Kerncijfers Resultatenrekening (in miljoen EUR) 2011 2012 Totale opbrengsten 4.790 4.818 EBITDA (1) voor niet-recurrente items 1.465 1.359 EBITDA (1) 1.447 1.346 Afschrijvingen -573-554 Bedrijfswinst (EBIT) 874 791 Netto financiële kosten -81-87 Winst vóór belastingen 792 704 Belastingen -193-147 Minderheidsbelangen 12 14 Netto winst (aandeel van de groep) 587 543 Kasstroom en Investeringen (in miljoen EUR) 2011 2012 Investeringen -498-520 Kasstroom uit operationele activiteiten 1.260 1.101 Geldmiddelen betaald voor aanschaffing van immateriële en materiële vaste activa -498-540 Netto kasstroom besteed in andere investeringsactiviteiten -1-24 Vrije kasstroom (2) 761 537 Netto kasstroom besteed in financieringsactiviteiten -530-492 Netto toename van kas en kasequivalenten 231 45 Balans (in miljoen EUR) - Per 30 september 2011 2012 Totaal balans 8.729 8.357 Vaste activa 6.152 6.160 Beleggingen, kas en kasequivalenten 855 391 Eigen vermogen (aandeel van de groep) 3.064 3.105 Minderheidsbelangen 248 239 Schulden voor pensioenen, andere vergoedingen na uitdiensttreding en beëindigingsvoordelen 491 420 Netto financiële positie -1.325-1.467 Gegevens per aandeel 2011 2012 Gewone winst per aandeel voor niet-recurrente items (in EUR) 1,89 1,76 Winst per aandeel (in EUR) (3) 1,83 1,71 Gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen 320.762.452 317.918.983 Gegevens over het personeel 2011 2012 Personeelsbestand (aantal voltijdse equivalenten) 15.676 16.015 Gemiddeld personeelsbestand over de periode 15.687 15.961 Totale opbrengsten per werknemer (in EUR) 305.367 301.873 EBITDA (1) voor niet-recurrente elementen per werknemer (in EUR) 93.406 85.175 EBITDA (1) per werknemer (in EUR) 92.227 84.306 Ratio (voor niet-terugkerende elementen) 2011 2012 Return on Equity 19,6% 17,7% Bruto marge 61,1% 59,9% (1) Earnings Before Interests, Taxes, Depreciation and Amortization. (2) Kasstroom voor financieringsactiviteiten (3) In 2011 en 2012 de gewone en verwaterde winsten per aandeel (in EUR) zijn indentiek (4) De nettowinst en het eigen vermogen zijn aangepast en houden geen rekening met niet-recurrente opbrengsten/kosten en de daaraan verbonden belasting impact (5) De bruto marge houdt geen rekening met niet-recurrente opbrengsten Het Belgacom Management Committee verklaart dat de verkorte geconsolideerde financiële staten, die zijn opgesteld in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards ('IFRS'), voor zover bekend een getrouw en eerlijk beeld geven van de activa, de financiële toestand en de resultaten van Belgacom en van de entiteiten die in de consolidatie zijn opgenomen. Het financieel verslag geeft een getrouw beeld van de informatie die daarin moet worden opgenomen. Het Belgacom Management Committee is samengesteld uit Didier Bellens, Gedelegeerd Bestuurder, Dominique Leroy, Executive Vice-President Consumer, Bruno Chauvat, Executive Vice-President Strategy and Content, Bart Van Den Meersche, Executive Vice-President Enterprise, Ray Stewart, Executive Vice-President Finance en CFO, Geert Standaert, Executive Vice-President Service Delivery Engine en Michel Georgis, Executive Vice-President Human Resources. Conference Call Belgacom zal op vrijdag 26 oktober 2012 een conference call organiseren voor de institutionele beleggers en analisten. Uur: 13.30 u Brussel 12.30 u London - 7.30 u New York - Europa: +32 2 400 3463 - Verenigd Koninkrijk: +44 20 7136 2050 - Verenigde Staten: +1 646 254 3360 De volgende code zal worden gevraagd: 7131641 2
Brussel, 26 oktober 2012-7.00 u (CET) Gereguleerde informatie zoals gedefinieerd in het Koninklijk Besluit van 14 november 2007 Blikvangers Q3 2012 Belgacom stelt jaarverwachtingen naar boven bij Sterk derde kwartaal: opbrengsten stijgen met 1,5%; ebitdadaling beperkt tot 2,7% Interim-dividend van 0,81 EUR per aandeel Belgacom zag de trend van de groepsopbrengsten in het derde kwartaal van 2012 verbeteren: ze rapporteerde 1.620 miljoen opbrengsten, of een stijging met 1,5%, in vergelijking met dezelfde periode van 2011, ondanks aanzienlijke bijkomende druk van regelgevende maatregelen sinds 1 juli 2012. Over het derde kwartaal van 2012 rapporteert Belgacom een groepsebitda van 460 miljoen EUR, vóór eenmalige kosten, of 2,7% lager dan over dezelfde periode van 2011. De hogere druk van de regelgeving belette Belgacom niet om een groepsebitda te realiseren die een trendverbetering inhoudt tegenover de eerste helft van 2012, vooral dankzij een zeer sterk resultaat van het Consumersegment. Belgacom stelt jaarverwachtingen voor 2012 naar boven bij. Verwachte jaaropbrengsten tot +1% hoger; ebitdadaling blijft naar verwachting beperkt tot -4% à -5%'. Deze verwachting houdt geen rekening met de eenmalige boekhoudkundige aanpassing voor de opbrengsten (-12 miljoen EUR) en ebitda ( -34 miljoen EUR) in het tweede kwartaal ingevolge de goedkeuring van de nieuwe telecomwet. In het derde kwartaal van 2012 investeerde Belgacom 160 miljoen EUR. Dit brengt het totaal geïnvesteerde bedrag in de eerste negen maanden van 2012 op 520 miljoen EUR of 10,8% van de groepsopbrengsten. In het derde kwartaal van 2012 genereerde Belgacom een vrije kasstroom van 248 miljoen EUR. De vrije kasstroom daalde vooral door de hogere inkomstenbelasting, een ongunstige evolutie in het bedrijfskapitaal en de betaling van de licentie voor het 4G-spectrum. De financiële positie van Belgacom blijft gezond. Eind september 2012 bedroeg de netto financiële schuld 1.467 miljoen EUR, een van de laagste schuldposities in de Europese telecomsector. Op 25 oktober 2012 verleende de Raad van Bestuur van Belgacom zijn goedkeuring om de aandeelhouders een totaal interim-dividend van 0,81 EUR bruto per aandeel uit te keren. Dit is de combinatie van het normale interim-dividend van 0,50 EUR bruto per aandeel en een eenmalig bijkomend interim-dividend van 0,31 EUR per aandeel, aangezien Belgacom heeft geopteerd voor een bijkomend dividend in plaats van de uitstaande 100 miljoen EUR uit te keren in de vorm van een aandeleninkoop. Als gevolg hiervan verwacht Belgacom dat ze haar dividend uitzonderlijk zal optrekken tot 2,49 EUR bruto per aandeel voor de resultaten over het volledige jaar 2012. Voor het interim dividend: Ex-dividenddatum: 11 december 2012 Registratiedatum: 13 december 2012 Betaaldatum: 14 december 2012 In het derde kwartaal van 2012 bleef de klantenbasis van Belgacom voor Belgacom TV en vast internet sterk aangroeien, vooral door de verkoop binnen het kader van een multiplayaanbod, terwijl het verlies van vaste spraaklijnen onder controle bleef. Acties van de concurrentie op de Belgische mobiele markt hadden geen belangrijke impact op de churnniveaus voor Mobile. Mobile Postpaid bleef groeien, onder impuls van het Internet Overal-aanbod en het toenemende succes van Mobile in een pack. Mobile Prepaid ondervond in het derde kwartaal de uitzonderlijke impact van vervallen kaarten en een nettoverlies van Mobisud-klanten. Evolutie van de klantenbasis van Belgacom in het derde kwartaal en totale klantenbasis eind september 2012: +39.000 1 Belgacom TV-klanten, wat het totale klantenbestand voor televisie op 1.340.000 brengt +12.000 vaste internetlijnen, goed voor een totaal van 1.626.000 internetklanten -39.000 mobiele kaarten (+ 41.000 postpaid, - 80.000 prepaid). Totaal van 5.504.000 2 mobiele kaarten +37.000 multiplaypacks, goed voor een totaal van 1.214.000 packs -30.000 vastespraaklijnen, goed voor in totaal 3.119.000 vastespraakklanten 1 Stemt overeen met het totale aantal settopboxen: 32.000 nieuwe gezinnen en 7.000 secondstreamgebruikers 2 Inclusief mobiele spraak- en datakaarten verkocht via de segmenten CBU, EBU, Tango, MVNO en SDE&W 3
Toelichting door de Gedelegeerd Bestuurder Ik ben blij dat ik voor het derde kwartaal van 2012 een reeks fraaie financiële cijfers kan aankondigen die het bewijs zijn van onze weerbare positie op de Belgische markt. Ondanks de druk van de concurrentie en de economische en regelgevende tegenwind zagen we onze opbrengstentrend verder verbeteren, terwijl de daling van onze ebitda binnen de perken bleef. Ook dit kwartaal heeft onze convergentiestrategie onze businessdrivers ondersteund. De klanten stellen onze multiplayaanbiedingen zichtbaar op prijs: van de toegevoegde packs in het derde kwartaal omvat een op de drie een mobiele oplossing. Gezien onze sterke prestaties tot dusver hebben we er goede hoop op dat we onze jaarverwachtingen kunnen inlossen. Didier Bellens, Gedelegeerd Bestuurder Belgacom 4
