EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Commissie juridische zaken 20.9.2013 2013/2114(INI) ONTWERPVERSLAG over heffingen voor kopiëren voor privégebruik (2013/2114(INI)) Commissie juridische zaken Rapporteur: Françoise Castex PR\1005980.doc PE519.560v02-00 In verscheidenheid verenigd
PR_INI INHOUD ONTWERPRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT...3 Blz. PE519.560v02-00 2/8 PR\1005980.doc
ONTWERPRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT over heffingen voor kopiëren voor privégebruik (2013/2114(INI)) Het Europees Parlement, gezien Richtlijn 2001/29/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende de harmonisatie van bepaalde aspecten van het auteursrecht en de naburige rechten in de informatiemaatschappij, gezien het voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende het collectieve beheer van auteursrechten en naburige rechten en de multiterritoriale licentieverlening van rechten inzake muziekwerken voor onlinegebruik op de interne markt (COM(2012)0372), gezien de artikelen 4, 6, 114 en 118 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), gezien de arresten van het Hof van Justitie van de Europese Unie, met name in de zaken C-467/08, Padawan/SGAE, van 21 oktober 2010, C-457/11 C-460/11, VG Wort/Kyocera Mita e.a., van 27 juni 2013 en C-521/11, Austro Mechana/Amazon, van 11 juli 2013, gezien de mededeling van de Commissie getiteld "Een eengemaakte markt voor intellectuele-eigendomsrechten. Creativiteit en innovatie bevorderen met het oog op economische groei, kwaliteitsjobs en eersteklasproducten en -diensten in Europa" van 24 mei 2011 (COM(2011)0287), gezien de mededeling van de Commissie van 18 december 2012 over inhoud in de digitale interne markt (COM(2012)0789), gezien de aanbevelingen van de bemiddeling over de heffing voor het kopiëren voor privégebruik en de heffing op reprografie van 31 januari 2013, gezien artikel 48 van zijn Reglement, gezien het verslag van de Commissie juridische zaken (A7-0000/2013), A. overwegende dat cultuur en scheppende activiteiten van oudsher het fundament van de Europese identiteit vormen en dat zij in de toekomst een essentiële rol zullen spelen in de economische en sociale ontwikkeling van de Europese Unie; B. overwegende dat culturele inhoud een cruciale rol speelt in de digitale economie; overwegende dat de digitale groei van Europa in de toekomst zal afhangen van een gevarieerd en hoogwaardig aanbod aan culturele inhoud; overwegende dat uit de raadplegingen en diverse onafhankelijke onderzoeken blijkt dat de culturele en de creatieve sector met gemeenschappelijke uitdagingen worden geconfronteerd ten gevolge van de digitale omwenteling, de globalisering en financieringsproblemen en dat voor het aanpakken van deze uitdagingen acties op het niveau van de Unie vereist zijn; PR\1005980.doc 3/8 PE519.560v02-00
C. overwegende dat de digitale omwenteling een bijzonder groot effect heeft op de wijze waarop culturele goederen gemaakt, verspreid, te gelde gemaakt en geconsumeerd worden; overwegende dat lagere distributiekosten en nieuwe distributiekanalen de toegankelijkheid van werken en cultuur en een wereldwijde verspreiding van werken kunnen bevorderen; D. overwegende dat in het voorstel voor een richtlijn betreffende het collectieve beheer van auteursrechten en naburige rechten, waarover momenteel wordt onderhandeld, dit model van auteursrechtenbeheer wordt voorgestaan en bijzondere aandacht wordt besteed aan de transparantie van de geldstromen die door de organisaties voor collectief beheer geïnd, verdeeld en aan de rechthebbenden uitgekeerd worden, mede voor het kopiëren voor privégebruik; E. overwegende dat Richtlijn 2001/29/EG de lidstaten toestaat om ten aanzien van bepaalde vormen van reproductie van geluidsmateriaal, beeldmateriaal en audiovisueel materiaal voor privégebruik, in een beperking of restrictie op het reproductierecht te voorzien, welke gepaard gaat met een billijke compensatie, waardoor de consumenten in de landen die deze restrictie ten uitvoer hebben gelegd, hun audiovisuele en muziekrepertoire vrijelijk en zo vaak ze willen van de ene op de andere multimediadrager of van het ene op het andere toestel kunnen kopiëren, zonder aan de rechthebbenden toestemming te vragen, voor zover het om privégebruik gaat; overwegende dat de vergoedingen moeten worden berekend op basis van het mogelijke nadeel dat de rechthebbenden door dat kopiëren voor privégebruik lijden; F. overwegende dat volgens ramingen van de Europese Commissie de in 23 van de 28 EUlidstaten geïnde vergoedingen voor het kopiëren voor privégebruik sinds de inwerkingtreding van Richtlijn 2001/29/EG in totaal meer dan verdrievoudigd zijn en nu neerkomen op meer dan 600 miljoen euro; overwegende dat dit voor de kunstenaars een belangrijk bedrag is; G. overwegende dat die heffingen voor de fabrikanten en invoerders van