UZ LEUVEN I n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n Neustussenschotoperatie Dienst neus-, keel- en oorziekten, gelaats- en halschirurgie
I n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n Neustussenschotoperatie Dienst neus-, keel- en oorziekten, gelaats- en halschirurgie
2 Inhoud Inleiding...3 De neus...4 Klachten en behandeling...5 Voor u naar het ziekenhuis vertrekt...6 De dag van de opname...8 De operatie...9 Ontslag uit het ziekenhuis...12 Verhinderd?...13 Praktische informatie...14
Inleiding 3 Uw neus-, keel- en oorarts heeft u als behandeling voor uw klachten een operatie aan de neus aangeraden. Met deze folder willen wij u inlichten over deze ingreep en over de nazorg ervan. Daarnaast geeft deze informatie u een globaal beeld over uw verblijf op onze dienst. Als u nog vragen hebt na het lezen van deze folder, zal de arts of de verpleegkundige deze graag beantwoorden. Wij wensen u een spoedig herstel en een aangenaam verblijf in ons ziekenhuis. Het medisch en verpleegkundig team van de dienst neus-, keel- en oorziekten, gelaats- en halschirurgie
4 DE NEUS De belangrijkste functie van de neus is de ingeademde lucht te reinigen, te bevochtigen en op te warmen vooraleer deze in de longen terecht komt. Daarnaast heeft de neus nog andere functies: hij is het reukorgaan, draagt bij tot de stemvorming en bepaalt in grote mate het uiterlijk van het gelaat.
KLACHTEN EN BEHANDELING 5 De werking van de neus kan op vele manieren verstoord worden, bijvoorbeeld door een verkoudheid of door een scheefstaand neustussenschot (septum). Wanneer het neustussenschot niet in het midden staat en sterk afwijkt naar een zijde, kan je minder goed door de neus ademen en moet je soms door de mond ademen. Bijkomende klachten kunnen optreden zoals hoofdpijn, oorproblemen, ontsteking van de neusbijholten (sinusitis) en keelpijn. Als medicijnen niet (meer) helpen, kan het nodig zijn om een operatie uit te voeren. Het doel van de ingreep is het verbeteren van de neusfunctie door het neustussenschot recht te zetten. Wanneer u ook de vorm van de uitwendige neus wilt laten veranderen, een zogenaamde neusplastie, bespreekt u dit met de arts. Hij zal u uitleggen wat mogelijk is en wat u kunt verwachten.
6 VOOR U NAAR HET ZIEKENHUIS VERTREKT Medicatie U neemt uw voorgeschreven medicatie verder in. Als u medicatie neemt die de bloedstolling regelt of als u regelmatig aspirine neemt, meldt u dit aan uw behandelende arts bij de planning van de operatie. Breng uw huisarts op de hoogte van uw geplande opname en ingreep. Dagziekenhuis Als de ingreep onder algemene verdoving plaatsvindt, moet u nuchter zijn als u naar het ziekenhuis komt. Dit wil zeggen dat u vanaf middernacht niets meer mag eten of drinken. Ook als de ingreep onder lokale verdoving plaatsvindt, is het aangeraden om nuchter naar het ziekenhuis te komen. De ingreep gebeurt dan vaak s ochtends. U mag het ziekenhuis dezelfde dag tussen 17.30 en 18 uur verlaten. Na de ingreep mag u geen wagen besturen. We raden ook het gebruik van het openbaar vervoer af. Probeer ervoor te zorgen dat u kunt worden afgehaald door een familielid of een begeleider. Kort verblijf (1 overnachting) Als de ingreep onder algemene verdoving plaatsvindt, moet u nuchter zijn als u naar het ziekenhuis komt. Dit wil zeggen dat u vanaf middernacht niets meer mag eten of drinken. Na de ingreep verblijft u een nacht in het ziekenhuis. U wordt van het chirurgisch dagcentrum overgebracht naar eenheid 450. Probeer ervoor te zorgen dat u de dag nadien rond het middaguur kunt worden afgehaald door een familielid of een begeleider.
7 Wat moet u meenemen? uw opnamebericht; uw SIS-kaart; pantoffels en kamerjas; in geval van overnachting: nachtkledij en toiletgerief. Wat brengt u best niet mee? geld; waardevolle voorwerpen.
