RAPPORTAGE VONDSTMELDING TONGEREN: GROTE MARKT Foto teruggevonden op: www.casino-tongeren.be/fotos%20tongeren/index.html I. Verslaggever: Geert Vynckier en Alain Vanderhoeven Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed Jekerstraat 10 3700 Tongeren 012 /260320 en 012/260329 geert.vynckier@rwo.vlaanderen.be alain.vanderhoeven@rwo.vlaanderen.be functie: erfgoedonderzoeker archeologie tekeningen en plannen: Annelies Opdebeeck veldwerkers: Michel Mulleners Rudi Roosen Jos Wijnants 1
II. Identificatie *Een beschrijving van locatie van de site met de volgende elementen Provincie(s): Limburg Gemeente(n): Tongeren Deelgemeente(n): Tongeren Coördinaten: Lambert 1972: X: 227175 Y: 163932 Kadastergegevens: 1 ste afdeling, sectie C, openbaar domein Adres: Grote Markt Toponiem(en): -- Naam van de site: Tongeren Grote Markt Algemene beschrijving: Het terrein bevindt zich op noordwestelijke zijde van de Grote Markt te Tongeren. Vlakbij het standbeeld van Ambiorix en net voor de huizen gelegen aan de noordelijke zijde van de Grote Markt. Het terrein ligt in het midden van de bebouwde zone en werd in het verleden op regelmatige tijdstippen doorgraven voor nutsleidingen (Fig. 1 en Fig. 2). II. Archeologische nota * Datum van de melding van de vondst De vondst werd gemeld aan het Agentschap Ruimte en Erfgoed op 19 februari 2010. Het VIOE werd op de hoogte gebracht op 23 februari 2010. Een eerste werfbezoek vond plaats op 24 februari. Er werd in de sleuven van de nutsleidingen een fragment van een muur aangetroffen aan de rand van de sleuf. Deze was al terug dichtgegooid en kon niet meer geregistreerd worden. Er werd overeengekomen met het Agentschap RE, de stadsarcheologe en de aannemer om het verdere verloop van de werken te laten volgen door het VIOE. Deze werken bestonden uit het afhalen van de asfaltlaag tot 40-50cm onder het huidige straatniveau (Fig. 3 en 4). Op woensdag 3 maart werd deelgenomen aan een werfvergadering waar samen met de werfverantwoordelijke en de werfleider werd afgesproken om een kleine ploeg van het VIOE de werken te laten volgen. Dit gebeurde op 4, 5 en 8 maart. Op dinsdag 9 maart werd het terrein gefotografeerd en werd het vrijgegeven. * Een summiere beschrijving van het onderzoek dat voorafgaand aan het onderzoek op de site werd uitgevoerd In de onmiddellijke buurt van de huidige werken werd, gedurende voorgaande rioleringswerken (1934-1935), Romeinse sporen aangetroffen ( CAI nrs. 51784, 51831, 52194 en 52195). Het ging vooral om kiezelpaketten van het Romeinse stratenplan. In 1966 werd iets ten oosten van deze plaats een opgraving verricht. Hier werden naast de resten van de Sint-Niklaaskerk tevens Romeinse lagen aangetroffen (CAI nr. 50402). *De archeologische beschrijving van de site en het onderzoek dat heeft plaatsgevonden: methodiek van het onderzoek en de resultaten Daar de hernieuwingswerken al volop bezig waren werd met de aannemer en de werfleider overeengekomen om een ploeg van het VIOE het afhalen van de asfaltlaag te laten volgen en bij te schaven. Zo kon, bij eventuele vondsten, direct worden ingegrepen. Nadat het volledige terrein ontdaan was van de asfaltlaag en uitgegraven was tot op een diepte van 40 cm bleek al duidelijk dat er geen archeologische sporen zichtbaar waren. Alleen in de oostelijke hoek van het afgegraven terrein kwam de top van de zgn. donkere laag sporadisch tevoorschijn (Fig. 5). In het zuidelijke profiel van de werkput is deze laag onder de fundering- en ophogingslagen van het huidige wegdek duidelijk te zien (Fig. 6). Er werden enkele foto s genomen en het terrein werd vrijgegeven. 2
III. Bibliografie BREUER, J. EN VAN DE WEERD H. 1935: Les fouilles de Tongres de 1934 et 1935, L'Antiquité Classique 4, 489-496. DE SCHAETZEN, G. 1943: Découvertes romains à Tongres en 1937, L'Antiquité Classique 12-13, 37-46. MERTENS J., EN DE BOE G. 1966: Tongeren: opgravingen in het stadscentrum, Archeologie 1966-1, 17. PAQUAY, J. (ed.) 1935: Oudheidkundig inventaris der Monumenten en Kunstvoorwerpen. Aflevering IX. Stad Tongeren. Provincie Limburg, Hasselt, 17. IV. Trefwoorden: Romeinse en middeleeuwse stad. VI. Kaarten Fig. 1: Topografische kaart met aanduiding van de vindplaats in het rood. 3
Fig. 2: Kadastrale kaart met aanduiding van de vindplaats in het rood. VII. Foto s Fig. 3: Blik op de vernieuwingswerken vanuit het noorden. 4
Fig. 4: Blik op de vernieuwingswerken vanuit het westen. Fig.5: enkel de top van de donkere laag komt slechts op enkele plaatsen tevoorschijn. 5
Fig. 6: onder de recente stabilisering - en nivelleringslaag ligt het topje van de zgn. donkere laag. 6