traditionele en digitale opnamemedia en -apparatuur slechts een klein gedeelte van hun omzet vormen; H. overwegende dat de fabrikanten en invoerders van traditionele en digitale opnamemedia en -apparatuur sinds de inwerkingtreding van Richtlijn 2001/29/EG tal van rechtszaken hebben aangespannen op zowel nationaal als Europees niveau; I. overwegende dat Richtlijn 2001/29/EG en de jurisprudentie van het Europese Hof van Justitie de lidstaten niet verplichten ervoor te zorgen dat de volledige heffing voor het kopiëren voor privégebruik rechtstreeks aan de rechthebbenden wordt uitgekeerd; overwegende dat de lidstaten over een ruime beoordelingsvrijheid beschikken om te bepalen dat een deel van die compensatie indirect wordt verstrekt; J. overwegende dat de consument de heffing voor het kopiëren voor privégebruik betaalt wanneer hij opname- en opslagmedia of -diensten koopt, en dat hij derhalve het recht heeft te weten dat die heffing bestaat en hoeveel ze bedraagt; K. overwegende dat de verschillende heffingstarieven voor het kopiëren voor privégebruik die in de Unie worden toegepast, niet tot uiting komen in de prijzen van media en PE519.560v02-00 4/8 PR\1005980.doc
apparatuur; overwegende dat in 2012 in Spanje is gebleken dat een afschaffing van de heffingen voor het kopiëren voor privégebruik geen weerslag heeft op de prijzen van media en apparatuur; L. overwegende dat de verschillende inningsmodellen en heffingstarieven voor het kopiëren voor privégebruik uiteenlopen en van invloed zijn op de consument en de interne markt; overwegende dat het wenselijk is een Europees kader tot stand te brengen dat gelijke voorwaarden waarborgt voor rechthebbenden, consumenten, fabrikanten en invoerders van apparatuur en dienstverleners in de hele Unie; M. overwegende dat de in de lidstaten opgezette mechanismen van vrijstelling en terugbetaling voor professioneel gebruik verre van bevredigend zijn en dat de rechterlijke uitspraken in bepaalde lidstaten niet worden toegepast; N. overwegende dat in het kader van de onlineverkoop van muziek de neiging bestaat het systeem van heffingen voor het kopiëren voor privégebruik te vervangen door licentiepraktijken; Een deugdelijk systeem dat gemoderniseerd en geharmoniseerd moet worden 1. wijst erop dat de culturele sector goed is voor 5 miljoen banen en 2,6 % van het bbp van de EU, een van de belangrijke motoren voor groei in de EU vormt, voor nieuwe banen zorgt die niet kunnen worden gedelokaliseerd, innovatie stimuleert en een doeltreffend hulpmiddel is in de strijd tegen de huidige recessie; 2. onderstreept dat de thuiskopieheffingen, in tijden van bezuinigingen, een cruciale bron van inkomsten zijn voor de culturele sector en met name voor podiumkunsten; 3. vindt de regeling van het kopiëren voor privégebruik een deugdelijk systeem dat behouden moet blijven daar het voor evenwicht zorgt tussen het recht op kopiëren voor privégebruik en de billijke compensatie voor de rechthebbenden; 4. wijst erop dat de grote verschillen tussen nationale heffingssystemen, met name wat betreft de soorten producten die aan de heffing onderworpen zijn, en de hoogte van de heffingen, tot concurrentieverstoringen en "forum shopping" op de interne markt kunnen leiden; 5. verzoekt de lidstaten een gemeenschappelijke definitie van de heffing voor kopiëren voor privégebruik vast te leggen, naar convergentie te streven aangaande de producten die aan de heffing onderworpen zijn, en de wijze waarop de heffingstarieven voor het kopiëren voor privégebruik worden overeengekomen, te harmoniseren; verzoekt de Commissie daarbij bijstand te verlenen; Met het oog op één inning, een betere zichtbaarheid bij de consument en een daadwerkelijke terugbetaling 6. onderstreept dat de heffing voor kopiëren voor privégebruik van toepassing moet zijn op elk toestel, elke drager en elke dienst waarvan de waarde afhangt van de hoeveelheid werken die er voor privédoeleinden op opgenomen of opgeslagen kunnen worden; PR\1005980.doc 5/8 PE519.560v02-00
7. meent dat de heffing voor kopiëren voor privégebruik bij de fabrikant of de invoerder moet worden ingehouden; voegt daaraan toe dat het doorschuiven van deze heffing naar de kleinhandelaar te veel administratieve rompslomp voor kleine en middelgrote distributiebedrijven en organisaties voor collectief beheer zou meebrengen; 8. beveelt aan om in het geval van grensoverschrijdende transacties de heffingen voor kopiëren voor privégebruik te innen in de lidstaat waar het product in de handel wordt gebracht, en het nadien zonder extra heffingen vrij op de interne markt te laten circuleren; 9. meent daarom dat de inningsorganisatie van een lidstaat de heffing voor kopiëren voor privégebruik niet meer mag vorderen als in een andere lidstaat al een soortgelijke vergoeding is betaald; 10. dringt bij de lidstaten aan op vereenvoudiging van de procedures voor de billijke vaststelling van