Kerngegevens gemeentelijk monument: Monumentnummer : GM012 Naam monument : n.v.t. Adres : Parallelweg 2 Postcode en plaats : 6095 AH Baexem Kadastrale aanduiding : BXM00 sectie E nr(s) 84 Coördinaten : x: 189449 y: 360448 Bouwstijl : Traditionele bouwstijl Kerndatering : woonhuis circa 1905; schuur XIXbc Oorspronkelijke functie : woonhuis-bedrijf Huidige functie : woonhuis Architect : onbekend Typering van het monument: Woonhuis van twee bouwlagen en bedrijfsgedeelte. Historie: Op de topografische militaire uit 1897 staan op de plaats van het huidige pand twee bouwmassa s aangegeven, één bouwmassa op de plaats van de huidige schuur aan de westzijde en één bouwmassa op de plaats van het huidige woonhuis. Waarschijnlijk is de laatste bouwmassa begin twintigste eeuw gesloopt en vervangen door het huidige woonhuis met een kleine aanbouw aan westzijde hiervan. Deze aanbouw werd later in westelijke richting uitgebreid waardoor er een aaneengesloten bouwmassa ontstond. Ruimtelijke context: De kern van Baexem concentreerde zich tot omstreeks 1850 tot bebouwing rond de kerk op de Klockeberg (bij de kruising van de Rijksweg en de Dorpstraat). In 1879 werd de spoorlijn Roermond- Weert aangelegd, waarna ook een station werd gebouwd. Na de aanleg van de spoorlijn ontstond een bebouwingscluster in de nabijheid van het spoor, grotendeels aan de weg naar Heythuysen. Deze ontwikkeling hield mede verband met de bouw van het klooster Mariabosch eind negentiende eeuw in de nabijheid van het spoor, dat oorspronkelijk een buitenverblijf was van de op Exaten gevestigde Duitse Jezuïeten. In 1918 namen de Zusters "Dienaressen van de H. Geest" het klooster over, waarna diverse uitbreidingen volgden. In de nabijheid van het klooster vestigden zich nadien een tweetal restaurants aan de Dorpsstraat. Na 1900 groeide de bebouwingscluster aan de Klockeberg en aan het spoor geleidelijk naar elkaar toe, waardoor aan de Dorpsstraat een gesloten bebouwingslint ontstond. Het pand Parallelweg 2 is aan De Laan, direct tegenover het station gesitueerd. Vanwege de ligging van het pand tussen enerzijds De Laan en anderzijds de Parallelweg, is er aan twee zijde sprake van een voorgevel. Het betreft een vrijstaand pand op ruime verkaveling. Bouwmassa: Het object bestaat uit een woonhuis met aan de westzijde in het verlengde van de hoofdbouwmassa twee aangebouwde bedrijfsgebouwen. Oorspronkelijk was de voorgevel van het woonhuis georiënteerd op het (voormalige) stationsgebouw. Tegenwoordig heeft het pand ook in min of meerdere mate een voorgevel aan de Parallelweg en is het huidige adres van het pand Parallelweg 2. Gemeentelijke Monumentenlijst Leudal monumentnr. GM012 Pagina 1 van 8
Het woonhuis heeft een rechthoekige plattegrond, evenwijdig aan de Parallelweg. De bouwmassa bestaat uit twee bouwlagen, gedekt met een zadeldak, evenwijdig aan de Parallelweg. De schuur, die geheel aan de westzijde van de bouwmassa is gelegen bestaat uit één bouwlaag afgedekt met een schilddak. De aanbouw aan het woonhuis en het latere tussenlid tellen beide één bouwlaag, gedekt met een zadeldak, evenwijdig aan de weg. Dak: De zadeldaken van het woonhuis en de bedrijfsgedeelten en het schilddak van de schuur zijn gedekt met grijze (opnieuw) verbeterde Hollandse pannen en voorzien van een eenvoudige mastgoot. Het zadeldak van het woonhuis is aan beide zijden ingesloten tussen het bovendakse deel van de beide zijgevels. Beide bovendakse gevels zijn in de nok voorzien van een gemetselde