Financieel verslag Belgacom Groep Q3 toont verbeterende opbrengstentrend, ondanks bijkomende regelgevende druk Stevige opbrengstenbijdrage van het Consumer-segment en BICS Ebitdadaling beperkt tot -2,7% op jaarbasis Vrije kasstroom in Q3 2012 van 248 miljoen EUR; 537 miljoen EUR YTD september Kwartaalcijfers en toelichting bij de 'onderliggende' resultaten vanaf pagina 21 Opbrengsten (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil Consumer Business Unit 571 587 2,8% 1.716 1.740 1,4% Enterprise Business Unit 572 560-2,2% 1.758 1.715-2,4% Service Delivery Engine & Wholesale 77 75-3,2% 239 229-4,2% Staff & Support 25 7-70,7% 40 23-41,2% Internationale Carrierdiensten 401 424 5,7% 1.161 1.215 4,6% Eliminaties tussen de segmenten -51-33 -34,5% -123-104 -15,2% Totaal 1.596 1.620 1,5% 4.790 4.818 0,6% Belgacom zag de trend van de groepsopbrengsten in het derde kwartaal van 2012 verbeteren: ze rapporteerde 1.620 miljoen opbrengsten, of een stijging met 1,5%, in vergelijking met dezelfde periode van 2011, ondanks aanzienlijke bijkomende druk van regelgevende maatregelen sinds juli 2012. Het solide resultaat voor de groepsopbrengsten in het derde kwartaal is het gecombineerde resultaat van: - Een sterke bijdrage van het Consumersegment, dat hogere opbrengsten optekende dan de vorige kwartalen, mede dankzij het succes van de convergente packs. CBU boekte een stevige opbrengstengroei voor tv op jaarbasis, doordat de impact van het gratis voetbal wegviel, de resultaten voor vast internet positief waren en de trend van de vastspraakopbrengsten enige verbetering toonde, terwijl de groei van de mobiele data werd getemperd door de regelgeving. - De hernieuwde stevige groei van het International Carrier Services-segment. BICS profiteerde verder van de verbeterde bestemmingenmix voor spraak, de versterking van de dollar op jaarbasis en de stevige toename van de mobiele data. - Een stabiel, beperkt opbrengstenverlies in het Businesssegment, ondanks het ongunstige economisch klimaat en de aanzienlijke bijkomende druk van de gereguleerde tariefplafonds voor retaildataroaming. De gerapporteerde opbrengsten omvatten een netto positieve impact van overnames en verkopen 1. Gecorrigeerd hiervoor toonden de opbrengsten van de Belgacom Groep nog altijd een lichte groei met op like-for-like 2 basis groepsopbrengsten die 0,4% hoger lagen dan in dezelfde periode van 2011, ondanks aanzienlijke bijkomende druk van de regelgeving. Regelgevende maatregelen drukken de groepsopbrengsten in het derde kwartaal met -36 miljoen EUR of -2,3%. Dit is het gecombineerde effect op jaarbasis van de verlaagde mobiele terminatietarieven, de gereguleerde tariefplafonds voor spraak- en sms-roaming, en, in het bijzonder, de plafonnering van de retaildataroamingtarieven vanaf 1 juli 2012. Deze laatste factor had een sterk remmende impact op het groeipatroon van de mobieledataopbrengsten in het Consumersegment, en keerde de groeitrend voor mobiele data in het Businesssegment. De opbrengsten van de onderliggende activiteiten van Belgacom, d.w.z. zonder het effect van fusies en overnames en regulering toonden een verbetering in de eerste helft van 2012: de onderliggende groei bedroeg 2,7% in het derde kwartaal. Over de eerste negen maanden van 2012 genereerde de Belgacom Groep 4.818 miljoen EUR opbrengsten, een stijging met 0,6% tegenover dezelfde periode van 2011. Op like-for-likebasis stegen de opbrengsten met 0,5%, inclusief een negatieve impact van 66 miljoen EUR (-1,4%) van de regelgeving. 1 Netto-impact van de overname van het 'The Phone House'-verkoopkanaal in januari 2012 en de verkoop van Scarlet Curaçao in oktober 2011 en voor de eerste negen maanden van 2012 ook samen de impact van Telindus Spain eind juni 2011 2 Overzicht van het gerapporteerde, like-for-like- en onderliggende verschil voor de Groep op pagina 21. 5
Bedrijfskosten (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil Kosten van aan omzetgerelateerde materialen en diensten 633 649 2,6% 1.862 1.930 3,7% Personeelskosten en pensioenen 278 294 5,6% 834 860 3,1% Andere bedrijfskosten 213 218 2,3% 629 668 6,3% Totaal 1.123 1.160 3,3% 3.325 3.459 4,0% Niet-recurrente kosten 0 3-18 14 - Totaal 1.123 1.163 3,6% 3.344 3.473 3,9% BICS belangrijkste driver van de stijging van de verkoopkosten, trendverbetering voor Consumer De verkoopkosten kwamen in het derde kwartaal van 2012 uit op 649 miljoen EUR, of 2,6% hoger dan in dezelfde periode van 2011. Dit is vooral te wijten aan de hogere verkoopkosten bij BICS, voor een deel geneutraliseerd door lagere verkoopkosten in de Enterprise Business Unit en door een opmerkelijke trendverbetering in het Consumersegment t.o.v. vorige kwartalen, wat het voordeel van de verhoogde focus op waardebeheer aantoont. Over de eerste negen maanden van 2012 rapporteerde Belgacom 1.930 miljoen EUR verkoopkosten, een stijging met 3,7% tegenover vorig jaar. Hierin is de eenmalige toename met 22 miljoen EUR begrepen als gevolg van een boekhoudkundige aanpassing na de goedkeuring van de nieuwe telecomwet, in het tweede kwartaal van 2012. HR-kosten beïnvloed door loonindexering en groter personeelsbestand als gevolg van overname De HR-kosten kwamen in het derde kwartaal van 2012 uit op een bedrag van 294 miljoen EUR, of 5,6% hoger dan vorig jaar. De toename op jaarbasis is vooral het gevolg van de inflatiegebaseerde loonindexering van maart 2012 en de toename van het personeelsbestand door de overname van The Phone House (+519 fte's) in januari 2012. Terzelfder tijd kon het verschil op jaarbasis van het derde kwartaal niet langer profiteren van de verkoop van Telindus Spain (Q2 2011). Bovendien ondervond het derde kwartaal van 2012 de impact van een HR-gerelateerde actualisering van de voorzieningen, die normaal gepland is voor het jaareinde. Belgacom telde eind september 2012 16.015 fte's, of 339 fte's meer dan een jaar geleden. De toegenomen headcount is het gevolg van de overname van The Phone House en businesskritieke aanwervingen in het Enterprisesegment, voor een deel tenietgedaan door werknemers die de onderneming begin dit jaar hebben verlaten in het kader van het Peterschapsprogramma voor de herstructurering van het personeelsbestand. In de eerste negen maanden van 2012 rapporteerde de Belgacom Groep 860 miljoen EUR HR-kosten, of 3,1% meer dan in dezelfde periode van 2011. Aantal FTE September 2011 Eind 2011 September 2012 0 12 maanden variatie 9 maanden variatie Consumer Business Unit 5.182 5.229 5.475 293 246 Enterprise Business Unit 5.098 5.144 5.274 177 130 Service Delivery Engine & Wholesale 3.174 3.193 3.104-70 -88 Staff & Support 1.831 1.831 1.776-56 -56 International Carrier Services 390 391 385-5 -5 Totaal 15.676 15.788 16.015 3390 227 Niet-HR-kosten +2,3% op jaarbasis In het derde kwartaal van 2012 rapporteerde de Belgacom Groep 218 miljoen EUR niet-hr-kosten, of 2,3% meer dan in dezelfde periode van 2011. Dit is vooral het gevolg van de kosten in verband met The Phone House, een negatieve wisselkoersimpact op jaarbasis, sommige kosten gelinkt aan de efficiëntie-inspanningen van Belgacom, voor een deel geneutraliseerd door een beperkte positieve netto-impact van wijzigingen in de voorzieningen voor geschillen. In de eerste negen maanden van 2012 kwamen de niet-hr-kosten uit op een totaal van 668 miljoen EUR. Dit is 6,3% hoger dan in dezelfde periode van 2011. Niet-recurrente 1 kost van 3 miljoen EUR in het derde kwartaal van 2012 De niet-recurrente kosten geboekt in het derde kwartaal van 2012 bedroegen in totaal 3 miljoen EUR. Ze hadden voornamelijk betrekking op wijzigingen in discontotarieven in het kader van de voorzieningen voor lange termijn personeelsverplichtingen. 1 Belgacom definieert opbrengsten en uitgaven als 'eenmalig' in de volgende gevallen: winsten of verliezen uit de verkoop van geconsolideerde bedrijven die afzonderlijk beschouwd meer dan 5 miljoen EUR bedragen, boetes en strafbepalingen opgelegd door de mededingingsautoriteiten of door de regulator die meer dan 5 miljoen EUR bedragen, kosten van personeelsherstructureringsprogramma's, waaronder actuariële winsten en verliezen, het effect van regelingen in het kader van plannen voor vergoedingen na uitdiensttreding, en de impact van veranderingen in discontotarieven in het kader van de voorzieningen voor langetermijnpersoneelsverplichtingen. 6