de heffingen met alle betrokken partijen, ter garantie van de objectiviteit; 11. benadrukt dat het belangrijk is de consument meer bewust te maken van de rol van het thuiskopiesysteem voor de vergoeding van kunstenaars en de verspreiding van cultuur; spoort de lidstaten en de rechthebbenden aan hun campagnes tegen piraterij te vervangen door "positieve" campagnes over de voordelen van de heffing voor kopiëren voor privégebruik; 12. vindt dat de consument moet worden ingelicht over het bedrag van de heffingen die hij betaalt; beveelt de Commissie en de lidstaten daarom aan overleg te plegen met de fabrikanten, invoerders, kleinhandelaren en consumentenorganisaties om die informatie op de verpakking en, zo mogelijk, de aankoopfacturen en kassabonnen van de consument te vermelden; 13. spoort de lidstaten aan een transparantere regeling inzake vrijstelling voor professioneel gebruik in te voeren; 14. verzoekt de lidstaten een regeling uit te werken voor de daadwerkelijke terugbetaling van de thuiskopieheffing wanneer de betrokken media voor professionele doeleinden worden gebruikt; Transparantie met betrekking tot de toewijzing en cultuurbeleid 15. is ingenomen met de voorgestelde richtlijn betreffende het collectieve beheer van auteursrechten en naburige rechten, waarover momenteel wordt onderhandeld en waarmee wordt gestreefd naar een grotere transparantie van de geldstromen die door de organisaties voor collectief beheer geïnd, verdeeld en aan de rechthebbenden uitgekeerd worden, met name via de jaarlijkse publicatie van een transparantieverslag met inbegrip van een speciaal verslag over het gebruik van de ingehouden bedragen voor sociale en culturele doeleinden; 16. verzoekt de lidstaten te zorgen voor een grotere transparantie over de toewijzing van de via de thuiskopieheffing geïnde bedragen; 17. dringt er bij de lidstaten op aan te bepalen dat ten minste 25 % van de bedragen die PE519.560v02-00 6/8 PR\1005980.doc
voortvloeien uit de heffing voor het kopiëren voor privégebruik, ter ondersteuning van scheppend werk en podiumkunsten moet worden aangewend; 18. verzoekt de lidstaten om publicatie van verslagen in een open formaat waarin die aanwendingen worden beschreven, alsmede van duidelijke gegevens; 19. spoort de organisatoren van culturele evenementen en podiumkunsten, aan wie de thuiskopieheffing ten goede komt, ertoe aan hun publiek meer bewust te maken van deze subsidies; Technische beveiligingsvoorzieningen 20. wijst erop dat de uitzondering voor kopiëren voor privégebruik de consumenten het recht geeft hun audiovisuele en muziekrepertoire vrijelijk van de ene op de andere multimediadrager of van het ene op het andere toestel te kopiëren, zonder aan de rechthebbenden toestemming te vragen, voor zover het om privégebruik gaat; 21. dringt aan op afschaffing van de technische beveiligingsvoorzieningen, die in het thuiskopiesysteem tot een wanverhouding leiden tussen de vrijheid om te kopiëren en de billijke compensatie voor de rechthebbenden; Licenties 22. wijst erop dat de handhaving van exclusieve rechten niet waarborgt dat alle rechthebbenden, en met name uitvoerende kunstenaars, een billijke vergoeding in verhouding tot de inkomsten uit het gebruik van hun werken ontvangen; 23. merkt op dat ondanks de ontwikkeling van permanente toegang tot werken online, het downloaden, opslaan en voor privégebruik kopiëren van inhoud voor offlinegebruik gewoon doorgaat; is dan ook van mening dat de thuiskopieheffing niet kan worden vervangen door een licentiesysteem; 24. onderstreept derhalve dat voor onlinediensten contractuele toestemmingen niet ten koste mogen gaan van de uitzondering voor kopiëren voor privégebruik; Nieuwe bedrijfsmodellen in de digitale omgeving 25. is van mening dat de kopieën van beschermde werken die via cloud-computingdiensten worden gemaakt even goed voor privégebruik bestemd kunnen zijn als kopieën die op traditionele en/of digitale opnamemedia en -apparatuur worden gemaakt; is dan ook van oordeel dat in de compensatieregelingen voor kopiëren voor privégebruik met die cloudkopieën rekening moet worden gehouden; 26. verzoekt de Commissie om de gevolgen van cloud-computingdiensten, waarmee reproductie en opslag voor privédoeleinden mogelijk is, voor het thuiskopiestelsel na te gaan teneinde uit te maken hoe in de compensatieregelingen rekening moet worden gehouden met die kopieën van beschermde werken voor privégebruik; 27. vraagt de Commissie en de lidstaten te onderzoeken of het mogelijk is het delen van werken voor niet-commerciële doeleinden te legaliseren teneinde te waarborgen dat de PR\1005980.doc 7/8 PE519.560v02-00
consumenten toegang hebben tot zeer gevarieerde inhoud en een ruime keuze hebben uit een divers cultureel aanbod; 28. verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie en de regeringen en parlementen van de lidstaten. PE519.560v02-00 8/8 PR\1005980.doc