Amerikaʼs toekomst ligt nu in Californië - NRC

Vergelijkbare documenten
Superrijken staan symbool voor de kloof - NRC

De post-fossiele stad wordt zichtbaar in Utrecht

Trump & Jerry De Groene Amsterdammer

Alles wijst erop dat Amerika uit elkaar dreigt te vallen - NRC

Trage intrigerende film en poëzie op Oerol - NRC

Alles wijst erop dat Amerika uit elkaar dreigt te vallen - NRC

President Trump: hoe het had kunnen zijn

Arm en Rijk. Hoofdstuk 2: Arm en rijk in de Verenigde Staten

Werkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS

Hoe heurt het eigenlijk in de WhatsApp-groep? - NRC

Het Bedrog van de Bankiers

10 november Onderzoek: Het presidentschap van Donald Trump

Buitenlandse handel. Europese Schoolagenda De volgende pagina s zijn afkomstig uit de Europese Schoolagenda 2009/2010.

Standaard Eurobarometer 86. Die publieke opinie in de Europese Unie

Europa. De plannen van D66 voor Europa Begrijpelijke versie. Tekst: D66 en Merel van Beeren

Bijlage VMBO-GL en TL

Inhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14

Amerikaanse topwetenschappers verliezen geduld met aanhoudende tw... twijfel rond klimaatverandering

KIJKTIP. KIJKTIP: debat tussen CLINtON en trump OMSCHRIJVING. HaNdLeIdING

Alles weten over. Twitter? Bekijk onze website met de Qr-code!

Iemand moet zeggen dat de keizer geen kleren draagt - NRC

Privacy Statement. Hieronder vindt u een overzicht van de persoonsgegevens die wij verwerken:

Het einde van een wereldmacht is geen prettig gezicht - NRC

Eindexamen maatsschappijwetemschappen vwo I

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving

Auteurs van The Fool sommen zelfs 10 redenen op waarom je vandaag nog steeds aandelen Tesla kan kopen, ondanks de sterke rit van de laatste jaren.

Eindexamen aardrijkskunde vwo 2006-I

Speech van commissaris van de koning Max van den Berg, debatavond Europese Commissie 'Energievoorziening in de toekomst', 30 januari 2014

7.4. Boekverslag door E woorden 24 september keer beoordeeld. Aardrijkskunde

De Roma, Borgerhout, 5/12/2016

WAAR WIJ VOOR STAAN. Socialisten & Democraten in het Europees Parlement. Fractie van de Progressieve Alliantie van

Groeiend verzet in Eifel tegen import mest uit Nederland

Welke persoonsgegevens wij verzamelen

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

Privacy Statement. Toepasselijkheid. Overzicht persoonsgegevens

Dit boekje heeft geen inhoudsopgave. U kunt willekeurig waar het u belieft, gaan lezen en er weer mee stoppen.

WONEN MET EEN GROEN WOONT ENERGIE NEUTRAAL COMFORTABEL WONEN EN TOCH GELD BESPAREN. Lodewijk Hoekstra NIEUW! DE ENERGIE-EXPERT Steeds meer

PERSOONSGEGEVENS DIE WIJ VERWERKEN

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Privacyverklaring 4PM Entertainment

Introductie. 1. Uw persoonlijke situatie. Voorbeeldvragenlijst COB-kwartaalenquête 2011

Latijns-Amerika aarzelt over hernieuwbare energie zaterdag, 15 augustus :30

Verantwoordelijkheid dragen gaat niet om macht, zei Lubbers, of om het vermogen om belangrijke zaken te regelen of iets af te dwingen.

29 januari 2019 Auteur: Rozemarijn Lubbe HET KLIMAATAKKOORD

Samenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m , 1.8

Wereldkampioen duurzame energie

COOKIEBELEID Wat zijn cookies? Analytische cookies

Praktische opdracht Geschiedenis William Clark informatie + museum

9,2. Antwoorden door een scholier 1786 woorden 1 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Oefentoets hoofdstuk 3

WAAROM IS FRANKRIJK AANTREKKELIJK VOOR NEDERLANDSE INVESTEERDERS?

Hernieuwbare energie in Brussel

Standaard Eurobarometer 84. Die publieke opinie in de Europese Unie

Naam: VERENIGDE STATEN Indianen en slavernij

Nederlandse startupkoers

28 november Onderzoek: Klimaattop Parijs

Privacy Statement. Hieronder vindt u een overzicht van de persoonsgegevens die wij verwerken:

De toekomst van energie

Handleiding voor het lezen van de digitale editie van NRC Handelsblad en nrc.next via de website

Half jaarlijkse rapportage Carbon Footprint 2014

Vragenlijst met scores in procenten

Werkvel opdracht 17 (Wat kunnen wij in Europa aan grensoverschrijdende problemen doen?)

Presidents Day Not my Presidents Day - #Trump

Verlichting is de bevrijding van de mens uit zijn eigen onmondigheid. Onmondigheid is het onvermogen om zich van zijn verstand zonder leiding van

Privacy verklaring Ajudar V.O.F.

