WERKBESCHRIJVING Onderhoud, reiniging en renovatie van voegen FEBRUARI 2018 / VERSIE 4 / SIKA BELGIUM NV
INHOUD 1 Inleiding 3 2 Voegonderhoud en -reiniging 3 2.1 Hechtingsproef op locatie 3 2.2 Inspectie 4 2.3 Reiniging 4 3 Voegrenovatie 5 3.1 Compatibiliteit van voegafdichtingstechnologieën 5 3.2 Voegrenovatie ten gevolge van falende voegafdichting 5 3.3 Voegrenovatie ten gevolge van onjuiste voegdimensies 5 4 Voegrenovatieprocedure 6 5 Renovatie met voegtapes 6 6 Wettelijke informatie 6 2/7
1 INLEIDING Naarmate gebouwen ouder worden, dienen hun voegafdichtingen onderhouden en gerenoveerd te worden. Is een voegkit verouderd of verweerd, dan kan het nodig zijn die te vervangen. Als een voegkit gefaald heeft, is het belangrijk te weten waarom deze gefaald heeft en die te vervangen door een voegkit met betere prestaties. Deze aanbevelingen zijn niet bedoeld en zijn mogelijk niet geschikt voor herstelwerkzaamheden aan bestaande voegkitten en/of voegen die PCB s (polychloorbifenyl) of andere potentieel gevaarlijke substanties bevatten. Indien u weet of vermoedt dat de bestaande voegkitten PCB s of gevaarlijke stoffen bevatten, neem dan contact op met een deskundige instantie voor het correct verwijderen, hanteren en afvoeren. 2 VOEGONDERHOUD EN -REINIGING De volgende aanbevelingen zijn bedoeld als hulp bij het correct reinigen, verzorgen, onderhouden en herstellen van Sika voegafdichtingen. Aangezien ondergronden en omgevingen sterk variëren, kan een aangepaste aanpak voor het schoonmaken nodig zijn voor ongewone of speciale omstandigheden die afwijken van de plaatselijke natuurlijke omgevingsomstandigheden. 2.1 HECHTINGSPROEF OP LOCATIE Een hechttest op locatie is een kwalitatieve doorlichtingsprocedure die kan helpen om gebrekkige installatietechnieken tijdens het aanbrengen van voegkitten en lijmen te identificeren. Dit kan onder andere betreffen: onvoldoende schoonmaken, onjuist gebruik van de primer, gebruik van een niet geschikte primer of geen primer terwijl dit wel noodzakelijk is, gebrekkig aangebrachte primer of onjuiste voegdimensies. Om de hechting van de voegkit te beoordelen op locatie, kan een eenvoudige handmatige trekproef gebruikt worden. De hechttesten op locatie dienen te worden gedocumenteerd. We raden aan om 5 steekproeven uit te voeren voor de eerste 500 meter en daarna 1 steekproef per 500 meter. Eventueel kunt u na de eerste 5 steekproeven ook 1 steekproef per verdieping doen. De handmatige trekproef werkt als volgt: Snijd met een mes de voegkit van de ene voegflank door tot aan de andere voegflank (loodrecht op de voeg). Maak aan beide zijden van de voeg, beginnende bij de loodrechte insnijding, twee sneden (evenwijdig met de voeg) van ongeveer 75 mm lang. Zorg ervoor dat u de ondergrond niet beschadigt. Plaats een markering op het losse lipje op 50 mm afstand van de insnijding loodrecht op de voeg. Houd het losse stuk van 50 mm voegkit stevig vast tot aan de 50 mm markering en controleer de hechting door loodrecht t.o.v. de voeg te trekken. Controleer hierbij de hechting van de voegkit afzonderlijk op beide voegflanken (zelfs indien ze uit hetzelfde materiaal bestaan). Dit doet u door de snede in de richting van de voeg langs de ene voegflank te verlengen waardoor u de hechting op de andere voegflank controleert. Doe daarna hetzelfde om de hechting op de andere voegflank te controleren. Quoteer elke test als geslaagd of gefaald, waarbij een 100% cohesieve breuk in de ondergrond wordt geclassificeerd als geslaagd. Als er enige tekenen zijn dat de breuk in het hechtvlak ligt, dan neemt u contact op met de fabrikant van de voegkit en zal nader onderzoek noodzakelijk zijn. Neem voor specifiek advies contact op met onze Technische Dienst. Terwijl u de hechtproef op locatie uitvoert, dient u ook de kwaliteit van de verwijderde voegkit te inspecteren. Controleer of de voegkit de voeg volledig vult, of er geen holtes of luchtbellen aanwezig zijn en of de afmetingen van de voegafdichting overeenstemmen met de specificaties op de tekening. Leg de resultaten vast in een projectlogboek, zodat de resultaten kunnen opgenomen worden in de projecthandleiding. 3/7