Bedrijfswinst vóór afschrijvingen (ebitda) (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil Consumer Business Unit 257 261 1,6% 792 745-6,0% Enterprise Business Unit 291 267-8,3% 889 834-6,2% Service Delivery Engine & Wholesale -30-21 -27,7% -70-71 1,1% Staff & Support -81-82 1,6% -233-245 4,9% Internationale Carrierdiensten 35 35 0,4% 88 97 10,4% Eliminaties tussen de segmenten 0 0-0,3% 0 0 0,1% Totaal 472 460-2,7% 1.465 1.359-7,2% Niet-recurrente kosten 0-3 - -18-14 - Totaal 472 456-3,4% 1.447 1.346-7,0% Belgacom rapporteert in het derde kwartaal van 2012 een groepsebitda van 460 miljoen EUR, voor niet-terugkerende kosten, of 2,7% lager dan in dezelfde periode van 2011. Ondanks de toegenomen impact van de regelgeving (- 27 miljoen EUR of -5,7%), waaronder het plafonneren van de dataroamingtarieven sinds 1 juli 2012, toont de groepsebitda een verbetering t.o.v. de trend van de eerste jaarhelft. Dit is te danken aan een aanzienlijke verbetering van het resultaat van het Consumer segment, aangezien de groei van de opbrengsten van CBU, gecombineerd met acties om de verkoopkosten te verbeteren, resulteerden in een betere directe marge. Daarnaast omvatte het resultaat van de Groep een beperkt positief netto-effect van de actualisering van voorzieningen voor geschillen (2 miljoen EUR), wat het resultaat van Service Delivery Engine & Wholesale positief beïnvloedde, maar een negatieve impact had op het Consumer-segment. YTD september 2012 rapporteerde de Belgacom Groep een ebitda van 1.359 miljoen EUR, of 7,2% minder dan in dezelfde periode van 2011. Op like-for-likebasis bedraagt de ebitda voor september YTD 1.402 miljoen EUR, of een daling met 4% op jaarbasis. Hierin is een negatieve impact van 41 miljoen EUR van regelgevende maatregelen begrepen. Afschrijvingen YTD september daalden de afschrijvingen van 573 miljoen EUR in 2011 tot 554 miljoen EUR in 2012. De afschrijvingen in 2011 lagen hoger als gevolg van de verkorte nuttige levensduur van het mobiele radiotoegangsnetwerk en de afschrijving van de exclusieve voetbalrechten voor de periode 2008-2011. Netto financiële kosten YTD september 2012 rapporteerde Belgacom 87 miljoen EUR netto financiële kosten. De toename t.o.v. de 81 miljoen EUR in dezelfde periode van 2011 was het gevolg van de waardevermindering die werd geboekt op andere participaties voor 25 miljoen EUR, vooral op de investering in Onlive. Dit negatieve effect werd gedeeltelijk geneutraliseerd door lagere netto-interestkosten in 2012, daar waar 2011 hogere langetermijnschulden omvatte, alsook de korting toegestaan in het kader van de obligatie-inkoop. Belastingen YTD september 2012 bedroeg de totale inkomstenbelasting 147 miljoen EUR. Op jaarbasis daalde de effectieve aanslagvoet van 24,3% tot 20,9%, als gevolg van het eenmalig versneld gebruikmaken van een belastingaftrek. De effectieve aanslagvoet is gebaseerd op de toepassing van de algemene principes van de Belgische fiscale wetgeving.. Nettowinst (aandeel van de groep) De nettowinst (aandeel van de Groep) over de eerste negen maanden van 2012 kwam uit op 543 miljoen EUR. De daling op jaarbasis met 44 miljoen EUR is vooral het gevolg van de lagere ebitda, gedeeltelijk geneutraliseerd door lagere afschrijvingen en lagere belastingen. Investeringen (capex) (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil Consumer Business Unit 24 30 26,7% 94 123 30,7% Enterprise Business Unit 3 3 6,1% 10 10-0,4% Service Delivery Engine & Wholesale 125 114-9,0% 359 356-0,8% Staff & Support 9 8-5,0% 25 21-15,2% Internationale Carrierdiensten 3 5 60,1% 9 8-4,5% Totaal 163 160-2,1% 498 520 4,4% In het derde kwartaal van 2012 investeerde Belgacom 160 miljoen EUR. Dit brengt het totaal geïnvesteerde bedrag in de eerste negen maanden van 2012 op 520 miljoen EUR of 10,8% van de groepsopbrengsten. De investeringen YTD omvatten onder meer de verdere uitrol van het glasvezelnetwerk van Belgacom tot aan de kabelverdeler (FTTC - fiber up to the street cabinet), zodat eind september 2012 meer dan 83% van de Belgische bevolking is bereikt. Verder investeerde Belgacom in haar netwerktransformatieprogramma en in de vernieuwing van sommige van haar IT-systemen. De gekapitaliseerde 1 modems zijn voor een bedrag van 6 miljoen EUR verantwoordelijk voor de stijging op jaarbasis van de capex van het Consumer-segment. 1 Als gevolg van de stapsgewijze evolutie naar het huidige businessmodel voor modems worden nieuwe Belgacom-modems die aan de klant worden verhuurd vanaf 1 januari 2012 gekapitaliseerd, met een geraamde nuttige levensduur van 24 maanden. 7
Kasstromen (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil Kasstroom uit operationele activiteiten 541 431-20% 1.260 1.101-13% Geldmiddelen betaald voor aanschaffing van immateriële en materiële vaste activa -163-180 10% -498-540 8% Netto kasstroom gegenereerd uit / (besteed in) andere investeringsactiviteiten -3-3 4% -1-24 >100% Netto kasstroom besteed in financieringsactiviteiten 375 248-34% 761 537-29% Netto kasstroom besteed in financieringsactiviteiten -55-144 159% -530-492 -7% Netto toename van kas en kasequivalenten 319 105-67% 231 45-80% In het derde kwartaal van 2012 genereerde Belgacom een vrije kasstroom van 248 miljoen EUR, wat de totale vrije kasstroom eind september 2012 op 537 miljoen EUR bracht, d.w.z. 224 miljoen EUR minder dan in dezelfde periode in 2011. Het verschil YTD is voor een deel te verklaren door de lagere ebitda (gecorrigeerd voor de eenmalige niet-cashimpact ingevolge de nieuwe telecomwet), de overname van Wireless Technologies bvba voor 24 miljoen EUR, de hogere capexinvesteringen en de betaling van de licentie voor het 4G-spectrum van 20 miljoen EUR, de hogere inkomstenbelastingen van 47 miljoen EUR, en door een ongunstige evolutie van de cash gebruikt voor bedrijfskapitaal (vooral een daling van de handelsvorderingen). Belgacom sloot september 2012 af met een kasstroom voor financieringsactiviteiten van 492 miljoen EUR, tegenover 530 miljoen EUR voor dezelfde periode in 2011, die werd beïnvloed door de inkoop van eigen aandelen voor een bedrag van 100 miljoen EUR in het kader van een aandeleninkoopprogramma. Dit werd gedeeltelijk gecompenseerd door een hogere netto-uitgifte van korte- en langetermijnschulden en de nettoverkoop van investeringen in 2011. Balans en eigen vermogen In vergelijking met eind 2011 steeg de goodwill met 17 miljoen EUR tot 2.340 miljoen EUR, vooral als gevolg van de overname van Wireless Technologies bvba. Het bedrag van de goodwill in verband met deze overname is voorlopig, aangezien de toerekening van de aankooppijs nog niet voltooid is. De immateriële en materiële vaste activa zijn met 32 miljoen EUR gedaald tegenover eind 2011, wat vooral het gevolg was van het feit dat de afschrijvingen hoger uitvielen dan de nieuwe investeringen. Het eigen vermogen steeg van 3.078 miljoen EUR eind 2011 tot 3.105 miljoen EUR in september 2012, doordat de nettowinst (aandeel van de Groep) die tot dusver in 2012 werd gerealiseerd, hoger lag dan het dividend over 2011 van 534 miljoen EUR, dat door de Algemene Vergadering van april 2012 werd goedgekeurd. De financiële positie van Belgacom blijft gezond, met een van de laagste schuldposities in de Europese telecomsector. T.o.v. eind 2011 is de netto financiële schuld eind september 2012 met 13 miljoen EUR gedaald tot 1.467 miljoen EUR. De uitstaande brutolangetermijnschuld bedroeg 1,9 miljard EUR op dezelfde datum. Stand van zaken inzake wet- en regelgeving Regelgeving impact (Daling in miljoen EUR) MTR & doorwerking vast-naar-mobiel Roaming (i.e. Voice, SMS and Data) Andere Totaal Geraamde impact Effectieve impact Volledig jaar 2012 Q1 2012 Q2 2012 Q3 2012 YTD 2012 Opbrengsten ~ 45m 10m 12m 13m 34m EBITDA ~ 10m 2m 3m 3m 9m Opbrengsten ~ 45m 2m 3m 24m 29m EBITDA ~ 45m 2m 3m 24m 29m Opbrengsten ~ 4m 2m 2m - 4m EBITDA ~ 4m 2m 2m - 3m Opbrengsten ~ 94m 14m 16m 36m 66m EBITDA ~ 59m 6m 7m 27m 41m Mobiele terminatietarieven Op 29 juni 2010 nam de Belgische regelgever (BIPT) een definitief besluit met betrekking tot het MTR glide path voor 2010-2013. Tot 2013, het jaar waarin voor alle operatoren symmetrie gerealiseerd zal zijn, komen er verdere stapsgewijze verlagingen. De MTR-verlaging zorgde voor verminderde opbrengsten, maar de afname van de asymmetrie had een positieve impact op de verkoopkosten van Belgacom. Verlagingen van de MTR's worden steeds weerspiegeld in de vast-naar-mobielretailtarieven van Belgacom. Belgacom verlaagde haar vast-naar-mobieltarieven dienovereenkomstig op 1 januari 2012. 8