Samenvatting hoofdstuk 1

Jaaroverzicht Wie deed iets? drie mensen van de bende van nijvel. Wat is er gebeurd?

De Duitse Alliantie voor Werk en Leefmilieu

Grapjes - Grapjes - Grapjes - Grapjes

Effectief digitaal informatiebeleid in de Verenigde Staten

Recordhoeveelheid varkensvlees uitgevoerd

ONTMOETEN KENNY KOKEN

Coachgezocht.nu is onderdeel van SPMG Web Services B.V. geregistreerd bij de kamer van koophandel onder nummer:

Tweede Kamer der Staten-Generaal

F O N D S E N F O C U S

Made By: Arber Veseli Martik Petrosjan

ZUINIGE ENERGIE EN KPN

18 oktober Onderzoek: Amerikaanse presidentsverkiezingen: Clinton en Trump

CHECKLIST DIGITAAL NALATENSCHAP

PRIVACYVERKLARING. Contactgegevens President Steijnsstraat VB Haarlem

PRIVACY VERKLARING AERspire

Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa)

Eindexamen vmbo gl/tl aardrijkskunde II

Privacy statement. Table of Contents

VR DOC.1146/5

Inhoud Tweets Tijdlijn Privébericht / Direct Message (DM) 53

Noot. Ik bedank Henk dat hij aan mij zijn verhaal heeft toevertrouwd om dit te redigeren en wens de lezer heel veel plezier.

Inhoud. Mijn leven. het internet en ik

Factcheck: 5 beweringen van Donald Trump over het klimaatakkoord...

Geachte Burgemeester en Wethouders en/of Gemeenteraad van Langedijk

Een schema invullen

Opdrachten : Je moet 5 verschillende opdrachten maken. Zorg dat je daarvoor in tenminste 3 verschillende werkplekken komt.

Wat is de belangrijkste reden dat grote bedrijven zich vestigen in India?

ENERGIEPRIORITEITEN VOOR EUROPA

VOORSTEL VAN WET. Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje- Nassau, enz. enz. enz.

Optimisme over Trump is misplaatst - NRC

Cocaïne: oorzaak van sociale ontsporing?

Armand Fallières: Mézin, 6 november Loupillon, bij Mézin, 22 juni 1931

PRIVACY STATEMENT OUDERMATCH.NL

Inhoud. Inleiding... 4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van de rechten... 6 Hoofdstuk 2 De belangrijkste rechten...12

Transcriptie:

Digitale editie Webwinkel Carrière Service Binnenland Buitenland Economie Cultuur Sport Opinie Wetenschap Tech & Media Meer Opinie Amerika s toekomst ligt nu in Californië Californië trekt zich terecht niets aan van besluiten over klimaat of immigratie uit Washington, vindt Frans Verhagen. Frans Verhagen 6 juni 2017 Trending Veel gedeeld Kinderen koelen af met gerecycled water in Alhambra, Californië. Na vijf jaar droogte kwam in april eindelijk een einde aan de noodmaatregelen in Californië. Foto: AFP PHOTO / Frederic J. Brown Pagina 1 van 10

Frans Verhagen is journalist en schrijver van Founding Fathers. De grondleggers van de Verenigde Staten. Californië zal zich verzetten. In vier woorden maakte gouverneur Jerry Brown vorige week nog eens duidelijk waar de oppositie tegen president Trump is te vinden. In een staat met 39 miljoen inwoners, de zesde economie van de wereld, stemden in november vier miljoen mensen meer voor Hillary Clinton dan voor Donald Trump. Ze zijn niet van plan het erbij te laten zitten. Trumpistan, dat vreemde land waar een incompetente narcist de scepter zwaait, lijkt in Californië ver weg. TWEET Pagina 2 van 10

In Californië, sinds dertig jaar mijn thuisstaat in Amerika, voelde ik drie weken lang de pols van het deel van de natie dat bij zijn verstand lijkt te zijn. Iedereen had het over Trump: familie, vrienden, gesprekspartners, maar ook op de ferry, in het restaurant en de rij voor de bioscoop. Trumpistan, dat vreemde land waar een incompetente narcist de scepter zwaait, lijkt in Californië ver weg. Die staat voert zoveel mogelijk een eigen beleid. Californië wordt gerund door Amerika s belangrijkste Democraat, gouverneur Jerry Brown. Al die zelfingenomen Democraten in Washington mogen blazen en sissen, ze krijgen niets voor elkaar. Californië daarentegen heeft na moeilijke jaren zijn zaken redelijk op orde. Dankzij Brown, die op 79-jarige leeftijd bezig is aan zijn vierde termijn als gouverneur. Pagina 3 van 10