8 DE DAG VAN DE OPNAME Zorg dat u op het afgesproken uur in het chirurgisch dagcentrum van campus Gasthuisberg aanwezig bent. Het juiste uur van opname wordt u de werkdag voor de ingreep telefonisch meegedeeld. Als u niet te bereiken bent, kunt u het chirurgisch dagcentrum zelf contacteren tot 19 uur op het telefoonnummer 016 34 23 24. Wegbeschrijving U kunt met de wagen tot aan het chirurgisch dagcentrum rijden. Volg hiervoor de wegwijzers spoedgevallendienst. Het chirurgisch dagcentrum bevindt zich vlak naast de spoedgevallendienst. Uw wagen mag hier niet blijven staan, u kunt hem tijdens de duur van uw opname parkeren in de bezoekersparking.
De operatie 9 Voor de operatie Ongeveer een half uur voor de ingreep komt de verpleegkundige u halen. In de vestiaire krijgt u een kastje toegewezen en daar kunt u het operatiehemd aandoen. Uw slip en pantoffels mag u aanhouden. De verdoving Het is vaak moeilijk vooraf te zeggen hoe laat u precies zal worden geopereerd. Een neustussenschotoperatie wordt meestal onder algemene narcose uitgevoerd, maar af en toe ook onder plaatselijke verdoving. Vooraf zal de specialist uitleggen wat voor u het beste is. Bij een volledige narcose krijgt u vooraf een rustgevend pilletje. Zodra u in de operatiezaal bent, wordt een infuus aangebracht waarlangs de slaapmedicatie wordt toegediend. U slaapt tijdens de operatie, na afloop wordt u naar de ontwaakruimte gebracht waar u rustig wakker wordt. Bij een plaatselijke verdoving wordt u naar een voorbereidingslokaal gebracht, waar u ongeveer drie kwartier voor de operatie een prik in de bil krijgt. U zult zich hierdoor beter ontspannen voor de ingreep. Zodra u in de operatiezaal bent, wordt de binnenzijde van de neus gevoelloos gemaakt met medicatie die in de neus wordt aangebracht met watjes en enkele prikjes. Dat kan even wat pijn doen. U blijft wakker tijdens de operatie en kunt nog wat voelen. De chirurg probeert u vooraf te verwittigen wanneer u iets gaat voelen en vraagt u om het zeker te melden als u pijn hebt.
10 De operatie Tijdens de operatie wordt aan de binnenzijde van de neus een kleine snede gemaakt die uitwendig onzichtbaar zal blijven. Het kraakbenig en benig gedeelte van het neustussenschot komt dan vrij. De scheve, de kromme en de uitstekende delen worden weggenomen of recht geplaatst. De snede wordt gehecht met een draadje dat later vanzelf oplost. Het neustussenschot wordt recht op zijn plaats gehouden met plaatjes, hechtingen en/of wieken. Op de buitenzijde van de neus komen enkele pleisters. Als tijdens de operatie ook de vorm van de neus wordt veranderd, zullen enkele bijkomende sneden gemaakt worden aan de binnenzijde van de neus en soms ook onder de bovenlip. Er zullen geen zichtbare littekens achterblijven. Af en toe is het toch noodzakelijk om aan de buitenzijde een snede te maken. De arts zal dit vooraf met u bespreken. Die kleine snede is later vrijwel onzichtbaar. Wanneer de neusbeenderen zelf worden geopereerd, wordt de neus gespalkt met een kunstgips aan de buitenzijde. Na de operatie zult u nog ongeveer een uur in de ontwaakruimte van het operatiekwartier blijven tot u voldoende wakker bent.