MTR glide path Voordien* 01-aug-10* 01-jan-11* 01-jan-12* 01-Jan-13 In eurocent (BTW niet inbegrepen) Proximus 7,2 4,62 3,94 2,62 1,08 Mobistar 9,02 5,05 4,29 2,79 1,08 Base 11,43 5,81 4,90 3,11 1,08 % wijziging Proximus -36% -15% -34% -55% Mobistar -44% -15% -35% -58% Base -49% -16% -36% -62% Asymmetrie Mobistar-Prox 25% 9% 9% 6% 0% Base-Prox 59% 26% 24% 19% 0% *Including inflation Op 14 juli 2010 tekenden Mobistar en KPN Group voor het Brusselse Hof van Beroep los van elkaar beroep aan tegen het besluit van het BIPT van 29 juni. Beide vroegen aan het Hof de opschorting en nietigverklaring van het besluit (in het bijzonder met betrekking tot hun eigen MTR-tarieven). Na de verwerping van het verzoek om opschorting op 15 februari 2011, verwierp het Hof van Beroep op 16 mei 2012 ook de argumenten in de zaak ten gronde. Wel ging de rechtbank akkoord met het argument dat het BIPT had nagelaten de regionale regulatoren ter zake te raadplegen. Daar ze geen andere keuze had dan het besluit nietig te verklaren, besliste de rechtbank het Grondwettelijk Hof te vragen of ze de bevoegdheid heeft om de huidige regelgeving tijdelijk te handhaven, in afwachting dat het BIPT de regionale regulatoren raadpleegt en zijn besluit herbekrachtigt. In afwachting van het vonnis van het Grondwettelijk Hof blijven de huidige MTR-tarieven onverkort van toepassing. 4G mobiele licentie Op 28 november 2011 kocht Belgacom 2x20 MHz aaneensluitend in het onderste deel van de 2,6 GHz-frequentieband voor een bedrag van 20,22 miljoen EUR. Belgacom deed in juli 2012 een eenmalige betaling. Op 1 juli 2012 verkreeg Belgacom de formele toelating. Roamingtarieven De Roaming III-verordening is op 1 juli 2012 van kracht geworden. Deze nieuwe verordening heeft betrekking op een periode van 10 jaar die loopt tot 30 juni 2022. Ze voorziet een verdere verlaging van de bestaande gereguleerde tariefplafonds en breidt de roamingverordening vanaf juli 2012 uit tot retaildata. EU roaming regelgeving 01-Jul-11 01-Jul-12 01-Jul-13 01-Jul-14 Roamingtarieven voor spraak (in euro cent per minuut) Retail Uitgaand 35 29 24 19 Retail Inkomend 11 8 7 5 Wholesale 18 14 10 5 Roamingtarieven voor SMS (in euro cent per SMS) Retail SMS 11 9 8 6 Wholesale SMS 4 3 2 2 Roamingtarieven voor data (in euro cent per Mb) Retail data - 70 45 20 Wholesale data 50 25 15 5 Daarnaast zullen twee structurele maatregelen worden genomen om de concurrentie aan te zwengelen: (i) wholesaletoegang voor MVNO's vanaf 1 juli 2012 en (ii) loskoppeling, d.w.z. afzonderlijke verkoop van roamingdiensten en binnenlandse mobiele diensten, vanaf 1 juli 2014. De verordening legt ook regels vast die erop gericht zijn de tarieftransparantie en de informatieverschaffing aan roamingklanten te verbeteren. Regelgeving inzake kabel en breedband In september 2011 hebben alle kabeloperatoren een procedure bij het Hof van Beroep gestart om het besluit van de Belgische regulatoren van 1 juli 2011 om de kabel open te stellen, te schorsen en te vernietigen. Op 4 september 2012 verwierp de rechtbank het verzoek tot schorsing van Telenet. Het BIPT heeft te kennen gegeven dat het tegen het eind van het jaar een definitief besluit omtrent de voorwaarden voor wholesale wil nemen, zodat de wholesalekabeldiensten vanaf medio 2013 beschikbaar zullen zijn. Wat de breedbandwholesaletarieven betreft, heeft de EC bepaald dat de tarieven voor de ontbundeling van de lokale lus voor koper stabiel moeten blijven rond het huidige gemiddelde peil van 9 EUR per maand in termen van reële tarieven en dat een grotere prijsflexibiliteit zal worden ingevoerd voor op glasvezel gebaseerde netwerken. De EC zal in de herfst van 2012 ontwerprichtlijnen voorleggen die ten minste tot 2020 van toepassing zullen zijn. Het besluit van het BIPT in verband met de marktanalyse van wholesalebreedband van 1 juli 2011 verplicht Belgacom een multicastfunctie te leveren in het bitstreamaanbod (te gebruiken voor uitzendingen). Belgacom heeft het BIPT dan een voorstel voor een gedeelde multicastoplossing gedaan (wholesaleklanten kunnen gebruikmaken van de multicastkanalen die al op het Belgacom-netwerk aanwezig zijn als ze de overeenkomstige rechten op de inhoud verwerven). Dit alternatief voor een voledige multicast werd in januari 2012 door het BIPT goedgekeurd. Belgacoms gedetailleerde referentieaanbod voor multicast (niet-tariefaspecten) werd op 4 oktober 2012 goedgekeurd. Het moet tegen april 2013 zijn geïmplementeerd. Belgacom heeft beroep aangetekend tegen het breedbandbesluit om de multicastverplichting aan te vechten. 9
Bescherming van de consument De nieuwe wet tot omzetting van het herziene Europese telecomkader zet de bestaande maatregelen voor de bescherming van de consument kracht bij en introduceert nieuwe maatregelen op het vlak van de contractregelgeving, door het opleggen van (i) een maximale contractduur van maximaal 24 maanden voor consumenten en de verplichting om alle klanten een contract van 12 maanden voor te stellen (ii) de mogelijkheid om een contract van bepaalde duur na zes maanden vervroegd te beëindigen (zonder schadevergoeding, behalve de eventuele terugbetaling van de restwaarde van een gratis toestel) voor consumenten en kmo s, en (iii) specifieke voorwaarden van toepassing op de vervanging van een bestaand contract door een nieuw contract van bepaalde duur (met name na een afstandsverkoop). De nieuwe bepalingen zijn van toepassing op nieuwe en bestaande contracten. Vooruitzichten Prestaties in de eerste negen maanden t.o.v. verwachtingen voor 2012 Criteria Initiële Verwachtingen 2012 Herziene Verwachtingen 2012 Q1 2012 Q2 2012 Q3 2012 YTD 2012 (excl. boekhoudkundige aanpassing ingevolge de nieuwe telecomwet) (excl. boekhoudkundige aanpassing ingevolge de nieuwe telecomwet) Gerapporteerd (excl. boekhoudkundige aanpassing ingevolge de nieuwe telecomwet) Gerapporteerd (excl. boekhoudkundige aanpassing ingevolge de nieuwe telecomwet) Groeps Opbrengsten Daling van ongeveer -1% Stijging tot 1% 0,3% 0,7% 1,5% 0,8% Groeps EBITDA Daling tussen '-5% en -6%' Daling tussen '-4% en -5%' -3,1% -8,6% -2,7% -4,9% Capex/opbrengsten Bovenkant van de vork van 10%-12% Bovenkant van de vork van 10%-12% 11,7% 10,7% 9,9% 10,8% Op basis van de solide prestaties tot dusver in 2012 en haar beste raming voor het laatste kwartaal van 2012 stelt Belgacom haar verwachtingen voor het volledige jaar naar boven bij. Belgacom verwacht het jaar 2012 af te sluiten met een positieve opbrengstenevolutie, waardoor de groepsopbrengsten tot +1% hoger zouden uitkomen dan in 2011. Bovendien verwacht Belgacom dat de ebitdadaling voor het volledige jaar kan worden beperkt tot 'tussen - 4% en - 5%'. De investeringen zullen naar verwachting aan de bovenkant van de '10% tot 12%'-vork van de groepsopbrengsten liggen. In lijn met de initiële verwachtingen voor 2012 houden de bovenstaande bijgestelde vooruitzichten geen rekening met de eenmalige boekhoudkundige aanpassing voor de opbrengsten (- 12 miljoen EUR) en de ebitda (- 34 miljoen EUR) opgetekend in het tweede kwartaal van 2012 ingevolge de nieuwe Telecomwet, die op 28 juni 2012 werd goedgekeurd. De tabel hierboven geeft de financiële resultaten van Belgacom YTD exclusief deze boekhoudkundige aanpassing weer, zodat ze met de jaarverwachtingen kunnen worden vergeleken. 10
Consumer Business Unit - CBU Sterke opbrengsten in derde kwartaal, stijging met 2,8% op jaarbasis Voortzetting positieve klantentrend: groei van televisie en vast internet, verlies vaste spraaklijnen stabiel Toenemende concurrentie op de mobiele markt heeft slechts beperkte impact op de mobiele churn Betere directe marge dankzij hogere opbrengsten en nadruk op waardecreatie Resultatenrekening Consumer Business Unit (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil TOTAAL SEGMENT OPBRENGSTEN 571 587 2,8% 1.716 1.740 1,4% Kosten van aan omzetgerelateerde materialen en diensten -158-157 -0,9% -456-501 9,8% Personeelskosten en pensioenen -86-92 8,1% -253-271 7,1% Andere bedrijfskosten -71-77 8,7% -215-224 4,3% TOTALE BEDRIJFSKOSTEN vóór afschrijvingen -314-326 3,7% -924-996 7,8% TOTAAL SEGMENT RESULTAAT (1) 257 261 1,6% 792 745-6,0% Marge segment bijdrage 45,0% 44,5% - 46,2% 42,8% - Afschrijvingen -28-33 19,7% -110-101 -7,7% BEDRIJFSWINST 229 228-0,5% 683 643-5,7% (1) Bedrijfswinst vóór afschrijvingen en voor niet-recurrente opbrengsten en kosten Financiële en operationele kwartaalresultaten van CBU: pagina 22 Opbrengsten Voor het derde kwartaal van 2012 rapporteerde CBU 587 miljoen EUR opbrengsten, of 2,8% meer dan voor dezelfde periode vorig jaar. De positieve nettobijdrage van overnames en