schoorstenen, met siermetselwerk. Gevels: Het pand is opgetrokken in bruinrode baksteen, gemetseld in kruisverband en deels voorzien van een gesneden voeg. De gevels van het woonhuis en het bedrijfsgedeelte zijn voorzien van een gepleisterde gecementeerde plint en smeedijzeren muurankers. Onder de dakrand bevindt zich decoratief siermetselwerk. Noordgevel woonhuis (De Laan) De symmetrische noordgevel bestaat uit drie venster- of gevelassen. De gevel heeft een verticale geleding middels lisenen. Op de begane grond heeft de gevel twee vensteropeningen, driedelig samengestelde ramen met bovenlicht, voorzien van een gepleisterde omlijsting. Waarschijnlijk zijn deze vensteropeningen later vergroot, maar waren ze oorspronkelijke identiek aan de vensters op de verdieping. Centraal in de gevel bevindt zich de toegang met geprofileerde houten voordeur met bovenlicht. De deuropening is eveneens voorzien van een gepleisterde omlijsting. Op de verdieping bevinden zich drie vensteropeningen met T-ramen, die zijn voorzien van een gedeeld bovenlicht. De ramen zijn voorzien van een gemetselde segmentboog en hardstenen onderdorpels. Oostgevel woonhuis Deze symmetrische zijgevel bestaat uit twee venster- of gevelassen. De gevel wordt beëindigd door een bovendakse tuitgevel, die is voorzien van schouderstukken en is afgedekt met een gemetselde ezelsrug. De schouderstukken zijn voorzien van afgeschuinde natuurstenen dekplaten. Op de begane grond en op de verdieping heeft de gevel twee vensteropeningen met houten ramen met bovenlichten. In de topgevel bevinden zich twee rechthoekige zoldervensters. Alle vensteropeningen zijn voorzien van een gemetselde segmentboog en hardstenen onderdorpels. Zuidgevel woonhuis, (Parallelweg) De symmetrische zuidgevel bestaat uit drie venster- of gevelassen. De gevel heeft een verticale geleding middels lisenen. Op de begane grond heeft de gevel twee vensteropeningen met recent vernieuwde, rechthoekige ramen van hout met bovenlichten. De vensteropeningen zijn voorzien van een gemetselde segmentboog en hardstenen onderdorpels. Centraal in de gevel bevindt zich de toegang met houten voordeur met bovenlicht, voorzien van een gemetselde segmentboog. Ook de voordeur is in de loop der tijd vernieuwd. Op de verdieping bevinden zich drie vensteropeningen met T-ramen, die zijn voorzien van een gedeeld bovenlicht. Ook deze ramen zijn niet meer oorspronkelijk en net als de vensters op de begane grond, zijn voorzien van een gemetselde segmentboog en hardstenen onderdorpels. Gemeentelijke Monumentenlijst Leudal monumentnr. GM012 Pagina 2 van 8
Noordgevel bedrijfsgedeelte (De Laan) De noordgevel van het bedrijfsgedeelte bestaat uit drie geveldelen: een aangebouwd bedrijfsgedeelte met een breedte van drie gevelassen, een tussenlid met een breedte van drie gevelassen en de schuur aan de rechterzijde met een breedte van zeven gevelassen. In het aangebouwde bedrijfsgedeelte zijn drie vensteropeningen aanwezig, die voorzien zijn van een gemetselde segmentboog en gecementeerde onderdorpels. De vensteropening in de eerste gevelas van links heeft een houten raam met bovenlicht. Van de vensteropeningen in de tweede en derde gevelas van links is het onderste deel dichtgemetseld. Alleen de bovenlichten met een verticale roedeverdeling zijn hier nog aanwezig. Het later aangebouwde tussenlid heeft twee vensteropeningen met houten stalramen voorzien van een verticale roedeverdeling. De vensteropeningen hebben een gemetselde segmentboog en een