Rol van kunststoffen in de groene economie 17 nov 2010 Kristof Debrabandere
Overzicht Kunststoffen in een duurzame economie. Het wat en het hoe. Conclusies: algemeen en concreet.
Huidig model is fundamenteel niet duurzaam. Vastgeankerd in onduurzame manieren van produceren en consumeren door inherent onduurzame systemen, zoals Manier van wonen & bouwen Manier van ons verplaatsen Manier van ons voeden Manier van omgaan met energie en materialen. Manier van zorg verlenen.
Rol van kunststoffen in een groene economie.. is enkel zinvol om te evalueren in kader van duurzame manieren van produceren & consumeren. Kunststoffen kunnen dus niet in isolatie worden bekeken, maar zijn onderdeel van een groter geheel. Innovatie vertrekt dan ook vanuit de lange termijn inhoudelijke maatschappelijke noden.
MAATSCHAPPELIJKE NODEN Wonen & Bouwen Mobiliteit Voeding Zorg
MAATSCHAPPELIJKE NODEN H E R N I E U W B A R E E N E R G I E M A T E R I A L E N Wonen & Bouwen Mobiliteit Voeding Zorg
Het wat en het hoe convergeren Wat is de rol van kunststoffen in deze duurzame systemen? MATERIALEN Hoe dienen die materialen dan ingezet te worden om duurzaam die functies te kunnen blijven ondersteunen? Functie van materialen en hoe ze duurzaam ingezet worden sporen meer samen.
Essentiële voorwaarde bij inzetten van kunststoffen Inzetten van groene lijst kunststoffen, inclusief hun ingrediënten. Vermijden van rode lijst kunststoffen en/of ingrediënten die een (vermoeden van) schadelijke impact op mens en milieu hebben.
Het systeem Wonen & bouwen Isoleren op woning niveau. Concurrentie met hernieuwbare isolatiematerialen, vb wol, papiervlokken. Maximaal inzetten van recyclaat. Kunststoffen minder als materiaal apart gaan zien, maar meer als onderdeel van een functie. Eco-design voor het geheel nodig. vb: Alu band op PUR plakken om luchtdichtheid te bekomen = niet recycleerbaar. Clustering op straat/wijkniveau. Ruimtelijke Orde! Energieproductie en distributiesystemen Mobiliteit Water Product diensten
Het systeem Mobiliteit Verregaande integratie van persoonlijk en openbaar vervoer. Minder focus op bezitten, meer op gebruiken van diensten. Nieuw gamma van vervoersmodi die tussen fiets en huidige auto liggen (type Twizzy). Aantal nieuwe wagens zal drastisch dalen. Rol kunststoffen zal toenemen omwille van lichtgewicht, kleinere vervoersmodi. Lagere complexiteit: eenvoudiger te recycleren.
Het systeem Voeding Meer bio, lokaal en seizoensgebonden voedsel. Kleinere rol voor kunststoffen als verpakkingsmateriaal van voeding en hulpbronnen. Blijvende belangrijke rol voor kunststoffen als verpakkingsmateriaal van bepaalde voedingsstoffen. Vb. koffie, cacao, Complexiteit versus recycleerbaarheid
Het systeem Energie H E R N I E U W B A R E E N E R G I E Kunststoffen als enabler om hernieuwbare energie op te wekken. substraat voor zonne-energie productie. windenergie. zeegolf-energie. vergistingstechnologie energie uit algen Kunststoffen vooral als middel om energievraag te reduceren.
Het systeem Materialen M A T E R I A L E N DOORSTROOM van kunststoffen sterk reduceren: sluiten van kringlopen. Energievraag en ecologische voetafdruk reduceren door het sluiten van kringlopen. Einde van goedkope fossiele grondstoffen. Landgebruik voor bio gebaseerde kunststoffen is eveneens beperkt.. Resterende Primaire grondstoffen vnl op basis van afvalstromen, zoals CO 2.
Conclusie: kunststoffen in 2050 Eigen rol definiëren in kader van duurzame systemen (bouwen & wonen, mobiliteit, voeding, energie, zorg) Sluiten van kringlopen (met voorbedachte rade!) door o.a. verlaagde complexiteit met behoud van functionaliteit Grondstoffen op basis van afvalstromen, zoals CO 2.
Concrete handvaten in Gent Doorgedreven renovatie & isolatie van woningenpark. Product dienst combinaties faciliteren ( auto, gereedschap,..) Lichtgewicht vervoersmodi in straatbeeld brengen. Lokaal/bio/seizoensgebonden voedsel promoten. Kunststofverpakkingsafval volledig inzamelen en recycleren. Stimuleren van gebruik van gerecycleerde materialen. Onderzoek naar inzetten van afvalstromen als grondstoffen voor kunststoffen.