Eerst tussen 1975 en 1983, waarna hij zich terugtrok in een Japans zen-klooster, nu sinds 2011. In de tussentijd was Brown ook burgemeester van Oakland, San Francisco s arme zusterstad, die hij nieuw leven inblies. Vergaande milieubeleid Bij klimaat, immigratie en infrastructuur zet Californië de toon. Brown legde in de jaren zeventig al de grondslagen voor het meest vergaande milieubeleid van Amerika. De vliegtuigindustrie moest werken met minder vervuilende verf en dat werd de landelijke norm. Auto s moesten hun uitstoot verminderen en zuiniger rijden. Omdat belangrijke staten de regels van Californië overnamen, is nu een derde deel van de verkochte auto s eraan onderworpen. Trump kan roepen wat hij wil, de autoindustrie zal rekening moeten houden met die eisen. Pagina 4 van 10

Een staat die vijf jaar lang zuchtte onder droogte en dit voorjaar verzoop in de regen, neemt klimaat serieus. Na Trumps terugtrekken uit het klimaatakkoord van Parijs gebruikt Brown een al geplande trip naar China om ook over milieubeleid te praten. Dinsdag spraken Californië en China af zich te houden aan het klimaatakkoord van Parijs. Californië leidt het land in energie-efficiëntie. Het is op weg om in 2030 de helft van alle elektriciteit uit wind, zon en andere hernieuwbare bronnen te halen. Californië heeft al drie maal zoveel banen in geavanceerde energie dan er mijnwerkers in Amerika zijn. Het toont hoe je energiestandaarden kunt verhogen, kunt innoveren, banen scheppen en groeien allemaal tegelijkertijd. Lees ook: de strijd tegen klimaatverandering voert Californië wel Pagina 5 van 10

zonder Trump. Groenteschuur van Amerika Ook met immigratiebeleid leidt Californië, via initiatieven voor betere grenscontrole, die zorgen voor gezondheidszorg, onderwijs en banen voor illegalen die verantwoord en productief in Amerika wonen. Veel steden beschermen de rechten van immigranten zonder papieren. Inmiddels is heel Californië zo n sanctuary. Trumps oppakbeleid is hier een praktisch probleem. Het meeste werk in de Central Valley, de groenteschuur van Amerika, wordt gedaan door illegalen: tuiniers kunnen niet zonder hen. Ook bij infrastructuur loopt Californië voorop. Reparaties en nieuwe investeringen in openbaar vervoer worden gefinancierd met een verhoging van de belasting op benzine. In Silicon Valley zijn de Pagina 6 van 10

grote bedrijven bezig met zelfrijdende auto s, vanzelfsprekend allemaal elektrisch. Zelfs Trump weet dat de economische groei is te vinden in Californië, niet in de staten die hem verkozen. De grootste bedrijven ter wereld zitten in Californië: Apple, Alphabet (Google), Facebook en oudere bedrijven als Hewlett-Packard, Intel, Oracle en Qualcomm. Tesla, gevestigd in Palo Alto, produceert elektrische auto s in het nabijgelegen Fremont. Het grootste probleem is het gebrek aan woningen waar de goed verdienende techies gewone mensen de markt uit drukken. Zelfs Trump weet dat de economische groei is te vinden in Californië, niet in de staten die hem Pagina 7 van 10

verkozen Trump heeft gedreigd om Californië federale gelden te onthouden. Dat wordt een lang proces met veel rechtszaken. Hij kan de staat ook het leven zuur maken via belastingmaatregelen. Maar dankzij Trumps incompetentie lijkt belastinghervorming ver weg. Het is geen toeval dat Californië een aantal van meest belovende politici levert. De burgemeester van Los Angeles, Eric Garcetti (46), werd net met tachtig procent van de stemmen herkozen. Ook zijn voorganger Antonio Villaraigosa (63) en Browns waarschijnlijke opvolger, vice-gouverneur Gavin Newsom (50), een exburgemeester van San Francisco, zijn interessant. Net als de nieuwe senator Kamala Harris (52) worden zij allen getipt als presidentieel materiaal. Wie de moed erin Pagina 8 van 10

wil houden ondanks de verkruimeling van Amerikaans gezag, vindt in Californië enige hoop. TWEET In de Reagan-jaren, werd wel gezegd dat Amerika beter af zou zijn als ze de West Coast zou afzagen en de Stille Oceaan in zou schuiven. Anno 2017 kan Amerika niet meer zonder de Westkust en zeker niet zonder Californië. Wie de moed erin wil houden terwijl wereldwijd Amerikaanse invloed en gezag verkruimelen, vindt in Californië enige hoop. Tenzij die Californiërs natuurlijk zelf beslissen om zich af te scheiden van Trumpistan, zoals een niet gering aantal van hen zou willen. Opmerkingen? Mail ons Lees ook deze artikelen Pagina 9 van 10

Over NRC Mijn NRC Contact NRC Websites Auteursrecht Inloggen Redactie NRC Media Privacyverklaring Account aanmaken Opinieredactie NRC Carrière Leveringsvoorwaarden Digitale editie Colofon NRC Live Cookies Mijn abonnementen AdSales NRC Webwinkel Stijlboek Service & bezorging Klantenservice NRC-Code (PDF) Familieberichten Pagina 10 van 10