2.2 INSPECTIE Voegafdichtingen moeten regelmatig geïnspecteerd worden (bijvoorbeeld jaarlijks) en van zodra het vermoeden bestaat dat er water indringt door de voegafdichting. Deze inspectie wordt meestal uitgevoerd als onderdeel van de algemene gevelinspectie. De eerste fase van de inspectie is een eenvoudige visuele inspectie van de voegafdichtingen waarbij gelet wordt op volgende mogelijke vormen van schade: Hechtingsverlies Cohesieve breuk van de voegkit Cohesieve breuk van de ondergrond (dun laagje van de ondergrond dat losgekomen is samen met de voegkit) Sporen van lekkage Aangezien het falen van de voegafdichtingen mogelijks niet gemakkelijk zichtbaar is met louter een visuele inspectie, is het zinvol om, als onderdeel van de visuele beoordeling, de voegafdichting licht in te drukken met een bot voorwerp. Hierdoor kunnen onthechtingen zichtbaar worden die door louter visueel te inspecteren niet te constateren zijn. Bij grote projecten is het vaak niet praktisch uitvoerbaar om alle voegen te inspecteren en wordt een steekproef genomen. Het aantal inspecties voor deze steekproef (aantal te inspecteren voegen / aantal inspecties per voeg) moet worden afgestemd met de eigenaar van het gebouw, en moet normaal gesproken worden verhoogd als er problemen met de voegafdichtingen worden geconstateerd. Als er problemen met de voegafdichtingen worden ontdekt, moeten die problemen verder worden onderzocht. Hierdoor zal de oorzaak van het probleem (zoals degradatie van het voegmateriaal, te grote bewegingen van de voeg, installatiegebreken, enz.) beter beoordeeld kunnen worden, en kan een correcte werkbeschrijving voor de vervanging van de voegafdichting worden opgemaakt. De volgende informatie dient te worden vastgelegd: Hoeveelheid, aard en plaats van de gebreken Algemene toestand van de voegafdichting Voegdimensies (breedte en diepte, te bepalen door monsters uit te snijden) Type en toestand van de rugvulling Type en toestand van de voegflanken Algemene waarnemingen (bijv. sporen van lekkage, scheurtjes in eerdere reparaties of andere schade aan de ondergrond, enz.) 2.3 REINIGING Sika voegafdichtingen worden soms schoongemaakt als onderdeel van de algemene reiniging van gecoate geveloppervlakken. Raadpleeg daarom eerst de reinigingsinstructies van de verfproducent en zorg dat u deze begrijpt voordat u begint met schoonmaken. Als de instructies elkaar tegenspreken wat betreft methode, apparatuur, reinigingsmiddelen e.d., neem dan contact op met de producent van de verf en die van de voegkit voordat u begint met schoonmaken. Aanbevolen reinigingsprocedure: Voegafdichtingen moeten op regelmatige basis gereinigd worden. Gebruik voor de reiniging koud of warm (< 50 C) schoon water onder lage druk in combinatie met een mild schoonmaakmiddel dat normaal gesproken aanbevolen wordt voor de reiniging van verfcoatingsystemen. Zwaardere verontreinigingen van het oppervlak kunt u met een zachte borstel verwijderen. Spoel alle schoongemaakte voegoppervlakken na met schoon water. De volgende reinigingsmethodes zullen wellicht de voegafdichtingen beschadigen en zijn dus niet geschikt: Intensief mechanisch schrobben Hogedrukreiniging met water Schoonmaken met warm water met een temperatuur > 50 C Agressieve chemische schoonmaakmiddelen zoals ammonia of hypochloriet Langdurige inwerking van het schoonmaakmiddel op de voegkit (bv. meer dan 3 tot 5 uur). 4/7