desinvesteringen 1 compenseerde ruimschoots de opbrengstenverschuiving ten gevolge van de nieuwe klantensegmentering 2 begin 2012. Dit daargelaten, stegen de opbrengsten van CBU op like-for-likebasis met 0,3% ondanks extra druk van de regelgeving. Deze regelgevende maatregelen hadden in het derde kwartaal een gecombineerde impact van - 14 miljoen EUR (- 2,4%), inclusief lagere gereguleerde tariefplafonds voor mobiele terminatietarieven, spraak- en sms-roamingtarieven, en vooral het opleggen van een plafond voor de retaildataroamingtarieven vanaf 1 juli 2012. Afgezien daarvan versnelde de groei van de onderliggende business van CBU met 2,8% in vergelijking met het derde kwartaal van 2011. De verbetering was te danken aan de sterke groei van televisie, stijgende opbrengsten uit vaste data en de toenemende inburgering van mobieledatagebruik. Deze groeifactoren, die kracht werden bijgezet door het succes van de convergente packs, compenseerden ruim het verlies van opbrengsten uit vaste en mobiele spraak, excl. regelgeving. CBU sluit de eerste negen maanden van 2012 af met 1.740 miljoen EUR opbrengsten, een stijging met 1,4% op jaarbasis. Op like-for-likebasis waren de opbrengsten stabiel, inclusief een negatieve impact van regelgevende maatregelen voor een totaalbedrag van - 30 miljoen EUR (-1.7%). Afgezien daarvan vertoonde de onderliggende business van CBU een groei met 1,7% in vergelijking met de eerste negen maanden van 2011. (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil Opbrengsten 571 587 2,8% 1.716 1.740 1,4% Van Vast 271 274 1,1% 830 818-1,4% Spraak 111 105-5,8% 344 319-7,2% Data 82 85 3,3% 250 254 1,4% TV 51 61 18,9% 155 173 11,9% Toestellen (excl. TV) 7 7-0,8% 19 19-3,5% Scarlet 20 17-14,4% 61 53-13,0% Van Mobiel 279 292 4,5% 823 855 3,9% Spraak 143 133-6,9% 429 386-10,0% Data 93 98 6,1% 271 298 9,7% Toestellen 16 32 98,5% 44 89 100,0% Tango 28 28 2,7% 79 83 5,7% Andere opbrengsten 21 22 2,0% 63 66 5,5% 1 Overname van The Phone House (januari 2012), verkoop van Scarlet Curaçao (oktober 2011) 2 Begin 2012 werden 18.000 klanten voor vaste spraak en 12.000 klanten voor vaste data gehersegmenteerd naar EBU. 11
Verlies vaste spraaklijnen stabiel; vertraging dalende opbrengstentrend In het derde kwartaal van 2012 zijn de vastespraakopbrengsten op jaarbasis met 5,8% gedaald tot 105 miljoen EUR, wat een beperktere daling is dan in de voorgaande kwartalen. Hoewel het lijnverlies op jaarbasis de spraakopbrengsten drukte, begon het aanhoudend lagere lijnverlies zijn vruchten af te werpen. Bovendien neutraliseerde de positieve impact van de prijsindexering in januari 2012 bijna de verlaging van de vast-naar-mobieltarieven (januari 2012). Het Happy Time XL-tariefplan bleef het goed doen: samen met het effect van de packs zorgde dit voor een geringer verlies van vaste lijnen, dat in het derde kwartaal van 2012 uitkwam op 21.000 lijnen in vergelijking met 31.000 in 2011. Eind september 2012 telde het klantenbestand voor vaste spraak bij CBU 1.737.000 lijnen. Op jaarbasis bleef de ARPU voor vaste spraak stabiel op 19,7 EUR, terwijl het totale vastespraakverkeer met 3,1% op jaarbasis toenam ten gevolge van het aanhoudende succes van Happy Time XL, waarmee gratis kan worden gebeld van vast naar mobiel. Eind september 2012 bedroegen de totale opbrengsten uit vaste spraak 319 miljoen EUR, d.w.z. 7,2% lager dan vorig jaar. Sterke opbrengsten uit vast internet (+ 3,3% op jaarbasis) en nettoaantal nieuwe klanten (+ 13.000 klanten) CBU sloot het derde kwartaal van 2012 af met 85 miljoen EUR opbrengsten uit vaste data, d.w.z. 3,3% meer dan in dezelfde periode vorig jaar. Dat was het gevolg van het groeiende klantenbestand en de prijsindexering van januari 2012. Gesteund door de lancering van de nieuwe Internet Overal-breedbandaanbiedingen, die vooral worden aangekocht in een pack, kende het klantenbestand voor breedband een sterke uitbreiding met 13.000 klanten in het derde kwartaal van 2012, vergeleken met + 1000 in dezelfde periode van 2011. Dat brengt het totale klantenbestand voor vast internet bij CBU eind september 2012 op 1.181.000. In het derde kwartaal bedroeg de breedband-arpu 26,5 EUR, m.a.w. - 0,7% op jaarbasis in vergelijking met een daling van - 5,1% voor dezelfde periode van 2011. Voor de eerste negen maanden van 2012 boekte CBU 254 miljoen EUR opbrengsten, een stijging met 1,4% tegenover dezelfde periode vorig jaar. Opbrengsten uit televisie stijgen met 18,9%; toename Belgacom TV-klanten met + 39.000 Met de uitdovende impact van het gratis voetbalaanbod stegen de opbrengsten uit televisie in het derde kwartaal met 18,9% tot 61 miljoen EUR dankzij de aanhoudend sterke toename van het aantal abonnementen. CBU won in het derde kwartaal netto + 39,000 tv-klanten bij, wat het totale tv-klantenbestand op 1.340.000 bracht (+ 18% op jaarbasis), van wie 216.000 multiplestreamklanten. De televisie-arpu steeg in het derde kwartaal op jaarbasis met 1,5% tot 18,1 EUR, geholpen door het uitdovende effect van het gratis voetbalaanbod en een prijsverhoging voor gehuurde settopboxen. De opbrengsten van CBU uit televisie bedroegen in de eerste negen maanden van 2012 in totaal 173 miljoen EUR, of 11,9% meer dan het jaar voordien. Druk op mobiele spraakopbrengsten blijft; Postpaid +17.000 dankzij Internet Overal en Mobile in Pack In het derde kwartaal van 2012 daalden de opbrengsten uit mobiele spraak op jaarbasis met 6,9%. Deze daling was voor meer dan de helft te wijten aan de impact van de regelgeving, met onder meer de verlaging van de MTR's (januari 2012) en de tarieven voor spraakroaming (juli 2012), samen met een enigszins lager verbruik en een kleiner klantenbestand. Dat werd gedeeltelijk geneutraliseerd door de positieve impact van een wijziging inzake de overdracht van bundels 1 in het derde kwartaal en door lagere kredieten en kortingen. Dat verklaart ook de tragere daling van de gemengde ARPU voor spraak, die 6,5% lager ligt op jaarbasis, tegenover een daling met 11,8% voor dezelfde periode van 2011. Ondanks de toenemende concurrentie op de mobiele markt kende CBU een groei van Mobile Postpaid, met 17.000 nieuwe abonnees in het derde kwartaal van 2012. Dat was te danken aan de convergente packs met Mobile en het nieuwe Internet Overal-aanbod. Mobile Prepaid voelde in het derde kwartaal van 2012 voornamelijk de impact van vervallen niet-actieve prepaidkaarten en van een nettoverlies van klanten voor het meer promotiegevoelige mobiele merk 'Mobisud'. Dat leidde tijdens het kwartaal tot een nettoverlies van 80.000 prepaidkaarten. Daardoor telde het mobieleklantenbestand eind september 2012 3.748.000 kaarten. In de eerste negen maanden van 2012 bedroegen de mobielespraakopbrengsten van CBU 386 miljoen EUR. Dat is 10% minder dan voor dezelfde periode in 2011, waarvan -2,3% te wijten was aan een eenmalige boekhoudkundige aanpassing in het tweede kwartaal van 2012, na de goedkeuring van de nieuwe telecomwet. Groei van opbrengsten uit mobiele data beïnvloed door regelgeving; aanhoudende toename van sms-verbruik Met een opbrengstengroei van 6,1% op jaarbasis in het derde kwartaal van 2012 bleef het de opbrengst ui mobiele data toenemen, hoewel de groei afgeremd werd door de regelgeving. De opbrengsten uit sms zijn in het derde kwartaal van 2012 met 6,3% gestegen, terwijl het gemiddelde maandelijkse sms-verbruik op jaarbasis met 11,5% steeg tot 262 tekstberichten. Hierbij zijn de gratis sms'en inbegrepen, wat leidt tot hogere inboundopbrengsten. Geavanceerde mobiele data kenden een beperkte opbrengstengroei van 4,8%, wat in het derde kwartaal van 2012 15 miljoen EUR opleverde. Deze lagere groei in 1 Ongebruikte minuten van mobiele bundels werden vroeger overgedragen volgens de FIFO-methode. In het derde kwartaal van 2012 werd overgeschakeld op overdracht volgens de LIFO-methode, wat een positieve impact opleverde die mettertijd zal verdwijnen.. 12
