het RPC toegang gekregen tot een schat aan praktisch toepasbare informatie over het effectief bestrijden van criminaliteit tegen en in het bedrijfsleven. Ook is het CCV betrokken bij werkconferenties en themapresentaties. In de toekomst zal deze samenwerking zeker worden gecontinueerd. De ambitie van het RPC om als effectieve netwerkorganisatie te opereren reikt verder. Het komende jaar zullen de contacten met de verschillende doelgroepen geïntensiveerd worden. De portal van het RPC zal daarbij als centraal knooppunt fungeren en vertegenwoordigers van het RPC zullen actief de verbinding leggen met gelieerde partijen in de regio en het land. Dit zal de positie van het RPC versterken en zorgen voor nog grotere slagvaardigheid in optreden door belangen en krachten te bundelen. 17 18
Actueel Onderwijsparticipatie Vertrouwensman bedrijfsleven Beïnvloeden van (potentiële) daders en dadergroep. Interne fraude & integriteit Een andere activiteit waar het RPC op ingezet heeft, is aandacht voor criminaliteitspreventie in het onderwijs. Het is belangrijk dat leerlingen in het onder- Vertrouwensman Bedrijfsleven. On- Het RPC gaat in de komende periode samen met projectpartners verder werken aan het voorkomen van overvallen. Naast verschillende initiatieven die di- nemers- en beroepsonderwijs in een vroegtijdig stadium gewezen worden op dernemers, werkgevers én werkne- rect gericht waren op de ondernemers, onder andere voorlichting en training, Interne criminaliteit - criminaliteit door de risico s van criminaliteit. Inmiddels is er een goed structureel contact gelegd mers kunnen bij hem terecht voor staan nu de potentiële daders centraal. Uit onderzoek is bekend dat het hier eigen werknemers - is een actueel the- met het Rijn IJsselcollege in en het ROC A12 in Ede. Studenten wor- vertrouwelijk, onafhankelijk en gratis gaat om een betrekkelijk jonge dadergroep: meer dan 40% is tussen de 18 en ma en een evenzo actueel probleem. den ingezet voor talloze projecten: Aangiftebereidheid vergroten bij onderne- advies indien ze bepaalde vormen van 25 jaar en nog eens 25% is jonger dan 18. Verder is bekend dat roofovervallen Zo wordt bijvoorbeeld zo n 40% van de mers, voorlichting, hulp bij de uitrol van Afrekenen met winkeldieven. criminaliteit in hun bedrijf constateren, vaak door meerdere daders gepleegd worden en dat er een zekere voorberei- winkeldiefstallen gepleegd door eigen maar hiervan (nog) geen aangifte wil- dingsperiode voorafgaat aan de overval. medewerkers. Het ene bedrijf heeft er len doen. Hierbij valt te denken aan af- vaker mee te maken dan het andere. persing, bedreiging, oplichting, fraude, Het project zal werken aan een campagne om de doelgroep van potentiële Een vertrouwenspersoon Onderne- diefstal, witwaspraktijken en milieude- daders te bereiken. Het effect zal moeten zijn dat een aantal potentiële daders mingen kan een belangrijke rol spelen licten. Het projectvoorstel wordt dit jaar niet over gaat tot het plegen van een roofoverval. Hoe deze doelgroep te be- om deze vorm van criminaliteit te be- aangeboden aan de stuurgroep. reiken is en hoe de boodschap over gebracht kan worden, zijn vragen die in perken. De landelijke supermarktbran- het onderzoek centraal staan. Gezien de vrij jonge doelgroep is één van de che heeft belangstelling getoond voor onderzoeksvragen of het gebruik van social media hierin een rol kan spelen. de serious games die door de HAN in Veel potentiële daders zullen namelijk gebruik maken van Twitter, Hyves en opdracht van het RPC zijn ontwikkeld. Er wordt ook in deze branche namelijk veel gestolen door eigen personeel. Zij Veiligheidscheck (startende) ondernemers Facebook en zo onderling contacten onderhouden. In het project zal de campagne bedacht en ook direct uitgevoerd worden, om willen deze games geschikt laten maken voor eigen personeel in het kader Maaltijdbezorgers Het Centrum voor Criminaliteitspre- de proef op de som te nemen. Gedurende een half jaar tot een jaar zal de campagne gemonitord worden, zodat waar nodig bijsturing kan plaatsvinden. van leer- en integriteittrajecten. ventie en Veiligheid (CCV) heeft een Bij het project zullen verschillende partners betrokken worden, waaronder het Maaltijdbezorgers vormen een kwetsbare doelgroep voor overvallers (zie over- toets ontwikkeld op basis van reeds in RPC van Amsterdam-Amstelland, de politie academie, het ministerie van V&J, zicht doelgroepen onder het hoofdstuk Overvallen). Vooral omdat deze voor- het land bestaande instrumenten. Met de