3 VOEGRENOVATIE 3.1 COMPATIBILITEIT VAN VOEGAFDICHTINGSTECHNOLOGIEËN Bij de renovatie van een voeg is het cruciaal om te controleren of de oude en de nieuwe voegkit compatibel zijn met elkaar. Chemische incompatibiliteit en/of migratie van weekmakers kan leiden tot hechtingsproblemen en kan de cohesie van de nieuwe voegkit beïnvloeden. Onderstaande tabel geeft weer welke afdichtingstechnologie gebruikt kan worden om een bestaande voegkit te vervangen. Niettemin raden we aan om voor elk geval hechtings- en verenigbaarheidsproeven uit te voeren. Tabel 1: Verenigbaarheid voegkitfamilies ++ Aanbevolen vervangingsoplossing + Geschikte vervangingsoplossing - Ongeschikte vervangingsoplossing Vervangende voegkit Te vervangen voegkit Polyurethaan Silaangetermineerd Silicone Polyurethaan ++ + + Silaangetermineerd polymeer + ++ + Silicone - - ++ 3.2 VOEGRENOVATIE TEN GEVOLGE VAN FALENDE VOEGAFDICHTING Het is belangrijk dat u, voordat u een defecte voegafdichting vervangt, eerst achterhaalt wat de oorzaak is van het probleem met de oude voegkit. Deze oorzaak moet in een volgende stap weggenomen worden of u moet een voegkit kiezen die tegen alle bestaande omstandigheden bestand is. Neem in geval van twijfel contact op met onze Technische Dienst. 3.3 VOEGRENOVATIE TEN GEVOLGE VAN ONJUISTE VOEGDIMENSIES Als een voegafdichting gefaald heeft ten gevolge van onjuiste voegdimensies, dan mag niet gerenoveerd worden met dezelfde voegafmetingen of met een voegkit met dezelfde mechanische eigenschappen als het oude materiaal. In dat geval kan de schade immers opnieuw optreden. De renovatie moet ofwel uitgevoerd worden met een product dat aan de vereisten op het vlak van bewegingscapaciteit voldoet, ofwel moeten de voegdimensies aangepast worden aan de eigenschappen van de voegkit. Als geen van beide opties mogelijk is, dan kunnen de voegen enkel opnieuw afgedicht worden met behulp van tape (hoofdstuk 5). 5/7
4 VOEGRENOVATIEPROCEDURE Stap Verwijderen Snij de oude voegkit zo dicht mogelijk tegen de rand van de voeg los en verwijder deze. Verwijder de oude rugvulling. Geschikt gereedschap is een mes of oscillerend gereedschap. Opnieuw afdichten Raadpleeg de desbetreffende voor alle volgende stappen (voorbereiding, voorbehandeling oppervlak, aanbrengen voegkit, aanbrengen rugvulling en afwerken). 5 RENOVATIE MET VOEGTAPES Als noch de voegbreedte noch de eigenschappen van de voegkit (bewegingscapaciteit) beantwoorden aan de vereisten voor een te renoveren voeg, moet de voeg afgedicht worden met een voegband (bijv. met het Sikasur- Combiflex SG systeem) gekleefd met de geschikte lijm. De voegband wordt op het wandoppervlak gekleefd zodat de voeg bedekt en afgedicht wordt (zie onderstaande foto). 6 WETTELIJKE INFORMATIE De informatie, en met name de aanbevelingen met betrekking tot de toepassing en het eindgebruik van Sikaproducten, wordt in goed vertrouwen verstrekt op basis van de huidige kennis en ervaring van Sika met producten die op de juiste wijze zijn opgeslagen, behandeld en toegepast onder normale omstandigheden in overeenstemming met de aanbevelingen van Sika. In de praktijk zijn de verschillen in materialen, onderlagen en werkelijke omstandigheden ter plaatse zodanig dat er geen garantie kan worden ontleend met betrekking tot verhandelbaarheid of geschiktheid voor een bepaald doel, noch enige aansprakelijkheid voortvloeiend uit enige juridische relatie, op basis van deze informatie, of uit enige schriftelijke aanbevelingen of enig ander advies dat wordt gegeven. De gebruiker van het product moet de verenigbaarheid van het product testen voor de beoogde toepassing en doel. Sika behoudt zich het recht om de producteigenschappen te wijzigen. Onze verantwoordelijkheid zou in geen enkel geval in het gedrang kunnen worden gebracht, in de veronderstelling van een uitvoering die niet conform is met onze inlichtingen. De eigendomsrechten van derden dienen te worden gerespecteerd. Alle bestellingen worden aanvaard onder de huidige verkoop- en leveringsvoorwaarden. Gebruikers dienen altijd de meest recente uitgave van het lokale technische informatieblad te raadplegen voor het betreffende product; exemplaren hiervan worden op verzoek verstrekt. 6/7
2017 Sika Belgium nv / Nr 850 58 03 VOOR MEER INFORMATIE OVER DE SIKA SYSTEMEN EN OPLOSSINGEN VOOR VOEGAFDICHTING: SIKA BELGIUM NV Sealing & Bonding Venecoweg 37 9810 Nazareth Belgium www.sika.be Tel.: +32 (0)9 381 65 00 Fax: +32 (0)9 381 65 10 E-mail: info@be.sika.com 7/7