vergelijking met de voorgaande kwartalen kan volledig worden verklaard door het gereguleerde tariefplafond voor retaildataroaming. De ARPU voor mobiele data steeg in het derde kwartaal van 2012 op jaarbasis met 6,3% tot 8,7 EUR. Voor de eerste negen maanden van 2012 stegen de totale opbrengsten uit mobiele data bij CBU tot 298 miljoen EUR, m.a.w. een stijging met 9,7% in vergelijking met de eerste negen maanden van vorig jaar. (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil Opbrengsten mobiele DATA 93 98 6,1% 271 298 9,7% SMS - inclusief Premium SMS 79 84 6,3% 236 256 8,5% Geavanceerde data 14 15 4,8% 36 42 17,6% Bedrijfskosten CBU Lagere verkoopkosten In het derde kwartaal kenden de verkoopkosten een positieve ommekeer in vergelijking met de voorgaande kwartalen, waardoor ze 0,9% minder bedroegen op jaarbasis. De hogere kosten in verband met The Phone House werden ruimschoots gecompenseerd door de positieve impact van de kapitalisering van modems en een verbeterde mix van verkoopkanalen, wat leidde tot lagere acquisitiekosten. De verkoopkosten stegen in de eerste negen maanden van 2012 met 9,8% tot 501 miljoen EUR, of met 6,3%, afgezien van de eenmalige boekhoudkundige aanpassing van de commissies in het tweede kwartaal van 2012, na de goedkeuring van de nieuwe telecomwet. Hogere HR-kosten door overname van The Phone House en loonindexeringen De HR-kosten voor het derde kwartaal stegen met 8,1% tot 92 miljoen EUR ten gevolge van de integratie van The Phone House (+ 519 fte's) en de inflatiegebonden loonindexering van maart 2012. Verder ondervond het derde kwartaal van 2012 de impact van de timing van de herziening van een HR-gerelateerde voorziening, die gewoonlijk gepland is op het einde van het jaar. Voor de eerste negen maanden van 2012 stegen de HR-kosten op jaarbasis met 7,1% tot 271 miljoen EUR. Stijging niet HR-kosten in derde kwartaal In het derde kwartaal stegen de niet-hr-kosten van CBU met 8,7% tot 77 miljoen EUR, vooral ten gevolge van voorzieningen voor geschillen, samen met de bijdrage tot de kosten door The Phone House. De niet-hr-kosten stegen in de eerste negen maanden van 2012 met 4,3% tot 224 miljoen EUR. Segmentresultaat CBU Voor het derde kwartaal van 2012 rapporteerde CBU een segmentresultaat van 261 miljoen EUR, of een groei op jaarbasis met 1,6%. Dit positieve resultaat omvat 9 miljoen EUR (- 3,2%) negatieve impact van de regelgeving, vooral ten gevolge van de tariefplafonds voor spraak- en dataroaming. De contributiemarge bedroeg 44,5%, m.a.w. een beperkte daling van 0,5 procentpunt ten opzichte van het voorgaande jaar. Het sterke segmentresultaat van CBU was te danken aan de verbeterde opbrengstentrend, ondersteund door het uitdovende effect van het gratis voetbalaanbod, terwijl de verkoopkosten onder controle bleven in het kader van de nadruk op waardebeheer, wat leidde tot een betere brutomarge. Voor de eerste negen maanden van 2012 bedroeg het gerapporteerde segmentresultaat 745 miljoen EUR, d.w.z. 6% lager dan in 2011, inclusief -17 miljoen EUR (-2,2%) impact van de regelgeving. Bovendien omvatte het segmentresultaat van CBU een eenmalige boekhoudkundige aanpassing ten bedrage van 26 miljoen EUR ten gevolge van de nieuwe telecomwet, die werd geboekt in het tweede kwartaal van 2012. 13
CBU bedrijfsresultaat 2011 2012 Variatie op jaarbasis (absoluut bedrag) VAN VAST Aantal toegangskanalen (in duizenden) 2.977 2.918-59 Spraak 1.839 1.737-102 Breedband 1.138 1.181 43 Verkeer (in miljoen minuten) 936 965 29 Nationaal 765 703-62 Vast naar Mobiel 89 170 81 Internationaal 82 92 10 TV (in duizenden) 1.139 1.340 202 TV-gezinnen 963 1.125 162 waarvan 'multiple settop boxes' 176 216 40 ARPU (in EUR) ARPU Spraak 19,7 19,7 0,0 ARPU Breedband 26,7 26,5-0,2 ARPU Belgacom TV 17,8 18,1 0,3 VAN MOBIEL Aantal actieve klanten (in duizenden) 3.774 3.748-26 Prepaid (1) 2.111 1.992-119 Postpaid 1.663 1.756 94 Geannualiseerde churn rate (gemengd - variatie in p.p.) 20,4% 25,8% Netto ARPU (in EUR) Prepaid 14,4 13,6-0,7 Postpaid 30,0 28,9-1,1 Gemengd 21,1 20,8-0,3 Gemengd Spraak 12,9 12,0-0,8 Gemengd Data 8,2 8,7 0,5 UoU (eenheden) 335,4 357,5 22,1 MoU (min) 103,6 100,5-3,1 SMS (eenheden) 235,1 262,1 27,0 (1) Prepaid bevat Mobisud klanten die voordien als MVNO werden gerapporteerd Tango 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil Opbrengsten (in miljoen EUR) (1) 28 28 2,7% 79 83 5,6% Totale mobiele actieve klanten (in '000) 260 270 4,0% 260 270 4,0% Gemengde mobiele netto ARPU (EUR per maand) 29,3 29,5 0,7% 28,1 29,0 3,4% (1) Total Tango revenues, i.e. fixed and mobile revenues In het derde kwartaal stegen de opbrengsten van Tango met 2,7% op jaarbasis, waarbij 28 miljoen EUR opbrengsten werden gegenereerd. De groei was te danken aan het succes van het iphone-aanbod, het succes van mobiele abonnementen voor smartphones en de lopende migratie van prepaid- naar postpaidaanbiedingen. De ARPU steeg tot 29,5 EUR, m.a.w. 0,7% op jaarbasis. Tango wist in het derde kwartaal van 2012 2000 nieuwe mobiele klanten aan te trekken. 14
Enterprise Business Unit - EBU Beperkt opbrengstenverlies in moeilijk economisch klimaat, terwijl druk van regelgeving toeneemt Omkering van de groeitrend voor mobiele data wegens gereguleerde tariefplafonds voor dataroaming Stijging opbrengsten uit onderliggende business met 1,3% op jaarbasis, aanhoudende ICT-groei Lager segmentresultaat wegens regelgeving, herziene kostentoerekening en hogere HR-kosten Resultatenrekening Enterprise Business Unit (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil TOTAAL SEGMENT OPBRENGSTEN 572 560-2,2% 1.758 1.715-2,4% Kosten van aan omzetgerelateerde materialen en diensten -154-150 -2,2% -475-456 -3,9% Personeelskosten en pensioenen -93-103 10,5% -285-306 7,2% Andere bedrijfskosten -34-39 15,4% -108-119 9,8% TOTALE BEDRIJFSKOSTEN vóór afschrijvingen -281-292 4,1% -868-881 1,5% TOTAAL SEGMENT RESULTAAT (1) 291 267-8,3% 889 834-6,2% Marge segment bijdrage 50,9% 47,8% - 50,6% 48,6% - Niet-recurrente kosten 0 0 - -18 0 - BEDRIJFSWINST vóór afschrijvingen 291 267-8,3% 871 834-4,3% Afschrijvingen -4-4 -13,2% -12-11 -7,2% BEDRIJFSWINST 287 264-8,2% 859 823-4,2% (1) Bedrijfswinst vóór afschrijvingen en voor niet-recurrente opbrengsten en kosten Financiële en operationele kwartaalresultaten van EBU: pagina 23 Opbrengsten Voor het derde kwartaal van 2012 rapporteerde EBU 560 miljoen EUR opbrengsten, 12 miljoen EUR of 2,2% minder dan voor dezelfde periode van 2011. Op like-for-likebasis, m.a.w. afgezien van de beperkte impact van de nieuwe klantensegmentering begin 2012, daalden de opbrengsten van EBU met 2,5%. Regelgevende maatregelen, met onder meer de verlaging van de gereguleerde tariefplafonds voor mobiele terminatietarieven, spraak- en sms-roamingtarieven en vooral het opleggen van een plafond voor dataroamingtarieven sinds 1 juli 2012, hebben de opbrengsten van EBU in het derde kwartaal met 22 miljoen EUR (- 3,8%) verlaagd. Afgezien van deze impact stegen de onderliggende opbrengsten van EBU in het derde kwartaal met 1,3% in de context van een ongunstig economisch klimaat. De opmerkelijke verbetering ten opzichte van de twee voorgaande kwartalen was te danken aan een versnelling van het gebruik van mobieledataroaming tijdens de zomervakantie. Dit seizoenseffect werd in 2012 kracht bijgezet door de grotere populariteit van smartphones en tablets ten opzichte van vorig jaar. Samen met de bijdrage van ICT tot de opbrengsten compenseerde dit ruimschoots het opbrengstenverlies uit vaste en mobiele spraak, excl. regelgeving. Voor de eerste negen maanden van 2012 genereerde EBU 1.715 miljoen EUR opbrengsten of 2.4% minder dan voor dezelfde periode van 2011. Op like-for-likebasis bleef de opbrengstendaling beperkt tot - 1,3% 1. Hierin zit een negatieve impact van de regelgevende maatregelen voor een totaalbedrag van 34 miljoen EUR (- 1,9%). Afgezien daarvan vertoonde de onderliggende business van EBU een groei met 0,7% in vergelijking met de eerste negen maanden van 2011. (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil Opbrengsten 572 560-2,2% 1.758 1.715-2,4% Van Vast 398 398-0,2% 1.235 1.215-1,6% Spraak 121 118-2,8% 374 362-3,4% Data 96 96-0,8% 292 293 0,5% Toestellen (excl. TV) 18 18-2,5% 54 54-0,8% ICT 163 167 2,4% 515 506-1,7% Van Mobiel 169 158-6,8% 509 485-4,7% Spraak 110 100-9,0% 341 308-9,7% Data 56 55-2,3% 159 169 6,3% Toestellen 3 3-9,1% 10 9-11,0% Andere opbrengsten 5 4-6,6% 13 15 13,9% 1 Afgezien van de impact van overnames, desinvesteringen en hersegmentering van klanten 15