gemetselde onderdorpel. In de eerste gevelas van links bevindt zich een toegang met een dubbele houten schuifdeur. Daarboven is een luik naar de hooizolder aanwezig. De schuur, die zich geheel rechts bevindt, is aan de rechterzijde voorzien van een houten betimmering. In het beschot bevinden zich drie vensteropeningen, respectievelijk een driedelig samengesteld houten venster en twee vensteropeningen met houten ramen, allen voorzien van een roedeverdeling. Daarnaast is in het beschot een poortje aanwezig dat te bereiken is via een houten trapje. In de eerste gevelas van links bevindt zich een open werktuigstalling. In de tweede gevelas van links is een toegang met eenvoudige houten deur aanwezig, voorzien van een gemetselde segmentboog. In de derde en de vierde gevelas van links is een houten schuifpoort aanwezig. Zuidgevel bedrijfsgedeelte (Parallelweg) De zuidgevel van het bedrijfsgedeelte bestaat tevens uit drie geveldelen: een aangebouwd bedrijfsgedeelte, een tussenlid en de schuur aan de linkerzijde. Dit deel heeft een gesloten karakter. Het aangebouwde bedrijfsgedeelte heeft een vooruitspringend geveldeel aan de rechterzijde waarin zich een toegang bevindt. De toegang heeft een houten deur met bovenlicht. Aan de linkerzijde is een vensteropening aanwezig met daarin een houten raam met een verticale roedeverdeling. De vensteropening is voorzien van een gemetselde segmentboog en een gemetselde onderdorpel. Het later aangebouwde tussenlid is voorzien van twee vensters die identiek zijn aan de vensters die zich in de noordgevel bevinden. Daarnaast zijn hier twee dichtgemetselde toegangen aanwezig. De schuur aan de linkerzijde heeft een volledig blinde gevelmuur. Interieur: Het interieur is niet geïnventariseerd. Overig: Aan de zijde van de Laan bevindt zich voor het bedrijfsgedeelte een gietijzeren waterpomp. Bijzondere onderdelen: De natuursteenelementen en het siermetselwerk van de gevels, het gesneden voegwerk van het woonhuis en de smeedijzeren muurankers. Waardestelling: Het object is van belang wegens zijn schoonheid, betekenis voor de wetenschap, cultuurhistorische waarde en meer in het bijzonder vanwege: de architectuurhistorische betekenis in relatie tot de esthetische kwaliteit van het ontwerp. de architectonische gaafheid van het exterieur. Het object wekt een oorspronkelijke indruk of heeft veranderingen ondergaan waarbij het oorspronkelijke beeld herkenbaar is gebleven. het object is ruimtelijk bepalend c.q. markant voor de omgeving. de typologische en architectuurhistorische kenmerken van het streekeigen bouwen. Gemeentelijke Monumentenlijst Leudal monumentnr. GM012 Pagina 3 van 8
de betekenis van het object als onderdeel van de historisch gegroeide nederzettingsstructuur, waarbij het oorspronkelijke beeld herkenbaar is gebleven. de architectuurhistorische zeldzaamheid in relatie tot de gaafheid van het object. de betekenis voor de plaatselijke geschiedenis als uitdrukking van een sociaaleconomische ontwikkeling. Bescherming: Het exterieur van de op de bijgevoegde kaart aangegeven bouwmassa. Gemeentelijke Monumentenlijst Leudal monumentnr. GM012 Pagina 4 van 8
Foto s Gemeentelijke Monumentenlijst Leudal monumentnr. GM012 Pagina 5 van 8
Gemeentelijke Monumentenlijst Leudal monumentnr. GM012 Pagina 6 van 8
Luchtfoto en kaart met bescherming luchtfoto Gemeentelijke Monumentenlijst Leudal monumentnr. GM012 Pagina 7 van 8
Kaart met bescherming Gemeentelijke Monumentenlijst Leudal monumentnr. GM012 Pagina 8 van 8