universiteit van Nijmegen en een lectoraat van een hogeschool. namelijk jonge werknemers tijdens hun werk veel contant geld bij zich hebben. deze check krijgen ondernemers een Het RPC Gelderland-Midden gaat in samenwerking met Koninklijke Horeca eerste indruk van de potentiële veilig- Nederland dit najaar een campagne starten waarin het belang van pin- en in- heidsrisico s die hun bedrijf loopt. De ternetbetaling in deze branche centraal staat. Met behulp van subsidiegelden veiligheidscheck is beschikbaar op de van het ministerie krijgt het RPC de beschikking over 15 pinapparaten inclusief site van het RPC. abonnement. Deze kunnen gratis ter beschikking worden gesteld aan ondernemers die mee willen werken aan de campagne. 19 20
Bestuursverslag JAARREKENING De aanpak van winkelcriminaliteit en overvallen heeft het afgelopen jaar de agenda van het RPC Gelderland-Midden gedomineerd. De aanpak Afrekenen met Winkeldieven is verder regionaal uitgerold. Er zijn inmiddels meer dan 100 landelijke winkelketens die deze vorm van schadeverhaal op de daders hebben geïmplementeerd. In het eerste en laatste kwartaal van het boekjaar is het zogenaamde donkere dagen offensief als wapen tegen overvallen ingezet. Ook in de nazorg voor slachtoffers is fors geïnvesteerd. Zo is er een vijftal grote en goed bezochte voorlichtingsbijeenkomsten voor ondernemers gehouden en is er een tiental trainingen voorkom een overval verzorgd voor winkelpersoneel. In het kader van nazorg worden thans alle ondernemers die slachtoffer zijn geworden van een overval binnen twee dagen na de overval bezocht en krijgen een gratis veiligheidsscan aangeboden. Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing Samen werkt Het RPC heeft in 2011 meer regionale bekendheid gekregen. Twaalf van de 16 gemeenten in de regio Gelderland-Midden dragen met 0,6 eurocent per inwoner bij aan het RPC. Het saldo tussen inkomsten en uitgaven over 2011 heeft als resultaat - 8.978. Dit is ten laste gebracht van het positieve stichtingsvermogen ad. 114.291. 21 14
Balans per 31 december 2011 JAARREKENING Staat van baten en lasten over 2010 JAARREKENING 31 december 2011 31 december 2010 2011 2010 ACTIVA VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen 2.295 1.532 Subsidies/bijdragen 28.441 8.637 Directe kosten 26.191 24.202 2.250-15.565 Liquide middelen 110.150 113.430 112.445 114.962 112.445 114.962 KOSTEN Kantoorkosten 9.411 34 Algemene kosten 3.363 710 Bedrijfslasten 12.774 744 PASIVA EIGEN VERMOGEN (Stichtings) Vermogen 105.313 114.291-10.524-16.309 Financiële baten en lasten 1.546 1.441 Resultaat -8.978-14.868 105.313 114.291 KORTLOPENDE SCHULDEN 7.132 671 112.445 114.962 23 24
Stuurgroep RPC Gelderland- Midden Stichting RPC-beheer Gelderland- Midden Colofon Redactie en regie M.Lieskamp namens de Stichting RPC-beheer mevrouw P.C. Krikke voorzitter, korpsbeheerder politie Gelderland-Midden de heer J.J.A. Lucas hoofdofficier van justitie de heer H.P. Miltenburg korpschef politie Gelderland-Midden de heer C. van der Knaap burgemeester van Ede de heer A.P.J.M. van Hooff bestuurder namens VNO/NCW-Midden de heer J.H.G.M. Slutter bestuurder namens de Kamer van Koophandel de heer C.J. Pronk bestuurder namens het MKB de heer A.P.J.M. van Hooff voorzitter bestuurder namens VNO/NCW-Midden de heer J.H.G.M. Slutter bestuurslid bestuurder namens de Kamer van Koophandel de heer M.A. Lieskamp secretaris programmamanager PPS Politie Gelderland-Midden de heer W.R.F. van Dinter ambtelijke ondersteuning de Kamer van Koophandel Centraal Gelderland Voor nadere inlichtingen RPC Gelderland-Midden KvK Centraal Gelderland p/a Postbus 9292 6800 KZ Tel: (026) 353 88 15 www.rpcgelderland-midden.nl, juni 2012 RPC Gelderland-Midden Voor wie is dit jaarverslag bestemd? Met dit jaarverslag legt het Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing (RPC) Gelderland-Midden verantwoording af over de inspanningen, de resultaten en de kwaliteit van de RPC activiteiten van het afgelopen jaar. Het jaarverslag is bedoeld voor het bevoegde gezag, bedrijfsleven en overige instanties waarmee het RPC samenwerkt. Het wordt ook gestuurd aan de commissies Openbare Orde en Veiligheid van de gemeenten in de regio Gelderland-Midden. Omdat het RPC streeft naar een zo optimaal mogelijke verantwoording van de behaalde resultaten, stelt het op prijs uw reactie over de vorm en inhoud van dit jaarverslag te ontvangen. Dit jaarverslag wordt ook digitaal uitgegeven en kan op www. rpcgelderland-midden.nl worden geraadpleegd. 25 26