Verdere positieve impact van indexering van vastespraaktarieven; verlies vaste lijnen in derde kwartaal beperkt tot 9000 Voor het derde kwartaal van 2012 rapporteerde EBU 118 miljoen EUR opbrengsten uit vaste spraak. De indexering van de tarieven begin 2012 zorgde voor een verder positief effect, waardoor het opbrengstenverlies op jaarbasis beperkt bleef tot 2,8%. In het derde kwartaal van 2012 bleef het verlies van vaste lijnen beperkt tot 9000 dankzij belangrijke Voice over IP-projecten die voor een aantal grote klanten geïmplementeerd werden. Dat bracht het klantenbestand voor de vaste lijn bij EBU eind september op een totaal van 1.370.000. Op jaarbasis is dat 2% minder, terwijl de ARPU voor vaste spraak voor het derde kwartaal op jaarbasis met 0,7% daalde tot 27,9 EUR. Daarin zit het effect van de verlaagde vast-naarmobieltarieven sinds 1 januari 2012. Voor de eerste negen maanden van 2012 genereerde EBU 362 miljoen EUR opbrengsten uit vaste spraak, of 3,4% minder dan voor dezelfde periode van 2011. Licht opbrengstenverlies uit vaste data door migraties naar Explore-platform, terwijl internet-arpu stabiel blijft De opbrengsten uit vaste data, die bestaan uit opbrengsten uit vast internet en dataconnectiviteit, bedroegen in het derde kwartaal van 2012 in totaal 96 miljoen EUR, wat 0,8% minder was dan in dezelfde periode van 2011. Dat is vooral het gevolg van een verdere migratie van oudere technologieën naar het Belgacom Explore-platform, dat gunstiger tarieven hanteert. Ondanks het feit dat het actief is op een verzadigde en steeds competitievere professionele markt voor vast internet sloot EBU september 2012 af met een betrekkelijk stabiel klantenbestand voor vast internet (444.000) terwijl de ARPU stabiel bleef op 39,1 EUR. De opbrengsten uit vaste data van EBU bedroegen voor de eerste negen maanden van 2012 293 miljoen EUR, of 0,5% meer dan in dezelfde periode van 2011. Groei ICT-opbrengsten met 2,4% in uitdagende economische context Tegen een ongunstige economische achtergrond wist EBU zijn ICT-opbrengsten met 2,4% te verhogen tot 167 miljoen EUR. In overeenstemming met de strategie om te focussen op ICT-activiteiten met een hogere marge verbeterde EBU de splitsing tussen diensten en producten, wat een positieve impact had op de ICT-marge. In de eerste negen maanden van 2012 boekte EBU 506 miljoen EUR opbrengsten uit ICT, of 1,7% minder dan het jaar voordien. Op like-for-likebasis 1 namen de opbrengsten van EBU uit ICT echter met 3,2% toe in vergelijking met de eerste negen maanden van 2011. Blijvende druk op opbrengsten uit mobiele spraak; uitbreiding mobieleklantenbestand Voor het derde kwartaal van 2012 rapporteert EBU 100 miljoen EUR opbrengsten uit mobiele spraak, of 9% minder op jaarbasis. Daarin zit de impact van de verlaagde tarieven voor mobiele terminatie en spraakroaming. Beide factoren zijn voor een deel verantwoordelijk voor de daling van de mobiele netto-arpu tot 22,9 EUR. Het verbruik per klant bedroeg in het derde kwartaal van 2012 293 minuten/maand of 3,8% minder dan in dezelfde periode van 2011. Daarnaast bleef de ARPU de druk ondervinden van het verdere succes van tariefplannen met gratis gebruik van spraak, en van de toenemende concurrentie op de mobiele markt voor grote en kleine bedrijven. Deze negatieve effecten werden gedeeltelijk geneutraliseerd door de indexering van een aantal mobiele tariefplannen in januari 2012. EBU zette de stevige uitbreiding van zijn mobiele klantenbestand in het derde kwartaal van 2012 voort, met de toevoeging van 21.000 mobiele kaarten, waaronder kaarten voor mobiele spraak, mobiele date en machine-to-machine. Eind september 2012 telde het totale mobieleklantenbestand van EBU 1.470.000 kaarten. Voor de eerste negen maanden bedroegen de opbrengsten uit mobiele spraak in totaal 308 miljoen EUR, 9,7% minder dan in dezelfde periode van 2011. De daling is grotendeels te wijten aan regelgevende maatregelen, terwijl een eenmalige boekhoudkundige aanpassing na de goedkeuring van de nieuwe telecomwet de spraakopbrengsten van EBU in het tweede kwartaal van 2012 met 2,1 miljoen gedrukt heeft. Seizoensgebonden hoger verbruik meer dan geneutraliseerd door impact van tariefplafonds voor retaildataroaming op mobieledataopbrengsten De 55 miljoen EUR opbrengsten uit mobiele data in het derde kwartaal werden aanzienlijk beïnvloed door door de regelgever voorgeschreven tariefplafonds voor sms-roaming en vooral door het opleggen van een plafond voor de tarieven voor retaildataroaming. Dit zorgde voor 2,3% minder opbrengsten op jaarbasis, ondanks de sterke volumegroei. Ondanks enige impact van de gereguleerde sms-roamingtarieven zette sms zijn dubbelcijferige opbrengstengroei (+ 10,4%) ten opzichte van het voorgaande jaar voort. Dat was het resultaat van de verdere toename van het sms-gebruik, dat met bijna 20% op jaarbasis stijgt tot 105 tekstberichten per gebruiker per maand, terwijl het succes van de MTV Generationtariefplannen met onbeperkt sms'en het volume van zowel gratis als betalende sms'en blijft opdrijven. De invoering van tariefplafonds voor retaildataroaming op 1 juli 2012 heeft de bestaande opbrengstengroeitrend evenwel omgekeerd. Het opmerkelijke succes van dataroaming, dat om seizoensgebonden redenen hoger is in het derde kwartaal van het jaar en bevorderd wordt door de grotere penetratie van smartphones en tablets in vergelijking met een jaar geleden, 1 Afgezien van de impact van de verkoop van Telindus Spain eind juni 2011 en de overname van Eudasys door Telindus France 16
kon de negatieve impact van de prijzen niet volledig neutraliseren. Daardoor bedroegen de niet-sms-dataopbrengsten voor het derde kwartaal van 2012 28 miljoen EUR, 11.9% minder op jaarbasis. Om dezelfde reden daalde de ARPU voor mobiele data met 8,5% op jaarbasis tot 12,6 EUR. Voor de eerste negen maanden van 2012 bedroegen de totale opbrengsten van EBU uit mobiele data 169 miljoen EUR, of 6,3% meer dan in dezelfde periode van 2011. (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil Opbrengsten mobiele DATA 56 55-2,3% 159 169 6,3% SMS - inclusief Premium SMS 24 27 10,4% 72 80 11,4% Geavanceerde data 32 28-11,9% 87 89 2,0% Bedrijfskosten EBU Lagere verkoopkosten Voor het derde kwartaal van 2012 rapporteert EBU 150 miljoen EUR verkoopkosten, m.a.w. 2,2% minder dan voor dezelfde periode van 2011. Deze daling is het resultaat van de lagere mobiele terminatietarieven, die de impact van de ongunstige evolutie van de globale productmix van EBU op de verkoopkosten ruimschoots neutraliseren. Voor de eerste negen maanden van 2012 daalden de verkoopkosten met 3,9% op jaarbasis tot 456 miljoen EUR, inclusief een boekhoudkundige aanpassing van de commissies ter waarde van 6 miljoen EUR die in het tweede kwartaal na de goedkeuring van de nieuwe telecomwet werd geboekt. De daling YTD september is het gevolg van de verkoop van Telindus Spain eind juni 2011 en de lagere mobiele terminatietarieven. Stijging HR-kosten wegens loonindexering en groter personeelsbestand Op jaarbasis stegen de HR-kosten voor het derde kwartaal van 2012 met 10,5% tot 103 miljoen EUR, inclusief het effect van een wijziging in de toerekening van de kosten voor installatie bij de klant en overheadkosten. De stijging was voor de rest te wijten aan de inflatiegebonden loonindexering van maart 2012, de uitbreiding van het personeelsbestand van EBU om te beantwoorden aan de ICT-groei en een eenmalige HR-gerelateerde provisie. De HR-kosten zijn voor de eerste negen maanden van 2012 op jaarbasis met 7,2% gestegen tot 306 miljoen EUR. Hogere niet-hr-kosten ten gevolge van wisselkoerseffect en gewijzigde kostentoerekening Voor het derde kwartaal van 2012 rapporteert EBU 39 miljoen EUR niet-hr-kosten, wat in de lijn ligt van de vorige twee kwartalen van 2012. De stijging op jaarbasis is te wijten aan de negatieve impact op EBU van de herziene kostentoerekening (groepsneutraal) en een ongunstig wisselkoerseffect op jaarbasis. De niet-hr-kosten bedragen voor de eerste negen maanden van 2012 119 miljoen EUR, een stijging met 9,8% in vergelijking met dezelfde periode van 2011. De stijging van de kosten is voor bijna de helft het resultaat van een ongunstig wisselkoerseffect, terwijl ze voor de rest vooral kan worden verklaard door de gewijzigde kostentoerekening, zonder impact op uitgaven van de Groep. Segmentresultaat EBU Het segmentresultaat van EBU voor het derde kwartaal van 2012 bedraagt 267 miljoen EUR, wat 8,3% of 24 miljoen EUR minder is dan voor dezelfde periode van 2011. Naast een verlies van ebitda door de gewijzigde kostentoerekening ondervond EBU een aanzienlijke impact van de regelgeving, dat het segmentresultaat met 18 miljoen EUR (- 6%) verminderde lag. Dat was vooral het gevolg van het opleggen van een plafond voor retaildataroamingtarieven. De gerapporteerde contributiemarge bedroeg 47,8%, tegenover 50,9% voor dezelfde periode van 2011. Het gerapporteerde segmentresultaat voor de eerste negen maanden van 2012 kwam uit op 834 miljoen EUR, of 6,2% minder dan het jaar voordien, inclusief een impact van 22 miljoen EUR (- 2.4%) van de regelgeving. Bovendien omvatte het segmentresultaat van EBU een eenmalige boekhoudkundige aanpassing ten bedrage van 8 miljoen EUR ten gevolge van de nieuwe telecomwet, die werd geboekt in het tweede kwartaal van 2012. 17