11 Na de operatie Als de ingreep onder algemene verdoving heeft plaatsgevonden en u nog een nacht in het ziekenhuis moet blijven, wordt u van de ontwaakruimte naar een kamer op verpleegeenheid 450 gebracht. Als de ingreep onder lokale verdoving heeft plaatsgevonden, blijft u na de operatie nog enkele uren in het chirurgisch dagcentrum. Na de operatie is het vooral hinderlijk dat u de eerste dagen niet of moeilijk door de neus kunt ademen omdat hij met wieken opgevuld is. Omdat u door de mond moet ademen, kunt u last hebben van droge lippen, een droge mond en een droge keel. Regelmatig drinken, de lippen en de mond bevochtigen, kunnen deze ongemakken verhinderen. Achteraf kunt u ook wat last hebben van hoofdpijn en een neiging tot niezen voelen. Daarvoor zult u aangepaste medicatie krijgen. Uit de neus kan wat kleurloos tot roodgeel vocht druppen. Dat neemt geleidelijk af. Na een tot twee dagen worden de wieken uit de neus verwijderd. Plaatjes zullen na een week worden verwijderd. Vooral na een operatie aan het uitwendig gedeelte van de neus, kunnen de wangen opzwellen en het gebied rond de ogen blauw verkleuren door onderhuidse bloeduitstortingen. Die verkleuring zal na enkele weken verdwijnen. In de neus, de bovenlip en de bovenste snijtanden treedt vaak een voos gevoel op. Dat gevoel verdwijnt na enkele weken tot maanden.
12 ONTSLAG UIT HET ZIEKENHUIS U mag het ziekenhuis verlaten zodra de neus-, keel- en oorarts u daarvoor toestemming heeft gegeven. Het gips blijft een tot twee weken op de neus. Het kan nog wel enkele weken duren voordat de neus zijn normale functies herneemt en u geen klachten meer hebt. Als de ingreep onder algemene verdoving heeft plaatsgevonden, mag u het ziekenhuis ofwel de dag zelf tussen 17.30 en 18 uur ofwel de dag na de ingreep vanaf 14 uur verlaten. Als de ingreep onder lokale verdoving heeft plaatsgevonden, mag u het ziekenhuis verlaten tussen 17.30 en 18 uur. Wat krijgt u mee naar huis? een medicatievoorschrift, indien nodig. Arbeidsongeschiktheid De werkonbekwaamheid duurt meestal een tweetal weken bij een operatie van het tussenschot en ongeveer drie weken bij een neusplastie. Als u een attest nodig hebt, meldt u dit aan de arts op de verpleegafdeling. Betaling Bij het verlaten van het ziekenhuis hoeft u niets te betalen. De rekening wordt rechtstreeks naar uw ziekenfonds gestuurd. Voor uw persoonlijk aandeel wordt een factuur naar u gestuurd. Met vragen over uw ziekenhuisfactuur kunt u terecht op het secretariaat van de dienst medische administratie, tel. 016 34 74 00, e-mail: medische.administratie@uzleuven.be.
VERHINDERD? 13 Als u om een of andere reden verhinderd bent of gedwongen bent de operatie uit te stellen, verwittigt u zo snel mogelijk op het telefoonnummer 016 33 23 55. Er wordt een nieuwe datum voor uw operatie afgesproken.
14 P R A K T I S C H E I N F O R M AT I E Adres UZ Leuven campus Sint-Rafaël dienst neus-, keel- en oorziekten, gelaats- en halschirurgie Kapucijnenvoer 33 3000 Leuven UZ Leuven campus Gasthuisberg chirurgisch dagcentrum Herestraat 49 3000 Leuven Afspraken en uitstellen van operaties Op werkdagen tussen 8 en 17 uur: dienst neus-, keel- en oorziekten, gelaats- en halschirurgie tel. consultatie 016 33 23 55 Vragen over of problemen na de operatie Op werkdagen tussen 8 en 17 uur: dienst neus-, keel- en oorziekten, gelaats- en halschirurgie tel. consultatie 016 33 23 55 Na 17 uur en tijdens het weekend: via de telefooncentrale: tel. 016 33 22 11 Vraag naar de wachtdienst van neus-, keel- en oorziekten, gelaats- en halschirurgie. U kunt dag en nacht terecht op de spoedgevallendienst van UZ Leuven campus Gasthuisberg: tel. 016 34 39 00.
Medicatie Notities 15
16 Notities
april 2009 UZ Leuven Overname van deze tekst is enkel mogelijk na toestemming van de dienst communicatie UZ Leuven. Ontwerp en realisatie: Deze tekst werd opgesteld door de dienst neus-, keel- en oorziekten, gelaats- en halschirurgie in samenwerking met de dienst communicatie. Verantwoordelijke uitgever UZ Leuven Herestraat 49 3000 Leuven Tel. 016 34 49 00 www.uzleuven.be