Bedrijfsresultaat EBU 2011 2012 Variatie op jaarbasis (absoluut bedrag) VAN VAST Aantal toegangskanalen (in duizenden) 1.834 1.815-19 Spraak 1.400 1.370-29 Breedband 434 444 10 Verkeer (in miljoen minuten) 672 636-36 Nationaal 445 416-29 Vast naar Mobiel 147 147 0 Internationaal 80 73-7 ARPU (in EUR) ARPU Spraak 28,1 27,9-0,2 ARPU Breedband 39,1 39,1 0,0 VAN MOBIEL Aantal actieve klanten (in duizenden) 1.380 1.470 90 Postpaid 1.380 1.470 90 Geannualiseerde churn rate(gemengd - variatie in p.p.) 9,4% 10,8% Netto ARPU (in EUR) Postpaid 40,6 35,5-5,2 Postpaid Spraak 26,9 22,9-4,0 Postpaid Data 13,8 12,6-1,2 UoU (eenheden) 343,3 339,9-3,4 MoU (min) 305,0 293,3-11,7 SMS (eenheden) 87,3 104,7 17,4 18
Service Delivery Engine & Wholesale SDE&W Resultatenrekening Service Delivery Engine & Wholesale (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil TOTAAL SEGMENT OPBRENGSTEN 77 75-3,2% 239 229-4,2% Kosten van aan omzetgerelateerde materialen en diensten -9-9 4,5% -27-27 0,6% Personeelskosten en pensioenen -50-47 -6,6% -149-134 -10,0% Andere bedrijfskosten -48-41 -16,0% -133-139 4,2% TOTALE BEDRIJFSKOSTEN vóór afschrijvingen -107-96 -10,0% -309-300 -3,0% TOTAAL SEGMENT RESULTAAT (1) -30-21 -27,7% -70-71 1,1% Marge segment bijdrage -38,3% -28,6% - -29,5% -31,1% - Afschrijvingen -109-110 0,9% -336-328 -2,6% BEDRIJFSVERLIES -139-132 -5,2% -407-399 -1,9% (1) Bedrijfswinst vóór afschrijvingen en voor niet-recurrente opbrengsten en kosten Financiële en operationele kwartaalresultaten van SDE&W: pagina 24 Opbrengsten Over het derde kwartaal van 2012 rapporteerde SDE&W 75 miljoen EUR opbrengsten, een daling met 3,2% op jaarbasis. De lagere opbrengsten zijn vooral toe te schrijven aan Carrier Wholesale Services, als gevolg van de lagere leasedlinevolumes, terwijl de impact van de dalende roamingtarieven slechts gedeeltelijk werd tenietgedaan door hogere roamingvolumes. Regelgevende maatregelen drukten de opbrengsten van SDE&W met ca. 1%. De totale opbrengsten bedroegen YTD september 2012 229 miljoen EUR, een daling op jaarbasis met 4,2%, waarvan 1% als gevolg van regelgevende maatregelen. Bedrijfskosten De bedrijfskosten (HR en niet-hr) van SDE&W voor het derde kwartaal van 2012 lagen 11,2% lager dan in de vergelijkbare periode van 2011.De niet-hr-kosten in het derde kwartaal van 2012 profiteerden van een eenmalige terugname van een voorziening, die verantwoordelijk is voor de daling op jaarbasis met 16%. Ook de HR-kosten lagen lager dan vorig jaar: een daling met 6,6%, daar het verminderde personeelsbestand, gecombineerd met een beperkt positief effect van de gewijzigde kostentoerekening de inflatiegebonden loonsverhoging van maart 2012 ruimschoots tenietdeed. Over de eerste negen maanden van 2012 waren de totale HR- en niet-hr-kosten voor SDE&W met 3,3% gedaald tot 273 miljoen EUR. Staff & Support S&S Resultatenrekening Staff & Support (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil TOTAAL SEGMENT OPBRENGSTEN 25 7-70,7% 40 23-41,2% Kosten van aan omzetgerelateerde materialen en diensten 0 0 >100% 0 0 >100% Personeelskosten en pensioenen -40-41 2,1% -119-118 -1,2% Andere bedrijfskosten -66-49 -25,7% -154-150 -2,3% TOTALE BEDRIJFSKOSTEN vóór afschrijvingen -106-90 -15,2% -273-268 -1,8% TOTAAL SEGMENT RESULTAAT (1) -81-82 1,6% -233-245 4,9% Marge segment bijdrage - - - - - - Niet-recurrente kosten 0-3 - 0-14 - BEDRIJFSVERLIES vóór afschrijvingen -81-86 5,9% -233-259 10,8% Afschrijvingen -19-18 -2,3% -56-55 -1,8% BEDRIJFSVERLIES -100-104 4,3% -289-313 8,4% (1) Bedrijfswinst vóór afschrijvingen en voor niet-recurrente opbrengsten en kosten S&S financiële kwartaalresultaten: pagina 25 Over het derde kwartaal van 2012 rapporteerde Staff and Support 7 miljoen EUR opbrengsten. Het verschil op jaarbasis is te verklaren door de op groepsniveau neutrale eenmalige boeking onder Staff and Support in het derde kwartaal van vorig jaar. Staff & Support rapporteerde over de eerste negen maanden van 2012 in totaal 23 miljoen EUR opbrengsten. Bovendien is de daling van de niet-hr-kosten in het derde kwartaal van 2012 het gevolg van een eenmalige negatieve boeking in dezelfde periode van 2011. De HR-kosten in het derde kwartaal van 2012 zijn op jaarbasis met 2,1% gestegen, daar de daling in het personeelsbestand (-56 fte's) ruimschoots werd tenietgedaan door de impact van de loonindexeringen en door de timing van een HR-gerelateerde actualisering van een voorziening, die normaal gepland was voor het jaareinde. Over de eerste negen maanden van 2012 zijn de totale bedrijfskosten van Staff and Support met 1,8% gedaald. 19
International Carrier Services BICS Opbrengstengroei houdt aan in derde kwartaal van 2012 Groei voor spraak te danken aan gunstige bestemmingenmix, terwijl het positieve wisselkoerseffect de impact van de MTR's tenietdeed Mobiele data verantwoordelijk voor sterke niet-spraakgebonden groei Brutomarge van het derde kwartaal op jaarbasis met 7,3% gestegen Segmentresultaat stabiel op jaarbasis; segmentmarge van 8,3% Resultatenrekening International Carrier Services (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil TOTAAL SEGMENT OPBRENGSTEN 401 424 5,7% 1.161 1.215 4,6% Kosten van aan omzetgerelateerde materialen en diensten -342-361 5,4% -996-1.033 3,8% Bruto margin (1) 59 63 7,3% 165 181 9,7% Personeelskosten en pensioenen -9-11 16,0% -28-31 13,3% Andere bedrijfskosten -15-17 18,4% -49-53 6,5% TOTALE BEDRIJFSKOSTEN vóór afschrijvingen -366-389 6,2% -1.073-1.117 4,2% TOTAAL SEGMENT RESULTAAT (2) 35 35 0,4% 88 97 10,4% Marge segment resultaat 8,7% 8,3% - 7,6% 8,0% - Niet-recurrente kosten 0 0 - -1 0 - BEDRIJFSWINST vóór afschrijvingen 35 35 0,4% 88 97 11,3% Afschrijvingen -20-20 -0,7% -60-60 0,1% BEDRIJFSWINST 15 15 1,9% 27 37 35,8% (1) Totaal segment opbrengsten na aftrek van de kosten van verkochte materialen en diensten (2) Bedrijfswinst vóór afschrijvingen en voor niet-recurrente opbrengsten en kosten ICS financiële en operationele kwartaalresultaten: pagina 25 Opbrengsten BICS hield in het derde kwartaal van 2012 zijn groeitrend aan: de opbrengsten zijn op jaarbasis met 5,7% gestegen tot 424 miljoen EUR. De spraakopbrengsten van BICS profiteerden van het toegenomen verkeer naar de regio Afrika en werden positief beïnvloed door de sterkere positie van de dollar op jaarbasis. Deze positieve evoluties deden de negatieve impact van de MTR-verlaging op Europees niveau meer dan teniet, wat resulteerde in een stijging van de spraakopbrengsten met 3,6%, of nagenoeg 13 miljoen EUR meer dan in dezelfde periode van 2011. Ook de niet-spraakgebonden opbrengsten zetten hun solide groeitrend door: de opbrengsten stegen op jaarbasis met 24,1%, waarbij vooral de mobiele data sterk presteerden. Over de eerste negen maanden van 2012 rapporteerde BICS 1.215 miljoen EUR opbrengsten, een stijging met 4,6% tegenover dezelfde periode van 2011. (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil Spraak 360,6 373,5 3,6% 1.047,4 1.077,4 2,9% Niet spraak 40,6 50,4 24,1% 113,6 137,5 21,1% Totale opbrengsten 401,2 423,9 5,7% 1.161,0 1.214,9 4,6% De positieve evolutie van de opbrengsten op jaarbasis resulteert voor het derde kwartaal van 2012 in een verbeterde brutomarge, die op jaarbasis met 7,3% is gestegen tot 63 miljoen EUR. Dit brengt de brutomarge van BICS YTD september 2012 op 181 miljoen EUR, goed voor een verbetering met 9,7% t.o.v. vorig jaar. (in miljoen EUR) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil Spraak 31,4 32,5 3,5% 88,6 95,7 8,1% Niet spraak 27,6 30,9 11,7% 76,7 85,7 11,7% Totaal brutomarge 59,0 63,3 7,3% 165,3 181,4 9,7% Segment resultaat De totale bedrijfskosten van BICS lagen in het derde kwartaal van 2012 4 miljoen EUR hoger dan in dezelfde periode van 2011. Dit was vooral te wijten aan een negatief wisselkoerseffect op jaarbasis, terwijl de HR-kosten de impact ondervonden van de inflatiegebonden loonindexering. Als gevolg hiervan bleef het segmentresultaat van BICS stabiel op 35 miljoen EUR, met een ebitdamarge van 8,3%. YTD september 2012 zag BICS zijn segmentresultaat met 10,4% toenemen tot 97 miljoen EUR, dankzij de hogere brutomarge. Volumes (in miljoen) 2011 2012 % Verschil 2011 2012 % Verschil Spraak 6.853 6.934 1,2% 20.424 20.826 2,0% Niet spraak (SMS/MMS) 276 428 55,5% 759 1.112 46,6% 20